We can hack our immune cells to fight cancer | Elizabeth Wayne

84,736 views ・ 2017-11-07

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Dương Nguyễn Reviewer: Andrew Yit
00:12
After decades of research
0
12873
2033
Sau hàng thập kỉ nghiên cứu
00:14
and billions of dollars spent in clinical trials,
1
14930
3269
và hàng tỉ đô la chi trả cho các thử nghiệm y tế,
00:18
we still have a problem with cancer drug delivery.
2
18223
3178
ta vẫn phải đổi mặt với các tác dụng phụ của thuốc chống ung thư.
00:22
We still give patients chemotherapy,
3
22586
2144
Chúng ta vẫn để bệnh nhân hóa trị,
00:24
which is so non-specific
4
24754
1833
vốn gây rất nhiều tác dụng phụ
00:26
that even though it kills the cancer cells,
5
26611
2526
vì hóa trị sẽ giết chết các tế bào ung thư
00:29
it kind of kills the rest of your body, too.
6
29161
2285
và cũng giết chết các tế bào của cơ thể.
00:32
And yes, we have developed more selective drugs,
7
32494
3456
Chúng ta đã phát triển nhiều loại thuốc hơn,
00:35
but it's still a challenge to get them into the tumor,
8
35974
2703
nhưng đó vẫn là một thử thách để đưa thuốc tới khối u,
00:38
and they end up accumulating in the other organs as well
9
38701
2916
thuốc sẽ được đem tới các cơ quan nội tạng khác
00:41
or passing through your urine,
10
41641
1631
hoặc theo nước tiểu ra ngoài,
00:43
which is a total waste.
11
43296
1781
khiến thuốc trở nên lãng phí.
00:46
And fields like mine have emerged
12
46389
1970
Những công việc mới đã xuất hiện,
00:48
where we try to encapsulate these drugs
13
48383
1966
cố gắng "đóng gói" thứ thuôc đó,
bảo vệ chúng nguyên vẹn khi được vận chuyển khắp cơ thể.
00:50
to protect them as they travel through the body.
14
50373
2553
00:52
But these modifications cause problems
15
52950
2853
Những những thay đổi này đang gây ra vấn đề,
00:55
that we make more modifications to fix.
16
55827
2425
là có thêm nhiều thay đổi cần khắc phục.
00:58
So what I'm really trying to say is we need a better drug delivery system.
17
58961
4528
Những gì tôi muốn nói là chúng ta cần một cách đưa thuốc vào cơ thể tốt hơn.
01:03
And I propose,
18
63513
1416
Như tôi đã nói,
01:04
rather than using solely human design,
19
64953
2631
thay vì sử dụng những thiết kế do con người nghĩ ra,
01:07
why not use nature's?
20
67608
1635
tại sao không sử dụng những thiết kế có sẵn của cơ thể?
01:10
Immune cells are these versatile vehicles that travel throughout our body,
21
70309
3854
Các tế bào miễn dịch là những phương tiện linh hoạt di chuyển khắp cơ thể,
01:14
patrolling for signs of disease
22
74187
2102
tìm kiếm dấu hiệu bệnh tật
01:16
and arriving at a wound mere minutes after injury.
23
76313
3144
và có mặt ở những vết thương chỉ trong vài phút chúng xuất hiện.
Tôi sẽ hỏi các bạn một câu:
01:20
So I ask you guys:
24
80000
1419
Nếu tế bào miễn dịch có thể di chuyển tới những vị trí bị thương hay bệnh tật
01:22
If immune cells are already traveling to places of injury or disease
25
82054
3381
trong cơ thể chúng ta,
01:25
in our bodies,
26
85459
1153
thì tại sao không gắn lên đó những thành phần chúng ta muốn?
01:26
why not add an extra passenger?
27
86636
1657
01:28
Why not use immune cells to deliver drugs
28
88966
2927
Tại sao không sử dụng tế bào miễn dịch để vận chuyển thuốc
01:31
to cure some of our biggest problems
29
91917
1962
để giải quyết những vấn đề lớn nhất
01:33
in disease?
30
93903
1398
trong chữa bệnh?
01:36
I am a biomedical engineer,
31
96446
1909
Tôi là một kĩ sư y sinh,
và tôi muốn kể bạn nghe một câu chuyện về cách tôi sử dụng các tế bào miễn dịch
01:38
and I want to tell you guys a story about how I use immune cells
32
98379
3001
01:41
to target one of the largest problems in cancer.
33
101404
3235
để nhắm tới những vị trí ung thư nặng nhất.
01:44
Did you know that over 90 percent of cancer deaths
34
104663
2507
Bạn có biết rằng hơn 90% những người chết vì ung thư
01:47
can be attributed to its spread?
35
107194
1751
là do chúng đã di căn khắp cơ thể?
01:48
So if we can stop these cancer cells
36
108969
2265
Nếu chúng ta dừng những tế bào ung thư đó
01:51
from going from the primary tumor to a distant site,
37
111258
3074
di căn từ khối u ban đầu,
01:54
we can stop cancer right in its tracks
38
114356
2476
thì chúng ta có thể giúp ung thư không lan rộng
01:56
and give people more of their lives back.
39
116856
2183
và cho con người thêm cơ hội sống sót.
Để làm được nhiệm vụ đặc biệt này,
02:00
To do this special mission,
40
120182
1580
02:01
we decided to deliver a nanoparticle made of lipids,
41
121786
3050
chúng tôi đã quyết định chuyển một hạt nano nguồn gốc từ lipid,
02:04
which are the same materials that compose your cell membrane.
42
124860
3233
hạt này có cấu tạo giống với màng tế bào.
02:08
And we've added two special molecules.
43
128733
2344
Chúng tôi đã cho thêm hai phân tử đặc biệt vào.
02:11
One is called e-selectin,
44
131952
2177
Một phân tử tên là e-selectin,
02:14
which acts as a glue
45
134153
1276
có công dụng giống keo dán
02:15
that binds the nanoparticle to the immune cell.
46
135453
3331
giúp gắn hạt nano vào tế bào miễn dịch.
02:19
And the second one is called trail.
47
139223
2493
Và hạt thứ hai gọi là "trail".
02:21
Trail is a therapeutic drug that kills cancer cells
48
141740
2656
"Trail" là một loại thuốc làm tiêu các tế bào ung thư
02:24
but not normal cells.
49
144420
1245
nhưng không ảnh hưởng tới các tế bào bình thường.
02:26
Now, when you put both of these together,
50
146392
2802
Khi đặt cả hai phân tử vào,
02:29
you have a mean killing machine on wheels.
51
149218
2865
bạn sẽ khởi động một cỗ máy chết chóc.
02:35
To test this, we ran an experiment in a mouse.
52
155589
2573
Để kiểm tra điều này, chúng tôi đã thực hiện thí nghiệm trên chuột.
02:39
So what we did was we injected the nanoparticles,
53
159276
3065
Những gì chúng tôi đã làm là tiêm các hạt nano vào,
02:42
and they bound almost immediately to the immune cells in the bloodstream.
54
162365
4017
chúng ngay lập tức bám lấy các tế bào miễn dịch trong máu.
02:46
And then we injected the cancer cells to mimic a process
55
166406
2925
Và chúng tôi cũng tiêm các tế bào ung thư để mô phỏng quá trình
02:49
through which cancer cells spread throughout our bodies.
56
169355
3151
các tế bào ung thư di chuyển khắp cơ thể chúng ta.
02:52
And we found something very exciting.
57
172530
2132
Chúng tôi đã có những phát hiện thú vị.
02:55
We found that in our treated group,
58
175620
2670
Chúng tôi tìm thấy ở nhóm tiến hành điều trị
02:58
over 75 percent of the cancer cells we initially injected were dead or dying,
59
178314
4780
hơn 75% các tế bào ung thư ban đầu đều chết hoăc suy yếu
03:03
in comparison to only around 25 percent.
60
183118
2697
trong khi chỉ có khoảng 25% còn tồn tại.
03:05
So just imagine: these fewer amount of cells were available
61
185839
3182
Hãy tưởng tượng: chỉ khoảng 25% các tế bào
03:09
to actually be able to spread to a different part of the body.
62
189045
3112
thực tế có thể lan sang các bộ phận khác của cơ thể.
03:12
And this is only after two hours of treatment.
63
192181
2717
Đây là kết quả sau khoảng hai giờ điều trị.
03:14
Our results were amazing, and we had some pretty interesting press.
64
194922
4306
Kết quả này khá bất ngờ nên chúng tôi có vài bài báo nho nhỏ.
03:19
My favorite title was actually,
65
199974
2250
Bài báo tôi thích là
03:22
"Sticky balls may stop the spread of cancer."
66
202248
2614
"Những quả bóng dính có thể ngăn ung thư lây lan."
03:24
(Laughter)
67
204886
1093
(Cười)
03:26
I can't tell you just how smug my male colleagues were,
68
206003
4008
Tôi không thể nói cho bạn những đồng nghiệp nam đã tự hào thế nào.
khi biết là những quả bóng dính của họ có ngày chữa được ung thư.
03:30
knowing that their sticky balls might one day cure cancer.
69
210035
2973
03:33
(Laughter)
70
213032
2298
(Cười)
03:35
But I can tell you they made some pretty, pretty, exciting,
71
215354
3402
Nhưng họ đã làm một thứ khá xinh xắn,
03:38
pretty ballsy t-shirts.
72
218780
1298
một chiếc áo có hình quả bóng đó.
03:40
This was also my first experience talking to patients
73
220595
4216
Đây cũng là trải nghiệm đầu tiên của tôi trong việc trò chuyện với bệnh nhân,
03:44
where they asked how soon our therapy would be available.
74
224835
2893
họ đã hỏi khi nào có thể áp dụng các liệu pháp của chúng tôi.
03:48
And I keep these stories with me to remind me of the importance
75
228279
3145
Và tôi để những câu chuyện ấy nhắc nhở mình tầm quan trọng
03:51
of the science, the scientists and the patients.
76
231448
2947
của khoa học, các nhà khoa học cũng như bệnh nhân.
03:55
Now, our fast-acting results were pretty interesting,
77
235809
2541
Những kết quả chớp nhoáng này có nét khá thú vị,
03:58
but we still had one lingering question:
78
238374
2133
nhưng chúng tôi vẫn có thêm một câu hỏi:
04:00
Can our sticky balls,
79
240531
1696
Những quả bóng dinh,
04:02
our particles actually attached to the immune cells,
80
242251
2683
thực tế đã dính vào các tế bào miễn dịch,
04:04
actually stop the spread of cancer?
81
244958
1941
có thể thực sự ngăn ung thư lây lan không?
04:07
So we went to our animal model, and we found three important parts.
82
247624
4276
Chúng tôi tiến hành thí nghiệm ở động vật và phát hiện ra ba điều quan trọng.
04:12
Our primary tumors were smaller in our treated animals,
83
252615
3018
Những khối u ban đầu nhỏ hơn ở những con được điều trị,
04:15
there were fewer cells in circulation,
84
255657
2518
có ít tế bào lưu thông theo máu hơn,
04:18
and there was little to no tumor burden in the distant organs.
85
258199
3466
và gần như không có khối u lan sang các bộ phận khác.
04:22
Now, this wasn't just a victory for us and our sticky balls.
86
262835
3878
Đây không chỉ là chiến thắng của chúng tôi hay của những quả bóng dính.
04:26
This was also a victory to me
87
266737
2107
Đó là chiến thắng của tôi
04:28
in drug delivery,
88
268868
1255
trong việc phân phối thuốc trong cơ thể,
04:30
and it represents a paradigm shift,
89
270147
1931
chiến thắng này thể hiện một sự đảo ngược,
04:32
a revolution --
90
272102
1246
một cuộc cách mạng -
04:34
to go from just using drugs, just injecting them
91
274330
3380
từ việc chỉ tiêm thuốc vào máu,
04:37
and hoping they go to the right places in the body,
92
277734
2453
hy vọng thuốc sẽ đến đúng vị trí trong cơ thể,
04:40
to using immune cells as special delivery drivers in your body.
93
280211
4991
đến sử dụng các thế bào miễn dịch làm cỗ máy phân phối thuốc đặc biệt.
04:45
For this example, we used two molecules, e-selectin and trail,
94
285975
3716
Với nghiên cứu này, chúng tôi đã sử dụng hai phân tử e-selectin và trail,
04:49
but really, the possibility of drugs you can use are endless.
95
289715
3784
nhưng thực tế không giới hạn loại phân tử nào.
04:53
And I talked about cancer,
96
293523
2394
Tôi đã nói về ung thư,
04:55
but where disease goes, so do immune cells.
97
295941
2662
nhưng ở đâu có bệnh tật thì ở đó có các tế bào miễn dịch.
04:59
So this could be used for any disease.
98
299600
2415
Nghiên cứu này có thể ứng dụng cho mọi loại bệnh.
05:02
Imagine using immune cells to deliver crucial wound-healing agents
99
302039
4679
Thử tưởng tượng các tế bào miễn dịch đme theo các nhân tố chữa thương
05:06
after a spinal cord injury,
100
306742
1842
tới một chấn thương cột sống,
05:09
or using immune cells to deliver drugs past the blood-brain barrier
101
309474
4397
hoặc phân phối thuốc vượt qua hàng rào máu não
05:13
to treat Parkinson's or Alzheimer's disease.
102
313895
2361
để điều trị bệnh Parkinson hay Alzheimer.
05:17
These are the ideas that excite me about science the most.
103
317044
3049
Với tôi đó là những ý tưởng khoa học thú vị nhất.
05:20
And from where I stand, I see so much promise and opportunity.
104
320710
3447
Tôi đứng ở đây, trông thấy nhiều cơ hội và triển vọng phía trước.
05:24
Thank you.
105
324181
1190
Cảm ơn.
05:25
(Applause)
106
325395
3541
(Vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7