Be humble -- and other lessons from the philosophy of water | Raymond Tang

Translator: Nguyen Tung Reviewer: Da Ly Nguyen

You may know this feeling:

Có thể bạn biết cái cảm giác

you wake up to multiple unread notifications on your mobile phone.

thức dậy với một đống tin nhắn chưa đọc trong điện thoại.

Your calendar is already packed with meetings,

Lịch làm việc thì đầy ắp các cuộc hẹn,

sometimes double- or triple-booked.

đôi khi được đánh dấu hai, ba lần.

You feel engaged, you feel busy.

Bạn thấy thật bận bịu.

In fact, you feel productive.

Và cảm thấy mình được việc.

But at the end of it all, something still feels missing.

Nhưng cuối cùng thì, bạn vẫn thấy thiếu một cái gì đó.

You try to figure out what it is.

Bạn cố tìm xem đó là gì.

But before you do,

Nhưng trước khi tìm ra,

the next day starts all over again.

ngày tiếp theo lặp lại y chang.

That was how I felt two years ago.

Đó là những gì tôi từng cảm thấy hai năm trước.

I felt stressed; I felt anxious.

Tôi thấy căng thẳng; thấy lo lắng,

I felt a bit trapped.

thấy mình như đang mắc kẹt.

The world around me was moving very quickly.

Thế giới quanh tôi chuyển động quá nhanh

And I didn't know what to do.

Và tôi không biết mình phải làm gì.

I started wondering to myself:

Tôi bắt đầu tự hỏi:

How do I keep up with all this?

Làm cách nào để bắt kịp mọi thứ?

How do we find fulfillment

Làm cách nào để tìm được sự mãn nguyện,

in a world that's literally changing as fast as we can think,

trong một thế giới chuyển động nhanh như

or maybe even faster?

thậm chí, nhanh hơn ta nghĩ?

I started looking for answers.

Tôi bắt đầu tìm kiếm câu trả lời.

I spoke to many people, I spoke to my friends,

Tôi nói với nhiều người, tôi nói với bạn bè,

I spoke to my family.

tôi nói với gia đình mình.

I even read many self-help books.

Thậm chí, tôi còn tìm đọc rất nhiều sách self-help.

But I couldn't find anything satisfactory.

Nhưng tôi vẫn không hài lòng.

In fact, the more self-help books I read,

Thành thật thì, càng đọc self-help,

the more stressed and anxious I became.

tôi lại càng căng thẳng và lo lắng.

(Laughter)

(Cười)

It was like I was feeding my mind with junk food,

Giống như tôi cho tâm trí ăn nhiều thức ăn nhanh

and I was becoming mentally obese.

và thần kinh tôi bị béo phì.

(Laughter)

(Cười)

I was about to give up,

Tôi đã định bỏ cuộc,

until one day, I found this.

đến một ngày, tôi thấy quyển sách này.

"The Tao Te Ching: The Book of the Way and Its Virtue."

"Đạo Đức Kinh: Sách về Đạo và Đức."

This is an ancient Chinese philosophy classic

Đây là tư tưởng triết học cổ đại Trung Hoa

that was written more than 2,600 years ago.

được viết ra cách nay hơn 2.600 năm.

And it was by far the thinnest and the smallest book on the bookshelf.

Đến giờ, đây là quyển sách mỏng nhất, bé nhất trên kệ sách .

It only had 81 pages.

Chỉ có 81 trang.

And each page had a short poem.

Mỗi trang có một bài thơ ngắn.

I remember I flipped to one particular poem.

Tôi nhớ đã lật đến một bài thơ đặc biệt.

Nó đây.

Here it is.

It's beautiful, isn't it?

Thật đẹp, phải không?

(Laughter)

(Cười)

Let me read it out to you.

Để tôi đọc to cho các bạn nghe.

"The supreme goodness is like water.

"Bậc thượng thiện giống như nước.

It benefits all things without contention.

Làm lợi vạn vật mà không tranh giành.

In dwelling, it stays grounded.

Lựa chỗ thấp mà trú ngụ.

In being, it flows to depths.

Trong tâm tính, nó thâm sâu.

In expression, it is honest.

Trong diễn đạt, nó trung thực.

In confrontation, it stays gentle.

Bị ngăn trở, nó vẫn mềm mỏng.

In governance, it does not control.

Chịu dẫn dắt, nó không kiểm soát.

In action, it aligns to timing.

Lúc hành động, nó hoà hợp với thời.

It is content with its nature

Hài lòng với chính mình

and therefore cannot be faulted."

Nên nước không bao giờ lầm lỗi."

Wow! I remember when I first read this passage.

Wow! Tôi vẫn nhớ khi lần đầu đọc bài thơ này.

I felt the biggest chills down my spine.

Tôi cảm thấy rùng mình dọc xương sống.

I still feel that today, reading it to you guys.

Tôi vẫn có cảm giác này khi đọc nó cho các bạn.

My anxiety and stress just suddenly disappeared.

Sự lo lắng và căng thẳng của tôi đột nhiên biến mất.

Ever since that day,

Kể từ ngày đó,

I've been trying to apply the concepts in this passage to my day-to-day life.

tôi cố áp dụng các ý niệm trong bài thơ này vào cuộc sống của mình.

And today, I'd like to share with you three lessons I learned so far

Và hôm nay, tôi muốn chia sẻ với các bạn ba bài học mà tôi rút ra

from this philosophy of water --

từ triết lý của nước -

three lessons that I believe have helped me find greater fulfillment

ba bài học mà tôi tin đã giúp tôi tìm được sự mãn nguyện

in almost everything that I do.

trong hầu hết những việc mình làm.

The first lesson is about humility.

Bài học đầu tiên là sự khiêm nhường.

If we think about water flowing in a river,

Khi ta nghĩ về nước chảy ở một dòng sông,

it is always staying low.

nước luôn chảy dưới thấp.

It helps all the plants grow and keeps all the animals alive.

Nước giúp cây cối phát triển và giúp muôn thú sinh sống.

It doesn't actually draw any attention to itself,

Nước không hề thu hút sự chú ý về mình,

nor does it need any reward or recognition.

nước cũng không cần bất kỳ phần thưởng nào.

It is humble.

Nước khiêm nhường.

But without water's humble contribution,

Nhưng nếu không có sự đóng góp khiêm nhường của nước,

life as we know it may not exist.

cuộc sống mà ta biết sẽ không thể hiện hữu.

Water's humility taught me a few important things.

Sự khiêm nhường của nước dạy tôi vài điều quan trọng.

It taught me that instead of acting like I know what I'm doing

Nó dạy tôi rằng thay vì hành xử như thể tôi biết rõ mình đang làm gì

or I have all the answers,

hay tôi biết hết mọi câu trả lời,

it's perfectly OK to say,

Hoàn toàn ổn khi nói:

"I don't know.

"Tôi không biết.

I want to learn more,

Tôi muốn học thêm nữa,

and I need your help."

và tôi cần bạn giúp."

It also taught me that, instead of promoting my glory and success,

Nó cũng dạy tôi rằng, thay vì khoe khoang những gì đạt được,

it is so much more satisfying to promote the success and glory of others.

khuyến khích người khác thành công cũng khiến ta cảm thấy mãn nguyện.

It taught me that, instead of doing things where I can get ahead,

Nó dạy tôi rằng, thay vì làm những điều để vượt lên phía trước,

it so much more fulfilling and meaningful

sẽ đáng giá và ý nghĩa hơn

to help other people overcome their challenges so they can succeed.

nếu giúp người khác vượt qua khó khăn để đi đến thành công.

Thái độ khiêm nhường ấy đã giúp tôi có được

With a humble mindset,

I was able to form a lot richer connections with the people around me.

nhiều mối quan hệ tốt đẹp hơn với những người xung quanh.

I became genuinely interested in the stories and experiences

Tôi thực sự quan tâm đến các câu chuyện và trải nghiệm

that make them unique and magical.

khiến họ trở nên độc đáo và tuyệt diệu.

Life became a lot more fun,

Cuộc sống trở nên vui hơn,

because every day I'd discover new quirks, new ideas

vì mỗi ngày, tôi khám phá thêm nhiều điều thú vị, nhiều ý tưởng

and new solutions to problems I didn't know before,

và giải pháp mới cho các vấn đề tôi chưa từng biết.

all thanks to the ideas and help from others.

Tất cả nhờ vào ý tưởng và sự giúp đỡ của những người khác.

Mọi dòng chảy rồi sẽ về với biển

All streams eventually flow to the ocean

because it is lower than them.

vì biển thấp hơn các dòng chảy đấy.

Humility gives water its power.

Sự khiêm nhường cho nước quyền năng.

But I think it gives us the capacity to remain grounded,

Nhưng tôi nghĩ nó giúp ta giữ được sự tỉnh táo

to be present,

để hiện hữu,

to learn from and be transformed by the stories of the people around us.

để học và chuyển hóa từ câu chuyện của những người quanh mình.

The second lesson I learned is about harmony.

Bài học thứ hai mà tôi học là hòa hợp.

If we think about water flowing towards a rock,

Khi dòng nước chảy về phía tảng đá,

it will just flow around it.

nó chảy vòng qua đá.

It doesn't get upset, it doesn't get angry,

Nước không bực bội, Nước không giận dữ,

it doesn't get agitated.

Nước không khó chịu.

In fact, it doesn't feel much at all.

Thực sự là nước không tỏ thái độ gì.

When faced with an obstacle, somehow water finds a solution,

Khi đối mặt với trở ngại, nước sẽ tìm ra cách giải quyết,

without force, without conflict.

không áp lực, không đối đầu.

When I was thinking through this, I began to understand

Khi ngẫm nghĩ về điều này, tôi bắt đầu hiểu ra

why I was feeling stressed out in the first place.

tại sao mình căng thẳng.

Instead of working in harmony with my environment,

Thay vì hòa hợp với môi trường xung quanh,

I was working against it.

tôi chống lại nó.

I was forcing things to change

Tôi buộc mọi thứ thay đổi

because I was consumed by the need to succeed or to prove myself.

vì cho rằng mình phải thành công hay để thể hiện bản thân.

In the end, nothing did.

Cuối cùng thì, không gì thay đổi.

And I got more frustrated.

Và tôi càng bực bội.

By simply shifting my focus from trying to achieve more success

Chuyển sự chú ý từ đạt được nhiều thành công hơn,

to trying to achieve more harmony,

sang nhiều hòa hợp hơn,

I was immediately able to feel calm and focused again.

ngay lập tức, tôi cảm thấy bình tĩnh và tập trung.

I started asking questions like:

Tôi bắt đầu tự hỏi:

Will this action bring me greater harmony

Cách cư xử này có khiến tôi,

and bring more harmony to my environment?

và môi trường xung quanh hòa hợp hơn?

Does this align with my nature?

Điều này có phù hợp với bản chất của tôi?

I became more comfortable simply being who I am,

Tôi trở nên thoải mái hơn, đơn giản là chính mình,

rather than who I'm supposed to be or expected to be.

thay vì cố trở thành một người mà tôi mong đợi.

Work actually became easier,

Công việc trở nên dễ dàng hơn,

because I stopped focusing on things that I cannot control

vì tôi không còn chú ý vào những việc mình không thể điều khiển

and only on the things that I can.

mà chỉ làm những gì có thể.

I stopped fighting with myself,

Tôi ngừng tranh đấu với bản thân,

and I learned to work with my environment to solve its problems.

tôi học cách làm việc với hoàn cảnh để tìm cách giải quyết vấn đề.

Nature does not hurry.

Tự nhiên không vội vã.

Yet, everything is accomplished.

Nhưng mọi thứ vẫn được hoàn thành.

That's Tao Te Ching's way of describing the power of harmony.

Đó là cách Đạo Đức Kinh nói về năng lượng của sự hòa hợp.

Just as water is able to find a solution without force or conflict,

Cũng như nước luôn có cách giải quyết mà không áp lực hay đối đầu,

I believe we can find a greater sense of fulfillment in our endeavors

tôi tin ta sẽ tìm được cảm giác bằng lòng khi thử chuyển sự chú ý

by shifting focus from achieving more success

từ cố đạt được nhiều thành công

to achieving more harmony.

sang hòa hợp.

The third lesson I learned from the philosophy of water

Bài học thứ ba tôi học được từ triết lý về nước

is about openness.

là sự cởi mở.

Water is open to change.

Nước sẵn sàng thay đổi.

Depending on the temperature, it can be a liquid, solid or gas.

Tùy theo nhiệt độ, nước có thể ở thể lỏng, rắn hoặc khí.

Depending on the medium it's in,

Tùy theo vật chứa,

it can be a teapot, a cup or a flower vase.

nước có thể là bình trà, chiếc tách hay bình hoa.

In fact, it's water's ability to adapt and change and remain flexible

Thực tế, khả năng thay hình đổi dạng và sự uyển chuyển

that made it so enduring through the ages,

giúp nước tồn tại bao đời,

despite all the changes in the environment.

dù môi trường xung quanh có thay đổi.

We also live in a world today of constant change.

Chúng ta sống trong thời đại liên tục thay đổi.

We can no longer expect to work to a static job description

Không còn có thể trông mong sự ổn định ở mỗi một công việc

or follow a single career path.

hay chỉ theo đuổi mỗi một nghề.

We, too, are expected to constantly reinvent and refresh our skills

Chúng ta cũng được trông đợi luôn tự đổi mới kỹ năng

to stay relevant.

để giữ được giá trị.

In our organization, we host a lot of hackathons,

Tại nơi làm việc, chúng ta tổ chức các cuộc "hackathon",

where small groups or individuals come together

nơi các nhóm nhỏ hay các cá nhân cùng nhau

to solve a business problem in a compressed time frame.

giải quyết công việc trong khung thời gian nhất định.

And what's interesting to me is that the teams that usually win

Điều làm tôi thấy thú vị là những nhóm thắng cuộc

are not the ones with the most experienced team members,

thường không phải là nhóm có các thành viên giàu kinh nghiệm,

but the ones with members who are open to learn,

mà gồm các thành viên luôn sẵn sàng học hỏi,

who are open to unlearn

sẵn sàng quên để học,

and who are open to helping each other

và sẵn sàng giúp đỡ lẫn nhau,

navigate through the changing circumstances.

xoay trở để giải quyết các tình huống luôn thay đổi.

Life is like a hackathon in some way.

Cuộc sống đôi khi giống như "hackathon".

It's calling to each and every one of us to step up, to open up

Mỗi người chúng ta phải tiến bước, mở lòng

and cause a ripple effect.

và cùng tạo nên hiệu ứng.

Now, we can stay behind closed doors and continue to be paralyzed

Ta có thể nấp mình đằng sau cánh cửa đóng kín, tiếp tục bị tê liệt

by our self-limiting beliefs, such as:

vì những suy nghĩ hạn hẹp:

"I will never be able to talk about Chinese philosophy

"Tôi sẽ chẳng bao giờ có thể bàn về triết học Trung Hoa

in front of a huge audience."

trước đám đông."

(Laughter)

(Cười)

Or we can just open up and enjoy the ride.

Hay ta có thể mở lòng và tận hưởng chuyến đi.

It can only be an amazing experience.

Đây chắc chắn là một trải nghiệm thú vị.

So humility, harmony and openness.

Thế nên, khiêm nhường, hòa hợp và cởi mở

Those are the three lessons I learned from the philosophy of water so far.

là những bài học tôi học được từ triết lý của nước cho đến giờ.

They nicely abbreviate to H-H-O,

Nước được viết tắt rất đẹp là H-H-O,

or H2O.

hay H2O.

(Laughter)

(Cười)

And they have become my guiding principles in life.

Nước cũng trở thành kim chỉ nam cho cuộc sống của tôi.

So nowadays, whenever I feel stressed,

Vì thế bây giờ, mỗi khi căng thẳng,

unfulfilled, anxious or just not sure what to do,

chưa mãn nguyện, lo lắng hay chỉ là không chắc sẽ làm gì,

I simply ask the question:

tôi sẽ đơn giản hỏi:

What would water do?

Nước sẽ làm gì?

(Laughter)

(Cười)

This simple and powerful question inspired by a book

Câu hỏi đơn giản và đầy quyền năng này được truyền cảm hứng từ một quyển sách

written long before the days of bitcoin, fintech and digital technology

được viết từ lâu trước thời đại bitcoin, công nghệ-tài chính, kỹ thuật số

đã làm thay đổi cuộc sống của tôi theo chiều hướng tốt hơn.

has changed my life for the better.

Try it, and let me know how it works for you.

Hãy thử, và cho tôi biết nó giúp được gì cho các bạn.

I would love to hear from you.

Và tôi rất mong đợi điều đó.

Thank you.

(Applause)

Xin cám ơn.

(Vỗ tay)