New bionics let us run, climb and dance | Hugh Herr | TED

Translator: Hồng Khánh Lê Reviewer: Khanh Do-Bao

Looking deeply inside nature,

Nhìn sâu vào bên trong thế giới tự nhiên

through the magnifying glass of science,

qua ống kính phóng đại của khoa học,

designers extract principles, processes and materials

các nhà thiết kế đúc kết được những nguyên tắc, quy trình và vật liệu

that are forming the very basis of design methodology.

để hình thành nền tảng cơ bản nhất của các phương pháp thiết kế.

From synthetic constructs that resemble biological materials,

Từ những cấu trúc tổng hợp tương đồng với những vật liệu sinh học,

to computational methods that emulate neural processes,

đến những phương thức điện toán mô phỏng quy trình thần kinh,

nature is driving design.

thiên nhiên dẫn lối cho ngành thiết kế.

Design is also driving nature.

Thiết kế cũng đang dẫn dắt tự nhiên.

In realms of genetics, regenerative medicine and synthetic biology,

Trong các lĩnh vực di truyền học, dược phẩm tái tạo và sinh học tổng hợp,

designers are growing novel technologies,

các nhà thiết kế đang phát triển những công nghệ đột phá,

not foreseen or anticipated by nature.

chưa hề được tìm thấy hoặc dự đoán trong thiên nhiên.

Bionics explores the interplay between biology and design.

Ngành sinh kỹ thuật tìm tương đồng giữa sinh học và thiết kế.

As you can see, my legs are bionic.

Như các bạn thấy, đôi chân của tôi là sản phẩm sinh kỹ thuật.

Today, I will tell human stories of bionic integration;

Hôm nay, tôi sẽ kể câu chuyện về sự hợp nhất người và máy sinh kỹ thuật,

how electromechanics attached to the body, and implanted inside the body

về cách máy điện cơ được gắn vào cơ thể, và được cấy ghép trong cơ thể

are beginning to bridge the gap between disability and ability,

chúng bắt đầu xóa khoảng cách giữa cái không thể và điều có thể,

between human limitation and human potential.

giữa giới hạn và tiềm năng của con người.

Bionics has defined my physicality.

Ngành sinh kỹ thuật cho tôi thể trạng hiện tại.

In 1982, both of my legs were amputated

Vào năm 1982, hai chân của tôi bị cắt bỏ

due to tissue damage from frostbite,

do bị phỏng lạnh,

incurred during a mountain-climbing accident.

trong một tai nạn leo núi.

At that time, I didn't view my body as broken.

Vào lúc đó, tôi không nghĩ cơ thể tôi bị tàn phế.

I reasoned that a human being can never be "broken."

Tôi lý luận rằng con người có thể không bao giờ bị "tàn phế."

Technology is broken.

Mà chỉ vì công nghệ còn bị trục trặc,

Technology is inadequate.

công nghệ chưa hoàn thiện.

This simple but powerful idea was a call to arms,

Ý tưởng đơn giản nhưng mạnh mẽ này như là lời kêu gọi tổng động viên,

to advance technology for the elimination of my own disability,

để phát triển công nghệ nhằm loại bỏ tình trạng tàn tật của tôi,

and ultimately, the disability of others.

và sự khuyết tật của những người khác.

I began by developing specialized limbs

Tôi bắt đầu thiết kế đôi chân chuyên biệt này

that allowed me to return to the vertical world

cho phép tôi trở lại thế giới của

of rock and ice climbing.

môn leo núi đá và núi băng.

I quickly realized that the artificial part of my body is malleable;

Tôi nhanh chóng nhận ra phần nhân tạo của cơ thể rất uyển chuyển;

able to take on any form, any function --

có thể mang bất kỳ hình dạng nào, và có bất kỳ chức năng nào,

a blank slate for which to create,

như một tờ giấy trắng để tôi tha hồ vẽ

perhaps, structures that could extend beyond biological capability.

những cấu trúc có thể còn vượt xa khả năng sinh học.

I made my height adjustable.

Tôi tự đổi được chiều cao.

I could be as short as five feet or as tall as I'd like.

Tôi có thể lùn xuống còn mét rưỡi hay cao lên nếu thích.

(Laughter)

(cười)

So when I was feeling bad about myself,

Khi tôi cảm thấy tự ti,

insecure, I would jack my height up.

bị lép vế, tôi lại đẩy mình cao lên,

(Laughter)

(Cười)

But when I was feeling confident and suave,

nhưng khi tôi cảm thấy tự tin và dễ chịu,

I would knock my height down a notch, just to give the competition a chance.

Tôi sẽ giảm chiều cao xuống một nấc, để cho đối thủ có hy vọng.

(Laughter)

(Cười)

(Applause)

(Vỗ tay)

Narrow-edged feet allowed me to climb steep rock fissures,

Bàn chân nhỏ, mảnh cho phép tôi leo theo những khe nứt của đá dốc,

where the human foot cannot penetrate,

mà chân người không thể lèn vào được,

and spiked feet enabled me to climb vertical ice walls,

và bàn chân có mấu nhọn cho phép tôi leo lên những vách băng dựng đứng,

without ever experiencing muscle leg fatigue.

mà không hề thấy mỏi ở cơ chân.

Through technological innovation,

Nhờ tiến bộ công nghệ,

I returned to my sport, stronger and better.

tôi trở lại với môn thể thao của tôi, mạnh hơn và tốt hơn.

Technology had eliminated my disability,

Công nghệ đã loại bỏ tình trạng tàn tật của tôi,

and allowed me a new climbing prowess.

và cho tôi năng lực leo núi mới.

As a young man, I imagined a future world where technology so advanced

Khi còn trẻ, tôi đã mơ về một thế giới tương lai ở đó công nghệ tiến bộ

could rid the world of disability,

có thể loại bỏ mọi khuyết tật,

a world in which neural implants would allow

một thế giới mà việc cấy ghép thần kinh làm

the visually impaired to see.

người mù được sáng mắt.

A world in which the paralyzed could walk, via body exoskeletons.

Một thế giới mà người bại liệt có thể đi lại, nhờ khung máy nâng cơ thể.

Sadly, because of deficiencies in technology,

Buồn thay, vì công nghệ chưa hoàn thiện,

disability is rampant in the world.

nên người tàn tật vẫn còn khắp nơi.

This gentleman is missing three limbs.

Người đàn ông này bị mất ba chi.

As a testimony to current technology, he is out of the wheelchair,

Như là một minh chứng cho công nghệ hiện nay, ông ấy bước ra khỏi xe lăn,

but we need to do a better job in bionics, to allow, one day, full rehabilitation

nhưng ta cần làm máy sinh kỹ thuật tốt hơn để ngày kia khôi phục hoàn toàn

for a person with this level of injury.

một người có mức thương tật đến mức này.

At the MIT Media Lab, we've established the Center for Extreme Bionics.

Tại phòng thí nghiệm MIT Media, chúng tôi lập Trung tâm kỹ sinh siêu cấp.

The mission of the center is to put forth fundamental science

Nhiệm vụ của trung tâm là phát triển khoa học nền tảng

and technological capability

và khả năng công nghệ

that will allow the biomechatronic and regenerative repair of humans,

để hoàn thiện máy sinh kỹ thuật, mô phỏng tái tạo khả năng bị thươg tổn

across a broad range of brain and body disabilities.

của não và cơ thể người trên phạm vi rộng.

Today, I'm going to tell you how my legs function, how they work,

Hôm nay, tôi cho bạn biết chân tôi vận hành thế nào, chúng làm việc ra sao,

as a case in point for this center.

như là một minh họa thuyết phục cho thành công của trung tâm.

Now, I made sure to shave my legs last night,

Tối hôm qua, tôi đã cạo lông chân rồi,

because I knew I'd be showing them off.

vì tôi biết hôm nay sẽ phải khoe chúng ra.

(Laughter)

(Cười)

Bionics entails the engineering of extreme interfaces.

Thiết bị mô phỏng sinh học kế thừa kỹ thuật tương tác siêu cấp.

There's three extreme interfaces in my bionic limbs:

Có 3 tương tác siêu cấu trong đôi chân mô phỏng của tôi:

mechanical, how my limbs are attached to my biological body;

tương tác cơ khí, giúp các chi gắn nối với phần cơ thể;

dynamic, how they move like flesh and bone;

tương tác động học, giúp chúng chuyển động được như cơ và xương;

and electrical, how they communicate with my nervous system.

và tương tác điện tử, giúp chúng kết nối với hệ thần kinh.

I'll begin with mechanical interface.

Tôi sẽ bắt đầu với giao diện cơ khí.

In the area of design, we still do not understand

Trong phần thiết kế, chúng tôi vẫn không biết

how to attach devices to the body mechanically.

làm sao để gắn kết thiết bị với cơ thể.

It's extraordinary to me that in this day and age,

Thật lạ, ngày nay,

one of the most mature, oldest technologies

một trong những công nghệ lâu đời và thuần thục nhất

in the human timeline, the shoe, still gives us blisters.

là kỹ thuật làm giày, thế mà ta vẫn bị giộp chân.

How can this be?

Sao lại thế?

We have no idea how to attach things to our bodies.

Ta thật sự không biết cách kết nối một đồ vật vào cơ thể.

This is the beautifully lyrical design work

Đây là thiết kế đẹp như thơ

of Professor Neri Oxman at the MIT Media Lab,

của giáo sư Neri Oxman tại MIT Media Lap,

showing spatially varying exoskeletal impedances,

cho thấy thay đổi không gian của trở kháng trong khung đỡ,

shown here by color variation in this 3D-printed model.

được thể hiện bằng màu khác nhau trong mẫu in 3D này.

Imagine a future where clothing is stiff and soft where you need it,

Hãy tưởng tượng trong tương lai quần áo sẽ cứng hoặc mềm mại đúng ý

when you need it, for optimal support and flexibility,

để tăng hỗ trợ bảo vệ và độ linh hoạt,

without ever causing discomfort.

và không tạo cảm giác khó chịu.

My bionic limbs are attached to my biological body

Hai chân sinh kỹ thuật của tôi được gắn với phần cơ thể

via synthetic skins with stiffness variations,

thông qua lớp da tổng hợp có độ cứng thay đổi,

that mirror my underlying tissue biomechanics.

tạo thành lớp đệm mô phỏng các động lực sinh học dưới da.

To achieve that mirroring, we first developed a mathematical model

Để tạo được lớp đệm này, chúng tôi trước hết làm mô hình toán

of my biological limb.

của đôi chân sinh học của tôi.

To that end, we used imaging tools such as MRI,

Để hoàn thiện, chúng tôi đã dùng công cụ hình ảnh như máy MRI,

to look inside my body,

để quan sát bên trong cơ thể,

to figure out the geometries and locations of various tissues.

để hình dung ra hình dạng và vị trí của những mô khác nhau.

We also took robotic tools --

Chúng tôi cũng dùng

here's a 14-actuator circle that goes around the biological limb.

công cụ robot, ở đây là một vòng dẫn động 14 nhánh quay quanh chi sinh học.

The actuators come in, find the surface of the limb,

Đầu dẫn động đọc bề mặt của chi,

measure its unloaded shape,

đo hình dạng của nó lúc không co,

and then they push on the tissues

rồi ấn vào các mô

to measure tissue compliances at each anatomical point.

để đo khả năng thích ứng tại mỗi điểm của mô.

We combine these imaging and robotic data

Chúng tôi kết hợp hình ảnh với dữ liệu nhận được

to build a mathematical description of my biological limb, shown on the left.

để xây dựng một mô phỏng toán học của chi sinh học của tôi, hình bên trái.

You see a bunch of points, or nodes?

Bạn có thấy nhiều điểm và nút?

At each node, there's a color that represents tissue compliance.

Ở mỗi nút, có một màu để diễn tả mức phản ứng của mô.

We then do a mathematical transformation to the design of the synthetic skin,

Rồi chúng tôi chuyển mô hình toán học thành mẫu thiết kế da tổng hợp,

shown on the right.

như hình bên phải.

And we've discovered optimality is:

Và chúng tôi tìm được trường hợp tối ưu:

where the body is stiff, the synthetic skin should be soft,

nơi mà phần cơ thể cứng thì da tổng hợp phải mềm,

where the body is soft, the synthetic skin is stiff,

nơi mà phần cơ thể mềm thì da tổng hợp cứng,

and this mirroring occurs across all tissue compliances.

và sự đối ứng này được áp dụng cho tất cả bề mặt thích ứng của mô.

With this framework, we've produced bionic limbs

Với hình mẫu này, chúng tôi đã sản xuất những chi

that are the most comfortable limbs I've ever worn.

thoải mái nhất mà tôi từng được mang.

Clearly, in the future, our clothing, our shoes, our braces, our prostheses,

Rõ ràng trong tương lai, quần áo, giày dép, dụng cụ nâng, các bộ phận giả,

will no longer be designed and manufactured using artisan strategies,

sẽ không còn được thiết kế và sản xuất thủ công,

but rather, data-driven quantitative frameworks.

mà được sản xuất từ hệ thống dây chuyền điều khiển bằng dữ liệu.

In that future, our shoes will no longer give us blisters.

Lúc đó, giày của chúng ta sẽ không còn làm phồng chân.

We're also embedding sensing and smart materials

Chúng tôi cũng đang đưa vật liệu cảm ứng và thông minh

into the synthetic skins.

vào trong da tổng hợp.

This is a material developed by SRI International, California.

Vật liệu này được chế tạo bởi Viện nghiên cứu SRI, California.

Under electrostatic effect, it changes stiffness.

Dưới hiệu ứng tĩnh điện, da này thay đổi độ cứng.

So under zero voltage, the material is compliant,

Khi điện áp bằng 0, da sẽ mềm lại,

it's floppy like paper.

nó mềm như giấy.

Then the button's pushed, a voltage is applied,

Nhưng khi nhấn nút, nối điện,

and it becomes stiff as a board.

nó trở nên cứng như một tấm bảng.

(Tapping sounds)

(Tiếng gõ)

We embed this material into the synthetic skin

Chúng tôi đưa chất liệu này vào lớp da tổng hợp

that attaches my bionic limb to my biological body.

chỗ gắn kết phần chân giả với phần cơ thể sống của tôi.

When I walk here, it's no voltage.

Khi tôi bước, nó không nối điện.

My interface is soft and compliant.

Mặt tiếp nối mềm và nới lỏng.

The button's pushed, voltage is applied, and it stiffens,

Nhưng khi nhấn nút, nối điện, nói trở nên cứng,

offering me a greater maneuverability over the bionic limb.

nó cho phép tôi điều khiển được chân sinh kỹ thuật.

We're also building exoskeletons.

Chúng tôi cũng làm khung đỡ ngoài.

This exoskeleton becomes stiff and soft

Khung này có thể trở nên cứng hoặc mềm

in just the right areas of the running cycle,

vừa đúng cho vùng cần thiết của quá trình chạy bộ,

to protect the biological joints from high impacts and degradation.

để bảo vệ khớp xương khỏi bị tác động mạnh và thoái hóa.

In the future, we'll all be wearing exoskeletons

Trong tương lai, chúng ta có thể sẽ mang khung xương ngoài

in common activities, such as running.

trong những hoạt động phổ biến như chạy bộ.

Next, dynamic interface.

Tiếp đến là tương tác động học.

How do my bionic limbs move like flesh and bone?

Làm thế nào chân của tôi cử động được như thật?

At my MIT lab, we study how humans with normal physiologies

Ở MIT Lab, chúng tôi nghiên cứu cách người bình thường

stand, walk and run.

đứng, đi và chạy.

What are the muscles doing,

Các cơ đang làm gì, và

and how are they controlled by the spinal cord?

được điều khiển bởi tủy sống thế nào?

This basic science motivates what we build.

Kiến thức cơ bản này là nền cho chúng tôi chế tạo.

We're building bionic ankles, knees and hips.

Mắt cá, đầu gối và khớp hông đang được thiết kế.

We're building body parts from the ground up.

Chúng tôi xây dựng những bộ phận cơ thể từ số không.

The bionic limbs that I'm wearing are called BiOMs.

Chi sinh kỹ thuật tôi đang mang được gọi là BiOMs.

They've been fitted to nearly 1,000 patients,

Chúng được làm riêng cho gần 1.000 bệnh nhân,

400 of which have been wounded U.S. soldiers.

400 trong số đó là thương binh Mỹ.

How does it work?

Nó hoạt động thế nào?

At heel strike, under computer control,

Khi chạm gót, với điều khiển của máy tính,

the system controls stiffness,

hệ thống điều chỉnh độ cứng,

to attenuate the shock of the limb hitting the ground.

để làm giảm độ sốc của chi trên mặt đất.

Then at mid-stance, the bionic limb outputs high torques and powers

Khi cả bàn chân chạm đất, chi sẽ tạo mô men xoắn và lực đẩy

to lift the person into the walking stride,

để nâng người vào thế bước tới,

comparable to how muscles work in the calf region.

giống cách hoạt động của cơ ở bắp chân.

This bionic propulsion is very important clinically to patients.

Lực đẩy mô phỏng sinh kỹ thuật này rất quan trọng đối với bệnh nhân.

So on the left, you see the bionic device worn by a lady,

Bên trái, bạn thấy thiết bị sinh kỹ thuật được một quý bà mang,

on the right, a passive device worn by the same lady,

bên phải, một thiết bị thường cũng được chính quý bà này mang,

that fails to emulate normal muscle function,

thiết bị thụ động này không mô phỏng được chức năng của cơ,

enabling her to do something everyone should be able to do:

không có chức năng này bà ta không làm được việc mà người thường làm được:

go up and down their steps at home.

đi lên xuống cầu thang trong nhà.

Bionics also allows for extraordinary athletic feats.

Sinh kỹ thuật cũng tạo động tác điền kinh khéo léo lạ thường.

Here's a gentleman running up a rocky pathway.

Đây là một quý ông đang chạy trên một đường đá.

This is Steve Martin -- not the comedian --

Đó là Steve Martin... Không phải anh Steve diễn viên đầu,

who lost his legs in a bomb blast in Afghanistan.

người bị mất đôi chân trong một vụ nổ bom ở Afghanistan.

We're also building exoskeletal structures using these same principles,

Chúng tôi cũng thiết kế cấu trúc khung đỡ theo cùng nguyên tắc

that wrap around the biological limb.

để tạo nên chi sinh kỹ thuật này.

This gentleman does not have any leg condition, any disability.

Người đàn ông này không có thương tật ở chân, cũng không có khuyết tật gì.

He has a normal physiology,

Ông ấy có thể trạng bình thường,

so these exoskeletons are applying muscle-like torques and powers,

những khung đỡ đang hỗ trợ cơ - tạo những mô men và nguồn truyền động,

so that his own muscles need not apply those torques and powers.

nên cơ bắp của người này không cần tạo mô-men lực nữa.

This is the first exoskeleton in history that actually augments human walking.

Đây là khung trợ lực đầu tiên trong lịch sử có thể giúp con người bước đi.

It significantly reduces metabolic cost.

Nó hạn chế đáng kể năng lượng từ quá trình trao đổi chất.

It's so profound in its augmentation,

Nó rất hiệu quả trong việc trợ lực,

that when a normal, healthy person wears the device for 40 minutes

khi một người mạnh khỏe mang máy này trong 40 phút

and then takes it off,

rồi lấy ra,

their own biological legs feel ridiculously heavy and awkward.

thì đôi chân sinh học của anh ta cảm thấy nặng nề và vụng về một cách buồn cười.

We're beginning the age in which machines attached to our bodies

Chúng ta đang bắt đầu thời kỳ máy hỗ trợ gắn vào người

will make us stronger and faster and more efficient.

nó sẽ làm ta mạnh mẽ hơn nhanh hơn và hiệu quả hơn.

Moving on to electrical interface:

Về tương tác điện tử :

How do my bionic limbs communicate with my nervous system?

Làm thế nào các chi giả của tôi liên lạc với hệ thần kinh?

Across my residual limb are electrodes

Điện cực được gắn ở chi bị cụt của tôi

that measure the electrical pulse of my muscles.

để đo xung điện của các cơ.

That's communicated to the bionic limb,

Xung điện này truyền đến chi ghép,

so when I think about moving my phantom limb,

nên khi tôi tưởng tượng lệnh để cử động chi đã mất,

the robot tracks those movement desires.

thì chi rô bốt sẽ theo những lệnh này để cử động.

This diagram shows fundamentally how the bionic limb is controlled.

Sơ đồ này chỉ ra cách thức cơ bản chi sinh kỹ thuật được điều khiển.

So we model the missing biological limb,

Vậy chúng tôi mô phỏng chi bị mất,

and we've discovered what reflexes occurred,

và ghi nhận những phản xạ,

how the reflexes of the spinal cord are controlling the muscles.

những cách thức các phản xạ của tủy sống đang điều khiển các cơ.

And that capability is embedded in the chips of the bionic limb.

Các thông tin này được nhúng vào các con chíp của chi sinh kỹ thuật.

What we've done, then, is we modulate the sensitivity of the reflex,

Rồi chúng tôi điều chỉnh độ nhạy của các phản ứng,

the modeled spinal reflex, with the neural signal,

độ nhạy của phản xạ tủy sống với tín hiệu thần kinh,

so when I relax my muscles in my residual limb,

nên khi tôi thả lỏng các cơ trong phần chi bị cụt,

I get very little torque and power,

tôi sẽ có rất ít mô men lực,

but the more I fire my muscles, the more torque I get,

nhưng khi căng cơ càng mạnh thì các mô men càng lớn,

and I can even run.

và thậm chí tôi chạy được.

And that was the first demonstration of a running gait under neural command.

Đó là minh họa đầu tiên của quy trình chạy theo lệnh của nơ ron.

Feels great.

Thật tuyệt vời.

(Applause)

(Vỗ tay)

We want to go a step further.

Chúng tôi muốn tiến xa hơn.

We want to actually close the loop

Chúng tôi muốn xóa khoảng cách

between the human and the bionic external limb.

giữa con người và các chi sinh kỹ thuật.

We're doing experiments

Chúng tôi thử nghiệm

where we're growing nerves, transected nerves,

để nối dài mạng thần kinh, các dây thần kinh bị cụt,

through channels, or micro-channel arrays.

thông qua mạng các kênh hoặc vi kênh.

On the other side of the channel,

Ở phía kia của kênh,

the nerve then attaches to cells,

dây thần kinh nối với các tế bào,

skin cells and muscle cells.

tế bào da và tế bào cơ.

In the motor channels, we can sense how the person wishes to move.

Trên các kênh vận động, ta có thể cảm nhận cách thức người này muốn di chuyển.

That can be sent out wirelessly to the bionic limb,

Thông tin này có thể được gửi qua mạng không dây đến chi sinh kỹ thuật,

then [sensory information] on the bionic limb

rồi đến [thông tin cảm giác] trên chi sinh kỹ thuật

can be converted to stimulations in adjacent channels,

có thể được biến đổi thành những kích thích trong kênh liền kề,

sensory channels.

tức kênh cảm giác.

So when this is fully developed and for human use,

Vậy khi hệ thống này được phát triển đầy đủ và cài đặt cho con người dùng,

persons like myself will not only have

thì những người này cũng như tôi sẽ có không chỉ

synthetic limbs that move like flesh and bone,

chân giả tổng hợp có thể di chuyển như chân bằng da thịt,

but actually feel like flesh and bone.

mà còn có được cảm giác như da và xương.

This video shows Lisa Mallette,

Video này cho thấy Lisa Mallette,

shortly after being fitted with two bionic limbs.

không lâu sau khi được gắn 2 chân sinh kỹ thuật.

Indeed, bionics is making a profound difference in people's lives.

Thật sự, sinh kỹ thuật làm nên những khác biệt lớn trong đời của con người.

(Video) Lisa Mallette: Oh my God.

(Video) Lisa Mallette: Ôi trời ơi.

LM: Oh my God, I can't believe it!

LM : Trời ơi, tôi không thể tin được!

(Video) (Laughter)

(Video) (Cười)

LM: It's just like I've got a real leg!

LM: Giống y như là tôi có ại cái chân thật ấy!

Woman: Now, don't start running.

Giọng nữ : Giờ đừng chạy nhé.

Man: Now turn around, and do the same thing walking up,

Giọng nam: giờ hãy quay lại, và làm như đang đi bộ lên dốc,

but get on your heel to toe, like you would normally just walk on level ground.

nhưng hãy nâng từ gót đến ngón, như là bạn muốn bước lên mặt sàn cao hơn.

Try to walk right up the hill.

Hãy cố bước thẳng lên đồi.

LM: Oh my God.

LM: Ôi trời ơi.

Man: Is it pushing you up?

Giọng nam: Nó đẩy bạn nhỉ?

LM: Yes! I'm not even -- I can't even describe it.

LM: Vâng, tôi thậm chí.. tôi không diễn tả được.

Man: It's pushing you right up.

Nam: Nó đang đẩy bạn lên.

Hugh Herr: Next week, I'm visiting the Center --

Hugh Herr: Tuần tới, tôi sẽ đến thăm trung tâm...

Thank you. Thank you.

Xin cảm ơn, cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)

Thank you.

Xin cảm ơn.

Next week I'm visiting the Center for Medicare and Medicaid Services,

Tuần tới tôi sẽ đến thăm Trung tâm Chăm sóc và Dịch vụ Hỗ trợ y tế, CMS

and I'm going to try to convince CMS

Và tôi sẽ cố gắng thuyết phục CMS

to grant appropriate code language and pricing,

tài trợ cho chương trình ngôn ngữ lập trình và giá cả,

so this technology can be made available to the patients that need it.

để các bệnh nhân có thể tiếp cận công nghệ này.

(Applause)

(vỗ tay)

Thank you.

Cám ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)

It's not well appreciated, but over half of the world's population

Mặc dù chưa có số liệu cụ thể, nhưng hơn một nửa dân số thế giới

suffers from some form of cognitive, emotional, sensory or motor condition,

phải chịu một số tình trạng kém về trí tuệ, cảm xúc, cảm giác hay vận động,

and because of poor technology, too often, conditions result in disability

bởi vì công nghệ còn kém, nên thường là cái khó bó cái khôn

and a poorer quality of life.

làm chất lượng cuộc sống thấp hơn.

Basic levels of physiological function should be a part of our human rights.

Mức độ cơ bản của chức năng sinh lý nên được ghi nhận trong quyền con người.

Every person should have the right to live life without disability

Mỗi người nên có quyền được sống một cuộc sống không tàn tật

if they so choose --

nếu họ có nguyện vọng,

the right to live life without severe depression;

họ có quyền sống cuộc sống không bị trầm cảm nặng;

the right to see a loved one, in the case of seeing-impaired;

quyền được nhìn được thấy người thân yêu, trong trường hợp họ bị mù;

or the right to walk or to dance,

hoặc quyền được đi lại và nhảy múa,

in the case of limb paralysis or limb amputation.

trong trường hợp họ bị bại liệt hay bị cụt.

As a society, we can achieve these human rights,

Trong xã hội, chúng ta có thể đạt được những quyền con người này,

if we accept the proposition that humans are not disabled.

nếu chúng ta chấp nhận đề xuất rằng con người không bị tàn tật.

A person can never be broken.

Một người không bao giờ bị tàn phế.

Our built environment, our technologies,

Chỉ có môi trường, công nghệ của chúng ta

are broken and disabled.

bị hỏng và kém cỏi.

We the people need not accept our limitations,

Con người không nên chấp nhận giới hạn

but can transcend disability through technological innovation.

nhưng phải vượt qua khuyết tật thông qua tiến bộ công nghệ.

Indeed, through fundamental advances in bionics in this century,

Thật vậy, với những tiến bộ cơ bản của ngành sinh kỹ thuật trong thế kỷ này,

we will set the technological foundation for an enhanced human experience,

chúng ta sẽ thiết lập nền tảng công nghệ để nâng cao tầm với cảm nhận con người,

and we will end disability.

và chúng ta sẽ chữa lành sự tàn tật.

I'd like to finish up with one more story, a beautiful story.

Tôi xin phép được kết thúc bằng một câu chuyện, một câu chuyện đẹp.

The story of Adrianne Haslet-Davis.

Câu chuyện về Adrianne Haslet-Davis.

Adrianne lost her left leg in the Boston terrorist attack.

Adrianne bị mất chân trái trong vụ đánh bom khủng bố Boston.

I met Adrianne when this photo was taken, at Spaulding Rehabilitation Hospital.

Tôi gặp Adrianne trong bức ảnh tại Bệnh viện Phục hồi chức năng Spaulding.

Adrianne is a dancer, a ballroom dancer.

Adrianne là một vũ công khiêu vũ cổ điển.

Adrianne breathes and lives dance.

Adrianne thở và sống với khiêu vũ.

It is her expression. It is her art form.

Đó là cách cô ấy thể hiện bản thân, là hình thức nghệ thuật của cô.

Naturally, when she lost her limb in the Boston terrorist attack,

Cô ấy bị mất chân tại vụ khủng bố ở Boston,

she wanted to return to the dance floor.

cô ấy muốn trở lại sàn khiêu vũ.

After meeting her and driving home in my car,

Sau khi gặp cô ấy và lái xe về nhà,

I thought, I'm an MIT professor. I have resources.

Tôi nghĩ, tôi là giáo sư tại MIT. Tôi có kiến thức và khả năng.

Let's build her a bionic limb,

Hãy làm cho cô ấy một chân,

to enable her to go back to her life of dance.

để cô ấy quay trở lại sống cuộc sống khiêu vũ.

I brought in MIT scientists with expertise in prosthetics,

Tôi tập hợp những nhà khoa học và chuyên gia ở MIT về chi giả,

robotics, machine learning and biomechanics,

về robot, về trí tuệ nhân tạo và sinh kỹ thuật,

and over a 200-day research period, we studied dance.

qua hơn 200 ngày làm việc, chúng tôi đã nghiên cứu khiêu vũ.

We brought in dancers with biological limbs,

Chúng tôi mời các vũ công có đôi chân bình thường,

and we studied how they move,

và nghiên cứu cách họ chuyển động,

what forces they apply on the dance floor,

nghiên cứu lực họ tác động lên sàn nhảy,

and we took those data,

chúng tôi thu thập dữ liệu đó,

and we put forth fundamental principles of dance,

và đưa ra nguyên lý cơ bản của khiêu vũ,

reflexive dance capability,

khả năng phản xạ khi khiêu vũ,

and we embedded that intelligence into the bionic limb.

và chúng tôi đưa công nghệ thông minh đó vào chi sinh kỹ thuật.

Bionics is not only about making people stronger and faster.

Nghành sinh kỹ thuật không chỉ làm cho con người mạnh hơn và nhanh hơn.

Our expression, our humanity can be embedded into electromechanics.

Cảm xúc, tính nhân bản của ta còn được hàm chứa trong các thiết bị điện cơ.

It was 3.5 seconds between the bomb blasts in the Boston terrorist attack.

Vụ nổ bom khủng bố ở Boston kéo dài 3,5 giây.

In 3.5 seconds, the criminals and cowards took Adrianne off the dance floor.

Trong 3,5 giây, bọn tội phạm hèn hạ đã đẩy Adrianne ra khỏi sàn khiêu vũ.

In 200 days, we put her back.

Trong 200 ngày, chúng tôi đưa cô ấy trở lại.

We will not be intimidated, brought down, diminished, conquered or stopped

Chúng ta sẽ không khiếp sợ, đầu hàng, không bị chinh phục, đè bẹp hay cúi đầu

by acts of violence.

trước hành vi bạo lực.

(Applause)

(Vỗ tay)

Ladies and gentlemen, please allow me to introduce Adrianne Haslet-Davis,

Quý vị thân mến, cho phép tôi được giới thiệu Adrianne Haslet-Davis,

her first performance since the attack.

biểu diễn đầu tiên của cô ấy sau vụ tấn công.

She's dancing with Christian Lightner.

Cô ấy sẽ khiêu vũ cùng Christian Lightner.

(Applause)

(Vỗ tay)

(Music: "Ring My Bell" performed by Enrique Iglesias)

(Nhạc: "Ring my bell", Enrique Iglesias trình diễn)

(Applause)

(Vỗ tay)

Ladies and gentlemen, members of the research team:

Xin giới thiệu với quý vị thành viên của nhóm nghiên cứu,

Elliott Rouse

Elliott Rouse

and Nathan Villagaray-Carski.

và Nathan Villagaray-Carski.

Elliott and Nathan.

xin mời Elliott và Nathan.

(Applause)

(vỗ tay)