Kevin Kelly: The next 5,000 days of the web

Kevin Kelly'den web'in gelecek 5000 günü üzerine

Çeviri: Nazım Coşkun Gözden geçirme: Sancak Gülgen

The Internet, the Web as we know it,

İnternet, bildiğimiz haliyle web

the kind of Web -- the things we're all talking about --

bir tür ağ -- hepimizin üzerine konuştuğu tüm bu şeyler --

is already less than 5,000 days old.

halihazırda 5,000 günden daha eski bile değil.

So all of the things that we've seen come about,

Yani gördüğümüz, ortaya çıkmış tüm bu şeyler,

starting, say, with satellite images of the whole Earth,

tüm dünyanın uydu görüntüleri ile başlayan,

which we couldn't even imagine happening before,

daha önce hayal bile edemeyeceğimiz --

all these things rolling into our lives,

hayatımızın içine giren tüm bu şeyler,

just this abundance of things that are right before us,

hemen peşimizden gelen bu bolluk,

sitting in front of our laptop, or our desktop.

dizüstü ya da masaüstü bilgisayarımızın önünde duruyor.

This kind of cornucopia of stuff

Tüm bu şeylerin böylesi bir bollukla

just coming and never ending is amazing, and we're not amazed.

sürekli geliyor olması ve hiç bitmiyor olması oldukça şaşırtıcı, ve biz hiç şaşırmadık.

It's really amazing that all this stuff is here.

Tüm bu şeylerin var olması gerçekten inanılmaz.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

It's in 5,000 days, all this stuff has come.

Sadece 5,000 gün oldu ve tüm bu şeyler geldi.

And I know that 10 years ago,

Ve ben biliyorum ki 10 yıl önce,

if I had told you that this was all coming,

tüm bunların geliyor olduğunu size söyleseydim,

you would have said that that's impossible.

bunun imkansız olduğunu söylerdiniz.

There's simply no economic model that that would be possible.

En basitinden, bunu mümkün kılacak bir ekonomik model yoktu.

And if I told you it was all coming for free,

Ve ben size deseydim ki tüm bunlar bedava olacak,

you would say, this is simply -- you're dreaming.

çok açık ki şunu derdiniz: rüya görüyorsun.

You're a Californian utopian. You're a wild-eyed optimist.

Ütopyacının birisin. Gözü kara bir iyimsersin.

And yet it's here.

Ama bakın hepsi oldu.

The other thing that we know about it was that 10 years ago,

10 yıl önce Wired dergisinin bile bahsettiği bu konu hakkında,

as I looked at what even Wired was talking about,

bildiğimiz bir diğer şey ise,

we thought it was going to be TV, but better.

aslında bunun TV olacağını düşünmüştük, ama daha iyisi oldu.

That was the model. That was what everybody was suggesting

Model buydu, herkesin kapıdaki şeyin ne olduğuyla ilgili

was going to be coming.

düşüncesi buydu.

And it turns out that that's not what it was.

Ama ortaya çıkan bu olmadı.

First of all, it was impossible, and it's not what it was.

Her şeyden önce, bu imkansızdı, sandığımız şey değildi.

And so one of the things that I think we're learning --

Ve öyle sanıyorum ki öğrendiğimiz şeylerden biri,

if you think about, like, Wikipedia,

mesela Wikipedia'yı düşünürseniz,

it's something that was simply impossible.

bu düpedüz imkansız bir şeydi.

It's impossible in theory, but possible in practice.

Teoride imkansız, ama pratikte mümkün.

And if you take all these things that are impossible,

Ve tüm bu imkansız şeyleri alırsanız,

I think one of the things that we're learning from this era,

bence bu dönemden, son on yıldan, öğrendiğimiz şeylerden biri,

from this last decade, is that we have to get good at believing in the impossible,

imkansıza inanmak konusunda kendimizi geliştirmek zorunda olduğumuzdur.

because we're unprepared for it.

çünkü buna hazırlıksızız.

So, I'm curious about what's going to happen in the next 5,000 days.

Bu yüzden önümüzdeki 5,000 günde neler olacağını merak ediyorum.

But if that's happened in the last 5,000 days,

Eğer geçtiğimiz 5,000 günde bunlar olduysa,

what's going to happen in the next 5,000 days?

bundan sonraki 5,000 günde neler olacak?

So, I have a kind of a simple story,

Anlatacağım küçük bir hikaye var,

and it suggests that what we want to think about is this thing that we're making,

ve şunu öneriyor; yapıyor olduğumuz şeyler, aslında düşünmek istediğimiz şeylerdir.

this thing that has happened in 5,000 days --

5,000 günde gerçekleşen bu şey --

that's all these computers, all these handhelds,

tüm bu bilgisayarlar, mobil aygıtlar,

all these cell phones, all these laptops, all these servers --

cep telefonları, dizüstü bilgisayarlar, tüm bu sunucular --

basically what we're getting out of all these connections

temel olarak tüm bu bağlantıları çıkardığımız şey

is we're getting one machine.

aslında sadece bir makine.

If there is only one machine, and our little handhelds and devices

Sadece bir makine varsa, o zaman bizim küçük mobil aygıtlarımız

are actually just little windows into those machines,

aslında sadece bu makinelere açılan küçük bir pencere.

but that we're basically constructing a single, global machine.

ama bu bizim inşa ettiğimiz tek bir küresel makine.

And so I began to think about that.

Bunu düşünmeye başladım.

And it turned out that this machine happens to be

Ve öyle görünüyor ki bu makine

the most reliable machine that we've ever made.

şimdiye kadar yaptığımız en sağlam makine.

It has not crashed; it's running uninterrupted.

Hiç çökmedi, kesintisiz çalışıyor.

And there's almost no other machine that we've ever made

Ve neredeyse saatlerce, günlerce

that runs the number of hours, the number of days.

5,000 gündür kesintisiz çalışan

5,000 days without interruption -- that's just unbelievable.

bizim yaptığımız başka bir makine yok -- bu gerçekten inanılmaz.

And of course, the Internet is longer than just 5,000 days;

Ve tabi ki, İnternet aslında 5,000 günden daha yaşlı;

the Web is only 5,000 days.

5,000 gün kadar eski olan şey Web.

So, I was trying to basically make measurements.

Basit ölçümler yapmaya çalışıyordum.

What are the dimensions of this machine?

Bu makinenin boyutları nedir?

And I started off by calculating how many billions of clicks there are

Ve işe dünyadaki tüm bilgisayarlardaki tıklama sayısının

all around the globe on all the computers.

kaç milyar olduğunu hesaplamakla başladım.

And there is a 100 billion clicks per day.

Günde 100 milyar tıklama yapılıyor.

And there's 55 trillion links between all the Web pages of the world.

Ve dünyadaki tüm web sayfaları arasında 55 trilyon bağlantı var.

And so I began thinking more about other kinds of dimensions,

Sonra farklı boyutları hakkına daha fazla düşünmeye başladım,

and I made a quick list. Was it Chris Jordan, the photographer,

ve küçük bir liste yaptım -- Sayıların anlamsız derecede

talking about numbers being so large that they're meaningless?

büyük olduğunu söyleyen Chris Jordan mıydı? Fotoğrafçı olan?

Well, here's a list of them. They're hard to tell,

Pekala, işte sayıların bir listesi. İfade etmek zor,

but there's one billion PC chips on the Internet,

ama eğer internet alemindeki bilgisayarlarda bulunan tüm çipleri sayarsanız,

if you count all the chips in all the computers on the Internet.

internet üzerinde bir milyar bilgisayar çipinden söz edebiliriz.

There's two million emails per second.

Bir saniyede iki milyon eposta gönderiliyor.

So it's a very big number.

Bu çok büyük bir rakam.

It's just a huge machine,

Gerçekten bu olağanüstü bir mekanizma,

and it uses five percent of the global electricity on the planet.

ve bu sistem dünyadaki elektriğin %5 ini kullanıyor.

So here's the specifications,

Eğer internetin özellikleri diye bir liste yapıyor olsaydınız,

just as if you were to make up a spec sheet for it:

listeye yazacağınız özellikler:

170 quadrillion transistors, 55 trillion links,

170 katrilyon transistor, 55 trilyon bağlantı,

emails running at two megahertz itself,

2 megahertz hızla çalışan elektronik postalar,

31 kilohertz text messaging,

31 kilohertz metin mesajı,

246 exabyte storage. That's a big disk.

246 exabyte depolama alanı. Bu oldukça büyük bir disk boyutu.

That's a lot of storage, memory. Nine exabyte RAM.

Bu çok büyük bir depo alanı. 9 exabyte RAM.

And the total traffic on this

Ve üzerindeki toplam trafik

is running at seven terabytes per second.

saniyede yedi terabyte hızla akıyor.

Brewster was saying the Library of Congress is about twenty terabytes.

Brewster, Amerikan Kongre Kütüphanesi'nin yaklaşık yirmi terabayt olduğunu söylemişti.

So every second, half of the Library of Congress

Her saniye Kongre Kütüphanesi'nin yarısı

is swooshing around in this machine. It's a big machine.

bu bilgisayarın etrafında dolanıyor. Bu önemli bir makine.

So I did something else. I figured out 100 billion clicks per day,

Başka bir şey daha yaptım. Günlük yüz milyar tıklamanın,

55 trillion links is almost the same

55 milyon bağlantının, neredeyse

as the number of synapses in your brain.

beynimizdeki sinaptik bağlantılarla aynı sayıda olduğunu öğrendim.

A quadrillion transistors is almost the same

Bir katrilyon transistor yaklaşık olarak

as the number of neurons in your brain.

beyninizdeki nöronların sayısı kadardır.

So to a first approximation, we have these things --

Yani ilk bakışta, bu şeyler bizde var.

twenty petahertz synapse firings.

yirmi petahertz sinaps iletimi.

Of course, the memory is really huge.

Elbette bu hafıza oldukça büyük.

But to a first approximation, the size of this machine is the size --

Ama ilk bakışta, bu makinenin boyutu ya da karmaşıklığı,

and its complexity, kind of -- to your brain.

aslında insan beyni gibi.

Because in fact, that's how your brain works -- in kind of the same way that the Web works.

Çünkü aslında beynimiz de bu şekilde çalışır -- Web'in çalışma mantığıyla aynı.

However, your brain isn't doubling every two years.

Ancak, beyniniz her iki sene içinde kendini ikiye katlamaz.

So if we say this machine right now that we've made

Şimdi eğer yaptığımız bu makinenin

is about one HB, one human brain,

bir İB, yani "insan beyni" kadar olduğunu söylersek,

if we look at the rate that this is increasing,

bu yükselişin hızına bakarsak, makinenin gücü

30 years from now, there'll be six billion HBs.

önümüzdeki 30 yıl içinde, 6 milyar İB olacak.

So by the year 2040, the total processing of this machine

2040 yılına geldiğimizde, makinenin toplam işlem kapasitesi

will exceed a total processing power of humanity,

bütün insanlığın işlem kapasitesini geçecek,

in raw bits and stuff. And this is, I think, where

Ve bu, öyle sanıyorum ki Ray Kurzweil ve diğerlerinin

Ray Kurzweil and others get this little chart saying that we're going to cross.

geçeceğimizi söyledikleri şu tablonun oluştuğu nokta.

So, what about that? Well, here's a couple of things.

Ne demek bu? Biraz detaya girelim.

I have three kind of general things

Söylemek istediğim üç genel şey var.

I would like to say, three consequences of this.

Üç tane sonuçtan bahsetmek istiyorum.

First, that basically what this machine is doing is embodying.

Birincisi, bu makinenin yaptığı şey tam olarak somutlaştırmak.

We're giving it a body. And that's what we're going to do

Ona bir vücut veriyoruz. Önümüzdeki 5,000 gün içinde

in the next 5,000 days -- we're going to give this machine a body.

yapacağız şey işte bu -- bu makineye bir vücut veriyoruz.

And the second thing is, we're going to restructure its architecture.

İkinci şey, mimari yapısını değiştirmek.

And thirdly, we're going to become completely codependent upon it.

Ve üçüncüsü, tamamen bu yapıya bağlı olmaya başlıyoruz.

So let me go through those three things.

İzin verin konuyu biraz açayım.

First of all, we have all these things in our hands.

Öncelikle, tüm bu şeyler elimizin altında.

We think they're all separate devices,

Her birinin ayrı ayrı cihazlar olduğunu düşünüyoruz,

but in fact, every screen in the world

ama aslında, dünyadaki her saniye

is looking into the one machine.

tek bir makineye bakıyoruz.

These are all basically portals into that one machine.

Etrafımızdaki şeyler bu tek büyük makineye açılan kapılar.

The second thing is that -- some people call this the cloud,

İkinici şey -- bazıları buna bulut diyor,

and you're kind of touching the cloud with this.

be bu sayede bir anlamda buluta dokunuyoruz.

And so in some ways, all you really need is a cloudbook.

Ve bir bakıma, ihtiyacınız olan tek şey aslında bir diz üstü bulut.

And the cloudbook doesn't have any storage.

Dizüstü bulut'un depolama alanı yoktur.

It's wireless. It's always connected.

Kablosuzdur. Her zaman internete bağlıdır.

There's many things about it. It becomes very simple,

Hakkında söylenecek çok şey var. Çok basittir,

and basically what you're doing is you're just touching the machine,

ama size buluta dokunma imkanı verir,

you're touching the cloud and you're going to compute that way.

bulutla iletişime geçiyor ve işlerinizi bu şekilde hallediyorsunuz.

So the machine is computing.

Makine sizin işlemlerinizi yapıyor.

And in some ways, it's sort of back

Ve bu aslında, merkezi bilgi işlem

to the kind of old idea of centralized computing.

diye tabir edilen şeye dönüş oluyor.

But everything, all the cameras, and the microphones,

Ama her şey, bütün kameralar ve mikrofonlar,

and the sensors in cars

ve arabalardaki sensörler

and everything is connected to this machine.

bu makineyle bağlantılı oluyor.

And everything will go through the Web.

Ve her şey web tabanlı olma yolunda ilerliyor.

And we're seeing that already with, say, phones.

Ve görüyoruz ki, sürekli telefonlarla konuşuyoruz.

Right now, phones don't go through the Web,

Şimdilik, telefonlar internet tabanlı olma yoluna gitmiyor;

but they are beginning to, and they will.

ancak onlarda web tabanlı olmaya başlayacak ve olacaklar.

And if you imagine what, say, just as an example, what Google Labs has

Ve düşünün ki, mesela, örnek olsun diye söylüyorum,

in terms of experiments with Google Docs, Google Spreadsheets, blah, blah, blah --

Google Labs servisinin bünyesinden Google Dökümanlar falan filan çıktı ---

all these things are going to become Web based.

tüm bu şeyler web tabanlı olmaya doğru gidiyor.

They're going through the machine.

Makineye dahil oluyorlar.

And I am suggesting that every bit will be owned by the Web.

Ve iddia ediyorum ki her bit veri Web'e ait olacak.

Right now, it's not. If you do spreadsheets and things at work,

Şu anda öyle değil. Ofisinizde evraklarla uğraşıyorsanız,

a Word document, they aren't on the Web,

mesela bir Word dosyasıyla falan, bu dosyalar Web'de değil.

but they are going to be. They're going to be part of this machine.

Ama yakında olacaklar. Büyük makinenin bir parçası olacaklar.

They're going to speak the Web language.

Web dilini konuşacaklar.

They're going to talk to the machine.

Makineyle konuşacaklar.

The Web, in some sense, is kind of like a black hole

Web, bir nevi, her şeyi içine çeken

that's sucking up everything into it.

bir karadeliğe benziyor.

And so every thing will be part of the Web.

Ve böylece her şey Web'in parçası olacak.

So every item, every artifact that we make, will have embedded in it

Her madde, yaptığımız her artefakt, Web'e dahil olacak.

some little sliver of Web-ness and connection,

Birazcık Web'leşme ve bağlantının ardından,

and it will be part of this machine,

makinenin parçası olacak,

so that our environment -- kind of in that ubiquitous computing sense --

yani çevremiz -- şu her yerde bulunabilen bilgisayar mantığı --

our environment becomes the Web. Everything is connected.

çevremiz tamamen Web olacak. Her şey bağlantılı.

Now, with RFIDs and other things -- whatever technology it is,

Şimdi, RFID ve diğer şeyler -- ne teknolojisi olursa olsun,

it doesn't really matter. The point is that everything

hiç farketmez. Mesele şu ki her şey

will have embedded in it some sensor connecting it to the machine,

bazı algılayıcılar sayesinde makineye aktarılmış olacak,

and so we have, basically, an Internet of things.

ve böylece, elimizde, herşeye dair bir İnternet olacak.

So you begin to think of a shoe as a chip with heels,

Mesela çip olarak kullanılabilen bir topuklu ayakkabı düşünün,

and a car as a chip with wheels,

veya arabanın tekerlekleri,

because basically most of the cost of manufacturing cars

Çünkü bir araba üretirken esas para götüren şey

is the embedded intelligence and electronics in it, and not the materials.

içindeki elektronik aksamdır, diğer ıvır zıvırlar değil.

A lot of people think about the new economy

Bir çok insan bu yeni ekonominin

as something that was going to be a disembodied,

ruhani bir yapısı olacağını düşünüyordu,

alternative, virtual existence,

alternatif, sanal bir varlık,

and that we would have the old economy of atoms.

ve böylece ekonomimiz eski maddi haliyle kalacaktı.

But in fact, what the new economy really is

Ama aslında, yeni ekonomi dediğimiz şey

is the marriage of those two, where we embed the information,

bu ikisinin evliliğidir, bilgiyi ve her şeyin dijital doğasını

and the digital nature of things into the material world.

maddi dünyaya eklediğimiz yerdir.

That's what we're looking forward to. That is where we're going --

İşte beklediğimiz şey bu. Gittiğimiz yer bu --

this union, this convergence of the atomic and the digital.

bu birlik, maddi ve dijital olanın bu kavuşması.

And so one of the consequences of that, I believe,

Ve bunun bir sonucu olarak, inanıyorum ki,

is that where we have this sort of spectrum of media right now --

şu anda sahip olduğumuz bu geniş medya spektrumu --

TV, film, video -- that basically becomes one media platform.

TV, film, video -- tek bir medya platformu haline dönüşüyor.

And while there's many differences in some senses,

Ve bir açıdan aralarında çok fark olsa da,

they will share more and more in common with each other.

gittikçe daha fazla ve daha fazla ortak yönleri olacak.

So that the laws of media, such as the fact that copies have no value,

Medyanın raconu budur, mesela korsanın bir değerinin olmaması gibi,

the value's in the uncopiable things,

değer kopyalanamayan şeylerdedir,

the immediacy, the authentication, the personalization.

yakınlıkta, doğrulukta, kişiselleştirmededir.

The media wants to be liquid.

Medya berrak olmak istiyor.

The reason why things are free is so that you can manipulate them,

Bazı şeylerin herkese açık olmasının sebebi onları yönlendirebiliyor olmamızdır,

not so that they are "free" as in "beer," but "free" as in "freedom."

Bu "bedava" olmak değil, "özgür" olmaktır.

And the network effects rule,

Bir ağ üzerindeki varlığın kuralı,

meaning that the more you have, the more you get.

ne kadar ekmek, o kadar köfte mantığıdır.

The first fax machine -- the person who bought the first fax machine

İlk faks makinesi -- ilk faks makinesini satın alan kişi

was an idiot, because there was nobody to fax to.

aptalın biriydi, çünkü faks çekecek kimse yoktu.

But here she became an evangelist, recruiting others

Fakat işte diğerlerine ilham kaynağı oldu,

to get the fax machines because it made their purchase more valuable.

diğer insanlara faks makinesi almanın işlerini daha değerli yapacağını gösterdi.

Those are the effects that we're going to see.

İşte göreceğimiz etkiler bunlar.

Attention is the currency.

Para birimimiz; dikkatli olmak.

So those laws are going to kind of spread throughout all media.

Yakında bu kurallar bütün medyaya yayılacak.

And the other thing about this embodiment

Bu konu hakkında söylenmesi gereken başka bir şey,

is that there's kind of what I call the McLuhan reversal.

ismine McLuhan dönüşü dediğim bir olay.

McLuhan was saying, "Machines are the extensions of the human senses."

McLuhan şöyle diyordu, "Makineler insanın duygularının uzantılarıdır."

And I'm saying, "Humans are now going to be

Ben de diyorum ki, kesin bir şekilde,

the extended senses of the machine," in a certain sense.

"İnsanlar makinelerin genişletilmiş duygularıdır."

So we have a trillion eyes, and ears, and touches,

Sahip olduğumuz onca dijital fotoğraflar ve kameralar sayesinde,

through all our digital photographs and cameras.

bir trilyon gözümüz, kulağımız, cildimiz var.

And we see that in things like Flickr,

Bunu Flickr gibi şeylerde görüyoruz,

or Photosynth, this program from Microsoft

ya da Photosynth, Microsoft'un programı,

that will allow you to assemble a view of a touristy place

bu bize turistik bir yerin binlerce turist tarafından

from the thousands of tourist snapshots of it.

çekilmiş fotoğraflarını bir araya getirme fırsatı veriyor.

In a certain sense, the machine is seeing through the pixels of individual cameras.

Kesin bir ifadeyle, makine bireysel kameraların pikselleri aracılığıyla görüyor.

Now, the second thing that I want to talk about was this idea of restructuring,

Şimdi, bahsetmek istediğim ikinci konu, yeniden yapılanma fikri,

that what the Web is doing is restructuring.

Web'in yaptığı şey bir yeniden yapılanmadır.

And I have to warn you, that what we'll talk about is --

Sizi konuşacağımız konu hakkında bilgilendirmem gerek.

I'm going to give my explanation of a term you're hearing, which is a "semantic Web."

Son zamanlarda sıkça duyduğunuz "semantik Web" kavramının tanımını yapmak istiyorum.

So first of all, the first stage that we've seen

En başta, bize göre İnternet'in ilk basamağı

of the Internet was that it was going to link computers.

bilgisayarları bağlayacak olmasıydı.

And that's what we called the Net; that was the Internet of nets.

İşte Net dediğimiz şey bu; ağlar arası bir ağ.

And we saw that, where you have all the computers of the world.

Ve gördük ki, dünyanın bütün bilgisayarları buna dahil.

And if you remember, it was a kind of green screen with cursors,

Ve eğer hatırlarsanız, üzerinde imleçler olan yeşil bir ekrandı,

and there was really not much to do, and if you wanted to connect it,

yapabileceğiniz pek bir şey yoktu, ve eğer bağlantı kurmak isterseniz,

you connected it from one computer to another computer.

bir bilgisayardan diğer bilgisayara bağlamanız gerekirdi.

And what you had to do was -- if you wanted to participate in this,

Ve yapmanız gereken şey -- eğer ortak olmak isterseniz,

you had to share packets of information.

bilgi paketleri paylaşmanız gerekirdi.

So you were forwarding on. You didn't have control.

Böylece ilerlerdiniz. Kontrol sizde değildi.

It wasn't like a telephone system where you had control of a line:

Hattını kontrol edebileceğiniz bir telefon sistemi gibi değildi:

you had to share packets.

paketleri paylaşmanız gerekiyordu.

The second stage that we're in now is the idea of linking pages.

Şu anda içinde bulunduğumuz ikinci basamak, sayfaları bağlama fikriydi.

So in the old one, if I wanted to go on to an airline Web page,

Yani eskiden, eğer bir havayolu şirketinin Web sayfasına girmek istersem,

I went from my computer, to an FTP site, to another airline computer.

bilgisayarımdan bir FTP sitesine, oradan da havayolu bilgisayarına girmem gerekirdi.

Now we have pages -- the unit has been resolved into pages,

Şimdi sayfalar var -- çözüm sayfalarda bulundu,

so one page links to another page.

bir sayfa başka bir sayfaya bağlantı veriyor.

And if I want to go in to book a flight,

Ve eğer bir uçakta yer ayırtmak istersem,

I go into the airline's flight page, the website of the airline,

havayolu şirketinin web sitesine girip,

and I'm linking to that page.

ilgili sayfaya bağlanıyorum.

And what we're sharing were links, so you had to be kind of open with links.

Bağlantıları paylaşıyorduk, yani bağlantı konusunda biraz açık olmanız gerekirdi.

You couldn't deny -- if someone wanted to link to you,

Eğer biri size bağlantı vermek isterse reddedemezdiniz.

you couldn't stop them. You had to participate in this idea

Durduramazdınız. Sayfalarınıza herhangi biri tarafından

of opening up your pages to be linked by anybody.

bağlantı verilebilmesi durumuna ortak olmanız gerekirdi.

So that's what we were doing.

İşte yaptığımız şey bu.

We're now entering to the third stage, which is what I'm talking about,

Şimdi üçüncü basamağa giriyoruz, bahsettiğim şeye,

and that is where we link the data.

verileri birbirine bağladığımız yere.

So, I don't know what the name of this thing is.

Bu şeyin adının ne olduğunu bilmiyorum.

I'm calling it the one machine. But we're linking data.

Ben "Bir" makinesi diyorum. Ama aslında verileri bağlıyoruz.

So we're going from machine to machine,

Makineden makineye geçiyoruz,

from page to page, and now data to data.

sayfadan sayfaya, ve şimdi de veriden veriye.

So the difference is, is that rather than linking from page to page,

Aradaki fark şu, bir sayfayı başka bir sayfaya bağlamaktansa,

we're actually going to link from one idea on a page

bir sayfadaki bir düşünceyi,

to another idea, rather than to the other page.

başka bir sayfadaki bir düşünceye bağlıyoruz.

So every idea is basically being supported --

Yani her bir fikir destekleniyor --

or every item, or every noun -- is being supported by the entire Web.

her parça, her isim -- Web'in tamamı tarafından destekleniyor.

It's being resolved at the level of items, or ideas, or words, if you want.

Olay parçalar veya düşünceler veya isterseniz kelimeler düzeyinde bitiyor.

So besides physically coming out again into this idea

Yani mesele sanaldan ibaret değil, elle tutulur bir şeyler sunuyor,

that it's not just virtual, it's actually going out to things.

sanal olmaktan çıkıp fiziksel olarak kendini gösteriyor.

So something will resolve down to the information

Bir şeyler belirli bir insan hakkındaki bilgiyi çözümleyecek,

about a particular person, so every person will have a unique ID.

böylece herkesin kendine ait bir ID numarası olacak.

Every person, every item will have a something

Her insanın, her parçanın kendine has bir özelliği olacak

that will be very specific, and will link

ve o düşüncenin veya o parçanın

to a specific representation of that idea or item.

bir temsiline bağlanacak.

So now, in this new one, when I link to it,

Yani şimdi, bu yeni şeye bağlandığımda,

I would link to my particular flight, my particular seat.

belli bir uçak yolculuğumdaki koltuğuma ulaşabilirim.

And so, giving an example of this thing,

Mesela bir örnek verecek olursak,

I live in Pacifica, rather than -- right now Pacifica

ben Pacifica'da yaşıyorum -- şu anda Pacifica

is just sort of a name on the Web somewhere.

Web üzerinde bir yerin adıdır.

The Web doesn't know that that is actually a town,

Web bunun bir kasaba olduğunu bilmez,

and that it's a specific town that I live in,

ya da özellikle benim yaşadığım kasaba olduğunu,

but that's what we're going to be talking about.

ama işte yakında bahsedeceğimiz şey bu.

It's going to link directly to --

Direk olarak bağlanacak --

it will know, the Web will be able to read itself

bilecek, Web bunu okumayı öğrenecek,

and know that that actually is a place,

aslında bir yer adı olduğunu bilecek,

and that whenever it sees that word, "Pacifica,"

ve bu kelimeyi her gördüğünde, "Pacifica"nın

it knows that it actually has a place,

bir yerde bulunduğunu,

latitude, longitude, a certain population.

enlemini, boylamını, tam nüfusunu...

So here are some of the technical terms, all three-letter things,

Karşımızda bazı teknik terimler var, hepsi üç harfli şeyler,

that you'll see a lot more of.

yakında bunlardan çok fazla göreceksiniz.

All these things are about enabling this idea of linking to the data.

Bütün bu şeyler bilgiye bağlanabilme fikrini hayata geçirebilmek için.

So I'll give you one kind of an example.

Size bir örnek vereceğim.

There's like a billion social sites on the Web.

İnterter üzerinde tonlarca sosyal site mevcut.

Each time you go into there, you have to tell it again who you are

Bu ağlara ne zaman girseniz, kendinizi tekrar tanıtmak zorundasınızdır,

and all your friends are.

ve tabi sizin bütün arkadaşlarınız da.

Why should you be doing that? You should just do that once,

Bunu neden yapasınız ki? Bunu sadece bir kere yapmalısınız,

and it should know who all your friends are.

ve sistem sizin bütün arkadaşlarınızı tanımalı.

So that's what you want, is all your friends are identified,

istediğiniz şey bu, bütün arkadaşlarınızın tanımlanabilmesi,

and you should just carry these relationships around.

ki siz sadece ilişkilerinize sürdürmekle ilgilenesiniz.

All this data about you should just be conveyed,

Sizin hakkınızdaki bu veri iletilebilir olmalı,

and you should do it once and that's all that should happen.

sadece bir kere yapmalasınız ve hepsi bu kadar olmalı.

And you should have all the networks

Bu verilerden yola çıkarak,

of all the relationships between those pieces of data.

bütün ağlar, bütün ilişkiler elinizin altında olmalı.

That's what we're moving into -- where it sort of knows these things down to that level.

Buna doğru gidiyoruz -- meselenin bu seviyeye kadar genişleyeceği yere.

A semantic Web, Web 3.0, giant global graph --

Semantik Web, Web 3.0, dev evrensel çizelge --

we're kind of trying out what we want to call this thing.

şimdi bu şeyin ismi ne olsun diye düşünüyoruz.

But what's it's doing is sharing data.

Ama yapacağı şey belli, veriyi paylaşmak.

So you have to be open to having your data shared, which is a much bigger step

Verilerinizi paylaşma fikrine açık olmalısınız, ki bu web sitenizi ya da

than just sharing your Web page, or your computer.

bilgisayarınızı paylaşmaktan çok daha büyük bir adımdır.

And all these things that are going to be on this

Ve buna dahil olacak olan şeyler

are not just pages, they are things.

sadece sayfalar değil, bütün "şey"lerdir.

Everything we've described, every artifact or place,

Tanımladığımız her şeyin, her ayrıntının ya da yerin,

will be a specific representation,

spesifik bir temsili olacak,

will have a specific character that can be linked to directly.

direk bağlanabileceğimiz kendine has bir kimliği olacak.

So we have this database of things.

Böylece elimizde bütün bu şeylerin bir veritabanı olacak.

And so there's actually a fourth thing that we have not get to,

Ve aslında, önümüzdeki 10 yılda, ya da 5,000 günde

that we won't see in the next 10 years, or 5,000 days,

göremeyeceğimiz dördüncü bir şey de var.

but I think that's where we're going to. And as the Internet of things --

Ama sonuçta oraya doğru gidiyoruz diye düşünüyorum.

where I'm linking directly to the particular things of my seat on the plane --

Uçaktaki koltuğumun spesifik temsiline bağlanıyorum

that that physical thing becomes part of the Web.

ve bu fiziksel şey Web'in parçası oluyor.

And so we are in the middle of this thing

Şu anda bu şeyin ortasındayız.

that's completely linked, down to every object

Sahip olduğu her bağlantıyla, her bir eşyaya kadar inen,

in the little sliver of a connection that it has.

bu tamamen bağlantılı şeyin ortasındayız.

So, the last thing I want to talk about is this idea

Bahsetmek istediğim son şey,

that we're going to be codependent.

kısmen bağlımlı olacağımız fikri.

It's always going to be there, and the closer it is, the better.

Her zaman oralarda bir yerlerde olacak, ve ne kadar yakın olursa o kadar iyi.

If you allow Google to, it will tell you your search history.

Eğer Google'a izin verirseniz, size arama geçmişinizi söyleyecek.

And I found out by looking at it

Ve buna bakarak anlayacağım ki,

that I search most at 11 o'clock in the morning.

en çok sabah 11'de arama yapıyoruım.

So I am open, and being transparent to that.

Yani açığım, bu şeye karşı şeffaf oluyorum.

And I think total personalization in this new world will require total transparency.

Ve bu yeni dünyada tam bir kişiselleştirilme için tam şeffaflık gerekecek.

That is going to be the price.

Bedeli bu olacak.

If you want to have total personalization,

Eğer kişiselleştirme istiyorsanız,

you have to be totally transparent.

tamamen şeffaf olmanız gerekecek.

Google. I can't remember my phone number, I'll just ask Google.

Google. Telefon numaramı hatırlayamıyorum, hemen Google'a soracağım.

We're so dependent on this that I have now gotten to the point

Bu yapıya o kadar bağımlıyız ki, hiç bir şeyi hatırlamamın gerekmediği

where I don't even try to remember things --

bir noktaya geldik --

I'll just Google it. It's easier to do that.

Sadece Google'layacağım. Bunu yapmak daha kolay.

And we kind of object at first, saying, "Oh, that's awful."

Böyle bir şeye tepkimiz "Oo bu berbat bir şey!" olur.

But if we think about the dependency that we have on this other technology,

Ama halihazırda diğer teknolojilere olan bağımlılığımızı düşünürsek,

called the alphabet, and writing,

mesela alfabe dediğimiz şeye, ve yazıya,

we're totally dependent on it, and it's transformed culture.

tamamen bağımlıyız, artık medeniyetimize dönüştü.

We cannot imagine ourselves without the alphabet and writing.

Harflerin ve dolasıyla yazının olmadığı bir hayat düşünemeyiz.

And so in the same way, we're going to not imagine ourselves

Ve bir şekilde, kendimizi bu makine olmadan da

without this other machine being there.

düşünemiyor hale geleceğiz.

And what is happening with this is

Bununla gerçekleşecek olan şey,

some kind of AI, but it's not the AI in conscious AI,

"her şey dahil" gibi bir şey, ama bildiğimiz anlamda değil.

as being an expert, Larry Page told me

Bu konularda uzman olan Larry Page,

that that's what they're trying to do,

yapmaya çalıştıkları şeyin bu olduğunu söylemişti,

and that's what they're trying to do.

yapmaya çalıştıkları şey tam olarak bu.

But when six billion humans are Googling,

Ama altı milyar insan Google'ladığı zaman,

who's searching who? It goes both ways.

kim kimi arıyor olacak? İki yönlü olacak.

So we are the Web, that's what this thing is.

Biz Web'in ta kendisiyiz, mesele aslında bu.

We are going to be the machine.

Makine'nin kendisi olacağız.

So the next 5,000 days, it's not going to be the Web and only better.

Önümüzdeki 5,000 günde olacak olanlar Web'ten ibaret olmayacak.

Just like it wasn't TV and only better.

Tıpkı vaktiyle sadece TV'den ibaret olmadığı gibi.

The next 5,000 days, it's not just going to be the Web

Gelecek 5,000 günde -- bahsettiğimiz şey sadece Web olmayacak,

but only better -- it's going to be something different.

daha iyi, daha farklı bir şey olacak.

And I think it's going to be smarter.

Ve bence daha akıllı olacak.

It'll have an intelligence in there, that's not, again, conscious.

Bir zekası olacak, ama tekrar ediyorum, bilinç değil.

But it'll anticipate what we're doing, in a good sense.

Ama yaptığımız şeyleri tahmin edebilecek, iyi yönde.

Secondly, it's become much more personalized.

İkinci şey, bu olay çok daha fazla kişisel hale geldi.

It will know us, and that's good.

Bizi tanıyacak, ki bu iyi bir şey.

And again, the price of that will be transparency.

Tekrarlıyoorum, bunun bedeli şeffaflık olacak.

And thirdly, it's going to become more ubiquitous

Ve üçüncüsü,

in terms of filling your entire environment, and we will be in the middle of it.

bütün çevrenizi hissedebilecek, ve biz de bunun ortasında olacağız.

And all these devices will be portals into that.

Ve bütün bu cihazlar ona açılan kapılar olacak.

So the single idea that I wanted to leave with you

Yani size aktarmaya çalıştığım temel fikir

is that we have to begin to think about this as not just "the Web, only better,"

bunu sadece Web olacak görmekten vazgeçmeliyiz,

but a new kind of stage in this development.

gelişimdeki yeni bir adım olarak bakmalıyız.

It looks more global. If you take this whole thing,

Daha evrensel görünüyor. Eğer bütün bu şeyi ele alırsanız,

it is a very big machine, very reliable machine,

oldukça büyük ve güvenilir bir makine olacak,

more reliable than its parts.

onu oluşturan parçalardan çok daha güvenilir.

But we can also think about it as kind of a large organism.

Ama onu bir çeşit büyük organizma olarak da düşünebiliriz.

So we might respond to it more as if this was a whole system,

Onu bütün bir sistem olarak düşünürsek,

more as if this wasn't a large organism

sadece büyük bir organizma değil de,

that we are going to be interacting with. It's a "One."

daha geniş olarak hayal edersek daha çok iletişime geçeriz. O bir "Bir".

And I don't know what else to call it, than the One.

Ona "Bir"den başka nasıl bir isim taksak bilmiyorum.

We'll have a better word for it.

Daha güzel bir kelime bulacağız.

But there's a unity of some sort that's starting to emerge.

Ama bunun içinden zuhur eden bir tür "birlik" var.

And again, I don't want to talk about consciousness,

Tekrar edeyim, bilinçten bahsetmek istemiyorum,

I want to talk about it just as if it was a little bacteria,

ondan sanki küçük bir bakteriymiş gibi bahsetmek istiyorum,

or a volvox, which is what that organism is.

ya da su yosunu, organizma böyle bir şey.

So, to do, action, take-away. So, here's what I would say:

Ve işte diyorum ki:

there's only one machine, and the Web is its OS.

Sadece bir makine var, ve işletim sistemi Web.

All screens look into the One. No bits will live outside the Web.

Bütün ekranlar Bir'e bakıyor. Web'in dışında bir bit bile kalmayacak.

To share is to gain. Let the One read it.

Paylaşmak kazanmakdır. Bırakalım Bir bunu okusun.

It's going to be machine-readable.

Makinenin okuyabileceği bir şey olacak.

You want to make something that the machine can read.

Makinenin okuyabileceği şeyler yapabileceksiniz.

And the One is us. We are in the One.

"Bir" biziz, biz "Bir"deyiz.

I appreciate your time.

Zaman ayırdığınız için teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)