Beware, fellow plutocrats, the pitchforks are coming | Nick Hanauer

1,214,398 views ・ 2014-08-12

TED


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Mehmet Şeker Gözden geçirme: Sancak Gülgen
00:13
You probably don't know me,
0
13391
2279
Muhtemelen beni tanımıyorsunuz
00:15
but I am one of those .01 percenters
1
15670
3344
ama duyduğunuz veya okuduğunuz o
.01 yüzdelik dilim içinde olan kişilerden birisiyim
00:19
that you hear about and read about,
2
19014
1943
00:20
and I am by any reasonable definition a plutocrat.
3
20957
4065
ve plütokrat kavramının makul bir tanımlamasıyım.
00:25
And tonight, what I would like to do is speak directly
4
25022
3090
Ve bu gece yapmak istediğim şey, diğer plütokratlara,
00:28
to other plutocrats, to my people,
5
28112
2306
benim de içinde bulunduğım gruba, dolaysız yoldan seslenmek.
00:30
because it feels like it's time for us all
6
30418
2811
Çünkü, hepimiz için bir konuşma yapmanın
00:33
to have a chat.
7
33229
2076
vaktinin geldiğini düşünüyorum.
00:35
Like most plutocrats, I too am a proud
8
35305
2578
Birçok plütokrat gibi, ben de çok gururlu
00:37
and unapologetic capitalist.
9
37883
2343
ve pişmanlık duymayan bir kapitalistim.
00:40
I have founded, cofounded or funded
10
40226
3537
Birçok endüstri alanında 30'dan fazla
00:43
over 30 companies across a range of industries.
11
43763
3530
şirketi kendim kurdum, başkasıyla kurdum yahut da finanse ettim.
00:47
I was the first non-family investor in Amazon.com.
12
47293
3595
Amazon.com'da yer alan aile dışından ilk hissedardım.
00:50
I cofounded a company called aQuantive
13
50888
2721
Bir ortaklık olarak kurduğumuz aQuantive'i
00:53
that we sold to Microsoft for 6.4 billion dollars.
14
53609
3870
6.4 milyar dolara Microsoft'a sattık.
00:57
My friends and I, we own a bank.
15
57479
2548
Arkadaşım ve ben bir bankaya sahibiz.
01:00
I tell you this — (Laughter) —
16
60027
2896
Size şunu söylüyorum - (Gülüşmeler)
01:02
unbelievable, right?
17
62923
1247
inanılmaz, değil mi ?
01:04
I tell you this to show
18
64170
3210
Hayatımın diğer plütokratlar gibi olduğunu
01:07
that my life is like most plutocrats.
19
67380
2763
göstermek için size şunu söyleyeyim.
01:10
I have a broad perspective on capitalism
20
70143
3307
Kapitalizm ve ticaret hakkında
01:13
and business,
21
73450
1800
geniş bir bakış açısına sahibim
01:15
and I have been rewarded obscenely for that
22
75250
3790
ve birçoğunuzun hayal dahi edemeyeceği
01:19
with a life that most of you all
23
79040
2157
bir yaşamla insanı şok eden
01:21
can't even imagine:
24
81197
2259
bir şekilde ödüllendirildim;
01:23
multiple homes, a yacht, my own plane,
25
83456
2701
birden çok ev, bir yat, şahsıma ait bir uçak,
01:26
etc., etc., etc.
26
86157
4127
vesaire, vesaire, vesaire.
01:30
But let's be honest: I am not the smartest person you've ever met.
27
90284
3262
Fakat dürüst olalım; tanıştığınız en zeki insan ben değilim.
01:33
I am certainly not the hardest working.
28
93546
2404
En çok çalışan da değilim.
01:35
I was a mediocre student.
29
95950
1973
Vasat bir öğrenciydim.
01:37
I'm not technical at all.
30
97923
1218
Teknik bir öğrenci de değildim.
01:39
I can't write a word of code.
31
99141
2498
Bir kod bile yazamam.
01:41
Truly, my success is the consequence
32
101639
3133
Gerçekten, benim başarım,
01:44
of spectacular luck,
33
104772
2448
şahane bir şansın, doğumun,
01:47
of birth, of circumstance and of timing.
34
107220
4904
şartların ve zamanlamanın eseridir.
01:52
But I am actually pretty good at a couple of things.
35
112124
4495
Fakat birkaç şeyde gerçekten çok iyiyim.
01:56
One, I have an unusually high tolerance for risk,
36
116619
4644
İlki, zarar olasılığına karşı fevkalade bir toleransım var,
02:01
and the other is I have a good sense,
37
121263
2415
diğer ise sağduyu,
02:03
a good intuition about what will happen in the future,
38
123678
2625
gelecekte ne olacağına ilişkin bir önsezi
02:06
and I think that that intuition about the future
39
126303
3283
ve bence geleceğe yönelik bu önsezi
02:09
is the essence of good entrepreneurship.
40
129586
3570
iyi bir girişimciliğin yapı taşıdır.
02:13
So what do I see in our future today,
41
133156
2518
Bu yüzden siz de bana bizim geleceğimizde ne gördüğümü
02:15
you ask?
42
135674
2002
sorabilirsiniz.
02:17
I see pitchforks,
43
137676
1655
Dirgenleri görüyorum,
02:19
as in angry mobs with pitchforks,
44
139331
4790
aynı dirgenleri olan kızgın çetelerde olduğu gibi.
02:24
because while people like us plutocrats
45
144121
5214
Çünkü, bizim gibi insanlar, plütokratlar,
02:29
are living beyond the dreams of avarice,
46
149335
3531
servet tutkusunun çok ötesinde yaşıyoruz,
02:32
the other 99 percent of our fellow citizens
47
152866
2913
diğer %99'u oluşturan vatandaşlarımız ise
02:35
are falling farther and farther behind.
48
155779
2813
bunun çok çok gerisindeler.
02:38
In 1980, the top one percent of Americans
49
158592
2488
1980 yılında, Amerikalıların en tepedeki %1'lik tabakası,
02:41
shared about eight percent of national [income],
50
161080
2478
milli gelirin yaklaşık %8'ini paylaşıyorken,
02:43
while the bottom 50 percent of Americans
51
163558
2674
Amerikalıların alt tabakasında olan %50'lik kısım
02:46
shared 18 percent.
52
166232
2543
milli gelirin %18'ini paylaşıyordu.
02:48
Thirty years later, today, the top one percent
53
168775
3352
Otuz yıl sonra, bugün, en tepedeki %1,
02:52
shares over 20 percent of national [income],
54
172127
3622
%20'nin üzerinde bir milli geliri paylaşıyorken,
02:55
while the bottom 50 percent of Americans
55
175749
1901
alt kesimde yer alan Amerikalıların %50'si
02:57
share 12 or 13.
56
177650
2914
%12 veya 13'ünü paylaşıyor.
03:00
If the trend continues,
57
180564
2446
Eğer eğilim bu yönde devam ederse,
03:03
the top one percent will share
58
183010
1480
En tepedeki %1, 30 yıl içinde
03:04
over 30 percent of national [income]
59
184490
2306
%30'ün üzerinde
03:06
in another 30 years,
60
186796
1792
bir milli geliri paylaşacakken,
03:08
while the bottom 50 percent of Americans
61
188588
2280
alttaki %50 sadece %6'lık
03:10
will share just six.
62
190868
1739
bir milli geliri paylaşacak.
03:12
You see, the problem isn't that we have
63
192607
1996
Gördüğünüz gibi,
problem bizim bir takım eşitsizliklerimizin olması değil.
03:14
some inequality.
64
194603
2081
03:16
Some inequality is necessary
65
196684
2452
Bazı eşitsizlikler,
yüksek işlevli kapitalist demokrasiler için gereklidir.
03:19
for a high-functioning capitalist democracy.
66
199136
3294
03:22
The problem is that inequality
67
202430
1710
Problem, eşitsizliğin şuan
03:24
is at historic highs today
68
204140
3362
yüksek seviyeye ulaşmasıdır
03:27
and it's getting worse every day.
69
207502
3419
ve her gün gittikçe daha kötü bir hal alıyor.
03:30
And if wealth, power, and income
70
210921
2624
Eğer varlık, güç, gelir
03:33
continue to concentrate
71
213545
1835
adaletsiz bir şekilde en tepedekiler üzerinde
03:35
at the very tippy top,
72
215380
2301
yoğunlaşmaya devam ederse,
03:37
our society will change
73
217681
1848
toplumumuz aynen
03:39
from a capitalist democracy
74
219529
1733
18. yüzyıl Fransa'sında olduğu gibi
03:41
to a neo-feudalist rentier society
75
221262
3772
kapitalist demokrasiden,
gelir sahiplerinin olduğu yeni bir derebeylik toplumuna doğru evrilecek.
03:45
like 18th-century France.
76
225034
1985
03:47
That was France
77
227019
3194
Fransa, devrimden
03:50
before the revolution
78
230213
1747
ve ellerinde dirgenler olan
03:51
and the mobs with the pitchforks.
79
231960
2024
çetelerden önce bu haldeydi.
03:53
So I have a message for my fellow plutocrats
80
233984
2554
Bu yüzden emsallerim olan plütokratlara,
03:56
and zillionaires
81
236538
1822
milyonerlere
03:58
and for anyone who lives
82
238360
1474
ve fildişi kulelerinde yaşayanlara
03:59
in a gated bubble world:
83
239834
2236
bir mesajım var:
04:02
Wake up.
84
242070
1351
Uyanın artık.
04:03
Wake up. It cannot last.
85
243421
3720
Uyanın. Bu böyle süremez.
04:07
Because if we do not do something
86
247141
2019
Çünkü eğer biz toplumumuzdaki
04:09
to fix the glaring economic inequities in our society,
87
249160
4331
bariz ekonomik eşitsizlikleri düzeltmek için bir şeyler yapmazsak,
04:13
the pitchforks will come for us,
88
253491
2745
dirgenler bizim için gelecek.
04:16
for no free and open society can long sustain
89
256236
3948
Hiçbir özgür ve açık toplum bu tarz ekonomik eşitsizliklerin
04:20
this kind of rising economic inequality.
90
260184
3004
arttığı bir ortamda daha fazla devam edemez.
04:23
It has never happened. There are no examples.
91
263188
2922
Bu hiç olmadı. Hiçbir örneği yok.
04:26
You show me a highly unequal society,
92
266110
1859
Bana aşırı derecede eşit olmayan bir toplum gösterin
04:27
and I will show you a police state
93
267969
1479
ve ben de size polis devleti
04:29
or an uprising.
94
269448
1767
veya bir başkaldırı göstereyim.
04:31
The pitchforks will come for us
95
271215
2143
Eğer biz bu durum hakkında konuşmazsak,
04:33
if we do not address this.
96
273358
1911
dirgenler bizim için gelecek.
04:35
It's not a matter of if, it's when.
97
275269
3848
Nasıl olacağı önemli değil, ne zaman olacağı önemli.
04:39
And it will be terrible when they come
98
279117
3633
Herkes için geldiğindeyse,
04:42
for everyone,
99
282750
1451
çok feci olacak,
04:44
but particularly for people like us plutocrats.
100
284201
4984
özellikle de bizim gibi plütokratlara.
04:49
I know I must sound like some liberal do-gooder.
101
289185
3420
Liberal bir iyi niyetli gibi konuştuğumu biliyorum.
04:52
I'm not. I'm not making a moral argument
102
292605
2250
Ama öyle konuşmuyorum. Ben herhangi bir şekilde
04:54
that economic inequality is wrong.
103
294855
3262
ekonomik dengesizliklerin yanlış olduğuna yönelik ahlaki bir tartışma yapmıyorum.
04:58
What I am arguing is that rising economic inequality
104
298117
4286
Tartıştığım durum, yükselen ekonomik eşitsizliklerin
05:02
is stupid and ultimately self-defeating.
105
302403
3521
aptalca ve nihayetinde kendi kendini engellemek olduğudur.
05:05
Rising inequality doesn't just increase our risks
106
305924
3228
Yükselen eşitsizlik sadece bizlere dirgenlerden gelen
05:09
from pitchforks,
107
309152
1868
riskleri arttırmaz,
05:11
but it's also terrible for business too.
108
311020
4567
aynı zamanda ticaret için de çok kötü sonuçlar doğurur.
05:15
So the model for us rich guys should be Henry Ford.
109
315587
3870
Şöyle ki bizim için, zenginler için model olacak kişi Henry Ford'dur.
05:19
When Ford famously introduced the $5 day,
110
319457
3813
Ford herkesçe bilinen, günlük 5 doları lanse ettiğinde
05:23
which was twice the prevailing wage at the time,
111
323270
2947
ki bu ücret o zamanlarda verilen ücretin iki katıydı,
05:26
he didn't just increase the productivity
112
326217
2070
sadece fabrikalarının
05:28
of his factories,
113
328287
1969
üretimini arttırmadı,
05:30
he converted exploited autoworkers who were poor
114
330256
3397
aynı zamanda otomobil fabrikasında çalışan sömürülmüş
05:33
into a thriving middle class who could now afford
115
333653
2700
zavallı çalışanları, ayrıca kendi ürettikleri ürünleri
05:36
to buy the products that they made.
116
336353
3217
alabilecek düzeyde başarılı bir orta sınıfa dönüştürdü.
05:39
Ford intuited what we now know is true,
117
339570
4290
Ford bizim bugün doğru olarak bildiğimizi şeyi sezmişti.
05:43
that an economy is best understood as an ecosystem
118
343860
4001
Bu durum ise ekonominin
en iyi şekilde bir ekosistem olarak anlaşılması
05:47
and characterized by the same kinds
119
347861
1919
05:49
of feedback loops you find
120
349780
2560
ve doğal ekosistemde yer alan döngünün geri bildirimi ile
05:52
in a natural ecosystem,
121
352340
1740
müşteri ile iş adamı arasındaki döngünün
05:54
a feedback loop between customers and businesses.
122
354080
3938
geri bildirimini olarak karakterize edilmesiydi.
05:58
Raising wages increases demand,
123
358018
3106
Maaş artışı talebi arttırır
06:01
which increases hiring,
124
361124
2081
ki bu da iş alımlarını artırır.
06:03
which in turn increases wages
125
363205
2081
Böylelikle hem maaşlar artar,
06:05
and demand and profits,
126
365286
2630
hem talep artar hem de kâr artar.
06:07
and that virtuous cycle of increasing prosperity
127
367916
4844
Refahı arttıran bu döngü açıkça
06:12
is precisely what is missing
128
372760
2149
bugünün ekonomisinin
06:14
from today's economic recovery.
129
374909
4995
iyileşmesi için gözardı edilen şeydir.
06:19
And this is why we need to put behind us
130
379904
4618
İşte bu sebeple, siyasi partileri baskılayan
06:24
the trickle-down policies that so dominate
131
384522
3708
damıtma politikalarını arkada bırakmalıyız
06:28
both political parties
132
388230
1797
ve benim adlandırdığım şekilde
06:30
and embrace something I call middle-out economics.
133
390027
3405
orta sınıf ekonomisini kabullenmeliyiz.
06:33
Middle-out economics rejects
134
393432
2535
Orta sınıf ekonomileri,
06:35
the neoclassical economic idea
135
395967
2317
adalete ve dengeye eğilimli olan etkili,
06:38
that economies are efficient, linear, mechanistic,
136
398284
4197
istikrarlı ve mekanik olan ekonomiler olan
06:42
that they tend towards equilibrium and fairness,
137
402481
3127
neo-klasik ekonomileri reddediyorlar,
06:45
and instead embraces the 21st-century idea
138
405608
3438
bunun yerine; tümüyle etkili olmasa da,
06:49
that economies are complex, adaptive,
139
409046
3774
iyi organize edilirse etkili olan,
06:52
ecosystemic,
140
412820
2002
adalete ve dengeye
06:54
that they tend away from equilibrium and toward inequality,
141
414822
3348
eğilimli olmayan karmaşık,
06:58
that they're not efficient at all
142
418170
1750
uyarlanabilir ve ekosistemsel bir
06:59
but are effective if well managed.
143
419920
3285
21. yüzyıl fikrine kucak açıyorlar.
07:03
This 21st-century perspective
144
423205
3271
Bu 21. yüzyıl bakış açısı
07:06
allows you to clearly see that capitalism
145
426476
2664
kapitalizmin, var olan kaynakları
07:09
does not work by [efficiently] allocating
146
429140
3287
paylaştırma yoluyla çalışmadığını
07:12
existing resources.
147
432427
2440
açık bir şekilde görmemizi sağlıyor.
07:14
It works by [efficiently] creating new solutions
148
434867
5998
İnsanların yaşadıkları sıkıntılara
yeni çözümler ortaya koyarak çalışıyor.
07:20
to human problems.
149
440865
1255
07:22
The genius of capitalism
150
442120
2209
Kapitalizmin görüşü bunun
07:24
is that it is an evolutionary solution-finding system.
151
444329
4882
bir evrimsel çözüm-bulgu sistemi olduğudur.
07:29
It rewards people for solving other people's problems.
152
449211
5951
Bu da diğer insanların sıkıntılarını çözen insanları ödüllendiriyor.
07:35
The difference between a poor society
153
455162
2947
Fakir bir halk ile zengin bir halk arasındaki fark
07:38
and a rich society, obviously,
154
458109
2317
bariz bir şekilde,
07:40
is the degree to which that society
155
460426
2938
halkın vatandaşları için
07:43
has generated solutions in the form
156
463364
1933
üretilen ürünler şeklinde
07:45
of products for its citizens.
157
465297
2859
çözümler meydana getirdiği bir seviyedir.
07:48
The sum of the solutions
158
468156
1821
Toplumumuzda yer alan çözümlerin tamamı
07:49
that we have in our society
159
469977
1991
bizim gerçek zenginliğimizdir
07:51
really is our prosperity, and this explains
160
471968
2374
ve bu da neden Google, Amazon,
07:54
why companies like Google and Amazon
161
474342
2283
Microsoft, Apple gibi şirketlerin
07:56
and Microsoft and Apple
162
476625
2363
ve bu şirketleri kuran girişimcilerin
07:58
and the entrepreneurs who created those companies
163
478988
2902
ulusumuzun zenginliğine
08:01
have contributed so much
164
481890
3560
çok fazla katkı yaptığını açıklıyor.
08:05
to our nation's prosperity.
165
485450
2706
08:08
This 21st-century perspective
166
488156
2800
Bu 21. yüzyıl bakış açışı
08:10
also makes clear
167
490956
2589
ekonomik gelişmişliği,
08:13
that what we think of as economic growth
168
493545
2445
problemleri çözdüğümüz oranda iyi anlaşıldığını
08:15
is best understood as
169
495990
1947
açıkça düşünmemizi sağlıyor.
08:17
the rate at which we solve problems.
170
497937
2494
Fakat bu oran tamamen,
08:20
But that rate is totally dependent upon
171
500431
3418
bizim ne kadar çok sayıda problem çözücüye
08:23
how many problem solvers —
172
503849
3577
–çeşitli, problem çözmeye yetenekli-
08:27
diverse, able problem solvers — we have,
173
507426
2486
sahip olduğumuza ve
08:29
and thus how many of our fellow citizens
174
509912
2733
böylece ne kadar sayıda vatandaşımızın
08:32
actively participate,
175
512645
2225
aktif bir şekilde bu sisteme katıldığına
08:34
both as entrepreneurs who can offer solutions,
176
514870
3650
ve aynı zamanda çözüm öneren girişimcilere
08:38
and as customers who consume them.
177
518520
3642
ve bu çözümü kullanan tüketicilere bağlıdır.
08:42
But this maximizing participation thing
178
522162
4118
Ancak bu katılımı arttırma mevzuu
08:46
doesn't happen by accident.
179
526280
1619
tesadüfen ortaya çıkmaz.
08:47
It doesn't happen by itself.
180
527899
1969
Kendi kendine meydana gelmez.
08:49
It requires effort and investment,
181
529868
3729
Bu çaba ve yatırım gerektirir
08:53
which is why all
182
533597
2430
ki bu da neden tüm
08:56
highly prosperous capitalist democracies
183
536027
3231
refahı yüksek kapitalist demokrasilerinin,
08:59
are characterized by massive investments
184
539258
2549
orta sınıfın büyük yatırımları
09:01
in the middle class and the infrastructure
185
541807
2565
ve dayandıkları altyapı ile
09:04
that they depend on.
186
544372
2868
nitelendirmesi ile ilgilidir.
09:07
We plutocrats need to get this
187
547240
1999
Biz plütokratlar, bizim en iyi yaptığımız
09:09
trickle-down economics thing behind us,
188
549239
3139
ve diğer herkesin en iyi yaptığı
09:12
this idea that the better we do,
189
552378
1906
bu damıtma ekonomilerini
09:14
the better everyone else will do.
190
554284
2667
arka plana atmalıyız.
09:16
It's not true. How could it be?
191
556951
3920
Bu doğru değil. Nasıl olabilir?
09:20
I earn 1,000 times the median wage,
192
560871
4128
Ben ortalama maaşın 1.000 kat fazlasını kazanıyorum,
09:24
but I do not buy 1,000 times as much stuff,
193
564999
2925
ama 1.000 kat fazla şey satın almıyorum,
09:27
do I?
194
567924
1064
değil mi?
09:28
I actually bought two pairs of these pants,
195
568988
3188
Ortağımın "yönetici pantolonum" olarak adlandırdığı
09:32
what my partner Mike calls
196
572176
1934
bu pantolonların
09:34
my manager pants.
197
574110
1515
iki çiftini aldım aslında.
09:35
I could have bought 2,000 pairs,
198
575625
2936
2.000 çift alabilirdim,
09:38
but what would I do with them? (Laughter)
199
578561
3066
peki ama onlarla ne yapacaktım ki? (Gülüşmeler)
09:41
How many haircuts can I get?
200
581627
3029
Ne kadar çok saç kestirebilirim?
09:44
How often can I go out to dinner?
201
584656
3705
Ne kadar sıklıkla dışarıda yemek yemeye gidebilirim?
09:48
No matter how wealthy a few plutocrats get,
202
588361
4073
Birkaç plütokrat ne kadar zengin olursa olsun,
09:52
we can never drive a great national economy.
203
592434
3544
biz asla mükemmel bir ulusal ekonomiyi ortaya çıkaramayız.
09:55
Only a thriving middle class can do that.
204
595978
5693
Sadece başarılı bir orta sınıf bunu yapabilir.
10:01
There's nothing to be done,
205
601671
1697
Yapılacak bir şey yok,
10:03
my plutocrat friends might say.
206
603368
4141
benim plütokrat arkadaşlarım böyle söyleyebilir.
10:07
Henry Ford was in a different time.
207
607509
3204
Henry Ford farklı bir zamandaydı.
10:10
Maybe we can't do some things.
208
610713
2274
Belki biz aynı şeyleri yapamayız.
10:12
Maybe we can do some things.
209
612987
2936
Belki de aynı şeyleri yapabiliriz.
10:15
June 19, 2013,
210
615923
3861
19 Haziran 2013
10:19
Bloomberg published an article I wrote called
211
619784
3433
Bloomberg benim yazdığım ve “15 $’lık Minimum Maaş İçin Kapitalistlerin Kasası”
10:23
"The Capitalist’s Case for a $15 Minimum Wage."
212
623217
4933
olarak adlandırdığım bir makalemi yayınladılar.
10:28
The good people at Forbes magazine,
213
628150
2922
Forbes dergisindeki iyi insanlar,
10:31
among my biggest admirers,
214
631072
2198
en çok hayran olduğum kişilerin arasında,
10:33
called it "Nick Hanauer's near-insane proposal."
215
633270
4720
bunu “Nich Hanauer’in hemen hemen deli önerisi” olarak adlandırdı.
10:37
And yet, just 350 days
216
637990
3229
Ama makalenin yayınlanmasından
10:41
after that article was published,
217
641219
2576
sadece 350 gün sonra,
10:43
Seattle's Mayor Ed Murray signed into law
218
643795
2949
Seattle’ın Belediye Başkanı Ed Murray,
10:46
an ordinance raising the minimum wage in Seattle
219
646744
3766
mevcut federal maaşın 7.25 $ olduğu ücreti iki katından fazla,
10:50
to 15 dollars an hour,
220
650510
1688
minimum saatte 15 $
10:52
more than double
221
652198
1440
olacak şekilde
10:53
what the prevailing federal $7.25 rate is.
222
653638
4692
yükselten bir karar aldı.
10:58
How did this happen,
223
658330
1780
Mantıklı insanlar
11:00
reasonable people might ask.
224
660110
2085
bunun nasıl gerçekleştiğini sorabilir.
11:02
It happened because a group of us
225
662195
1668
Bizlerden bazıları,
11:03
reminded the middle class
226
663863
1364
kapitalist ekonomide
11:05
that they are the source
227
665227
1651
büyümenin ve zenginliğin kaynağını oluşturan
11:06
of growth and prosperity in capitalist economies.
228
666878
3666
orta sınıfı bize hatırlattığı için oldu.
11:10
We reminded them that when workers have more money,
229
670544
3566
Bizler, işçilerin daha fazla parası olması halinde,
11:14
businesses have more customers,
230
674110
1712
işletmelerin daha fazla müşterisi olacağını
11:15
and need more employees.
231
675822
1982
ve daha fazla çalışana ihtiyaç duyacağımızı hatırlattık.
11:17
We reminded them that when businesses
232
677804
2686
Bizler, İşletmelerin işçilere,
11:20
pay workers a living wage,
233
680490
2720
yaşanılabilir bir maaş vermesi halinde,
11:23
taxpayers are relieved of the burden
234
683210
1892
mükelleflerin, bu işçilerin ihtiyacı olan gıda pulu yardımı,
11:25
of funding the poverty programs
235
685102
1710
tıbbi yardım ve kira yardımı gibi
11:26
like food stamps and medical assistance
236
686812
2902
yoksulluk yardımı fonları ile
11:29
and rent assistance
237
689714
1710
üstlendiği yükü
11:31
that those workers need.
238
691424
2396
hafifletileceğini hatırlattık.
11:33
We reminded them that low-wage workers
239
693820
2964
Bizler, düşük maaşlı çalışanların
11:36
make terrible taxpayers,
240
696784
2326
çok kötü birer mükellef olacağını
11:39
and that when you raise the minimum wage
241
699110
2018
ve tüm işletmeler için minimum asgari ücreti arttırırsanız,
11:41
for all businesses,
242
701128
2125
tüm işletmelerin
11:43
all businesses benefit
243
703253
1667
bundan yarar sağlayacağını
11:44
yet all can compete.
244
704920
2731
ve rekabete girebileceğini hatırlattık.
11:47
Now the orthodox reaction, of course,
245
707651
1721
Şimdi, geleneksel tepki tabiki de
11:49
is raising the minimum wage costs jobs. Right?
246
709372
3803
asgari ücreti gerektiren işleri arttırmak oldu. Değil mi?
11:53
Your politician's always echoing
247
713175
2588
Politikacılarınız, “pekala, eğer siz işçiliğin değerini arttırırsanız,
11:55
that trickle-down idea by saying things like,
248
715763
3092
tahmin edin neler olur?
11:58
"Well, if you raise the price of employment,
249
718855
2093
Ondan daha az elde edersiniz”
12:00
guess what happens? You get less of it."
250
720948
2792
gibi bir söylemle damlama teorisini tekrar ediyorlar.
12:03
Are you sure?
251
723740
2430
Emin misiniz?
12:06
Because there's some contravening evidence.
252
726170
3653
Çünkü bir takım aykırı kanıtlar var.
12:09
Since 1980, the wages of CEOs in our country
253
729823
4759
1980’den beri, ülkemizdeki CEO’ların maaşları
12:14
have gone from about 30 times the median wage
254
734582
2268
ortalama maaşın 30 katından
12:16
to 500 times.
255
736850
2272
500 katına kadar çıktı.
12:19
That's raising the price of employment.
256
739122
3168
Bu işçiliğin değerini arttırıyor.
12:22
And yet, to my knowledge,
257
742290
2972
Hal böyleyken, kanaatimce,
12:25
I have never seen a company
258
745262
2172
ben CEO’ların işlerini yapmak için taşeron kullanan,
12:27
outsource its CEO's job, automate their job,
259
747434
3746
makineleştiren veya
12:31
export the job to China.
260
751180
2087
Çin’e ihraç eden bir şirket duymadım.
12:33
In fact, we appear to be employing
261
753267
2026
Aslında, daha önce olduğundan
12:35
more CEOs and senior managers than ever before.
262
755293
3222
daha fazla CEO çalıştırıyormuşuz gibi görünüyoruz.
12:38
So too for technology workers
263
758515
4190
Şöyle ki, ortalama ücretin iki katı kazanmalarına rağmen
12:42
and financial services workers,
264
762705
1826
teknoloji işleri yapan çalışanları
12:44
who earn multiples of the median wage
265
764531
2618
ve finansal servis işi yapanları
12:47
and yet we employ more and more of them,
266
767149
2005
daha fazla istihdam ediyoruz,
12:49
so clearly you can raise the price of employment
267
769154
4896
açıkça bu kişileri daha da fazla istihdam ederek,
12:54
and get more of it.
268
774050
2041
işçiliğin değerini arttırabilirsiniz.
12:56
I know that most people
269
776091
2584
Birçok insanın asgari ücretin
12:58
think that the $15 minimum wage
270
778675
1722
15 dolar olmasını delice,
13:00
is this insane, risky economic experiment.
271
780397
3915
riskli bir ekonomik tecrübe olduğunu düşündüklerini biliyorum.
13:04
We disagree.
272
784312
1898
Aynı fikirde değiliz.
13:06
We believe that the $15 minimum wage
273
786210
2474
Seattle’da asgari ücretin
13:08
in Seattle
274
788684
1266
15 dolar olmasının
13:09
is actually the continuation
275
789950
1853
aslında makul bir iktisadi politika
13:11
of a logical economic policy.
276
791803
2708
olduğununa inanıyoruz.
13:14
It is allowing our city
277
794511
1960
Bu bizim şehrimizin,
13:16
to kick your city's ass.
278
796471
2735
sizin şehrinizi fena halde benzetmesine izin veriyor.
13:19
Because, you see,
279
799206
1759
Çünkü, bildiğiniz gibi
13:20
Washington state already has
280
800965
1712
zaten Washington eyaleti
13:22
the highest minimum wage
281
802677
1493
Birleşik Devletler’deki eyaletler arasında
13:24
of any state in the nation.
282
804170
1699
en yüksek asgari ücrete sahip eyalet.
13:25
We pay all workers $9.32,
283
805869
2261
Bizler tüm işçilere 9.32 dolar ödüyoruz
13:28
which is almost 30 percent more
284
808130
1843
ki bu da 7.25 dolar olan federal asgari ücretin
13:29
than the federal minimum of 7.25,
285
809973
2558
hemen hemen % 30 fazlası,
13:32
but crucially, 427 percent more
286
812531
3953
ancak ehemmiyetle 2.13 olan federal bahşişli asgarinin ise
13:36
than the federal tipped minimum of 2.13.
287
816484
3586
% 427’sinden daha fazla.
13:40
If trickle-down thinkers were right,
288
820070
2616
Damlama fikrine sahip düşünürler haklılarsa,
13:42
then Washington state should have massive unemployment.
289
822686
3112
o zaman Washington eyaleti büyük bir işsizlik barındırmalı.
13:45
Seattle should be sliding into the ocean.
290
825798
2680
Seattle okyanusun dibine doğru gidiyor olmalı.
13:48
And yet, Seattle
291
828478
3023
Hal böyleyken, Seattle
13:51
is the fastest-growing big city in the country.
292
831501
3898
ülkedeki en hızlı gelişen büyükşehir.
13:55
Washington state is generating small business jobs
293
835399
4117
Washington eyaleti ülkedeki diğer önde gelen eyaletlerden
13:59
at a higher rate than any other major state
294
839516
2621
daha yüksek oranda küçük işletmelerin
14:02
in the nation.
295
842137
1856
işlerini meydana getiriyor.
14:03
The restaurant business in Seattle? Booming.
296
843993
3904
Seattle’daki restoran işletmeleri? Patlıyor.
14:07
Why? Because the fundamental law of capitalism is,
297
847897
4388
Neden? Çünkü kapitalizmin temel kuralı:
14:12
when workers have more money,
298
852285
1615
işçiler daha çok paraya sahip olduğunda,
14:13
businesses have more customers
299
853900
1526
işletmeler daha çok müşteriye sahip oluyor
14:15
and need more workers.
300
855426
2257
ve daha çok işçiye ihtiyaç duyuyor.
14:17
When restaurants pay restaurant workers enough
301
857683
3151
Restoranlar restoranda çalışan işçiye daha çok para verdiğinde,
14:20
so that even they can afford to eat in restaurants,
302
860834
3622
onlarda restoranda yiyebiliyorlar
14:24
that's not bad for the restaurant business.
303
864456
2665
ve bu restoran işletmesi için kötü bir şey değil.
14:27
That's good for it,
304
867121
1699
Bazı restoran işletmecileri
14:28
despite what some restaurateurs may tell you.
305
868820
4579
bunu size söylese de bu onlar için iyi bir şey.
14:33
Is it more complicated than I'm making out?
306
873399
2058
Bu benim idare etmemden daha mı karmaşık?
14:35
Of course it is.
307
875457
997
Tabiki öyle.
14:36
There are a lot of dynamics at play.
308
876454
1868
Bu işlerde bir sürü dinamik var.
14:38
But can we please stop insisting
309
878322
2242
Fakat düşük ücretli işçiler
14:40
that if low-wage workers earn a little bit more,
310
880564
2801
biraz daha fazla kazanırsa,
14:43
unemployment will skyrocket
311
883365
1508
işsizliğin birdenbire yükseleceği
14:44
and the economy will collapse?
312
884873
1328
ve ekonominin çökeceği dayatmasına son verelim.
14:46
There is no evidence for it.
313
886201
2609
Bunun için bir kanıt yok.
14:48
The most insidious thing
314
888810
1231
Damlama teorisine dayanan ekonomilerde
14:50
about trickle-down economics
315
890041
1847
en sinsi şey,
14:51
is not the claim that if the rich get richer,
316
891888
2302
zenginin daha fazla zenginleşmesi halinde
14:54
everyone is better off.
317
894190
1537
herkesin daha iyi duruma geleceğini iddia etmek değildir.
14:55
It is the claim made by those who oppose
318
895727
3061
Bu iddia asgari ücretin yükselişine karşı olanlar tarafından
14:58
any increase in the minimum wage
319
898788
1902
ortaya atılan bir iddia
15:00
that if the poor get richer,
320
900690
1855
ki bir başka deyişle fakir zenginleşirse
15:02
that will be bad for the economy.
321
902545
2217
bu ekonomi için kötü olacaktır.
15:04
This is nonsense.
322
904762
1980
Bu saçmalık.
15:06
So can we please dispense with this rhetoric
323
906742
3865
O yüzden bu hitabetle benim gibi zenginlerin
15:10
that says that rich guys like me
324
910607
2343
ve benim plütokrat arkadaşlarımın
15:12
and my plutocrat friends
325
912950
2854
ülkemizi inşa edeceğimizi söyleyerek
15:15
made our country?
326
915804
2573
başarılı olabilir miyiz?
15:18
We plutocrats know,
327
918377
2075
Biz plütokratlar biliyoruz ki,
15:20
even if we don't like to admit it in public,
328
920452
1624
her ne kadar bunu toplum içinde itiraf etmeyi sevmesek de,
15:22
that if we had been born somewhere else,
329
922076
2669
Birleşik Devletlerde değil de
15:24
not here in the United States,
330
924745
1897
başka bir yerde doğsaydık,
15:26
we might very well be just some dude standing barefoot
331
926642
2860
kirli bir sokakta meyve satan
15:29
by the side of a dirt road selling fruit.
332
929502
3150
yalınayaklı bir kişi olabilirdik.
15:32
It's not that they don't have good entrepreneurs in other places,
333
932652
2531
Bu onların çok çok fakir olan başka yerlerde,
15:35
even very, very poor places.
334
935183
2025
iyi birer girişimciye sahip olmadığı anlamına gelmez.
15:37
It's just that that's all
335
937208
1552
Bu o girişimcilerin müşterilerinin
15:38
that those entrepreneurs' customers can afford.
336
938760
4536
satın almaya gücü yettiği anlamına gelir.
15:43
So here's an idea for a new kind of economics,
337
943296
4599
Huzurlarınızda benim
15:47
a new kind of politics
338
947895
1547
yeni kapitalizm olarak adlandırdığım
15:49
that I call new capitalism.
339
949442
2887
yeni bir tür ekonomi ve politika fikri.
15:52
Let's acknowledge that capitalism
340
952329
2472
Kapitalizmin alternatiflerini
15:54
beats the alternatives,
341
954801
1797
yendiğini kabul edelim,
15:56
but also that the more people we include,
342
956598
3997
ancak aynı zamanda daha fazla insanı dahil ettikçe,
16:00
both as entrepreneurs and as customers,
343
960595
3524
hem girişimci hem de müşteri olarak,
16:04
the better it works.
344
964119
2160
sistem daha iyi çalışır.
16:06
Let's by all means shrink the size of government,
345
966279
3786
Elbette hepimiz hükümetin hacmini küçültelim
16:10
but not by slashing the poverty programs,
346
970065
2719
ama bunu yoksulluk programlarını engelleyerek değil
16:12
but by ensuring that workers are paid enough
347
972784
2017
işçilere yeteri kadar ödeme yapılmasını garanti altına alarak yapalım,
16:14
so that they actually don't need those programs.
348
974801
3322
böylece onlar da bu programlara ihtiyaç duymasınlar.
16:18
Let's invest enough in the middle class
349
978123
2917
Hepimiz ekonomimizi
16:21
to make our economy fairer and more inclusive,
350
981040
3193
daha adil ve kapsamlı yaparak
16:24
and by fairer, more truly competitive,
351
984233
3934
orta sınıfa yeteri kadar yatırım yapalım,
16:28
and by more truly competitive,
352
988167
1762
daha adil olarak ve kanuna uygun rekabetle,
16:29
more able to generate the solutions
353
989929
2816
gelişimin ve zenginliğin asıl etmenleri olan
16:32
to human problems
354
992745
1472
insanların problemlerine
16:34
that are the true drivers of growth and prosperity.
355
994217
5630
çözüm üretmeye muktedir olalım.
16:39
Capitalism is the greatest social technology
356
999847
3273
Kapitalizm eğer iyi yönetilirse,
16:43
ever invented
357
1003120
1469
insan toplumunda
16:44
for creating prosperity in human societies,
358
1004589
2862
zenginliği meydana getirmek için icat edilmiş
16:47
if it is well managed,
359
1007451
1734
gelmiş geçmiş en iyi sosyal teknolojidir
16:49
but capitalism, because of the fundamental
360
1009185
3171
ama kapitalizm, karmaşık sistemin
16:52
multiplicative dynamics of complex systems,
361
1012356
2765
çarpımsal temel dinamiklerinden dolayı
16:55
tends towards, inexorably, inequality,
362
1015121
3528
merhametsizce eşitsizliğe,
16:58
concentration and collapse.
363
1018649
4421
yoğunlaşmaya ve çöküşe yönelmiştir.
17:03
The work of democracies
364
1023070
2448
Demokrasinin işi
17:05
is to maximize the inclusion of the many
365
1025518
4503
refahı meydana getirmek için
17:10
in order to create prosperity,
366
1030021
2977
birçok kişinin katılmını arttırmaktır
17:12
not to enable the few to accumulate money.
367
1032998
3922
yoksa paranın bir yerde biriktirilmesi için bazı kişilere olanak verilmesi değildir.
17:16
Government does create prosperity and growth,
368
1036920
3100
Hükümetler hem girişimcilerinin
17:20
by creating the conditions that allow
369
1040020
3226
hem de müşterilerinin gelişmesine
17:23
both entrepreneurs and their customers
370
1043246
2891
izin veren şartları oluşturarak
17:26
to thrive.
371
1046137
1845
refahı ve gelişmeyi yaratırlar.
17:27
Balancing the power of capitalists like me
372
1047982
3184
Benim gibi kapitalistlerin ve işçilerin arasındaki gücü
17:31
and workers isn't bad for capitalism.
373
1051166
3172
dengelemesi kapitalizm için kötü değildir.
17:34
It's essential to it.
374
1054338
1800
Bu gereklidir.
17:36
Programs like a reasonable minimum wage,
375
1056138
2666
Makul asgari ücret, ulaşılabilir sağlık hizmetleri,
17:38
affordable healthcare,
376
1058804
2014
ücretli sağlık izni
17:40
paid sick leave,
377
1060818
1303
ve kademeli vergilendirme gibi programlar
17:42
and the progressive taxation necessary
378
1062121
3419
önemli altyapı çalışmalarının
17:45
to pay for the important infrastructure
379
1065540
2196
karşılanması için ve orta sınıf yönüyle eğitim
17:47
necessary for the middle class like education, R and D,
380
1067736
4051
ve Ar-Ge için gereklidir.
17:51
these are indispensable tools
381
1071787
2566
Bunlar zeki kapitalistlerin büyümeyi yönetmesi için
17:54
shrewd capitalists should embrace
382
1074353
2109
benimsemesi gereken zaruri araçlardır.
17:56
to drive growth, because no one benefits from it
383
1076462
3986
Çünkü bizler gibi hiçkimse bundan
18:00
like us.
384
1080448
1646
yarar sağlamaz.
18:02
Many economists would have you believe
385
1082094
2248
Sahip olduğunuz birçok ekonomist,
18:04
that their field is an objective science.
386
1084342
3080
alanlarının objektif bir bilim olduğuna inanırlar.
18:07
I disagree, and I think that it is equally
387
1087422
2847
Ben hemfikir değilim ve ben bunların,
18:10
a tool that humans use
388
1090269
2069
insanların statü ve güç hakkındaki
18:12
to enforce and encode
389
1092338
1889
sosyal ve ahlaki tercihlerimizi
18:14
our social and moral preferences and prejudices
390
1094227
3576
ve önyargılarımızı güçlendirmek ve şifrelemek için kullandıkları
18:17
about status and power,
391
1097803
3902
eşit düzeydeki araçlar olduğunu düşünüyorum.
18:21
which is why plutocrats like me
392
1101705
2277
İşte bu yüzden benim gibi plütokratlar,
18:23
have always needed to find persuasive stories
393
1103982
4006
biz iş alanları açan kişiler olarak
18:27
to tell everyone else
394
1107988
1674
vazgeçilmez olduğumuz gibi
18:29
about why our relative positions
395
1109662
4114
ve siz, bizim için kesilen vergilerin
18:33
are morally righteous and good for everyone:
396
1113776
4132
büyümeyi oluşturmasındaki gibi bizim göreli konumumuzun
18:37
like, we are indispensable, the job creators,
397
1117908
4275
herkes için ahlaki olarak iyi ve doğru olduğu hususunda,
18:42
and you are not;
398
1122183
2362
daima diğer herkese anlatacak,
18:44
like, tax cuts for us create growth,
399
1124545
3386
ikna edici hikayeler bulmaya ihtiyacımız var.
18:47
but investments in you
400
1127931
2014
Fakat sizlere yapılacak yatırımlar
18:49
will balloon our debt
401
1129945
1676
bizim önem verdiğimiz
18:51
and bankrupt our great country;
402
1131621
2508
ama sizin önem vermediğiniz,
18:54
that we matter;
403
1134129
1868
mükemmel ülkemizi iflas ettirecek
18:55
that you don't.
404
1135997
2351
ve borçlarımızı şişirecek.
18:58
For thousands of years, these stories were called
405
1138348
2643
Binlerce yıldır, bu hikayeler kutsal haklar
19:00
divine right.
406
1140991
1448
olarak isimlendirildi.
19:02
Today, we have trickle-down economics.
407
1142439
4254
Bu günlerde damlama ekonomilere sahibiz.
19:06
How obviously, transparently self-serving
408
1146693
3883
Tüm bunlar nasıl bariz ve şeffaf şekilde
19:10
all of this is.
409
1150576
1594
kendine hizmet eder şekildedir.
19:12
We plutocrats need to see
410
1152170
2782
Biz plütokratlar Amerika Birleşik Devletlerinin
19:14
that the United States of America made us,
411
1154952
2353
bizi öbür türlü oluşturduğunu
19:17
not the other way around;
412
1157305
1684
görmeye ihtiyacımız var:
19:18
that a thriving middle class is the source
413
1158989
2838
aynen müreffeh orta sınıfın,
19:21
of prosperity in capitalist economies,
414
1161827
2296
kapitalist ekonomilerde bunun bir sonucu olarak
19:24
not a consequence of it.
415
1164123
2639
refahın kaynağı olduğu gibi.
19:26
And we should never forget
416
1166762
2691
Asla unutmamalıyız ki
19:29
that even the best of us in the worst of circumstances
417
1169453
3695
bizim en kötü durumdaki en iyimiz bile
19:33
are barefoot by the side of a dirt road selling fruit.
418
1173148
5734
kirli bir sokakta meyve satan yalınayaklı kimsedir.
19:38
Fellow plutocrats, I think it may be time for us
419
1178882
2614
Yoldaş plütokratlar, ülkemize yeniden hizmet etmenin,
19:41
to recommit to our country,
420
1181496
2203
daha kapsayıcı ve etkili
19:43
to commit to a new kind of capitalism
421
1183699
2562
yeni bir kapitalizmi sunmanın,
19:46
which is both more inclusive and more effective,
422
1186261
4354
Amerikan ekonomisini dünyadaki en dinamik
19:50
a capitalism that will ensure
423
1190615
2058
ve müreffeh şekilde devam ettirmeyi
19:52
that America's economy remains
424
1192673
3161
garanti eden bir kapitalizm,
19:55
the most dynamic and prosperous in the world.
425
1195834
3386
bizim için vaktinin geldiğini düşünüyorum.
19:59
Let's secure the future for ourselves,
426
1199220
2160
Gelin kendimiz için, çocuklarımız için
20:01
our children and their children.
427
1201380
2734
diğerlerinin çocukları için geleceği garanti altına alalım.
20:04
Or alternatively, we could do nothing,
428
1204114
3048
Veyahut da alternatif olarak, hiçbirşey yapmayız,
20:07
hide in our gated communities
429
1207162
2081
etrafı güvenlikli yaşam alanlarında,
20:09
and private schools,
430
1209243
2857
özel okullarda saklanabiliriz
20:12
enjoy our planes and yachts
431
1212100
2036
ve uçaklarımızın ve yatlarımızın keyfini çıkarabiliriz
20:14
— they're fun —
432
1214136
2340
- keyifliler-
20:16
and wait for the pitchforks.
433
1216476
1811
ama dirgenleri bekleyin.
20:18
Thank you.
434
1218287
1523
Teşekkür ederim.
20:19
(Applause)
435
1219810
1647
(Alkışlar)
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7