Auret van Heerden: Making global labor fair

Auret van Heerden: Adil İşgücünü Küreselleştirme

Çeviri: Gamze Okay Gözden geçirme: Sancak Gülgen

This cell phone

Bu cep telefonu...

started its trajectory

...Doğu Kongo'da ki madenlerin...

in an artisanal mine

...elle çıkartılmasını tetikledi.

in the Eastern Congo.

Bu maden silahlı gangsterler tarafından...

It's mined by armed gangs

...çocuk köleleri kullanılarak çıkartılır.

using slaves, child slaves,

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi...

what the U.N. Security Council

...buna “kan mineralleri” de demektedir.

calls "blood minerals,"

Çin, Shinjin’de ki...

then traveled into some components

...bazı bileşen yerlerine ve

and ended up in a factory

kapatılmış bir fabrikaya gezide bulundum.

in Shinjin in China.

Bu yıl içerisinde fabrikada...

That factory -- over a dozen people have committed suicide

...bir düzineden fazla insan...

already this year.

...çoktan intihar etti.

One man died after working a 36-hour shift.

Adamın biri 36 saat çalıştıktan sonra öldü.

We all love chocolate.

Çikolatayı severiz ve çocuklarımız için satın alırız.

We buy it for our kids.

Gana ve Fildişi Sahilin’den gelen...

Eighty percent of the cocoa comes from Cote d'Ivoire and Ghana

...kakaounun % 80’ni çocuklar tarafından...

and it's harvested by children.

...toplanıyor ve orada ki çocuk köleler...

Cote d'Ivoire, we have a huge problem of child slaves.

...büyük problemimizdir.

Children have been trafficked from other conflict zones

Kahve plantasyonlarında ve diğer...

to come and work on the coffee plantations.

...çatışma bölgelerinde çalışan...

Heparin -- a blood thinner,

...çocuklar tacir edilmiştir.

a pharmaceutical product --

Heparin-kan inceltici ilaç ürünü...

starts out in artisanal workshops

...Çin gibi maden yatakları bulunan...

like this in China,

...yerlerde yola çıkar. Çünkü,

because the active ingredient

aktif madde domuz bağırsaklarından gelir.

comes from pigs' intestines.

Elmas: “Kanlı Elmas”...

Your diamond -- you've all heard, probably seen the movie "Blood Diamond."

...hepimizin duyduğu ve muhtemelen...

This is a mine in Zimbabwe

...izlemiş olduğu bir filmdir.

right now.

Şu anda bunun sahibi Zimbabve devletidir.

Cotton: Uzbekistan is the second biggest

Pamuk: Özbekistan pamuk ihracatında...

exporter of cotton on Earth.

...dünya ikincisidir.

Every year when it comes to the cotton harvest,

Her yıl pamuk toplama zamanı geldiğinde,

the government shuts down the schools,

devlet okulları kapatır...

puts the kids in buses, buses them to the cotton fields

...çocukları otobüslere bindirir ve

to spend three weeks harvesting the cotton.

hasat için üç hafta pamuk tarlalarına...

It's forced child labor

...gönderir ve geleneksel olan bu çalışma...

on an institutional scale.

...ölçüsünde çocuklar zorlanır. Muhtemelen...

And all of those products probably end their lives

...bu ürünlerin tümü atık alanlarından...

in a dump like this one in Manila.

...biri olan Manila’da, hayatları sonlanacaktır.

These places, these origins,

Bu yerlerde, bu kaynakları,

represent governance gaps.

yönetim açıkları temsil eder.

That's the politest description

Bu onlar için yaptığım...

I have for them.

...en kibar yakıştırmadır.

These are the dark pools

Bu karanlık havuzlar küresel tedarik zincirinin...

where global supply chains begin --

...başladığı yerlerdir. Küresel tedarik zinciri...

the global supply chains,

...en beğendiğimiz markalı ürünleri...

which bring us our favorite brand name products.

...ürünleri bizlere getirir.

Some of these governance gaps

Bazı bu yönetim açıklarını...

are run by rogue states.

...haydut devletler işletiliyor.

Some of them are not states anymore at all.

Bazıları başarısız olduğundan...

They're failed states.

...artık devlet bile değillerdir.

Some of them

Sadece bazı ülkeler serbestleştirme...

are just countries who believe that deregulation or no regulation

...veya düzenleme olmaksızın ...

is the best way to attract investment,

...cazip yatırımların ve ticari teşvikin...

promote trade.

...en iyi yol olduğuna inanıyorlar.

Either way, they present us

Her iki şekilde de bize gösterilen...

with a huge moral and ethical dilemma.

...büyük bir ahlaki ve etik ikilemdir.

I know that none of us want to be accessories

Küresel tedarik zincirinde insan haklarının...

after the fact

...kötüye kullanılması gerçeğinden...

of a human rights abuse

...sonra, biliyorum hiç birimiz...

in a global supply chain.

...bunun bir parçası olmak istemiyoruz.

But right now,

Fakat şimdilerde,

most of the companies involved in these supply chains

bu tedarik zincirinde yer alan...

don't have any way

...şirketlerin çoğu her hangi bir şekilde...

of assuring us

...bizleri güvencesi altına almıyor,

that nobody had to mortgage their future,

herkes kendi geleceğini ipotek etmek ve

nobody had to sacrifice their rights

en sevdiği markalı ürünleri...

to bring us our favorite

...getirttirmek için haklarından...

brand name product.

...fedakârlık yapmak zorundaydı.

Now, I didn't come here to depress you

Küresel tedarik zinciri durumu hakkında...

about the state of the global supply chain.

...karamsarlığa düşmeniz için gelmedim.

We need a reality check.

Gerçek bir kontrole ihtiyacımız var.

We need to recognize just how serious

Sahip olduğumuz hakların ciddi derecede...

a deficit of rights we have.

...eksik olduğunun farkına varmalıyız.

This is an independent republic,

Bağımsız bir cumhuriyet,

probably a failed state.

muhtemelen başarısız bir devlettir.

It's definitely not a democratic state.

Kesinlikle demokratik bir devlet değildir.

And right now,

Ve şimdi,

that independent republic of the supply chain

tedarik zincirinin bağımsız cumhuriyeti...

is not being governed

bizi tatmin edecek şekilde...

in a way that would satisfy us,

...yönetilmemekte olan etik tüketim...

that we can engage in ethical trade or ethical consumption.

...ve ticaretiyle uğraşabiliriz.

Now, that's not a new story.

Tabi bu yeni hikâye bir değildir.

You've seen the documentaries

Giysi üreten dünyanın her yerinde...

of sweatshops making garments

...gelişmiş ülkelerde bile çalışanların...

all over the world, even in developed countries.

...emeğinin istismar edildiği atölyelerin...

You want to see the classic sweatshop,

...belgesellerini izledik. Sizde görmek istiyorsanız,

meet me at Madison Square Garden,

Madison Square Garden’da buluşalım.

I'll take you down the street, and I'll show you a Chinese sweatshop.

Sizi sokağın aşağısından alacağım ve Çinlilerinin yerlerini göstereceğim.

But take the example of heparin.

Fakat Heparin örneğini ele alırsak,

It's a pharmaceutical product.

o bir ilaç ürünüdür.

You expect that the supply chain that gets it to the hospital,

Tedarik zincirinde muhtemel beklentiniz,

probably squeaky clean.

hastane için en sağlıklısını temin etmek.

The problem is that the active ingredient in there --

Önceden belirttiğim gibi aktif bileşenin...

as I mentioned earlier --

...domuzlardan gelmesidir.

comes from pigs.

Bu bileşenin Amerikalı baş yöneticisi...

The main American manufacturer

...birkaç yıl önce bileşeni Çin’e...

of that active ingredient

...taşımaya karar verdi.

decided a few years ago to relocate to China

Çünkü Çin,

because it's the world's biggest supplier of pigs.

dünyanın en büyük domuz tedarikçisidr.

And their factory in China --

Oldukça temiz olan Çin’de ki fabrikada...

which probably is pretty clean --

aktarılan bileşen ve katledilen domuzlar,

is getting all of the ingredients

ailelerin yaşadığı kesimhane bahçelerinden...

from backyard abattoirs,

...gelen tüm malzemelerden oluşuyor.

where families slaughter pigs

Birkaç yıl önce,

and extract the ingredient.

Heparin tedarik zincirinde ki,

So a couple of years ago, we had a scandal

kirletici maddelerden dolayı,

which killed about 80 people around the world,

dünya çapında 80 kişiyi öldürdüğümüze...

because of contaminants

...dair bir skandal yaşadık.

that crept into the heparin supply chain.

Daha da kötüsü tedarikçilerin bazıları,

Worse, some of the suppliers

Heparin testlerinde ürünün...

realized that they could substitute a product

taklit edildiğinin farkına vardı.

which mimicked heparin in tests.

Taklit olanının maliyeti dokuz pound olmasına karşın...

This substitute cost nine dollars a pound,

...gerçek Heparin' in bileşen maliyeti...

whereas real heparin, the real ingredient,

...dokuz yüz pound'dır.

cost 900 dollars a pound.

Farkı akıl edememişler.

A no-brainer.

Sorun daha fazla insanı öldürmüş olmasıdır.

The problem was that it killed more people.

Kendinize sormanız gereken soru şu;

And so you're asking yourself,

“ ABD Gıda ve İlaç İdaresi, Çin devlet ajansı...

"How come the U.S. Food and Drug Administration

yemek ve ilaçlar için...

allowed this to happen?

...bunun olmasına nasıl izin verdi?

How did the Chinese State Agency for Food and Drugs

Cevap oldukça basit;

allow this to happen?"

Çinliler ilaç tesislerini...

And the answer is quite simple:

...kimyasal tesisler gibi tanıtıyorlar...

the Chinese define these facilities

...bu yüzden onlara denetim yapılmıyor.

as chemical facilities, not pharmaceutical facilities,

ABD Gıda ve İlaç İdaresinin...

so they don't audit them.

yargılama problemi vardır.

And the USFDA

Bu sınır ötesidir.

has a jurisdictional problem.

Aslında deniz aşırı ülkelerin...

This is offshore.

...iyi bir yılı içerisinde...

They actually do conduct a few investigations overseas --

...yaklaşık bir düzine belki de 20 düzine kadar...

about a dozen a year -- maybe 20 in a good year.

...araştırma yapmaları gerekirken yapmıyorlar.

There are 500

Sadece Çin’de,

of these facilities

bu aktif maddeleri üreten...

producing active ingredients in China alone.

...beş yüz tane tesis vardır.

In fact, about 80 percent

Aslında,

of the active ingredients in medicines now

ilaçlardaki aktif bileşenlerin %80’ni,

come from offshore,

özellikle Çin ve Hindistan gibi...

particularly China and India,

...denizaşırı ülkelerden gelmektedir.

and we don't have a governance system.

Üretimi güvenli yapacak...

We don't have a regulatory system

...düzenleme - yönetim sistemine ve

able to ensure

İnsan Haklarını...

that that production is safe.

...garanti altına alacak...

We don't have a system to ensure

...basit hassasiyete...

that human rights, basic dignity,

...sahip değiliz.

are ensured.

Yaklaşık olarak,

So at a national level --

60 farklı ülkenin ulusal düzeyinde çalıştık ve

and we work in about 60 different countries --

...üretimi düzeltmek için...

at a national level

...devlet gücünde...

we've got a serious breakdown in the ability of governments

...ciddi derecede aksaklıklara...

to regulate production

...sahibiz.

on their own soil.

Gerçek sorun,

And the real problem with the global supply chain

tedarik zincirinin ülkeler üstü olmasıdır.

is that it's supranational.

Daha az güce sahip ve

So governments who are failing,

başarısız olan ülkeler...

who are dropping the ball

...ulusal düzeyde...

at a national level,

...silahlanmada problem yaşarlar.

have even less ability to get their arms around the problem

Başlıklara bakınız.

at an international level.

Geçen yıl uluslararası sorunlar karşısında…

And you can just look at the headlines.

…doğru olanı yapmak için…

Take Copenhagen last year --

...tamamıyla başarısız olan…

complete failure of governments

…Kopenhag ve

to do the right thing

geçen hafta toplanan ve

in the face of an international challenge.

sadece birkaç ay önce verdiği…

Take the G20 meeting a couple of weeks ago --

...sözlerden geri adım atan…

stepped back from its commitments of just a few months ago.

…G20 zirvesini ele alalım.

You can take any one

Bu hafta tartıştığımız...

of the major global challenges we've discussed this week

…küresel ana sorunlardan her hangi birini…

and ask yourself, where is the leadership from governments

…ele alıp kendinize şunu sorabilirsiniz;

to step up and come up with solutions,

uluslararası bu problemleri yanıtları ile...

responses,

hızlandırıp çözüme ulaştıracak yöneticilik nerede?

to those international problems?

Onlar ulusal ve de seçmenleri…

And the simple answer is they can't. They're national.

…yerel olduklarından cevap çok basittir;

Their voters are local.

yapamazlar.

They have parochial interests.

Daha büyük küresel kamu yararı için…

They can't subordinate those interests

…kendi çıkarlarını göz ardı etmezler.

to the greater global public good.

Uluslar arası düzeyde...

So, if we're going to ensure the delivery

…anahtar kamu mallarının…

of the key public goods

…teslimini sağlayabildiğimiz durumlar ve

at an international level --

tedarik zincirinde…

in this case, in the global supply chain --

…çözüme ulaştıracak…

we have to come up with a different mechanism.

…farklı mekanizmalar ve

We need a different machine.

makinelere ihtiyacımız vardır.

Fortunately, we have some examples.

Şanslıyız ki benzer bazı örneklere sahibiz.

In the 1990s,

1990’lı yıllarda,

there were a whole series of scandals

ABD’de üretilen markalar hakkında ki…

concerning the production of brand name goods in the U.S. --

…çocuk işçiler, zor şartlar, ciddi sağlık ve

child labor, forced labor,

güvenlik ihlalleri içeren…

serious health and safety abuses.

…bir dizi skandal vardı ve sonunda başkan Clinton…

And eventually President Clinton, in 1996,

…1996 yılında Sanayi,

convened a meeting at the White House,

İnsan Hakları Sivil Toplum Kuruluşları,

invited industry, human rights NGOs,

Sendikalar ve Çalışma Bakanlığını…

trade unions, the Department of Labor,

…Beyaz Saray’a davet etti.

got them all in a room

Onları bir odaya toplayarak;

and said, "Look,

“Ben küreselleşmenin…

I don't want globalization to be a race to the bottom.

…dibe doğru gitmesinden yana değilim.

I don't know how to prevent that,

Bunu nasıl engelleyeceğimi bilmiyorum ama…

but I'm at least going to use my good offices

…en azından halkımla beraber…

to get you folks together

…bunun üstesinden gelmek için çabalayacağım.” dedi

to come up with a response."

Böylece bu işlerle ilgilenecek özel bir ekip kuruldu ve

So they formed a White House task force,

tedarik zincirinde…

and they spent about three years arguing

…kimin ne kadar sorumluluk aldığı hakkında…

about who takes how much responsibility

…yaklaşık üç senelerini bununla ilgili tartışarak geçirdiler.

in the global supply chain.

Şirketler,

Companies didn't feel it was their responsibility.

onların bu tarz tesisleri,

They don't own those facilities.

çalışanları, yasal sorumlulukları yokmuş gibi...

They don't employ those workers.

...kendilerini sorumlu hissetmediler.

They're not legally liable.

Masadaki diğer herkes şöyle dedi;

Everybody else at the table

” Halk kesmiyor ve

said, "Folks, that doesn't cut it.

koruyucu bakım yükümlülüğüne sahip olduğunuzdan…

You have a custodial duty, a duty of care,

…bu ürünü tüketmek için…

to make sure that that product

…vicdanlarımızda fedakârlık ya da…

gets from wherever to the store

…güvenlik korkusu olmaksızın…

in a way that allows us to consume it,

…tüketim için izin verilen bu ürünlerin…

without fear of our safety,

...hangi depolardan geldiğinden...

or without having to sacrifice our conscience

...emin olmalıyız.”

to consume that product."

Kabul ederlerken,

So they agreed, "Okay, what we'll do

“Ortak standartlar grubu ve davranış kuralları üzerinde…

is we agree on a common set of standards,

…ne yapacağımız hakkında anlaştık.

code of conduct.

Mülkiyetimiz ya da kontrolümüz…

We'll apply that throughout

…ne olursa olsun küresel tedarik zincirimiz boyunca…

our global supply chain

…bunu uygulayacağız ve

regardless of ownership or control.

sözleşmenin bir parçası olarak yer vereceğiz.”

We'll make it part of the contract."

Ve bu dâhiyane bir hareket oldu.

And that was a stroke of absolute genius,

Çünkü kamu mallarının teslimi için...

because what they did

...yaptıkları özel güç,

was they harnessed the power of the contract,

anlaşmanın gücünü zorlaştırdı.

private power,

Bir gerçekle yüzleşirsek,

to deliver public goods.

Hindistan ya da Çin tedarikçiler için…

And let's face it,

…büyük çokuluslu markalardan…

the contract from a major multinational brand

…gelen sözleşmenin yerel iş hukuku,

to a supplier in India or China

yerel çevre düzenlemeleri ve

has much more persuasive value

yerel İnsan Hakları standartlarından…

than the local labor law,

…daha ikna edici bir değer yoktur.

the local environmental regulations,

Bu fabrikalarda muhtemelen…

the local human rights standards.

…hiçbir zaman müfettiş göremeyeceksiniz.

Those factories will probably never see an inspector.

Müfettişler…

If the inspector did come along,

…rüşvet almayı ret edip…

it would be amazing if they were able

…bu fabrikalara gitmiş olsalardı,

to resist the bribe.

bu gerçekten şaşırtıcı olurdu.

Even if they did their jobs,

Onlar işlerini yapmış olsalar bile…

and they cited those facilities for their violations,

…bahsedilen bu fabrikaların ihlalleri için…

the fine would be derisory.

…verilecek ceza zaten gülünç konusu olurdu.

But you lose that contract

Ama büyük bir markanın...

for a major brand name,

...sözleşmesi fes edilirse...

that's the difference

iflas etmek ya da iş dünyasında kalmak...

between staying in business or going bankrupt.

…arasındaki farkta olurdunuz.

That makes a difference.

Farkı yaratır.

So what we've been able to do

Bu yüzden,

is we've been able to harness

küresel tedarik zincirinde…

the power and the influence

…gerçek uluslararası kurum etkisi ve

of the only truly transnational institution

anahtar kamu malların teslimi için…

in the global supply chain,

…sadece doğru olanı yapma ve

that of the multinational company,

ürün için güç kullanımını…

and get them to do the right thing,

…yapmamız mümkün.

get them to use that power for good,

Tabi ki şimdi,

to deliver the key public goods.

çokuluslu şirketler için doğal bir anlam taşımıyor.

Now of course, this doesn't come naturally

Onlar bunu yapmak için değil,

to multinational companies.

para kazanmak için kuruldular.

They weren't set up to do this. They're set up to make money.

Fakat son derece etkili kuruluşlardır.

But they are extremely efficient organizations.

Kaynaklara sahipler ve

They have resources,

biz yükümlülüğü ekleyebilirsek….

and if we can add the will, the commitment,

…ürünü nasıl teslim edeceklerini bilirler.

they know how to deliver that product.

Şimdi, elde etmek kolay değildir.

Now, getting there is not easy.

Daha önce ekrana koyduğum tedarik zincirleri,

Those supply chains I put up on the screen earlier,

şimdi orada değildirler.

they're not there.

İnsanların asıl problemlerle yüzleşebileceği,

You need a safe space.

onlar üzerinde anlaşmaya ve

You need a place where people can come together,

çözümlere ulaşabileceği,

sit down without fear of judgment,

yargılanma korkusu ve

without recrimination,

suçlama olmadan…

to actually face the problem,

…oturabilecekleri güvenli bir yere ihtiyaçları vardır.

agree on the problem and come up with solutions.

Bunları yapabilmemiz için teknik çözümler vardır.

We can do it. The technical solutions are there.

Sorun;

The problem is the lack of trust, the lack of confidence,

çokuluslu şirketler, sivil toplum kurumları,

the lack of partnership

kampanya grupları ve

between NGOs, campaign groups,

Sivil Toplum Kuruluşları arasındaki...

civil society organizations

ortaklık, inanç ve güven eksikliğidir.

and multinational companies.

Bu ikisini, güvenli bir yerde birlikte...

If we can put those two together in a safe space,

...çalışmaları için bir araya getirebilirsek,

get them to work together,

şu anda kamu mallarını teslim edebilir…

we can deliver public goods right now,

…ya da son derece yetersiz olabiliriz.

or in extremely short supply.

Tabi ki bu bir radikal bir önermedir.

This is a radical proposition,

Ayda yaklaşık olarak…

and it's crazy to think

…23 - 25 dolar arası bir maaş için köyünü…

that if you're a 15-year-old Bangladeshi girl

…terk eden 15 yaşında Bangladeş'li bir kız değilseniz,

leaving your rural village

bu size çılgınca gelebilir.

to go and work in a factory in Dhaka --

Bu fabrika,

22, 23, 24 dollars a month --

davranış ve ahlâk sahibi markalaşmış şirketlere…

your best chance of enjoying rights at work

...üretim yapıyorsa, seninde en iyi şansın…

is if that factory is producing

bu ahlâk kurallarını sözleşmene eklemen ve

for a brand name company

bu haklardan yararlanmandır.

which has got a code of conduct

Çokuluslular İnsan Haklarını mı koruyor?

and made that code of conduct part of the contract.

Bu bir çılgınlık.

It's crazy.

Orada bir güvensizlik olduğunu biliyorum.

Multinationals are protecting human rights.

Onlara nasıl güvenebiliriz? diye soracaksınız.

I know there's going to be disbelief.

Güvenmeyeceğiz.

You'll say, "How can we trust them?"

Eski silah kontrolcünün tabiriyle:

Well, we don't.

“ Güven ama denetle. "

It's the old arms control phrase:

Bu yüzden biz denetimiz.

"Trust, but verify."

Bütün fabrika isimlerini ve

So we audit.

onların tedarik zincirlerini alalım.

We take their supply chain, we take all the factory names,

Tesadüfî örnekleme yapalım ve

we do a random sample,

bu fabrikalara haberiz inceleme yapılması için…

we send inspectors on an unannounced basis

…müfettişler yollayalım.

to inspect those facilities,

Ve çıkan bu sonuçları yayınlayalım.

and then we publish the results.

Bunun için eleştiri kesinlikle şeffaf olmalıdır.

Transparency is absolutely critical to this.

Sorumluluğu, kendinizde arayabilirsiniz ama...

You can call yourself responsible,

…denetime açık olmadan…

but responsibility without accountability

…sorumluluk çoğu zaman doğru çalışmıyor.

often doesn't work.

Bizler sadece silahlı çok uluslar değiliz.

So what we're doing is, we're not only enlisting the multinationals,

Bu yüzden bizde ne yapıyoruz;

we're giving them the tools to deliver this public good --

Kamu mallarının teslimi ve

respect for human rights --

insan haklarına saygı için…

and we're checking.

…onlara araçlar veriyoruz ve kontrol ediyoruz.

You don't need to believe me. You shouldn't believe me.

Bana inanmaya ihtiyacınız yok ve inanmamalısınız da.

Go to the website. Look at the audit results.

Ekranda yazılı internet sayfasına gidin ve

Ask yourself, is this company behaving

denetim sonuçlarına bakın.

in a socially responsible way?

Ve kendinize şunu sorun;

Can I buy that product

bu şirketler sosyal sorumluluğa sahip bir şekilde mi davranıyor?

without compromising my ethics?

Kendi kurallarımdan taviz vermeden…

That's the way the system works.

…bu ürünü satın alabilir miyim?

I hate the idea

İşte sistem bu şekilde çalışır.

that governments are not protecting human rights around the world.

Hükümetlerin dünya çapında…

I hate the idea

…İnsan Haklarını korumamaları ve başarısız olmaları…

that governments have dropped this ball

fikirlerinden nefret ediyorum ve

and I can't get used to the idea

her nedense işlerini yapmayanlar ile...

that somehow we can't get them to do their jobs.

…anlaşma fikrine alışamıyorum.

I've been at this for 30 years,

Bunun için 30 yıldır çalışıyorum ki bu sürede…

and in that time I've seen

…düşüşü durdurmak için yetenekli ve

the ability, the commitment, the will of government

bağlı devletler gördüm.

to do this decline,

Fakat şimdi, geçmişe döndürebileceklerini sanmıyorum.

and I don't see them making a comeback right now.

Bu yüzden,

So we started out thinking

bu durumun geçici olduğu düşüncesiyle yola çıktık.

this was a stopgap measure.

Aslına bakarsak,

We're now thinking that, in fact,

şimdi düşündüğümüz şey muhtemelen…

this is probably the start

…uluslar arası sorunları çözümlemede…

of a new way of regulating and addressing

…düzenleyici yeni yolun başlangıcıdır.

international challenges.

Buna ister şebeke idaresi,

Call it network governance. Call it what you will.

isterse yapacaklarınız deyin,

The private actors,

gelecekte özel aktörler, şirketler ve

companies and NGOs,

Sivil Toplum Kuruluşları büyük sorunlarla…

are going to have to get together

…yüzleşmek zorunda kalacak.

to face the major challenges we are going to face.

Domuz gribi, kuş gribi gibi…

Just look at pandemics --

…evrensel salgınlara ve

swine flu, bird flu, H1N1.

birçok ülkenin sağlık sistemine bakarsak,

Look at the health systems in so many countries.

ciddi salgınlara karşı...

Do they have the resources

göğüs gerebilecek kaynaklara sahip midirler?

to face up to a serious pandemic?

Hayır.

No.

Özel sektör, Sivil Toplum Kuruluşları…

Could the private sector and NGOs

…bu sorumluluk için bir araya gelebilirler mi?

get together and marshal a response?

Kesinlikle.

Absolutely.

Eksik olan şey…

What they lack is that safe space

…eylemin taşınması, kabul edilmesi ve

to come together, agree

bir araya getirilmesidir.

and move to action.

Çoğu zaman…

That's what we're trying to provide.

…insanlar için teslim etmenin,

I know as well

sorumluluk sınıflandırmasına göre…

that this often seems

…karşı konulamaz gibi göründüğünü…

like an overwhelming level of responsibility

…bende biliyorum.

for people to assume.

Küresel tedarik zincirim boyunca…

"You want me to deliver human rights

…insan haklarını benden….

throughout my global supply chain.

…teslim etmemi mi istiyorsunuz?

There are thousands of suppliers in there."

Orada binlerce tedarikçiler vardır.

It seems too daunting, too dangerous,

Ve her hangi bir şirketle mücadele etmek…

for any company to take on.

…çok tehlikeli ve zor görünüyor.

But there are companies.

Fakat üyesi olduğumuz oradaki…

We have 4,000 companies who are members.

…4.000 şirketten bazıları çok büyüktür

Some of them are very, very large companies.

Özellikle spor malzemeleri endüstrisi…

The sporting goods industry, in particular,

…bunun için elinden gelenin en iyisini yaptı.

stepped up to the plate and have done it.

Hindistan’da ki…

The example, the role model, is there.

…pamuk tarlalarında kullanılan çocuklar,

And whenever we discuss

tartışacağımız problemlerden birisidir ve

one of these problems that we have to address --

bu yıl 50,000 pamuk tarlasını denetleyeceğiz.

child labor in cottonseed farms in India --

Bu rol modeli örneğine...

this year we will monitor 50,000 cottonseed farms in India.

...karşı konulması güç gibi gözüküyor.

It seems overwhelming.

Bölge dışına çıkmak istiyorsanız…

The numbers just make you want to zone out.

…sadece sayılar yetmez ama...

But we break it down to some basic realities.

...bazı ana gerçeklerle bunu yıkabiliriz.

And human rights

Bunun için insan haklarının düşük ve

comes down to a very simple proposition:

basit bir önergesi vardır:

can I give this person their dignity back?

Saygınlıktan yoksun ve

Poor people,

insani hakları ihlal edilmiş yoksul insanlara…

people whose human rights have been violated --

kaybettikleri saygınlıklarını geri verebilir miyiz?

the crux of that

Bu sadece insanlara kaybettikleri…

is the loss of dignity,

…saygınlığın geri verilmesiyle başlar.

the lack of dignity.

Şimdilerde,

It starts with just giving people back their dignity.

Hindistan’ın Gurgoan dışında ki gösterişli ve

I was sitting in a slum outside Gurgaon

parlak yeni şehirlerinden biri olan Delhi’ye…

just next to Delhi,

…yakın bir gecekonduda oturuyordum ve

one of the flashiest, brightest new cities

çalışma ortamları kötü olan yolun aşağısında ki…

popping up in India right now,

atölyede çalışan işçilere “Markalı ürünleri almak için…

and I was talking to workers

benden ne mesajı iletmemi istersiniz?

who worked in garment sweatshops down the road,

diye sordum ve onlar para yerine,

and I asked them what message they would like me to take to the brands.

“ İşverenler bizlere daha az insanmışız ya da…

They didn't say money.

hiç yokmuşuz gibi davranmak yerine…

They said, "The people who employ us

…lütfen onlardan bize insan gibi davranmalarını isteyin”...

treat us like we are less than human,

…diyerek cevapladılar.

like we don't exist.

İnsan haklarını anlamam için…

Please ask them to treat us like human beings."

…en basit cevap oldu ve

That's my simple understanding of human rights.

sizlere en basit önerim,

That's my simple proposition to you,

bu odada ki ya da oranın dışında kalan ve

my simple plea to every decision-maker

her kararlarını kendileri verenlere beyanım;

in this room, everybody out there.

böyle kararları birlikte verebiliriz ve

We can all make a decision

başarısızlığa sahip olan…

to come together

…devletlerin hatalarını…

and pick up the balls and run with the balls

…göz önüne alarak onları…

that governments have dropped.

…kendi yararımıza geliştirmek için…

If we don't do it,

…bizler karar verebiliriz.

we're abandoning hope,

Eğer bunu yapmazsak insanlığımızı ve

we're abandoning our essential humanity,

umutlarımızı terk ederiz.

and I know that's not a place we want to be,

Ve biliyorum ki hiçbirimiz…

and we don't have to be there.

…böyle bir yere sahip olmak istemeyiz.

So I appeal to you.

Bu yüzden,

Join us, come into that safe space,

bunları gerçekleştirmek için…

and let's start to make this happen.

…güvenli yerler oluşturmanız ve

Thank you very much.

bize katılmanız için çağrıda bulunuyorum. Çok teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)