Sherwin Nuland: How electroshock therapy changed me

Sherwin Nuland'la Elektroşok Terapisi Üzerine

Çeviri: Oguz Tanridag Gözden geçirme: Sancak Gülgen

I'd like to do pretty much what I did the first time,

İlk kez yaptığım şeyi tekrar yapmayı çok isterdim,

which is to choose a lighthearted theme.

o da fazla ağır olmayan, tasasız bir konu seçmektir.

Last time, I talked about death and dying.

Geçen sefer ölüm ve ölme üzerine konuştum.

(Laughter)

This time, I'm going to talk about mental illness.

Bu kez zihin hastalığı üzerine konuşacağım.

(Laughter)

But it has to be technological,

Fakat bu konuşma teknolojik olmalı,

so I'll talk about electroshock therapy.

bundan dolayı elektroşok terapisi üzerine konuşacağım. (Gülüşmeler)

(Laughter)

You know, ever since man had any notion

Bildiğiniz gibi, insan eskiden beri

that some of his other people, his colleagues,

diğer insanların, çevresindekilerin

could be different, could be strange, could be severely depressed

farklı, garip, ciddi biçimde depresif

or what we now recognize as schizophrenia,

ya da şimdilerde şizofreni dediğimiz gibi oldukları konusunda gözlem yaptığında,

he was certain that this kind of illness had to come from evil spirits

bu gibi hastalıkların

vücuda girmiş olan şeytani ruhlardan kaynaklandığı konusunda emin olmuştur.

getting into the body.

So the way of treating these diseases in early times

Eski zamanlarda bu hastalıkların tedavisi

şu ya da bu yolla

was to, in some way or other, exorcise those evil spirits.

şeytani ruhların gövde dışına çıkarılmalarıydı, ve bildiğiniz gibi bu iş hala devam ediyor.

And this is still going on, as you know.

But it wasn't enough to use the priests.

Fakat sadece rahiplerin kullanılması bu iş için yeterli değildi.

When medicine became somewhat scientific, in about 450 BC,

Tıp Hipokrat ve arkadaşlarıyla birlikte

with Hippocrates and those boys,

M.Ö. 450 civarında az çok bilimsel hale geldiğinde

they tried to look for herbs, plants

kötü ruhları dışarı çıkartacak

that would literally shake the bad spirits out.

otlara, bitkilere bakmaya çalıştılar.

So they found certain plants that could cause convulsions.

ve konvülziyonlara neden olabilecek bazı bitkiler buldular.

And the herbals,

Ve de otlar, orta çağın geç dönemlerine,

the botanical books of up to the late Middle Ages, the Renaissance,

Rönesans'a kadar botanik kitapları konvülsiyonlara neden olarak

are filled with prescriptions for causing convulsions

kötü ruhların çıkmasına yol açan reçetelerle dolduruldu.

to shake the evil spirits out.

Finally, in about the 16th century,

Sonunda, 16.yüzyıl içinde

a physician whose name was Theophrastus Bombastus Aureolus von Hohenheim --

adı Theophrastus Bombastus Auricularis von Hohenheim olan bir doktor

called Paracelsus, a name probably familiar to some people here --

Paracelsus olarak da anılır, bu isim muhtemelen buradaki bazılarına tanıdıktır,

(Laughter)

(Gülüşmeler)--- bildiğimiz Paracelsus,

good old Paracelsus --

found that he could predict the degree of convulsion

konvülsiyonlara neden olan naftalinin farklı miktarlarını kullanarak

by using a measured amount of camphor to produce the convulsion.

konvülsiyonun şiddetini önceden tahmin edebileceğini buldu.

Can you imagine going to your closet, pulling out a mothball

Kendinizi depresif hissettiğinizde ilaç dolabınıza gidip

and chewing on it if you're feeling depressed?

bir naftalin topu alıp çiğnediğinizi düşünebiliyor musuz?

It's better than Prozac, but I wouldn't recommend it.

Prozac'tan daha iyidir, ama kullanmanızı tavsiye etmezdim.

(Laughter)

So, what we see in the 17th, 18th century

şimdi, 17, 18. yüzyıllarda gördüğümüz

is the continued search for medications other than camphor that'll do the trick.

naftalin gibi size oyun edecek bir şeyin dışındaki ilaçlar için devamlı araştırmadır.

Well, along comes Benjamin Franklin,

Benjamin Franklin' le bir gelişme olur,

and he comes close to convulsing himself

ve uçurtmasının kuyruğundan kaynaklanan bir elektrik kaçağı nedeniyle

with a bolt of electricity off the end of his kite.

konvülsiyon geçirmenin eşiğine kadar gelir.

And so people begin thinking in terms of electricity to produce convulsions.

Ve bundan dolayı insanlar konvülsiyona neden olmada elektriğin rolünü düşünmeye başlarlar.

And then we fast-forward to about 1932,

Ve sonra hızlı biçimde 1932 civarına geldiğimizde,

when three Italian psychiatrists who were largely treating depression

depresyonu büyük ölçüde tedavi etmekte olan üç İtalyan psikiyatristi

began to notice among their patients, who were also epileptics,

aynı zamanda epileptik olan bazı hastalarında,

eğer hastalar kısa zaman içinde bir dizi epileptik atak geçirmişlerse--

that if they had a series of epileptic fits, a lot of them in a row --

depresyonun çok büyük sıklıkla ortadan kalktığını,

the depression would very frequently lift.

Not only would it lift, but it might never return.

hatta sadece ortadan kalkmadığını üstelik geri de gelmeyebildiğini gördüler.

So they got very interested in producing convulsions,

Böylece, ölçülü bir şekilde konvülsiyon

measured types of convulsions.

üretme işine büyük ilgi gösterdiler.

And they thought,

Ve düşündüler ki, " Tamam, elimizde elektrik var, insanları elektriğe bağladık mı,

"Well, we've got electricity, we'll plug somebody into the wall.

her zaman saçları diken gibi olur ve bir yığın sarsıntı geçirirler."

That always makes hair stand up and people shake a lot."

So they tried it on a few pigs, and none of the pigs were killed.

Böylece, onu bir kaç domuzda denediler, ve domuzlardan hiç biri ölmedi.

So they went to the police and they said,

Sonra polise gidip dediler ki

"We know that at the Rome railroad station,

" Roma tren istasyonunda

there are all these lost souls wandering around,

anlamsız biçimde homurdanarak etrafta dolaşanlar var.

muttering gibberish.

Bu kayıp ruhlulardan birini bize getirir misiniz?

Can you bring one of them to us?"

Someone who is, as the Italians say, "gagootz."

Mesela, İtalyanların deyimiyle "cagutis" olarak adlandırılan birini."

So they found this "gagootz" guy,

Sonra böyle bir "cagutis" buldular,

a 39-year-old man who was really hopelessly schizophrenic,

39 yaşında olan adam gerçekten umutsuz bir şizofrenikti,

who was known, had been known for months,

eskiden beri öyle olduğu biliniyordu,

to be literally defecating on himself,

kelimenin tam anlamıyla altına pisleyen,

talking nothing that made any sense,

anlamlı hiç bir şey konuşmayan,

and they brought him into the hospital.

ve onu hastaneye getirdiler.

So these three psychiatrists,

Sonra bu üç psikiyatrist, iki ya da üç haftalık bir gözlemden sonra,

after about two or three weeks of observation,

laid him down on a table,

onu masaya yatırdılar,

connected his temples to a very small source of current.

şakaklarına çok ufak bir akım kaynağı bağladılar.

They thought, "Well, we'll try 55 volts, two-tenths of a second.

" saniyenin onda-ikisi süreyle 55 volt deneyelim.

That's not going to do anything terrible to him."

Bu ona kötü hiç bir şey yapmayacak." diye düşündüler.

So they did that.

Ve yaptılar da.

Well, I have the following from a firsthand observer,

İlk elden gözlem yapan kişinin

who told me this about 35 years ago,

35 yıl kadar önce bana söylediği şu olmuştu,

when I was thinking about these things for some research project of mine.

ki ben o zaman bu konular üzerinde

kendimle ilgili araştırma projem nedeniyle düşünüyordum

He said, "This fellow" -- remember, he wasn't even put to sleep --

"Geçirdiği büyük konvülsiyondan sonra

"after this major grand mal convulsion,

uykuya bile dalmayan bu adam,

sat right up,

kalktı, oturdu, üç arkadaşa bir bakış fırlattıktan sonra dedi ki,

looked at these three fellas and said,

" Puşt herifler, ne yapmaya çalışıyorsunuz?"

'What the fuck are you assholes trying to do?'"

(Laughter)

(Gülüşmeler)

If I could only say that in Italian.

Keşke bunu İtalyanca olarak söyleyebilseydim.

(Laughter)

Well, they were happy as could be,

Onlar olabildiğince mutluydular çünkü

because he hadn't said a rational word in the weeks of observation.

gözlem haftaları boyunca tek bir mantıklı söz bile söyleyememişti.

(Laughter)

Sonra onu yeniden bağladılar,

So they plugged him in again,

and this time, they used 110 volts for half a second.

ve bu kez yarım saniye için 110 volt kullandılar.

Ve onları müthiş derecede etkileyen, bu olaydan sonra

And to their amazement, after it was over,

he began speaking like he was perfectly well.

mükemmel biçimde sağlıklı bir adam gibi konuşmaya başlamasıydı.

He relapsed a little bit, they gave him a series of treatments,

O biraz gevşedikten sonra ona bir seri tedaviler uyguladılar,

and he was essentially cured.

ve o kökünden iyi olmuştu.

But of course, having schizophrenia,

Ancak tabii ki şizofreni olduğu için,

within a few months, it returned.

bir kaç ay içinde geri geldi.

But they wrote a paper about this,

Fakat bu konuda bir makale yazdılar,

and everybody in the western world began using electricity

ve batı dünyasındaki herkes hastalar ister şizofrenik,

to convulse people who were either schizophrenic

ister ağır depresyonlu olsunlar onlarda konvülsiyon oluşturmak için elektriği kullanmaya başladılar.

or severely depressed.

It didn't work very well on the schizophrenics,

Şizofrenikler üzerinde çok iyi etki göstermedi,

but it was pretty clear in the '30s and by the middle of the '40s

fakat 30' lu yıllar boyunca ve 40'ların yarısına kadar

that electroconvulsive therapy was very, very effective

depresyonun tedavisinde elektrokonvülsif terapinin

in the treatment of depression.

çok, çok etkili olduğu çok açıktı.

And of course, in those days, there were no antidepressant drugs,

Ve tabii ki, o günlerde antidepresan ilaçlar yoktu,

and it became very, very popular.

ve bu terapi çok, çok popüler hale geldi.

They would anesthetize people, convulse them ...

İnsanlara anestezi verebiliyorlardı,

konvülsiyona sevkedebiliyorlardı, ancak gerçek güçlük oydu ki

But the real difficulty was that there was no way to paralyze muscles.

kasları paralize etmenin bir yolu yoktu.

So people would have a real grand mal seizure.

Bundan dolayı da insanlar gerçek büyük nöbet geçirebilirlerdi.

Bones were broken; especially in old, fragile people, you couldn't use it.

Kemikler kırılıyordu--özellikle yaşlı, kırılgan insanlar,

Bunu (bu şekilde) kullanamazdınız.

And then in the late 1950s, the so-called "muscle relaxants"

Ve sonra 1950'lerde, 1950'lerin sonunda, farmakologlar

were developed by pharmacologists,

kas gevşetici olarak adlandırılan ilaçları geliştirdiler

and it got so that you could induce a complete convulsion,

ve bu sayede bütün bir konvülsiyon oluşturabilirdiniz,

an electroencephalographic convulsion -- you could see it on the brain waves --

elektroensefalografik konvülsiyon-- onu beyin dalgaları üzerinde görebilirdiniz--,

without causing any convulsion in the body

ayak baş parmağında görülen ufak bir atma dışında gövdede bir konvülsiyon olmaksızın beyin dalgalarını görebileceğiniz bir konvülsiyon.

except a little bit of twitching of the toes.

So again, it was very, very popular and very, very useful.

Böylece, tekrardan çok çok popüler ve çok çok kullanışlı hale geldi.

Well, you know, in the middle '60s, the first antidepressants came out.

Bildiğiniz gibi 60'ların ortasında

ilk antidepresanlar ortaya çıktı. Bunlardan ilki Tofranil'di.

Tofranil was the first.

In the late '70s, early '80s, there were others,

70'lerin sonunda, 80'lerin başında diğerleri geldi,

and they were very effective.

ve çok etkiliydiler.

And patients' rights groups seemed to get very upset

Ve hasta hakları grupları

about the kinds of things that they would witness,

şahit oldukları çeşitli şeylerle ilgili olarak çok tepkilendiler.

so the whole idea of electroconvulsive, electroshock therapy disappeared,

Ve bundan dolayı eletrokonvülsif, elektroşok terapi fikri ortadan kalktı.

but has had a renaissance in the last 10 years.

---fakat son 10 yıl içinde yeniden ortaya çıkış yaşandı.

And the reason that it has had a renaissance

Ve bu yeniden ortaya çıkışın nedeni de

is that probably about 10 percent of the people, severe depressives,

muhtemelen ağır depresyonluların yaklaşık yüzde 10'nunun

do not respond, regardless of what is done for them.

ne yapılırsa yapılsın tedaviye cevap vermemeleriydi.

Now why am I telling you this story at this meeting?

Şimdi, neden size bu hikayeyi bu toplantıda anlatıyorum?

I'm telling you this story because, actually,

Size bu hikayeyi anlatıyorum çünkü

ever since Richard called me and asked me to talk about --

Richard beni arayarak-

as he asked all of his speakers --

-diğer konuşmacılar için yaptığı gibi-

to talk about something that would be new to this audience

bu topluluk için yeni olabilecek,

that we had never talked about, never written about.

hakkında hiç konuşulmamış, yazılmamış bir konu hakkında konuşma yapmamı istedi.

I've been planning this moment.

Ben de bu an için planlar yapmaya başladım.

This reason really is that I am a man who, almost 30 years ago,

Esas neden ise benim neredeyse 30 yıl önce

iki uzun elektroşok terapisi süreci tarafından hayatı kurtulmuş birisi olmamdı.

had his life saved by two long courses of electroshock therapy.

And let me tell you this story.

Müsaadenizle bu hikayeyi size anlatayım.

I was, in the 1960s, in a marriage.

1960'larda kötü kelimesinin

To use the word "bad" would be perhaps the understatement of the year.

bile belki yeterince açıklayamayacağı bir evlilik içindeydim.

It was dreadful.

Gerçekten berbattı.

There are, I'm sure, enough divorced people in this room

Bu odada yeterli sayıda boşanmış

to know about the hostility, the anger, who knows what.

ve düşmanlık nedir,öfke nedir bilen insan olduğuna eminim

Being someone who had had a very difficult childhood,

çok zor bir çocukluk ve

a very difficult adolescence --

ve çok güç bir ergenlik dönemi geçirmiş,

it had to do with not quite poverty, but close.

sefalet olmasa da buna yakın bir hayat içinden gelen,

It had to do with being brought up in a family where no one spoke English,

hiç kimsenin İngilizce konuşmadığı,

no one could read or write English.

okumadığı ve yazmadığı bir ailede büyümüş olan,

It had to do with death and disease and lots of other things.

ölüm,hastalık ve diğer bir çok şey başından geçmiş bir kişi olarak

I was a little prone to depression.

--Bunların hepsiyle de ilişkili olabileceğini düşündüğüm üzere--depresyona biraz yatkındım.

So, as things got worse, as we really began to hate each other,

Böylelikle,işler kötüye gittikçe, birbirimizden gerçekten nefret etmeye başladığımızda

I became progressively depressed over a period of a couple of years

İki yıllık bir zaman dilimi sonrasında

trying to save this marriage,

bu evliliği korumaya çalışsam da ki

which was inevitably not to be saved.

sonuçta kaçınılmaz olarak korunamadı,giderek daha fazla depresif olmaya başladım.

Finally, I would schedule -- all my major surgical cases,

Sonunda, tüm büyük cerrahi vakalarımın randevularını düzenlemeye başladım,

I was scheduling them for 12, one o'clock in the afternoon,

Onları 12, öğleden sonra bir'e planlıyordum

because I couldn't get out of bed before about 11 o'clock.

çünkü saat 11'den önce yataktan çıkamıyordum.

Anybody who's been depressed here knows what that's like.

Ve burada depresyonu olmuş olan herhangi biri bunun neye benzediğini bilir.

Üzerimdeki örtüyü bile kaldıramıyordum.

I couldn't even pull the covers off myself.

Well, you're in a university medical center,

Yani,herkesin herkesi tanıdığı bir üniversite tıp merkezindesiniz,

where everybody knows everybody.

ve (buradaki) meslekdaşlarımın çok açık biçimde anlayacağı gibi

And it's perfectly clear to my colleagues, so my referrals began to decrease.

randevularim azalmaya başladı.

As my referrals began to decrease,

Randevülerim azaldıkça da

I clearly became increasingly depressed,

aşikar biçimde depresyonum arttı,

until I thought, "My God, I can't work anymore."

"Tanrım,artık çalışamıyorum" diye düşünene kadar.

And, in fact, it didn't make any difference,

Ve,aslında hiç bir şey farketmedi

because I didn't have any patients anymore.

çünkü artık herhangi bir hastam kalmamıştı.

So, with the advice of my physician,

Böylece, doktorumun tavsiyesiyle,

I had myself admitted to the acute care psychiatric unit

Üniversite hastanemizin Psikiyatri Üniti Akut Bakım' ına kendi kendimi yatırdım.

of our university hospital.

And my colleagues, who had known me since medical school,

Ve orada tıp fakültesinden beri beni tanıyan meslekdaşlarım

in that place, said, "Don't worry, Shep.

" Dert etme,chap. Altı haftada,

Six weeks, you're back in the operating room.

ameliyat odasına geri döneceksin. Herşey çok iyi olacak" dediler.

Everything's going to be great."

Well, you know what bovine stercus is?

Boka batmanın ne olduğunu bilirsiniz.

That proved to be a lot of bovine stercus.

Öyle bir şeydir ki battıkça daha fazla batarsınız.

(Laughter)

I know some people who got tenure in that place with lies like that.

Orada bu tür yalanlar söyleyerek memuriyetlerine devam eden insanlar olduğunu biliyorum.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

(Laughter and applause)

So I was one of their failures.

Böylece onların üzerinde başarılı olamadığı bir kişi oldum.

But it wasn't that simple,

Fakat konu o kadar da basit değildi. Çünkü ünitten taburcu olduğum zaman

because by the time I got out of that unit,

hiç bir işe yaramıyordum.

I was not functional at all.

I could hardly see five feet in front of myself.

Beş adım önümü bile göremiyordum.

I shuffled when I walked. I was bowed over.

Yürümek istediğimde ayağımı sürüyordum.Kendi etrafımda sendeliyordum.

I rarely bathed.

Nadiren banyo yaptım.Bazen traş olmadım.Sefalet bir durumdu.

I sometimes didn't shave.

It was dreadful.

And it was clear -- not to me,

Ve açıktı ki--bana öyle gelmiyordu aslında

because nothing was clear to me at that time anymore --

çünkü hiç bir şey artık bana açık gelmiyordu--

that I would need long-term hospitalization

zihin hastanesi denen o korkunç yerde

in that awful place called a "mental hospital."

daha uzun süreli bir yatışa ihtiyacım vardı.

So I was admitted, in the spring of 1973,

Böylelikle,1973'de, 1973'ün ilkbaharında

to the Institute of Living, which used to be called the Hartford Retreat.

Hartford Bakımevi olarak da anılan Yaşam Enstitüsüne yatırıldım.

It was founded in the 18th century,

Burası 18.yüzyılda kurulmuş,

the largest psychiatric hospital in the state of Connecticut,

o zamanlar Connecticut eyaletinde bulunan

other than the huge public hospitals that existed at that time.

dev devlet hastaneleri dışındaki

en geniş psikiyatri hastanesiydi.

And they tried everything they had.

Ve onlar ellerinde ne varsa denediler.

They tried the usual psychotherapy.

Alışımış psikoterapiyi denediler.

They tried every medication available in those days.

O günlerde mevcut olan her ilacı denediler.

And they did have Tofranil and other things -- Mellaril, who knows what.

Ve Tofranil ve diğerlerini de--Mellaril,başka bilmem ne!

Nothing happened except that I got jaundiced from one of these things.

Bunlardan birinin neden olduğu sarılık dışında başka hiç bir şey olmadı.

And finally,

Ve sonunda, Connecticut'ta iyi tanınan biri olduğumdan

because I was well-known in Connecticut,

they decided they better have a meeting of the senior staff.

deneyimli çalışanlarla bir toplantı yapmaya karar verdiler.

All the senior staff got together, and I later found out what happened.

Bütün deneyimli meslek mensupları biraraya geldiler, ve ben ne olduğunu daha sonra anladım.

They put all their heads together,

kafa kafaya vererek karara vardılar

and they decided that there was nothing that could be done

ki bu karar kendini esas olarak

for this surgeon who had essentially separated himself from the world,

dünyadan soyutlamış,

who by that time had become so overwhelmed,

zaman içinde aşırı yorgun düşmüş,

not just with depression and feelings of worthlessness and inadequacy,

sadece değersizlik ve uygunsuzluk düşünceleri yaratan

depresyonu ve hisleri nedeniyle değil,

but with obsessional thinking,

aynı zamanda istenmeyen raslantılar sonucu oluşmuş

obsessional thinking about coincidences.

obsesyonları olan bu cerrah için yapılacak hiç bir şey yoktur şeklindeydi.

And there were particular numbers that every time I saw them,

Her seferinde onlardan bir bölümünü karşımda gördüğümde

just got me dreadfully upset, all kinds of ritualistic observances ...

beni çılgıncasına sinirlendiriyorlardı, yapmacık gözlemciliğin her türlüsü

just awful, awful stuff.

korkunç,korkunç şeyler.

Remember when you were a kid, and you had to step on every line?

Çocukken her çizginin üzerinde zıpladığınız oyunu hatırlar mısınız?

Well, I was a grown man who had all of these rituals,

Ben koskoca bir adam olarak bunu yaptım,

and it got so there was a throbbing, there was a ferocious fear in my head.

ve kafamın içinde zonklayıcı--parçalayıcı bir korkuyla sonuçlandı.

You've seen this painting by Edvard Munch, "The Scream."

Edvard Munch'un bu tablosunu görmüşsünüzdür.

"Çığlık." "Çığlık." Her an bir çığlıktı.

Every moment was a scream; it was impossible.

So they decided there was no therapy, there was no treatment.

İmkansız hale geldi.Böylece terapi olamayacağına karar verdiler,

But there was one treatment,

Tedavi yoktu. Fakat aslında 40'ların başlarında

which actually had been pioneered at the Hartford Hospital

Hartford hastanesinin öncülüğünü yaptığı bir tedavi vardı.

in the early 1940s,

and you can imagine what it was: it was prefrontal lobotomy.

ve onun ne olduğunu tahmin edebilirsiniz. Bu tedavi pre-frontal lobotomi idi.

(Imitates a popping sound)

So they decided -- I didn't know this, again, I found this out later --

Böylece karar verdiler-- yine önceden bunu bilmiyordum,

Daha sonra öğrendim--

that the only thing that could be done

ki bu 43 yaşındaki adama yapılabilecek

was for this 43-year-old man to have a prefrontal lobotomy.

tek şey pre-frontal

lobotomiymiş.

Well, as in all hospitals,

Diğer bütün hastanelerde olduğu gibi

there was a resident assigned to my case.

benimle ilgilenen bir asistan vardı. 27 yaşındaydı

He was 27 years old,

and he would meet with me two or three times a week.

ve benimle haftada iki ya da üç kere görüşüyordu.

And of course, I had been there, what, three or four months at the time.

Ve ben orada üç ya da dört aydır yatıyordum.

He asked to meet with the senior staff, and they agreed to meet with him,

Ve o kıdemlilerle görüşmek istediğinde onlar da onunla görüşürdü.

because he was very well thought of in that place.

çünkü o orada çok iyi eğitimli olarak bilinirdi.

Onun sıradışı bir geleceğe sahip olduğunu düşünüyorlardı.

They thought he had a really extraordinary future.

And he dug in his heels and said,

topuklarının üzerine dikildi ve dedi ki,

"No. I know this man better than any of you.

" Hayır. Ben bu adamı her birinizden daha iyi biliyorum. Onunla sürekli olarak biraraya geliyoruz.

I have met with him over and over again.

You've just seen him from time to time. You've read reports and so forth.

Siz onu ancak zaman zaman görüyorsunuz. Raporları okuyorsunuz ve bu böyle devam ediyor.

I really honestly believe that the basic problem here is pure depression,

Ben gerçekten, dürüst olarak inanıyorum ki buradaki esas problem sadece depresyon,

and all of the obsessional thinking comes out of it.

ve bütün obsesif düşünceleri de ondan kaynaklanıyor.

And you know, of course, what'll happen if you do a prefrontal lobotomy.

Ve eğer pre-frontal lobotomi yaparsanız neler olacağını biliyorsunuz kuşkusuz.

Any of the results along the spectrum,

Beklentiler içinde yer alan şeyler

from pretty bad to terrible, terrible, terrible, is going to happen.

oldukça kötü'den korkunç, korkunç,korkunca doğru olacak.

Eğer elinden gelebilen en iyisini yaparsa,

If he does the best he can,

he will have no further obsessions,

daha fazla obsesyonu muhtemelen depresyonu olmayacak,

probably no depression,

fakat duygudurumu küntleşecek,

but his affect will be dulled,

he will never go back to surgery,

cerrahlığa hiç bir zaman devam edemeyecek,

he will never be the loving father that he was to his two children,

iki çocuğuna hiç bir zaman sevgi dolu bir babalık yapamayacak,

his life will be changed.

hayatı değişecek. Eğer beklenen sonuç gerçekleşirse

If he has the usual result,

he'll end up like 'One Flew Over the Cuckoo's Nest.'

sonu " Guguk Kuşu" filmindeki gibi olacak.

And you know about that, just essentially in a stupor the rest of his life."

Ve bunun ne olduğunu biliyorsunuz, esas olarak hayatının geri kalan bölümünü stupor'da geçirecek.

"Well," he said, "can't we try a course of electroshock therapy?"

Sonunda, " Biz kür elektroşok terapisi deneyemez miyiz?

And you know why they agreed?

They agreed to humor him.

Ve onun önerisini niçin kabul ettiler, biliyor musunuz? Onunla dalga geçebilmek için.

They just thought, "Well, we'll give a course of 10.

Şöyle düşündüler " Ona 10 seans veririz.

So we'll lose a little time. Big deal. It doesn't make any difference."

ve böylece az zaman kaybederiz. Hem anlaşırız hem de hiç bir şey de değişmez

So they gave the course of 10,

Böylece 10 seans verdiler,

and the first -- the usual course, incidentally, was six to eight,

ve başlangıç olarak--alışılmış şekilde, hatırladığımı söyleyeyim altı-sekiz idi

and still is six to eight --

ve hala da altı-sekiz'dir.

plugged me into the wires, put me to sleep, gave me the muscle relaxant.

beni kablolara bağladılar, uyuttular, kas gevşetici verdiler.

Six didn't work. Seven didn't work. Eight didn't work.

Altı bir şey yapmadı. Yedi işe yaramadı.

Sekiz bir etki sağlamadı. Dokuzda, farketmeye başladım---

At nine, I noticed --

harikaydı ve her şeyin farkına vardım

it's wonderful that I could notice anything --

I noticed a change.

-- Değişiklik gördüm. Ve 10' da gerçek bir değişikilk hissettim.

And at 10, I noticed a real change.

And he went back to them,

Ve onlara geri gitti, diğer bir 10 seans konusunda hemfikir oldular.

and they agreed to do another 10.

Again, not a single one of them --

Tekrar ediyorum, onlardan bir tanesi bile

I think there are about seven or eight of them --

Sanırım yedi ya da sekiz kişiydiler--

thought this would do any good.

bunun işe yarayacağını düşünmedi. Onlara göre bu geçici bir değişimdi.

They thought this was a temporary change.

Fakat umulmadık bir şekilde 16'da, 17'de

But, lo and behold, by 16, by 17,

there were demonstrable differences in the way I felt.

gözle görülür değişiklikler olduğunu hissettim.

By 18 and 19, I was sleeping through the night.

18' de ve 19'da bütün gece uyumaya başladım.

And by 20, I had the sense, I really had the sense,

Ve 20'de bir his geldi bunu

atlatabileceğimi gerçekten hissettim.

that I could overcome this,

that I was now strong enough that by an act of will,

Kendimi istekli ve yeterince güçlü hissettim.

I could blow the obsessional thinking away.

Obsesif düşüncelerimi fırlatıp atabilirdim.

I could blow the depression away.

Depresyonu fırlatıp atabilirdim.

And I've never forgotten -- I never will forget --

Ve asla unutmadım-- asla unutmayacağım

standing in the kitchen of the unit --

ünitin mutfağında ayaktaydım,

it was a Sunday morning in January of 1974 --

1973'ün 4 Ocak pazar sabahıydı.

standing in the kitchen by myself and thinking,

mutfakta kendibaşıma duruyor ve düşünüyordum. " Bunu yapmak için yeterli güce sahibim"

"I've got the strength now to do this."

It was as though those tightly coiled wires in my head had been disconnected,

kafamda taşımaya alıştığım sıkıca sarılmış kablolar artık çıkarılmıştı.

and I could think clearly.

ve ben berrak biçimde düşünebiliyordum.

But I need a formula.

Fakat bir formüle ihtiyacım var. Obsesif gibi, obsesif olarak düşünmeye başladığım zaman

I need some thing to say to myself

when I begin thinking obsessionally, obsessively.

kendime bir şeyler söylemeye ihtiyacım var.

Well, the Gilbert and Sullivan fans in this room

Bu odadaki Gilbert ve Sullivan hayranlarıve .

will remember "Ruddigore,"

" Ruddy Gore" u ve Mad Margaret'i hatırlarlar ve

and they will remember Mad Margaret,

and they will remember that she was married

yine onun

to a fella named Sir Despard Murgatroyd.

Sir Despart Murgatroyd isimli adamla evli olduğunu hatırlarlar.

And she used to go nuts every five minutes or so in the play.

Ve oyun sırasında her beş dakikada bir ya da o civarda kadın sapıtır,

And he said to her, "We must have a word to bring you back to reality,

ve adam kadına " seni gerçekliğe geri getirmek için bir kelimeye sahip olmamız şart

and the word, my dear, will be 'Basingstoke.'"

ve kelime,tatlım 'Basingstoke" olacak" der.

So every time she got a little nuts, he would say, "Basingstoke!"

Böylelikle, ne zaman sapıtsa

adam "Basingstoke" der. Ve kadın da

And she would say, "Basingstoke, it is!" And she'd be fine for a little while.

" Basingstoke " diye tekrarlar. Ve belli bir süre için düzelir.

(Laughter)

Well, you know, I'm from the Bronx. I can't say "Basingstoke."

Biliyorsunuz ben Bronx' danım. "Basingstoke" diyemem.

(Laughter)

But I had something better.

Fakat ondan daha iyi bir şeyim vardı. Ve o çok basitti.

And it was very simple.

It was, "Ah, fuck it!"

" Aah siktir et gitsin"

(Laughter)

(Gülüşmeler) Basingstoke 'dan çok daha iyi.

Much better than "Basingstoke,"

at least for me.

en azından benim için. Ve yardımcı oldu, Tanrım, yardımcı oldu.

And it worked! My God, it worked.

Every time I would begin thinking obsessionally --

Ne zaman obsesif biçimde düşünmeye başlasam--

again, once more, after 20 shock treatments --

bir daha söyliyeyim, 20 şok tedavisinden sonra,

" Aah, siktir et" derdim.

I would say, "Ah, fuck it."

And things got better and better,

Ve işler iyiye, daha iyiye giderdi,

and within three or four months,

ve üç ya da dört ay içinde

I was discharged from that hospital.

Hastaneden taburcu oldum ve bir cerrahlar grubuna katıldım.

I joined a group of surgeons, where I could work with other people,

orada toplumdaki diğer insanlarla çalışabildim,

in a community, not in New Haven, but fairly close by.

New Haven'in içinde değil,fakat oldukça yakındı.

I stayed there for three years.

Orada üç yıl kaldım.

At the end of three years, I went back to New Haven,

Üç yılın sonunda New Haven'e geri döndüm,

had remarried by that time.

evlenmiştim zaten.

I brought my wife with me, actually, to make sure I could get through this.

Karımı da birlikte getirdim, aslında, bunu atlatabileceğimden emin olması için.

My children

Çocuklarım bizimle birlikte yaşamak için geri geldi.

came back

to live with us.

We had two more children after that.

O olaydan sonra iki çocuğumuz olmuştu.

Resuscitated the career,

Kariyerde yeniden yaşama dönüş, hatta önce olduğundan daha iyi bir biçimde.

even better than it had been before.

Went right back into the university

Hemen üniversiteye geri döndüm

and began to write books.

ve kitaplar yazmaya başladım.

Well, you know,

harika bir hayat oldu anlayacağınız.

it's been a wonderful life.

It's been, as I said, close to 30 years.

söylediğim gibi 30 yıla yakın zaman oldu.

I stopped doing surgery about six years ago

Altı yıl kadar önce ameliyat yapmayı bıraktım

and became a full-time writer, as many people know.

ve bir çok insanın bildiği gibi tam gün yazar oldum.

But it's been very exciting. It's been very happy.

Fakat çok heyecan verici oldu. Çok mutluluk verici oldu.

Every once in a while, I have to say, "Ah, fuck it."

Arada sırada kendimi " Aah, siktir et" demek zorunda hissediyorum.

Every once in a while, I get somewhat depressed and a little obsessional.

Arada sırada bir parça depresif ve biraz obsesif oluyorum.

Yani bunu tamamiyle atlatmış değilim. Fakat işe yaradı. Daima işe yaradı.

So, I'm not free of all of this.

But it's worked. It's always worked.

Why have I chosen,

Hiç bir zaman, asla bu konuda konuşmamışken neden şimdi konuşmayı tercih ettim?

after never, ever talking about this,

to talk about it now?

Well, those of you who know some of these books

Bu kitaplardan bazılarını bilenleriniz

know that one is about death and dying,

birinin ölüm ve ölme üzerine olduğunu,

one is about the human body and the human spirit,

birinin insan vücudu ve insan ruhu hakkında olduğunu,

one is about the way mystical thoughts are constantly in our minds.

birinin zihinlerimizde sürekli olarak var olan mistik düşünmeyle ilgili olduğunu bilir.

And they have always to do with my own personal experiences.

ve bunların hepsi benim kişisel deneyimlerimle ilgilidir.

One might think reading these books --

Bu kitapların okunmasıyla

and I've gotten thousands of letters about them

--ve onlar hakkında bu şekilde düşünen insanlardan

by people who do think this --

binlerce mektup almış durumdayım--

that, based on my life's history as I portray it in the books,

kitaplarıma yansıyanın benim kendi hayat hikayem olduğu düşünülebilir,

my early life's history,

Benim önceki hayat hikayem, ben zorlukları aşmış birisiyim.

I am someone who has overcome adversity,

that I am someone who has drunk -- drank? -- drunk

Ben çocukluğunda felakete yakın

of the bitter dregs of near-disaster in childhood

güçlüklerin içinde boğulmuş birisiyim

and emerged not just unscathed but strengthened.

ve sadece kendini korumuş değil güçlenmiş olarak çıkan birisi.

I really have it figured out

Bunun gerçekten ne olduğunu anlayabildiğim için insanlara

so that I can advise people about death and dying,

ölüm ve ölme hakkında tavsiyelerde bulunabilirim. Mistisizm ve insan ruhu hakkında konuşabilirim.

so that I can talk about mysticism

and the human spirit.

And I've always felt guilty about that.

Kendimi daima suçlu hissetmiştim.

I've always felt that somehow I was an impostor,

Kendimi daima bir şekilde sahtekar gibi hissetmiştim

because my readers don't know what I have just told you.

çünkü okurum size biraz önce söylediklerimi bilmedi.

It's known by some people in New Haven, obviously,

New Haven'deki bazı insanların bildiği aşikar

but it is not generally known.

ama genel olarak bilinmiyor.

So one of the reasons that I have come here to talk about this today

Bu gün buraya gelip konuşmamın nedenlerinden birisi de

-- samimi olarak, kendimi düşünerek--

is to -- frankly, selfishly --

unburden myself and let it be known

size içimi dökerek, yazılmış bütün bu kitapların

that this is not an untroubled mind that has written all of these books.

sorunsuz bir zihinden kaynaklanmadığını söylemek.

But more importantly, I think,

Ama daha da önemlisi, bana göre,

is the fact that a very significant proportion of people in this audience

bu dinleyici topluluğu içinde insanların çok büyük bir bölümünün

30'un altında olması

are under 30,

and there are many, of course, who are well over 30.

ve tabii ki 30'un üzerinde olan bir çok kişi de var.

For people under 30,

30'un altında olanlar, bana öyle geliyor ki neredeyse hepiniz

and it looks to me like almost all of you, I would say all of you,

--ben tümünüz demeyi tercih ederdim--

are either on the cusp of a magnificent and exciting career

ya muhteşem ve heyecan verici bir kariyerin tepesindesiniz

or right into a magnificent and exciting career:

ya da muhteşem ve heyecan verici bir kariyerin başlangıcındasınız;

anything can happen to you.

her şey gelebilir başınıza. İşler değişir.

Things change.

Accidents happen.

Kazalar olur. Çocukluğunuzla ilgili bir şey geri gelip sizi esir alabilir.

Something from childhood comes back to haunt you.

You can be thrown off the track.

İlerlediğiniz yolun dışına savrulabilirsiniz.

I hope it happens to none of you,

Umarım bu hiç birinizin başına gelmez,

but it will probably happen to a small percentage of you.

ama muhtemelen ufak bir yüzdenizin başına gelecektir.

To those to whom it doesn't happen, there will be adversities.

Başına bu gelmeyenler için (bazı) şanssızlıklar olacaktır.

If I, with the bleakness of spirit -- with no spirit --

Eğer ben, iç karartan ve

ruhsuz bir şekilde 1970'lerde yaşadığım

that I had in the 1970s,

and no possibility of recovery

ve çok deneyimli bir grup psikiyatristin düşündüğü gibi

as far as that group of very experienced psychiatrists thought,

herhangi bir düzelme ümidi olmayan ben;

if I can find my way back from this,

eğer ben bundan kurtulduysam,

inanın bana, herhangi biri de hayatında ortaya çıkan

believe me, anybody can find their way back

from any adversity that exists in their lives.

şanssızlıklardan kurtulmada kendi yolunu bulacaktır.

And for those who are older,

who have lived through perhaps not something as bad as this,

Ve daha yaşlı olup ta

belki de bunun gibi kötü olmasa da

but who have lived through difficult times,

hayatlarındazor zamanlar yaşamış,

perhaps where they lost everything, as I did,

belki de benim gibi herşeyini kaybetmiş

and started out all over again:

ve herşeye yeniden başlamış olanlarınız için bunlardan bazıları tanıdık gelebilir.

some of these things will seem very familiar.

There is recovery.

Düzelme şansı vardır.

There is redemption.

Kurtulma vardır. Yeniden hayata dönme vardır.

And there is resurrection.

There are resurrection themes

Her toplumda daha önceden beri bilinen yeniden toparlanma- hayata geri dönme- deneyimleri vardır.

in every society that has ever been studied,

and it is because not just only do we fantasize

ve bu yalnızca bizim

about the possibility of resurrection and recovery,

düzelme ve toparlanma olasılıkları konusunda yaptığımız fanteziler düzeyinde değildir,

but it actually happens.

gerçekten olur. Ve bir çok kere olur.

And it happens a lot.

Perhaps the most popular resurrection theme,

Özel dini örnekler dışında belki de

outside of specifically religious ones,

en iyi bilinen yeniden hayata dönüş teması

is the one about the phoenix, the ancient story of the phoenix,

phoenix hakkında olandır, phoenix'le ilgili antik hikayede

who, every 500 years,

o, her 500 yılda bir kendi küllerinden hayata yeniden döner

resurrects itself from its own ashes

to go on to live a life

ve hatta bu hayat

that is even more beautiful than it was before.

daha öncekinden daha mükemmeldir. Richard,

Richard, thanks very much.

Çok teşekkür ederim.