Shantell Martin: How drawing can set you free | TED

Çeviri: Deniz Kaya Gözden geçirme: Cihan Ekmekçi

So here we are.

İşte buradayız.

I'm at home, as I'm sure many of you are, too.

Evdeyim, bir çoğunuzun da öyle olduğuna eminim.

And we've all begun to understand

Ve şunları anlamaya başladık,

how our relationship with ourselves,

kendimizle olan ilişkimizi,

with each other

başkalarıyla ilişkimizi

and the spaces we exist in

ve bulunduğumuz ortamların

can deeply impact our sense of identity and purpose.

kişiliğimizi, amacımızı derinden etkileyebildiğini.

So much has dramatically changed.

Bir çok şey büyük ölçüde değişti.

There's a sense of distance now unlike ever before.

Artık, daha önce hiç var olmamış bir mesafe anlayışı var.

But what if I told you

Peki size yüreğinizden elinize

that you could find a way from your heart to your hand

yeniden bağlanabilmenin

to reconnect again,

bir yolunu bulabilirsiniz desem

and that through this practice and embracing this cause,

ve bu çalışma ile, bu sebebi kabullenme ile

I could help you to recalibrate your mind

size zihninizi yeniden kalibre etmeniz için

so that you could explore this new reality with joy,

bu yeni gerçekliği neşe, heyecan ve umut ile

enthusiasm, imagination and hope?

keşfetmeniz için size yardım edebilirim desem?

And all it would take is a simple pen.

Ve bunun için sadece basit bir kalem yeterli.

To get you there,

Sizi oraya götürebilmem için

let's go back to the beginning.

gelin başa dönelim.

As a kid growing up in a council estate in Southeast London,

Çocukken Güney Londra'da sosyal konutlarda büyüdüm,

I was an outsider.

bir yabancıydım.

I'm the oldest of six kids,

Altı çocuğun en büyüğüydüm

and all of my siblings look very English:

ve tüm kardeşlerim İngiliz gibiydiler

blond hair, blue eyes, very cute.

sarı saçlı, mavi gözlü, çok tatlı.

And then there was me:

Bir de ben vardım:

half Nigerian, brown, with an Afro.

yarı Nijeryalı, siyahi, Afrolu.

So what happens when you look different

Peki farklı göründüğünüzde,

and you feel different,

farklı hissettiğinizde,

and in many ways, start to think differently

etrafındaki herkesten ve her şeyden

from everyone and everything around you?

farklı düşünmeye başladığınızda ne oluyor?

How do you find your way out of a dark, racist, homophobic

Karanlıktan, ırkçılıktan, homofobiden ve yalnız bir yerden

and very lonely place?

çıkış yolunu nasıl bulursunuz?

This is where the pen comes in.

İşte burada kalem devreye girdi.

I started to draw.

Çizim yapmaya başladım.

So as you can see, I've got this pen,

Gördüğünüz gibi kalemim var

and it knows where it's going.

ve o nereye gideceğini biliyor.

And I've learned very well how to follow it.

Onu nasıl takip edeceğimi çok iyi öğrendim.

And the first thing I did is I followed this line,

İlk yaptığım şey, bu çizgiyi takip etmekti

and I drew myself out of a culture

ve kendimi bana neyi yapamayacağımı söyleyen

that was only telling me what I couldn't do.

bir kültürün dışında çizmekti.

I trusted my pen,

Kalemime güvendim

and it led me to Central Saint Martin's,

ve o beni Londra'daki sanat okuluna

a very fancy art school in London,

Central Saint Martins'e yönlendirdi,

where I graduated top of my year.

oradan okul birincisi olarak mezun oldum.

However, I soon realized there wasn't a place for me in London,

Ancak daha sonra Londra'da benim için bir yer olmadığını fark ettim

because whether you wish to believe it or not,

çünkü ister inanın ister inanmayın,

England is still a country that is rooted and functions within

İngiltere hala köklü ve sınıf sistemi ile

the class system.

yönetilen bir ülke.

And as a young, black, gay female artist from a working-class family,

Ve genç, siyahi, gay, işçi sınıfı çocuğu, kadın sanatçı olarak

I didn't stand a chance.

şansım yoktu.

So I left London and I moved to Japan,

Yani Londra'yı terk ettim ve Japonya'ya taşındım,

where I didn't experience people asking me where I was really from.

orada insanlar bana gerçekten nereli olduğumu sormadı.

I was just another gaijin,

Orada herhangi bir gaijindim,

which, ironically, means "outsider."

bu ironik olarak ''yabancı'' anlamına geliyor.

I was immersed in a culture that honors both making and craft,

Oluşturmayı ve sanatı onurlandıran bir kültürün içindeydim,

where people perfect their craft over generations.

burada sanatlarını jenerasyonlar boyu mükemmel hale getirmişlerdi.

It's a culture that masters both time and space,

Zaman ve mekanda ustalaşmış bir kültürdü,

so that artists can truly create with freedom.

bu sayede sanatçılar özgürce çalışabiliyordu.

And what I discovered was a place I wasn't angry with.

Ve keşfettiğim şey kızgın olmadığım bir mekandı.

Tokyo hadn't wronged me in any way.

Tokyo beni hiçbir şekilde yanıltmadı.

I could no longer create with anger

Artık kızgınlıkla ya da acıyla

or out of pain.

üretmeye devam edemezdim.

I had to bravely allow myself to create from a different place.

Kendimi cesurca başka bir yerde çalışmaya yönlendirmeye mecburdum.

And what I found is this incredible tool

Ve bu mükemmel aleti buldum

transcended a line on paper.

kağıt üzerindeki baskın bir çizgi.

I found this thing

Bu şeyi buldum

that connected my head to my heart

ve bu zihnimle kalbimi,

and my hand to everything.

elimle her şeyi birleştirdi.

I could see the world in new ways.

Dünyayı yeni yollarla görebiliyordum.

I found connections in corners

Köşelerdeki birleşmeleri

and the solutions to problems I never knew existed.

ve varlığını bile bilmediğim problemlerin cevaplarını buldum.

It's like the world with all its positive and negative spaces

Sanki dünya tüm pozitifliği ve negatifliği ile

could now be seen.

görülür hale gelmişti.

And just by seeing it,

Ve sadece görerek bile

there was no longer any fear.

hiçbir korku kalmamıştı.

It's like my pen was a flashlight,

Kalemim sanki bir el feneriydi,

and the unknown was still there,

bilinmeyen hala oradaydı

but it wasn't scary.

ancak korkutucu değildi.

After five years of living in Japan and focusing on my craft,

Japonya'da beş yıl yaşamanın ve çalışmalarıma odaklanmanın sonunda

I felt like I needed a new challenge.

yeni bir mücadeleye ihtiyacım olduğunu hissettim.

So I moved to New York,

New York'a taşındım

because that's what you do as an artist, right?

çünkü sanatçılar bunu yapar, değil mi?

You move to the greatest city in the world

Dünyanın en harika şehrine taşınırsınız,

that has the ability

sizi bütün ve görünmez hissettirebilme kabiliyeti olan şehire.

to make you feel completely and utterly invisible.

This is when I began to truly ask myself,

İşte o zaman kendime gerçekten sormaya başladım,

"Who are you?"

''Sen kimsin?''

I would wake up in the morning, and before I began my day,

Sabahları kalkardım ve güne başlamadan önce

I would meditate on this.

bunun üzerine düşünürdüm.

And with this question in mind,

Ve aklımda bu soruyla,

I kept drawing.

çizmeye devam ettim.

I followed the line.

Çizgiyi takip ettim.

I let it lead the way.

Yol göstermesine izin verdim.

The process of picking up a pen,

Kalem seçme metodu,

something everyone has access to,

herkesin erişebildiği bir şey,

the act of giving myself permission to let go

koyvermek için kendime verdiğim izin

of all thoughts, all fears, insecurities --

tüm düşünceleri, tüm korkuları, güvensizlikleri

anything that would get in the way

yoluma çıkabilecek her şeyi,

of allowing myself to be completely me --

beni tamamıyla ben yapan

that became my way of experiencing freedom.

benim özgürlüğü yaşama biçimimdi.

When I got to New York,

New York'a vardığımda

I didn't want to play by the rules of the art world.

oyunu sanat dünyasının kurallarıyla oynamak istemedim.

I continued my practice as an outsider.

Bir yabancı olarak pratik yapmaya devam ettim.

I kept drawing.

Çizmeye devam ettim.

Curiosity became the ink for my pen,

Merak kalemim için mürekkebe dönüştü

and I continued to dive deeper.

ve daha da derine dalmaya devam ettim.

Over time, I began to create a bold, confident space for myself,

Zamanla kendim için güçlü, emin bir yer yarattım,

a space that was all my own.

sadece bana ait bir yer.

Initially, it was just my bedroom.

Başlangıçta sadece yatak odamdı.

But that bedroom ended up in "The New York Times,"

Ama o yatak odası The New York Times'ta yayımlandı

and suddenly, I was being seen and known

ve birden bu yarattığım dünya sayesinde

for this world I had created.

görülmeye, tanınmaya başladım.

Since then,

O zamandan beri,

I've created and collaborated with some of the most unique artists,

yarattım ve bazı eşsiz sanatçılarla birlikte çalıştım,

institutions and spaces,

enstitüler ve mekanlarda,

from the screens of Times Square,

Times Meydanı ekranlarında,

to the New York City Ballet for their incredible artist series,

New York Şehir Balesi'nin inanılmaz sanatçı serisinde,

where I interviewed a number of dancers.

orada birçok dansçı ile röportaj yaptım.

Their stories and words became the foundation

Onların hikayeleri ve sözleri kuruluş haline geldi

of over 30 drawings and artworks,

ve 30'dan fazla çizim ve sanat eseri

which took over the promenade walls,

duvarlarda,

windows and floors.

camlarda ve zeminlerde yer aldı.

For a long time,

Uzun bir süredir,

I wanted to create a space for contemplation and poetry.

düşünce ve şiir için bir yer oluşturmak istiyordum.

And in 2019,

Ve 2019'da

I was given the opportunity to do just that

sadece bunu yapma fırsatını

by the Trust of Governor's Island.

Trust of Governor's Island bana verdi.

They provided me with the perfect canvas

Bana mükemmel kanvası sağladılar,

in the form of a former military chapel.

eski askeri şapel şeklindeydi.

Meet "The May Room."

''The May Room'' ile tanışın.

With drawings on the exterior inspired by the history of the island,

Dışında adanın tarihinden esinlenmiş çizimleri görüyorsunuz,

you walk inside, you take your shoes off,

içeri yürüyorsunuz, ayakkabılarınızı çıkarıyorsunuz

and there's a drawing on the floor in the form of a maze

ve zeminde labirent formunda bir çizim görüyorsunuz,

that brings you back to you.

sizi tekrar size döndürüyor.

It's an invitation to become calm.

Bu sakin olabilmek için bir davetiye.

And this allows you to see phrases on the wall.

Duvardaki cümleleri görmenize olanak sağlıyor.

"May you be wise."

''Bilge ol''

"May you sleep soundly at night."

''Gece deliksiz uyu''

"May we save trees."

''Ağaçları koruyalım''

"May you," "may you," "may we."

''Yapabil,'' ''yapabil,'' ''yapabilelim.''

And these phrases seem like they're rising from you

Ve bu cümleler sizden yükseliyor gibi görünüyor

or falling into you.

veya size doğru düşüyor.

I've let my lines become much like a language,

Çizgilerimin bir dil gibi olmasına izin veriyorum,

a language that has unfolded much like life.

hayat gibi gelişen bir dil.

And when there has been silence,

Sessizlik olduğunda

I've sought connection through conversation,

sohbet yolu ile bağlantıyı aradım,

asking questions to push through the discomfort.

rahatsız olabilecekleri sorular sordum.

Drawing has taught me how to create my own rules.

Çizim yapmak bana kendi kurallarımı nasıl oluşturacağımı öğretti.

It has taught me to open my eyes to see not only what is,

Gözlerimi açıp neyin ne olduğunu değil,

but what can be.

ne olabileceğini öğretti.

And where there are broken systems,

Bozuk sistemlerin olduğu yerlerde

we can create new ones that actually function and benefit all,

bir kaçını seçmek yerine işlevsel ve herkesin yararına

instead of just a select few.

olacak yenilikleri yaratabileceğimizi de.

Drawing has taught me how to fully engage with the world.

Çizim yapmak bana dünyayla ilgilenebilmeyi öğretti.

And what I've come to realize through this language of lines

Bu çizgilerin dili sayesinde

is not the importance of being seen,

görülmenin önemli oluşunu değil de

but rather the gift of seeing that we give to others

başkalarına verdiğimiz hediyeleri

and how true freedom is the ability to see.

ve gerçek özgürlüğün görebilmek olduğunu fark ettim.

And I don't mean that literally,

Gerçek anlamından bahsetmiyorum

because sight is only one way in which one can see.

çünkü görebilmek birinin gerçekten bakabilmesinin tek yolu.

But what I mean is to experience the world in its entirety,

Ancak bahsettiğim şey dünyayı bütünüyle deneyimlemek,

maybe even more so during the most challenging moments

belki de zorlu anlarda daha da fazla

like the one we face today.

tıpkı bizim bugün yaşadığımız gibi.

I'm Shantell Martin.

Ben Shantell Martin.

I draw.

Çizim yaparım.

And I invite you to pick up a pen

Ve sizi bir kalem seçmeye davet ediyorum

and see where it takes you.

ve onun sizi nereye götüreceğini görün.

(Music)

(Müzik)