Language Shouldn't Be a Barrier to Climate Action | Sophia Kianni | TED Countdown

Çeviri: Gözde Alpçetin Gözden geçirme: Cihan Ekmekçi

At just 12 years old,

Sadece 12 yaşındayken

I witnessed the devastating impact pollution was having on Iran,

çevre kirliliğinin anne ve babamın memleketi İran’daki

my parents' home country.

yıkıcı etkisine şahit olmuştum.

On one of my summer visits,

Yaz ziyaretlerimden birinde

I witnessed smog so heavy it completely blanketed the air,

tanık olduğum kirli hava o kadar şiddetliydi ki havayı tamamen kaplamıştı,

obscuring the stars I wanted to trace out of the night sky.

gece gökyüzünde görmek istediğim yıldızları gizlemişti.

Bu yüzden İran’daki iklim değişikliği hakkında

I decided to read more about climate change in Iran,

daha fazlasını öğrenmeye karar verdim

and I became increasingly alarmed,

ve gitgide daha da endişelendim,

particularly when I learned the fact that temperatures in the Middle East

özellikle de Orta Doğu’daki sıcaklıkların

were rising more than twice the global average.

ortalamanın iki katından daha fazla yükseldiği gerçeğini öğrendiğimde.

Armed with this knowledge, I decided to confront my relatives.

Bu bilgiyle birlikte akrabalarımla yüzleşmeye karar verdim.

But I was shocked when they informed me

İklim değişikliği hakkında neredeyse hiçbir şey bilmediklerini söylediklerinde

that they knew almost nothing about climate change.

şok olmuştum.

So I began to dig into the lack of climate education in Iran,

Bu yüzden İran’daki iklim eğitiminin yoksunluğunu araştırmaya başladım

and I found a study that read

ve İranlı öğrencilerin sadece %5′inin

only five percent of Iranian students

doğru dürüst sera etkisini açıklayabildiğini

could properly explain the greenhouse gas effect.

söyleyen bir çalışma buldum.

As I continued to scour the internet for more information,

Daha fazla bilgi için interneti taramaya devam ettikçe

I began to connect the dots.

noktaları birleştirmeye başladım.

From what I could see,

Görebildiğim kadarıyla

there was a severe lack of climate resources

İran’ın ana dili olan Farsça’da mevcut

available in Farsi, Iran's native language.

iklim kaynaklarında ciddi bir eksiklik vardı.

Now, I was still determined to educate my relatives,

Akrabalarımı eğitmeye halen kararlıydım,

so I decided to work with my mom to translate climate resources into Farsi

iklim kaynaklarını Farsça’ya çevirmek için annemle çalışmaya karar verdim,

so I could teach my aunts and uncles

böylelikle teyze ve amcalarıma iklim değişikliği kaynaklı felaketlerin

about how climate-change-induced disasters were impacting millions of Iranians.

milyonlarca İranlıyı nasıl etkilediğini öğretebilecektim.

As I watched my relatives read my translations,

Akrabalarımın çevirilerimi okumalarını izlerken

I had never been happier to see fear plastered all over their faces --

yüzlerine yansıyan korkuyu görmekten daha mutlu olamazdım --

(Laughter)

(Kahkahalar)

because reading my translations had succeeded in convincing them

çünkü çevirilerimi okumak,

iklim değişikliğinin gerçek ve baskılayıcı bir tehdit olduğunu

that climate change was a real and pressing threat.

inandırmada başarılı olmuştu.

Now, my story is anecdotal.

Hikayem fıkra tarzında.

But the fact that the vast majority of scientific research

Ama bilimsel araştırmaların büyük çoğunluğunun

is only available in English

sadece İngilizcede mevcut olduğu gerçeği

is a big problem when it comes to climate change ...

konu iklim değişikliğine gelince büyük bir sorun...

(Applause)

(Alkış)

because most people in the world don't speak English.

çünkü dünyadaki çoğu insan İngilizce konuşmuyor.

In fact, 75 percent of them do not speak English at all.

Aslına bakılırsa dünyanın yüzde 75′i hiç İngilizce konuşmuyor.

Yet, according to a 2012 study on Scopus,

Ama yine de Scopus’taki 2012 yılına ait bir çalışmaya göre

the world's largest database for peer-reviewed journals,

dünyanın en büyük akademik dergi veri tabanındaki

80 percent of articles are written entirely in English.

makalelerin yüzde 80′i tamamen İngilizce dilinde yazılmış.

Even the United Nations' IPCC report,

Birleşmiş Milletler’in IPCC raporu bile,

widely regarded as one of the most renowned pieces of climate literature

ki dünyadaki en meşhur iklim edebiyatı parçalarından biri olarak kabul edilir,

in the world,

is only officially available in the six UN languages:

resmen sadece altı BM dilinde mevcut:

Arabic, Chinese, English, French, Russian and Spanish.

Arapça, Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça ve İspanyolca.

But these are languages that account for less than half

Ama bu diller, dünyada bu dilleri konuşan nüfusların

of the world's speaking population.

yarısından azına tekabül ediyor.

Meaning, the majority of people on our planet

Bu da gezegenimizdeki insanların çoğunluğunun

are unable to understand the documents and agreements

dünyanın en yetkili uluslararası siyasi kuruluşu tarafından çıkarılan

being issued by the world's highest international political body.

belge ve anlaşmaları anlayamadığı anlamına geliyor.

This lack of easily accessible documents and resources

Kolayca erişilebilen belge ve kaynakların eksikliği

yanlış bilgilendirmelere

leads to misinformation and low public interest

ve iklim değişikliği gibi meseleleri ele almada az kamu ilgisine neden oluyor.

around tackling issues such as climate change.

In fact, just six years ago,

Hatta sadece altı sene önce

40 percent of adults in the world had never heard of climate change.

dünyadaki yetişkinlerin yüzde 40′ı iklim değişikliğini hiç duymamıştı.

Let me repeat that.

Tekrar edeyim.

Two out of five adults had never heard of climate change.

Her beş yetişkinden ikisi hiç iklim değişikliğini duymamış.

When looking at specific regions where this problem lies,

Bu problemin olduğu belli bölgelere bakınca

we can see that multiple studies have found, in Africa,

birçok çalışmanın Afrika’da ciddi bir iklim eğitimi eksikliği

ve Afrika’nın yerli dillerinde mevcut

there was a severe lack of climate education and curriculum

available in Africa’s Indigenous and local languages.

müfredat eksikliği olduğunu bulduklarını görebiliyoruz.

This lack of information only hurts those who need access to it the most.

Bu bilgi eksikliği en çok da en çok ihtiyaç duyanlara zarar veriyor.

In countries such as Japan and the Philippines,

Japonya ve Filipinler gibi ülkelerde

climate change has worsened typhoons and disrupted agricultural industries.

iklim değişikliği tayfunları kötüleştirdi ve tarım sanayisini altüst etti.

In these and the other 10 countries worst impacted by climate change,

İklim değişikliğinden en çok etkilenen bu ve diğer 10 ülke arasında

only one, Canada, is a majority English-speaking.

sadece Kanada çoğunluğun İngilizce konuştuğu bir ülke.

Languages remain a significant barrier

Dil, bilimsel bilgilerin küresel olarak aktarımında

to the global transfer of scientific knowledge --

önemli bir engel olmaya devam ediyor --

be it through the press, through schools

ister medyada, ister okullarda

or through political processes.

ya da siyasi süreçlerde olsun.

In an effort to close the climate translation gap,

İklim çevirilerindeki arayı kapatmak için

I decided to start Climate Cardinals,

Climate Cardinals’ı kurmaya karar verdim,

and international youth-led nonprofit

İngilizce konuşmayanlar

iklim eğitimini daha erişebilir kılmak için çalışan

working to make climate education more accessible

to those who don't speak English.

uluslararası, gençlerin yönettiği ve kar amacı gütmeyen bir kuruluş.

We work with over 8,000 bilingual student volunteers

iklim hakkındaki bilgileri toplum hizmeti saati karşılığında çeviren

who translate climate information in exchange for community service hours.

8.000′i aşkın iki dil bilen öğrenci gönüllülerle çalışıyoruz.

Sadece bir yıldan fazla bir süre içinde

In just over a year,

we've translated hundreds of thousands of words of climate information

yüz binlerce iklim bilgisini 100′den fazla dile çevirdik,

into over 100 languages,

including Yoruba, Somali, Swahili and Gujarati.

bu diller arasında Yoruba, Somali, Swahili ve Gujarati de var.

If a ragtag group of teenagers that congregate through social media

Eğer sosyal medya aracılığıyla toplanan bir grup ergen

can do this work,

bunu yapabiliyorsa

imagine the impact that a concentrated effort

devletlerin, bilim insanlarının ve karar vericilerin

by governments, scientists and policymakers would have.

yoğun çabasının yaratacağı etkiyi hayal edin bir de.

Groups of people

İklim değişikliğinden orantısız şekilde etkilenen insanlar

that are being disproportionately affected by climate change

deserve to have access to the resources they need

topluluklarını yok eden bu afetleri anlamak için

to make sense of these disasters that are destroying their communities.

gerek duydukları kaynaklara erişime sahip olmayı hak ediyorlar.

(Cheers and applause)

(Tezahürat ve alkış)

The more people are informed about the climate crisis,

Daha fazla insan iklim krizi hakkında bilgilendirilirse

the greater chance we have to coordinate

gezegenimizin geleceğini korumadaki

collective efforts in protection of the future of our planet.

ortak çabaları koordine etmede daha büyük şansımız olur.

Because every single person in the world,

Çünkü dünyadaki her bir insan,

every single person in this room,

bu odadaki her bir insan

has the power to further climate action.

iklim hareketini ilerletme gücüne sahip.

So we must engage people from every country,

Bu yüzden her ülkeden insanları,

young and old,

genç ve yaşlıları,

to join the fight for climate justice.

iklim adaleti için bu mücadeleye katılmasını sağlamalıyız.

English cannot be the barrier to entry.

İngilizce katılmak için engel olmamalı.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Cheers and applause)

(Tezahürat ve alkış)