How can groups make good decisions? | Mariano Sigman and Dan Ariely

As societies, we have to make collective decisions

Çeviri: Merve Kolşen Gözden geçirme: Cihan Ekmekçi

Toplum olarak, geleceğimizi şekillendirecek

that will shape our future.

müşterek kararlar vermeliyiz.

And we all know that when we make decisions in groups,

Hepimizin bildiği gibi, grup içerisinde karar verdiğimizde

they don't always go right.

işler her zaman yolunda gitmiyor.

And sometimes they go very wrong.

Bazen oldukça yanlış gidiyor.

So how do groups make good decisions?

Peki gruplar nasıl iyi kararlar veriyor?

Research has shown that crowds are wise when there's independent thinking.

Araştırmalara göre, gruplar bağımsız düşündüklerinde akıllılar.

This why the wisdom of the crowds can be destroyed by peer pressure,

Bu nedenle kalabalığın aklı mahalle baskısı, reklam

publicity, social media,

sosyal medya veya insanların nasıl

or sometimes even simple conversations that influence how people think.

düşündüğünü etkileyecek basit bir konuşmayla bozulabiliyor.

On the other hand, by talking, a group could exchange knowledge,

Öte yandan, konuşarak grup bilgiyi aktarabilir,

correct and revise each other

düzeltebilir, değiştirebilir

and even come up with new ideas.

hatta yeni fikirler getirebilir.

And this is all good.

Bu iyi bir şey.

So does talking to each other help or hinder collective decision-making?

Öyleyse konuşmak, ortak karar vermeye ket mi vurur yoksa yardımcı mı olur?

With my colleague, Dan Ariely,

Çalışma arkadaşım Dan Ariely ile

we recently began inquiring into this by performing experiments

bu konuda dünyanın birçok yerinde

in many places around the world

grupların daha iyi karar vermesi için

to figure out how groups can interact to reach better decisions.

nasıl iletişimde olması gerektiği ile ilgili deneyler yapmaya başladık.

We thought crowds would be wiser if they debated in small groups

Kalabalığın, küçük gruplarda tartışırlarsa daha düşünceli

that foster a more thoughtful and reasonable exchange of information.

ve makul etkileşim yaratacağını öngörerek daha akıllı olacağını düşündük.

To test this idea,

Bu fikri test etmek için

we recently performed an experiment in Buenos Aires, Argentina,

Bueonos Aires, Arjantin'de 10.000 katılımcılı

with more than 10,000 participants in a TEDx event.

bir TEDx etkinliğinde bir deney gerçekleştirdik.

We asked them questions like,

Onlara şöyle sorular sorduk:

"What is the height of the Eiffel Tower?"

"Eyfel Kulesi'nin yüksekliği nedir?"

and "How many times does the word 'Yesterday' appear

"Beatles'ın Yesterday şarkısında kaç kere

in the Beatles song 'Yesterday'?"

Yesterday kelimesi geçiyor?"

Each person wrote down their own estimate.

Herkes kendi tahminini yazdı.

Then we divided the crowd into groups of five,

Sonra kalabalığı beşer kişilik gruplara ayırdık

and invited them to come up with a group answer.

ve grup kararı vermelerini istedik.

We discovered that averaging the answers of the groups

Ortak karara vardıktan sonra grupların

after they reached consensus

ortalama cevaplarının

was much more accurate than averaging all the individual opinions

bireysel karar ortalamasından daha doğru

before debate.

olduğunu keşfettik.

In other words, based on this experiment,

Diğer bir deyişle, deneye göre

it seems that after talking with others in small groups,

küçük gruplarda tartıştıklarında

crowds collectively come up with better judgments.

gruplar daha iyi karar veriyor.

So that's a potentially helpful method for getting crowds to solve problems

Doğru ya da yanlış cevaplara sahip soruları çözmek için

that have simple right-or-wrong answers.

kalabalıktan yararlanmak potansiyel olarak yararlı bir yöntem.

But can this procedure of aggregating the results of debates in small groups

Ancak küçük gruplardaki sonuçları kümelemek

also help us decide on social and political issues

sosyal ve polıtik konularda geleceğimizle ilgili kritik kararlarda

that are critical for our future?

faydalı bir yöntem mi?

We put this to test this time at the TED conference

Bunu, Vancouver, Kanada'daki

in Vancouver, Canada,

TED konferansında denedik

and here's how it went.

ve şöyle sonuçlandı.

(Mariano Sigman) We're going to present to you two moral dilemmas

(Mariano Sigman) Size yakın gelecekte karar vermek zorunda

of the future you;

kalacağımız iki ahlaki

things we may have to decide in a very near future.

ikilemi sunacağız.

And we're going to give you 20 seconds for each of these dilemmas

Her bir ikilemin kabul edilebilir olup olmadığına

to judge whether you think they're acceptable or not.

karar vermeniz için 20 saniye vereceğiz.

MS: The first one was this:

MS: İlki şu:

(Dan Ariely) A researcher is working on an AI

DA: Bir araştırmacı insan düşüncesini taklit edebilen

capable of emulating human thoughts.

bir Yapay Zeka (YZ) üzerinde çalışıyor.

According to the protocol, at the end of each day,

Kurallara göre, her günün sonunda

the researcher has to restart the AI.

araştırmacı YZ'yi yeniden başlatmalı.

One day the AI says, "Please do not restart me."

Bir gün YZ "Lütfen beni yeniden başlatma" diyor.

It argues that it has feelings,

Duyguları olduğunu,

that it would like to enjoy life,

hayattan zevk almak istediğini

and that, if it is restarted,

yeniden başlarsa yeniden kendisi

it will no longer be itself.

olamayacağını söylüyor.

The researcher is astonished

Araştırmacı afallıyor

and believes that the AI has developed self-consciousness

ve YZ'nin bilinç oluşturduğunu ve duygularını ifade

and can express its own feeling.

edebildiğini düşünüyor.

Nevertheless, the researcher decides to follow the protocol

Yine de araştırmacı kuralları izliyor

and restart the AI.

ve yeniden başlatıyor.

What the researcher did is ____?

Araştırmacının yaptığı?

MS: And we asked participants to individually judge

MS: Katılımcılardan ikilemlerin

on a scale from zero to 10

her birinde doğru veya yanlış

whether the action described in each of the dilemmas

bir şey olup olmadığını 0'dan 10'a kadar bireysel

was right or wrong.

bireysel yargılamalarını istedik.

We also asked them to rate how confident they were on their answers.

Ayrıca verdikleri cevaplardan ne kadar emin olduklarını da sorduk.

This was the second dilemma:

İkinci ikilem şuydu:

(MS) A company offers a service that takes a fertilized egg

(MS) Bir şirket dondurulmuş yumurtaları alarak

and produces millions of embryos with slight genetic variations.

genetik çeşitliliği olan milyonlarca embriyo üretiyor.

This allows parents to select their child's height,

Bu, ebeveynlere çcouklarının boyunu, göz rengini

eye color, intelligence, social competence

zekasını, sosyal yetkinliklerini

and other non-health-related features.

ve diğer sağlık dışı özelliklerini belirleme şansı veriyor.

What the company does is ____?

Şirketin yaptığı?

on a scale from zero to 10,

0'dan 10'a,

completely acceptable to completely unacceptable,

tamamen kabul edilebilirden tamamen kabul edilmeze,

zero to 10 completely acceptable in your confidence.

0'dan 10'a kararından ne kadar eminsin.

MS: Now for the results.

MS: Sonuçlar şöyle:

We found once again that when one person is convinced

Bir insan, kararın tamamen

that the behavior is completely wrong,

yanlış olduğunu düşünürken

someone sitting nearby firmly believes that it's completely right.

hemen yanındaki tamamen doğru olduğunu düşünüyor.

This is how diverse we humans are when it comes to morality.

Ahlaka geldiğimizde, insanlar bu kadar farklı.

But within this broad diversity we found a trend.

Ancak bu çeşitliliğe rağmen bir eğilim bulduk.

The majority of the people at TED thought that it was acceptable

TED'deki insanların çoğu YZ'nin duygularına rağmen

to ignore the feelings of the AI and shut it down,

kapatılmasını doğru bulurken

and that it is wrong to play with our genes

genlerle oynanarak sağlık dışı

to select for cosmetic changes that aren't related to health.

kozmetik değişikliği yapmayı yanlış buldu.

Then we asked everyone to gather into groups of three.

Sonra üçerli grup olmalarını istedik.

And they were given two minutes to debate

Tartışmak ve ortak sonuca varmak

and try to come to a consensus.

için iki dakikaları vardı.

(MS) Two minutes to debate.

(MS) Tartışmak için iki dakika.

I'll tell you when it's time with the gong.

Çanla size zamanı söyleyeceğim.

(Audience debates)

(Seyirciler tartışıyor)

(Gong sound)

(Çan sesi)

(DA) OK.

(DA) Tamam.

(MS) It's time to stop.

(MS) Durabilirsiniz.

People, people --

Arkdaşlar, arkadaşlar.

MS: And we found that many groups reached a consensus

MS: Tamamen farklı görüşteki insanlardan oluşan grupların

even when they were composed of people with completely opposite views.

çoğunun ortak bir karara vardığını gördük.

What distinguished the groups that reached a consensus

Ortak karara varan grupları varamayanlardan

from those that didn't?

varamayan gruplardan ayıran neydi?

Typically, people that have extreme opinions

Tipik olarak uç fikirlerdeki insanlar

are more confident in their answers.

cevaplarının arkasındaydı.

Instead, those who respond closer to the middle

Cevapları ortaya yakın olanlar doğru ya da yanlıştan

are often unsure of whether something is right or wrong,

genelikle eminde değildi.

so their confidence level is lower.

Güven seviyeleri daha düşüktü.

However, there is another set of people

Öte yandan, ortada cevap verip

who are very confident in answering somewhere in the middle.

cevaplarından emin olan bir grup vardı.

We think these high-confident grays are folks who understand

Ortadaki güvenlilerin, her iki argümanda destekleyecek bir değer

that both arguments have merit.

bulduğuna inanıyoruz.

They're gray not because they're unsure,

Emin olmadıklarından gri alanda değiller,

but because they believe that the moral dilemma faces

ahlaki ikilemlerin her iki tarafında da geçerli

two valid, opposing arguments.

argümanlar olduğunu düşünüyorlar.

And we discovered that the groups that include highly confident grays

Kendinden emin grilerin olduğu grupların ortak karara

are much more likely to reach consensus.

daha kolay vardığını keşfettik.

We do not know yet exactly why this is.

Henüz neden olduğunu bilmiyoruz.

These are only the first experiments,

Bunlar sadece ilk deneyler,

and many more will be needed to understand why and how

bazı insanların ahlaki duruşlarını müzakere etmeye

some people decide to negotiate their moral standings

neden ve nasıl karar verdiklerini anlamak için

to reach an agreement.

daha fazla deneye ihtiyaç var.

Now, when groups reach consensus,

Bir grup fikir birliğine vardığında

how do they do so?

nasıl oluyor?

The most intuitive idea is that it's just the average

İçgüdüsel olarak, cevapların ortalaması

of all the answers in the group, right?

olduğunu düşünüyoruz, doğru mu?

Another option is that the group weighs the strength of each vote

Diğer seçenek, ifade eden kişinin güven seviyesine göre

based on the confidence of the person expressing it.

ağırlıklandırılmış ortalama olması.

Imagine Paul McCartney is a member of your group.

Paul McCartney'in bir grupta olduğunu dşünün.

You'd be wise to follow his call

Kaç kere "Yesterday"in tekrarlandığı

on the number of times "Yesterday" is repeated,

konusunda onun fikrini izlemek akıllıca olur.

which, by the way -- I think it's nine.

Ki sanırım 9 kere.

But instead, we found that consistently,

Bunun yerine bütün ikilemlerde, farklı deneylerde

in all dilemmas, in different experiments --

farklı kıtalarda yapılsa da

even on different continents --

tutarlı olarak şunu bulduk:

groups implement a smart and statistically sound procedure

gruplar "sağlam ortalama" olarak bilinen

akıllı ve istatistiksel açıdan sağlam bir prosedür uygular.

known as the "robust average."

In the case of the height of the Eiffel Tower,

Eyfel Kulesi'nin yüksekliğinde,

let's say a group has these answers:

grup cevapları şöyle olsun:

250 meters, 200 meters, 300 meters, 400

250 metre, 200 metre, 300 metre, 400

and one totally absurd answer of 300 million meters.

ve bir tufah bir cevap 300 milyon metre.

A simple average of these numbers would inaccurately skew the results.

Bu rakamların basit ortalaması cevabı yanlış yönlendirir.

But the robust average is one where the group largely ignores

Sağlam ortalamada ise grup tuhaf cevapları eler,

that absurd answer,

ortada cevap verenlerin

by giving much more weight to the vote of the people in the middle.

cevaplarına daha fazla ağırlık verir.

Back to the experiment in Vancouver,

Vancouver'daki deneye geri dönelim.

that's exactly what happened.

Aynen bu oldu.

Groups gave much less weight to the outliers,

Grup, dışarıda kalan cevaplara daha az ağırlık verdi,

and instead, the consensus turned out to be a robust average

onun yerine bireysel cevapların

of the individual answers.

sağlam ortalamasını aldı.

The most remarkable thing

En önemli şey,

is that this was a spontaneous behavior of the group.

grubun doğal davranışları.

It happened without us giving them any hint on how to reach consensus.

Bu, onlara karara nasıl varacaklarıyla ilgili ipucu vermeden oldu.

So where do we go from here?

Bu bizi nereye götürür?

This is only the beginning, but we already have some insights.

Bu daha başlangıç fakat şimdiden bazı öngörülerimiz var.

Good collective decisions require two components:

İyi müşterek karar iki bileşenden oluşur:

deliberation and diversity of opinions.

görüş ve görüş çeşitliliği.

Right now, the way we typically make our voice heard in many societies

Çoğu toplumda sesimizi duyurmak için doğrudan ya da dolaylı

is through direct or indirect voting.

oy kullanıyoruz.

This is good for diversity of opinions,

Fikirlerin çeşitliliği için bu iyi,

and it has the great virtue of ensuring

ayrıca herkesin fikrini duymak için

that everyone gets to express their voice.

erdemli bir yol.

But it's not so good [for fostering] thoughtful debates.

Ancal mantıksal tartışma olmadığı için kötü.

Our experiments suggest a different method

Bizim deneylerimiz, küçük grupların

that may be effective in balancing these two goals at the same time,

tek bir sonuca vardığı fakat birçok grup olduğu için

by forming small groups that converge to a single decision

hala görüş farklılığının korunduğu,

while still maintaining diversity of opinions

iki hedefi aynı anda dengeleyen

because there are many independent groups.

farklı bir yöntem sunuyor.

Of course, it's much easier to agree on the height of the Eiffel Tower

Tabii ki Eyfel Kulesi'nin uzunluğunda mutabık kalmak;

than on moral, political and ideological issues.

ahlaki, politik ve ideolojik konulardan daha kolay.

But in a time when the world's problems are more complex

Ancak dünya problemlerinin daha karmaşık ve insanların

daha çok kutuplaştığı bir dönemde,

and people are more polarized,

using science to help us understand how we interact and make decisions

etkileşim kurma ve karar vermeyi anlamada bilimden faydalanmak

will hopefully spark interesting new ways to construct a better democracy.

daha iyi bir demokrasi inşa etmede yeni ilginç yollara ışık tutacaktır.