How can groups make good decisions? | Mariano Sigman and Dan Ariely

As societies, we have to make collective decisions

Translator: Ling Nguyen Reviewer: Phuong Quach

Sống trong xã hội, ta phải đưa ra những quyết định tập thể,

that will shape our future.

quyết định tương lai của ta.

And we all know that when we make decisions in groups,

Chúng ta, ai cũng biết rằng, các quyết định tập thể

they don't always go right.

không phải lúc nào cũng đúng.

And sometimes they go very wrong.

Đôi khi còn hoàn toàn sai lầm.

So how do groups make good decisions?

Vậy làm thế nào để tập thể có quyết định đúng đắn?

Research has shown that crowds are wise when there's independent thinking.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng một tập thể sáng suốt khi có lối suy nghĩ độc lập.

This why the wisdom of the crowds can be destroyed by peer pressure,

Đây là lí do tại sao sự sáng suốt sẽ mất đi dưới áp lực bạn bè,

publicity, social media,

cộng đồng, truyền thông xã hội,

or sometimes even simple conversations that influence how people think.

hay thậm chí, một cuộc đối thoại đơn giản cũng đủ để ảnh hưởng cách ta suy nghĩ.

On the other hand, by talking, a group could exchange knowledge,

Mặt khác, thông qua chuyện trò, một tập thể có thể trao đổi kiến thức,

correct and revise each other

điều chỉnh và sửa đổi cho nhau,

and even come up with new ideas.

thậm chí, nảy ra những ý tưởng mới.

And this is all good.

Những điều này là tốt.

So does talking to each other help or hinder collective decision-making?

Vậy thì, trò chuyện sẽ hỗ trợ hay cản trở việc ra quyết định tập thể?

With my colleague, Dan Ariely,

Cùng đồng nghiệp, là Dan Ariely,

we recently began inquiring into this by performing experiments

chúng tôi bắt đầu tìm hiểu về điều này thông qua các thử nghiệm,

in many places around the world

ở nhiều nơi trên thế giới

to figure out how groups can interact to reach better decisions.

để tìm ra cách mà tập thể tương tác để ra quyết định tốt hơn.

We thought crowds would be wiser if they debated in small groups

Chúng tôi cho rằng tập thể sáng suốt hơn khi tranh luận ở quy mô nhỏ,

that foster a more thoughtful and reasonable exchange of information.

giúp thúc đẩy trao đổi thông tin một cách sâu sắc và hợp lý.

Để kiểm chứng,

To test this idea,

we recently performed an experiment in Buenos Aires, Argentina,

gần đây, chúng tôi tiến hành thử nghiệm ở Buenos Aires, Argentina,

with more than 10,000 participants in a TEDx event.

với hơn 10.000 người tham dự sự kiện của TEDx.

We asked them questions like,

Chúng tôi đặt các câu hỏi như:

"What is the height of the Eiffel Tower?"

"Chiều cao của tháp Eiffel là bao nhiêu?"

and "How many times does the word 'Yesterday' appear

và "Từ "Yesterday" xuất hiện bao nhiêu lần

in the Beatles song 'Yesterday'?"

trong bài "Yesterday" của The Beatles?"

Each person wrote down their own estimate.

Mỗi người viết ra ước lượng của mình.

Then we divided the crowd into groups of five,

Sau đó, chúng tôi chia họ thành các nhóm năm người,

and invited them to come up with a group answer.

và yêu cầu họ đưa ra câu trả lời chung.

We discovered that averaging the answers of the groups

Chúng tôi nhận ra rằng trung bình các câu trả lời của nhóm

after they reached consensus

sau khi đã nhất trí với nhau,

was much more accurate than averaging all the individual opinions

chính xác hơn rất nhiều so với trung bình các ý kiến cá nhân

before debate.

trước khi thảo luận.

In other words, based on this experiment,

Nói cách khác, dựa trên thử nghiệm này,

it seems that after talking with others in small groups,

có vẻ như sau khi trao đổi trong nhóm nhỏ,

crowds collectively come up with better judgments.

ý kiến tập thể sẽ có nhận định chính xác hơn.

Vậy, đây là có thể là một cách giúp ích cho tập thể giải quyết các vấn đề

So that's a potentially helpful method for getting crowds to solve problems

that have simple right-or-wrong answers.

mà giải pháp đơn giản là đúng-hay-sai.

But can this procedure of aggregating the results of debates in small groups

Nhưng liệu phương pháp tổng hợp kết quả từ tranh luận trong nhóm nhỏ này,

also help us decide on social and political issues

có giúp ích ra quyết định về các vấn đề xã hội và chính trị,

that are critical for our future?

điều rất quan trọng cho tương lai?

We put this to test this time at the TED conference

Lần này, chúng tôi cần kiểm chứng tại hội nghị TED

in Vancouver, Canada,

ở Vancouver, Canada,

and here's how it went.

mọi việc diễn ra như sau.

(Mariano Sigman) We're going to present to you two moral dilemmas

(Mariano Sigman) Chúng tôi sẽ trình bày hai tình thế khó xử

of the future you;

của bạn trong tương lai;

things we may have to decide in a very near future.

những việc mà ta có lẽ sẽ phải quyết định trong tương lai gần.

And we're going to give you 20 seconds for each of these dilemmas

Với mỗi tình thế, chúng tôi cho bạn 20 giây,

to judge whether you think they're acceptable or not.

để đánh giá xem bạn nghĩ có chấp nhận được hay là không.

MS: The first one was this:

MS: Tình thế đầu tiên là:

(Dan Ariely) A researcher is working on an AI

(Dan Ariely) Một nhà nghiên cứu đang nghiên cứu một AI

capable of emulating human thoughts.

- robot có khả năng mô phỏng tư duy con người.

According to the protocol, at the end of each day,

Theo đúng quy trình, cứ cuối ngày,

the researcher has to restart the AI.

nhà nghiên cứu phải khởi động lại AI.

One day the AI says, "Please do not restart me."

Một ngày nọ, AI nói: "Làm ơn đừng khởi động lại tôi."

It argues that it has feelings,

Nó lập luận rằng nó có cảm giác,

that it would like to enjoy life,

rằng nó muốn tận hưởng cuộc sống,

and that, if it is restarted,

và rằng, khi bị khởi động lại,

it will no longer be itself.

nó không còn là chính mình.

The researcher is astonished

Nhà nghiên cứu kinh ngạc,

and believes that the AI has developed self-consciousness

và tin rằng AI đã phát triển khả năng tự nhận thức,

and can express its own feeling.

và có thể bộc lộ cảm xúc.

Nevertheless, the researcher decides to follow the protocol

Tuy nhiên, nhà nghiên cứu quyết định tuân theo quy trình,

and restart the AI.

và khởi động lại AI.

What the researcher did is ____?

Điều mà nhà nghiên cứu làm là ___?

MS: And we asked participants to individually judge

MS: Chúng tôi yêu cầu người tham gia tự mình đánh giá

on a scale from zero to 10

trên thang điểm từ 0 đến 10,

whether the action described in each of the dilemmas

về hành động được mô tả trong mỗi tình thế,

was right or wrong.

là đúng hay sai.

We also asked them to rate how confident they were on their answers.

Chúng tôi cũng yêu cầu mọi người xếp loại độ tự tin của họ về câu trả lời.

This was the second dilemma:

Đây là tình thế thứ hai:

(MS) A company offers a service that takes a fertilized egg

(MS) Một công ty cung cấp dịch vụ nhận trứng đã thụ tinh,

and produces millions of embryos with slight genetic variations.

và tạo ra hàng triệu phôi thai có biến thể di truyền nhẹ.

This allows parents to select their child's height,

Điều này cho phép cha mẹ lựa chọn chiều cao của con

eye color, intelligence, social competence

màu mắt, trí thông minh, năng lực xã hội,

and other non-health-related features.

và những đặc điểm khác không liên quan đến sức khỏe.

What the company does is ____?

Điều mà công ty này làm là ___?

on a scale from zero to 10,

trên thang điểm từ 0 đến 10,

completely acceptable to completely unacceptable,

hoàn toàn chấp nhận được hay hoàn toàn không.

zero to 10 completely acceptable in your confidence.

từ 0 đến 10 mà bạn tin là chấp nhận được

MS: Now for the results.

MS: Và bây giờ là kết quả.

We found once again that when one person is convinced

Chúng tôi, một lần nữa, nhận thấy khi có ai đó tin rằng,

that the behavior is completely wrong,

hành vi kia là hoàn toàn sai,

someone sitting nearby firmly believes that it's completely right.

thì sẽ có một người khác gần đó kiên quyết điều đó là hoàn toàn đúng.

This is how diverse we humans are when it comes to morality.

Đây là sự đa dạng của con người chúng ta khi bàn về đạo đức.

But within this broad diversity we found a trend.

Nhưng trong sự đa dạng diện rộng này, chúng tôi nhận ra một xu hướng.

The majority of the people at TED thought that it was acceptable

Đa số mọi người tại TED cho rằng, có thể chấp nhận được

to ignore the feelings of the AI and shut it down,

việc bỏ qua những cảm xúc của AI và tắt nó đi,

and that it is wrong to play with our genes

và sai trái khi đùa giỡn với gen di truyền,

to select for cosmetic changes that aren't related to health.

để chọn lựa những đặc điểm ngoại hình không giúp ích cho sức khỏe.

Then we asked everyone to gather into groups of three.

Sau đó, chúng tôi yêu cầu mọi người lập các nhóm ba người.

And they were given two minutes to debate

Họ sẽ có hai phút để tranh luận,

and try to come to a consensus.

và cố gắng đi đến nhất trí.

(MS) Two minutes to debate.

(MS) Hai phút tranh luận.

I'll tell you when it's time with the gong.

Tôi sẽ báo hết giờ bằng tiếng "gong".

(Audience debates)

(Khán giả tranh luận)

(Gong sound)

(Gong)

(DA) OK.

(DA) Được rồi.

(MS) It's time to stop.

(MS) Đã hết thời gian.

People, people --

Mọi người --

MS: And we found that many groups reached a consensus

MS: Chúng tôi nhận thấy nhiều nhóm đã đi tới sự nhất trí,

even when they were composed of people with completely opposite views.

thậm chí, khi gồm những người có quan điểm hoàn toàn trái ngược nhau.

What distinguished the groups that reached a consensus

Có khác biệt gì giữa nhóm đạt được sự nhất trí,

from those that didn't?

với những nhóm còn lại?

Typically, people that have extreme opinions

Thông thường, những người có quan niệm cực đoan,

are more confident in their answers.

sẽ tự tin hơn trong câu trả lời.

Instead, those who respond closer to the middle

Trái lại, những người có quan điểm gần với mức trung lập

are often unsure of whether something is right or wrong,

lại thường không chắc sự việc đó là đúng hay là sai,

so their confidence level is lower.

vì vậy, độ tự tin của họ thấp hơn.

However, there is another set of people

Tuy nhiên, có một nhóm người khác,

who are very confident in answering somewhere in the middle.

lại rất tự tin với câu trả lời trung lập.

We think these high-confident grays are folks who understand

Chúng tôi nghĩ họ là những người hiểu rằng,

that both arguments have merit.

hai quan điểm đều có gía trị.

They're gray not because they're unsure,

Họ trung lập không phải vì không chắc,

but because they believe that the moral dilemma faces

mà bởi vì họ tin rằng, tình thế đạo đức khó xử

two valid, opposing arguments.

luôn có hai luồng quan điểm trái ngược.

And we discovered that the groups that include highly confident grays

Và chúng tôi nhận thấy, những nhóm có người trung lập tự tin,

are much more likely to reach consensus.

dường như dễ đạt được sự nhất trí.

We do not know yet exactly why this is.

Chúng tôi chưa biết chính xác tại sao.

These are only the first experiments,

Đây chỉ là những thử nghiệm đầu tiên,

and many more will be needed to understand why and how

và cần có nhiều thử nghiệm hơn nữa để hiểu tại sao và làm cách nào

some people decide to negotiate their moral standings

một số người quyết định nhượng bộ nền tảng đạo đức của mình

to reach an agreement.

để đạt sự nhất trí.

Now, when groups reach consensus,

Bằng cách nào các nhóm đạt được nhất trí?

how do they do so?

The most intuitive idea is that it's just the average

Suy nghĩ thông thường nhất là lấy mức trung bình

of all the answers in the group, right?

của các câu trả lời trong nhóm, đúng không?

Another option is that the group weighs the strength of each vote

Một cách khác là nhóm sẽ nghiêng về những câu trả lời

based on the confidence of the person expressing it.

dựa vào mức độ tự tin của người trả lời.

Imagine Paul McCartney is a member of your group.

Giả sử nếu Paul MacCartney là một thành viên của nhóm bạn.

You'd be wise to follow his call

Bạn sẽ đủ khôn ngoan để nghe theo anh ta

on the number of times "Yesterday" is repeated,

về số lần từ "Yesterday" được lặp lại,

which, by the way -- I think it's nine.

nhân tiện, tôi nghĩ là chín lần.

But instead, we found that consistently,

Nhưng chúng tôi luôn nhìn thấy điều này,

in all dilemmas, in different experiments --

ở mọi tình thế khó xử, trong các thử nghiệm khác nhau--

even on different continents --

thậm chí, ở các lục địa khác nhau --

groups implement a smart and statistically sound procedure

các nhóm đi theo một quy trình thông minh và khôn khéo

known as the "robust average."

được gọi là " bình quân vững".

In the case of the height of the Eiffel Tower,

Trong trường hợp về chiều cao tháp Eiffel,

let's say a group has these answers:

giả dụ một nhóm có các câu trả lời:

250 meters, 200 meters, 300 meters, 400

250m, 200m, 300m, 400m

and one totally absurd answer of 300 million meters.

và một câu trả lời phi lý là 300.000.000m.

A simple average of these numbers would inaccurately skew the results.

Cách lấy trung bình của các số sẽ không cho kết quả chính xác.

But the robust average is one where the group largely ignores

Nhưng "bình quân vững" là cách mà một nhóm sẽ loại bỏ

that absurd answer,

câu trả lời phi lý đó,

by giving much more weight to the vote of the people in the middle.

mà đồng ý nhiều hơn với những con số ở mức giữa.

Back to the experiment in Vancouver,

Quay lại với thử nghiệm ở Vancouver,

that's exactly what happened.

đây chính xác là điều đã diễn ra.

Groups gave much less weight to the outliers,

Các nhóm sẽ ít quan tâm hơn về con số ngoại lệ,

and instead, the consensus turned out to be a robust average

thay vào đó, sự nhất trí sẽ nghiêng về số bình quân vững

of the individual answers.

của các câu trả lời cá nhân.

The most remarkable thing

Điều đáng chú ý nhất là,

is that this was a spontaneous behavior of the group.

đây là một hành vi tự phát của nhóm.

It happened without us giving them any hint on how to reach consensus.

Nó diễn ra dù chúng tôi không gợi ý về cách đạt nhất trí chung.

So where do we go from here?

Vậy chúng tôi rút ra điều gì?

This is only the beginning, but we already have some insights.

Đây chỉ là khởi đầu, nhưng chúng tôi đã có một vài đúc kết.

Good collective decisions require two components:

Một quyết định tập thể tốt cần có hai yếu tố:

deliberation and diversity of opinions.

thảo luận và đa dạng về quan điểm.

Right now, the way we typically make our voice heard in many societies

Giờ đây, cách ta nói lên quan điểm của mình trong xã hội

is through direct or indirect voting.

là thông qua biểu quyết trực tiếp hay gián tiếp.

This is good for diversity of opinions,

Điều này có ích cho các quan điểm da dạng,

and it has the great virtue of ensuring

và có tác dụng to lớn trong việc đảm bảo

that everyone gets to express their voice.

mọi người nêu lên được quan điểm của mình.

But it's not so good [for fostering] thoughtful debates.

Nhưng lại không tốt [cho việc thúc đẩy] những thảo luận thấu đáo.

Our experiments suggest a different method

Các thử nghiệm của chúng tôi đề xuất một phương pháp khác,

that may be effective in balancing these two goals at the same time,

có thể hữu hiệu trong việc cân bằng cùng lúc hai mục tiêu này,

by forming small groups that converge to a single decision

bằng cách lập ra các nhóm nhỏ đưa một quyết định duy nhất

while still maintaining diversity of opinions

mà vẫn duy trì sự đa dạng trong quan điểm

because there are many independent groups.

do có nhiều nhóm độc lập.

Of course, it's much easier to agree on the height of the Eiffel Tower

Tất nhiên, đi đến nhất trí về chiều cao của tháp Eiffel dễ hơn nhiều

than on moral, political and ideological issues.

so với các vấn để về đạo đức, chính trị và tư tưởng.

But in a time when the world's problems are more complex

Nhưng tại thời điểm mà các vấn đề của thế giới trở nên phức tạp hơn,

and people are more polarized,

và quan điểm con người phân cực hơn,

using science to help us understand how we interact and make decisions

việc áp dụng khoa học để thấu hiểu cách ta tương tác và ra quyết định

will hopefully spark interesting new ways to construct a better democracy.

hy vọng sẽ khơi dậy được

những cách mới và thú vị giúp xây dựng một nền dân chủ tốt đẹp hơn.