Kristina Gjerde: Making law on the high seas

Kristina Gjerde: Açık Denizlerde Kanun Yapımı

Çeviri: Kerime Gunturk Gözden geçirme: osman oguz ahsen

Today I'm going to take you on a voyage

Bugün sizleri

to some place so deep,

çok derin ve ayın karanlık yüzünden

so dark, so unexplored

çok daha az şey bildiğimiz

that we know less about it than we know about the dark side of the moon.

hiç kesfedilmemiş bir yere sefere çıkaracağım.

It's a place of myth and legend.

Orası mitlerin ve efsanelerin yeri.

It's a place marked on ancient maps

Orası eski haritalarda

as "here be monsters."

“Burada canavarlar olur.” diye işaretlenen yer.

It is a place where each new voyage of exploration

Orası her yeni keşif yolculuğunun

brings back new discoveries of creatures so wondrous and strange

bize atalarımızın gerçekten de korkunç diyeceği,

that our forefathers would have considered them monstrous indeed.

öylesine fevkalade ve öylesine garip yaratıkların keşfini getirdiği yer.

Instead, they just make me green with envy

Benim ise, kıskançlıktan çatlamama sebep oluyor.

that my colleague from IUCN

Çünkü Doğal Hayatı Koruma Birliği’ndeki meslektaşım

was able to go on this journey to the south of Madagascar seamounts

fotoğraf çekmek ve derinliğin bu fevkalade yaratıklarını görmek için

to actually take photographs

Madagaskar deniz dağlarının güneyine

and to see these wondrous creatures of the deep.

bir yolculuğa çıkma imkanı buldu.

We are talking about the high seas.

Açık denizlerden bahsediyoruz.

The "high seas" is a legal term,

Açık denizler hukuki bir terim,

but in fact, it covers 50 percent of the planet.

ama aslında, gezegenin yüzde 50’sini kapsıyor.

With an average depth of the oceans

4000 metre

of 4,000 meters,

ortalama derinlikteki okyanuslarla,

in fact, the high seas covers and provides

aslında, açık denizler

nearly 90 percent of the habitat

dünya üzerindeki hayatın sürdüğü yaşam alanının %90’ını

for life on this Earth.

kapsıyor ve sağlıyor.

It is, in theory, the global commons,

Teoride, evrensel ortak varlıklar

belonging to us all.

biz hepimize ait.

But in reality,

Ancak gerçekte,

it is managed by and for

dışarı çıkmaya ve

those who have the resources

onu sömürmeye imkanı olanlar tarafından,

to go out and exploit it.

onlar için yönetiliyor.

So today I'm going to take you on a voyage

Bugün ben sizleri,

to cast light on some of the outdated myths

karanlıkta kalmış, tarihi geçmiş bazı mitlere,

and legends and assumptions

efsanelere ve bizi açık denizlerde

that have kept us as the true stakeholders

gerçek pay sahibi olarak tutmuş varsayımlara ışık tutmak için

in the high seas in the dark.

bir yolculuğa çıkaracağım.

We're going to voyage to some of these special places

Son birkaç yılda keşfettiğimiz bu özel yerlerin bazılarını,

that we've been discovering in the past few years

neden umursamamız gerektiğini göstermek için

to show why we really need to care.

bir yolculuğa çıkacağız.

And then finally, we're going to try

Ve son olarak

to develop and pioneer a new perspective

okyanus havzası muhafazasında kök salmış ama

on high seas governance

küresel önlem kuralları ve saygı ile çerçevelenmiş

that's rooted in ocean-basin-wide conservation,

açık denizlerin yönetimi hakkında

but framed in an arena of global norms

yeni bir perspektif geliştirip,

of precaution and respect.

öncülüğünü yapmaya çalışacağız.

So here is a picture of the high seas

İşte burada açık denizlerin

as seen from above --

yukarıdan görünümünü gösteren bir resim

that area in the darker blue.

– koyu mavi ile gösterilen alan.

To me, as an international lawyer,

Bu bir uluslararası hukukçu olan beni,

this scared me far more

görebileceğimiz yaratıklardan

than any of the creatures or the monsters we may have seen,

daha fazla korkuttu.

for it belies the notion that you can actually protect the ocean,

Çünkü gerçekten de okyanusu, koruyabileceğimiz görüşünü yalanladığı,

the global ocean,

küresel okyanusu,

that provides us all with carbon storage,

bize karbon depolayan

with heat storage, with oxygen,

ısı deposuyla, oksijenle hizmet eden okyanusun

if you can only protect 36 percent.

en fazla %36'sını koruyabileceğimizi gösterdiği için.

This is indeed the true heart of the planet.

Burası gerçekten dünyanın kalbi.

Some of the problems that we have to confront

Yüzleşmemiz gereken problemlerden olan

are that the current international laws --

yürürlükteki uluslararası yasalar

for example, shipping --

–örneğin taşıma—

provide more protection

kıyıya en yakın alanlara

to the areas closest to shore.

daha fazla koruma sağlamakta.

For example, garbage discharge,

Örneğin, atık boşaltma,

something you would think just simply goes away,

basitçe yok olup gideceğini düşündüğünüz bir şey,

but the laws regulating

ama gemilerin atık boşaltımını

ship discharge of garbage

düzenleyen yasalar

actually get weaker the further you are from shore.

kıyıdan uzaklaştıkça zayıflamakta.

As a result, we have garbage patches

Sonuç olarak, Texas’ın iki katı büyüklüğünde

the size of twice-Texas.

çöp arazilerimiz var.

It's unbelievable.

İnanılır gibi değil.

We used to think the solution to pollution

Önceden kirlenmenin çaresinin

was dilution,

seyreltme olduğunu düşünüyorduk

but that has proved to be no longer the case.

ancak durumun bu olmadığı ortaya çıktı.

So what we have learned from social scientists

Sosyal bilimciler ve

and economists like Elinor Ostrom,

ve Elinor Ostrom gibi ekonomistler,

who are studying the phenomenon

yerel düzeyde

of management of the commons on a local scale,

müşterek malların yönetimi fenomeni hakkında çalışan

is that there are certain prerequisites

iktisatçılardan öğrendiğimiz gibi, bireyin ve toplumun iyiliği için,

that you can put into place

size açık sahaya ulaşma ve

that enable you to manage

onu idare etme imkanı veren

and access open space

bazı ön kabullere

for the good of one and all.

ihtiyaç vardır.

And these include a sense of shared responsibility,

Bunlar paylaşılan sorumluluk hissini,

common norms that bind people together as a community.

insanları topluluk olarak birbirine bağlayan ortak kuralları içerir.

Conditional access: You can invite people in,

Şartlı erişim: insanları içeriye davet edebilirsiniz

but they have to be able to play by the rules.

ancak onlar kurallara uygun oynamak zorundalar.

And of course, if you want people to play by the rules,

Ve elbette, insanların kurallara uygun oynamasını

you still need an effective system

istiyorsanız, bügüne kadar anladığımız kadarıyla

of monitoring and enforcement,

etkili bir gözleme

for as we've discovered,

ve yaptırım gücüne ihtiyacınız var

you can trust, but you also need to verify.

güvenebilirsiniz ancak aynı zamanda doğrulamalısınız.

What I'd also like to convey

Aynı zamanda söylemek istediğim,

is that it is not all doom and gloom

açık denizlerde tek gördüğümüzün

that we are seeing in the high seas.

kötümserlik olmadığı.

For a group of very dedicated individuals --

Kendini işine adamış bireylerden oluşan bir grup

scientists, conservationists,

–bilim adamları, doğacılar,

photographers and states --

fotoğrafçılar ve ülkeler—

were able to actually change a tragic trajectory

gördüğünüz mercan bahçesi gibi

that was destroying fragile seascapes

hassas deniz manzaralarını yok eden

such as this coral garden

trajik gidişatı gerçekten de

that you see in front of you.

değiştirmeyi başardılar.

That is, we're able to save it from a fate

Yani, dipten sürtme ağ ile

of deep-sea bottom trawling.

çekilme kaderinden kurtardık.

And how did we do that?

Peki bunu nasıl yaptık?

Well, as I said, we had a group of photographers that went out on board ships

Söylediğim gibi, gemilerle gidip işlem sırasındaki aktivitelerin

and actually photographed the activities in process.

fotoğrafını çeken bir grup fotoğrafçımız vardı.

But we also spent many hours

Ama aynı zamanda

in the basements of the United Nations,

Birleşmiş Milletler’in bodrumlarında,

trying to work with governments to make them understand

hükümetlerle konuşup onların topraktan çok uzakta,

what was going on so far away from land

çok azımızın hayalini kurabildiği yaratıkların

that few of us had ever even imagined

var olduğu yerlerde neler olduğunu anlamasını

that these creatures existed.

sağlamaya çalıştık.

So within three years,

2003'ten 2006'ya kadar

from 2003 to 2006,

üç yıl içinde

we were able to get norm in place

balıkçıların dipten sürtme ağ ile balık

that actually changed the paradigm

avladıkları yerlerde

of how fishers went about

bunu değiştirecek

deep-sea bottom trawling.

hukuk kuralları belirleyebildik.

Instead of "go anywhere, do anything you want,"

Canınızın istediği yere gidip canınızın istediğinizi yapmanız yerine

we actually created a regime

bir rejim oluşturduk

that required prior assessment of where you're going

ve gideceğiniz yere dair bir ön belirleme yaparak

and a duty to prevent significant harm.

size zarar vermeme görevi verdik.

In 2009, when the U.N. reviewed progress,

2009'da BM süreci değerlendirirken,

they discovered

deniz yatağının nerdeyse

that almost 100 million square-kilometers of seabed

100 milyon kilometre karesinin

had been protected.

korunduğunu keşfettiler.

This does not mean that it's the final solution,

Bu tabiki bunun son çözüm olduğuna

or that this even provides permanent protection.

hatta kalıcı koruma sağladığı anlamlarına gelmiyor

But what it does mean

ama bir grup bireyin

is that a group of individuals can form a community

bir topluluk oluşturarak

to actually shape

açık denizleri kapsayacak

the way high seas are governed,

yeni bir rejime şekil verebileceği

to create a new regime.

anlamına geliyor.

So I'm looking optimistically at our opportunities

Çok iyimser olarak bu harika gezegen için

for creating a true, blue perspective

gerçek bir mavi perspektif yaratabilmek için

for this beautiful planet.

elimizdeki olanaklara bakıyorum.

Sylvia's wish

Slyvia'nın dileği

provides us with that leverage, that access

bize büyük bir güç vererek

to the heart of human beings,

burunlarının ucundan ötesini

you might say,

göremeyen insanlara ulaşabilmeyi

who have rarely seen places beyond their own toes,

ve en sonunda onları

but are now hopefully going to become interested

hayat dolu, ömürlerinin nerdeyse hepsini açık denizlerde

in the full life-cycle of creatures like these sea turtles,

geçiren deniz kaplumbağaları gibi

who indeed spend most of their time in the high seas.

harika yaratıklarla ilgilenmeye yöneltebileceğiz.

Today, we're just going to voyage to a small sampling

Bugün yolculuğa çıkacağımız alan zenginliği

of some of these special areas,

ve içerdiği harikalıklar hakkında

just to give you an idea of the flavor

size biraz fikir ve heyecan vermesi için

of the riches and wonders they do contain.

bu özel yerlerin küçük bir örneği.

The Sargasso Sea, for example,

Mesela Atlas okyanusu

is not a sea bounded by coastlines,

kıyı şeritleriyle sınırlanmayan

but it is bounded by oceanic currents

ama okyanus akımlarıyla sınırlanarak

that contain and envelope

deniz yosunu zenginliği taşır ve bu yosunlar

this wealth of sargassum

burada büyür

that grows and aggregates there.

bir araya gelir.

It's also known as the spawning ground for eels

Aynı zamanda Kuzey Avrupa ve kuzey Amerika nehirlerinden

from Northern European

gelen artık sayıları azalan

and Northern American rivers

artık Stockholm'de görülmeyen

that are now so dwindling in numbers

deniz yılanlarının yumurtlama alanı

that they've actually stopped showing up in Stockholm,

olarakta bilinir.

and five showed up in the U.K. just recently.

Son zamanlarda İngiltere'de beş tane görüldü.

But the Sargasso Sea,

Ama Atlas okyanusundaki bu yosunlu kısım

the same way it aggregates sargassum weed,

yosunların bir araya getirdiği gibi

actually is pulling in the plastic

bölgedeki plastikleride

from throughout the region.

çekip toplamaktadır.

This picture doesn't exactly show

Bu resim size göstermek istediğim plastikleri

the plastics that I would like it to show, because I haven't been out there myself.

ben orda bulunmadığım için tam gösteremiyor.

But there has just been a study

Ama şubat ayında yayınlanan

that was released in February

yeni bir çalışma var

that showed there are 200,000

bu çalışma Atlas okyanusundaki bu yosunlu yüzeyin

pieces of plastic per square-kilometer

kilometrekaresi başına 200.000 plastik parçanın düştüğü

now floating in the surface of the Sargasso Sea,

ve bunun korunma ve

and that is affecting the habitat

yiyecek bulma nedeniyle

for the many species in their juvenile stages

buraya gelen pek çok

who come to the Sargasso Sea

yetişme dönemindeki türün

for its protection and its food.

yaşam alanını etkiliyor.

The Sargasso Sea is also a wondrous place

Atlas okyanusunun bu yosunlu bülümü aynı zamanda

for the aggregation of these unique species

bu denizin yaşama alanını taklit eden

that have developed to mimic the sargassum habitat.

eşsiz türleri bir araya getirmek için harika bir alan.

It also provides a special habitat

Aynı zamanda uçan balıkların yumurtlamaları

for these flying fish to lay their eggs.

içinde özel bir yaşam alanı.

But what I'd like to get from this picture

Ama benim bu resimden anlamak istediğim

is that we truly do have an opportunity

koruma için küresel bir adım atma

to launch a global initiative for protection.

fırsatına sahip olduğumuzdur.

Thus, the government of Bermuda has recognized the need

Ayrıca Bermuda hükümeti atlas okyanusunun bu yosunlu

and its responsibility

bölümündeki ihtiyacı gördü ve

as having some of the Sargasso Sea

bu alanın bir bölümüni kendi yargılama alanına

within its national jurisdiction --

katarak sorumluluğunu aldı --

but the vast majority is beyond --

ama büyük bir bölümü hariç --

to help spearhead a movement

böylece bu canlı alanın korunması hareketine

to achieve protection for this vital area.

liderlik ederek yardımda bulundu.

Spinning down to someplace a little bit cooler than here right now:

Burdan biraz daha soğuk aşağıdaki bir bölgede

the Ross Sea in the Southern Ocean.

Güney okyanusundaki Ross Denizi.

It's actually a bay.

Aslında bir körfez.

It's considered high seas, because the continent

Ancak açık deniz sayılıyor çünkü

has been put off limits

kıta bölgesel iddialarda

to territorial claims.

limitlerden ayrıldı

So anything in the water is treated as if it's the high seas.

böylece suyun içindeki herşey açık denizmiş gibi sayıldı.

But what makes the Ross Sea important

Ross Denizini önemli hale getiren

is the vast sea of pack ice

ilkbahar ve yaz mevsimlerinde

that in the spring and summer

muazzam büyüklükteki buz yığınlarıyla

provides a wealth of phytoplankton and krill

fitoplankton ve karides benzeri canlıları

that supports what, till recently,

taşıyarak --yakın zamana kadar--

has been a virtually intact

neredeyse el değmemiş

near-shore ecosystem.

yakın kıyı ekosistemi destekliyordu.

But unfortunately, CCAMLR,

Ancak malesef,

the regional commission

balık rezervini ve diğer yaşayan deniz kaynaklarını

in charge of conserving and managing fish stocks

koruyan ve yöneten bir

and other living marine resources,

bölgesel komison olan CAMLAR

is unfortunately starting to give in to fishing interests

balık avlanmasına olan ilgisini kaybetmeye başladı

and has authorized the expansion

ve bölgede morina balıkçılığının

of toothfish fisheries in the region.

artırılmasına izin verdi.

The captain of a New Zealand vessel

Bu bölgede kısa bir süre önce bulunan

who was just down there

Yeni Zelanda gemisinin kaptanı

is reporting a significant decline

ana besin kaynağı antartika morina balığı

in the number of the Ross Sea killer whales,

olan ve yaşamı direk bu balıklara bağlı olan

who are directly dependent on the Antarctic toothfish

Ross Denizi katil balinalarının sayısında

as their main source of food.

bariz bir düşüş olduğunu rapor etti.

So what we need to do is to stand up boldly,

Bu yüzden ihtiyacımız olan şey cesurca,

singly and together,

teker teker ve birlikte durarak

to push governments,

hükümetleri zorlamak

to push regional fisheries management organizations,

bölgesel balıkçılık yönetim organizasyonlarını zorlamak

to declare our right

ve onlara açık denizlerin belli bölgelerinde

to declare certain areas off-limits to high seas fishing,

balıkçılığın limitlenme hakkı olduğunu bildirmek

so that the freedom to fish no longer means

ve artık balıklara özgürlüğün balıkçılarada her yerde ve

the freedom to fish anywhere and anytime.

her zaman özgürlük anlamına gelmediğini anlatmak

Coming closer to here, the Costa Rica Dome

Son zamanlarda keşfedilen

is a recently discovered area --

Kostarika alanına gelirsek --

potentially year-round habitat for blue whales.

burası tüm yıl boyunca mavi balinaların yaşam alanı.

There's enough food there to last them

Burda onlara yaz ve kış boyunca

the summer and the winter long.

yetecek miktarda yiyecek bulunuyor.

But what's unusual about the Costa Rica Dome

Ama kostarika alanıyla ilgili ilginç olan

is, in fact, it's not a permanent place.

buranın kalıcı bir yer olmadığı.

It's an oceanographic phenomenon

Bu okyanus bilimiyle ilgili bir fenomen

that shifts in time and space on a seasonal basis.

mevsimsel olarak zaman ve yer değiştiriyor.

So, in fact, it's not permanently in the high seas.

Bu yüzden açık denizlerde kalıcı bir yer yok.

It's not permanently in the exclusive economic zones

Bu beş Merkez Amerikan ülkelerinin

of these five Central American countries,

ayrıcalıklı ekonimik alanlarında da kalıcı değil,

but it moves with the season.

sezonla birlikte hareket ediyor.

As such, it does create a challenge to protect,

Bu durum koruma işini daha da zorlaştırıyor,

but we also have a challenge protecting the species that move along with it.

ve aynı zamanda bununla birlikte hareket eden türleri korumamızıda zorlaştırıyor.

We can use the same technologies that fishers use

Bizde balıkçıların kullandıkları teknolojileri kullanarak

to identify where the species are,

türleri bazen tüm yıl boyunca süren

in order to close the area

en savunmasız oldukları durumda

when it's most vulnerable,

yerlerini belirlemek içim

which may, in some cases, be year-round.

kullanabiliriz.

Getting closer to shore, where we are,

Olduğumuz yere kıyıya yaklaştıkça

this was in fact taken in the Galapagos.

ki bu Galapagos'ta çekilmişti.

Many species are headed through this region,

pek çok tür bu bölgeye doğru ilerliyor,

which is why there's been so much attention

Buda doğu tropikal pasifik deniz manzarasının

put into conservation

neden korunması gerektiğini

of the Eastern Tropical Pacific Seascape.

daha da ön plana çıkarıyor.

This is the initiative that's been coordinated

Bu girişim Uluslararası Koruma tarafından

by Conservation International

pek çok farklı partner ve

with a variety of partners and governments

hükümet tarafından planlanarak

to actually try to bring integrated management regime

tüm alana yerleşik yönetim sistemi getirmek için

throughout the area.

denenen bir girişim.

That is, it provides a wonderful example of where you can go

Bu gerçek bir bölgesel girişimle neler yapabileceğinizin

with a real regional initiative.

harika bir örneği.

It's protecting five World Heritage sites.

Beş tane Dünya Mirası Alanını koruyor.

Unfortunately, the World Heritage Convention

Ancak malesef şu an için

does not recognize the need to protect areas

Dünya Mirası kongresi ulusal yargı alanının

beyond national jurisdiction, at present.

dışında kalan yerleri koruma ihtiyacı duymuyor.

So a place like the Costa Rica Dome

Bu yüzden de teknik olarak

could not technically qualify

Kostarika alanı zamandan dolayı

the time it's in the high seas.

açık denizde sayılamıyor.

So what we've been suggesting

Burda bizim önerimiz

is that we either need to amend the World Heritage Convention,

ya Dünya Mirası Kongresine çeki düzen vereceğiz

so that it can adopt

oda böylece bu dünya mirası alanlarını

and urge universal protection of these World Heritage sites,

evrensel olarak korumaya yönelecek,

or we need to change the name

yada ismini değiştirmemiz gerekip

and call it Half-the-World Heritage Convention.

artık Dünya Mirası Kongresinin yarısı olarak adlandırmamız gerekecek.

But what we also know is that species like these sea turtles

Ancak deniz kaplumbağaları gibi türlerin doğu tropik pasifik

do not stay put in the Eastern Tropical Pacific Seascape.

deniz alanında durmayacağınıda biliyoruz.

These happen to go down to a vast South Pacific Gyre,

Zamanlarının çoğunu geniş güney pasifik

where they spend most of their time

döngüsünde geçiriyorlar ve en sonunda

and often end up getting hooked like this,

bu şekilde çengelle yada

or as bycatch.

kazara yakalanıyorlar.

So what I'd really like to suggest is that we need to scale-up.

Burda esas tavsiye etmek istediğim neleri artırabileceğimiz konusunda.

We need to work locally,

Yerel olarak çalışmalıyız

but we also need to work ocean-basin-wide.

ama aynı zamanda okyanus havzası genişliğinde de çalışmalıyız.

We have the tools and technologies now

Bizi okyanus havzası genişliğinde

to enable us to take a broader

yasa teklifinde bulunmaya olanak veren araçlara

ocean-basin-wide initiative.

ve teknolojiye sahibiz.

We've heard about the Tagging of Pacific Predators project,

17 Deniz hayatı nüfus sayımı projesinden birisi olan

one of the 17 Census of Marine Life projects.

Pasifiğin yırtıcılarını etiketleme projesinden haberdarız.

It's provided us data like this,

Bu proje bize minicik küçücük siyah

of tiny, little sooty shearwaters

yelkovan kuşlarının tüm okyanus havsasını

that make the entire ocean basin their home.

kendilerine ev yaptıkları bilgisini verdi.

They fly 65,000 kilometers

Bir yıldan daha az bir sürede

in less than a year.

65.000 km uçuyorlar.

So we have the tools and treasures coming from the Census of Marine Life.

Yani Deniz hayatı nüfusundan gelen araçlara ve birikime sahibiz.

And its culminating year

ve bu yıl son senesi

that's going to be launched in October.

Ekim ayında açıklanacak.

So stay tuned for further information.

Daha fazla bilgi için bizi takip edin.

What I find so exciting

Beni heyecanlandıran diğer bir unsurda

is that the Census of Marine Life

Deniz hayatı nüfus sayımının

has looked at more than the tagging of pacific predators;

sadece pasifik yırtıcılarına bakmayıp

it's also looked in the really unexplored mid-water column,

daha önce keşfedilmemiş su yüzeyinin altında yaşayan

where creatures like this flying sea cucumber

uçan deniz hıyarı gibi canlıların

have been found.

bulunmuş olması.

And fortunately, we've been able, as IUCN,

Ayrıca IUCN gibi Deniz hayatı nufüs grubuyla

to team up with the Census of Marine Life

birlikte bir takım olabildik

and many of the scientists working there

ve orda çalışan pek çok bilim adamı

to actually try to translate

bu bilgilerin büyük bir kısmını

much of this information to policymakers.

kanun koyucular için çevirisini yapıyor.

We have the support of governments now behind us.

Artık arkamızda hükümetlerinde desteği var.

We've been revealing this information through technical workshops.

Teknik seminerlerle bu bilgiyi açıklıyoruz

And the exciting thing is that we do have sufficient information

ve heyecan verici bir noktada elimizde

to move ahead to protect some of these

bu belli başlı umut ve sıcak noktaları

significant hope spots, hotspots.

korumaya yetecek kadar bilgi var.

At the same time we're saying,

Aynı zamanda şunuda söylüyoruz,

"Yes, we need more. We need to move forward."

'' Evet daha fazlasına ihtiyacımız var, daha da ilerlemeye ihtiyacımız var''

But many of you have said,

Şimdi pek çoğunuz bu korumuş deniz alanlarını yaratabilirsek

if you get these marine protected areas,

yada açık denizlerde balıkçılıkla ilgili

or a reasonable regime for high seas fisheries management in place,

bir rejim yönetebilirsek bunu nasıl

how are you going to enforce it?

uygulayacağımızı sorabilir.

Which leads me to my second passion besides ocean science,

Ki bu soru beni okyanus bilimiyle birlikte ikinci tutkum olan

which is outer space technology.

uzay teknolojisine yönlendiriyor.

I wanted to be an astronaut,

Bir astronot olmayı istiyordum,

so I've constantly followed

bu yüzden sürekli

what are the tools available to monitor Earth

uzaydan dünyayı görüntülemek için

from outer space --

kullanılan aletleri takip ediyordum

and that we have incredible tools like we've been learning about,

ve şimdi elimizde etiketlenmiş türleri

in terms of being able to follow tagged species

tüm yaşamları boyunca

throughout their life-cycles

açık okyanusta takip etmemize imkan tanıyan

in the open ocean.

harika araçlarımız var.

We can also tag and track fishing vessels.

Balıkçılık rotalarını etiketleyip takip edebiliriz

Many already have transponders on board

Pek çok gemide artık uydu vericisi var

that allow us to find out where they are and even what they're doing.

bu sayede nerede olduklarını ne yaptıklarını takip edebiliyoruz.

But not all the vessels have those to date.

Ancak bu rotaların hepsi güncel değil.

It does not take too much rocket science

Eğer açık denizlerdeki kaynaklarımıza

to actually try to create new laws to mandate,

ulaşma ayrıcalığına erişiyorsanız

if you're going to have the privilege

sizi yönetecek kanunları yapmak için

of accessing our high seas resources,

son teknoloji gerekmiyor.

we need to know -- someone needs to know --

bilmemiz gereken yada birilerinin bilmesi gereken

where you are and what you're doing.

nerede olduğu ve ne yaptığı.

So it brings me to my main take-home message,

Ve buda beni pek çok kişinin yaşadığı trajediyi ortadan kaldıracak

which is we can avert a tragedy of the commons.

esas vermek istediğim mesaja getiriyor

We can stop the collision course

Gezegenin %50'siyle çarpışan

of 50 percent of the planet

açık denizleri

with the high seas.

durdurabiliriz.

But we need to think broad-scale. We need to think globally.

Ama bunun için büyük, global düşünmemiz gerekiyor.

We need to change how we actually go about

Bu kaynakları nasıl yöneteceğimiz konusunda

managing these resources.

kendimizi değiştirmemiz gerekiyor.

We need to get the new paradigm

Dikkat ve saygıdan oluşan

of precaution and respect.

yeni bir örneğe ihtiyacımız var.

At the same time, we need to think locally,

Aynı zamanda yerel de düşünmeliyiz

which is the joy and marvel of Sylvia's hope spot wish,

ki bu Slyvia'nin umut noktası dileğindeki mucizedir

is that we can shine a spotlight

bu mucize ile daha önceden bilinmeyen

on many of these previously unknown areas,

pek çok alanı aydınlatabilir ve yapabilirsek

and to bring people to the table, if you will,

pek çok kişiyi etrafımıza toplayıp

to actually make them feel part of this community

onlara bu gelecekleri için umut olacak

that truly has a stake

bu toplumun bir parçası

in their future management.

olduklarını hissettirmeliyiz.

And third is that we need to look at ocean-basin-wide management.

üçüncü olarak okyanus havsası genişliğinde bir yönetim oluşturmalıyız.

Our species are ocean-basin-wide.

Türlerimiz okyanus havsası genişliğinde.

Many of the deep-sea communities

Pek çok derin deniz canlısı

have genetic distribution

okyanus havzasındaki

that goes ocean-basin-wide.

aynı genetik dağılıma sahip.

We need to better understand,

Önce anlamamız lazım

but we also need to start to manage and protect.

ama aynı zamanda yönetmemiz ve korumamızda gerekiyor.

And in order to do that,

Ve bunu yapabilmek için

you also need ocean-basin management regimes.

okyanus havsası rejimlerine de ihtiyacımız var.

That is, we have regional management regimes

Özel ekonomik noktalarda

within the exclusive economic zone,

bölgesel yönetim rejimleri var

but we need to scale these up, we need to build their capacity,

ancak bunların sayısını artırmalı, kapasitelerini artırmalıyız

so they're like the Southern Ocean,

böylece güney okyanusundaki gibi

where they do have the two-pronged fisheries

birbirini kucaklayan balıkçılık endüstrisi ve

and conservation organization.

koruma organizasyonları bir arada olabilir.

So with that, I would just like to sincerely thank and honor

Bununla birlikte Sylvia Earle'ye dileğinden ötürü

Sylvia Earle for her wish,

samimi bir şekilde teşekkür etmek istiyorum

for it is helping us to put a face on the high seas

dileği sayesinde açık denizlerle ve ulusal yargı

and the deep seas beyond national jurisdiction.

dışında bulunan derin denizlerle yüzleştik.

It's helping to bring an incredible group

Aynı şekilde yetenekli insanlardan oluşan

of talented people together

muhteşem bir grubun oluşmasına yardımcı oldu

to really try to solve and penetrate

böylece bir zamanlar çok uzak ve ayrı olan

these problems that have created our obstacles

bu bölgedeki elimizi kolumuzu bağlayan

to management and rational use

yönetim ve mantıklı kullanımla

of this area that was once so far away and remote.

ilgili engelleri çözmeyi denedik.

So on this tour, I hope I provided you

Ümit ederim bu sunumda size

with a new perspective of the high seas:

bizimde evimiz sayılan açık denizlerle ilgili

one, that it is our home too,

yeni bir bakış açısı kazandırabildim,

and that we need to work together

ve eğer gelecekte hala bizler için bir okyanus olmasını da istiyorsak

if we are to make this a sustainable ocean future for us all.

birlikte çalışmaya ihtiyacımız var.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlama)