Kristina Gjerde: Making law on the high seas

Tłumaczenie: Paweł Pieniążek Korekta: Anna Matera

Today I'm going to take you on a voyage

Dziś zabiorę was na wyprawę

to some place so deep,

do miejsc tak głębokich,

so dark, so unexplored

tak ciemnych, tak niezbadanych,

that we know less about it than we know about the dark side of the moon.

że wiemy o nich mniej niż o ciemnej stronie księżyca.

It's a place of myth and legend.

Jest to miejsce mitów i legend.

It's a place marked on ancient maps

Miejsce oznaczone na starożytnych mapach

as "here be monsters."

"Tutaj są potwory"

It is a place where each new voyage of exploration

Jest to miejsce, w którym każda nowa wyprawa naukowa

brings back new discoveries of creatures so wondrous and strange

przynosi nowe odkrycia stworzeń tak cudownych i dziwnych,

that our forefathers would have considered them monstrous indeed.

że nasi przodkowie uznaliby je rzeczywiście za potworne.

Instead, they just make me green with envy

Ja za to zielenieję z zazdrości,

that my colleague from IUCN

że mój kolega z IUCN [Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody]

was able to go on this journey to the south of Madagascar seamounts

mógł wybrać się w tą podróż na południe podwodnych gór Madagaskaru

to actually take photographs

by robić zdjęcia

and to see these wondrous creatures of the deep.

i oglądać te cudowne głębinowe stworzenia.

We are talking about the high seas.

Mówimy o otwartch wodach międzynarodowych.

The "high seas" is a legal term,

Jest to termin prawny,

but in fact, it covers 50 percent of the planet.

ale w rzeczywistości obejmuje 50% naszej planety.

With an average depth of the oceans

Przy średniej głębokości oceanów

of 4,000 meters,

rzędu 4 000 metrów,

in fact, the high seas covers and provides

te wody obejmują i zapewniają

nearly 90 percent of the habitat

niemalże 90% środowiska naturalnego

for life on this Earth.

dla życia na Ziemi.

It is, in theory, the global commons,

Są one, teoretycznie, globalnym dobrem wspólnym,

belonging to us all.

przynależnym nam wszystkim.

But in reality,

Ale w rzeczywistości

it is managed by and for

są one zarządzane przez i dla tych,

those who have the resources

którzy mają środki,

to go out and exploit it.

by je eksploatować.

So today I'm going to take you on a voyage

Więc dziś zabiorę was na wyprawę

to cast light on some of the outdated myths

by rzucić światło na niektóre przestarzale mity,

and legends and assumptions

legendy i domysły,

that have kept us as the true stakeholders

które trzymają nas, prawdziwych udziałowców

in the high seas in the dark.

wód otwartych w ciemności.

We're going to voyage to some of these special places

Podążymy do niektórych z tych wyjątkowych miejsc,

that we've been discovering in the past few years

które odkryliśmy przez ostatnich kilka lat

to show why we really need to care.

by pokazać dlaczego musimy się tym zająć.

And then finally, we're going to try

A następnie spróbujemy

to develop and pioneer a new perspective

rozwinąć i przyjąć nowe spojrzenie

on high seas governance

na zarządzanie wodami międzynarodowymi,

that's rooted in ocean-basin-wide conservation,

które wywodzi się z ochrony oceanów,

but framed in an arena of global norms

lecz sformułowane zostało w obszarze norm globalnych

of precaution and respect.

prewencji i poszanowania.

So here is a picture of the high seas

Oto zdjęcie wód międzynarodowych

as seen from above --

widzianych z góry -

that area in the darker blue.

ten obszar zaznaczony ciemniejszym niebieskim.

To me, as an international lawyer,

Dla mnie jako prawnika prawa międzynarodowego,

this scared me far more

to jest o wiele bardziej przerażające

than any of the creatures or the monsters we may have seen,

niż jakiekolwiek ze stworzeń czy potworów,

for it belies the notion that you can actually protect the ocean,

gdyż przeczy samemu założeniu, że naprawdę możemy chronić ocean,

the global ocean,

globalny ocean,

that provides us all with carbon storage,

który zapewnia nam magazyn węgla,

with heat storage, with oxygen,

magazyn gorąca, tlenu,

if you can only protect 36 percent.

jeśli możemy chronić zaledwie 36%.

This is indeed the true heart of the planet.

To jest prawdziwe serce planety.

Some of the problems that we have to confront

Niektóre z problemów, z którymi musimy się zmierzyć,

are that the current international laws --

to fakt, że obecne prawa międzynarodowe,

for example, shipping --

na przykład transport,

provide more protection

chronią bardziej

to the areas closest to shore.

obszary najbliżej brzegu.

For example, garbage discharge,

Na przykład, odprowadzanie śmieci,

something you would think just simply goes away,

coś o czym nie myśli się za wiele,

but the laws regulating

ale prawa regulujące

ship discharge of garbage

odprowadzanie śmieci ze statków

actually get weaker the further you are from shore.

słabną im dalej jesteśmy od brzegu.

As a result, we have garbage patches

Rezultatem tego mamy skupiska śmieci

the size of twice-Texas.

o obszarze dwukrotnie większym od Teksasu.

It's unbelievable.

To niewiarygodne.

We used to think the solution to pollution

Kiedyś myśleliśmy że rozwiązaniem problemu zanieczyszczenia

was dilution,

było rozcieńczenie,

but that has proved to be no longer the case.

ale to nie okazało sie rozwiązaniem.

So what we have learned from social scientists

Więc czego nauczyliśmy sie od socjologów

and economists like Elinor Ostrom,

i ekonomistów takich jak Elinor Ostrom,

who are studying the phenomenon

którzy badają zjawisko

of management of the commons on a local scale,

zarządzania dobrem wspólnym na skalę lokalną,

is that there are certain prerequisites

to to, że istnieją pewne uwarunkowania,

that you can put into place

które można wprowadzić tak,

that enable you to manage

by umożliwić zarządzanie

and access open space

i dostęp do otwartej przestrzeni

for the good of one and all.

z korzyścią jednostki i wszystkich.

And these include a sense of shared responsibility,

Wliczamy w nie poczucie współodpowiedzialności,

common norms that bind people together as a community.

wspólne normy, które łączą ludzi w społeczność.

Conditional access: You can invite people in,

Dostęp warunkowy: można zapraszać ludzi,

but they have to be able to play by the rules.

ale muszą grać zgodnie z regułami.

And of course, if you want people to play by the rules,

I oczywiście, chcąc by ludzie stosowali się do zasad,

you still need an effective system

potrzebny jest efektywny system

of monitoring and enforcement,

monitorowania i egzekwowania,

for as we've discovered,

ponieważ, jak odkryliśmy,

you can trust, but you also need to verify.

można ufać ale trzeba weryfikować.

What I'd also like to convey

Co więcej chciałabym przekazać,

is that it is not all doom and gloom

że nie tylko widoki smutku i zniechęcenia

that we are seeing in the high seas.

czekają nas w tych głębinach.

For a group of very dedicated individuals --

Grupa bardzo oddanych jednostek -

scientists, conservationists,

naukowców, ekologów,

photographers and states --

fotografów i państw -

were able to actually change a tragic trajectory

była zdolna zmienić dramatyczną trajektorię,

that was destroying fragile seascapes

niszczenia kruchych podmorskich krajobrazów,

such as this coral garden

takich jak ten ogród koralowy

that you see in front of you.

widoczny przed Państwem.

That is, we're able to save it from a fate

Chodzi o to, że jesteśmy w stanie uchronić go przed losem

of deep-sea bottom trawling.

połowów głębinowych.

And how did we do that?

Jak tego dokonaliśmy?

Well, as I said, we had a group of photographers that went out on board ships

Jak wspomniałam, mieliśmy grupę fotografów, którzy wypłynęli statkami

and actually photographed the activities in process.

i dosłownie sfotografowali to co się działo.

But we also spent many hours

Ale spędziliśmy również wiele godzin

in the basements of the United Nations,

w piwnicach ONZ,

trying to work with governments to make them understand

próbując przekonać rządy by zrozumiały,

what was going on so far away from land

że tak daleko od lądu,

that few of us had ever even imagined

z czego niewielu z nas zdawało sobie sprawę,

that these creatures existed.

istnieją te stworzenia.

So within three years,

Więc w przeciągu trzech lat.

from 2003 to 2006,

od 2003 do 2006,

we were able to get norm in place

mogliśmy wprowadzić normę,

that actually changed the paradigm

która faktycznie zmieniła standard

of how fishers went about

tego jak rybacy przeprowadzali

deep-sea bottom trawling.

połowy głębinowe.

Instead of "go anywhere, do anything you want,"

Zamiast "płyń gdzie chcesz, rób co chcesz"

we actually created a regime

wprowadziliśmy reżim,

that required prior assessment of where you're going

który wymaga wcześniejszej oceny miejsca docelowego

and a duty to prevent significant harm.

i obowiązek zapobiegania znacznym szkodom.

In 2009, when the U.N. reviewed progress,

W 2009 kiedy ONZ przeglądało postępy,

they discovered

odkryli oni,

that almost 100 million square-kilometers of seabed

że niemal 100 milionów kilometrów kwadratowych dna morskiego

had been protected.

było chronione.

This does not mean that it's the final solution,

To nie oznacza, że jest to ostateczne rozwiązanie,

or that this even provides permanent protection.

ani że to zapewnia trwałą ochronę,

But what it does mean

ale oznacza to,

is that a group of individuals can form a community

że grupa osób może stworzyć społeczność

to actually shape

tak by faktycznie kształtować

the way high seas are governed,

sposób w jaki wody międzynarodowe są zarządzane,

to create a new regime.

by stworzyć nowy reżim.

So I'm looking optimistically at our opportunities

Spoglądam optymistycznie na nasze szanse

for creating a true, blue perspective

stworzenia prawdziwie błękitnej perspektywy

for this beautiful planet.

dla naszej pięknej planety.

Sylvia's wish

Życzenie Sylwii Earle

provides us with that leverage, that access

zapewnia nam tą przewagę, ten klucz

to the heart of human beings,

do serca ludzi,

you might say,

można by rzec,

who have rarely seen places beyond their own toes,

którzy rzadko widzą miejsca poza obrębem swoich stóp,

but are now hopefully going to become interested

ale teraz, mam nadzieję, zainteresują się

in the full life-cycle of creatures like these sea turtles,

pełnym cyklem życia stworzeń takich jak te żółwie morskie,

who indeed spend most of their time in the high seas.

które faktycznie spędzają większość swojego życia w tych głębinach.

Today, we're just going to voyage to a small sampling

Dziś wybierzemy się by odwiedzić niewielką próbkę

of some of these special areas,

niektórych z tych wyjątkowych obszarów,

just to give you an idea of the flavor

tak by dać poczuć smak

of the riches and wonders they do contain.

bogactw i cudów jakie zawierają.

The Sargasso Sea, for example,

Morze Sargasowe dla przykładu,

is not a sea bounded by coastlines,

nie jest morzem wyznaczonym linią brzegową,

but it is bounded by oceanic currents

lecz przez prądy oceaniczne,

that contain and envelope

które zawierają i oskrzydlają

this wealth of sargassum

to bogactwo glonów [brunatnic],

that grows and aggregates there.

które tam rosną i mają swoje skupiska.

It's also known as the spawning ground for eels

Jest ono również znane jako tarlisko węgorzy

from Northern European

z północnoeuropejskich

and Northern American rivers

i północnoamerykańskich rzek,

that are now so dwindling in numbers

których to [węgorzy] liczebność tak maleje,

that they've actually stopped showing up in Stockholm,

że właściwie przestały docierać do Sztokholmu.

and five showed up in the U.K. just recently.

A zaledwie pięć pokazało się w Wielkiej Brytanii zupełnie niedawno.

But the Sargasso Sea,

Morze Sargassowe,

the same way it aggregates sargassum weed,

w taki sam sposób jaki gromadzi glony brunatnic,

actually is pulling in the plastic

zbiera również plastik

from throughout the region.

z całego regionu.

This picture doesn't exactly show

To zdjęcie nie pokazuje właściwie

the plastics that I would like it to show, because I haven't been out there myself.

tego plastiku, który chciałam pokazać ponieważ nie było mnie tam.

But there has just been a study

Ale istnieją badania

that was released in February

opublikowane w lutym,

that showed there are 200,000

które pokazały, że jest około 200 000

pieces of plastic per square-kilometer

sztuk plastiku na kilometr kwadratowy

now floating in the surface of the Sargasso Sea,

teraz unoszące się na powierzchni Morza Sargassowego,

and that is affecting the habitat

a to ma wpływ na środowisko naturalne

for the many species in their juvenile stages

wielu gatunków w ich początkowych stadiach rozwoju,

who come to the Sargasso Sea

przybywających do Morza Sargassowego

for its protection and its food.

dla ochrony i pożywienia.

The Sargasso Sea is also a wondrous place

Morza Sargassowego jest również wspaniałym miejscem

for the aggregation of these unique species

do agregacji tych unikatowych gatunków,

that have developed to mimic the sargassum habitat.

które nauczyły się imitować to glonowe otoczenie.

It also provides a special habitat

Zapewnia również specjalne miejsce lęgowe

for these flying fish to lay their eggs.

dla latających ryb.

But what I'd like to get from this picture

Chciałabym pokazać tym zdjęciem,

is that we truly do have an opportunity

że naprawdę mamy szansę

to launch a global initiative for protection.

rozpocząć globalną inicjatywę ochrony.

Thus, the government of Bermuda has recognized the need

Tak więc rząd Bermudów uznał potrzebę

and its responsibility

i odpowiedzialność

as having some of the Sargasso Sea

posiadania części Morza Sargassowego

within its national jurisdiction --

w swojej jurysdykcji -

but the vast majority is beyond --

ogromna większość jest poza -

to help spearhead a movement

tak by pomóc, przodując na rzecz

to achieve protection for this vital area.

osiągnięcia ochrony dla tego ważnego obszaru.

Spinning down to someplace a little bit cooler than here right now:

Przenosimy się w miejsce odrobinę chłodniejsze niż to tutaj dziś,

the Ross Sea in the Southern Ocean.

Morze Rossa na Oceanie Południowym.

It's actually a bay.

Tak naprawdę jest to zatoka.

It's considered high seas, because the continent

Jest uważana za wody otwarte ponieważ sam kontynent

has been put off limits

został uznany za teren poza granicami

to territorial claims.

roszczeń terytorialnych,

So anything in the water is treated as if it's the high seas.

więc wszystko w wodzie jest traktowane jako morza otwarte.

But what makes the Ross Sea important

Ale to, co czyni Morze Rossa ważnym,

is the vast sea of pack ice

to ogromny obszar pływającej kry,

that in the spring and summer

który wiosną i latem

provides a wealth of phytoplankton and krill

zapewnia bogactwo planktonu i krylu,

that supports what, till recently,

który z kolei zapewnia istnienie tego, co aż do niedawna

has been a virtually intact

było niemalże nienaruszonym

near-shore ecosystem.

ekosystemem blisko-brzegowym.

But unfortunately, CCAMLR,

Niestety CAMLAR,

the regional commission

regionalna komisja

in charge of conserving and managing fish stocks

odpowiedzialna za ochronę i zarządzanie zasobami ryb

and other living marine resources,

i innymi żyjącymi morskimi zasobami,

is unfortunately starting to give in to fishing interests

zaczyna ulegać interesom rybołówstwa

and has authorized the expansion

i zatwierdziła rozszerzenie

of toothfish fisheries in the region.

łowisk antara patagońskiego w tym regionie.

The captain of a New Zealand vessel

Kapitan nowozelandzkiego statku,

who was just down there

który niedawno tam przebywał

is reporting a significant decline

donosi o znacznym zmniejszeniu

in the number of the Ross Sea killer whales,

liczebności orki z Morza Rossa,

who are directly dependent on the Antarctic toothfish

która jest bezpośrednio zależna od antara

as their main source of food.

stanowiącego ich główne źródło pożywienia.

So what we need to do is to stand up boldly,

Więc do nas teraz należy odważne powstanie,

singly and together,

każdy z osobna i wszyscy razem,

to push governments,

by naciskać na rządy,

to push regional fisheries management organizations,

by naciskać na regionalne organizacje rybołówstwa,

to declare our right

by domagać się naszego prawa,

to declare certain areas off-limits to high seas fishing,

by uznano pewne obszary poza dostępem dla rybołówstwa na wodach otwartych

so that the freedom to fish no longer means

tak by prawo do połowu już przestało oznaczać

the freedom to fish anywhere and anytime.

swobodę połowu gdziekolwiek i kiedykolwiek.

Coming closer to here, the Costa Rica Dome

Bliżej tego miejsca, tzw "Kopuła kostarykańska"

is a recently discovered area --

jest niedawno odkrytym obszarem,

potentially year-round habitat for blue whales.

prawdopodobnie całorocznym siedliskiem płetwali błękitnych.

There's enough food there to last them

Jest tam wystarczająco dużo pożywienia

the summer and the winter long.

w okresie letnim jak i zimowym.

But what's unusual about the Costa Rica Dome

Ale to, co wyróżnia to miejsce,

is, in fact, it's not a permanent place.

to jego niestałość.

It's an oceanographic phenomenon

Jest to zjawisko oceanograficzne,

that shifts in time and space on a seasonal basis.

które się zmienia w czasie i przestrzeni sezonowo.

So, in fact, it's not permanently in the high seas.

Więc, tak na prawdę, nie jest stale na obszarze wód otwartych.

It's not permanently in the exclusive economic zones

Nie jest stale w wyłączonych strefach ekonomicznych

of these five Central American countries,

tych pięciu krajów Ameryki Srodkowej,

but it moves with the season.

ale przemieszcza się wraz z porami roku.

As such, it does create a challenge to protect,

Jako takie stanowi wyzwanie by je chronić,

but we also have a challenge protecting the species that move along with it.

ale również wyzwaniem jest ochrona gatunków przemieszczających się wraz z nią.

We can use the same technologies that fishers use

Możemy używać tych samych technologii co rybacy,

to identify where the species are,

by zlokalizować gdzie są określone gatunki,

in order to close the area

tak by zamknąć ten obszar

when it's most vulnerable,

kiedy jest najbardziej narażony,

which may, in some cases, be year-round.

co może, w niektórych przypadkach, oznaczać cały rok.

Getting closer to shore, where we are,

Zbliżamy się bliżej brzegu, na którym jesteśmy.

this was in fact taken in the Galapagos.

To zdjęcie było zrobione na Galapagos.

Many species are headed through this region,

Wiele gatunków przemierza ten region,

which is why there's been so much attention

dlatego też tak wiele uwagi poświęcono

put into conservation

by objąć ochroną

of the Eastern Tropical Pacific Seascape.

Wschodni Podzwrotnikowy Rezerwat Morski.

This is the initiative that's been coordinated

Jest to inicjatywa, koordynowana

by Conservation International

przez Conservation International

with a variety of partners and governments

przy współpracy z wieloma partnerami i rządami

to actually try to bring integrated management regime

by wprowadzić zintegrowany reżim zarządzania

throughout the area.

na całym obszarze.

That is, it provides a wonderful example of where you can go

Stanowi to cudowny przykład do czego można dojść

with a real regional initiative.

z prawdziwą inicjatywą regionalną.

It's protecting five World Heritage sites.

Ochrania ona pięć miejsc Dziedzictwa Światowego.

Unfortunately, the World Heritage Convention

Niestety Komitet Światowego Dziedzictwa

does not recognize the need to protect areas

nie widzi aktualnie potrzeby ochrony obszarów

beyond national jurisdiction, at present.

poza narodową jurysdykcją.

So a place like the Costa Rica Dome

Więc takie miejsca jak "Kopuła kostarykańska"

could not technically qualify

nie mogłoby się kwalifikować

the time it's in the high seas.

będąc w danej chwili w obszarze wód otwartych.

So what we've been suggesting

Nasze propozycje w tej kwestii

is that we either need to amend the World Heritage Convention,

to albo poprawka do Listy Dziedzictwa Światowego,

so that it can adopt

tak by mogła przyjąć

and urge universal protection of these World Heritage sites,

i przyspieszyć uniwersalną ochronę tych miejsc dziedzictwa światowego,

or we need to change the name

albo musimy zmienić nazwę

and call it Half-the-World Heritage Convention.

i nazwać ją Listą Połowy Światowego Dziedzictwa.

But what we also know is that species like these sea turtles

Ale wiemy również, że gatunki jak te żółwie morskie

do not stay put in the Eastern Tropical Pacific Seascape.

nie tkwią w jednym miejscu we Wschodnim Podzwrotnikowym Rezerwacie Morskim.

These happen to go down to a vast South Pacific Gyre,

Te przemieszają się w ogromnym kolisku Południowego Pacyfiku,

where they spend most of their time

gdzie spędzają większość swojego czasu

and often end up getting hooked like this,

i często kończą złapane w ten sposób

or as bycatch.

lub jako połów przypadkowy.

So what I'd really like to suggest is that we need to scale-up.

Więc chciałabym podkreślić, że musimy rozszerzyć skalę działań.

We need to work locally,

Musimy działać lokalnie,

but we also need to work ocean-basin-wide.

ale musimy również działać na skalę oceanu.

We have the tools and technologies now

Mamy teraz odpowiednie narzędzia i technologie

to enable us to take a broader

byśmy mogli przedsięwziąć inicjatywę.

ocean-basin-wide initiative.

Inicjatywę na skalę oceanu.

We've heard about the Tagging of Pacific Predators project,

Wiemy o projekcie Oznaczanie Drapieżników Pacyfiku,

one of the 17 Census of Marine Life projects.

jednego z 17 projektów Spisu morskich form życia.

It's provided us data like this,

Zapewnił nam m.in. dane takie jak te

of tiny, little sooty shearwaters

o małych, maleńkich burzykach szarych,

that make the entire ocean basin their home.

dla których cały basen oceanu jest domem.

They fly 65,000 kilometers

przelatują 65 000 km

in less than a year.

w przeciągu niecałego roku.

So we have the tools and treasures coming from the Census of Marine Life.

Więc mamy nieocenione narzędzia ze Spisu morskich form życia.

And its culminating year

A jego kulminacyjny rok

that's going to be launched in October.

rozpocznie się w październiku.

So stay tuned for further information.

Wkrótce więcej informacji.

What I find so exciting

Mnie najbardziej ekscytuje to,

is that the Census of Marine Life

że Spis morskich form życia

has looked at more than the tagging of pacific predators;

to nie tylko oznakowywanie drapieżników z Pacyfiku,

it's also looked in the really unexplored mid-water column,

ale również przyglądanie się naprawdę nieodkrytym głębinom,

where creatures like this flying sea cucumber

gdzie stworzenia takie jak ten latający ogórek morski

have been found.

zostały znalezione

And fortunately, we've been able, as IUCN,

Szczęśliwie, byliśmy wstanie jako IUCN [Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody],

to team up with the Census of Marine Life

połączyć siły z projektem Spis morskich form życia [Census of Marine Life]

and many of the scientists working there

i wieloma naukowcami pracującymi przy nim

to actually try to translate

by spróbować przełożyć

much of this information to policymakers.

wiele z tych informacji politykom.

We have the support of governments now behind us.

Mamy teraz poparcie rządów.

We've been revealing this information through technical workshops.

Udostępniamy te informacje przez warsztaty naukowe.

And the exciting thing is that we do have sufficient information

A ekscytującym jest to, że mamy wystarczające dane

to move ahead to protect some of these

by zrobić ten krok do przodu i zacząć chronić

significant hope spots, hotspots.

niektóre z tych miejsc nadziei, tych hot spotów.

At the same time we're saying,

Zarazem mówimy,

"Yes, we need more. We need to move forward."

"Tak, potrzebujemy więcej. Musimy iść naprzód."

But many of you have said,

Ale wielu z was zwraca uwagę,

if you get these marine protected areas,

że jeśli uda się objąć ochroną te obszary morskie,

or a reasonable regime for high seas fisheries management in place,

lub objąć rozsądnym reżimem zażądanie rybołówstwem na otwartych wodach,

how are you going to enforce it?

to jak uda się to wyegzekwować?

Which leads me to my second passion besides ocean science,

Co prowadzi do mojej drugiej - obok oceanografii - pasji,

which is outer space technology.

którą jest technologia kosmiczna.

I wanted to be an astronaut,

Chciałam być astronautką,

so I've constantly followed

więc nieustannie przyglądam się

what are the tools available to monitor Earth

dostępnym narzędziom do monitorowania Ziemi

from outer space --

z przestrzeni kosmicznej...

and that we have incredible tools like we've been learning about,

a mamy niewiarygodne narzędzia,

in terms of being able to follow tagged species

umożliwiające nam śledzenie oznaczonych gatunków

throughout their life-cycles

przez cały ich cykl życiwy

in the open ocean.

w otwartym oceanie.

We can also tag and track fishing vessels.

Jesteśmy również w stanie oznakować i śledzić okręty rybackie.

Many already have transponders on board

Wiele z nich już ma nadajniki na pokładzie,

that allow us to find out where they are and even what they're doing.

które umożliwiają nam sprawdzenie gdzie są a nawet co robią.

But not all the vessels have those to date.

Ale na tę chwilę nie wszystkie okręty je mają.

It does not take too much rocket science

Nie jest jakąś wielką filozofią

to actually try to create new laws to mandate,

stworzenie nowych zapisów prawa by wymagać tego,

if you're going to have the privilege

że jeśli chcesz otrzymać przywilej

of accessing our high seas resources,

dostępu do zasobów wód otwartych,

we need to know -- someone needs to know --

musimy wiedzieć - ktoś musi wiedzieć -

where you are and what you're doing.

gdzie jesteś i co robisz.

So it brings me to my main take-home message,

To sprowadza się do mojej myśli przewodniej dzisiejszego spotkania,

which is we can avert a tragedy of the commons.

że możemy zapobiec tragedii dóbr wspólnych.

We can stop the collision course

Możemy zatrzymać ten kurs kolizyjny

of 50 percent of the planet

50 procent planety

with the high seas.

z wodami otwartymi.

But we need to think broad-scale. We need to think globally.

Ale musimy myśleć w szerokiej perspektywie. Musimy myśleć globalnie.

We need to change how we actually go about

Musimy zmienić nasz sposób

managing these resources.

zarządzania tymi zasobami.

We need to get the new paradigm

Musimy wprowadzić nowy paradygmat

of precaution and respect.

przezorności i poszanowania.

At the same time, we need to think locally,

W tym samym czasie musimy myśleć lokalnie,

which is the joy and marvel of Sylvia's hope spot wish,

co jest sednem marzenia Sylvii Earle o miejscach nadziei,

is that we can shine a spotlight

że możemy uwidocznić

on many of these previously unknown areas,

wiele z tych wcześniej nieznanych obszarów,

and to bring people to the table, if you will,

i przyciągnąć ludzi

to actually make them feel part of this community

tak by sprawić by poczuli się częścią społeczności,

that truly has a stake

która na prawdę ma swój udział

in their future management.

w jej przyszłym zarządzaniu.

And third is that we need to look at ocean-basin-wide management.

Po trzecie, musimy przyjrzeć się zarządzaniu całym basenem oceanu.

Our species are ocean-basin-wide.

Nasze gatunki żyją w całym oceanie.

Many of the deep-sea communities

Wiele z tych społeczności głębinowych

have genetic distribution

ma dystrybucję genetyczną

that goes ocean-basin-wide.

na skalę całego oceanu.

We need to better understand,

Musimy zrozumieć,

but we also need to start to manage and protect.

ale zarazem musimy zacząć zarządzać i chronić.

And in order to do that,

A żeby to zrobić,

you also need ocean-basin management regimes.

potrzebne są reżimy zarządzania na skalę oceanu.

That is, we have regional management regimes

Mamy regionalne reżimy zarządzania

within the exclusive economic zone,

wyłącznie w sferze ekonomicznej,

but we need to scale these up, we need to build their capacity,

ale musimy je rozszerzyć, musimy rozbudować ich możliwości,

so they're like the Southern Ocean,

tak by były jak Ocean Południowy,

where they do have the two-pronged fisheries

gdzie mają podwójną organizację,

and conservation organization.

zajmującą się i rybołówstwem, i ekologią.

So with that, I would just like to sincerely thank and honor

I tym samym chciałabym serdecznie podziękować

Sylvia Earle for her wish,

Sylvii Earle za jej życzenie,

for it is helping us to put a face on the high seas

gdyż pozwala nam ono nadać twarz wodom otwartym

and the deep seas beyond national jurisdiction.

i głębinom morskim poza obszarami jurysdykcji krajowej.

It's helping to bring an incredible group

Pomaga zebrać niesamowitą grupę

of talented people together

utalentowanych ludzi

to really try to solve and penetrate

by naprawdę spróbować rozwiązać

these problems that have created our obstacles

te problemy, które nastręczają nam trudności

to management and rational use

w zarządzaniu i racjonalnym użytkowaniu

of this area that was once so far away and remote.

tego obszaru, niegdyś tak odległego.

So on this tour, I hope I provided you

Mam nadzieję, że nakreśliłam Państwu

with a new perspective of the high seas:

perspektywę wód otwartych,

one, that it is our home too,

które też są naszym domem

and that we need to work together

i przekonałam, że musimy pracować wspólnie

if we are to make this a sustainable ocean future for us all.

jeśli mają być dla nas wszystkich zrównoważoną oceaniczną przyszłością.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)