Ukraine's Fight to Keep Educating Its Children | Zoya Lytvyn | TED

Çeviri: Gözde Alpçetin Gözden geçirme: İlker ÖZBAŞ

On February 24,

24 Şubat’ta

my daughter spoke for the first time.

kızım ilk kez konuştu.

First word was “ba-bah,”

İlk kelimesi “ba-bah”ydı,

which means the sound of a great explosion.

büyük bir patlamanın sesini kastediyordu.

That night, we woke to the concussive sound of bombs

O gece bombaların sesine uyandık,

as our windows came crashing in.

pencerelerimiz patladı.

It was the bombardment of Kyiv.

Kiev bombalanıyordu.

I'm someone who didn't believe it would happen.

Bunun olabileceğine inanmayan biriydim.

I was born just a few days before the Chernobyl disaster

Çernobil faciasından sadece birkaç gün önce

and a few years before the collapse of the Soviet Union.

ve Sovyetler Birliği’nin çöküşünden birkaç yıl önce doğmuştum.

I grew up in an independent Ukraine,

Bağımsız bir Ukrayna’da büyüdüm,

struggling to overcome the legacy of the Soviet system.

Sovyet sisteminin geride bıraktığı mirasın üstesinden gelmekle mücadele ettik.

My mother and my grandmother worked very hard

Annem ve anneannem, iyi bir eğitim alabilmem için çok çalıştı

so that I could have a good education

çünkü benim neslimin ülkeyi inşa edeceğine inanıyorlardı.

because they believed my generation would build the country.

And we have.

Yaptık da.

Until six weeks ago,

Altı hafta öncesine kadar

Ukraine was on an upward path,

Ukrayna yükselişteydi,

becoming more prosperous, more fair, more free.

gitgide daha zengin, daha adil ve daha özgür oluyordu.

In 2004 and 2013,

2004 ve 2013′te

we marched for democracy, and we defeated autocracy.

demokrasi için yürüdük ve otokrasiyi yendik.

So I was stunned when the windows crushed in.

Dolayısıyla pencereler patladığında buz kesilmiştim.

I froze.

Donup kalmıştım.

Speechless, motionless,

Nutku tutulmuş, hareketsiz,

absolutely helpless.

tamamen çaresiz haldeydim.

That was my first lesson of war.

Bu, benim ilk savaş dersimdi.

What you cherish can be taken from you in a moment.

Üzerine titrediğiniz şey bir anda elinizden alınabilir.

Even your peace of mind.

İç huzur bile.

My hands were still shaking as I fled to the west of Ukraine with my children

Çocuklarımla Ukrayna’nın batısına, sonra da Slovakya sınırına kaçarken

and then over the border to Slovakia.

ellerim hala titriyordu.

My husband and my parents remain in Kyiv, helping our country.

Eşim ve ebeveynlerim Kiev’de kaldılar, ülkemize yardım ediyorlar.

As we traveled further from our family,

Ailemizden uzaklaştıkça

I imagined all that was being destroyed.

her şeyin yok edildiğini hayal ettim.

Our homes, our hospitals,

Evlerimiz, hastanelerimiz,

our critical infrastructure and so much more.

kritik alt yapılar ve çok daha fazlası.

For 40 million people in my country

Ülkemdeki 40 milyon insan

and for billions around the globe,

ve Dünya’daki milyarlarca insan için

February 24 is the day Russia invaded Ukraine.

24 Şubat Rusya’nın Ukrayna’yı işgal ettiği gün.

For seven million Ukrainian children,

7 milyon Ukraynalı çocuk için

it is also the day Russia tried to take their future.

24 Şubat ayrıca Rusya’nın geleceklerini ellerinden almaya çalıştıkları gün.

176 children have been killed by Russian bombs.

176 çocuk Rus bombaları tarafından öldürüldü.

Hundreds more have been wounded.

Yüzlerce fazlası ise yaralandı.

Ten years ago,

10 yıl önce

kendimi Ukraynalı çocuklar için

I dedicated myself to building world-class schools

dünya standartlarında okullar inşa etmeye adadım.

for the children of Ukraine.

I believe education is the most powerful tool

Ekonomiyi, çevreyi

for improving the economy,

ve insan sağlığını geliştirmek için

the environment and human well-being.

eğitimin en güçlü araç olduğuna inanıyorum.

War very quickly destroys all three.

Savaş çok hızlı bir şekilde bu üçünü yok etti.

So far, 900 schools have been critically damaged.

Şimdiye kadar 900 okul ciddi derecede zarar gördü.

84 are completely destroyed.

84 okul ise tamamen yıkıldı.

And yet, education goes on.

Yine de eğitim devam ediyor.

During the COVID pandemic,

COVID salgını sırasında

Ukrainian government engaged my team to create the Ukrainian school online.

Ukrayna hükümeti, online okullar oluşturmak için benim ekibimi tuttu.

During the last two years,

Son iki senedir,

it has delivered school to children wherever they were.

nerede olurlarsa olsunlar okulu çocuklara getirdi.

Students from remote areas had access to teachers and lessons

Uzak bölgelerdeki öğrenciler aksi durumda erişemeyecekleri

derslere ve öğretmenlere ulaşabiliyordu.

they wouldn't have otherwise.

This platform covers the secondary school curriculum

Bu platform ortaokul müfredatını kapsıyor

and puts every student in front of our very best teachers.

ve her öğrenciyi en iyi öğretmenlerimizin karşısına getiriyor.

We never imagined our nonprofit project would be needed in a situation

Kar amacı gütmeyen projemizin

COVID’den çok daha kötü bir durumda

even more horrible than COVID.

ihtiyaç duyulacağını hiç düşünmedik.

But today, almost 400,000 students learn on this platform.

Ama bugün neredeyse 400.000 öğrenci bu platformda öğrenim görüyor.

They connect from within Ukraine and from 120 countries

Ukrayna’dan ve şu anda sığınmacı oldukları 120 ülkeden bağlanıyorlar.

where they are refugees at the moment.

And for all of them, those couple of hours a day

Hepsi için günde birkaç saat

is not just a safe environment where they learn something new.

sadece yeni bir şey öğrendikleri güvenli bir ortam değil.

It is also the space where, despite everything,

Bu ortam aynı zamanda, her şeye rağmen,

Ukraine continues to invest in them.

Ukrayna’nın onlara yatırım yaptığı ortam.

And that was my second lesson of war.

Bu da benim ikinci savaş dersimdi.

Putin can take a lot from us.

Putin bizden çok şey alabilir.

Our homes, our jobs, our loved ones, our peace.

Evlerimizi, işlerimizi, sevdiklerimizi, huzurumuzu.

But he cannot undo education.

Ama eğitimi mahvedemez.

Knowledge and curiosity are unassailable treasures.

Bilgi ve merak, ele geçirilemeyen hazinelerdir.

And as long as our children keep learning

Çocuklarımız öğrenmeye

and our teachers keep teaching,

ve öğretmenlerimiz öğretmeye devam ettikçe,

even while they are starving in shelters under bombardment,

bombardıman altındaki sığınaklarda açlıktan ölürken bile,

even in refugee camps,

mülteci kamplarında bile

we are undefeated.

yenilmeziz.

In this war, every Ukrainian has his own front.

Bu savaşta her Ukraynalının kendi cephesi var.

Our soldiers, our doctors, our mothers.

Askerlerimizin, doktorlarımızın, annelerimizin

And, yes, even our children and teachers.

ve evet, çocuklarımızın ve öğretmenlerimizin bile.

By continuing to learn, they fight for our future.

Öğrenmeye devam ederek geleceğimiz için savaşıyorlar

And this fight is about so much more than borders.

ve bu savaş sınırlardan çok daha fazlası için.

Ukrainians are fighting for freedom,

Ukraynalılar özgürlük için,

for our right to imagine and build our future in our own way.

kendimizce geleceğimizi inşa etmek için ve hayal etme hakkımız için savaşıyor.

Our people stand heroically.

Bizim halkımız kahramanca duruyor.

But against the second-largest army in the world,

Ama dünyadaki en büyük ikinci orduya karşı

we cannot stand alone.

tek başımıza duramayız.

To end this war, we need you.

Bu savaşı sonlandırmak için size ihtiyacımız var.

We need every citizen in every nation to demand that it stops.

Her milletten her vatandaşın savaşın son bulmasını talep etmesine ihtiyacımız var.

And that was my third lesson.

Bu da benim üçüncü dersimdi.

My freedom is connected to yours.

Benim özgürlüğüm sizinkine bağlı.

My daughter's first word was the sound of destruction.

Kızımın ilk kelimesi yıkımın sesiydi.

But as she grows,

Ama büyüdükçe

I know she and the rest of her generation

onun ve neslinin geri kalanının

will build Ukraine again.

Ukrayna’yı yeniden inşa edeceğini biliyorum.

We will rehabilitate our roads, our schools, our hospitals,

Yollarımızı, okullarımızı, hastanelerimizi,

our houses and people.

evlerimizi ve insanlarımızı onaracağız.

Fueled by knowledge and curiosity,

Bilgi ve merakla dolu bir şekilde

we will walk again the path to become a prosperous, free nation.

ferah, özgür bir ulus olmak için bu yolu tekrar yürüyeceğiz.

If you stand with us.

Eğer bizim yanımızda olursanız.

So please,

Bu yüzden lütfen,

don't watch from the side.

dışarıdan izlemeyin.

Don't wait and see.

Bekleyip görmeyin.

Stand up with us now.

Şimdi yanımızda olun.

Stand up for freedom.

Özgürlüğün yanında olun.

Stand up for democracy.

Demokrasinin yanında olun.

Stand up for Ukraine.

Ukrayna’nın yanında olun.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)