How sleep affects your emotions | Sleeping with Science, a TED series

270,091 views ・ 2020-09-02

TED


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

00:00
So exactly, how does a lack of sleep impact our emotional brain?
0
182
4857
Çeviri: Nihal Aksakal Gözden geçirme: Miraç Şendil
Tam olarak, uyku eksikliği duygusal beynimizi nasıl etkiler?
00:05
Why does that lack of sleep make us
1
5063
1873
Neden uyku eksikliği bizi duygusal olarak
00:06
so emotionally irrational and hyperreactive?
2
6960
4187
bu kadar mantıksız ve hiperreaktif yapıyor?
00:11
[Sleeping with Science]
3
11608
2118
[Bilim ile Uyumak]
00:16
Well, several years ago, we conducted a brain imaging study.
4
16192
3662
Birkaç yıl önce bir beyin görüntüleme çalışması yaptık.
00:19
And we took a group of healthy adults.
5
19878
2544
Bir grup sağlıklı yetişkinle çalıştık.
00:22
And we either gave them a full night of sleep
6
22446
2525
Ya bir gece uykularını almalarına izin verdik
00:24
or we sleep-deprived them.
7
24995
1841
ya da uykusuz bıraktık.
00:26
And then the next day, we placed them inside an MRI scanner,
8
26860
4055
Ertesi gün, onları bir MRI makinesinin içine yatırdık
00:30
and we looked at how their emotional brain was reacting.
9
30939
3629
ve duygusal beyinlerinin nasıl tepki verdiğine baktık.
00:34
And we focused on one structure in particular,
10
34978
3160
Özellikle tek bir yapıya odaklandık,
00:38
it's called the amygdala.
11
38162
1697
adı amigdala.
00:39
And the amygdala is one of the centerpiece regions
12
39883
3525
Amigdala, olumsuz duygusal tepkiler de dahil olmak üzere
00:43
for the generation of strong emotional reactions,
13
43432
4047
güçlü duygusal tepkilerin oluşumunun
00:47
including negative emotional reactions.
14
47503
2976
en önemli bölgelerinden biri.
00:50
Now when we looked at those people who had had a full night of sleep,
15
50503
3841
Gece uykusunu tam almış insanlara baktığımızda
00:54
what we saw was a nice, appropriate moderate degree
16
54368
4838
gördüğümüz şey, amigdaladan gelen hoş,
00:59
of reactivity from the amygdala.
17
59230
2295
uygun orta dereceli bir reaktiviteydi.
01:01
It wasn't as though there was no response at all,
18
61549
2807
Hiç yanıt yokmuş gibi değildi
01:04
but it was an appropriate response.
19
64380
2246
ama uygun bir yanıttı.
01:06
Yet in those people who were sleep-deprived,
20
66650
2701
Fakat uykusuz kalan insanlarda,
01:09
that deep emotional brain center was in fact, hyperactive.
21
69375
5116
o derin duygusal beyin merkezi aslında hiperaktifti.
01:14
Indeed, the amygdala was almost 60 percent more responsive
22
74515
4936
Gerçekten de amigdala uykusuzluk koşulları altında
01:19
under conditions of a lack of sleep.
23
79475
2601
neredeyse yüzde 60 daha duyarlıydı.
01:22
But why was that the case?
24
82100
2058
Ama neden böyleydi?
01:24
And what we went on to discover,
25
84570
1882
Sonra keşfettiğimiz şey,
01:26
is that there's another brain region that's involved.
26
86476
3168
ilgili başka bir beyin bölgesi daha olduğu.
01:30
This brain region is called the prefrontal cortex,
27
90035
3709
Bu beyin bölgesi prefrontal korteks olarak adlandırılır
01:33
and it sits directly above your eyes.
28
93768
2634
ve doğrudan gözlerinizin üzerinde bulunur.
01:36
And you can think of the prefrontal cortex
29
96426
2286
Prefrontal korteksi sanki beyninizin CEO'su gibi düşünebilirsiniz.
01:38
almost like the CEO of your brain.
30
98736
2975
01:41
It's very good at making high-level, executive, top-down
31
101735
3754
Üst düzey, idari, genelden özele kontrol kararları
01:45
control decisions and reactions.
32
105513
2962
ve tepkileri vermede çok iyi.
01:48
In fact, it's one of the most evolved regions of our brain.
33
108910
3569
Aslında beynimizin en gelişmiş bölgelerinden biri.
01:52
And one of the parts of the brain that it controls
34
112806
3575
Beynin kontrol ettiği kısımlarından biri de
01:56
is this deep emotional center, the amygdala.
35
116405
3047
bu derin duygusal merkez, amigdala.
01:59
Now in those people who had had a full night of sleep,
36
119848
3247
Uykusunu tam alan insanlarda,
02:03
there was a nice, strong communication and connection
37
123119
3300
prefrontal korteks arasında o derin duygusal beyin merkezini
02:06
between the prefrontal cortex,
38
126443
1905
düzenleyen güzel,
02:08
regulating that deep emotional brain center.
39
128372
3149
güçlü bir iletişim ve bağlantı vardı.
02:11
But in those people who were sleep-deprived,
40
131545
2661
Ancak uykusuz kalan insanlarda,
02:14
that communication, that connection between the prefrontal cortex
41
134230
4046
prefrontal korteks ile o derin amigdala
02:18
and that deep amygdala emotional brain center
42
138300
3071
duygusal beyin merkezi arasındaki bu iletişim,
02:21
had essentially been severed.
43
141395
1865
bu bağlantı esasen kopmuştu.
02:23
And as a consequence,
44
143284
1357
Sonuç olarak,
02:24
the amygdala was responding far more reactively
45
144665
3451
amigdala uyku eksikliği nedeniyle
çok daha tepkisel cevap veriyordu.
02:28
due to a lack of sleep.
46
148140
1406
02:29
It's almost as though without sleep
47
149570
2349
Sanki uykusuzken hepimiz
02:31
we become all emotional accelerator pedal,
48
151943
3706
duygusal gaz pedalına dönüşüyoruz
02:35
and too little regulatory control brake.
49
155673
3544
ve düzenleyici kontrol freni çok az oluyor.
02:39
And that seems to be the reason that we become so unbuckled
50
159241
4143
İyi uyumadığımız zaman duygusal bütünlüğümüz açısından
02:43
in terms of our emotional integrity
51
163408
2881
bu kadar engellenmemizin nedeni
02:46
when we haven't been sleeping well.
52
166313
2118
bu gibi görünüyor.
02:48
So that's the bad that can happen
53
168455
2146
Eğer uykunuzu elinizden alırsam
02:50
if I take sleep away from you.
54
170625
2776
olacak olan kötü şey bu.
02:53
But it turns out
55
173425
1345
Ama uykunuzu geri aldığınızda iyi bir şey olduğu ortaya çıkıyor.
02:54
that there's something good that happens
56
174794
2082
02:56
when you get your sleep back.
57
176900
2280
02:59
And sleep, particularly rapid eye movement sleep,
58
179204
3239
Uyku, özellikle hızlı göz hareketi uykusu,
03:02
actually offers a form of emotional first aid.
59
182467
4063
aslında bir tür duygusal ilk yardım sunar.
03:06
Because it's during sleep at night
60
186887
2469
Çünkü gece uyku sırasında,
03:09
that we take these difficult emotional experiences
61
189380
3237
gün içinde yaşadığımız bu zor duygusal deneyimleri alıyoruz
03:12
that we've been having during the day,
62
192641
2188
ve uyku gece neredeyse
03:14
and that sleep acts almost like a nocturnal soothing balm,
63
194853
4058
yatıştırıcı bir merhem gibi davranıyor
03:18
taking the sharp edges off those difficult experiences.
64
198935
4339
ve bu zor deneyimlerin keskin kenarlarını ortadan kaldırıyor.
03:23
And so perhaps it's not time that heals all wounds,
65
203605
5041
Belki de tüm yaraları iyileştiren zaman değil,
03:28
it's time during sleep that provides that form of emotional convalescence.
66
208670
6361
bu tür duygusal iyileşmeyi sağlayan uyku sırasındaki zamandır.
03:35
So that when we come back the next day,
67
215055
2128
Böylece, ertesi gün geri döndüğümüzde
03:37
we're able to cope with those emotional memories.
68
217207
2953
bu duygusal anılarla baş edebiliyoruz.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7