James Watson: How we discovered DNA

James Watson'ın DNA`yi keşfi üzerine konuşması

Çeviri: Ercan Selçuk ÜNLÜ Gözden geçirme: Ali Erhat Nalbant

Well, I thought there would be a podium, so I'm a bit scared.

Açıkcası burada bir podyum olacağını düşünüyordum, bu yüzden şimdi biraz ürkmüş durumdayım.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Chris asked me to tell again how we found the structure of DNA.

Chris benden DNA'nın yapısını nasıl keşfettiğimizi yeniden anlatmamı istedi.

And since, you know, I follow his orders, I'll do it.

Ve bildiğiniz üzere, ben onun emirlerine aynen uyduğumdan, bunu da yapacağım

But it slightly bores me.

Fakat bu beni biraz sıkıyor.

(Laughter)

(Kahkahalar)

And, you know, I wrote a book. So I'll say something --

Ve bildiğiniz gibi bir kitap yazdım. Bu sebeple bunun üzerine bir şeyler söyleyeceğim --

(Laughter)

(Kahkahalar)

-- I'll say a little about, you know, how the discovery was made,

-- Sizlere biraz, bilirsiniz, bu keşfin nasıl yapıldığı

and why Francis and I found it.

ve bunu neden Francis ve benim buluğumdan bahsedeceğim.

And then, I hope maybe I have at least five minutes to say

Ve sonrasında, umuyorum en azından 5 dakikamı

what makes me tick now.

beni neyin hala işler tuttuğu üzerine ayırabileceğim.

In back of me is a picture of me when I was 17.

Arkamdaki resim ben 17 yaşındayken çekildi.

I was at the University of Chicago, in my third year,

Chicago Üniversitesi'nde üçüncü yılımdı.

and I was in my third year because the University of Chicago

ve üçüncü yılımdı çünkü, Chicago Üniversitesi,

let you in after two years of high school.

iki yıl lise eğitinden sonra size kapılarını açıyordu.

So you -- it was fun to get away from high school -- (Laughter) --

Böylece -- liseden uzaklaşmak çok hoştu.

because I was very small, and I was no good in sports,

Çünkü ufak tefek birisiydim ve ne sporda iyiydim,

or anything like that.

ne de benzeri işlerde.

But I should say that my background -- my father was, you know,

Fakat geçmişimle ilgili şunu söylemeliyim, babam, bilirsiniz,

raised to be an Episcopalian and Republican,

bir piskopos yanlısı ve cumhuriyetçi olarak yetiştirilmiş.

but after one year of college, he became an atheist and a Democrat.

Fakat kolejde bir yıl geçirdikten sonra, bir ateist ve demokrat olmuş.

(Laughter)

(Kahkahalar)

And my mother was Irish Catholic,

Annem ise İrlandalı bir katolikti.

and -- but she didn't take religion too seriously.

ve -- fakat o dini çok ciddiye alan birisi değildi.

And by the age of 11, I was no longer going to Sunday Mass,

Ve 11 yaşımdan sonra, artık pazar ayinlerine gitmeyecek,

and going on birdwatching walks with my father.

bunun yerine, babamla kuş gözlem yürüyüşlerine çıkacaktım

So early on, I heard of Charles Darwin.

Bu sebeple, Charles Darwin'le tanışmam çok vakit almadı.

I guess, you know, he was the big hero.

Bence, bilirsiniz, o büyük bir kahraman.

And, you know, you understand life as it now exists through evolution.

Ve, bildiğiniz gibi, şu an varolan yaşamı evrim üzerinden anlıyoruz .

And at the University of Chicago I was a zoology major,

Ve Chicago Üniversitesi'nde zooloji anadalındaydım.

and thought I would end up, you know, if I was bright enough,

Düşünüyordum ki; yeterince parlak bir öğrenci olursam, bu işi neticelendirir,

maybe getting a Ph.D. from Cornell in ornithology.

belki Cornell'de kuş bilimleri alanında bir doktora yapabilirdim.

Then, in the Chicago paper, there was a review of a book

Sonra, Chicago gazetesinde, bir kitap incelemesi okudum,

called "What is Life?" by the great physicist, Schrodinger.

büyük fizikçi Schrodinger'in yazdığı "What is Life?--[ç.n. Yaşam nedir?]".

And that, of course, had been a question I wanted to know.

Ve bu elbette, benim cevabını aradığım soruydu.

You know, Darwin explained life after it got started,

Bildiğiniz gibi, Darwin, yaşamı, başlangıçtan sonrası için açıklamıştır.

but what was the essence of life?

fakat yaşamın tözü neydi?

And Schrodinger said the essence was information

Ve Schrodinger yaşamın tözünün, kromozomlarımızda bulunan

present in our chromosomes, and it had to be present

bilgi olduğunu ve bunun molekül formunda olması

on a molecule. I'd never really thought of molecules before.

gerektiğini söylüyordu. Moleküller hakkında daha evvel hiç düşünmemiştim.

You know chromosomes, but this was a molecule,

Kromozomları biliyorsunuz fakat bu bir moleküldü

and somehow all the information was probably present

ve bir şekilde muhtemelen tüm bilgi sayısal bir formda

in some digital form. And there was the big question

burada saklıydı. Ve büyük bir soru vardı;

of, how did you copy the information?

bu bilgiyi nasıl kopyalıyordunuz?

So that was the book. And so, from that moment on,

İşte bu, aradığım kitaptı. Ve böylece, o andan itibaren,

I wanted to be a geneticist --

bir genetikçi olmak --

understand the gene and, through that, understand life.

geni ve onun üzerinden yaşamı anlamak istiyordum.

So I had, you know, a hero at a distance.

Artık uzakta bir karamanım vardı.

It wasn't a baseball player; it was Linus Pauling.

O bir beyzbol oyuncusu değil, Linus Pauling'di.

And so I applied to Caltech and they turned me down.

Ve Caltech'e başvurdum ve beni reddettiler.

(Laughter)

(Kahkahalar)

So I went to Indiana,

Ben de Indiana'ya gittim.

which was actually as good as Caltech in genetics,

Burası genetik alanında Caltech kadar iyiydi,

and besides, they had a really good basketball team. (Laughter)

ve bunun yanında, çok iyi bir basketbol takımları vardı.

So I had a really quite happy life at Indiana.

Böylece Indiana'da oldukça mutlu bir yaşama kavuştum.

And it was at Indiana I got the impression

Ve Indiana'da genin, büyük ihtimalle

that, you know, the gene was likely to be DNA.

DNA olduğu fikrine ulaştım.

And so when I got my Ph.D., I should go and search for DNA.

Bundan sonra, doktora eğitimimi bitirince devam edip DNA'yı araştırmalıydım.

So I first went to Copenhagen because I thought, well,

Bu sebeple, ilk olarak Kopenhag'a gittim çünkü düşündüm ki,

maybe I could become a biochemist,

belki de bir biyokimyager olabilirdim.

but I discovered biochemistry was very boring.

Fakat biyokimyanın çok sıkıcı olduğunu keşfettim.

It wasn't going anywhere toward, you know, saying what the gene was;

Genin ne olduğunu söylemek hiç bir ilerleme sağlamıyordu.

it was just nuclear science. And oh, that's the book, little book.

Bu sadece nükleer bilimden ibaretti. Ve ah... şu küçük kitap.

You can read it in about two hours.

Bu kitabı yaklaşık iki saatte okuyabilirsiniz.

And -- but then I went to a meeting in Italy.

Ve -- sonra, İtalya'ya bir konferans için gittim.

And there was an unexpected speaker who wasn't on the program,

Orada, programda ismi gözükmeyen beklenmedik bir konuşmacı vardı

and he talked about DNA.

ve DNA hakkında bir konuşma yaptı.

And this was Maurice Wilkins. He was trained as a physicist,

Bu kişi Maurice Wilkins'ti. Bir fizikçi olarak yetişmişti,

and after the war he wanted to do biophysics, and he picked DNA

ve savaştan sonra biyofizik çalışmayı istemiş ve DNA'yı seçmişti

because DNA had been determined at the Rockefeller Institute

çünkü Rockefeller Enstitüsü tarafından DNAnın kromozomlardaki

to possibly be the genetic molecules on the chromosomes.

olası genetik bilgiyi içeren molekül olduğu belirlenmişti.

Most people believed it was proteins.

Çoğu kişi bunun proteinler olduğunu düşünüyordu.

But Wilkins, you know, thought DNA was the best bet,

Fakat Wilkins, en kuvvetli ihtimalin DNA olduğunu düşünüp

and he showed this x-ray photograph.

bu x-ısını fotoğrafını göstermişti.

Sort of crystalline. So DNA had a structure,

Bir çeşit kristal. DNA, her ne kadar

even though it owed it to probably different molecules

değişik tipte yönelimleri olan farklı moleküllerden oluşsa da

carrying different sets of instructions.

belirli bir yapıya sahipti.

So there was something universal about the DNA molecule.

DNA molekülüyle ilgili evrensel bir şey vardı.

So I wanted to work with him, but he didn't want a former birdwatcher,

Bu sebeple onunla çalışmak istedim fakat, o eski bir kuş gözlemcisiyle ilgilenmiyordu,

and I ended up in Cambridge, England.

ve bu girişimim Cambridge, İngiltere'de neticelendi.

So I went to Cambridge,

Böylece Cambridge'e gittim.

because it was really the best place in the world then

çünkü, burası x-ışınları kristalografisi konusunda gerçekten dünyanın

for x-ray crystallography. And x-ray crystallography is now a subject

en iyi yeriydi. Şu an x-ışınları kristalografisi

in, you know, chemistry departments.

kimya bölümlerine bağlı bulunmakta.

I mean, in those days it was the domain of the physicists.

Ama o zamanlar bu konu fizikçilerin ilgi alanındaydı.

So the best place for x-ray crystallography

x-ışını kristalografisi alanında en iyi yer

was at the Cavendish Laboratory at Cambridge.

Cambridge'teki Cavendish Laboratuarıydı.

And there I met Francis Crick.

Ve orada Francis Crick ile tanıştım.

I went there without knowing him. He was 35. I was 23.

Oraya onu tanımadan gitmiştim. O 35 yaşındaydı. Ben ise 23.

And within a day, we had decided that

Ve bir gün içerisinde, şu karara vardık;

maybe we could take a shortcut to finding the structure of DNA.

belki DNA'nın yapısını çözmek için bir kısa yol bulabilirdik.

Not solve it like, you know, in rigorous fashion, but build a model,

Titiz yöntemlerle çözüme ulaşmak yerine, bir model oluşturacaktık.

an electro-model, using some coordinates of, you know,

Bir elektro-model, x-ışın fotoğraflarından anlaşılabilen

length, all that sort of stuff from x-ray photographs.

uzunluk ve bunun gibi şeylerin koordinatlarını kullanarak.

But just ask what the molecule -- how should it fold up?

Ama bu molekül nasıl katlanmalıydı?

And the reason for doing so, at the center of this photograph,

Ve bunu yapmamızdaki sebep, bu fotoğrafın merkezindeki kişi,

is Linus Pauling. About six months before, he proposed

Linus Pauling'dir. Yaklaşık altı ay önce,

the alpha helical structure for proteins. And in doing so,

proteinler için alfa heliks yapısını önermişti. Böyle yaparak

he banished the man out on the right,

sağda duran adamı devre dışı bırakmıştı;

Sir Lawrence Bragg, who was the Cavendish professor.

Kendisi, Cavendish'de profesör Sir Lawrence Bragg'dır.

This is a photograph several years later,

Bu fotoğraf bir kaç yıl sonrasından,

when Bragg had cause to smile.

Bragg zorla gülümserken.

He certainly wasn't smiling when I got there,

Ben oraya vardığımda kesinlikle gülümsemiyordu,

because he was somewhat humiliated by Pauling getting the alpha helix,

çünkü Pauling'in alfa heliksi bulması bir şekilde küçük düşürmüştü

and the Cambridge people failing because they weren't chemists.

ve Cambridge'dekiler kimyacı olmadıkları için kaybediyorlardı.

And certainly, neither Crick or I were chemists,

Ve kesinlikle ne Crick ne de ben kimyacıydık,

so we tried to build a model. And he knew, Francis knew Wilkins.

bu sebeple bir model inşa etmeye giriştik. Francis, Wilkins'i tanıyordu.

So Wilkins said he thought it was the helix.

Wilkins yapının heliks olduğunu düşündüğünü söylemişti.

X-ray diagram, he thought was comparable with the helix.

X-ışın diyagramının heliksle karşılaştırılabileceğini düşünmüştü.

So we built a three-stranded model.

Böylece üç iplikli bir model geliştirdik.

The people from London came up.

Londra'dan insanlar geldiler.

Wilkins and this collaborator, or possible collaborator,

Wilkins ve şu ortağı veya muhtemelen ortağı,

Rosalind Franklin, came up and sort of laughed at our model.

Rosalind Franklin gelip modelimize bir anlamda güldüler.

They said it was lousy, and it was.

Modelin dandik olduğunu söylediler, öyleydi de.

So we were told to build no more models; we were incompetent.

Böylece, başka bir model geliştirmememiz konusunda nasihatlar aldık; yeteneksizdik.

(Laughter)

(Kahkahalar)

And so we didn't build any models,

Böylece başka bir model geliştirmedik,

and Francis sort of continued to work on proteins.

ve Francis proteinler üzerindeki çalışmalarına bir anlamda devam etti.

And basically, I did nothing. And -- except read.

Ve ben de basitçe hiç birşey yapmadım. -- okumaktan başka.

You know, basically, reading is a good thing; you get facts.

Temelde okumak iyidir; gerçekleri öğrenirsiniz.

And we kept telling the people in London

Biz Londra'daki insanlara devamlı olarak Linus Pauling'in

that Linus Pauling's going to move on to DNA.

DNA üzerine çalışmayı sürdüreceğini anlattık.

If DNA is that important, Linus will know it.

Eğer DNA bu kadar önemli ise, Linus bunu anlayacaktır.

He'll build a model, and then we're going to be scooped.

Bir model yapacak ve böylece biz yenilicektik.

And, in fact, he'd written the people in London:

Ve, aslında, O Londra'dakilere ellerindeki x-ray fotoğrafını

Could he see their x-ray photograph?

görmek istediğini yazdı.

And they had the wisdom to say "no." So he didn't have it.

Ve onlar "hayır" deme bilgeliğine sahiptiler. Böylece onu alamadı.

But there was ones in the literature.

Aslında kitaplarda bunun örnekleri vardı.

Actually, Linus didn't look at them that carefully.

Aslına bakılırsa, Linus onlara yeterince dikkatli bakmamıştı.

But about, oh, 15 months after I got to Cambridge,

Fakat Cambridge'e geldikten yaklaşık 15 ay sonra

a rumor began to appear from Linus Pauling's son,

Linus Pauling'in Cambridge'deki oğlundan, babasının şimdi

who was in Cambridge, that his father was now working on DNA.

DNA üzerinde çalıştığını hakkında bir söylenti duydum.

And so, one day Peter came in and he said he was Peter Pauling,

Ve böylece, bir gün Peter geldi ve kendisinin Peter Pauling olduğunu söyledi,

and he gave me a copy of his father's manuscripts.

ve bana babasına ait taslakların bir kopyasını verdi.

And boy, I was scared because I thought, you know, we may be scooped.

Gerçekten korkmuştum çünkü kaybedebileceğimizi düşünüyordum.

I have nothing to do, no qualifications for anything.

Yapacak hiç birşeyim yoktu, herhangi bir şeyde bir niteliğim de.

(Laughter)

(Kahkahalar)

And so there was the paper, and he proposed a three-stranded structure.

O, taslaklarında üç-zincirli bir yapı öneriyordu.

And I read it, and it was just -- it was crap.

Hepsini okudum ve tam bir saçmalıktı.

(Laughter)

(Kahkahalar)

So this was, you know, unexpected from the world's --

Bu, bilirsiniz, pek beklenmedik idi.

(Laughter)

(Kahkahalar)

-- and so, it was held together by hydrogen bonds

Fosfat gruplarının arasındaki hidrojen bağları

between phosphate groups.

aracılığı ile bir arada duruyordu.

Well, if the peak pH that cells have is around seven,

Eğer hücrelerdeki en yüksek pH yedi ise,

those hydrogen bonds couldn't exist.

bu hidrojen bağları varolamazlardı.

We rushed over to the chemistry department and said,

Apar topar kimya bölümüne gittik ve dedik ki,

"Could Pauling be right?" And Alex Hust said, "No." So we were happy.

"Pauling haklı olabilir mi?" ve Alex Hust "Hayır" dedi. Böylece mutlu olduk.

(Laughter)

(Kahkahalar)

And, you know, we were still in the game, but we were frightened

Ve hala oyuna dahildik fakat korkmuştuk çünkü

that somebody at Caltech would tell Linus that he was wrong.

birisi Caltech'ten Linus'a hatalı olduğunu söyleyebilirdi.

And so Bragg said, "Build models."

Ve böylece Bragg "Modeller geliştirin" dedi.

And a month after we got the Pauling manuscript --

Ve Paulingin taslaklarını aldıktan bir ay sonra

I should say I took the manuscript to London, and showed the people.

yani taslakları Londra'ya götürüp oradakilere gösterdikten sonra

Well, I said, Linus was wrong and that we're still in the game

Onlara Linus hatalı ve biz hala oyundayız dedim,

and that they should immediately start building models.

ve onların bir an evvel modeller geliştirmeye başlamarı gerektiğini söyledim.

But Wilkins said "no." Rosalind Franklin was leaving in about two months,

Fakat Wilkins hayır dedi, Rosalind Fraklin yaklasık iki ay içinde ayrılacaktı

and after she left he would start building models.

ve ancak o ayrıldıktan sonra model oluşturmaya başlanacaktı.

And so I came back with that news to Cambridge,

Ve böylece bu haberlerle Cambrıdge'e geri döndüm

and Bragg said, "Build models."

ve Bragg dedi ki "Modeller geliştirin".

Well, of course, I wanted to build models.

Ve tabi ki ben de model geliştirmeyi istiyordum.

And there's a picture of Rosalind. She really, you know,

Bu Rosalind'in bir resmi. O gerçekten

in one sense she was a chemist,

bir anlamda kimyacıydı

but really she would have been trained --

fakat gerçekten, keşke eğitimi--

she didn't know any organic chemistry or quantum chemistry.

organik kimya veya kuantum kimyası hakkında hiç birşey bilmiyordu

She was a crystallographer.

O bir kristalbilimciydi.

And I think part of the reason she didn't want to build models

Ve bence modellerle uğraşmak istememesinin bir sebebi

was, she wasn't a chemist, whereas Pauling was a chemist.

kendisinin Pauling'in gibi bir kimyacı olmamasıydı.

And so Crick and I, you know, started building models,

Böylece, Crick ve ben modeller yapmaya başladık

and I'd learned a little chemistry, but not enough.

ve biraz kimya öğrendim fakat yeterli değildi.

Well, we got the answer on the 28th February '53.

Aradığımız cevabı 28 Şubat 1953'de bulduk.

And it was because of a rule, which, to me, is a very good rule:

Ve bu bir kural yüzünden, tabi bana göre, çok iyi bir kuraldı:

Never be the brightest person in a room, and we weren't.

"Asla bir odadaki en parlak kişi olma" ve biz de öyle değildik.

We weren't the best chemists in the room.

Odadaki en iyi kimyacılar biz değildik.

I went in and showed them a pairing I'd done,

İçeri girdim ve onlara yapmış olduğum bir eşleşmeyi gösterdim

and Jerry Donohue -- he was a chemist -- he said, it's wrong.

ve Jerry Donohue -- kendisi bir kimyacıydı-- dedi ki, yanlış olmuş.

You've got -- the hydrogen atoms are in the wrong place.

Elindeki--hidrojen atomları yanlış yerdeler.

I just put them down like they were in the books.

Ben onları kitaplardaki gibi yerleştirmiştim.

He said they were wrong.

O bana onların yanlış olduğunu söyledi.

So the next day, you know, after I thought, "Well, he might be right."

Böylece ertesi gün, "O haklı olabilir" diye düşündükten sonra

So I changed the locations, and then we found the base pairing,

yerleri değiştirdim ve baz eşleşmesini bulduk

and Francis immediately said the chains run in absolute directions.

ve Francis birden zincirlerin mutlak doğrultuda aktığını söyledi.

And we knew we were right.

Biliyorduk ki haklıydık.

So it was a pretty, you know, it all happened in about two hours.

Sonuç olarak bu çok hoştu, bilirsiniz, herşey yaklaşık iki saat içince olmuştu.

From nothing to thing.

Hiç bir şeyden bir şeye.

And we knew it was big because, you know, if you just put A next to T

Bunun büyük birşey olduğunu biliyorduk, sadece T'nin yanına A

and G next to C, you have a copying mechanism.

ve C'nin yanına G koyarsan, kopyalama mekanizmasını elde edersin.

So we saw how genetic information is carried.

Böylece genetik bilginin nasıl taşındığını gördük.

It's the order of the four bases.

Bu dört bazın dizilimiydi.

So in a sense, it is a sort of digital-type information.

Böylece bir anlamda, bu bir çeşit dijital bilgi tipiydi.

And you copy it by going from strand-separating.

Ve ipliklerin ayrılmasıyla kopyalanıyordu.

So, you know, if it didn't work this way, you might as well believe it,

Böyle çalışmıyorsa bile, ona inanabilirdiniz,

because you didn't have any other scheme.

çünkü başka bir şemanız yoktu.

(Laughter)

(Kahkahalar)

But that's not the way most scientists think.

Fakat çoğu bilim adamı böyle düşünmez.

Most scientists are really rather dull.

Çoğu bilim adamı tercihen hissizdir.

They said, we won't think about it until we know it's right.

Onlar der ki, biz doğru olduğunu bilene kadar onun hakkında düşünmeyeceğiz.

But, you know, we thought, well, it's at least 95 percent right or 99 percent right.

Fakat, bilirsiniz, biz düşündük ve o en azından yüzde 95 hatta yüzde 99 oranında doğruydu.

So think about it. The next five years,

Düşünün bir kere. Sonraki beş yıl boyunca,

there were essentially something like five references

Nature'da temel olarak bizim çalışmamızı referans gösteren

to our work in "Nature" -- none.

beş civarında makale vardı -- hiç.

And so we were left by ourselves,

Böylece, tek başımıza bırakılmıştık

and trying to do the last part of the trio: how do you --

sonunu getirmeye çalışıyorduk: siz nasıl --

what does this genetic information do?

bu genetik bilgi ne yapıyordu?

It was pretty obvious that it provided the information

Ortada olan şey, onun bilgiyi

to an RNA molecule, and then how do you go from RNA to protein?

bir RNA molekülüne sağladığıydı ama sonra nasıl oluyorda RNA'dan proteine gidiyordunuz?

For about three years we just -- I tried to solve the structure of RNA.

Yaklaşık üç yıl boyunca biz sadece-- ben RNA'nın yapısını çözmeye çalıştım.

It didn't yield. It didn't give good x-ray photographs.

Bir şey elde edemedim. İyi x-ray fotoğrafları elde edemiyorduk.

I was decidedly unhappy; a girl didn't marry me.

Hiç şüphesiz mutsuzdum; bir kız benimle evlenmeyi reddetmişti.

It was really, you know, sort of a shitty time.

Bu gerçekten, bilirsiniz, oldukça kötü bir zamandı.

(Laughter)

(Kahkahalar)

So there's a picture of Francis and I before I met the girl,

Böylece, bu Francis ve benim bahsettiğim kızla tanışmadan önceki bir fotoğrafım

so I'm still looking happy.

haliyle hala mutlu görünüyorum.

(Laughter)

(Kahkahalar)

But there is what we did when we didn't know

Fakat burada ne zaman nereden devam etmemiz gerektiğini bilmediğimizde

where to go forward: we formed a club and called it the RNA Tie Club.

yaptığımız şey: bir klüp kurduk ve adını RNA Tie Club (RNA Bağ Klübü) koyduk.

George Gamow, also a great physicist, he designed the tie.

George Gamow, aynı zamanada büyük bir fizikçidir, Bağ'ı o dizayn etti.

He was one of the members. The question was:

O üyelerden biriydi. Soru şuydu:

How do you go from a four-letter code

Dört harf kodundan nasıl oluyorda

to the 20-letter code of proteins?

proteinlerin 20-harf koduna gidiyorsun?

Feynman was a member, and Teller, and friends of Gamow.

Feynman üyelerden biriydi, Teller da öyle ve Gamow ile arkadaştılar.

But that's the only -- no, we were only photographed twice.

Fakat sadece bu -- hayır. sadece iki fotoğrafımız çekildi.

And on both occasions, you know, one of us was missing the tie.

Ve her ikisinde de, bilirsiniz, aramızdan birisi Bağ'ı kaçırıyordu.

There's Francis up on the upper right,

Burada Francis ayakta, sağ üstte

and Alex Rich -- the M.D.-turned-crystallographer -- is next to me.

ve Alex Rich -- Tıp çıkışlı-kristal bilimci -- benim yanımda duruyor.

This was taken in Cambridge in September of 1955.

Bu Cambridge'de Eylül 1955'te çekildi.

And I'm smiling, sort of forced, I think,

Ve ben gülümsüyorum, oldukça zoraki, sanıyorum,

because the girl I had, boy, she was gone.

çünkü bahsettiğim kız gitmişti.

(Laughter)

(Kahkahalar)

And so I didn't really get happy until 1960,

Ve böylece 1960'a kadar gerçekten mutlu olamadım,

because then we found out, basically, you know,

ama sonra temel olarak RNA'nın

that there are three forms of RNA.

üç formu olduğunu bulduk.

And we knew, basically, DNA provides the information for RNA.

Ve biliyorduk ki, basitçe DNA, RNA için bilgi sağlıyordu.

RNA provides the information for protein.

RNA ise protein için bilgi sağlıyordu.

And that let Marshall Nirenberg, you know, take RNA -- synthetic RNA --

Ve bu Marshall Nirenberg'e RNA'yı -- sentetik RNA-- alıp

put it in a system making protein. He made polyphenylalanine,

onu protein yapan bir sistemin içine koyma fırsatı verdi. O polifenilalanini üretti.

polyphenylalanine. So that's the first cracking of the genetic code,

polifenilalanin. Böylece bu genetik kodun ilk kırılmasıydı.

and it was all over by 1966.

ve bu yaklaşık 1966'daydı.

So there, that's what Chris wanted me to do, it was --

Burada, Chris'in benden yapmamı istediği şey, o --

so what happened since then?

peki daha sonrasında ne oldu?

Well, at that time -- I should go back.

Aslında o zamana geri dönmeliyim.

When we found the structure of DNA, I gave my first talk

DNA'nın yapısını çözdüğümüzde, hakkında ilk konuşmamı

at Cold Spring Harbor. The physicist, Leo Szilard,

Cold Spring Harbor'da yapıyordum. Fizikçi, Leo Szilard,

he looked at me and said, "Are you going to patent this?"

bana baktı ve dedi ki, "Bunun patentini alacak mısın?"

And -- but he knew patent law, and that we couldn't patent it,

Ve--fakat o patent yasasını biliyordu ve bunun patentini alamazdık.

because you couldn't. No use for it.

çünkü yapamazdın. Hiç bir anlamı yoktu.

(Laughter)

(Kahkahalar)

And so DNA didn't become a useful molecule,

Ve böylece DNA işe yarar bir molekül olmadı

and the lawyers didn't enter into the equation until 1973,

ve avukatlar işin içinee 1973'e kadar girmedi.

20 years later, when Boyer and Cohen in San Francisco

20 yıl sonra, Boyer ve Cohen San Francisco'dayken

and Stanford came up with their method of recombinant DNA,

ve Stanford geliştirdikleri rekombinant DNA metoduyla ortaya çıktı

and Stanford patented it and made a lot of money.

ve Stanford onun patendini alarak çok para kazandı.

At least they patented something

En azından onlar işe yarayabilecek bir şeyin

which, you know, could do useful things.

patendini aldılar.

And then, they learned how to read the letters for the code.

Ve sonrasında, onlar kodun harflerini nasıl okuyacaklarını öğrendiler.

And, boom, we've, you know, had a biotech industry. And,

Ve, bumm, biz bir bioteknoloji endüstrisine sahip olduk. Ve

but we were still a long ways from, you know,

fakat biz hala, bilirsiniz,

answering a question which sort of dominated my childhood,

çocukluğuma yön veren sorunun cevaplanmasından çok uzaktık,

which is: How do you nature-nurture?

soru şu: Nasıl doğuyorsun-büyüyorsun?

And so I'll go on. I'm already out of time,

Ve böylece devam edeceğim. Çoktan süremi doldurmum

but this is Michael Wigler, a very, very clever mathematician

fakat bu Michael Wigler, çok çok zeki matematikçi

turned physicist. And he developed a technique

sonradan fizikçi oldu. O geliştirdiği teknikle

which essentially will let us look at sample DNA

model DNA'ya bakmamıza olanak sağladı

and, eventually, a million spots along it.

ve hem de üzerinde bir milyon noktacıkla.

There's a chip there, a conventional one. Then there's one

Bu bir çip, klasiklerden bir tane. Sonra bir diğeri

made by a photolithography by a company in Madison

Madison'da bir şirket tarafından fotolitografi ile yapıldı.

called NimbleGen, which is way ahead of Affymetrix.

Şirketin adi NimbleGen, Affymetrix'in çok ilerisinde bir şirket.

And we use their technique.

Ve biz de onların tekniğini kullandık.

And what you can do is sort of compare DNA of normal segs versus cancer.

Bununla normal DNA yapısını kanserli olan ile karşılaştırabilirsiniz.

And you can see on the top

Ve üstte görebileceğiniz gibi

that cancers which are bad show insertions or deletions.

kanser, ekleme ve çıkarmaların bir kötü şovudur.

So the DNA is really badly mucked up,

Burdaki DNA tam anlamıyla çöplüğe dönmüş,

whereas if you have a chance of surviving,

eğer hayatta kalma şansı varsa,

the DNA isn't so mucked up.

DNA aslında o kadar da kötü durumda değildir.

So we think that this will eventually lead to what we call

Böylece düşündük ki bu eninde sonunda bizim dediğimiz gibi

"DNA biopsies." Before you get treated for cancer,

"DNA biyopsisi" yoluna çıkacaktı. Kanser tedavisine başlamadan önce,

you should really look at this technique,

bu tekniğe bakmanız gerekecek

and get a feeling of the face of the enemy.

ve düşmanla yüzleşmenin hissini yaşayacaksınız.

It's not a -- it's only a partial look, but it's a --

Bu bir şey değil -- bu sadece kısmi bir bakış, fakat bu bir--

I think it's going to be very, very useful.

Bence bu çok ama çok kullanışlı olacak.

So, we started with breast cancer

Böylece, meme kanseri ile başladık

because there's lots of money for it, no government money.

çünkü bu alanda çok para vardı ve devlet parası değil.

And now I have a sort of vested interest:

Ve şimdi bir çeşit zorunlu ilgim var:

I want to do it for prostate cancer. So, you know,

Bunu prostat kanseri için yapmak istiyorum. Bir şekilde, bilirsiniz,

you aren't treated if it's not dangerous.

eğer tehlikeli değilse sizi tedaviye almazlar.

But Wigler, besides looking at cancer cells, looked at normal cells,

Fakat Wigler, kanser hücrelerine bakmasının yanında, normal hücrelere de baktı

and made a really sort of surprising observation.

ve bir çeşit hoş gözlemde bulundu.

Which is, all of us have about 10 places in our genome

Bu hepimizin genomunda yaklaşık 10 yerde

where we've lost a gene or gained another one.

bir genimizi kaybettiğimiz veya bir diğerini edindiğimiz yerdi.

So we're sort of all imperfect. And the question is well,

Böylece bir şekilde hepimiz kusurluyduk. Ve soru şuydu ki,

if we're around here, you know,

eğer buralarda bir yerdeysek, bilirsiniz,

these little losses or gains might not be too bad.

bu kayıplar ve eklentiler o kadar da kötü olmayabilirdi.

But if these deletions or amplifications occurred in the wrong gene,

Ama eğer bu kayıplar veya arttırımlar yanlış gen üzerinde olursa

maybe we'll feel sick.

belki hasta hissedecektik.

So the first disease he looked at is autism.

Böylece onun baktığı ilk hastalık otizm oldu.

And the reason we looked at autism is we had the money to do it.

Otizme bakma sebebimiz bunu yapmak için para bulabilmemizdi.

Looking at an individual is about 3,000 dollars. And the parent of a child

Bir kişinin bakımı yaklaşık 3,000 dolardı. Ve

with Asperger's disease, the high-intelligence autism,

Asperger's hastası, ileri zeka otizmi, olan bir çocuğun ebeveynleri

had sent his thing to a conventional company; they didn't do it.

onun örneklerini bilindik bir şirkete gönderdiler; onlar gerekeni yapamadılar.

Couldn't do it by conventional genetics, but just scanning it

Bunu geleneksel yöntemlerle yapamazlardı, ellerinden gelen ancak onu taramaktı.

we began to find genes for autism.

biz ise otizmle alakalı genleri bulmaya başlamıştık.

And you can see here, there are a lot of them.

Ve burada gördüğünüz gibi, onlardan bir sürü mevcut.

So a lot of autistic kids are autistic

İşte bu yüzden otistik çocukların bir çoğu

because they just lost a big piece of DNA.

DNA'larında büyük bir parçanın eksikliği yüzünden otistiktir.

I mean, big piece at the molecular level.

Demek istediğim, moleküler seviyede büyük bir parça.

We saw one autistic kid,

Gördüğümüz otistik bir çocuk

about five million bases just missing from one of his chromosomes.

kromozomlarından birinde nerdeyse beş milyon baz eksikti.

We haven't yet looked at the parents, but the parents probably

Ebeveynlerine henüz bakmadık fakat muhtemelen ebeveynleri

don't have that loss, or they wouldn't be parents.

bu eksikliği taşımıyorlar yoksa ebeveyn olamazlardı.

Now, so, our autism study is just beginning. We got three million dollars.

Şimdi, bu noktada, otizm çalışmamız henuz başlıyor. 3 milyon dolar aldık.

I think it will cost at least 10 to 20 before you'd be in a position

Otistik bir çocuğa sahip ya da sahip olacağını düşünen ebeveynlere

to help parents who've had an autistic child,

yardım edebilecek konuma gelmenin maliyeti en azından

or think they may have an autistic child,

10 ile 20 arasında olacaktır,

and can we spot the difference?

ve biz farkı belirleyebilir miyiz?

So this same technique should probably look at all.

Öyleyse, bu aynı teknik muhtemelen hepsine bakabilmeli.

It's a wonderful way to find genes.

Genleri bulmak için mükemmel bir yol.

And so, I'll conclude by saying

Ve böylece, konuşmamı şunları söyleyerek bitireceğim

we've looked at 20 people with schizophrenia.

şimdiye kadar 20 şizofreni hastasına baktık.

And we thought we'd probably have to look at several hundred

Ve düşündük ki bir fikir elde edene kadar

before we got the picture. But as you can see,

muhtemelen yüzlercesine bakmalıydık. Fakat gördüğünüz gibi,

there's seven out of 20 had a change which was very high.

20'de 7'sinin bir şansı vardı ki bu oldukça yüksek bir oran.

And yet, in the controls there were three.

Ve henüz, kontrolde olan üç tanesi vardı.

So what's the meaning of the controls?

Peki kontrol ne anlama geliyor?

Were they crazy also, and we didn't know it?

Onlar çıldırmıştılardı da, biz bunu bilmiyor muyduk?

Or, you know, were they normal? I would guess they're normal.

Yoksa onlar aslında normal miydi? Tahminimce onlar normaldi.

And what we think in schizophrenia is there are genes of predisposure,

Ve bizim düşündüğümüz şizofreni ile ilgili yatkınlık genleri var

and whether this is one that predisposes --

ve bu yatkınlığa sebep olanlardan biriyse --

and then there's only a sub-segment of the population

ve sonrasında populasyonun içinde sadece ufak bir grup

that's capable of being schizophrenic.

şizofren olma potansiyelini taşıyor.

Now, we don't have really any evidence of it,

Şimdilik bununla ilgili gerçek manada hiç kanıtımız yok,

but I think, to give you a hypothesis, the best guess

fakat öyle sanıyorum ki, size bir hipotez vermek için, en iyi tahmin

is that if you're left-handed, you're prone to schizophrenia.

eğer solaksanız, şizofreniye meyillisiniz demektir.

30 percent of schizophrenic people are left-handed,

Şizofreni hastalarının yüzde 30'u solak

and schizophrenia has a very funny genetics,

ve şizofreninin çok komik bir genetiği var,

which means 60 percent of the people are genetically left-handed,

diğer bir ifadeyle insanların yüzde 60' ı genetik solak

but only half of it showed. I don't have the time to say.

ancak bu sayının yarısı solunu kullanıyor. Söylemek için vaktim yok.

Now, some people who think they're right-handed

Şimdi, sağlak olduğunu düşünen bazı insanlar

are genetically left-handed. OK. I'm just saying that, if you think,

aslında genetik olarak solak. Tamam. Söylemeye çalıştığım sadece, eğer düşünürseniz

oh, I don't carry a left-handed gene so therefore my, you know,

ah, bir solaklık geni taşımıyorum böylece benim,

children won't be at risk of schizophrenia. You might. OK?

çocuklarım şizofreni riski taşımayacak. Taşıyor olabilirsiniz. Tamam mı?

(Laughter)

(Kahkahalar)

So it's, to me, an extraordinarily exciting time.

Böylece bu, bana göre, olağanüstü derecede ilginç bir zaman.

We ought to be able to find the gene for bipolar;

Bipolarlıkla alakalı bir geni bulabilmemiz gerekiyor;

there's a relationship.

arada bir bağlantı var

And if I had enough money, we'd find them all this year.

Ve eğer yeterli param olursa, hepsini bu yıl bulmuş olacağız.

I thank you.

Teşekkür ederim.