Ben Saunders: Three things to know before you ski to the North Pole

Ben Saunders, Kuzey Kutbu'nda kayak yapıyor

Çeviri: osman oguz ahsen Gözden geçirme: Sancak Gülgen

This is me. My name is Ben Saunders.

Bu benim. Adım, Ben Saunders.

I specialize in dragging heavy things

Soğuk bölgelerde...

around cold places.

...ağır eşyaları sürükleme konusunda uzmanım.

On May 11th last year,

Geçen sene 11 Mayıs'ta...

I stood alone at the North geographic Pole.

...Kuzey coğrafi kutbuna tek başıma gittim.

I was the only human being in an area

Amerika'nın bir buçuk katı büyüklüğündeki...

one-and-a-half times the size of America,

...o bölgede, ki bu 15.000 kilometrekare ediyor...

five-and-a-half thousand square miles.

...bulunan tek insan evladı bendim.

More than 2,000 people have climbed Everest.

Everest'e 2000'den fazla kişi tırmandı.

12 people have stood on the moon.

Aya 12 kişi ayak bastı.

Including me, only four people

Kuzey Kutbu'na ise ben dahil...

have skied solo to the North Pole.

...sadece 4 kişi kayakla tek başına yolculuk yaptı.

And I think the reason for that --

Bence bunun nedeni...

(Applause)

(Alkış)

-- thank you -- I think the reason for that is that it's -- it's --

Sağolun. Bence bunun nedeni...

well, it's as Chris said, bonkers.

Chris'in söylediği gibi, bir kaç tahtamın eksik olması.

It's a journey that is right at the limit

İnsan kapasitesinin sınırlarını zorlayan...

of human capability.

...bir yolculuk oldu.

I skied the equivalent of 31 marathons

Arka arkaya 31 adet maratona eş değer mesafede...

back to back. 800 miles in 10 weeks.

kayak kullandım. 10 haftada 1300 kilometre.

And I was dragging all the food I needed,

Üstelik ihtiyacım olan yiyecek...

the supplies, the equipment, sleeping bag,

...malzeme, ekipman, uyku tulumu ve tek kullanımlık iç çamaşırı gibi...

one change of underwear -- everything I needed for nearly three months.

...üç aylık ihtiyaçlarımı da arkamda çekiyordum.

(Laughter)

(Gülüyorlar)

What we're going to try and do today, in the 16 and a bit minutes I've got left,

Bugün, konuşmamın kalan 16 dakikasında...

is to try and answer three questions. The first one is, why?

...üç soruya cevap vermeye çalışacağım. İlk soru "neden"?

The second one is,

İkinci soru...

how do you go to the loo at minus 40?

...eksi 40 derecede tuvaletimi nasıl yaptım?

"Ben, I've read somewhere that at minus 40,

"Ben, bir yerde eksi 40 derecede ciltte bir dakika içinde soğuk ısırığı olduğunu...

exposed skin becomes frostbitten in less than a minute, so how do you answer the call of nature?"

...okudum. Peki sen doğanın çağrısına nasıl cevap verdin?"

I don't want to answer these now. I'll come on to them at the end.

Bunu şimdilik cevaplamak istemiyorum. Konuşmamın sonunda geleceğim bu soruya.

Third one: how do you top that? What's next?

Üçüncü soru: Bu yolculuğu nasıl tamamladım? Sırada ne var?

It all started back in 2001.

Her şey 2001 yılında başladı.

My first expedition was with a guy called Pen Hadow -- enormously experienced chap.

İlk keşif gezime Pen Hadow adındaki inanılmaz tecrübeli bir delikanlıyla birlikte çıktım.

This was like my polar apprenticeship.

O yolculuk benim kutup çıraklığım gibiydi.

We were trying to ski from this group of islands up here,

Şuradaki Severnaya Zemlya takım adalarından...

Severnaya Zemlya, to the North Pole.

...Kuzey Kutbu'na kayakla gitmeye çalışıyorduk.

And the thing that fascinates me about the North Pole,

Kuzey Kutbu'nun beni en çok etkileyen yönü...

geographic North Pole, is that it's slap bang in the middle of the sea.

...denizin ortasında bulunmasıydı.

This is about as good as maps get,

Bu adeta haritalarda bulunan...

and to reach it you've got to ski literally

...ve oraya ulaşmak için ille de donmuş tabakalarda...

over the frozen crust,

...Kuzey Buz Denizi'nde yüzen buzların üstünde

the floating skin of ice on the Artic Ocean.

kayak kullanmanızla ilgili bir durum.

I'd spoken to all the experts.

Konunun bütün uzmanlarıyla konuştum.

I'd read lots of books. I studied maps and charts.

Bir sürü kitap okudum, haritaları ve grafikleri inceledim.

But I realized on the morning of day one

Ama birinci günün sabahında...

that I had no idea exactly

...kendimi nasıl bir maceraya sürüklediğimi...

what I'd let myself in for.

...hiç bilmediğimi farkettim.

I was 23 years old. No one my age

23 yaşındaydım. Benim yaşımdaki hiç kimse...

had attempted anything like this,

...böyle bir şeye kalkışmamıştı.

and pretty quickly, almost everything

Ve ters gidebilecek neredeyse her şey...

that could have gone wrong did go wrong.

...ters gitti.

We were attacked by a polar bear on day two.

İkinci gün bir kutup ayısının saldırısına uğradık.

I had frostbite in my left big toe.

Sol ayak baş parmağım soğuk ısırığı oldu.

We started running very low on food. We were both pretty hungry, losing lots of weight.

Yiyeceğimiz azaldı. İkimiz de çok açtık ve çok fazla kilo verdik.

Some very unusual weather conditions, very difficult ice conditions.

Olağanüstü hava ve çok zor buz koşulları yüzünden...

We had

...dünyayla iletişimimiz...

decidedly low-tech communications.

...son derece kısıtlıydı.

We couldn't afford a satellite phone, so we had HF radio.

Uydu telefonuna gücümüz yetmediği için yüksek frekanslı bir telsiz almıştık.

You can see two ski poles sticking out of the roof of the tent.

Çadırın çatısında birbirine bağlı iki kayak batonu görebilirsiniz.

There's a wire dangling down either side.

Her iki yanından da bir kablo sarkıyor.

That was our HF radio antenna.

İş o yüksek frekanslı telsizimizin anteniydi.

We had less than two hours

İki ay boyunca, dış dünyayla karşılıklı olarak...

two-way communication with the outside world in two months.

...iki saatten az iletişim kurabildik.

Ultimately, we ran out of time.

Sonuç olarak zamanımız tükenmişti.

We'd skied 400 miles. We were just over 200 miles left

650 km kayak kullandık. Kutba 320 km yolumuz kalmıştı...

to go to the Pole, and we'd run out of time.

...ve zamanımız azalıyordu.

We were too late into the summer; the ice was starting to melt;

Geç kaldığımız için yaz mevsimi geliyordu ve buzlar erimeye başlamıştı.

we spoke to the Russian helicopter pilots on the radio,

Telsizden Rus helikopter pilotlarıyla konuştuk...

and they said, "Look boys, you've run out of time.

...bize "Bakın çocuklar, zamanınız azaldı...

We've got to pick you up."

...sizi almamız lazım" dediler.

And I felt that I had failed, wholeheartedly.

Samimiyetle söylüyorum, başarısız olduğumu hissettim.

I was a failure.

Başaramamıştım.

The one goal, the one dream I'd had

Kendimi bildim bileli hayalini kurduğum...

for as long as I could remember -- I hadn't even come close.

...tek amacımı gerçekleştirmeye çok uzaktım.

And skiing along that first trip, I had two

İlk yolculuğumda kayak kullanmakla ilgili...

imaginary video clips that I'd replay over and over again in my mind

...şartlar zorlaşınca motivasyonumu sürdürmek için...

when the going got tough, just to keep my motivation going.

...hayalimde sürekli iki video klip oynatıyordum.

The first one was reaching the Pole itself.

İlki kutba ulaşmaktı.

I could see vividly, I suppose,

Gayet net görüyordum.

being filmed out of the door of a helicopter, there was, kind of, rock music playing in the background,

Bir helikopterin kapısında başlıyordu ve arka planda rock müzik çalıyordu.

and I had a ski pole with a Union Jack, you know, flying in the wind.

Üstünde İngiltere bayrağı olan bir kayak batonum vardı. Rüzgarda dalgalanıyordu.

I could see myself sticking the flag in a pole, you know --

Kendimi kutba bayrak dikerken görüyordum.

ah, glorious moment -- the music kind of reaching a crescendo.

Ne muhteşem bir an... Müzik gitgide yükseliyordu.

The second video clip

Hayalimde canlandırdığım için ikinci klipte ise...

that I imagined was getting back to Heathrow airport,

...Heatrow Havaalanı'na dönüyordum.

and I could see again, vividly,

O klibi de çok net görebiliyordum.

the camera flashbulbs going off,

Fotoğraf makinelerinin flaşları patlıyor...

the paparazzi, the autograph hunters,

...paparazziler ve imza isteyenler...

the book agents coming to sign me up for a deal.

...anlaşma imzalamaya çalışan kitap mümesilleri.

And of course, neither of these things happened.

Ve elbette iki klipte de gördüklerimin hiçbiri gerçekleşmedi.

We didn't get to the Pole, and we didn't have any money

Kutba ulaşamadık ve piyasa araştırmasına verecek...

to pay anyone to do the PR, so no one had heard

...paramız olmadığı için hiç kimsenin...

of this expedition.

...bu geziden haberi olmadı.

And I got back to Heathrow. My mum was there; my brother was there;

Heathrow'a döndüğümde annem, kardeşim...

my granddad was there -- had a little Union Jack --

...ve büyükbabam oradaydı. Ellerinde de küçük birer İngiliz bayrağı vardı.

(Laughter)

(Gülüyorlar)

-- and that was about it. I went back to live with my mum.

Doğru söylüyorum. Annemin yanında yaşamaya geri döndüm.

I was physically exhausted,

Bedenen tükenmiştim.

mentally an absolute wreck, considered myself a failure.

Zihnen enkaza dönmüştüm. Varlığımı bir hata olarak görüyordum.

In a huge amount of debt personally to this expedition,

Bu gezi için gırtlağıma kadar borca girmiş halde...

and lying on my mum's sofa,

...annenim evindeki divanda yatmış...

day in day out, watching daytime TV.

...bütün gün TV izliyordum.

My brother sent me a text message, an SMS --

Kardeşim bir SMS yolladı...

it was a quote from the "Simpsons." It said,

...Simpson'lardan bir alıntı yazmış. Diyordu ki...

"You tried your hardest and failed miserably.

..."en zor olanı denedin ve sefil bir halde başarısız oldun.

The lesson is: don't even try."

Alınacak ders: bir daha deneme."

(Laughter)

(Gülüyorlar)

Fast forward three years. I did eventually get off the sofa,

Üç yıl ileri sıçradım. Nihayet divandan kalktım...

and start planning another expedition. This time,

...ve yeni bir gezi planlamaya başladım. Bu sefer...

I wanted to go right across, on my own this time,

kendime başıma haritanın en tepesindeki

from Russia, at the top of the map,

Rusya'dan başlayıp

to the North Pole, where the sort of kink in the middle is,

haritanın ortalarında olan Kuzey Kutbu'na

and then on to Canada.

oradan da Kanada'ya gitmek istiyordum.

No one has made a complete crossing of the Arctic Ocean on their own.

Kimse Kuzey Buz Denizi'ni kendi başına geçmemişti.

Two Norwegians did it as a team in 2000. No one's done it solo.

2000 yılında 2 Norveçli takım olarak bunu yapsa da kimse tek başına yapmadı.

Very famous, very accomplished Italian mountaineer,

Çok başarılı ve tanınmış Italyan dağcı

Reinhold Messner, tried it in 1995,

Reinhold Messner bunu 1995'te denedi

and he was rescued after a week.

ve 1 hafta sonra kurtarıldı.

He described this expedition as 10 times

Geziyi Everest'e tırmanmadan

as dangerous as Everest.

10 kat daha tehkileli olarak tanımladı.

So for some reason, this was what I wanted to have a crack at,

Belirsiz bir sebepten ötürü her ne kadar

but I knew that even to stand a chance of getting home in one piece,

bırakın Kanada'ya kadar gitmeyi,

let alone make it across to Canada,

eve tek parça olarak dönmek bile zor olsa bile

I had to take a radical approach.

bunu başarmak istiyordum ve bunun için de radikal bir yöntem kullanmalıydım.

This meant everything from perfecting the

Bu gezi ile ilgili teknik ekipmanları

sawn-off, sub-two-gram toothbrush,

kusursuz duruma getirmek ve

to working with one of the world's leading nutritionists

dünyanın en iyi diyetisyenlerinden biri ile

in developing a completely new,

tamamen yeni bir diyet stratejisi

revolutionary nutritional strategy from scratch:

oluşturmak anlamına geliyordu:

6,000 calories a day.

günde 6,000 kalori.

And the expedition started in February last year.

Ve gezi geçen Şubat ayında başladı.

Big support team. We had a film crew,

Geniç bir destek ekibimiz vardı. Bir belgesel ekibi,

a couple of logistics people with us,

bir kaç tane lojistik destek sağlayacak insan,

my girlfriend, a photographer.

kız arkadaşım ve bir fotoğrafçı.

At first it was pretty sensible. We flew British Airways to Moscow.

İlk başta işler epey kolaydı. British Airways ile Moskova'ya uçtuk.

The next bit in Siberia to Krasnoyarsk,

İkinci aşamada ise Siberya'dan Krasnoyarsk'a

on a Russian internal airline called KrasAir,

Rusya'ya ait K-R-A-S diye okunan KrasAir

spelled K-R-A-S.

havayolu ile uçtuk.

The next bit, we'd chartered a pretty elderly Russian plane

Daha sonra ise de epey yaşlı bir Rus uçağı ile

to fly us up to a town called Khatanga,

medeniyetin son noktası olan

which was the sort of last bit of civilization.

Khatanga adlı bir kasabaya uçtuk.

Our cameraman, who it turned out was a pretty nervous flier at the best of times,

Uçmaktan hazzetmediğini anladığımız kameramanımız

actually asked the pilot, before we got on the plane, how long this flight would take,

pilota bu uçuşun ne kadar süreceğini sordu ve

and the pilot -- Russian pilot -- completely deadpan, replied,

Rus pilot, tamamen tepkisiz, şöyle cevap verdi:

"Six hours -- if we live."

6 saat, eğer yaşarsak.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

We got to Khatanga.

Khatanga'ya gittik.

I think the joke is that Khatanga isn't the end of the world,

Komik olan şey buradan gördüğünüz gibi

but you can see it from there.

Khatanga dünyanın sonu değil.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

It was supposed to be an overnight stay. We were stuck there for 10 days.

Sadece gece için orada kalmayı planlamıştık ama 10 gün orada kaldık.

There was a kind of vodka-fueled pay dispute between

Helikopter pilotları ile helikopterin

the helicopter pilots and the people that owned the helicopter,

sahipleri arasında Votka yüzünden bir ödeme tartışması

so we were stuck. We couldn't move.

çıktı ve orada kaldık. Yola devam edemedik.

Finally, morning of day 11, we got the all-clear,

En sonunda 11. günde havalanabildik

loaded up the helicopters -- two helicopters flying in tandem --

ve arka arkaya giden 2 helikopter

dropped me off at the edge of the pack ice.

beni buzulun köşesine bıraktı.

We had a frantic sort of 45 minutes of filming,

45 dakikalık çılgın bir belgesel çekimi ve

photography; while the helicopter was still there,

fotoğraf çekimi oldu, sonra uydu

I did an interview on the satellite phone;

telefonu ile bir röportaj verdim

and then everyone else climbed back into the helicopter,

sonra ise herkes helikoptere bindi,

wham, the door closed, and I was alone.

kapılar kapandı ve ben orada yalnız kaldımi

And I don't know if words will ever quite do that moment justice.

O anı kelimelerle ifade edebilir miyim bilmiyorum.

All I could think about was running back up to the door,

Tek düşündüğüm helikopterin kapısına doğru koşup

banging on the door, and saying, "Look guys,

kapıya vurmak ve :" Arkadaşlar

I haven't quite thought this through."

bu işi çok detaylı düşünmedim" demekti.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

To make things worse, you can just see the white dot

İşleri daha da kötüleştiren... sağ üst köşede

up at the top right hand side of the screen; that's a full moon.

küçük noktayı görebilirsiniz, dolunay o.

Because we'd been held up in Russia, of course,

Rusya'da vakit kaybettiğimizden ötürü...

the full moon brings the highest and lowest tides;

dolunay en yüksek ve en alçak gelgitleri getirir

when you're standing on the frozen surface of the sea,

ve donmuş bir su kütlesinin üzerindeysen

high and low tides generally mean

yüksek ve alçak gelgitler genelde

that interesting things are going to happen -- the ice is going to start moving around a bit.

buzun hareket etmeye başlayacağı ve ilginç şeyler olacağı anlamına gelir.

I was, you can see there, pulling two sledges.

Burada gördüğünüz gibi iki tane kızak sürüyorum.

Grand total in all, 95 days of food and fuel,

Her şey dahil 95 günlük yakıt ve yiyecek,

180 kilos -- that's almost exactly 400 pounds.

180 kilo, yani yaklaşı 400 pound.

When the ice was flat or flattish,

Zemin düz olduğu zaman

I could just about pull both.

ikisini beraber çekebiliyordum.

When the ice wasn't flat, I didn't have a hope in hell.

Ama eğer zemin düz değilse o zaman hiç şansım yoktu.

I had to pull one, leave it, and go back and get the other one.

Bir tanesini çekip, sonra geriye dönüp diğerini getirmeliydim.

Literally scrambling through what's called pressure ice --

Bastırılmış buz olarak düşünebileceğiniz bir şeyin üzerinde sürünüyordum.

the ice had been smashed up under the pressure of the currents of the ocean,

Buz okyanus akıntıları, rüzgar ve gelgitler yüzünden

the wind and the tides.

ezilmişti.

NASA described the ice conditions last year as the worst since records began.

NASA kayıtların başladığı günden beri buzul koşullarını en kötü durumda olduğunu açıklamıştı.

And it's always drifting. The pack ice is always drifting.

Ve her zaman hareketli. Buz kütlesi her zaman hareketli.

I was skiing into headwinds for nine

Yalnız olduğum 10 haftanın dokuzunda

out of the 10 weeks I was alone last year,

bana karşı esen rüzgara karşı kayıyordum

and I was drifting backwards most of the time.

ve genelde arka tarafa doğru sürükleniyordum.

My record was minus 2.5 miles.

Rekorum -2.5 mil.

I got up in the morning, took the tent down, skied north for seven-and-a-half hours,

Sabah kalktım, çadırımı topladım, kuzeye doğru yedi buçuk saat gittim

put the tent up, and I was two and a half miles further back

ve çadırımı tekrar kuruduğumda

than when I'd started.

başladığım yerin iki buçuk mil gerisideydim.

I literally couldn't keep up with the drift of the ice.

Sözün tam anlamıyla buzulun hareketinden hızlı gidemiyordum.

(Video): So it's day 22.

(Video): 22. gün.

I'm lying in the tent, getting ready to go.

Çadırımda oturup gitmeye hazır hale geliyorum.

The weather is just appalling --

Hava inanılmaz kötü --

oh, drifted back about five miles

dün akşam 5 mil

in the last -- last night.

geriye doğru sürüklendim.

Later in the expedition, the problem was no longer the ice.

Gezinin ilerleyen kısmında sorun buzullar değildi.

It was a lack of ice -- open water.

Sorun buzulun olmamasıydı: açık su.

I knew this was happening. I knew the Artic was warming.

Buzulların eridiğini biliyordum.

I knew there was more open water. And I had a secret weapon up my sleeve.

Daha fazla açıkta su olacağını biliyordum ve göğsümün üzerinde gizli bir silahım vardı.

This was my little bit of bio-mimicry.

Bu benim canlı taklidim.

Polar bears on the Artic Ocean move in dead straight lines.

Kuzey Buz Okyanusu'nda kutup ayıları dümdüz çizgilerde yürürler.

If they come to water, they'll climb in, swim across it.

Suyla karşılaşırlarsa içine girip yüzerler.

So we had a dry suit developed -- I worked with a team in Norway --

Bu yüzden Norveç'ten bir ekiple çalışarak su tutmayan bir elbise geliştirdik.

based on a sort of survival suit --

Helikopter pilotlarının kullandığı

I suppose, that helicopter pilots would wear --

.. can yeleklerinden esinlenerek.

that I could climb into. It would go on over my boots, over my mittens,

Ayaklarımın ve giysimin üzerinden geçip

it would pull up around my face, and seal pretty tightly around my face.

kafamı sımsıkı sarmalıyordu.

And this meant I could ski

Bu kayda kayabileceğim

over very thin ice,

ve düşersem de

and if I fell through, it wasn't the end of the world.

bunun benim için dünyanın sonu olmadığı anlamına geliyordu.

It also meant, if the worst came to the worst,

Aynı zamanda eğer en kötüsü olursa

I could actually jump in and swim across

suya atlayıp yüzebileceğim

and drag the sledge over after me.

ve kızağı da peşimden sürükleyebileceğim anlamına geliyordu.

Some pretty radical technology,

Radikal bir teknoloji

a radical approach --but it worked perfectly.

radikal bir yöntem, ama mükemmel bir şekilde çalıştı.

Another exciting thing we did last year

Geçen sene yaptığımız başka bir heyecan verici icat ise

was with communications technology.

haberleşme teknolojisiydi.

In 1912, Shackleton's Endurance expedition --

1912 yılı Shackleton'un Fuarı'nda

there was -- one of his crew, a guy called Thomas Orde-Lees.

ismi Thomas Orde-Lees olan bir adamı vardı.

He said, "The explorers of 2012,

Demişti ki " 2012 yılında bilim adamları

if there is anything left to explore,

her yeri gezdiklerinde

will no doubt carry pocket wireless telephones

hiç kuşkusuz telsiz teleskopla birlikte

fitted with wireless telescopes."

telsiz telefon taşıyacaklar."

Well, Orde-Lees guessed wrong by about eight years. This is my pocket wireless telephone,

Orde-Lees 8 yıl farkla doğruyu söyledi. Bu benim telsiz cep telefonum.

Iridium satellite phone.

Iridyum uydu telefonu.

The wireless telescope was a digital camera I had tucked in my pocket.

Telsiz teleskop cebime koyduğum dijital kamera.

And every single day of the 72 days I was alone on the ice,

Buzullarda yalnız olduğum 72 günün her biri

I was blogging live from my tent,

çadırımda blog(günlük) yazıp,

sending back a little diary piece,

günlük parçası ekleyip,

sending back information on the distance I'd covered --

gittiğim mesafeye dair bilgi aktarıp ve

the ice conditions, the temperature --

buzulların durumları, sıcaklık verilerini ve

and a daily photo.

günlük bir resim yolluyordum.

Remember, 2001,

2001'i hatırlayın,

we had less than two hours radio contact with the outside world.

dış dünya ile 2 saatin altında temasımız vardı.

Last year, blogging live from an expedition

Geçen sene ise Everest'ten 10 kat daha tehlikeli

that's been described as 10 times as dangerous as Everest.

olan yerden blok yazıyoruz.

It wasn't all high-tech. This is navigating

Sadece yüksek teknoloji değil. Bu

in what's called a whiteout.

meteor denilen yerde yön bulmak.

When you get lots of mist, low cloud, the wind starts blowing the snow up.

Çok fazla sis varsa rüzgar karı uçuşturmaya başlar.

You can't see an awful lot. You can just see, there's a yellow

Çok fazla şey göremezsiniz. Sadece küreklerimin birinin

ribbon tied to one of my ski poles.

etrafına sardığım sarı bir bezi görüyorsunuz.

I'd navigate using the direction of the wind.

Rüzgarın esme yönünü kullanarak yönümü tarif ediyorum.

So, kind of a weird combination of high-tech and low-tech.

Yani yeni ve eski teknolojinin garip bir karışımı.

I got to the Pole on the 11th of May.

Kutba 11 Mayıs'ta ulaştım.

It took me 68 days to get there from Russia,

Rusya'dan oraya gitmem 68 günümü aldı

and there is nothing there.

ve orada hiç bir şey yok.

(Laughter).

(Gülüşmeler)

There isn't even a pole at the Pole. There's nothing there,

Kutupta bir kutup bile yok. Hiç bir şey yok,

purely because it's sea ice. It's drifting.

sadece buzul ve hareket ediyor.

Stick a flag there, leave it there, pretty soon it will drift off, usually towards Canada or Greenland.

Oraya bir bayrak as ve kısa zaman sonra Kanada ya da Grönland'a doğru sürüklenmeye başlayacak.

I knew this, but I was expecting something.

Bunu biliyordum ama gene de bir şey olmasını hayal ediyordum.

Strange mixture of feelings: it was extremely warm by this stage,

Duyguların garip bir karışımı: şu an epey sıcaktı,

a lot of open water around, and

etrafta epey bir su vardı ve

of course, elated that I'd got there under my own steam,

oraya tek başıma gitmiş olmanın sevinci

but starting to really realize

.. fakat bir yandan da Kanada'ya kadar

that my chances of making it all the way across to Canada,

gitme ihtimalimin

which was still 400 miles away,

oranın 400 mil uzakta olduğunu düşünürsek bayağı

were slim at best.

zayıf olduğunun farkına varmaya başlıyordum.

The only proof I've got that I was there

Orada olduğumun tek kanıtı

is a blurry photo of my GPS, the little satellite navigation gadget.

GPS'imdeki bulanık resmimdi.

You can just see --

Gördüğünüz gibi bir tane 9 ve

there's a nine and a string of zeros here.

bir sürü 0 rakamı var.

Ninety degrees north -- that is slap bang in the North Pole.

90 derece kuzey... Kuzey Kutbu'nun tam ortası.

I took a photo of that. Sat down on my sledge. Did a sort of video diary piece.

Bunun resmini çektim, oturdum ve ufak bir video çektim.

Took a few photos. I got my satellite phone out.

Bir kaç tane fotoğraf çektim, uydu telefonumu çıkardım.

I warmed the battery up in my armpit.

Bataryayı avcumun içinde ısıttım.

I dialed three numbers. I dialed my mum.

3 tane numarayı aradım: annemi aradım,

I dialed my girlfriend. I dialed the CEO of my sponsor.

kız arkadaşımı aradım. Sponsorumun CEO'sunu aradım.

And I got three voicemails.

3 tane sesli mesaj aldım.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

(Video): Ninety.

(Video): doksan

It's a special feeling.

Özel bir duygu.

The entire planet

Bütün gezegen ayaklarımın

is rotating

altında

beneath my feet.

dönmekte.

The -- the whole world underneath me.

Bütün dünya benim altımda.

I finally got through to my mum. She was at the queue of the supermarket.

Sonunda anneme ulaştım. Süpermarkette kuyruktaydı.

She started crying. She asked me to call her back.

Ağlamaya başladı, onu tekrar aramamı söyledi.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I skied on for a week past the Pole.

Kutuptan itibaren bir hafta kaymaya devam ettim.

I wanted to get as close to Canada as I could

Koşullar yol almamı iyice tehlikeli hale getirene

before conditions just got too dangerous to continue.

kadar Kanada'ya olabildiğince yakınlaşmak istiyordum.

This was the last day I had on the ice.

Bu buzdaki son günüm.

When I spoke to the -- my project management team,

Proje idarecileri ile konuştuğumda

they said, "Look, Ben, conditions are getting too dangerous.

bana şunu dediler: " Ben, işler iyice tehlikeli olmaya başladı.

There are huge areas of open water just south of your position.

hemen güneyinde çok geniş su dolu alanlar var.

We'd like to pick you up.

seni almak istiyoruz.

Ben, could you please look for an airstrip?"

Helikopterin inebileceği bir alan var mı etrafında?"

This was the view outside my tent

Bu çağrıdan sonra çadırımdan

when I had this fateful phone call.

dışarısının görünümü.

I'd never tried to build an airstrip before. Tony, the expedition manager, he said,

Daha önce hiç böyle bir alan aramamıştım. Tone, gezinin yöneticisi şöyle dedi:

"Look Ben, you've got to find 500 meters of

"Ben, 500 metrelik düz, kalın

flat, thick safe ice."

buz tabakası bulmalısın."

The only bit of ice I could find --

36 saatlik dolaşmadan sonra bulabildiğim

it took me 36 hours of skiing around trying to find an airstrip --

buzul alan tam olarak 473 metreydi.

was exactly 473 meters. I could measure it with my skis.

Kızağımla tam olarak ölçebildim.

I didn't tell Tony that. I didn't tell the pilots that.

Tony'ye bunu söylemedim. Pilotlara da söylemedim.

I thought, it'll have to do.

Bunun yeterli olduğunu düşündüm.

(Video): Oh, oh, oh, oh, oh, oh.

(Video): Aman...

It just about worked. A pretty dramatic landing --

Zar zoruna yetti. Epey dramatik bir iniş.

the plane actually passed over four times,

Uçak 4 kere pas geçti ve

and I was a bit worried it wasn't going to land at all.

hiç inemeyeceğini düşündüm.

The pilot, I knew, was called Troy. I was expecting someone called Troy

Pilot'un adı Troy'du. Adı Troy olan ve bu işi geçinmek için

that did this for a living to be a pretty tough kind of guy.

yapan birinin iyi olacağını umut ediyordum.

I was bawling my eyes out by the time the plane landed -- a pretty emotional moment.

Uçağın alana indiği an inanılmaz duygusal bir andı.

So I thought, I've got to compose myself for Troy.

Böylece kendimi Troy'a tanıştırmam gerektiğini düşündüm.

I'm supposed to be the roughty toughty explorer type.

Benim sert bir gezgin olmam gerekir.

The plane taxied up to where I was standing.

Uçak durduğum yere geldi.

The door opened. This guy jumped out. He's about that tall. He said, "Hi, my name is Troy."

Kapı açıldı ve pilot dışarı atladı. Şu kadar uzundu. "Benim adım Troy" dedi.

(Laughter).

(Gülüşmeler)

The co-pilot was a lady called Monica.

Yardımcı pilot adı Monica olan biriydi.

She sat there in a sort of hand-knitted jumper.

Üzerinde el örgüsü bir kazak vardı.

They were the least macho people I've ever met, but they made my day.

Tanıştığım en maço olmayan insanlardı ama beni kurtardılar.

Troy was smoking a cigarette on the ice;

Troy buzun üzerinde sigara içiyordu

we took a few photos. He

ve bir kaç fotoğraf çektirdik.

climbed up the ladder. He said, "Just -- just get in the back."

Merdiveni tırmandı ve "Arkaya otur" dedi.

He threw his cigarette out as he got on the front,

Sigarayı fırlattı, öne oturdu

and I climbed in the back.

ve ben arkaya otrudum.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Taxied up and down the runway a few times,

Pistte bir kaç defa orayı

just to flatten it out a bit, and he said, "Right, I'm going to --

düzleştirmek için gidip geldik ve "Şimdi

I'm going to give it a go." And he --

kalmayı deneyeceğim dedi".

I've now learned that this is standard practice, but it had me worried at the time.

Bunun standart bir yöntem olduğunu biliyorum ama o zaman beni endişelendirmişti.

He put his hand on the throttle.

Elini kelebeğin üzerine koydu.

You can see the control for the engines is actually on the roof of the cockpit.

Gördüğünüz gibi motorların kontrolleri kokpitin üzerinde.

It's that little bar there. He put his hand on the throttle.

Şuradaki küçük kol. Elini kelebeğin üzerine koydu.

Monica very gently put her hand sort of on top of his.

Monica nazik bir şekilde elini onun elinin üzerine koydu.

I thought, "God, here we go. We're, we're -- this is all or nothing."

Düşündüm ki "Allah'ım şimdi gidiyoruz. Ya şimdi ya da hiç."

Rammed it forwards. Bounced down the runway. Just took off.

İleriye fırladık, pistte sektik ve uçak sonunda kalktı.

One of the skis just clipped a pressure ridge at the end of the runway,

Kayaklardan biri pistin sonunda çarparak durdu.

banking. I could see into the cockpit, Troy battling the controls,

Kokpitin içini görebiliyordum. Troy kontrollerle

and he just took one hand off, reached back,

uğraşıyor, elinin teki ile arakaya uzandı

flipped a switch on the roof of the cockpit,

kokpitin üzerindeki bir anahtarı çevirdi

and it was the "fasten seat belt" sign you can see on the wall.

ve o duvarda gördüğünüz "kemerlerinizi bağlayın" yazısı yazdı.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And only from the air did I see the big picture.

Ve havadan bütün alanı komple gördüm.

Of course, when you're on the ice, you only ever see one obstacle at a time,

Tabii ki eğer buzun üzerindeyseniz sadece bir engel görebilirseniz

whether it's a pressure ridge or there's a bit of water.

bayır veya bir su parçası.

This is probably why I didn't get into trouble about the length of my airstrip.

Muhtemelen pistin uzunluğu ile ilgili endişenlenmememin nedeni bu.

I mean, it really was starting to break up.

Demek istediğim, kırılmaya başlamıştı.

Why? I'm not an explorer in the traditional sense.

Neden? Ben geleneksel bir gezgin değilim.

I'm not skiing along drawing maps;

Harita çizmek için kayak yapmıyorum,

everyone knows where the North Pole is.

herkes Kuzey Kutbunun yerini biliyor.

At the South Pole there's a big scientific base. There's an airstrip.

Güney Kutbunda büyük bir bilimsel üs var. Orada kalkış pisti var.

There's a cafe and there's a tourist shop.

Orada bir kafe ve turist mağazası var.

For me, this is about exploring human limits,

Benim için amaç insanın limitlerini,

about exploring the limits of physiology, of psychology

fizyoloji, psikoloji ve teknolojisinin

and of technology. They're the things that excite me.

limitlerini araştırmak. Bunlar beni heyecanlandıran şeyler.

And it's also about potential, on a personal level.

Kişisel bir bağlamda bu aynı zamanda potensiyelle de ilgili.

This, for me, is a chance to explore the limits --

Bu benim için limitimin sonunu araştırmak,

really push the limits of my own potential, see how far they stretch.

ne kadar ileriye gidebildiğimi görmek.

And on a wider scale, it amazes me how people go through life

Daha geniç bir kapsamda insanların

just scratching the surface of their potential,

potensiyellerinin sadece yüzde 3 ya da

just doing three or four or five percent

4'ünü kullanarak bir hayat geçirmeleri

of what they're truly capable of. So,

beni gerçekten şaşırtıyor. Bu yüzden,

on a wider scale, I hope that this journey

geniş kapsamda umut ediyorum ki

was a chance to inspire other people

be gezi insanlara potensiyellerini

to think about what they want to do

ve bu dünyadaki kısıtlı zamanlarını nasıl

with their potential, and what they want to do with the tiny amount of time

kullanacakları konusunda

we each have on this planet.

bir ilham olmuştur.

That's as close as I can come to summing that up.

Bu olayı en fazla bu kadar özetleyebilirim.

The next question is, how do you answer the call of nature at minus 40?

Diğer soru da eksi 40 derece nasıl tuvaletinizi yaptınız.

The answer, of course, to which is a trade secret --

Cevap da doğal olarak, meslek sırrı.

and the last question,

Son soru:

what's next? As quickly as possible,

Sıradaki ne? Olabildiği kadar hızlı,

if I have a minute left at the end, I'll go into more detail.

eğer en sonra bir dakika kalırsa daha detayına gireceğim.

What's next:

Sıradaki ne?

Antarctica.

Antartika.

It's the coldest, highest,

Dünyadaki en soğuk,

windiest and driest continent on Earth.

yüksek, rüzgarlı ve kuru kıta.

Late 1911, early 1912,

1991'in sonunda, 1912'nin başında

there was a race to be the first

Güney Kutbuna, Antartika'nın kalbine

to the South Pole: the heart of the Antarctic continent.

ilk gitme yarışı vardı.

If you include the coastal ice shelves, you can see that the Ross Ice Shelf --

Sahildeki buzulları da eklerseniz, Ross Buzulunu görebilirsiniz burda--

it's the big one down here -- the Ross Ice Shelf is the size of France.

şuradaki büyük şey-- Ross Buzulu Fransa büyüklüğünde.

Antarctica, if you include the ice shelves,

Küçük buzulları da eklerseniz Antartika

is twice the size of Australia -- it's a big place.

Avutralya'nın iki katı büyüklüğünde... büyük bir yer.

And there's a race to get to the Pole between Amundsen,

Ve Norveçli eskimo köpeği olan Amundsen ile

the Norwegian -- Amundsen had dog sleds and huskies --

Ingiliz Scott,

and Scott, the British guy, Captain Scott.

Kaptan Scott arasında kutba gitme yarışı var.

Scott had sort of ponies and some tractors

Scott'un atları, traktörleri ve bir kaç tane

and a few dogs, all of which went wrong,

köpeği vardı, ve hepsinde bir sorun çıktı,

and Scott and his team of four people ended up on foot.

sonunda Scott ve 4 kişilik takımı yalınayak kaldılar.

They got to the Pole late January 1912

1912'nin sonunda kutba gittiler

to find a Norwegian flag already there.

ve orada zaten bir Norveç bayrağı olduğunu gördüler.

There was a tent, a letter to the Norwegian king.

Bir çadır ve Norveç mektubuna bir mektup vardı.

And they turned around, headed back to the coast,

Sonra geriye döndüler, sahile yöneldiler

and all five of them died on the return journey.

ve beşi de dönüş yolculuğunda öldüler.

Since then, no one has ever skied --

O zamandan, yani 93 yıldan beri

this was 93 years ago -- since then, no one has ever skied

kimse Antartika sahilinden kızakla kutba gidip

from the coast of Antarctica to the Pole and back.

oradan da geri dönmedi.

Every South Pole expedition you may have heard about

Duyduğunuz bütün Güney Kutbu gezileri

is either flown out from the Pole or has used vehicles

ya uçakla gerçekleşti ya da

or dogs or kites to do some kind of crossing --

köpek, uçurtma gibi bazı araçlarla--

no one has ever made a return journey. So that's the plan.

ve kimse geri dönmedi. O yüzden plan bu.

Two of us are doing it.

2 kişi yapacağız.

That's pretty much it.

Söyleceklerim bu kadar.

One final thought before I get to the toilet bit, is --

Tuvalete gitmeden önce söyleyeceğim son şey--

is, I have a -- and I meant to scan this and I've forgotten --

bunu daha önce söylecektim ama unuttum,

but I have a -- I have a school report. I was 13 years old,

fakat elimde bir okul raporu var. 13 yaşındaydım ve

and it's framed above my desk at home. It says,

masamın üzerinde çerçevelenmiş halde duruyor. Diyor ki

"Ben lacks sufficient impetus

"Ben işe yaracak herhangi bir şey yapmak

to achieve anything worthwhile."

için gerekli şevke sahip değil."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

(Applause)

(Alkışlar)

I think if I've learned anything, it's this: that no one else

Eğer öğrendiğim bir şey varsa o da şu: "Hiç kimse

is the authority on your potential.

sizin potensiyelinizin belirleyicisi değil.

You're the only person that decides how far you go and what you're capable of.

Ne kadar ileriye gidebileceğinizi ve yapabileceklerinizin sınırını belirleyecek tek kişi sizsiniz.

Ladies and gentlemen, that's my story.

Baylar ve bayanlar, bu benim hikayem. Çok teşekkür ederim.

Thank you very much.

Çok teşekkür ederim.