Portraits that transform people into whatever they want to be | Uldus Bakhtiozina

Çeviri: Gözde Zülal Solak Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

I'm often asked

Bana genelde neden sanatla uğraştığımı,

why I do art,

sanat fotoğrafçılığımla ilgili

what do I want to say with my art photography,

neler söylemek istediğimi ve bunun nasıl bir faydası

and what is the use of it?

olduğunu soruyorlar.

Once in a while I start to worry

Bazen, tıp veya teknolojide

how to actually measure the impact from the art

gerçekleştirerek sonuçları görüp, hesaplayabildiğimiz gibi,

like we do with medicine or technology,

sanatın etkisini de gerçekten

where we can see the results and calculate it.

nasıl ölçebileceğimiz konusunda endişelenmeye başlıyorum.

Then I would finally be able to explain to my mother my art

Böylece sanatımı, anneme gerçek sayılarla açıklayabilecek

with real numbers.

hâle gelebilirdim.

But my art is so far from metrics,

Fakat sanatım, ölçü-bilime çok uzak

and moreover, my photography is widely exposing the theme of escapism.

ve dahası, fotoğraflarım büyük ölçüde gerçekten kaçış temasını sergiliyor.

My theory is that all of us

Teorim şu, hepimiz bazen

struggle sometimes to escape

kendi gerçekliğimizi incelemek,

in order to analyze our reality,

takdir etmek veya değiştirmek için

appreciate it or change.

kaçmaya çabalıyoruz.

I don't work with daily life as it is,

Günlük yaşamı olduğu gibi ele almıyorum

and I'm not a documentary photographer

ve alışılmış şekilde bir belgesel

in the common sense.

fotoğrafçısı değilim.

But I am a documentary photographer

Farklı bir açıdan,

in a different sense.

belgesel fotoğrafçısıyım.

I document dreams.

Hayalleri belgeliyorum.

I work with daily life as it could be,

Günlük hayatı, olabileceği ve hayal ettiğim

as I imagine it.

şekilde ele alıyorum.

I am a daydreamer, but at the same time I love things that are authentic

Bir hayalperestim, fakat aynı zamanda özgün şeyleri ve hiçbir zaman

and deal with our innermost nature,

kaçmak istemeyeceğim, en içteki

which I would never want to escape from.

doğamızla ilgilenmeyi seviyorum.

I adore complicated personalities,

Karmaşık benliklere hayranım

and real life inspires me to create my images.

ve gerçek yaşam, görüntülerimi yaratmamda bana ilham veriyor.

Real life inspires our escape,

Gerçek yaşam, kaçımıza ilham veriyor

and sometimes that escape is very needed.

ve bazen bu kaçış çok gerekli oluyor.

I believe heroes are not created easily,

Kahramanların kolay yaratıldıklarını düşünmüyorum

and I choose to work with individuals

ve mücadeleci, her zaman rengârenk

who are survivors

olmayan günlük rutinlerle

and facing everyday routines

karşılaşan bireylerle ve yaşam

that are not always full of color,

koşullarına karşı gelerek

people who are on their way to a better life,

daha iyi bir yaşama doğru giden insanlarla çalışmayı

fighting against life circumstances.

tercih ediyorum.

Why do I choose people like that for my models?

Model olarak neden böyle insanları seçiyorum?

Because I've been in that position myself,

Çünkü gerçek yaşamla nasıl mücadele

when I had to learn how to survive in real life.

edileceğini öğrenmem gerektiği zaman, ben de bu pozisyondaydım.

I was a student living abroad in London.

Yurtdışında, Londra'da yaşayan bir öğrenciydim.

I was working at two places at the same time as a waitress.

Garson olarak aynı zamanda iki yerde birden çalışıyordum.

Obviously that wasn't my dream job,

Hayalimdeki işin bu olmadığı belliydi,

but I decided to play a game

fakat bir filmde rol aldığımı

where I imagined that I am taking a role in a film,

ve filmde de garson rolünü oynadığımı ve çok iyi oynamam gerektiğini

and in the film I am a waitress,

hayal ettiğim bir oyun oynamaya

and I need to act great.

karar verdim.

I used to dye my hair and brows to gingerette,

Saçlarımı ve kaşlarımı kızıla boyadım,

I changed my hair to curly perm,

saçlarıma kıvırcık perma yaptırdım,

I lost weight

kilo verdim

and made myself believe

ve kendimi, bir filmde rol alan

I am just a character acting in a film.

bir karakter olduğuma inandırdım.

That isn't forever,

Sonsuza dek böyle değildi,

that is all just temporary.

yalnızca geçici bir şeydi.

That helped me a lot.

Bu bana çok yardımcı oldu.

It motivated me to change my life

Yaşamımı değiştirmemi ve zor zamanları

and take a hard time as a game.

oyun olarak algılamamı sağladı.

Now, as an artist,

Şimdi, bir sanatçı olarak,

I am creating different lives for my models

modellerime gerçeklik içerisinde başka birisi olma deneyimini

in order to give them the experience of being someone else in reality.

yaşatmak için, onlara farklı yaşamlar yaratıyorum.

Through the photographic process,

Fotoğraf süreci aracılığıyla

all of my models become like silent movie actors.

tüm modellerim sessiz film oyuncularına dönüşüyorlar.

They are captured at the moment

Tamamen başka birisi olduklarına

when they believe in being someone else entirely.

inandıkları anda fotoğrafları çekiliyor.

In order to create a new reality in its entirety,

Bütünüyle yeni bir gerçeklik yaratmak için,

I physically create every single thing in my work,

çalışmamda fiziksel olarak her bir şeyi yaratıyorum,

sometimes from outfits to the stage.

bazen kıyafetleri ve sahneyi de.

Because I work with analogues,

Çünkü analog makinelerle çalışıyorum

and I don't make any digital manipulations to my photographs,

ve fotoğraflarıma herhangi bir dijital manipülasyon yapmıyorum,

I need everything to take place in reality,

her şeyin gerçeklikte yer alması gerekiyor;

in spite of the fact that nowadays,

günümüzde dijital olarak hemen hemen

digitally, you can create pretty much everything.

her şeyi yaratabiliyor olsak bile.

I don't like this path.

Ben bu yolu sevmiyorum.

Even if that reaches perfection,

Bu mükemmelliğe ulaşsa bile,

I see the beauty in authenticity of making,

ben yaratmanın özgünlüğünde bulunan güzelliği görüyorum

and that's impossible without flaws.

ve bunda da kusursuzluk mümkün.

A digitally manipulated photograph

Dijital olarak manipüle edilmiş bir fotoğraf,

is not true for me.

bana göre doğru değil.

It doesn't capture anything real.

Herhangi bir gerçeği yakalamıyor.

It's not experienced, not motivating.

Tecrübe edilmiyor ve motive edici değil.

It's like, instead of going traveling,

Yani, seyahate çıkmak yerine,

you look at someone else's travel photographs.

bir başkasının seyahat fotoğraflarına bakmak gibi.

What I find so exciting

İnsanların, gerçeklikte başka

is the ability to make people's dreams of being someone else a reality.

birisi olma hayallerini gerçekleştirebilmek çok heyecan verici.

That's like a drug

Bu beni ölçütler

which pushes me to keep working,

olmaksızın çalışmaya teşvik eden

even without metrics.

bir ilaç gibi.

One of my models

Modellerimden birisi hep

had always dreamed of being seen as a warrior,

bir savaşçı gibi görünmeyi hayal etmiş, fakat sağlık sorunlarından

but she wasn't able to do sports because of her health problems.

ötürü spor yapamamış.

Half a year ago, she passed away

Altı ay önce, 22 yaşındayken,

from heart disease at the age of 22.

kalp hastalığı nedeniyle vefat etti.

But two days before her death,

Fakat ölümünden iki gün önce,

the images we spent months working on together

olmayı hayal ettiği savaşçı olarak üzerinde aylarca çalıştığımız

of her as a warrior she dreamed of becoming

görüntüler, Milan'da büyük bir sergide Vogue dergisi tarafından

were published at a large exhibition in Milan by Vogue Magazine.

yayınlandı.

All her life was about overcoming.

Tüm yaşamı, yenmekle ilgiliydi.

Before she died, she had known

Ölmeden önce, binlerce insanın

that thousands of people saw her image from the land of escapism

onun kaçış ülkesindeki görüntüsünü gördüğünü ve onun cesur ve korkusuz

and believed in her as a brave and fearless warrior.

bir savaşçı olduğuna inandıklarını biliyordu.

For my work, I invite people to play a game

Çalışmamda insanları, tıpkı çocukken oynadığımız

like we all used to as children

bir başkası gibi davranma oyununu

when we pretend to be someone else

oynamaya davet ediyorum

and that process made us really happy.

ve bu süreç bizleri çok mutlu ediyor.

To my mind it is important for grown-ups.

Bana göre bu büyükler için önemli.

We need these transformations

Sanat adına bunu sahnelemek için

to enact this in the name of art.

bu değişimlere ihtiyacımız var.

It gives us the very real feeling of being important and powerful

Gerçekliğimizi etkileyen, o gerçekten önemli ve güçlü olduğumuz

in order to influence our reality.

hissini bize verir.

I know this from my own personal experience.

Bunu kendi deneyimlerimden biliyorum.

I have had so many versions of myself

Birçok farklı karaktere büründüğüm anlarda çektiğim

through my self-portraits

oto-portreler aracılığıyla

that I've been many different characters.

birçok benlik versiyonum oldu.

Being someone else in the land of escapism

Kaçış ülkesinde bir başkası olmak

doesn't exactly give us numbers that we can gauge,

bizlere tam olarak ölçebileceğimiz sayılar vermez,

but it's like a real lost form of magic

bu daha çok, var olan ama ölçülemeyen

which exists but can't be measured.

gerçek bir sihrin kayıp hâli gibidir.

There is a unique power in art

Sanatta, sınırlarımızı değiştirip

to transform and lift our limits.

yükseltebileceğimiz eşsiz bir güç vardır.

Art creates what I call a conjured life,

Sanat, varlığımıza yardımcı olan

which helps our existence

ve kendimizi ölçüsüz, hesapsız bir biçimde

and pushes, motivates and inspires us to dwell

ifade etmemizi ve öyle kalmamızı sağlayan, bizi harekete geçiren ve motive

and express ourselves

eden büyülü yaşam adını verdiğim

without metrics or calculations.

şeyi yaratır.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)