Stewart Brand: The dawn of de-extinction. Are you ready?

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: yamela areesamarn Reviewer: Kelwalin Dhanasarnsombut

Now, extinction is a different kind of death.

เอาละครับ การสูญพันธุ์เป็นการตายชนิดที่ต่างออกไป

It's bigger.

มันใหญ่ยิ่งกว่า

We didn't really realize that until 1914,

เราไม่ได้สำนึกอย่างจริงจังในเรื่องนี้จนกระทั่งปี 1914

when the last passenger pigeon, a female named Martha,

เมื่อนกพิราบนักเดินทาง (passenger pigeon) ตัวเมีย ชื่อ มาร์ทา (Martha)

died at the Cincinnati zoo.

ได้ตายลงที่สวนสัตว์ซินซินนาติ

This had been the most abundant bird in the world

นกประเภทนี้เคยมีเป็นจำนวนมากที่สุดในโลก

that'd been in North America for six million years.

เคยมีอยู่ในอเมริกาเหนือ มานานถึงหกล้านปี

Suddenly it wasn't here at all.

และอยู่ดีๆ มันก็ไม่มีปรากฎอยู่อีกเลย

Flocks that were a mile wide and 400 miles long

ฝูงนกที่เคยบินกินพื้นที่กว้างถึงหนึ่งไมล์ และยาว 400 ไมล์

used to darken the sun.

บดบังแสงอาทิตย์จนมืดมิด

Aldo Leopold said this was a biological storm,

อัลโด ลีโอโพลด์ (Aldo Leopold) กล่าวว่า มันเป็นพายุเชิงชีววิทยา (biological storm)

a feathered tempest.

หรือเป็นพายุขนนก

And indeed it was a keystone species

โดยแท้จริงแล้ว มันเป็นสปีซีส์หลัก

that enriched the entire eastern deciduous forest,

ที่ทำให้ป่าไม้ผลัดใบทั้งหมดทางตะวันออก อุดมสมบูรณ์

from the Mississippi to the Atlantic,

ตั้งแต่มิสซิสซิบปี้ ไปจนถึงแอตแลนติก

from Canada down to the Gulf.

จากแคนาดาลงมาจนถึงอ่าวเม็กซิโก

But it went from five billion birds to zero in just a couple decades.

แต่แล้วมันก็จากไป จากห้าพันล้านตัวจนหมดไม่เหลือ ในเวลาแค่เพียงสองทศวรรษ

What happened?

อะไรได้เกิดขึ้นหรือ

Well, commercial hunting happened.

อ๋อ การล่าเชิงพาณิชย์ได้เกิดขึ้น

These birds were hunted for meat that was sold by the ton,

นกเหล่านี้ถูกล่าเอาเนื้อ ที่ขายกันเป็นตันๆ

and it was easy to do because when those big flocks

และการไล่ล่านั้นง่ายดาย เพราะว่าเมื่อนกฝูงใหญ่ๆพวกนั้น

came down to the ground, they were so dense

บินลงมาที่พื้นดิน จะแน่นมากจน

that hundreds of hunters and netters could show up

ผู้ล่าและผู้วางตาข่ายดักจับมากมายหลายร้อยคน จะมาที่นั่น

and slaughter them by the tens of thousands.

และฆ่าพวกมันเป็นหมื่นๆตัว

It was the cheapest source of protein in America.

มันเป็นแหล่งอาหารโปรตีนที่ถูกที่สุดในอเมริกา

By the end of the century, there was nothing left

ก่อนสิ้นสุดศตวรรษ จึงไม่มีอะไรเหลือ

but these beautiful skins in museum specimen drawers.

นอกจาก หนังที่สวยงามพวกนี้ ในลิ้นชักสัตว์ในพิพิธภัณฑ์

There's an upside to the story.

แต่เรื่องนี้ก็มีสิ่งที่เป็นประโยชน์อยู่บ้าง

This made people realize that the same thing

สิ่งนี้ทำให้คนตระหนักว่า สิ่งเดียวกันนี้

was about to happen to the American bison,

กำลังจะเกิดขึ้นกับควายไบสันของอเมริกา

and so these birds saved the buffalos.

ดังนั้นนกเหล่านี้ก็เท่ากับช่วยชีวิตควายไบสันไว้

But a lot of other animals weren't saved.

แต่สัตว์อื่นอีกมากมาย ไม่ได้รับการช่วยให้รอดชีวิต

The Carolina parakeet was a parrot that lit up backyards everywhere.

คาโรลินาพารากีท (Carolina parakeet) เป็นนกแก้ว ที่เติมสีสัันในลานหลังบ้านทุกๆที่

It was hunted to death for its feathers.

มันถูกล่าเพื่อเอาขนของมัน

There was a bird that people liked on the East Coast called the heath hen.

ในอดีตยังมีนกที่ผู้คนชอบ ตามชายฝั่งตะวันออก เรียกกันว่า ฮีธเฮ็น (heath hen)

It was loved. They tried to protect it. It died anyway.

คนรักมัน และพวกเขาก็พยายามปกป้องมัน อย่างไรก็ตาม มันก็ตายไป

A local newspaper spelled out, "There is no survivor,

หนังสือพิมพ์ท้องถิ่นเขียนไว้อย่างชัดเจน "ไม่มีผู้รอดชีวิตอยู่

there is no future, there is no life to be recreated in this form ever again."

ไม่มีอนาคต ไม่มีชีวิตที่จะถูกสร้างขึ้นมาใหม่ ในรูปลักษณ์แบบนี้ได้อีกต่อไป"

There's a sense of deep tragedy that goes with these things,

มันช่างเป็นอะไรที่น่าโศกเศร้าเหลือเกิน ที่เกิดกับเรื่องเหล่านี้

and it happened to lots of birds that people loved.

และมันได้เกิดขึ้นแล้วกับนกต่างๆมากมาย ที่ผู้คนรัก

It happened to lots of mammals.

มันได้เกิดขึ้นแล้ว กับสัตวเลี้ยงลูกด้วยนมมากมาย

Another keystone species is a famous animal

สปีซีส์หลักอีกสปีซีส์หนึ่ง เป็นสัตว์ที่รู้จักกันดี

called the European aurochs.

เรียกว่า ออร๊อกส์ยุโรป (European auroch)

There was sort of a movie made about it recently.

เมื่อไม่นานมานี้ ประมาณว่า มีภาพยนต์ที่สร้างขึ้นมาเกี่ยวกับมัน

And the aurochs was like the bison.

ออร๊อกส์เหมือนกับควายไบสัน

This was an animal that basically kept the forest

เป็นสัตว์ที่โดยหลักๆแล้วทำให้ป่า

mixed with grasslands across the entire Europe and Asian continent,

ผสมผสานกับทุ่งหญ้าตลอดทั่วทวีปยุโรปและเอเซีย

from Spain to Korea.

จากสเปนถึงเกาหลี

The documentation of this animal goes back

ข้อมูลที่บันทึกไว้ของสัตว์ประเภทนี้

to the Lascaux cave paintings.

ย้อนกลับไปถึงภาพวาดในถํ้าที่ลาสกู (Lascaux cave)

The extinctions still go on.

การสูญพันธุ์ยังคงดำเนินอยู่ต่อไป

There's an ibex in Spain called the bucardo.

ในสเปนมีแพะป่่าไอเบ็กส์ (ibex) เรียกว่า บูคาร์โด (bucardo)

It went extinct in 2000.

สูญพันธุ์ไปแล้วในปี 2000

There was a marvelous animal, a marsupial wolf

มีสัตว์ที่น่าทึ่ง คือ หมาป่ามาซูเปียล (marsupial wolf)

called the thylacine in Tasmania, south of Australia,

ที่เรียกกันว่า ไทลาซิน (thylacine) ในทัสมาเนีย ทางใต้ของออสเตรเลีย

called the Tasmanian tiger.

เรียกกันว่า เสือทาสมาเนียน

It was hunted until there were just a few left to die in zoos.

มันถูกล่าจนกระทั่งเหลืออยู่เพียงสองสามตัว ถูกปล่อยให้ตายอยู่ในสวนสัตว์

A little bit of film was shot.

มีภาพยนต์สั้นๆถ่ายไว้

Sorrow, anger, mourning.

ความเสียใจ โกรธ เศร้าโศก

Don't mourn. Organize.

อย่าเศร้าโศกเลย เรามาจัดระบบกัน

What if you could find out that, using the DNA in museum specimens,

จะเป็นอย่างไร ถ้าคุณพบว่า การใช้ดีเอ็นเอจากตัวอย่างในพิพิธภัณฑ์

fossils maybe up to 200,000 years old

หรือจากซากหิน ที่มีอายุอาจจะมากถึงสองแสนปี

could be used to bring species back,

จะถูกนำมาใช้เพื่อนำสปีซี่ต่างๆกลับคืนมาได้

what would you do? Where would you start?

คุณจะทำอย่างไร คุณจะเริ่มต้นตรงไหน

Well, you'd start by finding out if the biotech is really there.

เอาละ คุณจะเริ่มต้นโดยค้นหาว่า มีเทคโนโลยีชีวภาพ (biotech) อยู่จริงๆหรือไม่

I started with my wife, Ryan Phelan,

ผมเริ่มต้นกับภรรยาของผม ไรอัน ฟีแลน (Ryan Phelan)

who ran a biotech business called DNA Direct,

ซึ่งทำธุรกิจทางด้านเทคโนโลยีชีวภาพ ชื่อบริษัทว่า ดีเอ็นเอไดเร็ก (DNA Direct)

and through her, one of her colleagues, George Church,

และเพื่อนร่วมงานคนหนึ่งของเธอ ชื่อ จ๊อร์จ เชิร์ช (George Church)

one of the leading genetic engineers

ซึ่งเป็นนักพันธุวิศวกรรม (genetic engineer) ชั้นแนวหน้าคนหนึ่ง

who turned out to be also obsessed with passenger pigeons

ซึ่งกลายมาเป็นผู้ที่หมกมุ่นเอาจริงเอาจัง กับนกพิราบนักเดินทาง

and a lot of confidence

และมีความเชื่อมั่นอย่างมาก

that methodologies he was working on

ว่าวิธีการที่เขากำลังใช้อยู่

might actually do the deed.

อาจจะทำงานที่ว่าได้จริงๆ

So he and Ryan organized and hosted a meeting

ดังนั้นเขาและไรอันจึงเป็นเจ้าภาพและจัดการประชุม

at the Wyss Institute in Harvard bringing together

ขึ้นที่สถาบันวิสส์ (Wyss Institute) ในฮาวาร์ด โดยนำมาผู้รู้ต่างสาขามาชุมนุมกัน ได้แก่

specialists on passenger pigeons, conservation ornithologists, bioethicists,

ผู้เชี่ยวชาญนกพิราบนักเดินทาง, นักปักษีวิทยาเชิงอนุรักษ์, นักจริยศาสตร์ชีวภาพ

and fortunately passenger pigeon DNA had already been sequenced

และโชคดีที่ดีเอ็นเอของนกพิราบนักเดินทาง ได้ถูกถอดรหัสและจัดเรียงลำดับไว้เรียบร้อยแล้ว

by a molecular biologist named Beth Shapiro.

โดยนักชีววิทยาเชิงโมเลกุล ชื่อ เบท ชาปิโร (Beth Shapiro)

All she needed from those specimens at the Smithsonian

สิ่งเดียวที่เธอต้องการจากตัวอย่าง ที่สถาบันสมิทโซเนียน (Smithsonian)

was a little bit of toe pad tissue,

ก็คือ เนื้อเยื่อจากพื้นนิ้วเท้าเพียงนิดเดียว

because down in there is what is called ancient DNA.

เพราะว่า ลึกลงไปในส่วนนั้น คือสิ่งที่เรียกกันว่า ดีเอ็นเอดึกดำบรรพ์ (ancient DNA)

It's DNA which is pretty badly fragmented,

เป็นดีเอ็นเอที่แตกกะรุ่งกะริ่งมากๆ

but with good techniques now, you can basically reassemble the whole genome.

แต่ด้วยเทคนิคที่ดีในปัจจุบัน โดยหลักการแล้ว คุณสามารถประกอบเป็นจีโนม (genome) ขึ้นใหม่

Then the question is, can you reassemble,

แล้วคำถามก็คือ คุณสามารถประกอบขึ้นมาใหม่

with that genome, the whole bird?

โดยใช้จีโนมที่ได้นั้น ให้เป็นนกทั้งตัวได้หรือไม่

George Church thinks you can.

จอร์ด เชิร์ช คิดว่าทำได้

So in his book, "Regenesis," which I recommend,

ดังนั้นในหนังสือของเขา ชื่อ "รีจีเนสิส (Regenesis)" ซึ่งผมขอแนะนำให้อ่าน

he has a chapter on the science of bringing back extinct species,

ในบทที่เกี่ยวกับศาสตร์ของ การนำสปีซี่ส์ที่สูญพันธุ์ไปแล้ว กลับคืนมา

and he has a machine called

และเขามีเครื่องมือ ที่เรียกว่า

the Multiplex Automated Genome Engineering machine.

เครื่อง Multiplex Automated Genome Engineering

It's kind of like an evolution machine.

ประมาณว่าคล้ายกับเครื่องจักรวิวัฒนาการ (evolution machine) แบบหนึ่ง

You try combinations of genes that you write

คุณทดลองส่วนผสมต่างๆของยีนส์ที่คุณเขียน

at the cell level and then in organs on a chip,

ในระดับเซลล์ แล้วก็ในระดับอวัยวะ บนแผ่นไมโครชิป

and the ones that win, that you can then put

และอันที่คุณทำได้สำเร็จ คุณก็เอาใส่

into a living organism. It'll work.

เข้าไปในร่างของสิ่งที่มีชีวิต มันก็จะใช้งานได้

The precision of this, one of George's famous unreadable slides,

อย่างไรก็ตาม ความแม่นยำของเรื่องนี้ สไลด์ของจอร์จที่อ่านยากและเป็นที่รู้จักกันดี

nevertheless points out that there's a level of precision here

ชี้ให้เห็นว่า มีระดับของความแม่นยำ

right down to the individual base pair.

ลงไปที่ระดับคู่เบส (base pair) แต่ละตัว

The passenger pigeon has 1.3 billion base pairs in its genome.

นกพิราบนักเดินทางมีคู่เบส 1.3 พันล้านคู่ อยู่ในจีโนมของมัน

So what you're getting is the capability now

ดังนั้นสิ่งคุณทำได้ ก็คือความสามารถ

of replacing one gene with another variation of that gene.

ในการแทนที่ยีนตัวหนึ่ง ด้วยตัวแปรอีกตัวหนึ่งของยีนตัวนั้น

It's called an allele.

ซึ่งเรียกกันว่า อัลลีล (allele)

Well that's what happens in normal hybridization anyway.

เอาละ นั่นเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นในการผสมข้ามพันธุ์ปกติ

So this is a form of synthetic hybridization of the genome

ดังนั้น นี่จึงเป็นรูปแบบหนึ่งของการผสมข้ามพันธุ์ของจีโนม

of an extinct species

จากสปีซีส์หนึ่งที่สูญพันธ์ไปแล้ว

with the genome of its closest living relative.

กับจีโนมของญาติที่ใกล้ชิดที่สุด ที่ยังมีชีวิตอยู่

Now along the way, George points out that

ระหว่างนั้น จอร์จได้ชี้ให้เห็นว่า

his technology, the technology of synthetic biology,

เทคโนโลยีของเขา หรือเทคโนโลยีของชีววิทยาสังเคราะห์ (technology of synthetic biology)

is currently accelerating at four times the rate of Moore's Law.

ปัจจุบัน มีการพัฒนาเร็วขึ้นได้เป็นสี่เท่า ของอัตราตามกฎของมัวร์ (Moore's Law)

It's been doing that since 2005, and it's likely to continue.

มันเป็นแบบนั้นมาตั้งแต่ปี 2005 แล้ว และดูเหมือนว่าจะดำเนินต่อไป

Okay, the closest living relative of the passenger pigeon

ใช่ครับ ญาติใกล้ชิดที่สุดที่ยังมีชีวิตอยู่ ของนกพิราบนักเดินทาง

is the band-tailed pigeon. They're abundant. There's some around here.

ก็คือนกพิราบหางลาย (band-tailed pigeon) มันมีอยู่มากมาย มีอยู่บ้างบริเวณนี้

Genetically, the band-tailed pigeon already is

ในทางพันธุศาสตร์ นกพิราบหางลาย

mostly living passenger pigeon.

ส่วนมากก็คือ นกพิราบนักเดินทางที่ยังมีชีวิตอยู่

There's just some bits that are band-tailed pigeon.

มีแค่ส่วนเล็กน้อยเท่านั้นที่เป็นนกพิราบหางลาย

If you replace those bits with passenger pigeon bits,

ถ้าคุณแทนที่ส่วนน้อยที่ว่านั้น ด้วยส่วนของนกพิราบนักเดินทาง

you've got the extinct bird back, cooing at you.

คุณก็จะได้นกที่สูญพันธุ์ไปแล้วนั้นกลับมา ขันกรู้ๆให้คุณฟัง

Now, there's work to do.

เอาละ มีงานที่จะต้องทำ

You have to figure out exactly what genes matter.

คุณต้องคิดให้ออกอย่างแน่ๆ ว่ายีนตัวไหนที่สำคัญ

So there's genes for the short tail in the band-tailed pigeon,

มียีนสำหรับหางสั้น ในนกพิราบหางลาย

genes for the long tail in the passenger pigeon,

มียีนสำหรับหางยาว ในนกพิราบนักเดินทาง

and so on with the red eye, peach-colored breast, flocking, and so on.

และอื่นๆอีก มีตาแดง อกสีลูกพีช การรวมฝูง และอื่่นๆ

Add them all up and the result won't be perfect.

เอาทั้งหมดมารวมกัน แม้ผลลัพธ์จะไม่สมบูรณ์แบบ

But it should be be perfect enough,

แต่มันก็ควรจะสมบูรณ์แบบพอใช้ได้แล้ว

because nature doesn't do perfect either.

เพราะว่าธรรมชาติก็ไม่ได้สมบูรณ์แบบเหมือนกัน

So this meeting in Boston led to three things.

ดังนั้นการประชุมที่บอสตันนี้ ได้นำพาไปสู่สามเรื่อง

First off, Ryan and I decided to create a nonprofit

ก่อนสิ่งอื่นใด ไรอันและผมตัดสินใจจะก่อตั้งองค์กร ไม่แสวงหาผลกำไร (nonprofit)

called Revive and Restore that would push de-extinction generally

เรียกว่า Revive and Restore จะผลักดัน เรื่อง การคืนชีพสัตว์ที่สูญพันธุ์ (deextinction)

and try to have it go in a responsible way,

และพยายามจะให้มันเดินหน้าต่อไป ในแนวทางที่รับผิดชอบ

and we would push ahead with the passenger pigeon.

และเราจะนำร่องโครงการนี้ด้วย เรื่องของนกพิราบนักเดินทาง

Another direct result was a young grad student named Ben Novak,

ผลโดยตรงอีกเรื่องหนึ่งคือ นักศึกษาปริญญาโทคนหนึ่ง ชื่อ เบน โนแว็ก (Ben Novak)

who had been obsessed with passenger pigeons since he was 14

ซึ่งคลุกคลีมากับนกพิราบนักเดินทาง มาตั้งแต่อายุ 14 ปี

and had also learned how to work with ancient DNA,

และได้เคยเรียนรู้วิธีการทำงาน กับดีเอ็นเอโบราณมาก่อน

himself sequenced the passenger pigeon,

ตัวเขาเองได้ลำดับดีเอ็นเอของนกพิราบนักเดินทาง

using money from his family and friends.

โดยใช้เงินทุนจากครอบครัวและเพื่อน

We hired him full-time.

เราจ้างเขาทำงานเต็มเวลา

Now, this photograph I took of him last year at the Smithsonian,

นี่เป็นภาพที่ผมถ่ายรูปเขา เมื่อปีที่แล้วที่สมิทโซเนียน

he's looking down at Martha,

เขากำลังมองดูมาร์ทา

the last passenger pigeon alive.

นกพิราบนักเดินทางตัวสุดท้ายที่มีชีวิตอยู่

So if he's successful, she won't be the last.

ดังนั้นถ้าเขาประสบความสำเร็จ เธอก็จะไม่ใช่ตัวสุดท้าย

The third result of the Boston meeting was the realization

ผลประการที่สามของการประชุมที่บอสตัน ก็คือ การตระหนัก

that there are scientists all over the world

ว่า มีนักวิทยาศาสตร์ทั่วโลก

working on various forms of de-extinction,

ที่กำลังทำงานในรูปแบบต่างๆ ในเรื่องของ การคืนชีพสัตว์ที่สูญพันธุ์

but they'd never met each other.

แต่พวกเขาไม่เคยพบกันมาก่อนเลย

And National Geographic got interested

และนิตยสาร National Geographic ก็ให้ความสนใจ

because National Geographic has the theory that

เพราะว่านิตยสาร National Geographic มีทฤษฎีอยู่ว่า

the last century, discovery was basically finding things,

การค้นพบที่ยิ่งใหญ่ในศตวรรษที่ผ่านมา โดยพื้นฐานแล้ว เป็นการพบสิ่งต่างๆ

and in this century, discovery is basically making things.

และการค้นพบที่ยิ่งใหญ่ในศตวรรษนี้ โดยพื้นฐานแล้ว เป็นการสร้างสิ่งต่างๆขึ้นมา

De-extinction falls in that category.

การคืนชีพสัตว์ที่สูญพันธุ์ อยู่ในกฎข้อนี้

So they hosted and funded this meeting. And 35 scientists,

พวกเขาจึงเป็นเจ้าภาพและให้ทุนในการประชุม และนักวิทยาศาสตร์ 35 คนนั่น

they were conservation biologists and molecular biologists,

พวกเขาเป็นนักชีววิทยาเชิงอนุรักษ์ (conservation biologist) และนักอณูชีววิทยา (molecular biologist)

basically meeting to see if they had work to do together.

มาประชุมเพื่อดูว่า พวกเขาจะทำงานร่วมกันได้หรือไม่

Some of these conservation biologists are pretty radical.

นักชีววิทยาเชิงอนุรักษ์เหล่านี้ บางคนหัวรุนแรงมาก

There's three of them who are not just re-creating ancient species,

มีอยู่สามคนในจำนวนนั้น ที่ไม่ได้แค่เพียงสร้างสปีซีส์โบราณขึ้นมาใหม่

they're recreating extinct ecosystems

พวกเขากำลังสร้างระบบนิเวศที่สูญสิ้นไปแล้ว ขึ้นมาใหม่

in northern Siberia, in the Netherlands, and in Hawaii.

ในไซบีเรียตอนเหนือ, ในเนเธอร์แลนด์ และในฮาวาย

Henri, from the Netherlands,

คุณเฮนรี่ จากเนเธอร์แลนด์

with a Dutch last name I won't try to pronounce,

มีนามสกุลเป็นภาษาดัช ที่ผมจะไม่พยายามออกเสียงนะครับ

is working on the aurochs.

กำลังทำเรื่องตัวออร๊อกส์ (aurochs) อยู่

The aurochs is the ancestor of all domestic cattle,

ออร๊อกส์ เป็นบรรพบุรุษของวัวบ้านทั้งหมด

and so basically its genome is alive, it's just unevenly distributed.

ดังนั้น โดยพื้นฐานแล้ว จีโนมของมันพบได้อยู่ เพียงแค่ยังกระจายกันอยู่อย่างไม่สมํ่าเสมอ

So what they're doing is working with seven breeds

ดังนั้นสิ่งที่พวกเขากำลังทำกันอยู่ กับเจ็ดสายพันธุ์

of primitive, hardy-looking cattle like that Maremmana primitivo on the top there

ของวัวที่ดูอดทนและโบราณ เช่น พันธุ์ <i>Maremmana primitivo</i> ด้านบนนั่น

to rebuild, over time, with selective back-breeding,

คือ สร้างสปีชีส์ขึ้นมาใหม่ ด้วยการผสมพันธ์ุย้อนกลับ (back-breeding)

the aurochs.

เพื่อให้ได้ ออร๊อกส์ขึ้นมา

Now, re-wilding is moving faster in Korea

ในปัจจุบัน การนำสัตว์คืนสู่ป่า กำลังเดินหน้าไปอย่างเร็วในเกาหลี

than it is in America,

มากกว่าในอเมริกา

and so the plan is, with these re-wilded areas all over Europe,

ดังนั้นแผนก็คือ ด้วยพื้นที่ๆจะนำสัตว์คืนสู่ป่า ทั่วทั้งยุโรป

they will introduce the aurochs to do its old job,

พวกเขาจะนำออร๊อกส์เหล่านั้น เข้าไปทำหน้าที่เดิมของมัน

its old ecological role,

ทำตามบทบาทเชิงนิเวศที่เก่าแก่ของมัน

of clearing the somewhat barren, closed-canopy forest

ในการทำให้ป่าที่ค่อนข้างแห้งแล้ง ใบไม้หนาทึบ โล่งเตียนขึ้น

so that it has these biodiverse meadows in it.

เพื่อที่ว่า ป่าจะได้มีทุ่งหญ้า ที่มีความหลากหลายทางชีวภาพแบบนี้

Another amazing story

เรื่องที่นำประหลาดใจอีกเรื่องหนึ่ง

came from Alberto Fernández-Arias.

มาจาก อัลเบอร์โต เฟอนันเดส-อาริส (Alberto Fernandez-Arias)

Alberto worked with the bucardo in Spain.

อัลเบอร์โต ทำงานเกี่ยวกับแพะป่าบูคาร์โด (bucardo) ในสเปน

The last bucardo was a female named Celia

บูคาร์โดตัวสุดท้ายเป็นตัวเมีย ชื่อ ซีเลีย (Celia)

who was still alive, but then they captured her,

ซึ่งตอนนั้นยังมีชีวิตอยู่ แต่แล้วพวกเขาก็จับมันมา

they got a little bit of tissue from her ear,

พวกเขาได้เนื้อเยื่อจากหูของมันมานิดหน่อย

they cryopreserved it in liquid nitrogen,

พวกเขารักษาเนื้อเยื่อนั้นไว้ โดยการแช่แข็งในไนโตรเจนเหลว

released her back into the wild,

แล้วก็ปล่อยมันกลับเข้าป่าไป

but a few months later, she was found dead under a fallen tree.

แต่สองสามเดือนหลังจากนั้น ก็พบว่ามันตายอยู่ใต้ต้นไม้ที่โค่นลงมา

They took the DNA from that ear,

พวกเขาจึงเอาดีเด็นเอ จากใบหูนั้น

they planted it as a cloned egg in a goat,

ทำการโคลนเข้าไปไว้ในเซลล์ไข่ของแพะ

the pregnancy came to term,

การตั้งท้องครบตามกำหนด

and a live baby bucardo was born.

และตัวอ่อนบูคาร์โดที่มีชีวิตก็คลอดออกมา

It was the first de-extinction in history.

นี่เป็นเรื่องแรกของการคืนชีพสัตว์ที่สูญพันธุ์ ในประวัติศาสตร์

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

It was short-lived.

มันมีชีวิตอยู่ไม่นาน

Sometimes interspecies clones have respiration problems.

บางครั้งสิ่งมีชีวิตโคลนระหว่างสปีซีส์ มีปัญหาเกี่ยวกับการหายใจ

This one had a malformed lung and died after 10 minutes,

ตัวนี้มีปอดที่ผิดรูปผิดร่าง และได้ตาย หลังเกิดได้ 10 นาที

but Alberto was confident that

แต่อัลเบอร์โต้ เชื่อมั่นว่า

cloning has moved along well since then,

การทำโคลนนิ่งได้พัฒนาไปได้อย่างดี ตั้งแต่นั้นมา

and this will move ahead, and eventually

และเรื่องนี้จะเดินหน้าต่อไป และท้ายที่สุด

there will be a population of bucardos

ก็จะมีประชากรบูคาร์โด

back in the mountains in northern Spain.

กลับไปอยู่ที่ภูเขาทางตอนเหนือของสเปน

Cryopreservation pioneer of great depth is Oliver Ryder.

ผู้บุกเบิกด้านการแช่แข็งตัวอย่าง (Cryopreservation) ตัวยง คือโอลิเวอร์ ไรเดอร์ (Oliver Ryder)

At the San Diego zoo, his frozen zoo

ซานดิเอโก สวนสัตว์แช่แข็งของเขา

has collected the tissues from over 1,000 species

ได้รวบรวมเนื้อเยื่อจากสัตว์ไว้มากกว่า 1,000 สปีซีส์

over the last 35 years.

ในช่วง 35 ปีที่ผ่านมา

Now, when it's frozen that deep,

เอาละ เมื่อมันถูกแช่แข็งในอุณหภูมิที่ตํ่ามากขนาดนั้น

minus 196 degrees Celsius,

ลบ 196 องศาเซลเซียส

the cells are intact and the DNA is intact.

เซลล์ก็จะคงรูป และดีเอ็นเอก็ไม่เปลี่ยนแปลง

They're basically viable cells,

โดยพื้นฐานแล้ว มันก็เป็นเซลล์ที่มีชีวิตและเจริญเดิบโตได้

so someone like Bob Lanza at Advanced Cell Technology

ดังนั้น คนบางคน อย่างเช่น บ๊อบ ลานซ่า (Bob Lanza) ที่ Advanced Cell Technology

took some of that tissue from an endangered animal

จึงได้เก็บเอาเนื้อเยื่อนั้น จากสัตว์ที่ใกล้จะสูญพันธุ์

called the Javan banteng, put it in a cow,

ที่ชื่อว่า จาวัน แบนเท็ง (Javan banteng) แล้วใส่มันไปในวัวตัวเมีย

the cow went to term, and what was born

วัวตัวนั้นก็ครบกำหนดคลอด และสิ่งที่เกิดมา

was a live, healthy baby Javan banteng,

ก็เป็นลูก จาวัน แบนเท็งที่มีชืวิตและแข็งแรง

who thrived and is still alive.

ซึ่งเจริญเติบโตขึ้น และยังคงมีชีวิตอยู่

The most exciting thing for Bob Lanza

สิ่งที่น่าตื่นเต้นมากที่สุดจาก บ๊อบ แลนซ่า

is the ability now to take any kind of cell

ก็คือ ความสามารถในปัจจุบัน ที่จะเอาเซลล์ชนิดใดก็ได้

with induced pluripotent stem cells

ที่มีเซลล์ต้นกำเนิดที่เจริญเป็นเซลล์ได้หลายประเภท (pluripotent stem cell)

and turn it into germ cells, like sperm and eggs.

และเปลี่ยนมันให้เป็นเซลล์สืบพันธุ์ เหมือนกับ เชื้ออสุจิ และไข่

So now we go to Mike McGrew

ตอนนี้ เราไปที่ ไมค์ แม็คกรู (Mike McGrew)

who is a scientist at Roslin Institute in Scotland,

ซึ่งเป็นนักวิทยาศาสตร์ที่ สถาบัน โรสริน (Roslin) ในสก๊อตแลนด์

and Mike's doing miracles with birds.

และไมค์กำลังทำสิ่งมหัศจรรย์เกี่ยวกับนก

So he'll take, say, falcon skin cells, fibroblast,

เขาจะเอา เช่น เซลล์ผิวหนังของเหยี่ยว ซึ่งเป็นไฟโบรบลาส (fibroblast)

turn it into induced pluripotent stem cells.

แล้วเปลี่ยนมันให้เป็นเซลล์ต้นกำเนิด

Since it's so pluripotent, it can become germ plasm.

เพราะว่ามันเติบโตไปเป็นเซลล์ทุกชนิดของร่างกายได้ มันจึงเปลี่ยนมาเป็น germ plasm

He then has a way to put the germ plasm

แล้วเขาก็มีวิธีการที่จะใส่ germ plasm

into the embryo of a chicken egg

เข้าไปในตัวอ่อนของไข่ไก่

so that that chicken will have, basically,

เพื่อที่ว่าไก่ตัวนั้นจะมี

the gonads of a falcon.

ต่อมเพศของเหยี่ยว

You get a male and a female each of those,

คุณก็ได้ตัวผู้ และตัวเมีย อย่างละตัว

and out of them comes falcons.

และจากพวกมัน ก็จะให้ลูกเหยี่ยว

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Real falcons out of slightly doctored chickens.

เหยี่ยวจริงๆ ออกมาจากไก่ที่ปรุงแต่งเล็กน้อย

Ben Novak was the youngest scientist at the meeting.

เบ็น โนแว็ก (Ben Novak) เป็นนักวิทยาศาสตร์ที่อายุน้อยที่สุดในที่ประชุม

He showed how all of this can be put together.

เขาได้แสดงให้เห็นว่าทุกอย่างนี้ ถูกเอามาใช้ร่วมกันได้อย่างไร

The sequence of events: he'll put together the genomes

ลำดับเหตุการณ์เป็นดังนี้ เขาจะเอาจีโนมนั้น มารวมกัน

of the band-tailed pigeon and the passenger pigeon,

ทั้งของนกพิราบหางลาย และนกพิราบนักเดินทาง

he'll take the techniques of George Church

เขาจะใช้เทคนิคของ จอร์จ เชิร์ช

and get passenger pigeon DNA,

และจะได้ดีเอ็นเอของนกพิราบนักเดินทาง

the techniques of Robert Lanza and Michael McGrew,

จะใช้เทคนิคของ โรเบิร์ด แลนซ่า และไมเคิล แม็กกรู

get that DNA into chicken gonads,

ทำดีเอ็นเอนั้น ให้เป็นต่อมเพศของไก่

and out of the chicken gonads get passenger pigeon eggs, squabs,

และจากต่อมเพศของไก่ ก็ได้ไข่ของนกพิราบนักเดินทาง แล้วก็ลูกนกมา

and now you're getting a population of passenger pigeons.

และคุณก็จะได้ประชากรของนกพิราบนักเดินทาง

It does raise the question of,

ก็มีคำถามขึ้นมาว่า

they're not going to have passenger pigeon parents

พวกมันจะไม่มีพ่อแม่นกพิราบนักเดินทาง

to teach them how to be a passenger pigeon.

ที่จะสอนพวกมันว่า จะเป็นนกพิราบนักเดินทางได้อย่างไร

So what do you do about that?

ดังนั้นคุณจะทำอย่างไร เกี่ยวกับเรื่องนี้

Well birds are pretty hard-wired, as it happens,

เอาละ นกมันจะมีสิ่งเหล่านั้นอยู่แล้วตั้งแต่เกิด

so most of that is already in their DNA,

สิ่งนั้นส่วนมาก จึงอยู่ในดีเอ็นเอของมันเรียบร้อยแล้ว

but to supplement it, part of Ben's idea

แต่เพื่อเสริมให้มัน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของความคิดของเบ็น

is to use homing pigeons

คือ ให้ใช้นกพิราบบ้าน

to help train the young passenger pigeons how to flock

เพื่อช่วยฝึกนกพิราบนักเดินทางรุ่นเยาว์ เกี่ยวกับวิธีการรวมฝูง

and how to find their way to their old nesting grounds

และวิธีหาทางกลับไปยังบริเวณรังของมัน

and feeding grounds.

และบริเวณพื้นที่หาอาหาร

There were some conservationists,

มีนักอนุรักษ์ธรรมชาติบางคน

really famous conservationists like Stanley Temple,

นักอนุรักษ์ธรรมชาติที่มีชื่อเสียงมาก เช่น สแตนเล่ เท็มเพิล (Stanley Temple)

who is one of the founders of conservation biology,

ซึ่งเป็นผู้ก่อตั้งชีววิทยาเชิงอนุรักษ์คนหนึ่ง

and Kate Jones from the IUCN, which does the Red List.

และ เคท โจนส์ (Kate Jones) จาก IUCN ซึ่งเป็นผู้ทำเรดลิสต์ (Red List)

They're excited about all this,

พวกเขาตื่นเต้นเกี่ยวกับเรื่องทั้งหมดนี้

but they're also concerned that it might be competitive

แต่พวกเขาก็ยังเป็นห่วงด้วย ว่ามันอาจจะเกิดการแข่งขัน

with the extremely important efforts to protect

กับความพยายามที่สำคัญที่จะปกป้อง

endangered species that are still alive,

สปีซีส์ที่ใกล้จะสููญพันธุ์ ซึ่งยังคงมีชีวิตอยู่

that haven't gone extinct yet.

ที่ยังไม่ได้สูญพันธุ์ไป

You see, you want to work on protecting the animals out there.

คุณคงเข้าใจ คุณต้องการจะทำงานปกป้องสัตว์ ที่อยู่ข้างนอกนั่น

You want to work on getting the market for ivory in Asia down

คุณต้องการทำงานเรื่อง การล้มตลาดงาช้างในเอเซีย

so you're not using 25,000 elephants a year.

เพื่่อคุณจะไม่เสียช้าง 25,000 เชือกต่อปี

But at the same time, conservation biologists are realizing

แต่ในเวลาเดียวกัน นักชีววิทยาเชิงอนุรักษ์ ก็กำลังตระหนักว่า

that bad news bums people out.

ข่าวร้ายทำให้คนผิดหวัง

And so the Red List is really important, keep track of

และ เรดลิสท์ ก็สำคัญจริงๆ ที่จะใช้เพื่อติดตามดูว่า

what's endangered and critically endangered, and so on.

อะไรใกล้จะสูญพันธุ์ และ อะไรอยู่ในภาวะวิกฤตใกล้จะสูญพันธุ์ และอื่นๆ

But they're about to create what they call a Green List,

แต่พวกเขากำลังจะสร้างสิ่งที่พวกเขาเรียกว่า กรีนลิสท์ (Green List)

and the Green List will have species that are doing fine, thank you,

และกรีนลิส จะมีสปีซีส์ที่กำลังไปได้ดี ขอบคุณครับ

species that were endangered, like the bald eagle,

สปีซีส์ที่ใกล้จะสูญพันธุ์ในอดีต เช่น นกอินทรีย์หัวล้าน (bald eagle)

but they're much better off now, thanks to everybody's good work,

แต่ในปัจจุบันสถานการณ์มันดีขึ้นมาก ต้องขอบคุณในผลงานของทุกๆท่าน

and protected areas around the world

และพื้นที่ที่ได้รับการคุ้มครองทั่วโลก

that are very, very well managed.

ที่ได้จัดการได้อย่างดีมากๆ

So basically, they're learning how to build on good news.

ดังนั้น โดยพื้นฐานแล้ว พวกเขากำลังเรียนรู้ว่า จะสร้างข่าวดีได้อย่างไร

And they see reviving extinct species

และพวกเขาเห็นการคืนชีพให้กับสปีซีส์ที่สูญพันธุ์ไปแล้ว

as the kind of good news you might be able to build on.

เป็นข่าวดีแบบหนึ่ง ที่คุณอาจจะสามารถสร้างขึ้นมาได้

Here's a couple related examples.

นี่เป็นตัวอย่างที่เกี่ยวข้องกัน สองตัวอย่าง

Captive breeding will be a major part of bringing back these species.

สัตว์ที่จับมาเพาะเลี้ยงจะเป็นส่วนที่สำคัญ ของการนำสปีซีส์พวกนั้นกลับคืนมา

The California condor was down to 22 birds in 1987.

จำนวนนกแร้งแคลิฟอร์เนีย (California condor) ตํ่าลงจนถึง 22 ตัวในปี 1987

Everybody thought is was finished.

ทุกคนคิดว่ามันจบสิ้นแล้ว

Thanks to captive breeding at the San Diego Zoo,

ขอบคุณการนำมาเพาะเลี้ยง ที่สวนสัตว์แซนดิเอโก

there's 405 of them now, 226 are out in the wild.

ปัจจุบันมีนกพวกนี้อยู่ 405ตัว ในจำนวนนี้ 226 ตัวอยู่ในป่า

That technology will be used on de-extincted animals.

เทคโนโลยีที่ว่านั้น จะถูกนำมาใช้ในการคืนชีพสัตว์ที่สูญพันธุ์

Another success story is the mountain gorilla in Central Africa.

เรื่องของความสำเร็จอีกเรื่องหนึ่งก็คือ ลิงกอริลลาภูเขา ในแอฟริกากลาง

In 1981, Dian Fossey was sure they were going extinct.

ในปี 1981 ไดแอน ฟอสซี่ (Dian Fossey) แน่ใจว่า มันกำลังจะสูญพันธุ์

There were just 254 left.

มีเหลืออยู่เพียงแค่ 245 ตัว

Now there are 880. They're increasing in population

ปัจจุบันมีอยู่ 880 ตัว ประชากรของมันกำลังเพิ่มขึ้น

by three percent a year.

ราว สามเปอร์เซ็นต์ ต่อปี

The secret is, they have an eco-tourism program,

ความลับก็คือ พวกเขามีโครงการ การท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์

which is absolutely brilliant.

ซึ่งฉลาดลํ้าจริงๆ

So this photograph was taken last month by Ryan

ภาพนี้ถ่ายโดย ไรอัน เมื่อเดือนที่แล้ว

with an iPhone.

ใช้ ไอโฟนถ่าย

That's how comfortable these wild gorillas are with visitors.

ลิงกอริลลาพวกนี้ คุ้นเคยดี เมื่ออยู่กับนักท่องเที่ยว

Another interesting project, though it's going to need some help,

อีกโครงการหนึ่งที่น่าสนใจ ถึงแม้ว่ามันจะต้องการความช่วยเหลือบางอย่าง

is the northern white rhinoceros.

ก็คือ แรดขาวทางเหนือ (northern white rhinoceros)

There's no breeding pairs left.

ไม่มีคู่ที่จะนำมาเพาะพันธุ์เหลืออยู่

But this is the kind of thing that

แต่เรื่องนี้เป็นแบบที่

a wide variety of DNA for this animal is available in the frozen zoo.

มีดีเอ็นเอที่มีความหลากหลายสำหรับสัตว์ประเภทนี้ อยู่ในสวนสัตว์แช่แข็ง

A bit of cloning, you can get them back.

เพียงโคลนนิ่งเล็กน้อย คุณก็จะได้มันกลับคืนมา

So where do we go from here?

ดังนั้น จากตรงนี้เราจะไปที่ไหนกันต่อ

These have been private meetings so far.

จนถึงปัจจุบัน การประชุมเรื่องนี้เป็นเรื่องภายใน

I think it's time for the subject to go public.

ผมคิดว่า ถึงเวลาแล้วที่จะนำเรื่องนี้ ไปสู่สาธารณะชน

What do people think about it?

ผู้คนคิดเห็นอย่างไรเกี่ยวกับเรื่องนี้

You know, do you want extinct species back?

คุณต้องการให้สปีซีส์ที่สูญพันธุ์ไปแล้ว กลับคืนมาใช่หรือไม่

Do you want extinct species back?

คุณต้องการให้สปีซีส์ที่สูญพันธุ์ไปแล้วกลับคืนมาใช่ไหมครับ

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

Tinker Bell is going to come fluttering down.

นางฟ้าทิงเคอร์ เบลล์ (Tinker Bell) กำลังจะกระพือปีกลงมา

It is a Tinker Bell moment,

มันเป็นวินาทีอันน่าอัศจรรย์

because what are people excited about with this?

สิ่งที่ผู้คนตื่นเต้นเกี่ยวกับเรื่องนี้คืออะไร

What are they concerned about?

พวกเขาเป็นห่วงเรื่องอะไรบ้าง

We're also going to push ahead with the passenger pigeon.

เราจะผลักดันเรื่องนกพิราบนักเดินทาง ให้ก้าวหน้าต่อไป

So Ben Novak, even as we speak, is joining the group

ดังนั้น แม้ในขณะที่เราพูดอยู่นี้ เบ็น โนแว็ก กำลังเข้ามาร่วมกับกลุ่ม

that Beth Shapiro has at UC Santa Cruz.

กับ เบท ชาพิโร ที่ UC Santa Cruz

They're going to work on the genomes

พวกเขาจะทำงานเกี่ยวกับจีโนม

of the passenger pigeon and the band-tailed pigeon.

ของนกพิราบนักเดินทาง และนกพิราบหางลาย

As that data matures, they'll send it to George Church,

เมื่อข้อมูลนั้นสมบูรณ์ เขาจะส่งมันไปให้ จอร์จ เชิร์ช

who will work his magic, get passenger pigeon DNA out of that.

ผู้ซึ่งจะร่ายคาถา เพื่อให้ได้ ดีเอ็นเอ ของนกพิราบนักเดินทางออกมา

We'll get help from Bob Lanza and Mike McGrew

เราจะได้รับการช่วยเหลือจาก บ๊อบ แลนซ่า และ ไมค์ แม็กกรู

to get that into germ plasm that can go into chickens

ที่จะทำให้สิ่งนั้นเป็น germ plasm ที่จะเข้าไปในไก่บ้าน

that can produce passenger pigeon squabs

ที่จะผลิตฝูงนกพิราบนักเดินทางออกมา

that can be raised by band-tailed pigeon parents,

ซึ่งเป็นฝูงนกที่จะถูกเลี้ยง โดยพ่อแม่ที่เป็นนกพิราบหางลาย

and then from then on, it's passenger pigeons all the way,

แล้วจากนั้นไป ก็จะเป็นนกพิราบนักเดินทางโดยตลอด

maybe for the next six million years.

อาจเป็นเวลานานถึงหกล้านปีต่อไปก็ได้

You can do the same thing, as the costs come down,

คุณสามารถทำเรื่องแบบเดียวกันนี้ เมื่อค่าใช้จ่ายลดลงมา

for the Carolina parakeet, for the great auk,

ให้กับนกแก้ว Carolina หรือให้กับนกดำนํ้าขนาดใหญ่ (great auk)

for the heath hen, for the ivory-billed woodpecker,

ให้กับฮีท เฮ็น (heath hen), นกหัวขวานจะงอยปากสีงาช้าง (ivory-billed woodpecker)

for the Eskimo curlew, for the Caribbean monk seal,

กับนกปากยาวเอสกิโม (Eskimo curlew), กับแมวนํ้ามังค์คาริบเบียน (Caribbean monk seal)

for the woolly mammoth.

หรือให้กับตัวแมมมอท (mammoth) ขนยาว

Because the fact is, humans have made a huge hole

เพราะว่าความเป็นจริงก็คือ มนุษย์ได้ทำให้เกิดรูใหญ่ขึ้น

in nature in the last 10,000 years.

ในธรรมชาติ ใน 10,000 ปีที่ผ่านมา

We have the ability now,

ปัจจุบันเรามีความสามารถ

and maybe the moral obligation, to repair some of the damage.

และอาจจะเป็นพันธะด้านจริยธรรม ที่จะต้องซ่อมแซมบางอย่างที่เสียหายไป

Most of that we'll do by expanding and protecting wildlands,

ที่ทำนั้นเป็นส่วนใหญ่นั่นคือ การขยาย และปกป้องพื้นที่ป่า

by expanding and protecting

โดยการขยายและปกป้อง

the populations of endangered species.

ประชากรของสปีซีส์ที่ใกล้จะสูญพันธุ์

But some species

แต่บางสปีซีส์

that we killed off totally

ที่เราฆ่าไปจนหมดสิ้น

we could consider bringing back

เราจะพิจารณานำกลับคืนมา

to a world that misses them.

สู่โลกที่ยังคิดถึงพวกมันอยู่

Thank you.

ขอบคุณครับ

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

Chris Anderson: Thank you.

คริส แอนเดอร์สัน: ขอบคุณครับ

I've got a question.

ผมมีคำถาม

So, this is an emotional topic. Some people stand.

เรื่องนี้เป็นเรื่องที่สะเทือนอารมณ์ บางท่านลุกขึ้นยืน

I suspect there are some people out there sitting,

ผมสงสัยว่า มีผู้ที่อยู่ตรงนั้นยังนั่งอยู่

kind of asking tormented questions, almost, about,

ประมาณจะถามคำถามที่เจ็บปวดว่า

well, wait, wait, wait, wait, wait, wait a minute,

เดี๋ยว เดี๋ยว สักครู่ครับ

there's something wrong with mankind

มีบางอย่างที่ผิดเกี่ยวกับมนุษยชาติ

interfering in nature in this way.

เข้าไปก้าวก่ายธรรมชาติในวิธีการนี้

There's going to be unintended consequences.

มันจะมีผลที่ตามมาภายหลัง อย่างที่เราไม่ได้ตั้งใจ

You're going to uncork some sort of Pandora's box

เรากำลังจะเปิดกล่องแบบ กล่องแพนโดร่า (Pandora's box)

of who-knows-what. Do they have a point?

ซึ่งใครก็ไม่รู้ว่า มีอะไรอยู่ข้างใน พวกเขามีเหตุผลหรือไม่ครับ

Stewart Brand: Well, the earlier point is

สจ๊วร์ท แบรนด์: เหตุผลก่อนเพื่อน คือ

we interfered in a big way by making these animals go extinct,

เราได้เข้าไปก้าวก่ายมามาก โดยการทำให้สัตว์เหล่านี้สูญพันธุ์ไป

and many of them were keystone species,

และในจำนวนนี้ เป็นสปีซีส์หลักที่สำคัญอยู่หลายสปีซีส์

and we changed the whole ecosystem they were in

และเราได้เปลี่ยนระบบนิเวศโดยรวม ที่พวกมันเคยอยู่

by letting them go.

โดยการปล่อยให้มันสูญพันธุ์ไป

Now, there's the shifting baseline problem, which is,

ขณะนี้ มีปัญหาการเปลี่ยนบรรทัดฐานในการเปรียบเทียบ ซึ่งก็คือ

so when these things come back,

เมื่อสัตว์พวกนี้กลับคืนมา

they might replace some birds that are there

พวกมันอาจเข้าไปแทนที่นกบางอย่าง ที่อยู่ที่นั่น

that people really know and love.

ซึ่งผู้คนรู้จักและรักมันมาก

I think that's, you know, part of how it'll work.

ผมคิดว่า นั่นเป็นส่วนหนึ่ง ที่มันจะเป็นไปอย่างนั้น

This is a long, slow process --

เรื่องนี้เป็นกระบวนการที่ช้า และยาวนาน

One of the things I like about it, it's multi-generation.

สิ่งหนึ่งที่ผมชอบเกี่ยวกับมัน ก็คือ มันเป็นการแพร่พันธุ์มาหลายรุ่น

We will get woolly mammoths back.

เราจะนำเอาแมมมอทขนยาวกลับคืนมา

CA: Well it feels like both the conversation

คริส: เอาละครับ รู้สึกเหมือนว่าทั้งการสนทนา

and the potential here are pretty thrilling.

และศักยภาพตรงนี้ ตื่นเต้นเร้าใจมากๆ

Thank you so much for presenting. SB: Thank you.

ขอบคุณมากๆสำหรับการนำเสนอ สจ๊วร์ท: ขอบคุณครับ

CA: Thank you. (Applause)

คริส: ขอบคุณครับ (เสียงปรบมือ)