Why we get mad -- and why it's healthy | Ryan Martin

Translator: Wanwimon Nakwanich Reviewer: Prat Saengchan

Alright, so I want you to imagine that you get a text from a friend, and it reads ...

ครับ สมมติว่าคุณได้รับข้อความหนึ่ง จากเพื่อน เขาพิมพ์มาว่า...

"You will NOT believe what just happened. I'm SO MAD right now!"

"รู้ไหมว่าฉันไปเจออะไรมา โมโหมากเลยตอนนี้"

So you do the dutiful thing as a friend, and you ask for details.

ในฐานะเพื่อน คุณก็ถามไปว่า เรื่องมันเป็นยังไง

And they tell you a story about what happened to them

เขาก็เล่าเรื่องที่เกิดขึ้นให้คุณฟัง

at the gym or at work or on their date last night.

อาจจะเป็นที่ยิม ที่ทำงาน หรือไปเดทมาเมื่อคืน

And you listen and you try to understand why they're so mad.

แล้วคุณก็ฟัง พยายามทำความเข้าใจว่าทำไมเพื่อนถึงโมโห

Maybe even secretly judge whether or not they should be so mad.

บางทีคุณอาจจะแอบตัดสินเพื่อนอยู่ในใจเบาๆ ว่าที่เพื่อนโกรธน่ะ มันควรไหม

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

And maybe you even offer some suggestions.

แล้วคุณก็อาจจะแนะนำอะไรบางอย่างให้กับเขาไป

Now, in that moment, you are doing essentially what I get to do every day,

ตอนนั้นเองครับที่คุณกำลังทำ ในสิ่งที่ผมได้ทำอยู่ทุกวัน

because I'm an anger researcher,

เพราะว่าผมเป็นผู้ศึกษาความโกรธ

and as an anger researcher, I spend a good part of my professional life --

และในฐานะผู้ที่ศึกษาเรื่องนี้ ผมทุ่มเทเวลาศึกษาค้นคว้าอย่างมืออาชีพ...

who am I kidding, also my personal life --

จริงๆก็มาจากเรื่องของตัวเองด้วยนี่แหละ

studying why people get mad.

ทำความเข้าใจว่าทำไมคนเราถึงหัวร้อน

I study the types of thoughts they have when they get mad,

ผมได้ไปทำความเข้าใจ ความคิดที่เกิดขึ้น เวลาที่พวกเขาโมโห

and I even study what they do when they get mad,

สิ่งที่พวกเขามักทำเวลาโมโห

ไม่ว่าจะเข้าไปสู้เลย หรือทำลายข้าวของ

whether it's getting into fights or breaking things,

or even yelling at people in all caps on the internet.

หรือเกรี้ยวกราดใส่คนอื่นบนอินเตอร์เน็ต

(เสียงหัวเราะ)

(Laughter)

And as you can imagine,

คุณคงพอจะนึกออกว่า

when people hear I'm an anger researcher,

พอคนเขารู้ว่าผมศึกษาเรื่องนี้

they want to talk to me about their anger,

เขาก็อยากจะเล่าความเดือดดาลในใจให้ผมฟัง

they want to share with me their anger stories.

เล่าเรื่องที่ทำให้พวกเขาหัวร้อน

And it's not because they need a therapist,

ไม่ใช่เพราะต้องการคนมาเยียวยารักษา

though that does sometimes happen,

แม้จะมีคนที่ต้องการบ้าง

แต่ความรู้สึกนี้เกิดขึ้นได้กับทุกคน

it's really because anger is universal.

It's something we all feel and it's something they can relate to.

บางอย่างเราก็เคยรู้สึกเหมือนกัน บางอย่างเราพอจะเข้าใจได้

เราต่างก็เคยโมโหกันมาทั้งนั้น ตั้งแต่เกิดมาได้ไม่กี่เดือน

We've been feeling it since the first few months of life,

ตอนที่เราไม่ได้อะไรดั่งใจ เราก็ร้องกระจองอแง

when we didn't get what we wanted in our cries of protests,

things like, "What do you mean you won't pick up the rattle, Dad,

อย่างเช่น "พ่อ หมายความว่ายังไง ไม่สนใจเสียงร้องของหนู"

I want it!"

"หนูจะเอาอันนั้น"

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

We feel it throughout our teenage years, as my mom can certainly attest to with me.

เราต่างก็เคยฉุนเฉียวเมื่อสมัยวัยรุ่น อันนี้แม่ผมช่วยยืนยันได้

Sorry, Mom.

ขอโทษแม่ด้วยครับ

We feel it to the very end.

เราเจอกับอารมณ์นี้อยู่ตลอด

In fact, anger has been with us at some of the worst moments of our lives.

จริงๆแล้ว ความเกรี้ยวกราดอยู่กับเรามาเสมอ ในจังหวะที่เรากำลังแย่สุดๆในชีวิต

It's a natural and expected part of our grief.

มันเป็นอารมณ์ที่เราจะต้องเจอ เป็นธรรมชาติ เมื่อเกิดความทุกข์

But it's also been with us in some of the best moments of our lives,

แต่มันก็ยังอยู่กับเรา แม้ในช่วงเวลาที่ดีที่สุดของชีวิต

with those special occasions like weddings and vacations

ในโอกาสพิเศษๆ เช่น งานแต่งงาน หรือไปเที่ยวพักผ่อน

often marred by these everyday frustrations --

ก็มักจะมีจังหวะอารมณ์เสียได้เหมือนกัน

bad weather, travel delays --

อากาศไม่เป็นใจ การเดินทางล่าช้า

that feel horrible in the moment,

นั่นก็ทำให้วันดีๆเสียไปได้

but then are ultimately forgotten when things go OK.

แต่ถ้าทุกอย่างกลับมาราบรื่น เราก็จะลืมอารมณ์ขุ่นมัวนั้นไป

I have a lot of conversations with people about their anger

หลายครั้งที่ผมได้คุยกับหลายๆคน เรื่องความโกรธของพวกเขา

and it's through those conversations that I've learned that many people,

ในประโยคสนทนาต่างๆนั้นเอง ทำให้ผมได้รู้

ผมว่าทุกคนในห้องตอนนี้ก็เป็นเหมือนกัน

and I bet many people in this room right now,

คือมองอารมณ์ร้อนเป็นปัญหา

you see anger as a problem.

You see the way it interferes in your life,

คุณมองว่ามันกระทบต่อชีวิตของคุณยังไง

the way it damages relationships, maybe even the ways it's scary.

มันทำลายความสัมพันธ์ของคุณกับคนรอบข้าง บางครั้งมองว่ามันน่ากลัว

And while I get all of that, I see anger a little differently,

ในขณะที่ผมได้รับรู้มุมมองเหล่านี้ ผมเห็นมันต่างออกไป

and today, I want to tell you something really important

วันนี้ ผมจึงอยากบอกคุณ บางอย่างที่สำคัญมาก

about your anger, and it's this:

เกี่ยวกับความโกรธ คือสิ่งนี้ครับ

anger is a powerful and healthy force in your life.

ความโกรธเป็นพลัง และให้ประโยชน์แก่ชีวิตของคุณ

It's good that you feel it.

มันเป็นเรื่องดีที่คุณรู้สึกโกรธ

You need to feel it.

คุณจำเป็นต้องรู้สึกโกรธ

But to understand all that, we actually have to back up

แต่ก่อนที่จะเข้าใจเรื่องนี้ เราต้องย้อนไปคุยกันก่อนว่า

and talk about why we get mad in the first place.

อะไรที่เป็นสาเหตุให้เรารู้สึกโกรธ

A lot of this goes back to the work of an anger researcher

มีการศึกษาอยู่ในงานของผู้วิจัยความโกรธ

named Dr. Jerry Deffenbacher, who wrote about this back in 1996

ชื่อ ดร.เจอร์รี่ เดฟเฟนแบคเฮอร์ เขียนเรื่องนี้ไว้เมื่อปีค.ศ.1996

in a book chapter on how to deal with problematic anger.

ในหัวข้อที่ว่า เราจะจัดการความโกรธ ที่ดูเป็นปัญหานี้ยังไง

Now, for most of us, and I bet most of you,

เอาล่ะครับ ผมเชื่อว่าหลายคนส่วนใหญ่

it feels as simple as this:

มักจะรู้สึกแบบนี้เหมือนๆกัน

I get mad when I'm provoked.

ฉันจะฉุนเฉียวเวลาโดนยั่วโมโห

You hear it in the language people use.

คุณคงพอจะจับน้ำเสียงของเขาได้

They say things like,

เขาจะพูดประมาณว่า

"It makes me so mad when people drive this slow,"

"ขัดใจฉันจริงๆเวลาเจอคนขับรถช้าแบบนี้"

or, "I got mad because she left the milk out again."

หรือว่า "ฉันหงุดหงิด เพราะ เธอวางนมทิ้งไว้นอกตู้เย็นอีกแล้ว"

Or my favorite,

หรืออันที่ผมชอบคือ

"I don't have an anger problem -- people just need to stop messing with me."

"ฉันไม่มีปัญหากับเรื่องโมโหนะ ขอแค่ให้คนเลิกมากวนใจฉัน"

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Now, in the spirit of better understanding those types of provocations,

ทีนี้ครับ เพื่อที่จะทำความเข้าใจ สิ่งที่ทำให้เราขุ่นเคืองใจพวกนี้

I ask a lot of people, including my friends and colleagues and even family,

ผมได้สอบถามคนมากมาย ทั้งเพื่อนสนิท เพื่อนร่วมงาน แม้แต่คนในครอบครัว

"เรื่องอะไรที่มักจะทำให้คุณหงุดหงิดเสมอ"

"What are the things that really get to you?

What makes you mad?"

"อะไรที่ทำให้คุณหัวเสีย"

By the way, now is a good time to point out one of the advantages

แต่ก่อนอื่นเลยครับ ผมขอบอกข้อดีข้อหนึ่งของ

of being an anger researcher

การเป็นนักวิจัยความโกรธ

นั่นคือผมได้ใช้เวลามากกว่าสิบปี จดบันทึกความเข้าใจ

is that I've spent more than a decade generating a comprehensive list

of all the things that really irritate my colleagues.

เรื่องต่างๆที่มักทำให้เพื่อนของผมขุ่นเคือง

Just in case I need it.

เผื่อผมอาจจะต้องหยิบมาดู

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

But their answers are fascinating,

แต่คำตอบที่ได้รับมาน่าสนใจมากครับ

because they say things like,

สาเหตุของความโกรธที่พวกเขามักจะบอกคือ

"when my sports team loses,"

"เวลาทีมที่เชียร์แพ้"

"people who chew too loudly."

"คนเคี้ยวอาหารเสียงดังเกินไป"

That is surprisingly common, by the way.

แปลกแต่เป็นกันเยอะจริงๆนะครับ

"People who walk too slowly," that one's mine.

"คนที่เดินช้าเกินไป" อันนี้เหตุผลของผมเอง

And of course, "roundabouts."

และแน่นอนครับ "ขับรถเข้าวงเวียน"

Roundabouts --

ครับ วงเวียน

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

I can tell you honestly, there is no rage like roundabout rage.

ผมบอกตามตรงเลยว่า ไม่มีเรื่องไหน ชวนหัวร้อนได้เท่าขับรถในวงเวียน

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Sometimes their answers aren't minor at all.

บางครั้งคำตอบของพวกเขา ไม่ใช่เรื่องเล็กน้อยเลย

Sometimes they talk about racism and sexism and bullying

บางครั้งพูดถึงการเหยียดเชื้อชาติ เหยียดเพศ การกลั่นแกล้ง

and environmental destruction -- big, global problems we all face.

การทำลายสิ่งแวดล้อม ปัญหาระดับโลก เรื่องใหญ่ๆที่เราทุกคนเผชิญอยู่

But sometimes,

แต่ในบางครั้ง

their answers are very specific, maybe even oddly specific.

คำตอบของพวกเขาก็เฉพาะเจาะจงลงไป บางทีเป็นเรื่องแล้วแต่คนเลย

"That wet line you get across your shirt

"ตอนสีที่ยังไม่แห้งมาโดนเสื้อคุณ"

when you accidentally lean against the counter of a public bathroom."

"ตอนที่คุณเผลอยืนพิงอ่างล้างมือ ในห้องน้ำสาธารณะ"

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Super gross, right?

ขยะแขยงสุดๆ ว่าไหมครับ

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Or "Flash drives: there's only two ways to plug them in,

หรือ "แฟลชไดรฟ์ จะเสียบก็มีแค่หัวท้าย"

so why does it always take me three tries?"

"ทำไมต้องหมุนไปหมุนมา ตั้งสามรอบกว่าจะเสียบได้"

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Now whether it's minor or major, whether it's general or specific,

ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเล็กหรือเรื่องใหญ่ เรื่องทั่วไปหรือแล้วแต่บุคคล

we can look at these examples

เราพอจะเห็นภาพจากตัวอย่างเหล่านี้

and we can tease out some common themes.

และเราพอจะเข้าใจสถานการณ์คล้ายๆกันนี้ได้

We get angry in situations that are unpleasant,

เราเกิดความรู้สึกโกรธ ในสถานการณ์ที่เราไม่พอใจ

that feel unfair, where our goals are blocked,

สถานการณ์ที่เรารู้สึกไม่ยุติธรรม เป้าหมายของเราถูกขัดขวาง

that could have been avoided, and that leave us feeling powerless.

ตอนที่เราจำเป็นต้องหลีกเลี่ยง รู้สึกตัวเองไม่มีอำนาจ

This is a recipe for anger.

นี่คือสูตรสำรับของความโกรธเกรี้ยว

But you can also tell

แต่คุณก็จะเห็นเหมือนกันว่า

that anger is probably not the only thing we're feeling in these situations.

ความโกรธไม่ใช่แค่สิ่งที่เรารู้สึก ในสถานการณ์เหล่านี้เท่านั้น

Anger doesn't happen in a vacuum.

มันไม่ใช่อารมณ์ที่เกิดขึ้นเดี่ยวๆ

We can feel angry at the same time that we're scared or sad,

เรารู้สึกโกรธในเวลาที่กลัว หรือเศร้าได้เช่นกัน

or feeling a host of other emotions.

หรือแม้แต่ในอารมณ์อื่นๆ

But here's the thing:

สิ่งสำคัญคือตรงนี้ครับ

these provocations -- they aren't making us mad.

เรื่องที่ชวนหัวร้อนนั้น ไม่ได้เป็นสิ่งที่ทำให้เราโมโห

At least not on their own,

มันไม่ใช่สาเหตุโดยตรง

and we know that, because if they were,

แล้วเราก็รู้ดีเพราะ ถ้าสิ่งนั้นทำให้โมโห

we'd all get angry over the same things, and we don't.

เราทุกคนคงโมโหเรื่องเดียวกัน เหมือนกันหมดทุกคน แต่ไม่ใช่

The reasons I get angry are different than the reasons you get angry,

สิ่งที่ทำให้ผมโมโหนั้นต่างกับ สิ่งที่ทำให้คุณโมโห

so there's got to be something else going on.

คราวนี้เลยกลายเป็นว่า มีอีกสิ่งเพิ่มเข้ามา

What is that something else?

สิ่งนั้นมันคืออะไรล่ะ

เรารู้ว่าเรากำลังทำหรือกำลังรู้สึกอะไรอยู่ ณ ตอนที่มีสิ่งมากวนใจ

Well, we know what we're doing and feeling at the moment of that provocation matters.

We call this the pre-anger state -- are you hungry, are you tired,

เราเรียกมันว่า ระยะก่อนเกิดความโกรธ คุณกำลังหิวอยู่ไหม เหนื่อยอยู่ไหม

are you anxious about something else, are you running late for something?

กำลังกังวลเรื่องอื่นอยู่ในใจไหม กำลังจะไปสายแล้วหรือเปล่า

When you're feeling those things,

เวลาที่คุณเกิดความรู้สึกพวกนี้

those provocations feel that much worse.

สิ่งที่กวนใจจะยิ่งน่าหงุดหงิดมากกว่าเดิม

But what matters most is not the provocation,

สิ่งที่มีผลต่ออารมณ์โกรธที่สุด ไม่ใช่เรื่องกวนใจ

it's not the pre-anger state, it's this:

ไม่ใช่อารมณ์ในระยะก่อนเกิดความโกรธด้วย มันคือสิ่งนี้

it's how we interpret that provocation,

เราตีความสิ่งที่มากวนใจนั้นยังไง

it's how we make sense of it in our lives.

ให้ความหมายสิ่งเหล่านั้นกับชีวิตเรายังไง

When something happens to us,

เมื่อมีบางอย่างเกิดขึ้นกับเรา

we first decide, is this good or bad?

ความคิดแรกคือ มันดีหรือไม่ดี ใช่ไหมครับ

Is it fair or unfair, is it blameworthy, is it punishable?

มันยุติธรรมหรือเปล่า เราตำหนิมันได้ใช่ไหม โทษมันได้ใช่ไหม

That's primary appraisal, it's when you evaluate the event itself.

นี่คือการประเมินขั้นแรก เกิดขึ้นเมื่อคุณประเมินสถานการณ์นั้นๆเอง

We decide what it means in the context of our lives

เราตัดสินมัน นิยามมัน จากบริบทในชีวิตเรา

and once we've done that, we decide how bad it is.

หลังจากเราประเมินแล้ว เราก็มาคิดต่อว่ามันแย่แค่ไหน

That's secondary appraisal.

นี่คือการประเมินขั้นที่สอง

We say, "Is this the worst thing that's ever happened,

เราจะบอกว่า "นี่มันแย่ที่สุด เท่าที่เคยเจอมาเลย"

or can I cope with this?

หรือ "ฉันพอจะจัดการเรื่องนี้ได้"

Now, to illustrate that, I want you to imagine you are driving somewhere.

ทีนี้ครับเพื่อให้เห็นภาพมากขึ้น ผมอยากให้คุณนึกภาพว่ากำลังขับรถไปไหนสักที่

And before I go any further, I should tell you,

และก่อนที่เราจะไปไกลกว่านี้ ผมควรบอกก่อนว่า

if I were an evil genius

ถ้าผมเป็นคนอัจฉริยะอย่างร้ายกาจ

and I wanted to create a situation that was going to make you mad,

สิ่งที่ผมอยากจะทำก็คือสร้างสถานการณ์ ที่จะทำให้พวกคุณโกรธ

that situation would look a lot like driving.

สถานการณ์ที่ชวนหัวร้อนมากๆ อย่างเช่นการขับรถ

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

It's true.

เรื่องจริงนะครับ

You are, by definition, on your way somewhere,

คุณกำลัง สมมติ ว่ากำลังอยู่ระหว่างทาง

so everything that happens -- traffic, other drivers, road construction --

แล้วทุกสิ่งที่เกิดขึ้นคือ การจราจร คนขับรถคันอื่น ถนนกำลังก่อสร้าง

it feels like it's blocking your goals.

เหมือนว่ามันกำลังจะขัดขวางคุณจากเป้าหมาย

There are all these written and unwritten rules of the road,

มีทั้งกฎจราจรที่ป้ายกำกับไว้ และที่ไม่ได้มีป้ายบอก

and those rules are routinely violated right in front of you,

และกฎเหล่านั้นถูกละเลยไป มันเกิดขึ้นตรงหน้าคุณ

usually without consequence.

เกิดขึ้นประจำ แล้วผ่านไป

And who's violating those rules?

แล้วใครกันที่ละเมิดกฎจราจรพวกนั้น

Anonymous others, people you will never see again,

คนอื่นที่เป็นใครก็ไม่รู้ คนที่คุณคงไม่ได้พบกันอีก

making them a very easy target for your wrath.

ทำให้ง่ายมากที่พวกเขาจะตกเป็นเหยื่อ แก่ความเกรี้ยวกราดของคุณ

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

So you're driving somewhere, thus teed up to be angry,

คุณกำลังขับรถไปที่ไหนสักที่ เริ่มจะหงุดหงิดขึ้นเรื่อยๆแล้ว

and the person in front of you is driving well below the speed limit.

และคนข้างหน้าคุณ ขับรถด้วยความเร็วต่ำกว่ากำหนดเป็นอย่างดี

And it's frustrating

และมันรบกวนจิตใจ

because you can't really see why they're driving so slow.

เพราะคุณไม่มีทางรู้เลยว่า ทำไมเขาถึงขับรถช้าขนาดนั้น

That's primary appraisal.

นี่คือการประเมินขั้นแรก

You've looked at this and you've said it's bad and it's blameworthy.

คุณมองอยู่เรื่อยๆ และเริ่มคิดว่าไม่ไหวแล้ว ขับช้าจนคุณอยากตำหนิ

But maybe you also decide it's not that big a deal.

แต่คุณอาจจะคิดว่าไม่ใช่เรื่องใหญ่อะไรก็ได้

You're not in a hurry, doesn't matter.

เพราะคุณก็ไม่ได้รีบร้อน ไม่เป็นไร

That's secondary appraisal -- you don't get angry.

นี่คือการประเมินขั้นที่สองครับ คุณเลยไม่ได้โกรธอะไร

But now imagine you're on your way to a job interview.

แต่ ถ้าลองนึกว่า คุณกำลังอยู่ระหว่างทาง กำลังจะไปสัมภาษณ์งาน

What that person is doing, it hasn't changed, right?

สิ่งที่คนขับรถคันข้างหน้าคุณทำ ก็ยังเหมือนเดิม ใช่ไหม

So primary appraisal doesn't change; still bad, still blameworthy.

ฉะนั้น การประเมินขั้นแรกก็ยังเหมือนเดิม ไม่ไหว ขับช้าจนน่าตำหนิ

But your ability to cope with it sure does.

แต่ การจัดการสถานการณ์นี้ของคุณ เปลี่ยนไปแน่นอน

Because all of a sudden,

เพราะทันใดนั้นเอง

you're going to be late to that job interview.

คุณกำลังจะไปสัมภาษณ์งานสาย

All of a sudden,

ทันใดนั้นเอง

you are not going to get your dream job,

คุณกำลังจะเสียงานในฝันของคุณไป

the one that was going to give you piles and piles of money.

งานที่อาจจะให้เงินคุณเป็นกอบเป็นกำ

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Somebody else is going to get your dream job

ใครอีกคนกำลังจะได้งานในฝันนั้นแทนคุณไป

and you're going to be broke.

คุณอาจจะต้องถังแตก

You're going to be destitute.

คุณอาจจะต้องขัดสนเรื่องการเงิน

Might as well stop now, turn around, move in with your parents.

หรือจะต้องจอดรถ วนกลับ กลับไปอยู่กับพ่อแม่อีก

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Why?

ทำไมล่ะครับ

"Because of this person in front of me.

"ก็เพราะคนขับรถคันข้างหน้าเนี่ยสิ"

This is not a person, this is a monster."

"นี่ไม่ใช่คน นี่มันปีศาจ"

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

And this monster is here just to ruin your life.

และปีศาจกำลังอยู่ที่นี่ มาทำลายชีวิตของคุณ

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Now that thought process,

กระบวนการคิดเช่นนี้ครับ

it's called catastrophizing, the one where we make the worst of things.

เรียกว่า การมองให้เป็นเรื่องร้ายแรงไว้ก่อน เป็นช่วงที่เราจะมองสิ่งต่างๆให้แย่ที่สุด

And it's one of the primary types of thoughts that we know

และมันเป็นแนวคิดหลักๆที่ทำให้เรารู้ว่า

is associated with chronic anger.

เกี่ยวข้องกับภาวะอารมณ์โกรธเรื้อรัง

But there's a couple of others.

แต่ก็ยังมีแนวคิดอื่นอีกที่เกี่ยวข้อง

การอ้างสาเหตุแห่งความโกรธแบบผิดๆ

Misattributing causation.

Angry people tend to put blame where it doesn't belong.

คนที่กำลังโกรธนั้นมักจะไปโทษ สิ่งที่ไม่เกี่ยวกัน

Not just on people,

ไม่ใช่แค่คนที่ไม่เกี่ยวเท่านั้น

but actually inanimate objects as well.

ยังรวมถึงสิ่งของที่ขยับเองไม่ได้ด้วย

And if you think that sound ridiculous,

และถ้าคุณคิดว่านี่มันออกจะตลกเกินไป

think about the last time you lost your car keys and you said,

ลองคิดถึงครั้งสุดท้ายที่คุณ ทำกุญแจรถหาย คุณพูดว่า

"กุญแจรถไปไหนเนี่ย"

"Where did those car keys go?"

Because you know they ran off on their own.

คุณรู้นี่ว่ากุญแจรถมันวิ่งหายไปเองได้

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

They tend to overgeneralize, they use words like "always,"

พวกเขามักจะพูดอะไรแบบเหมารวม ใช้คำพูด เช่น "เป็นแบบนี้ตลอด"

"never," "every," "this always happens to me,"

"ไม่เคยเลย" "ทุกทีเลย" "ฉันเจออะไรแบบนี้ตลอด"

"I never get what I want"

"ไม่เคยได้ดั่งใจเลย"

or "I hit every stoplight on the way here today."

หรือ "ฉันเจอไฟแดงทุกแยกเลยวันนี้"

Demandingness: they put their own needs ahead of the needs of others:

เรียกร้องต้องการ พวกเขาเอาความต้องการของ ตัวเป็นที่ตั้งมากกว่าคนอื่น

"I don't care why this person is driving so slow,

"ฉันไม่สนใจว่าทำไมคนนี้ถึงขับรถช้า"

they need to speed up or move over so I can get to this job interview."

"เขาต้องขับให้เร็วขึ้น ไม่ก็หลบไป ฉันจะไปสัมภาษณ์งาน"

And finally, inflammatory labeling.

และสุดท้าย โมโหและด่วนตัดสินตีตราไปเลย

They call people fools, idiots, monsters,

พวกเขามักจะเรียกคนอื่นว่า พวกโง่ พวกงั่ง ปีศาจ

or a whole bunch of things I've been told I'm not allowed to say

หรือคำอื่นอีกมาก ผมไม่ได้รับอนุญาตให้พูดคำพวกนี้

บน TED Talk

during this TED Talk.

(เสียงหัวเราะ)

(Laughter)

So for a long time,

และเป็นเวลานานมาแล้ว

psychologists have referred to these as cognitive distortions

ที่นักจิตวิทยาได้พูดถึงกระบวนการคิด ที่บิดเบี้ยวเหล่านี้

or even irrational beliefs.

หรือความเชื่อที่ไม่สมเหตุสมผล

And yeah, sometimes they are irrational.

ใช่ครับ บางครั้งพวกเขาไม่มีเหตุผลเลย

Maybe even most of the time.

ส่วนใหญ่เวลาโกรธก็จะเป็นอย่างนั้น

But sometimes, these thoughts are totally rational.

แต่บางครั้ง ความคิดพวกนี้สมเหตุสมผลมากๆ

There is unfairness in the world.

ยังมีความไม่ยุติธรรมอยู่บนโลกใบนี้

There are cruel, selfish people,

ยังมีคนเห็นแก่ตัว จิตใจโหดเหี้ยม

and it's not only OK to be angry when we're treated poorly,

มันไม่ได้เป็นแค่เรื่องที่เข้าใจได้ ที่จะรู้สึกโกรธเมื่อคุณถูกปฏิบัติอย่างแย่ๆ

it's right to be angry when we're treated poorly.

คุณมีสิทธิ์ที่จะโกรธเมื่อถูกปฏิบัติแย่ๆ

If there's one thing I want you to remember from my talk today, it's this:

ถ้าถามถึงสิ่งที่ผมอยากจะให้คุณจดจำ จากการที่ผมมาพูดในวันนี้

your anger exists in you as an emotion

ผมอยากให้ความโกรธยังเป็นอารมณ์หนึ่ง ที่คงอยู่ในตัวคุณ

because it offered your ancestors, both human and nonhuman,

เพราะมันช่วยให้บรรพบุรษของคุณ ไม่ว่าจะเป็นมนุษย์หรือสัตว์

with an evolutionary advantage.

มีวิวัฒนาการและอยู่รอดมาได้

Just as your fear alerts you to danger,

เหมือนกับความกลัว ที่คอยเตือนคุณเมื่อมีอันตราย

your anger alerts you to injustice.

ความโกรธในตัวคุณ คอยเตือนคุณว่านี่ไม่ยุติธรรม

It's one of the ways your brain communicates to you

นี่เป็นวิธีหนึ่งที่สมองพยายามสื่อสารกับคุณ

that you have had enough.

ว่าคุณทนมามากเกินพอแล้ว

What's more, it energizes you to confront that injustice.

มันช่วยอะไรอีก ทำให้คุณรู้สึกมีพลัง เพื่อสู้กับอยุติธรรม

Think for a second about the last time you got mad.

ลองคิดกันสักนิดนะครับ ครั้งสุดท้ายที่คุณรู้สึกโกรธ

Your heart rate increased.

อัตราการเต้นของหัวใจคุณเพิ่มขึ้น

Your breathing increased, you started to sweat.

คุณหายใจถี่ขึ้น เหงื่อคุณเริ่มออก

That's your sympathetic nervous system,

มันคือระบบประสาทซิมพาเทติกของคุณ

otherwise known as your fight-or-flight system,

เป็นที่รู้จักกันว่าเป็นกลไกการตอบสนอง ที่จะสู้หรือจะหนีของคุณ

kicking in to offer you the energy you need to respond.

เข้ามาเสริมพลังให้คุณโต้ตอบกลับไป

And that's just the stuff you noticed.

และนี่คือสิ่งที่คุณพอจะสังเกตได้

At the same time, your digestive system slowed down so you could conserve energy.

ขณะเดียวกัน ระบบย่อยอาหารของคุณ ทำงานช้าลงเพื่อรักษาพลังงานของคุณไว้

That's why your mouth went dry.

นั่นเป็นเหตุผลว่าทำไมโกรธแล้วปากแห้ง

And your blood vessels dilated to get blood to your extremities.

หลอดเลือดของคุณขยาย เพื่อส่งเลือด ไปเลี้ยงกล้ามเนื้อแขนขา

That's why your face went red.

เพราะอย่างนั้นคุณเลยหน้าแดง

It's all part of this complex pattern of physiological experiences

กลไกต่างๆของสรีระที่ซับซ้อนทั้งหมดนี้

that exist today

ยังคงอยู่มาจนถึงปัจจุบัน

because they helped your ancestors

เพราะมันช่วยให้บรรพบุรุษของคุณ

deal with cruel and unforgiving forces of nature.

จัดการกับความโหดร้ายและไม่ปราณีของธรรมชาติ

And the problem is that the thing your ancestors did

ปัญหาก็คือ สิ่งที่บรรพบุรุษของคุณเคยทำ

to deal with their anger,

เพื่อจัดการความโกรธ

to physically fight,

คือการใช้กำลังต่อสู้

they are no longer reasonable or appropriate.

ไม่ใช่สิ่งที่มีเหตุผลหรือเหมาะสมอีกต่อไป

You can't and you shouldn't swing a club every time you're provoked.

คุณไม่สามารถ และไม่ควร ที่จะจับไม้ขึ้นมาฟาดในทุกๆครั้งที่คุณโมโห

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

But here's the good news.

แต่ยังมีเรื่องดีๆครับ

You are capable of something

มีสิ่งที่คุณสามารถทำได้

your nonhuman ancestors weren't capable of.

ในขณะที่บรรพบุรุษของคุณที่ไม่ใช่มนุษย์ ทำไม่ได้

And that is the capacity to regulate your emotions.

ความสามารถนั้นก็คือ การรู้จักควบคุมอารมณ์

Even when you want to lash out,

แม้ว่าใจคุณจะอยากเข้าไปบวกมาก

you can stop yourself and you can channel that anger

คุณยั้งใจตัวเองได้ และคุณสามารถเปลี่ยนความโกรธนั้น

into something more productive.

ให้เป็นสิ่งที่สร้างสรรค์ได้

So often when we talk about anger,

บ่อยครั้งเมื่อเราพูดถึงความโกรธ

we talk about how to keep from getting angry.

เราคุยกันว่าจะเอาความโกรธออกไปยังไง

We tell people to calm down or relax.

เราบอกคนอื่นให้ใจเย็นๆ สบายๆ

We even tell people to let it go.

แม้แต่บอกให้พวกเขาปล่อยและลืมมันไป

And all of that assumes that anger is bad and that it's wrong to feel it.

เพราะเรามองว่าความโกรธมันแย่ เป็นเรื่องผิดที่รู้สึกโกรธแบบนั้น

But instead, I like to think of anger as a motivator.

แต่ผมชอบที่จะคิดว่าความโกรธนี้ เป็นแรงผลักดัน

The same way your thirst motivates you to get a drink of water,

เหมือนกับที่ความกระหาย ผลักดันให้คุณไปหาน้ำมาดื่ม

the same way your hunger motivates you to get a bite to eat,

เหมือนกับที่ความหิว ผลักดันให้คุณไปหาอะไรมาทาน

your anger can motivate you to respond to injustice.

ความโกรธสามารถผลักดันคุณ ให้ตอบโต้กับความไม่ยุติธรรมได้

Because we don't have to think too hard to find things we should be mad about.

เพราะเราไม่ต้องคิดมาก ไม่ต้องหาเหตุผลว่าทำไมถึงควรโกรธ

When we go back to the beginning,

เมื่อเราย้อนกลับไปมองในภายหลัง

yeah, some of those things, they're silly and not worth getting angry over.

ครับ บางอย่างอาจจะไร้สาระ ไม่เห็นว่าควรจะต้องมาโกรธเลย

But racism, sexism, bullying, environmental destruction,

แต่การเหยียดเชื้อชาติ เหยียดเพศ การข่มขู่รังแก การทำลายสิ่งแวดล้อม

those things are real, those things are terrible,

สิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นจริง ร้ายแรงจริง

and the only way to fix them is to get mad first

และทางเดียวที่จะแก้ไขสิ่งเหล่านี้ คือรู้สึกโกรธกับเรื่องพวกนี้

and then channel that anger into fighting back.

แล้วเปลี่ยนความโกรธให้เป็นพลังที่จะสู้กลับ

And you don't have to fight back with aggression or hostility or violence.

คุณไม่จำเป็นต้องสู้ด้วยความก้าวร้าว การประกาศเป็นศัตรู หรือใช้ความรุนแรง

There are infinite ways that you can express your anger.

มีหนทางอีกมากมาย ที่คุณจะแสดงความไม่พอใจของตัวเองได้

You can protest, you can write letters to the editor,

คุณสามารถออกไปประท้วง คุณอาจจะเขียนข้อความบอกเล่าผ่านสื่อ

you can donate to and volunteer for causes,

คุณสามารถบริจาคเงิน หรือไปลงแรงอาสาในเรื่องนั้นๆ

you can create art, you can create literature,

คุณสามารถบอกเล่าผ่านศิลปะ หรือเขียนวรรณกรรม

you can create poetry and music,

คุณสามารถแต่งกลอนหรือเพลงได้

you can create a community that cares for one another

คุณสามารถสร้างชุมชนที่เอาใจใส่คนรอบข้างได้

and does not allow those atrocities to happen.

และอย่ายอมให้ความป่าเถื่อนเกิดขึ้นในสังคม

So the next time you feel yourself getting angry,

จากนี้ไป เมื่อคุณรู้สึกว่าตัวเองกำลังโกรธ

instead of trying to turn it off,

แทนที่จะพยายามกดทับมันไว้

I hope you'll listen to what that anger is telling you.

ผมหวังว่าคุณจะฟังในสิ่งที่ความโกรธกำลังบอก

And then I hope you'll channel it into something positive and productive.

และผมหวังว่าคุณจะเปลี่ยนความโกรธนั้น ให้เป็นพลังงานบวกและสร้างสรรค์

Thank you.

ขอบคุณครับ

(Applause)

(เสียงปรบมือ)