How I went from child refugee to international model | Halima Aden

213,320 views ・ 2018-09-20

TED


Ju lutemi, klikoni dy herë mbi titrat në anglisht më poshtë për të luajtur videon.

Translator: OLDEA MAMO Reviewer: Helena Bedalli
00:13
This is me at age seven.
0
13592
2217
Kjo jam unë në moshën shtatë vjeçe.
00:17
And this is also me.
1
17839
1698
Kjo jam gjithashtu unë.
00:21
(Applause and cheering)
2
21160
3661
(Duartrokitje dhe brohorma)
00:24
To be standing here in Kakuma refugee camp feels so surreal,
3
24845
4346
Të qëndruarit këtu në kampin e refugjatëve në Kakuma ndihet kaq joreale,
00:29
and I'm overcome with so much emotion.
4
29215
2461
dhe unë jam e pushtuar nga kaq shumë emocione.
00:32
These very grounds are where I was born
5
32255
2003
Pikërisht këto toka janë vendi ku kam lindur
00:34
and spent the first seven years of my life.
6
34282
2177
dhe kam kaluar shtatë vitet e para të jetës sime.
00:37
I think many people are surprised to hear
7
37878
2080
Mendoj se shumë njerëz janë të befasuar kur dëgjojnë
00:39
that I had a great upbringing here at Kakuma.
8
39982
2529
se kisha kaluar një femijeri të mirë këtu në Kakuma.
00:43
But I was happy,
9
43250
1249
Por unë isha e lumtur,
00:44
I was smart, I had friends
10
44523
2466
Isha e zgjuar, kisha miq
00:47
and above all, I had hope for a brighter future.
11
47013
2895
dhe mbi të gjitha, kisha shpresë për një të ardhme më të ndritur.
00:50
That's not to say that we didn't have our obstacles.
12
50842
3079
Kjo nuk do të thotë që nuk kemi patur pengesat tona.
00:53
I mean, boy were there struggles.
13
53945
1631
Cfare nuk kemi hequr.
00:55
I would sometimes get sick with malaria
14
55600
2490
Ndonjëherë do sëmuresha me malarian
00:58
and didn't always know where our next meal would come from.
15
58114
3458
dhe jo gjithmonë e dinim nga do vinte vakti ynë i ardhshëm.
01:01
But the sense of community that is here in Kakuma
16
61596
3426
Por ndjenja e të qënit në komunitet këtu në Kakuma
01:05
and the pride that everyone here possesses
17
65046
2445
dhe krenaria që gjithkush zotëron
01:07
is simply unparalleled.
18
67515
1959
është thjesht e pakrahasueshme.
01:11
When I was younger, I remember conflicts breaking out.
19
71716
3055
Kur isha e re, mbaj mend konfliktet që shfaqeshin.
01:15
That tends to happen when people come from different backgrounds
20
75155
3259
Kjo ka tendencë të ndodhë kur njerëzit vijnë nga vende të ndryshme
01:18
and don't speak the same language.
21
78438
1864
dhe nuk flasin të njëjtën gjuhë.
01:20
Eventually, Swahili --
22
80326
1281
Me kalimin e kohës, Swahili -
01:21
the main language here --
23
81631
1239
gjuha kryesore këtu -
01:22
became our common ground.
24
82894
1202
u bë baza jonë e përbashkët.
01:24
I made friends with the kids at the camp
25
84867
1928
Unë krijova miqësi me fëmijët në kamp
01:26
and even started embracing some of their cultures,
26
86819
2683
dhe madje fillova të pranoja disa nga kulturat e tyre,
01:29
celebrating holidays like Christmas even though I was raised Muslim.
27
89526
3646
duke festuar festa si Krishtlindjet edhe pse isha rritur myslimane.
01:33
The other kids would embrace my culture as well,
28
93772
2690
Fëmijët e tjerë do ta pranonin kulturën time gjithashtu,
01:36
sometimes even praying right alongside me.
29
96486
2425
nganjëherë edhe duke u lutur pranë meje.
01:39
It was easy, as children, to come together,
30
99943
2718
Ishte e lehtë, si fëmijë, për t'u bashkuar me njeri tjetrin,
01:42
blend all of our beliefs
31
102685
1452
për të përzier besimet tona
01:44
to form our own unique, multicultural environment.
32
104161
3455
për të formuar gjënë tonë unike, një mjedis multikulturor.
01:49
My name is Halima Aden
33
109258
1718
Emri im është Halima Aden,
01:51
and I'm a black, Muslim, Somali-American from Kenya.
34
111000
3680
unë jam zezake, muslimane, somali-amerikane nga Kenia.
01:56
(Applause)
35
116030
2958
(Duartrokitje)
01:59
Some have called me a trailblazer --
36
119012
2267
Disa më kanë quajtur inovatore -
02:01
I was the first Muslim homecoming queen at my high school,
37
121303
3019
Unë isha muslimanja e parë mbretëresha e mbremjes se matures,
02:04
the first Somali student senator at my college
38
124346
2763
nxënësja e parë somaleze senatore në kolegjin tim
02:07
and the first hijab-wearing woman in many places,
39
127133
2807
dhe gruaja e parë që vesh perçe në shumë vende,
02:09
like the Miss Minnesota USA beauty pageant,
40
129964
2971
si në konkursin e bukurisë, Miss Minnesota USA,
02:12
the runways of Milan and New York Fashion Weeks
41
132959
3059
në sfilatat e Milanos dhe javët e modës së Nju Jorkut
02:16
and even on the historic cover of British "Vogue."
42
136042
3038
madje edhe në kopertinen historike të "Vogue"ut britanik.
02:19
As you can see,
43
139778
1150
Siç mund ta shihni,
02:21
I'm not afraid to be the first, to step out on my own,
44
141730
3119
Unë nuk kam frikë të jem e para, për të dalë më vete,
02:24
to take risks and seek change,
45
144873
1596
të marr përsipër rreziqe e te kërkuar ndryshimin,
02:26
because that's what being a minority is about.
46
146493
2501
sepse kjo do të thotë të jesh një minoritet.
02:29
It's about using yourself as a vessel to create change
47
149018
2921
Ka të bëjë me përdorimin e vetvetes si mjet për të krijuar ndryshimin
02:31
and being a human representation for the power of diversity.
48
151963
4513
dhe të qënurit një përfaqësim njerëzor për fuqinë e diversitetit.
02:36
And now I use my platform to spread an important message of acceptance.
49
156500
4032
Tani përdor platformën time për të përhapur një mesazh të rëndësishëm pranimi.
02:42
But it hasn't always been easy.
50
162472
1620
Por nuk ka qenë gjithmonë e lehtë.
02:44
When we first arrived to the United States and made St. Louis, Missouri home,
51
164726
3809
Kur arritëm për herë të parë në SHBA dhe në St Louis, Missouri,
02:49
I remember asking my mom, "Is this really America?"
52
169464
3963
mbaj mend që pyeta ime më, "A është kjo vërtet Amerika?"
02:54
There were things that were sadly familiar,
53
174194
2874
Kishte gjëra që ishin fatkeqësisht të njohura,
si dëgjimi i të shtënave gjatë natës
02:57
like hearing gunshots at night
54
177092
1522
02:58
and the streets looking impoverished.
55
178638
1828
dhe rrugët e varfra.
03:01
But there were things that were also very different.
56
181328
2836
Por atje kishte gjëra që ishin gjithashtu shumë ndryshme.
03:04
Like when I started first grade,
57
184188
1688
Si psh kur fillova klasën e parë,
03:05
I noticed how the kids played in groups.
58
185900
2108
vura re se si fëmijët luanin në grupe.
03:08
In America, we call them "cliques."
59
188032
2126
Në Amerikë, ne i quajmë ato "cliques" (taraf).
03:10
Back here, we all played together.
60
190182
2235
Këtu, të gjithë luanim së bashku.
03:13
Gender didn't matter,
61
193024
1571
Gjinia nuk kishte rëndësi,
03:14
and race most certainly never mattered.
62
194619
2145
dhe raca me siguri nuk pati kurrë rëndësi.
03:17
I remember asking myself,
63
197246
2159
Mbaj mend që pyesja veten,
03:19
"Why don't they understand Swahili?
64
199429
1912
"Pse ata nuk kuptojnë suahili?
03:21
Swahili is the language that brings people together."
65
201653
2939
Suahili është gjuha që i bashkon njerëzit. "
03:26
To make matters worse,
66
206605
1182
Për të bërë gjërat edhe më keq,
03:27
the school I was enrolled in didn't have an English immersion program.
67
207811
3702
në shkollën ku u regjistrova s'kishte një program intensiv anglishteje.
03:32
So everyday I would get up,
68
212033
2192
Cdo ditë unë do të ngrihesha nga gjumi,
03:34
go to school, sit in my desk
69
214249
2095
shkoja në shkollë, ulesha në bankën time
03:36
and never learn a thing.
70
216368
1217
dhe kurrë s'mësoja gjë.
03:38
This is when I started losing hope,
71
218773
1997
Gjatë kesaj kohe fillova të humbas shpresën,
03:40
and I wanted nothing more than return to Kakuma,
72
220794
3082
dhe nuk desha gjë tjetër vecse të kthehesha në Kakuma,
03:43
a refugee camp.
73
223900
1156
një kamp refugjatësh.
03:47
Soon, my mother learned that many Somalis found refuge
74
227838
2909
Më vonë, nëna ime mori vesh se shumë somalezë gjetën strehë
03:50
in a small town in Minnesota.
75
230771
1942
në një qytet të vogël në Minesota.
03:53
So when I was eight, we moved to Minnesota.
76
233113
2770
Kur unë isha tetë vjeç, ne u shpërngulëm në Minesota.
03:57
My life changed as I met other students who spoke Somali,
77
237326
4114
Jeta ime ndryshoi kur u takova studentë të tjerë që flisnin Somalisht,
04:01
attended a school that had an English immersion program
78
241464
3255
ndoqëm një shkollë që kishte program intensiv anglishteje
04:04
and found teachers that would go above and beyond,
79
244743
2739
dhe gjetëm mësues që do të benin më shume se i kerkohej,
04:07
staying there after school hours and lunch breaks,
80
247506
2650
duke qëndruar pas orarit të shkollës apo pushimit të drekës,
04:10
dedicated to helping me find success in the classroom.
81
250180
3126
të përkushtuar për të më ndihmuar mua të gjeja sukses në klasë.
04:14
Being a child refugee has taught me that one could be stripped of everything:
82
254427
4905
Të qenit fëmijë refugjat më ka mësuar se dikush mund të humbasë gjithcka:
04:19
food, shelter, clean drinking water,
83
259356
2944
ushqim, strehë, ujë të pastër e të pijshëm,
04:22
even friendship,
84
262324
1589
madje edhe miqësinë,
04:23
but the one thing that no one could ever take away from you
85
263937
3079
por e vetmja gjë që askush s'mund ta marrë prej teje
04:27
is your education.
86
267040
1331
është edukimi yt.
04:28
So I made studying my top priority
87
268778
2755
Kështu që e vendosa studimin si prioritetin tim të parë
04:31
and soon started flourishing within the classroom.
88
271557
2548
dhe së shpejti fillova të shkëlqeja brenda klasës.
04:36
As I grew older, I became more aware of others
89
276154
3227
Teksa rritesha, U bëra më e vetëdijshme për të tjerët
04:39
and how they viewed my race and background.
90
279405
2407
dhe se si ata e shikonin racën e prejardhjen time.
04:42
Specifically, when I started wearing the head scarf known as a hijab.
91
282303
3367
Specifikisht, kur fillova të vishja shaminë e kokës të njohur si perçe.
04:46
When I first started wearing it, I was excited.
92
286665
2653
Kur fillova së pari ta vishja, ndihesha e emocionuar.
04:49
I remember admiring my mother's, and I wanted to emulate her beauty.
93
289342
4689
Mbaj mend teksa admiroja të nënës sime, dhe kam dashur të imitoj bukurinë e saj.
04:54
But when I started middle school,
94
294055
2237
Por kur fillova tetëvjecaren,
04:56
the students teased me about not having hair,
95
296316
2776
studentët më ngacmonin se nuk kisha flokë,
04:59
so to prove them wrong,
96
299116
1610
ta provoja se ishin gabim,
05:00
I started showing them my hair --
97
300750
2443
Fillova t'i tregoja flokët e mi -
05:03
something that goes against my beliefs, but something I felt pressured to do.
98
303217
4104
diçka që shkonte kundër besimeve të mia, por që u ndieva e detyruar ta bëja.
05:07
I wanted so badly to fit in at the time.
99
307943
2364
Doja aq shumë të përshtatesha në atë kohë.
05:12
When I reflect on the issues of race, religion, identity,
100
312620
5039
Kur reflektoj rreth këtyre çështjeve të racës, fesë, identitetit,
05:17
a lot of painful memories come to mind.
101
317683
2306
shumë kujtime të dhimbshme më vijnë në mendje.
05:20
It would be easy for me to blame those of another culture
102
320644
3290
Do të ishte e lehtë për mua të fajësoja ata të një kulture tjetër
05:23
for making me feel the pain I felt,
103
323958
2726
që më bënë të ndjeja dhimbjen që ndjeva,
05:26
but when I think deeper,
104
326708
1413
por kur mendoj thellë,
05:28
I also recognize that the most impactful,
105
328145
2904
Unë po ashtu pranoj se ndodhitë më me ndikim,
05:31
positive, life-changing events that have happened to me
106
331073
3508
pozitive, ngjarjet jetë ndryshuese që më kanë ndodhur
05:34
are thanks to those people who are different than me.
107
334605
2619
janë në sajë të atyre njerëzve të cilët janë te ndryshem nga unë.
05:38
It was at this moment that I decided to step outside of my comfort zone
108
338600
3659
Ishte në këtë moment që unë vendosa të dilja jashtë zonës sime të rehatisë
05:42
and compete in a pageant wearing a hijab and burkini.
109
342283
3154
dhe të konkuroja në një konkurs bukurie veshur me hixhab dhe burkini.
05:46
I saw it as an opportunity to be a voice for women
110
346422
3097
E pashë atë si një mundësi për të qënë zëri i grave
05:49
who, like myself, had felt underrepresented.
111
349543
2532
të cilat, si unë, ishte ndjerë të nënpërfaqësuara.
05:53
And although I didn't capture the crown,
112
353767
2057
Edhe pse nuk e kapa dot kurorën,
05:55
that experience opened so many doors for me.
113
355848
2451
ajo përvojë hapi aq shumë dyer për mua.
05:58
I was receiving emails and messages from women all over the world,
114
358952
3991
Po merrja emaile dhe mesazhe nga gratë në mbarë botën,
06:02
telling me that I've inspired them by simply staying true to myself.
115
362967
4191
duke më thënë se i kam frymëzuar thjesht duke qëndruar e vërtetë me veten time.
06:08
The other "firsts" kept coming.
116
368107
1946
"Të parët" e tjerë vazhduan të vinin.
06:10
I was invited to New York City by fashion icon Carine Roitfeld
117
370763
4741
U ftova në New York City nga ikona e modës Carine Roitfeld
06:15
to shoot my very first editorial.
118
375528
2223
për të xhiruar edicionin tim të parë.
06:18
It was around this time that I became the first hijab-wearing model,
119
378212
3564
Ishte rreth kësaj kohe që u bëra modelja e parë e veshur me hijab,
06:21
and in my first year,
120
381800
1544
dhe në vitin tim të parë,
06:23
I graced the covers of nine fashion magazines.
121
383368
3278
isha ne kopertinat e nëntë revistave te modes.
06:27
It was a whirlwind, to say the least.
122
387210
2757
Ishte një shakullinë të papriturash, të themi të paktën.
06:29
But with all the overnight success,
123
389991
2369
Por pavarësisht suksesit brenda natës,
06:32
there was one thing that remained constant --
124
392384
2920
ka pasur një gjë që mbeti konstante -
06:35
the thought that this could be what brings me back here to Kakuma,
125
395328
3787
mendimi se kjo mund të jetë ajo që më sjell përsëri këtu në Kakuma,
06:39
the place that I call home.
126
399139
1634
vendi që unë e quaj shtëpi.
06:42
And just a few months ago, something incredible happened to me.
127
402780
4197
Dhe vetëm disa muaj më parë, më ndodhi diçka e pabesueshme .
06:47
I was in New York City, on a photo shoot,
128
407767
2643
Isha në New York City, në një fotoxhirim,
06:50
when I met South Sudanese model Adut Akech,
129
410434
3049
kur takova modelen sudaneze jugore Adut Akech,
06:53
who also happened to be born right here in Kakuma.
130
413507
3121
e cila gjithashtu paskësh lindur pikërisht këtu në Kakuma.
06:58
That experience in itself is the definition of hope.
131
418163
3727
Ajo përvojë në vetvete është përkufizimi i shpresës.
07:02
I mean, just imagine:
132
422399
1940
Vetëm imagjinoni:
07:04
two girls born in the same refugee camp,
133
424363
3642
dy vajza të lindura në të njëjtin kamp refugjatësh,
07:08
reunited for the first time on the cover of British "Vogue."
134
428029
3942
u ribashkuan për herë të parë në kopertinën britanike "Vogue".
07:12
(Applause and cheering)
135
432557
5532
(Duartrokitje dhe brohorima)
07:18
I was given the distinct pleasure of partnering up with UNICEF,
136
438740
3763
Më është dhënë kënaqësia e veçantë e partneritetit me UNICEF-in,
07:22
knowing firsthand the work that they do for children in need.
137
442527
3623
duke e ditur me kohë punën që ata bëjnë për fëmijët në nevojë.
07:27
And I want you to remember
138
447286
1660
Dhe dua të mbani mend
07:28
that although the children here may be refugees,
139
448970
3006
se edhe pse fëmijët këtu mund të jenë refugjatë,
07:33
they are children.
140
453016
1897
ata janë fëmijë.
07:35
They deserve every opportunity to flourish, to hope, to dream --
141
455230
5095
Ata meritojnë çdo mundësi për të lulëzuar, shpresuar, ëndërruar -
07:41
to be successful.
142
461114
1628
për të qenë të suksesshëm.
07:44
My story began right here in Kakuma refugee camp,
143
464522
4711
Historia ime filloi pikërisht këtu në kampin e refugjatëve në Kakuma,
07:49
a place of hope.
144
469257
1754
një vend i shpresës.
07:51
Thank you.
145
471501
1151
Ju falemnderit.
07:52
(Applause)
146
472676
4585
(Duartrokitje)
Rreth kësaj faqe interneti

Kjo faqe do t'ju prezantojë me videot e YouTube që janë të dobishme për të mësuar anglisht. Do të shihni mësime angleze të mësuara nga mësues të nivelit më të lartë nga e gjithë bota. Klikoni dy herë mbi titrat në anglisht të shfaqura në secilën faqe të videos për të luajtur videon prej andej. Titrat lëvizin në sinkron me riprodhimin e videos. Nëse keni ndonjë koment ose kërkesë, ju lutemi na kontaktoni duke përdorur këtë formular kontakti.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7