The mission to create a searchable database of Earth's surface | Will Marshall

102,731 views ・ 2018-08-13

TED


Ju lutemi, klikoni dy herë mbi titrat në anglisht më poshtë për të luajtur videon.

Translator: Johnny Halilaj Reviewer: Helena Bedalli
00:12
Four years ago, here at TED,
0
12761
2215
Para katër vitesh, këtu në TED,
00:15
I announced Planet's Mission 1:
1
15000
2336
Une lançova Planet's Mission 1:
00:17
to launch a fleet of satellites
2
17360
1856
për të lëshuar një flotë satelitësh
00:19
that would image the entire Earth, every day,
3
19240
2280
që do të paraqisnin krejt Tokën, çdo ditë.
00:22
and to democratize access to it.
4
22560
1640
dhe do të demokratizonin qasjen në të.
Problemi që po mundoheshim të zgjidhnim ishte i qartë.
00:25
The problem we were trying to solve was simple.
5
25520
2216
00:27
Satellite imagery you find online is old, typically years old,
6
27760
3096
Pamjet satelitore online janë të vjetra, zakonisht me vite të vjetra,
00:30
yet human activity was happening on days and weeks and months,
7
30880
3936
sidoqoftë aktiviteti njerëzor po ndodhte me ditë dhe muaj,
00:34
and you can't fix what you can't see.
8
34840
2256
dhe ti nuk mund të ndreqësh diçka që nuk e sheh.
00:37
We wanted to give people the tools to see that change and take action.
9
37120
3776
Ne deshëm t'ju jepnim njerëzve mjetet për ta parë ndryshimin dhe të vepronin.
00:40
The beautiful Blue Marble image, taken by the Apollo 17 astronauts in 1972
10
40920
4936
Pamja e bukur Blue Marble, e marrë nga astronautët e Apollo 17 më 1972
00:45
had helped humanity become aware that we're on a fragile planet.
11
45880
3280
ndihmoi njerëzimin të ishte më i vetëdijshëm që ne jetojmë në një planet të brishtë.
00:49
And we wanted to take it to the next level,
12
49600
2056
Dhe deshëm ta çonim në një nivel tjetër,
00:51
to give people the tools to take action, to take care of it.
13
51680
3456
t'ju mundësonim njerëzve mjetet për të vepruar, të kujdeseshin për atë.
00:55
Well, after many Apollo projects of our own,
14
55160
4056
Pas shumë projekteve tona Apollo,
00:59
launching the largest fleet of satellites in human history,
15
59240
2960
dërgimi i flotës më të madhe të satelitëve në historinë e njerëzimit,
01:03
we have reached our target.
16
63600
1520
ja arritëm qëllimit.
01:06
Today, Planet images the entire Earth, every single day.
17
66080
3656
Sot, "Planet" fotografon krejt Tokën, çdo ditë.
01:09
Mission accomplished.
18
69760
1216
Misioni u përmbush.
01:11
(Applause)
19
71000
2536
(Duartrokitje)
01:13
Thank you.
20
73560
1200
Ju falemnderit.
01:15
It's taken 21 rocket launches --
21
75600
3976
U deshën 21 lëshime raketash --
01:19
this animation makes it look really simple -- it was not.
22
79600
4160
ky animacion e bën të duket shumë e thjeshtë -- nuk ishte kështu.
01:25
And we now have over 200 satellites in orbit,
23
85040
3456
Dhe tashmë ne kemi mbi 200 satelitë në orbitë,
01:28
downlinking their data to 31 ground stations we built around the planet.
24
88520
3936
që zbresin të dhënat në 31 stacione nën toke që i kemi ndërtuar përreth planetit.
01:32
In total, we get 1.5 million 29-megapixel images of the Earth down each day.
25
92480
6296
Gjithsej, në marrim në Tokë 1.5 milion imazhe 29-megapikselshe çdo ditë.
01:38
And on any one location of the Earth's surface,
26
98800
2416
Dhe në çdo vend në sipërfaqen e Tokës,
01:41
we now have on average more than 500 images.
27
101240
3496
ne tashmë kemi mesatarisht më shumë se 500 imazhe.
01:44
A deep stack of data, documenting immense change.
28
104760
3880
Një pirg i thellë me të dhëna, që dokumenton ndryshim të madh.
01:49
And lots of people are using this imagery.
29
109320
2536
Shumë njerëz po i përdorin këto imazhe.
01:51
Agricultural companies are using it to improve farmers' crop yields.
30
111880
5136
Kompanitë bujqësore i përdorin për të përmirësuar
rendimentin prodhues të fermerëve.
01:57
Consumer-mapping companies are using it to improve the maps you find online.
31
117040
4176
Kompanitë hartëkrijuese po i përdorin për të përmirësuar hartat që gjeni online.
02:01
Governments are using it for border security
32
121240
2096
Qeveritë po i përdorin për sigurinë kufitare,
02:03
or helping with disaster response after floods and fires and earthquakes.
33
123360
3680
apo i ndihmojnë ato në reagimet ndaj përmbytjeve, zjarreve dhe tërmeteve.
Dhe shumë nga OJQ-të po i përdorin.
02:08
And lots of NGOs are using it.
34
128320
1536
02:09
So, for tracking and stopping deforestation.
35
129880
3416
Po ashtu, për të gjurmuar dhe ndaluar shpyllëzimin.
02:13
Or helping to find the refugees fleeing Myanmar.
36
133320
3536
Apo për të gjetur refugjatët që arratisen nga Mianmari.
02:16
Or to track all the activities in the ongoing crisis in Syria,
37
136880
4376
Apo për të gjurmuar të gjitha aktivitetet në krizën e vazhdueshme në Siri,
02:21
holding all sides accountable.
38
141280
1680
duke kapur të gjitha palët përgjegjëse.
02:24
And today, I'm pleased to announce Planet stories.
39
144640
3456
Dhe sot, jam i kënaqur të njoftoj historitë e Planet-it.
02:28
Anyone can go online to planet.com
40
148120
2296
Gjithkush mund të shkojë online në planet.com
02:30
open an account and see all of our imagery online.
41
150440
3240
të hapë një llogari dhe të shohë krejt imazhet tona online.
02:34
It's a bit like Google Earth, except it's up-to-date imagery,
42
154480
3096
Është paksa si Google Earth, veçse janë imazhe të përditësuara,
02:37
and you can see back through time.
43
157600
2680
dhe mund të shohësh pas në kohë.
Mund të krahasosh dy ditë të ndryshme
02:41
You can compare any two days
44
161040
1696
02:42
and see the dramatic changes that happen around our planet.
45
162760
2880
dhe të shohësh ndryshimet dramatike që ndodhin rrokull planetit tonë.
02:46
Or you can create a time lapse through the 500 images that we have
46
166560
3400
Ose mund të krijosh një shtrirje kohore përmes 500 imazheve që kemi
02:50
and see that change dramatically over time.
47
170600
2560
dhe të shohësh ndryshimin dramatik me kalimin e kohës.
02:54
And you can share these over social media.
48
174000
2720
Dhe mund ta shpërndani nëpër mediat shoqërore.
02:57
It's pretty cool.
49
177520
1216
Është shumë e bukur.
02:58
(Applause)
50
178760
1216
(Duartrokitje)
03:00
Thank you.
51
180000
1200
Ju falemnderit.
Ne fillimisht e krijuam këtë mjet për gazetarët e lajmeve,
03:02
We initially created this tool for news journalists,
52
182440
2456
03:04
who wanted to get unbiased information about world events.
53
184920
2736
që donin të merrnin të dhëna të paanshme për ngjarjet botërore.
03:07
But now we've opened it up for anyone to use,
54
187680
2216
Por tanimë e kemi hapur për ta përdorur kushdo,
03:09
for nonprofit or personal uses.
55
189920
2000
pa qëllim fitimi ose përdorim vetjak.
03:12
And we hope it will give people the tools to find and see the changes on the planet
56
192600
4416
Shpresojmë që do t'ju mundësojë njerëzve mjetet
për të gjetur dhe parë ndryshimet në planet dhe të veprojnë.
03:17
and take action.
57
197040
1200
03:18
OK, so humanity now has this database of information about the planet,
58
198920
4256
Njerëzimi tashmë ka këtë bazë të dhënash me informacion për planetin,
03:23
changing over time.
59
203200
1216
që ndryshon me kohën.
03:24
What's our next mission, what's Mission 2?
60
204440
2056
Çfarë është misioni ynë i rradhës, çfarë është Misioni 2?
03:26
In short, it's space plus AI.
61
206520
2440
Me pak fjalë, është hapësira plus IA.
03:29
What we're doing with artificial intelligence
62
209720
2176
Ajo çfarë po bëjmë me inteligjencën artificiale
03:31
is finding the objects in all the satellite images.
63
211920
3096
është gjetja e objekteve në gjithë imazhet satelitore.
03:35
The same AI tools that are used to find cats in videos online
64
215040
4536
Të njejtat mjete të IA që po përdoren për të gjetur macet në videot online
03:39
can also be used to find information on our pictures.
65
219600
3896
gjithashtu mund të përdoren për të gjetur të dhëna në fotografitë tona.
03:43
So, imagine if you can say, this is a ship, this is a tree,
66
223520
3336
Pra, imagjino sikur të thuash, kjo është një anije, kjo është një pemë,
03:46
this is a car, this is a road, this is a building, this is a truck.
67
226880
4376
kjo është një makinë, kjo është një rrugë, një ndërtesë, një kamion.
03:51
And if you could do that for all of the millions of images
68
231280
2736
Dhe nëse mund ta bësh këtë për miliona imazhe
03:54
coming down per day,
69
234040
1256
që zbresin në ditë,
03:55
then you basically create a database
70
235320
1736
në thelb ti krijon një bazë të dhënash
03:57
of all the sizable objects on the planet, every day.
71
237080
2656
për krejt objektet e matshme në planet, çdo ditë.
03:59
And that database is searchable.
72
239760
1560
Dhe ajo bazë të dhënash është e kërkueshme.
04:02
So that's exactly what we're doing.
73
242520
2096
Pra kjo është pikërisht ajo që po bëjmë.
04:04
Here's a prototype, working on our API.
74
244640
2256
Ja tek është një prototip, duke punuar në API tonë.
04:06
This is Beijing.
75
246920
1456
Ky është Pekini.
04:08
So, imagine if we wanted to count the planes in the airport.
76
248400
2856
Imagjinoni sikur ne duam të numërojmë gjithë avionët në aeroport.
04:11
We select the airport,
77
251280
1856
Zgjedhim aeroportin,
04:13
and it finds the planes in today's image,
78
253160
2376
dhe ai gjen avionët në imazhin e sotshëm,
04:15
and finds the planes in the whole stack of images before it,
79
255560
3256
dhe gjen avionët në krejt pirgun e imazheve para këtij,
04:18
and then outputs this graph of all the planes in Beijing airport over time.
80
258840
4896
nxjerr këtë grafik të të gjithë avionëve të aeroportit të Pekinit gjatë kohës.
04:23
Of course, you could do this for all the airports around the world.
81
263760
3576
Patjetër, mund ta bësh këtë për të gjithë aeroportet rreth botës.
04:27
And let's look here in the port of Vancouver.
82
267360
2936
Dhe le të shohim këtu në portin e Vankuverit.
04:30
So, we would do the same, but this time we would look for vessels.
83
270320
3536
Do të bëjmë të njëjtën gjë, por kësaj here do të kërkojmë anijet.
04:33
So, we zoom in on Vancouver, we select the area,
84
273880
4136
Pra, zmadhojmë në Vankuver, zgjedhim hapësirën,
04:38
and we search for ships.
85
278040
2056
dhe kërkojmë për anijet.
04:40
And it outputs where all the ships are.
86
280120
1858
Dhe ai nxjerr gjithë anijet ku janë.
Tani, imagjinoni se sa e dobishme do të ishte kjo për rojet bregdetare
04:42
Now, imagine how useful this would be to people in coast guards
87
282002
3214
04:45
who are trying to track and stop illegal fishing.
88
285240
2736
që përpiqen të gjurmojnë e të ndalojnë peshkimin e paligjshëm.
04:48
See, legal fishing vessels
89
288000
2056
Shiko, anijet peshkuese të ligjshme
04:50
transmit their locations using AIS beacons.
90
290080
2936
përçojnë vendndodhjen e tyre nëpërmjet fenerëve AIS.
04:53
But we frequently find ships that are not doing that.
91
293040
3616
Por në gjejmë shpesh anije që nuk e bëjnë këtë.
04:56
The pictures don't lie.
92
296680
1776
Fotografitë nuk gënjejnë.
04:58
And so, coast guards could use that
93
298480
1696
Dhe kështu, rojet bregdetare mund ta përdorin atë
05:00
and go and find those illegal fishing vessels.
94
300200
2176
dhe të shkojnë ti gjejnë anijet peshkuese të paligjshme.
05:02
And soon we'll add not just ships and planes
95
302400
2176
Së shpejti ne jo vetëm do të shtojmë anijet dhe aeroplanet
05:04
but all the other objects,
96
304600
1296
por edhe gjithë objektet e tjera,
05:05
and we can output data feeds
97
305920
1896
dhe mund të nxjerrim furnizim me të dhëna
05:07
of those locations of all these objects over time
98
307840
2536
për vendndodhjet dhe të gjithë objektet me kalimin e kohës
05:10
that can be integrated digitally from people's work flows.
99
310400
3056
që mund të integrohen digjitalisht nga puna rrjedhëse njerëzore.
05:13
In time, we could get more sophisticated browsers
100
313480
3056
Me kohë, ne mund të kemi shfletues me të sofistikuar
05:16
that people pull in from different sources.
101
316560
2336
që njerëzit mund të hyjnë nga burime të ndryshme.
05:18
But ultimately, I can imagine us abstracting out the imagery entirely
102
318920
4696
Por si përfundim, unë mund të imagjinoj ne duke nxjerrë tërësisht në pah imazhet
dhe thjesht të kemi një ndërfaqe të kërkueshmë rreth Tokës.
05:23
and just having a queryable interface to the Earth.
103
323640
2416
Imagjinoni sikur thjesht të mund të pyesim,
05:26
Imagine if we could just ask,
104
326080
1416
05:27
"Hey, how many houses are there in Pakistan?
105
327520
2536
"Hej, sa shtëpi janë në Pakistan?
05:30
Give me a plot of that versus time."
106
330080
1936
Më jep një skemë të kësaj kundrejt kohës."
05:32
"How many trees are there in the Amazon
107
332040
2176
"Sa pemë janë në Amazonë
05:34
and can you tell me the locations of the trees that have been felled
108
334240
3216
dhe mund të më tregosh vendndodhjet e pemëve të prera
05:37
between this week and last week?"
109
337480
1656
ndërmjet kësaj jave dhe javës së shkuar?"
05:39
Wouldn't that be great?
110
339160
1216
A nuk do të ishte e mrekullueshme?
05:40
Well, that's what we're trying to go towards,
111
340400
2136
Mirë, drejt kësaj duam të shkojmë
05:42
and we call it "Queryable Earth."
112
342560
1856
dhe ne e quajmë "Toka e kërkueshme"
05:44
So, Planet's Mission 1 was to image the whole planet every day
113
344440
3896
Planet's Mission 1 ishte të fotografonim krejt planetin çdo ditë
05:48
and make it accessible.
114
348360
2336
dhe ta bënim të arritshëm.
05:50
Planet's Mission 2 is to index all the objects on the planet over time
115
350720
3816
Planet's Mission 2 është për të treguar krejt objektet në planet me kalimin e kohës
05:54
and make it queryable.
116
354560
1240
dhe për ti bërë të kërkueshme.
05:56
Let me leave you with an analogy.
117
356760
2136
Më lejoni t'ju lë me një analogji.
05:58
Google indexed what's on the internet and made it searchable.
118
358920
3400
Google indeksoi çfarë është në internet dhe e bëri të kërkueshme.
06:03
Well, we're indexing what's on the Earth and making it searchable.
119
363080
3256
Ne po indeksojmë çfarë është në Tokë dhe ta bëjmë të kërkueshme.
06:06
Thank you very much.
120
366360
1336
Ju falemnderit shumë.
06:07
(Applause)
121
367720
4520
(Duartrokitje)
Rreth kësaj faqe interneti

Kjo faqe do t'ju prezantojë me videot e YouTube që janë të dobishme për të mësuar anglisht. Do të shihni mësime angleze të mësuara nga mësues të nivelit më të lartë nga e gjithë bota. Klikoni dy herë mbi titrat në anglisht të shfaqura në secilën faqe të videos për të luajtur videon prej andej. Titrat lëvizin në sinkron me riprodhimin e videos. Nëse keni ndonjë koment ose kërkesë, ju lutemi na kontaktoni duke përdorur këtë formular kontakti.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7