How understanding divorce can help your marriage | Jeannie Suk Gersen

Translator: Edona Qoqaj Reviewer: Alisa Isufaj

"Till death do us part."

"Derisa vdekja të na ndajë."

When we get married, we make vows.

Kur martohemi, ne bëjmë betime.

To love, to honor,

Me dasht, me nderu

to forsake all others.

me i braktis të gjithë të tjerat.

Or as a friend of mine put it,

Ose si një shokë/shoqe i imi tha,

"Not to leave dirty socks all over the house."

"Të mos lesh çorape të pista në të gjithë shtëpinë".

(Laughter)

(Të qeshura)

We may fall short of some of our promises

Ne mund të mos i bëjmë disa prej premtimeve tona

some of the time,

disa kohë,

but one that will always hold true is that first one:

por një që do të mbajë gjithmonë vërtetë është ai i pari:

"Till death do us part."

"Derisa vdekja të na ndajë."

Because spouses are bound together by their decisions,

Sepse bashkëshortët janë të lidhur së bashku me vendimet e tyre,

in marriage and in divorce.

në martesë dhe divorc.

So, a mentor of mine once told me,

Kështu, një këshilltar i imi më tha një herë,

"You should always marry your second husband first."

"Ju gjithmonë duhet të martoheni së pari me burrin tuaj të dytë."

(Laughter)

(Të qeshura)

What did that mean?

Çfarë do të thoshte kjo?

It didn't mean that Mr. Right is somehow waiting behind door number two.

Nuk do të thoshte që Z. Perfekt po pret disi prapa derës numër dy.

It meant that if you want to understand

Kjo do të thoshte që nëse doni të kuptoni

what makes a marriage work,

se çfarë e bën një martesë të funksionojë,

you should think about how a marriage ends.

ju duhet të mendoni se si përfundon martesa.

Divorce makes extremely explicit

Divorci e bën jashtëzakonisht të qartë

what the tacit rules of marriage are.

se cilat janë rregullat e heshtura të martesës.

Dhe të gjithë duhet t'i kuptojnë këto rregulla,

And everyone should understand those rules,

because doing so can help us build better marriages from the beginning.

sepse ky veprim mund të na ndihmojë të krijojmë martesa më të mira nga fillimi.

I know, it doesn't sound very romantic,

E di, nuk tingëllon shumë romantike,

but sometimes the things we do out of love

por ndonjëherë gjërat që bëjmë jashtë dashurisë

can be the very things that make it hard for that love to last.

mund të jenë pikërisht gjërat që e bëjnë të vështirë për atë dashuri të zgjasë.

I am a family-law professor.

Unë jam një profesor i drejtësisë familjare.

I have taught students,

Unë kam mësuar studentë,

I've been an attorney,

kam qenë avokate,

I'm a mediator

jam ndërmjetëse

and I've also been divorced.

dhe unë gjithashtu jam divorcuar.

And I'm now happily married to my actual second husband.

Dhe tani jam martuar për fat të mirë me burrin tim të dytë aktual.

(Laughter)

(Të qeshura)

The reason that I think this is so important

Arsyeja që unë mendoj se është kaq e rëndësishme

is that I think everyone should be having some of these very painful conversations

është se unë mendoj se të gjithë duhet të kenë disa nga këto biseda të dhimbshme

that divorced people experience.

që njerëzit e divorcuar i përjetojnë.

These are painful conversations about what we contributed,

Këto janë biseda të dhimbshme për çfarë ne kontribuam,

what we owe,

çfarë i detyrohemi,

what we are willing to give

çfarë jemi të gatshëm të japim

and what we give up.

dhe në çfarë heqim dorë.

And also, what's important to us.

Dhe gjithashtu, ajo që është e rëndësishme për ne.

Those conversations should be happening in a good marriage,

Këto biseda duhet të ndodhin në një martesë të mirë,

not after it is broken.

jo pasi ajo të prishet.

Because when you wait until it's broken,

Sepse kur prisni derisa të prishet,

it's too late.

është shumë vonë.

But if you have them early on,

Por nëse i keni herët,

they can actually help build a better marriage.

ata mund të ndihmojnë në krijimin e një martese më të mirë.

Three ideas that I want to put on the table

Tre ide që unë dua të hedh në tavolinë

for you to consider.

që ju t'i konsideroni.

One, sacrifice should be thought of as a fair exchange.

Një, sakrifica duhet të konsiderohet si një shkëmbim i drejtë.

Two, there's no such thing as free childcare.

Dy, nuk ka diçka të tillë si kujdesi i fëmijëve falas.

And three, what's yours probably becomes ours.

Dhe tre, ajo që jotja ndoshta bëhet e jona.

So let me talk about each of these ideas.

Prandaj dua të flas për secilën nga këto ide.

The first one,

E para,

sacrifice should be a fair exchange.

sakrifica duhet të jetë një shkëmbim i drejtë.

Take the example of Lisa and Andy.

Merrni shembullin e Lisa-s dhe Andy-it

Lisa decides to go to medical school early in the marriage,

Lisa vendos të shkojë në mjekësi herët në martesë,

and Andy works to support them.

dhe Andi punon për t'i mbështetur ato.

And Andy works night shifts in order to do that,

Dhe Andi punon me ndërrime natën për të bërë atë,

and he also gives up a great job in another city.

dhe ai gjithashtu heq dorë nga një punë e shkëlqyer në një qytet tjetër.

He does this out of love.

Ai e bën këtë nga dashuria.

But of course, he also understands

Por sigurisht, ai gjithashtu e kupton

that Lisa's degree will benefit them both in the end.

që grada e Lizës do t'i përfitojë të dyve në fund.

But after a few years, Andy becomes neglected and resentful.

Por pas disa vitesh, Andi bëhet i lënë pas dore dhe i indinjuar.

And he starts drinking heavily.

Dhe ai fillon të pijë shumë.

And Lisa looks at her life and she looks at Andy and she thinks,

Dhe Lisa shikon jetën e saj dhe ajo shikon Andy dhe ajo mendon:

"This is not the bargain I wanted to make."

"Kjo nuk është ujdia që unë doja të bëja".

A couple of years go by,

Disa vite kalojnë,

she graduates from medical school,

ajo diplomon në shkollën mjekësore,

and she files for a divorce.

dhe paraqet kërkesë për divorc.

So in my perfect world,

Pra, në botën time të përsosur,

some kind of marriage mediator would have been able to talk to them

një lloj ndërmjetësi martese do të kishte mundësi të fliste me ta

before Lisa went to medical school.

përpara se Lisa të shkonte në shkollë mjekësore.

And at that point, that mediator might have asked,

Dhe në atë pikë, ai ndërmjetës mund të ketë pyetur:

"How exactly does fair exchange work?

"Si funksionon saktësisht shkëmbimi i drejtë?

What does it look like in your marriage?

Si duket në martesën tuaj?

What are you willing to give and what are you willing to owe?"

Çfarë jeni të gatshëm të jepni dhe çfarë jeni të gatshëm t'i detyroheni?"

So in a divorce,

Kështu, në një divorc,

Lisa now probably is going to owe Andy financial support for years.

Lisa tani me siguri do t'i detyrohet Andy në mbështetje financiare për vite me rradhë.

And Andy ...

Tani Andy...

no amount of financial support is going to make him feel compensated

asnjë ndihmë financiare nuk do ta bëjë atë të ndihet i kompensuar

for what he gave up,

për atë që hoqi dorë

and the lost traction in his career.

dhe tërheqjen e humbur në karrierën e tij.

If the two of them had thought about their split early on,

Nëse të dy kishin menduar për ndarjen e tyre herët,

what might have gone differently?

çfarë mund të ketë shkuar ndryshe?

Well, it's possible that Lisa would have decided

Epo, është e mundur që Lisa do të kishte vendosur

that she would take loans or work a part-time job

që ajo të merrte hua ose të punonte një punë me kohë të pjesshme

in order to support her own tuition

në mënyrë që të mbështesë vetë shkollimin e saj

so that Andy wouldn't have had to bear the entire burden for that.

kështu që Andi nuk do të duhej të mbante gjithë barrën për të.

And Andy might have decided to take that job in that other city

Dhe Andi mund të ketë vendosur ta merrte atë punë në atë qytet tjetër

and maybe the two of them would have commuted for a couple of years

dhe mbase të dy do të kishin zënë vend për disa vjet

while Lisa finished her degree.

ndërsa Lisa mbaroi gradën.

Pra, le të marrim një çift tjetër, Emily dhe Deb.

So let's take another couple, Emily and Deb.

They live in a big city,

Ata jetojnë në një qytet të madh,

they have two children, they both work.

ata kanë dy fëmijë, ata të dy punojnë.

Emily gets a job in a small town,

Emily merr një punë në një qytet të vogël,

and they decide to move there together.

dhe ata vendosin të lëvizin atje së bashku.

And Deb quits her job to look after the children full-time.

Dhe Deb e lë punën e saj të kujdeset për fëmijët me kohë të plotë.

Deb leaves behind an extended family,

Deb lë pas një familje të madhe,

her friends

shokët e saj

and a job that she really liked.

dhe një punë që i pëlqente vërtet.

And in that small town, Deb starts to feel isolated and lonely.

Dhe në atë qytet të vogël, Debi fillon të ndjehet e izoluar dhe e vetmuar.

And 10 years later, Deb has an affair,

Dhe 10 vjet më vonë, Deb ka një aferë,

and things fall apart.

dhe gjërat prishen.

Now, the marriage mediator who would have come in

Tani, ndërmjetësi i martesës që do të hynte

before they moved and before Deb quit her job

para se të lëviznin dhe para se Deb të linte punën e saj

might have asked them,

mund t'i ketë pyetur ata,

"What do your choices about childcare

"Çfarë do të zgjedhin për kujdesin e fëmijëve

do to the obligations you have to each other?

bëni detyrimet që keni ndaj njëri-tjetrit?

How do they affect your relationship?

Si ndikojnë ato në marrëdhënien tuaj?

Because you have to remember

Sepse duhet të mbani mend

that there is no such thing as free childcare."

se nuk ka gjë të tillë si kujdes falas për fëmijët ".

If the two of them had thought about their split beforehand,

Nëse të dy kishin menduar për ndarjen e tyre paraprakisht,

what would have gone differently?

çfarë do të kishte shkuar ndryshe?

Well, maybe Deb would have realized a little better

Mirë, mbase Deb do të kishte realizuar pak më mirë

how much her family and her friends were important to her

sa shumë familja dhe miqtë e saj ishin të rëndësishme për të

precisely in what she was taking on,

pikërisht në atë që ajo po merrte përsipër,

which is full-time parenthood.

që është prindi me kohë të plotë.

Perhaps Emily,

Ndoshta Emily,

in weighing the excitement of the new job offer

në peshimin e eksitimit të ofertës së re të punës

might have also thought about what that would mean for the cost to Deb

mund të ketë menduar edhe për çfarë do të thotë kjo për koston e Debit

and what would be owed to Deb

dhe çfarë do t’i detyrohej Debit

as a result of her taking on full-time parenthood.

si rezultat i marrjes së saj prindëri me kohë të plotë.

So, let's go back to Lisa and Andy.

Pra, le të kthehemi te Lisa dhe Andi.

Lisa had an inheritance from her grandmother

Lisa kishte një trashëgimi nga gjyshja e saj

before the marriage.

para martesës.

And when they got married, they bought a home,

Dhe kur u martuan, ata blenë një shtëpi,

and Lisa put that inheritance toward a down payment on that home.

dhe Lisa e vuri atë trashëgimi të shumës paraprake në atë shtëpi.

Dhe pastaj Andy sigurisht ka punuar për të bërë pagesat e hipotekës.

And then Andy of course worked to make the mortgage payments.

And all of their premarital and marital property

Dhe e gjithë prona e tyre paramartesore dhe martesore

became joined.

u bashkuan.

That inheritance is now marital property.

Ajo trashëgimi tani është pronë martesore.

So, in a split, what's going to happen?

Pra, në një ndarje, çfarë do të ndodhë?

They're going to have to sell the house and split the proceeds,

Ata do të duhet të shesin shtëpinë dhe ndani të ardhurat,

or one of them can buy the other out.

ose njëri prej tyre mund ta blejë pjesën e tjetrit.

So this marriage mediator,

Kështu që ky ndërmjetës i martesës,

if they had talked to them before all of this happened,

sikur të kishin biseduar me ta para se të ndodhte e gjithë kjo,

that person would have asked,

ai person do të kishte pyetur,

"What do you want to keep separate and what do you want to keep together?

"Çfarë doni të mbani të ndara dhe çfarë doni të mbani së bashku?

And how does that choice

Dhe si e bën atë zgjedhje

actually support the security of the marriage?

në të vërtetë mbështesin sigurinë e martesës?

Because you have to remember

Sepse duhet të mbani mend

that what's yours, probably, will become ours,

se çfare eshte e juaja, me siguri, do të bëhet e jona,

unless you actually are mindful and take steps to do otherwise."

përveç nëse në të vërtetë jeni me mend dhe nuk ndërmerrni hapa për të bërë ndryshe. "

So if they had thought about their split,

Pra, sikur të kishin menduar për ndarjen e tyre,

maybe they would have decided differently,

mbase do të kishin vendosur ndryshe,

maybe Lisa would have thought,

mbase Lisa do të kishte menduar,

"Maybe the inheritance can stay separate,"

"Ndoshta trashëgimia mund të qëndrojë e veçantë,"

and saved for a day when they might actually need it.

dhe ruajtur për një ditë kur ata në të vërtetë mund të kenë nevojë për të.

And maybe the mortgage that they took on wouldn't have been as onerous,

Dhe mbase hipoteka që ata morën nuk do të kishte qenë aq e rëndë,

and maybe Andy wouldn't have had to work so hard to make those payments.

dhe mbase Andi nuk do të duhej të punonte aq shumë për të bërë ato pagesa.

And maybe he would have become less resentful.

Dhe mbase ai do të ishte bërë më pak i mërzitur.

Maybe they would have lived in a smaller house

Ndoshta do të kishin jetuar në një shtëpi më të vogël

and been content to do that.

dhe ishin të kënaqur për ta bërë atë.

Çështja është,

The point is,

if they had had a divorce-conscious discussion

sikur të kishin pasur një diskutim të ndërgjegjshëm për divorcin

about what to keep separate,

për atë që të mbash të veçantë,

their marriage might have been more connected and more together.

martesa e tyre mund të ketë qenë më e lidhur dhe më shumë së bashku.

Too often in marriage, we make sacrifices,

Shumë shpesh në martesë, ne bëjmë sakrifica,

and we demand them,

dhe ne i kërkojmë ata,

without reckoning their cost.

pa llogaritur koston e tyre.

But there is wisdom in looking at the price tags

Por ka mençuri të shikosh etiketat e çmimeve

attached to our marital decisions

bashkangjitur vendimeve tona martesore

in just the way that divorce law teaches us to do.

vetëm në atë mënyrë që ligji për divorcin na mëson të bëjmë.

What I want

Çfarë unë dua

is for people to think about their marital bargains

është që njerëzit të mendojnë për pazaret e tyre martesore

through the lens of divorce.

përmes thjerrëzave të divorcit.

And to ask,

Dhe të pyes,

"How is marriage a sacrifice,

"Si është martesa një sakrificë,

but an exchange of sacrifice?

por një shkëmbim i sakrificës?

How do we think about our exchange?"

Si mendojmë për shkëmbimin tonë? "

Second:

Së dyti:

"Si mendojmë për kujdesin e fëmijëve

"How do we think about childcare

and deal with the fact

dhe të merremi me faktin

that there is no such thing as free childcare?"

se nuk ka diçka të tillë si kujdesi i fëmijëve falas? "

"How do we deal with the fact

"Si merremi me faktin

that some things can be separate and some things can be together,

se disa gjëra mund të jenë të ndara dhe disa gjëra mund të jenë së bashku,

and if we don't think about it,

dhe nëse ne nuk mendojmë për këtë,

then it will all be part of the joint enterprise."

atëherë e gjitha do të jetë pjesë e ndërmarrjes së përbashkët ".

So basically,

Pra, në thelb,

what I want to leave you with is that in marriage or divorce,

ajo me të cilën dua t'ju lë është në martesë ose divorc,

people should think about the way

njerëzit duhet të mendojnë për mënyrën

that "till death do us part" marriage

që "deri sa vdekja të na ndaj " martesa

is forever.

është gjithmonë.

Thank you.

Faleminderit.

(Applause)

(Duartrokitje)