What we didn't know about male anatomy | Diane Kelly

Translator: Timothy Covell Reviewer: Morton Bast

Tłumaczenie: Anna Władyka Korekta: Capa Girl

When I go to parties,

Kiedy chodzę na imprezy,

it doesn't usually take very long

zwykle bardzo szybko

for people to find out

ludzie dowiadują się,

that I'm a scientist and I study sex.

że jestem naukowcem i zajmuję się seksem.

And then I get asked questions.

Wtedy zaczynają się pytania.

And the questions usually have a very particular format.

Mają określony format.

They start with the phrase,

Zaczynają się od słów:

"A friend told me,"

"Znajomy powiedział mi...",

and then they end with the phrase,

a kończą:

"Is this true?"

"Czy to prawda?"

And most of the time

W większości przypadków

I'm glad to say that I can answer them,

na szczęście mogę udzielić odpowiedzi,

but sometimes I have to say,

ale czasami przyznaję:

"I'm really sorry,

"Przepraszam bardzo,

but I don't know

ale nie wiem,

because I'm not that kind of a doctor."

bo jestem innym rodzajem doktora".

That is, I'm not a clinician,

To znaczy: nie jestem lekarką,

I'm a comparative biologist who studies anatomy.

tylko biolożką zajmującą się anatomią porównawczą.

And my job is to look at lots of different species of animals

Obserwuję różne gatunki zwierząt

and try to figure out how their tissues and organs work

i badam, jak funkcjonują ich tkanki i organy

when everything's going right,

w normalnych warunkach,

rather than trying to figure out

ale nie zastanawiam się,

how to fix things when they go wrong,

jak naprawić coś, co jest nie tak,

like so many of you.

jak to robi wielu z was.

And what I do is I look for similarities and differences

Szukam więc różnic i podobieństw

in the solutions that they've evolved

w ewolucyjnych rozwiązaniach

for fundamental biological problems.

problemów biologicznych.

So today I'm here to argue

Jestem tutaj, by dowieść,

that this is not at all

że to zajęcie nie oznacza wcale

an esoteric Ivory Tower activity

tajemnej pracy w wieży z kości słoniowej,

that we find at our universities,

akademickiej izolacji.

but that broad study

Jest to rozległa dziedzina badań

across species, tissue types and organ systems

obejmująca gatunki, typy tkanek i układy organów,

can produce insights

która może prowadzić do wniosków

that have direct implications for human health.

mających bezpośrednie implikacje dla zdrowia ludzkiego.

And this is true both of my recent project

To odnosi się do mojego ostatniego projektu

on sex differences in the brain,

dotyczącego płci mózgu

and my more mature work

oraz moich poważniejszych badań

on the anatomy and function of penises.

dotyczących anatomii i funkcjonowania penisów.

And now you know why I'm fun at parties.

Teraz rozumiecie, dlaczego jestem duszą towarzystwa.

(Laughter)

(Śmiech)

So today I'm going to give you an example

Chciałabym przytoczyć przykład

drawn from my penis study

z mojego badania dotyczącego penisów,

to show you how knowledge

aby pokazać, w jaki sposób

drawn from studies of one organ system

wiedza z badań na temat jednego układu

provided insights into a very different one.

podsuwa wnioski na temat zupełnie innego układu.

Now I'm sure as everyone in the audience already knows --

Jak wy pewnie od dawna wiecie,

I did have to explain it to my nine-year-old late last week --

a ja musiałam wyjaśnić to ostatnio swojemu 9-letniemu dziecku,

penises are structures that transfer sperm

penisy służą do przenoszenia spermy

from one individual to another.

od jednego osobnika do drugiego.

And the slide behind me

Slajd, który widać za mną

barely scratches the surface

zaledwie dotyka problemu

of how widespread they are in animals.

ich rozpowszechnienia wśród zwierząt.

There's an enormous amount of anatomical variation.

Zróżnicowanie anatomiczne jest ogromne.

You find muscular tubes, modified legs, modified fins,

Istnieją umięśnione przewody, zmodyfikowane nogi czy płetwy,

as well as the mammalian fleshy, inflatable cylinder

jak i spotykany u ssaków mięsisty, nadmuchiwany walec,

that we're all familiar with --

który wszyscy znamy,

or at least half of you are.

a przynajmniej połowa z was zna.

(Laughter)

(Śmiech)

And I think we see this tremendous variation

To ogromne zróżnicowanie bierze się stąd,

because it's a really effective solution

że to bardzo efektywne rozwiązanie

to a very basic biological problem,

podstawowego problemu biologicznego,

and that is getting sperm in a position

czyli skierowania spermy tak,

to meet up with eggs and form zygotes.

by dotarła do komórek jajowych i stworzyła zygoty.

Now the penis isn't actually required for internal fertiliztion,

W zasadzie penis nie jest konieczny do zapłodnienia wewnętrznego,

but when internal fertilization evolves,

ale w trakcie ewolucji takiego zapłodnienia

penises often follow.

zwykle pojawiają się penisy.

And the question I get when I start talking about this most often is,

Gdy o tym mówię, zwykle pojawia się pytanie:

"What made you interested in this subject?"

''Co cię zaciekawiło w tym temacie?"

And the answer is skeletons.

Odpowiedź to: szkielety.

You wouldn't think that skeletons and penises

Nigdy nie pomyślelibyście, że szkielety i penisy

have very much to do with one another.

mają ze sobą wiele wspólnego.

And that's because we tend to think of skeletons

A to dlatego, że myślimy o szkieletach

as stiff lever systems

jako sztywnych systemach dźwigniowych,

that produce speed or power.

które wytwarzają prędkość lub siłę.

And my first forays into biological research,

Moje pierwsze doświadczenia w badaniach biologicznych,

doing dinosaur paleontology as an undergraduate,

kiedy studiowałam paleontologię i dinozaury,

were really squarely in that realm.

były bezpośrednio związane z tą tematyką.

But when I went to graduate school to study biomechanics,

Ale kiedy zaczęłam studiować biomechanikę,

I really wanted to find a dissertation project

szukałam do pracy magisterskiej materiału,

that would expand our knowledge of skeletal function.

który poszerzyłby naszą wiedzę na temat funkcji szkieletu.

I tried a bunch of different stuff.

Próbowałam różnych rzeczy.

A lot of it didn't pan out.

Wiele z nich nie wypaliło.

But then one day I started thinking

Aż pewnego dnia zaczęłam myśleć

about the mammalian penis.

o penisie ssaków.

And it's really an odd sort of structure.

To naprawdę dziwna konstrukcja.

Before it can be used for internal fertilization,

Zanim zostanie użyty do zapłodnienia wewnętrznego,

its mechanical behavior has to change

jego mechanika

in a really dramatic fashion.

musi ulec dramatycznej zmianie.

Most of the time it's a flexible organ.

Zwykle to organ elastyczny.

It's easy to bend.

Łatwo się gnie.

But before it's brought into use

Ale zanim zostanie wykorzystany

during copulation

podczas kopulacji

it has to become rigid,

musi stać się sztywny,

it has to become difficult to bend.

trudny do zgięcia.

And moreover, it has to work.

Co więcej, musi działać.

A reproductive system that fails to function

Wadliwy system rozrodczy powoduje,

produces an individual that has no offspring,

że dany osobnik nie może mieć potomstwa

and that individual is then kicked out of the gene pool.

i zostaje wykluczony z puli genowej.

And so I thought, "Here's a problem

Pomyślałam sobie: "Oto problem,

that just cries out for a skeletal system --

który woła o układ kostny".

not one like this one,

Nie taki jak ten,

but one like this one --

ale taki,

because, functionally,

bo z praktycznego punktu widzenia

a skeleton is any system

szkielet to system,

that supports tissue and transmits forces.

który podtrzymuje tkankę i przewodzi siłę.

And I already knew that animals like this earthworm,

A u zwierzęt takich jak ta dżdżownica,

indeed most animals,

jak u większość zwierząt,

don't support their tissues

tkanki nie są podtrzymywane

by draping them over bones.

za pomocą kości.

Instead they're more like reinforced water balloons.

Przypominają raczej wzmocnione balony wodne.

They use a skeleton that we call a hydrostatic skeleton.

Mają tak zwany szkielet hydrostatyczny.

And a hydrostatic skeleton

Szkielet hydrostatyczny

uses two elements.

opiera się na dwóch elementach.

The skeletal support comes from an interaction

Funkcja podpierająca szkieletu wynika z interakcji

between a pressurized fluid

między sprężonym płynem

and a surrounding wall of tissue

a otaczającą ścianą tkanki,

that's held in tension and reinforced with fibrous proteins.

trzymaną w napięciu i wzmacnianą przez włókniste białka.

And the interaction is crucial.

Ta interakcja jest kluczowa.

Without both elements you have no support.

Bez współdziałania obu czynników nie ma podpory.

If you have fluid

Jeśli mamy ciecz

with no wall to surround it

bez ściany, która ją otacza

and keep pressure up,

i utrzymuje ciśnienie,

you have a puddle.

otrzymujemy coś na kształt kałuży.

And if you have just the wall

A jeśli mamy pustą ściankę

with no fluid inside of it to put the wall in tension,

bez utrzymującego ją w napięciu płynu,

you've got a little wet rag.

otrzymujemy mokrą ścierkę.

When you look at a penis in cross section,

Jeśli spojrzymy na przekrój penisa,

it has a lot of the hallmarks

ujrzymy wiele cech

of a hydrostatic skeleton.

szkieletu hydrostatycznego.

It has a central space

W centrum wypełniony jest

of spongy erectile tissue

gąbkowatą, uczestniczącą w erekcji tkanką,

that fills with fluid -- in this case blood --

która wypełnia się płynem, w tym przypadku krwią,

surrounded by a wall of tissue

otoczoną ścianką tkankową,

that's rich in a stiff structural protein called collagen.

bogatą w sztywne białko strukturalne zwane kolagenem.

But at the time when I started this project,

Na początku projektu

the best explanation I could find for penal erection

najlepszym wyjaśnieniem erekcji, jakie znalazłam,

was that the wall surrounded these spongy tissues,

było to, że ściankę otacza gąbczasta tkanka,

and the spongy tissues filled with blood

która wypełnia się krwią,

and pressure rose and voila! it became erect.

wzrasta ciśnienie i penis staje się sztywny.

And that explained to me expansion --

To tłumaczyło też powiększanie się

made sense: more fluid, you get tissues that expand --

i miało sens: więcej płynu, tkanki się rozciągają,

but it didn't actually explain erection.

ale w zasadzie nie wyjaśniało to erekcji.

Because there was no mechanism in this explanation

To wyjaśnienie nie uwzględnia mechanizmu,

for making this structure hard to bend.

który powoduje, że cała struktura staje się twarda.

And no one had systematically looked at the wall tissue.

Nie istniały systematyczne badania tkanki ścianek.

So I thought, wall tissue's important in skeletons.

Wydawała mi się ona istotna dla szkieletu.

It has to be part of the explanation.

Musiała więc być częścią wyjaśnienia.

And this was the point

W tym momencie

at which my graduate adviser said,

mój opiekun naukowy powiedział:

"Whoa! Hold on. Slow down."

"Czekaj! Nie tak szybko!"

Because after about six months of me talking about this,

Słuchając mojego gadania przez 6 miesięcy

I think he finally figured out

chyba wreszcie zrozumiał,

that I was really serious about the penis thing.

że serio podchodzę do penisa.

(Laughter)

(Śmiech)

So he sat me down, and he warned me.

Kazał mi usiąść i ostrzegł.

He was like, "Be careful going down this path.

"Uważaj z tym.

I'm not sure this project's going to pan out."

Ten projekt raczej nie ma szans"

Because he was afraid I was walking into a trap.

Bał się, że wpadnę w pułapkę.

I was taking on a socially embarrassing question

Brałam na warsztat krępującą społecznie kwestię,

with an answer that he thought

próbując udzielić odpowiedzi,

might not be particularly interesting.

która nikogo zbytnio nie zainteresuje.

And that was because

A to dlatego,

every hydrostatic skeleton

że szkielety hydrostatyczne,

that we had found in nature up to that point

który do tej pory odnajdowaliśmy w przyrodzie,

had the same basic elements.

miały te same podstawowe elementy.

It had the central fluid,

Wypełniający centrum płyn,

it had the surrounding wall,

otaczająca ścianka

and the reinforcing fibers in the wall

oraz wzmacniające ściankę włókna,

were arranged in crossed helices

układające się w krzyżujące się helisy

around the long axis of the skeleton.

wzdłuż długiej osi szkieletu.

So the image behind me

Obraz za mną przedstawia

shows a piece of tissue

fragment tkanki w tego typu szkielecie

in one of these cross helical skeletons

z przecinającymi się helisami,

cut so that you're looking at the surface of the wall.

wycięty tak, że widać powierzchnię ścianki.

The arrow shows you the long axis.

Strzałka wskazuje na długą oś.

And you can see two layers of fibers,

Widzicie właśnie dwie warstwy włókien,

one in blue and one in yellow,

jedną niebieską, a drugą żółtą,

arranged in left-handed and right-handed angles.

ułożone w skierowane na lewo i prawo kąty.

And if you weren't just looking at a little section of the fibers,

Widać tylko mały wycinek włókien,

those fibers would be going in helices

ale w szerszej perspektywie tworzą one helisy

around the long axis of the skeleton --

wzdłuż długiej osi szkieletu,

something like a Chinese finger trap,

coś jak mechanizm zasysający,

where you stick your fingers in and they get stuck.

do którego łatwo coś włożyć, ale nie wyciągnąć.

And these skeletons have a particular set of behaviors,

Te szkielety zachowują się w pewien określony sposób,

which I'm going to demonstrate in a film.

co przedstawię na przykładzie tego filmu.

It's a model skeleton

Oto model szkieletu,

that I made out of a piece of cloth

który wykonałam z kawałka materiału

that I wrapped around an inflated balloon.

owiniętego wokół nadmuchanego balonu.

The cloth's cut on the bias.

Materiał został przecięty ukośnie.

So you can see that the fibers wrap in helices,

Widzicie, jak włókna oplatają helisy

and those fibers can reorient as the skeleton moves,

i mogą zmieniać ułożenie, kiedy szkielet się porusza.

which means the skeleton's flexible.

Więc szkielet jest elastyczny.

It lengthens, shortens and bends really easily

Wydłuża się, skraca i łatwo się gnie,

in response to internal or external forces.

w odpowiedzi na siły wewnętrzne i zewnętrzne.

Now my adviser's concern

Mój promotor obawiał się,

was what if the penile wall tissue

że tkanka ścianki penisa okaże się taka sama

is just the same as any other hydrostatic skeleton.

jak w każdym szkielecie hydrostatycznym.

What are you going to contribute?

"Co nowego wniesiesz?

What new thing are you contributing

Co nowego wniesiesz

to our knowledge of biology?

do wiedzy na temat biologii?"

And I thought, "Yeah, he does have a really good point here."

Pomyślałam wtedy, że ma rację.

So I spent a long, long time thinking about it.

Spędziłam wiele czasu rozmyślając o tym.

And one thing kept bothering me,

Jedna rzecz mnie dręczyła,

and that's, when they're functioning,

mianowicie, że sprawne penisy się nie trzęsą.

penises don't wiggle.

mianowicie, że sprawne penisy się nie trzęsą.

(Laughter)

(Śmiech)

So something interesting had to be going on.

Więc musi zachodzić tam coś ciekawego.

So I went ahead, collected wall tissue,

Pobrałam tkankę ze ścianki,

prepared it so it was erect,

spreparowałam ją tak, by była sztywna,

sectioned it, put it on slides

podzieliłam na części, umieściłam na szkiełkach,

and then stuck it under the microscope to have a look,

a następnie przyjrzałam się jej pod mikroskopem.

fully expecting to see crossed helices of collagen of some variety.

Oczekiwałam rodzaju splątanych helis kolagenowych.

But instead I saw this.

Ale zobaczyłam to.

There's an outer layer and an inner layer.

Istnieje warstwa zewnętrzna i wewnętrzna.

The arrow shows you the long axis of the skeleton.

Strzałka wskazuje na pionową oś szkieletu.

I was really surprised at this.

Bardzo mnie to zaskoczyło.

Everyone I showed it

Wszyscy, którym to pokazałam

was really surprised at this.

byli bardzo zaskoczeni.

Why was everyone surprised at this?

Dlaczego tak to wszystkich dziwiło?

That's because we knew theoretically

Otóż teoretycznie wiedzieliśmy,

that there was another way

że istnieje inny sposób

of arranging fibers in a hydrostatic skeleton,

ułożenia włókien w szkielecie hydrostatycznym,

and that was with fibers at zero degrees

mianowicie pod kątem zera stopni

and 90 degrees to the long axis of the structure.

i 90 stopni w stosunku do pionowej osi struktury.

The thing is, no one had ever seen it before in nature.

Tyle że nikt dotąd nic takiego nie widział.

And now I was looking at one.

A ja właśnie na to patrzyłam.

Those fibers in that particular orientation

Włókna leżące w takiej konfiguracji

give the skeleton a very, very different behavior.

nadają szkieletowi zupełnie inne właściwości.

I'm going to show a model

Teraz pokażę model

made out of exactly the same materials.

wykonany z dokładnie takich samych materiałów.

So it'll be made of the same cotton cloth,

Zrobiono go z takiej samej bawełny,

same balloon, same internal pressure.

z tego samego balona, przy tym samym ciśnieniu.

But the only difference

Jedyna różnica polega na tym,

is that the fibers are arranged differently.

że włókna są inaczej ułożone.

And you'll see that, unlike the cross helical model,

W przeciwieństwie do skrzyżowanego modelu helisowego,

this model resists extension and contraction

ten model jest odporny na rozszerzanie i kurczenie

and resists bending.

oraz zginanie.

Now what that tells us

Z tego wynika,

is that wall tissues are doing so much more

że tkanki ściankowe spełniają o wiele ważniejszą funkcję

than just covering the vascular tissues.

niż tylko zasłanianie tkanek naczyniowych.

They're an integral part of the penile skeleton.

Są one integralną częścią szkieletu penisa.

If the wall around the erectile tissue wasn't there,

Bez ścianki wokół tkanki odpowiedzialnej za erekcję,

if it wasn't reinforced in this way,

bez tego wzmocnienia,

the shape would change,

kształt zmieniłby się,

but the inflated penis would not resist bending,

ale powiększony penis nie byłby odporny na zgięcia

and erection simply wouldn't work.

i nie doszłoby do erekcji.

It's an observation with obvious medical applications

Ta obserwacja niesie oczywiste implikacje medyczne

in humans as well,

również dla ludzi,

but it's also relevant in a broad sense, I think,

ale jest również istotna w szerszym sensie,

to the design of prosthetics, soft robots,

np. w projektowaniu protez, prostych robotów,

basically anything

praktycznie wszystkiego,

where changes of shape and stiffness are important.

przy czym zmiany kształtu oraz elastyczności są istotne.

So to sum up:

Podsumowując:

Twenty years ago,

dwadzieścia lat temu

I had a college adviser tell me,

mój opiekun naukowy powiedział mi,

when I went to the college and said,

kiedy poszłam na studia i oświadczyłam,

"I'm kind of interested in anatomy,"

że interesuję się anatomią,

they said, "Anatomy's a dead science."

że "anatomia to martwa nauka".

He couldn't have been more wrong.

Nie mógł bardziej się mylić.

I really believe that we still have a lot to learn

Uważam, że jeszcze wiele możemy się nauczyć

about the normal structure and function of our bodies.

o zwyczajnej budowie i funkcjach naszego ciała.

Not just about its genetics and molecular biology,

Nie tylko o genetyce i biologii molekularnej,

but up here in the meat end of the scale.

ale także na tematy bliższe ciału.

We've got limits on our time.

Nasz czas jest ograniczony.

We often focus on one disease,

Bardzo często skupiamy się na jednej chorobie,

one model, one problem,

jednym modelu, jednym problemie,

but my experience suggests

ale doświadczenie pokazuje,

that we should take the time

że powinniśmy starać się

to apply ideas broadly between systems

wykorzystywać dokonania jednej nauki w drugiej

and just see where it takes us.

i obserwować, do czego nas to zaprowadzi.

After all, if ideas about invertebrate skeletons

Poza tym, jeśli odkrycia dotyczące bezkręgowców

can give us insights

mogą nam pomóc zrozumieć

about mammalian reproductive systems,

system rozrodczy u ssaków,

there could be lots of other wild and productive connections

możliwe, że istnieje dużo więcej takich powiązań,

lurking out there just waiting to be found.

czekających, aż ktoś je odkryje.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(aplauz)