Paul Kemp-Robertson: Bitcoin. Sweat. Tide. Meet the future of branded currency.

Tłumaczenie: Aga Ostrowska Korekta: Rysia Wand

So if I was to ask you

Gdybym miał was zapytać,

what the connection between

co łączy pot i butelkę detergentu Tide,

a bottle of Tide detergent and sweat was,

co łączy pot i butelkę detergentu Tide,

you'd probably think that's the easiest question

pomyślicie, że to najłatwiejsze pytanie

that you're going to be asked in Edinburgh all week.

w Edynburgu w tym tygodniu.

But if I was to say that they're both examples

Ale jeśli powiem, że oba są przykładami

of alternative or new forms of currency

innej formy pieniędzy

in a hyperconnected, data-driven global economy,

w ściśle powiązanej globalnej gospodarce napędzanej informacją,

you'd probably think I was a little bit bonkers.

uznacie pewnie, że zwariowałem.

But trust me, I work in advertising.

Ale zaufajcie mi – pracuję w reklamie.

(Laughter)

(Śmiech)

And I am going to tell you the answer,

Rozwiążę tę zagadkę,

but obviously after this short break.

ale nieco później.

So a more challenging question is one

Trudniejsze pytanie zadał mi

that I was asked, actually, by one of our writers

jeden z naszych tekściarzy

a couple of weeks ago, and I didn't know the answer:

kilka tygodni temu, a ja nie znałem odpowiedzi.

What's the world's best performing currency?

Jaka jest najlepsza waluta na świecie?

To Bitcoin.

It's actually Bitcoin.

Now, for those of you who may not be familiar,

Dla tych, którzy jej nie znają,

Bitcoin to pseudo-waluta, pieniądz wirtualny.

Bitcoin is a crypto-currency, a virtual currency, synthetic currency.

It was founded in 2008 by this anonymous programmer

W 2008 stworzył ją anonimowy programista

using a pseudonym Satoshi Nakamoto.

pod pseudonimem Satoshi Nakamoto.

No one knows who or what he is.

Nikt nie wie, kim on jest.

He's almost like the Banksy of the Internet.

To ktoś jak Banksy w internecie.

And I'm probably not going to do it proper service here,

Pewnie nie wyjaśnię tego najlepiej,

but my interpretation of how it works is that

ale według mnie tak to działa:

Bitcoins powstają w procesie poszukiwań.

Bitcoins are released through this process of mining.

So there's a network of computers that are challenged

Sieć komputerów ma za zadanie

to solve a very complex mathematical problem

rozwiązać trudny problem matematyczny

and the person that manages to solve it first gets the Bitcoins.

i osoba, której się to uda, dostaje Bitcoiny.

And the Bitcoins are released,

Bitcoiny są wypuszczane

they're put into a public ledger called the Blockchain,

do publicznego rejestru zwanego Blockchain,

and then they float, so they become a currency,

i krążą, stając się walutą,

and completely decentralized, that's the sort of

całkowicie zdecentralizowaną,

scary thing about this, which is why it's so popular.

i dlatego są takie atrakcyjne.

So it's not run by the authorities or the state.

Nie są zależne od państwa ani urzędów.

It's actually managed by the network.

Zarządza nimi sieć.

And the reason that it's proved very successful

Powód ich popularności to

is it's private, it's anonymous, it's fast, and it's cheap.

prywatność, anonimowość, szybkość i niska cena.

And you do get to the point where there's some wild fluctuations with Bitcoin.

Czasem zdarzają się szalone wahania wartości.

So in one level it went from something like 13 dollars

Kiedyś warta była 13 dolarów,

to 266, literally in the space of four months,

a po 4 miesiącach 266 dolarów,

and then crashed and lost half of its value in six hours.

zaś 6 godzin później tylko połowę tego.

Obecnie kosztuje

And it's currently around that kind of

110 dollar mark in value.

około 110 dolarów.

But what it does show is that it's sort of gaining ground,

To dowodzi, że zaczynają być popularne

it's gaining respectability.

i doceniane.

You get services, like Reddit and Wordpress

Można nimi płacić za usługi. Reddit i WordPress

are actually accepting Bitcoin as a payment currency now.

przyjmują zapłatę w Bitcoin.

And that's showing you that people

To wskazuje, że ludzie

are actually placing trust in technology,

ufają technologii,

and it's started to trump and disrupt

a ta zaczyna podważać

and interrogate traditional institutions

rację bytu tradycyjnych instytucji

and how we think about currencies and money.

i nasz sposób myślenia o pieniądzach.

And that's not surprising, if you think about

I nic dziwnego, czego przykładem

the basket case that is the E.U.

jest wspólna waluta Unii Europejskiej.

I think there was a Gallup survey out recently

Niedawna ankieta Gallupa wykazała,

that said something like, in America,

że w USA zaufanie do banków

trust in banks is at an all-time low, it's something like 21 percent.

jest najniższe w historii – koło 21%.

And you can see here some photographs from London

Na tych zdjęciach z Londynu widać

where Barclays sponsored the city bike scheme,

rowery sponsorowane przez bank Barclays

and some activists have done some nice piece

i dopiski zrobione przez aktywistów,

of guerrilla marketing here and doctored the slogans.

które zniekształcają pierwotne przesłanie reklam.

"Sub-prime pedaling." "Barclays takes you for a ride."

"Podrzędna jazda", "Barclays cię nabiera".

These are the more polite ones I could share with you today.

Pokazuję tylko te cenzuralne. (Śmiech)

But you get the gist, so people have really started

Ale widać, że ludzie zaczęli

tracić zaufanie do tych instytucji.

to sort of lose faith in institutions.

There's a P.R. company called Edelman,

Firma Public Relations o nazwie Edelman

they do this very interesting survey every year

robi co roku ciekawą ankietę

precisely around trust and what people are thinking.

na temat zaufania i opinii publicznej.

And this is a global survey, so these numbers are global.

Prowadzą ją na całym świecie, więc wyniki są globalne.

And what's interesting is that you can see that

Widać tutaj,

że hierarchia jest trochę niestabilna,

hierarchy is having a bit of a wobble,

and it's all about heterarchical now,

teraz to jest bardziej heterarchia,

so people trust people like themselves more

czyli większe zaufanie do osób na podobnych,

than they trust corporations and governments.

niż do firm i rządów.

And if you look at these figures for the more developed markets

Liczby dla krajów rozwiniętych,

like U.K., Germany, and so on, they're actually much lower.

jak Wielka Brytania czy Niemcy, są jeszcze niższe.

And I find that sort of scary.

To niepokojące.

People are actually trusting businesspeople

Ludzie bardziej ufają biznesmenom

niż rządom i przywódcom.

more than they're trusting governments and leaders.

So what's starting to happen, if you think about money,

Pojęcie pieniędzy

if you sort of boil money down to an essence,

to w gruncie rzeczy

it is literally just an expression of value, an agreed value.

wyraz umownej wartości.

So what's happening now, in the digital age,

Naraz w epoce cyfrowej

można określać wartość na wiele sposobów,

is that we can quantify value in lots of different ways

and do it more easily,

i zrobić to łatwiej.

and sometimes the way that we quantify those values,

Czasem sposób określania tych wartości

it makes it much easier

ułatwia tworzenie

to create new forms and valid forms of currency.

nowych form pieniędzy.

In that context, you can see that networks like Bitcoin

W tym kontekście sieć w rodzaju Bitcoin

suddenly start to make a bit more sense.

nagle nabiera sensu.

So if you think we're starting to question

Jeśli sądzicie, że zaczynamy kwestionować

and disrupt and interrogate what money means,

i niszczyć znaczenie pieniędzy,

what our relationship with it is, what defines money,

nasz z nimi związek i ich definicję,

then the ultimate extension of that is,

to ostateczne pytanie brzmi:

is there a reason for the government to be in charge

czy jest powód, dla którego rząd

of money anymore?

miałby nadal zarządzać pieniędzmi?

So obviously I'm looking at this through a marketing prism,

Oczywiście patrzę na to z punktu widzenia marketingu,

zaś z perspektywy marki,

so from a brand perspective,

brands literally stand or fall on their reputations.

marka jest warta tyle, co jej reputacja.

And if you think about it, reputation has now become a currency.

Obecnie reputacja zaczyna być walutą.

You know, reputations are built on trust,

Reputacja opiera się na zaufaniu,

consistency, transparency.

spójności, przejrzystości.

So if you've actually decided that you trust a brand,

Kiedy postanawiasz zaufać marce,

you want a relationship, you want to engage with the brand,

chcesz się z nią związać,

you're already kind of participating in lots of new forms

już bierzesz udział

of currency.

w nowych formach waluty.

So you think about loyalty.

Weźmy na przykład lojalność.

Loyalty essentially is a micro-economy.

Lojalność to właściwie mikroekonomia.

You think about rewards schemes, air miles.

Weźmy systemy nagród, zniżki na samolot.

The Economist said a few years ago that

Kilka lat temu The Economist pisał,

there are actually more unredeemed air miles in the world

że jest więcej niewykorzystanych zniżek na samolot

than there are dollar bills in circulation.

niż banknotów dolarowych w obrocie.

You know, when you are standing in line in Starbucks,

W Starbucks każdego dnia

30 percent of transactions in Starbucks on any one day

30% transakcji opłacanych jest

are actually being made with Starbucks Star points.

punktami Star zdobytymi przy poprzednich zakupach.

So that's a sort of Starbucks currency

To coś w rodzaju własnej waluty,

staying within its ecosystem.

nie wychodzącej poza ten ekosystem.

And what I find interesting is that Amazon

Amazon również

has recently launched Amazon coins.

wprowadził niedawno monety Amazon.

So admittedly it's a currency at the moment that's purely for the Kindle.

Na razie działają tylko na Kindle.

So you can buy apps and make purchases within those apps,

Można kupić aplikacje i robić przez nie zakupy.

but you think about Amazon,

ale pomyślmy o pozycji Amazon

you look at the trust barometer that I showed you

na wykresie zaufania.

where people are starting to trust businesses,

Ludzie zaczynają ufać biznesom,

especially businesses that they believe in and trust

zwłaszcza tym, w które wierzą,

bardziej, niż rządom.

more than governments.

So suddenly, you start thinking,

Wygląda na to,

well Amazon potentially could push this.

że Amazon może tu odnieść sukces.

It could become a natural extension,

Może będzie to kolejny sposób

that as well as buying stuff --

na robienie zakupów,

nie tylko Kindle, ale też książki, muzykę,

take it out of the Kindle -- you could buy books, music,

real-life products, appliances and goods and so on.

przedmioty fizyczne, sprzęty domowe, towary.

And suddenly you're getting Amazon, as a brand,

Nagle Amazon, jako marka,

is going head to head with the Federal Reserve

jest na równym poziomie z Systemem Rezerwy Federalnej,

in terms of how you want to spend your money,

jeśli chodzi o sposób wydawania pieniędzy,

what money is, what constitutes money.

czy samą istotę pieniędzy.

And I'll get you back to Tide, the detergent now,

Wróćmy do detergentu Tide, jak obiecałem.

as I promised.

Wróćmy do detergentu Tide, jak obiecałem.

This is a fantastic article I came across in New York Magazine,

W New York Magazine był świetny artykuł,

where it was saying that drug users across America

o tym, jak narkomani w USA

are actually purchasing drugs

płacą za narkotyki

with bottles of Tide detergent.

butelkami detergentu Tide.

So they're going into convenience stores,

Idą do sklepu,

stealing Tide,

kradną Tide,

and a $20 bottle of Tide

a za butelkę wartą 20 dolarów

is equal to 10 dollars of crack cocaine or weed.

dostają kokainę lub marihuanę za 10 dolarów.

And what they're saying, so some criminologists

Kryminolodzy badali to zjawisko

have looked at this and they're saying, well, okay,

i wyjaśnili to tak:

Tide to drogi produkt.

Tide as a product sells at a premium.

It's 50 percent above the category average.

Kosztuje 50% więcej, niż podobne produkty.

It's infused with a very complex cocktail of chemicals,

Zawiera złożoną mieszaninę chemikaliów,

so it smells very luxurious and very distinctive,

pachnie luksusem i jest łatwo rozpoznawalne.

and, being a Procter and Gamble brand,

Jako produkt marki Procter and Gamble

it's been supported by a lot of mass media advertising.

często występuje w reklamach.

So what they're saying is that drug users are consumers too,

Narkomani to też konsumenci,

so they have this in their neural pathways.

i mają swój sposób myślenia.

When they spot Tide, there's a shortcut.

Kiedy widzą Tide, robią skrót myślowy.

They say, that is trust. I trust that. That's quality.

Myślą: Ufam temu. To dobra jakość.

So it becomes this unit of currency,

Tak oto Tide stało się środkiem płatniczym,

which the New York Magazine described

co New York Magazine opisał jako

as a very oddly loyal crime wave, brand-loyal crime wave,

wzrost przestępczości dziwnie lojalny wobec marki.

and criminals are actually calling Tide "liquid gold."

Przestępcy mówią na Tide "płynne złoto".

Now, what I thought was funny was the reaction

Zabawna była reakcja

rzecznika P&G.

from the P&G spokesperson.

They said, obviously tried to dissociate themselves from drugs,

Oczywiście chciał się odciąć od narkotyków,

ale powiedział: "Pewne jest jedno:

but said, "It reminds me of one thing

and that's the value of the brand has stayed consistent." (Laughter)

że wartość marki jest niezmienna." (Śmiech)

Which backs up my point and shows he didn't even

To potwierdza moje wnioski, i pokazuje,

break a sweat when he said that.

że nawet głos mu nie zadrżał przy tych słowach.

So that brings me back to the connection with sweat.

Co to ma wspólnego z potem?

In Mexico, Nike has run a campaign recently

Nike w Meksyku prowadziło kampanię reklamową

called, literally, Bid Your Sweat.

o nazwie Bid Your Sweat (Licytuj własnym potem).

So you think about,

Na przykład

these Nike shoes have got sensors in them,

buty Nike mają czujniki potu,

or you're using a Nike FuelBand

a opaska FuelBand

mierzy aktywność, energię

that basically tracks your movement, your energy,

your calorie consumption.

i zużycie kalorii użytkownika.

And what's happening here, this is where you've actually

W tym momencie dołączasz

elected to join that Nike community. You've bought into it.

do społeczności Nike.

They're not advertising loud messages at you,

Nie ma tam krzykliwej reklamy,

and that's where advertising has started to shift now

bo tak zmienia się teraz reklama,

is into things like services, tools and applications.

przekształcając się w usługi, narzędzia i aplikacje.

So Nike is literally acting as a well-being partner,

Nike występuje jako partner na rzecz dobrego samopoczucia,

a health and fitness partner and service provider.

zdrowia, sprawności fizycznej oraz usługodawca.

So what happens with this is they're saying, "Right,

Nike mówi: "Masz tu tabelę z danymi.

you have a data dashboard. We know how far you've run,

Wiemy, jak daleko biegasz,

how far you've moved, what your calorie intake, all that sort of stuff.

gdzie byłeś, ile zjadasz kalorii, itp.

What you can do is, the more you run, the more points you get,

Im więcej biegasz, tym więcej dostajesz punktów,

and we have an auction where you can buy Nike stuff

a możesz kupić towary Nike na aukcji,

but only by proving that you've actually used the product to do stuff."

ale tylko jeśli udowodnisz, że ich używasz".

And you can't come into this. This is purely

Inaczej nie masz dostępu do aukcji.

for the community that are sweating

Jest tylko dla tych, którzy się pocą w ubraniach Nike.

using Nike products. You can't buy stuff with pesos.

Nie możesz zapłacić w peso.

This is literally a closed environment, a closed auction space.

To zamknięte środowisko i przestrzeń aukcyjna.

In Africa, you know, airtime has become

W Afryce dostęp do internetu

literally a currency in its own right.

jest czymś w rodzaju waluty.

People are used to, because mobile is king,

Królują tam telefony komórkowe,

they're very, very used to transferring money,

ludzie robią przekazy pieniężne

making payments via mobile.

i opłaty przez komórki.

And one of my favorite examples from a brand perspective

Mój ulubiony przykład marki

going on is Vodafone, where, in Egypt,

to Vodafone.

lots of people make purchases in markets

W Egipcie ludzie kupują na bazarach

and very small independent stores.

i małych niezależnych sklepach.

Loose change, small change is a real problem,

Brak drobnych stanowi problem

and what tends to happen is you buy a bunch of stuff,

Kiedy robisz zakupy,

a sprzedawca ma ci wydać

you're due, say,

10 czy 20 centów reszty,

10 cents, 20 cents in change.

The shopkeepers tend to give you things like an onion

często zamiast pieniędzy daje cebulę,

or an aspirin, or a piece of gum,

aspirynę, gumę,

because they don't have small change.

bo nie ma drobnych.

So when Vodafone came in and saw this problem,

Vodafone dostrzegł w tym szansę

this consumer pain point, they created

i stworzył

some small change which they call Fakka,

drobne pieniądze zwane Fakka,

which literally sits and is given

które sklepikarze wydają

by the shopkeepers to people,

klientom jako resztę,

and it's credit that goes straight onto their mobile phone.

a tak naprawdę jest to doładowanie telefonu.

So this currency becomes credit, which again,

Doładowują na tę małą kwotę.

is really, really interesting.

Bardzo ciekawe.

And we did a survey that backs up the fact that,

Nasz ankieta wykazała,

you know, 45 percent of people

że 45% osób

in this very crucial demographic in the U.S.

w ważnym dla USA przedziale wiekowym

were saying that they're comfortable using

chętnie używa

an independent or branded currency.

niezależnej waluty lub pieniędzy danej marki.

So that's getting really interesting here,

Robi się coraz ciekawiej.

To bardzo ciekawe zjawiska.

a really interesting dynamic going on.

And you think, corporations

Wydaje się, że korporacje

should start taking their assets and thinking of them

powinny zmienić myślenie o zasobach

in a different way and trading them.

i metodach ich sprzedaży.

And you think, is it much of a leap?

Czy to duża zmiana?

It seems farfetched, but when you think about it,

Tak by się mogło wydawać,

in America in 1860,

ale w USA w roku 1860

there were 1,600 corporations issuing banknotes.

1600 firm wydawało własne banknoty.

There were 8,000 kinds of notes in America.

W USA kursowało 8000 rodzajów banknotów.

And the only thing that stopped that,

Skończyło się to tylko dlatego...

the government controlled four percent of the supply,

Rząd kontrolował 4% banknotów,

and the only thing that stopped it

a kres temu położył dopiero

wybuch wojny secesyjnej,

was the Civil War breaking out,

and the government suddenly wanted to take control of the money.

kiedy rząd postanowił przejąć kontrolę nad pieniędzmi.

So government, money, war, nothing changes there, then.

Rząd, pieniądze, wojna – nic nowego.

So what I'm going to ask is, basically,

Pytam więc,

is history repeating itself?

czy naprawdę historia się powtarza?

Is technology making paper money feel outmoded?

Czy technologia wypiera pieniądz papierowy?

Are we decoupling money from the government?

Czy oddzielamy pieniądze od rządu?

You know, you think about, brands are starting to fill the gaps.

Marki zaczynają wypełniać tę lukę.

Corporations are filling gaps that governments can't afford to fill.

Korporacje wypełniają luki, wobec których rządy są bezsilne.

So I think, you know, will we be standing on stage

Czy za rok będziemy stać na scenie

buying a coffee -- organic, fair trade coffee -- next year

kupując organiczną kawę, ze sprawiedliwego handlu

using TED florins or TED shillings?

za floreny czy szylingi TED?

Thank you very much.

Bardzo dziękuję.

(Applause)

(Oklaski)

Thank you. (Applause)

Dziękuję. (Oklaski)