Taiye Selasi: Don't ask where I'm from, ask where I'm a local | TED

Tłumaczenie: Malgorzata Lament Korekta: Krystian Aparta

Last year, I went on my first book tour.

W zeszłym roku udałam się na pierwszą trasę promocyjną mojej książki.

In 13 months, I flew to 14 countries

W ciągu 13 miesięcy poleciałam do 14 krajów

and gave some hundred talks.

i wygłosiłam około 100 prelekcji.

Every talk in every country

Każda z nich w każdym z krajów

began with an introduction,

zaczynała się zapowiedzią,

and every introduction began, alas, with a lie:

a każda zapowiedzieć zaczynała się, niestety, kłamstwem:

"Taiye Selasi comes from Ghana and Nigeria,"

"Taiye Selasi pochodzi z Ghany i Nigerii"

or "Taiye Selasi comes from England and the States."

lub "Taiye Selasi pochodzi z Anglii i Stanów Zjednoczonych".

Whenever I heard this opening sentence,

Kiedy słyszałam to pierwsze zdanie,

no matter the country that concluded it --

niezależne, jakie kraje wspominano,

England, America, Ghana, Nigeria --

Anglię, Amerykę, Ghanę, Nigerię -

I thought, "But that's not true."

myślałam: "Przecież to nieprawda".

Yes, I was born in England and grew up in the United States.

Tak, urodziłam się w Anglii i dorastałam w Stanach.

My mum, born in England, and raised in Nigeria,

Mama urodziła się w Anglii, a dorastała w Nigerii,

currently lives in Ghana.

obecnie mieszka w Ghanie.

My father was born in Gold Coast, a British colony,

Ojciec urodził się na Złotym Wybrzeżu, brytyjskiej kolonii,

raised in Ghana,

dorastał w Ghanie,

and has lived for over 30 years in the Kingdom of Saudi Arabia.

i ponad 30 lat mieszkał w Królestwie Arabii Saudyjskiej.

For this reason, my introducers also called me "multinational."

Z tego powodu prowadzący nazywali mnie też "wielonarodową".

"But Nike is multinational," I thought,

Myślałam wtedy: "Wielonarodowa to jest firma Nike".

"I'm a human being."

"Ja jestem istotą ludzką".

Then, one fine day, mid-tour,

Wtedy, pewnego pięknego dnia, w trakcie trasy,

I went to Louisiana, a museum in Denmark

Udałam się do duńskiego muzeum Louisiana,

where I shared the stage with the writer Colum McCann.

gdzie dzieliłam scenę z pisarzem Columem McCannem.

We were discussing the role of locality in writing,

Dyskutowaliśmy o roli bycia miejscowym w procesie pisania,

when suddenly it hit me.

kiedy nagle to do mnie dotarło.

I'm not multinational.

Nie jestem wielonarodowa.

I'm not a national at all.

Nie jestem w ogóle narodowa.

How could I come from a nation?

Jak mogłabym pochodzić od nacji?

How can a human being come from a concept?

Jak człowiek może pochodzić z abstrakcyjnego pojęcia?

It's a question that had been bothering me for going on two decades.

Przez 20 lat to pytanie nie dawało mi spokoju.

From newspapers, textbooks, conversations,

Z gazet, podręczników, rozmów,

I had learned to speak of countries

nauczyłam się mówić o krajach,

as if they were eternal, singular, naturally occurring things,

jak gdyby były wieczne, pojedyncze, naturalnie występujące,

but I wondered:

ale zastanawiałam się:

to say that I came from a country

mówienie, że pochodzę z jakiegoś kraju

suggested that the country was an absolute,

sugeruje, że kraj jest prawdą absolutną,

some fixed point in place in time,

niezmiennym punktem w czasie i przestrzeni,

a constant thing, but was it?

rzeczą stałą, ale czy to prawda?

In my lifetime, countries had disappeared -- Czechoslovakia;

W czasie mojego życia kraje znikały, na przykład Czechosłowacja,

appeared -- Timor-Leste; failed -- Somalia.

pojawiały się, jak Timor Wschodni, i upadały, jak Somalia.

My parents came from countries that didn't exist when they were born.

Moi rodzice pochodzą z państw, które nie istniały, kiedy się urodzili.

To me, a country -- this thing that could be born, die, expand, contract --

Dla mnie kraj,

ta rzecz, która może narodzić się, umrzeć, powiększyć, skurczyć,

hardly seemed the basis for understanding a human being.

nie wydaje się dobrą podstawą do rozumienia czyjejś natury.

And so it came as a huge relief to discover the sovereign state.

Dlatego olbrzymią ulgą było odkrycie suwerennego państwa.

What we call countries are actually

To, co nazywamy krajami,

various expressions of sovereign statehood,

to różnego rodzaju wyrazy suwerennej państwowości,

an idea that came into fashion only 400 years ago.

pojęcia, które stało się modne dopiero 400 lat temu.

When I learned this, beginning my masters degree in international relations,

Odkryłam je, zaczynając studia magisterskie

o specjalizacji stosunki międzynarodowe,

I felt a sort of surge of relief.

i poczułam wtedy dużą ulgę.

It was as I had suspected.

Było tak, jak podejrzewałam.

History was real, cultures were real,

Historia jest prawdziwa, kultury są prawdziwe,

but countries were invented.

ale kraje są wymyślone.

For the next 10 years, I sought to re- or un-define myself,

Przez następne 10 lat

starałam się zmienić lub porzucić te definicje siebie,

my world, my work, my experience,

mojego świata, mojej pracy, mojego doświadczenia,

beyond the logic of the state.

tak, żeby zerwać z ideą "państwa".

In 2005, I wrote an essay, "What is an Afropolitan,"

W 2005 roku napisałam esej "Kim jest Afropolita",

sketching out an identity that privileged culture over country.

opisując rodzaj tożsamości, w której kultura jest ważniejsza niż kraj.

It was thrilling how many people could relate to my experience,

Okazało się, że wiele osób miało podobne przeżycia,

and instructional how many others didn't buy my sense of self.

ale dał mi do myślenia fakt,

że wiele innych nie przekonało to, jak ja siebie postrzegam.

"How can Selasi claim to come from Ghana," one such critic asked,

Jedna z krytykujących pytała:

"Jak Selasi może twierdzić, że jest z Ghany,

"when she's never known the indignities

skoro nie zna niedogodności podróżowania za granicę z Ghańskim paszportem?"

of traveling abroad on a Ghanian passport?"

Now, if I'm honest,

Szczerze mówiąc, wiem, co miała na myśli.

I knew just what she meant.

I've got a friend named Layla who was born and raised in Ghana.

Moja przyjaciółka Layla urodziła się i wychowała w Ghanie.

Her parents are third-generation Ghanians of Lebanese descent.

Jej rodzice są Ghańczykami od trzech pokoleń, pochodzenia libańskiego.

Layla, who speaks fluent Twi, knows Accra like the back of her hand,

Layla mówi płynnie w języku twi, zna Akrę jak własną kieszeń,

but when we first met years ago, I thought, "She's not from Ghana."

ale lata temu, kiedy ją poznałam, pomyślałam, że nie jest z Ghany.

In my mind, she came from Lebanon,

Według mnie ona pochodziła z Libanu,

despite the patent fact that all her formative experience

mimo że ukształtowało ją dzieciństwo na przedmieściach Akry.

took place in suburban Accra.

I, like my critics,

Ja, tak jak moi krytycy,

was imagining some Ghana where all Ghanaians had brown skin

wyobrażałam sobie Ghanę jako miejsce, gdzie wszyscy Ghańczycy mają ciemną skórę,

or none held U.K. passports.

a żaden z nich nie posiada brytyjskiego paszportu.

I'd fallen into the limiting trap

Wpadłam w pułapkę myślenia,

that the language of coming from countries sets --

że sformułowanie, że pochodzimy z danego państwa,

the privileging of a fiction, the singular country,

nadaje ważność fikcji, idei pojedynczego kraju,

over reality: human experience.

tuszując rzeczywistość: ludzkie doświadczeniem.

Speaking with Colum McCann that day, the penny finally dropped.

Rozmawiając tamtego dnia z Columem McCannem, wreszcie to pojęłam.

"All experience is local," he said.

Powiedział, że całe doświadczenie jest miejscowe.

"All identity is experience," I thought.

Pomyślałam: "Cała tożsamość to doświadczenie".

"I'm not a national," I proclaimed onstage.

"Nie jestem narodowościowa" - ogłosiłam ze sceny.

"I'm a local. I'm multi-local."

"Jestem miejscowa. Jestem wielomiejscowa".

See, "Taiye Selasi comes from the United States," isn't the truth.

Stwierdzenie "Taiye Selasi pochodzi ze Stanów Zjednoczonych" to nieprawda.

I have no relationship with the United States,

Nie jestem związana ze Stanami Zjednoczonymi,

all 50 of them, not really.

nie z wszystkimi 50 stanami, niezupełnie.

My relationship is with Brookline, the town where I grew up;

Jestem związana z Brookline, miastem, gdzie dorastałam;

with New York City, where I started work;

z Nowym Jorkiem, gdzie rozpoczęłam pracę;

with Lawrenceville, where I spend Thanksgiving.

z Lawrenceville, gdzie spędzam Święto Dziękczynienia.

What makes America home for me is not my passport or accent,

Ameryka jest moim domem nie przez paszport czy akcent,

but these very particular experiences

ale poprzez szczególne przeżycia

and the places they occur.

i to, gdzie mają miejsce.

Despite my pride in Ewe culture,

Pomimo iż jestem dumna z kultury Ewe,

the Black Stars, and my love of Ghanaian food,

z drużyny Czarnych Gwiazd i mojej miłości do Ghańskiego jedzenia,

I've never had a relationship with the Republic of Ghana, writ large.

nigdy nie czułam związku z Republiką Ghany.

My relationship is with Accra, where my mother lives,

Byłam związana z Akrą, gdzie mieszka moja matka,

where I go each year,

do której przyjeżdżam co roku,

with the little garden in Dzorwulu where my father and I talk for hours.

związana z niewielkim ogrodem w Dzorwulu, gdzie z ojcem gadamy godzinami.

These are the places that shape my experience.

To są miejsca, które kształtują moje doświadczenia.

My experience is where I'm from.

Moje doświadczenie jest moim pochodzeniem.

What if we asked, instead of "Where are you from?" --

Może zamiast pytać "Skąd jesteś?",

"Where are you a local?"

pytajmy "Gdzie jesteś miejscowa?"

This would tell us so much more about who and how similar we are.

To mówiłoby dużo więcej o tym, kim jesteśmy i jak jesteśmy podobni.

Tell me you're from France, and I see what, a set of clichés?

Jeśli słyszę, że jesteś z Francji, przychodzi mi na myśl tylko zbiór banałów.

Adichie's dangerous single story, the myth of the nation of France?

Niebezpieczeństwo jednej historii Adichie, mit nacji francuskiej?

Tell me you're a local of Fez and Paris,

Powiedz mi, że jesteś miejscowa w Fezie i w Paryżu,

better yet, Goutte d'Or, and I see a set of experiences.

albo jeszcze lepiej, Goutte d'Or, a wtedy zobaczę zbiór przeżyć.

Our experience is where we're from.

Pochodzimy z takich doświadczeń.

So, where are you a local?

Więc gdzie jesteś miejscowa?

I propose a three-step test.

Proponuję trzystopniowy test.

I call these the three "R’s": rituals, relationships, restrictions.

Nazywam go potrójnym R: rytuały, relacje, restrykcje.

First, think of your daily rituals, whatever they may be:

Po pierwsze pomyśl o swoich codziennych zwyczajach:

making your coffee, driving to work,

kawa z rana, jazda samochodem do pracy,

harvesting your crops, saying your prayers.

zbieranie plonów, modlitwa.

What kind of rituals are these?

Jakie są to rytuały?

Where do they occur?

Gdzie się pojawiają?

In what city or cities in the world do shopkeepers know your face?

W jakim mieście lub miastach pracownicy sklepu znają twoją twarz?

As a child, I carried out fairly standard suburban rituals in Boston,

W dzieciństwie praktykowałam zwykłe zwyczaje z przedmieść Bostonu,

with adjustments made for the rituals my mother brought from London and Lagos.

ze zmianami, jakie mama wyniosła z Londynu i Lagos.

We took off our shoes in the house,

Przy wejściu do domu zdejmowaliśmy buty,

we were unfailingly polite with our elders,

zawsze byliśmy grzeczni w stosunku do starszych,

we ate slow-cooked, spicy food.

jedliśmy pikantne potrawy z wolnowaru.

In snowy North America, ours were rituals of the global South.

W śnieżnej Ameryce Północnej my mieliśmy swoje południowe zwyczaje.

The first time I went to Delhi or to southern parts of Italy,

Pierwszy razy, kiedy pojechałam do Delhi lub na południe Włoch,

I was shocked by how at home I felt.

byłam zdziwiona, że czuję się jak w domu.

The rituals were familiar.

Rytuały były podobne.

"R" number one, rituals.

Pierwsze "r" to były "rytuały".

Now, think of your relationships, of the people who shape your days.

A teraz pomyśl o relacjach, o ludziach, którzy cię kształtowali.

To whom do you speak at least once a week,

Z kim rozmawiasz co najmniej raz w tygodniu,

be it face to face or on FaceTime?

twarzą w twarz czy przez Skype?

Be reasonable in your assessment;

Zastanów się uważnie,

I'm not talking about your Facebook friends.

nie chodzi o znajomych Facebookowych.

I'm speaking of the people who shape your weekly emotional experience.

Mówię o ludziach, którzy kształtowali twoje emocje w tym tygodniu.

My mother in Accra, my twin sister in Boston,

Moja matka w Akrze, moja siostra bliźniaczka w Bostonie,

my best friends in New York:

moi najlepsi przyjaciele w Nowym Jorku:

these relationships are home for me.

domem są dla mnie te relacje.

"R" number two, relationships.

Drugie "R" to relacje.

We're local where we carry out our rituals and relationships,

Jesteśmy miejscowi tam, gdzie istnieją nasze zwyczaje czy związki,

but how we experience our locality

ale sposób, w jaki doświadczamy swojej "miejscowości"

depends in part on our restrictions.

zależy też od restrykcji.

By restrictions, I mean, where are you able to live?

Na przykład: gdzie masz prawo mieszkać?

What passport do you hold?

Jaki masz paszport?

Are you restricted by, say, racism, from feeling fully at home where you live?

Czy poczucie, że jesteś w domu, ogranicza na przykład rasizm?

By civil war, dysfunctional governance, economic inflation,

Wojny domowe, nieporadny rząd, inflacja?

from living in the locality where you had your rituals as a child?

Sprawy, które nie pozwalają ci żyć tam, gdzie jako dziecko miałeś swoje zwyczaje?

This is the least sexy of the R’s,

To najmniej fajny z tych terminów na "r",

less lyric than rituals and relationships,

mniej poetycki niż "rytuały" czy "relacje".

but the question takes us past "Where are you now?"

Ale dzięki temu, pytanie: "Gdzie teraz jesteś?"

to "Why aren't you there, and why?"

zmienia się w "Dlaczego tam już nie mieszkasz?"

Rituals, relationships, restrictions.

Rytuały, relacje, restrykcje.

Take a piece of paper

Weź kawałek papieru

and put those three words on top of three columns,

i napisz te 3 słowa na górze każdej z kolumn.

then try to fill those columns as honestly as you can.

Kolumny spróbuj wypełnić tak szczerze, jak tylko potrafisz.

A very different picture of your life in local context,

Może pojawić się zupełnie inny obraz twojego życia w kontekście lokalnym,

of your identity as a set of experiences,

twojej tożsamości jako zbioru doświadczeń.

may emerge.

So let's try it.

Spróbujmy.

I have a friend named Olu.

Mam przyjaciela o imieniu Olu.

He's 35 years old.

Ma 35 lat.

His parents, born in Nigeria, came to Germany on scholarships.

Jego rodzice, urodzeni w Nigerii, pojechali do Niemiec na stypendium.

Olu was born in Nuremberg and lived there until age 10.

Olu urodził się w Norymberdze i mieszkał tam do 10 roku życia.

Rodzina przeprowadziła się do Lagos, a on studiował w Londynie,

When his family moved to Lagos, he studied in London,

then came to Berlin.

potem pojechał do Berlina.

He loves going to Nigeria --

Uwielbia jeździć do Nigerii -

the weather, the food, the friends --

pogoda, jedzenie, przyjaciele -

but hates the political corruption there.

ale nienawidzi korupcji, która panuje w tamtejszej polityce.

Where is Olu from?

Skąd jest Olu?

I have another friend named Udo.

Mam innego przyjaciela, o imieniu Udo.

He's also 35 years old.

On też ma 35 lat.

Udo was born in Córdoba, in northwest Argentina,

Urodził się w Cordobie, w północno-zachodniej Argentynie,

where his grandparents migrated from Germany, what is now Poland,

dokąd jego dziadkowie

wyemigrowali z obszaru ówczesnych Niemiec, który po wojnie wszedł do Polski.

after the war.

Udo studied in Buenos Aires, and nine years ago came to Berlin.

Udo studiował w Buenos Aires, a 9 lat temu wyjechał do Berlina.

He loves going to Argentina -- the weather, the food, the friends --

Uwielbia jeździć do Argentyny - pogoda, jedzenie, przyjaciele -

but hates the economic corruption there.

ale nienawidzi korupcji gospodarczej, która tam panuje.

Where is Udo from?

Skąd jest Udo?

With his blonde hair and blue eyes, Udo could pass for German,

Ze swoimi blond włosami i niebieskimi oczami mógłby uchodzić za Niemca,

but holds an Argentinian passport, so needs a visa to live in Berlin.

ale ma argentyński paszport, więc potrzebuje wizy, by mieszkać w Berlinie.

That Udo is from Argentina has largely to do with history.

To, że Udo jest z Argentyny ma związek z historią.

That he's a local of Buenos Aires and Berlin,

A to, że jest miejscowym w Buenos Aires i Berlinie,

that has to do with life.

ma związek z jego życiem.

Olu, who looks Nigerian, needs a visa to visit Nigeria.

Olu, wyglądający jak Nigeryjczyk, również potrzebuje wizy, żeby pojechać do Nigerii.

He speaks Yoruba with an English accent,

Mówi językiem Joruba z angielskim akcentem,

and English with a German one.

a po angielsku z niemieckim.

To claim that he's "not really Nigerian," though,

Ale upierając się, że nie jest Nigeryjczykiem,

denies his experience in Lagos,

ignorowalibyśmy jego doświadczenia z Lagos,

the rituals he practiced growing up,

jego zwyczaje z dzieciństwa,

his relationship with family and friends.

jego relacje z rodziną i przyjaciółmi.

Meanwhile, though Lagos is undoubtedly one of his homes,

Lagos jest bez wątpienia jednym z jego domów,

Olu always feels restricted there,

ale Olu zawsze czuje się tam ograniczony,

not least by the fact that he's gay.

tym bardziej dlatego, że jest gejem.

Both he and Udo are restricted by the political conditions

Zarówno on jak i Udo są ograniczeni przez warunki polityczne

of their parents' countries,

w swoich rodzimych krajach,

from living where some of their most meaningful rituals

przez to nie mogą żyć tam,

gdzie mają miejsce ich ważne rytuały i relacje.

and relationships occur.

To say Olu is from Nigeria and Udo is from Argentina

Mówiąc, że Olu jest z Nigerii, a Udo z Argentyny,

distracts from their common experience.

odwracamy uwagę od ich wspólnego doświadczenia.

Their rituals, their relationships, and their restrictions are the same.

Ich codzienne rytuały, relacje i restrykcje są takie same.

Of course, when we ask, "Where are you from?"

Oczywiście, gdy pytamy "skąd jesteś?",

we're using a kind of shorthand.

używamy pewnego rodzaju skrótu.

It's quicker to say "Nigeria" than "Lagos and Berlin,"

Szybciej odpowiedzieć z "Nigerii" niż "z Lagosu i Berlina",

and as with Google Maps, we can always zoom in closer,

i jak w Google Maps, możemy zawsze zrobić powiększenie

from country to city to neighborhood.

idąc od państwa, przez miasto, aż do dzielnicy.

But that's not quite the point.

Ale nie w tym rzecz.

The difference between "Where are you from?"

Różnicą między "skąd jesteś?''

and "Where are you a local?"

a "Gdzie jesteś miejscowa?"

isn't the specificity of the answer;

nie jest dokładność odpowiedzi;

it's the intention of the question.

to intencja pytania.

Replacing the language of nationality with the language of locality asks us

Zastąpienie języka "narodowości" językiem "miejscowości"

to shift our focus to where real life occurs.

wymaga zmiany spojrzenia na to, gdzie rozgrywa się prawdziwe życie.

Even that most glorious expression of countryhood, the World Cup,

Nawet najwspanialsze wyrażanie "narodowościowości", Puchar Świata,

gives us national teams comprised mostly of multilocal players.

daje nam drużyny narodowe składające się z "wielomiejscowościowych" graczy.

As a unit of measurement for human experience,

Kraj nie jest zbyt dobrym miernikiem ludzkiego doświadczenia.

the country doesn't quite work.

That's why Olu says, "I'm German, but my parents come from Nigeria."

Dlatego Olu mówi: "Jestem Niemcem, ale moi rodzice pochodzą z Nigerii".

The "but" in that sentence belies the inflexibility of the units,

"Ale" w tym zdaniu zaprzecza nieelastyczności jednostek,

one fixed and fictional entity bumping up against another.

jedna ustalona i fikcyjna jednostka w konflikcie z inną.

"I'm a local of Lagos and Berlin," suggests overlapping experiences,

"Jestem miejscowym w Lagosie i Berlinie"

to nakładające się na siebie doświadczenia,

layers that merge together, that can't be denied or removed.

warstwy, które się scalają, których nie można wyprzeć czy usunąć.

You can take away my passport,

Możesz zabrać mi paszport,

but you can't take away my experience.

ale nie możesz zabrać moich przeżyć.

That I carry within me.

Je noszę w sobie.

Where I'm from comes wherever I go.

To, skąd jestem, podąża za mną, dokądkolwiek idę.

To be clear, I'm not suggesting that we do away with countries.

Żeby było jasne, nie sugeruję, że powinniśmy pozbyć się krajów.

There's much to be said for national history,

Świadomość historii narodowej ma swoje plusy,

more for the sovereign state.

jeszcze więcej państwo suwerenne.

Culture exists in community, and community exists in context.

Kultura istnieje w społeczności, a społeczność w kontekście.

Geography, tradition, collective memory: these things are important.

Geografia, tradycja, pamięć zbiorowa: te rzeczy są istotne.

What I'm questioning is primacy.

Ja kwestionuję jedno: to nie może być priorytet.

All of those introductions on tour began with reference to nation,

Te wszystkie zapowiedzi podczas trasy zaczynały się odniesieniem do narodowości,

as if knowing what country I came from would tell my audience who I was.

tak jakby to, skąd jestem, mogło wytłumaczyć widowni, kim jestem.

What are we really seeking, though, when we ask where someone comes from?

Więc czego tak naprawdę szukamy, pytając, skąd ktoś pochodzi?

And what are we really seeing when we hear an answer?

Co naprawdę widzimy, kiedy słyszymy odpowiedź?

Here's one possibility:

Oto jedna z możliwości:

basically, countries represent power.

kraj reprezentuje moc.

"Where are you from?" Mexico. Poland. Bangladesh. Less power.

"Skąd jesteś?" Meksyk. Polska. Bangladesz.

Mniejsza siła.

America. Germany. Japan. More power.

Ameryka. Niemcy. Japonia. Większa siła.

China. Russia. Ambiguous.

Chiny. Rosja. Niejednoznaczne.

(Laughter)

(Śmiech)

It's possible that without realizing it, we're playing a power game,

Możliwe, że nie zdając sobie sprawy, bierzemy udział w tej grze,

especially in the context of multi-ethnic countries.

zwłaszcza jeśli chodzi o kraje różnorodne rasowo.

As any recent immigrant knows,

Jak każdy niedawno przybyły imigrant wie,

the question "Where are you from?" or "Where are you really from?"

pytanie "Skąd jesteś?" czy "Skąd tak naprawdę jesteś?"

is often code for "Why are you here?"

to ukryte pytanie: "Po co tu jesteś?"

Then we have the scholar William Deresiewicz's writing

Następnie mamy Williama Deresiewicza,

który tak pisał o elitarnych amerykańskich uniwersytetach:

of elite American colleges.

"Students think that their environment is diverse

"Studenci myślą, że ich otoczenie jest zróżnicowane,

if one comes from Missouri and another from Pakistan --

jeśli jeden pochodzi z Missouri, a inny z Pakistanu.

never mind that all of their parents are doctors or bankers."

nieważne, że wszyscy ich rodzice są lekarzami lub bankierami".

I'm with him.

Zgadam się z nim.

To call one student American, another Pakistani,

Nazywając jednego studenta Amerykaninem, innego Pakistańczykiem,

then triumphantly claim student body diversity

dumnie utwierdzamy się w przekonaniu o różnorodności studentów,

ignores the fact that these students are locals of the same milieu.

a ignorujemy fakt, że ci studenci są miejscowi w tym samym środowisku.

The same holds true on the other end of the economic spectrum.

Tak samo odnosi się do drugiego końca ekonomicznego spektrum.

A Mexican gardener in Los Angeles and a Nepali housekeeper in Delhi

Meksykański ogrodnik w Los Angeles czy nepalska gospodyni w Delhi

have more in common in terms of rituals and restrictions

mają więcej wspólnego ze sobą, jeśli chodzi o rytuały i restrykcje,

than nationality implies.

niż sugeruje ich narodowość.

Perhaps my biggest problem with coming from countries

Możliwe, że moim największym problemem z krajami pochodzenia

is the myth of going back to them.

jest mit o powrocie do nich.

I'm often asked if I plan to "go back" to Ghana.

Często jestem pytana, czy planuję "wrócić" do Ghany.

I go to Accra every year, but I can't "go back" to Ghana.

Jeżdżę do Akry co roku, ale nie mogę "wrócić" do Ghany.

It's not because I wasn't born there.

Nie dlatego, że się tam nie urodziłam.

My father can't go back, either.

Mój ojciec też tam nie może wrócić.

The country in which he was born,

Państwo, w którym się urodził,

that country no longer exists.

już nie istnieje.

We can never go back to a place and find it exactly where we left it.

Nigdy nie można wrócić do jakiegoś miejsca i zastać je takim, jakim się je zostawiło.

Something, somewhere will always have changed,

Coś, gdzieś zawsze się zmieni,

most of all, ourselves.

a przede wszystkim zmienimy się my sami.

People.

Ludzie.

Finally, what we're talking about is human experience,

Kończąc: mówimy tu o ludzkim doświadczeniu,

this notoriously and gloriously disorderly affair.

które jest kwestią pięknie pogmatwaną.

In creative writing, locality bespeaks humanity.

W pisaniu kreatywnym okolica nakreśla ludzkość.

The more we know about where a story is set,

Im więcej wiemy, o tym, gdzie rozgrywa się fabuła,

the more local color and texture,

tym więcej lokalnego koloru i struktury,

the more human the characters start to feel,

tym odbieramy postaci jako realistyczne, ludzkie,

the more relatable, not less.

tym bardziej się z nimi identyfikujemy.

The myth of national identity and the vocabulary of coming from

Mit narodowej tożsamości i słownictwo z nim związane

confuses us into placing ourselves into mutually exclusive categories.

sprawia, że mylnie wrzucamy się do wzajemnie wykluczających się kategorii.

In fact, all of us are multi -- multi-local, multi-layered.

Tak naprawdę każdy z nas jest "wielo-miejscowy", wielowarstwowy.

To begin our conversations with an acknowledgement of this complexity

Uważam, że rozpoczęcie dialogu od zaakceptowania tej złożoności

brings us closer together, I think, not further apart.

zbliża nas do siebie, a nie odwrotnie.

So the next time that I'm introduced,

Więc następnym razem, kiedy ktoś mnie zapowie,

I'd love to hear the truth:

chciałabym usłyszeć prawdę:

"Taiye Selasi is a human being, like everybody here.

"Taiye Selasi jest istotą ludzką, jak wszyscy obecni.

She isn't a citizen of the world, but a citizen of worlds.

Nie jest obywatelką świata, ale obywatelką światów.

She is a local of New York, Rome and Accra."

Jest miejscowa w Nowym Jorku, Rzymie i Akrze".

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)