Want to change the world? Start by being brave enough to care | Cleo Wade

Vertaald door: Peter van de Ven Nagekeken door: Christel Foncke

My best friend recently had a baby.

Mijn beste vriendin kreeg onlangs een baby

And when I met him,

en toen ik hem zag, was ik zo onder de indruk

I was in awe of witnessing this tiny, beautiful being enter into our lives.

dat dit mooie kleine ding zomaar onze levens binnenkwam.

I also had this realization that he wasn't just entering our lives,

En ik realiseerde me ook

dat hij niet alleen onze levens binnenkwam,

he was entering the world --

hij kwam de wereld binnen --

this crazy world that, especially now, feels so incredibly challenging.

een wereld die ons op het moment voor zulke enorme problemen stelt.

I spend a lot time in my work talking to people about who we are,

In mijn werk praat ik veel met mensen

over wie we zijn,

who we must be

wie we moeten zijn,

and what our healing looks like.

en hoe we kunnen helen.

So the first time I held him,

Dus de eerste keer dat ik hem vast had,

I had my pep talk ready.

had ik mijn praatje wel klaar.

You know, I wanted him to know that the way we find our strength

Dat hij moest weten dat we onze kracht vinden

is through our challenges.

door problemen te overwinnen;

I wanted him to know that we can all do something big

dat we allemaal tot grootse dingen in staat zijn

als we maar klein beginnen;

when we start small.

I wanted him to know that each of us is more resilient

dat ieder van ons meer veerkracht heeft dan we ons ooit zouden kunnen voorstellen.

than we could ever imagine.

So here I am holding little Thelonious.

Daar sta ik dan met kleine Thelonious.

I look down at him,

Ik kijk zo naar hem

and it hits me:

en ik besef het plots:

he's a baby.

het is een baby.

(Laughter)

(Gelach)

He's not going to understand a single word I say to him.

Hij zal niets begrijpen van wat ik tegen hem ga zeggen.

So instead, I thought it would probably be a better idea

Misschien kon ik maar beter naar huis gaan om het op te schrijven.

if I went home and wrote.

So, this is for grownups,

Dit is voor volwassenen,

but it's also for Thelonious,

maar het is ook voor Thelonious,

when he's old enough to read it:

om het later te kunnen lezen:

The world will say to you,

De wereld zal je zeggen:

"Be a better person."

'Wees een beter mens.'

Do not be afraid to say, "Yes."

Wees niet bang om in te stemmen.

Start by being a better listener.

Begin met beter te luisteren.

Start by being better at walking down the street.

Begin met beter door de straat te lopen.

See people.

Zie mensen.

Say, "Hello."

Zeg 'hallo'.

Ask how they are doing and listen to what they say.

Vraag hoe het met ze gaat en luister naar wat ze zeggen.

Start by being a better friend,

Begin met een betere vriend te zijn,

a better parent, a better child to your parents;

een betere ouder, een beter kind van je ouders;

a better sibling, a better lover, a better partner.

een betere broer of zus een betere geliefde.

Start by being a better neighbor.

Begin met een betere buur te zijn.

Meet someone you do not know, and get to know them.

Ontmoet mensen die je niet kent en leer ze kennen.

The world will say to you,

De wereld zal je zeggen:

"What are you going to do?"

'Wat ga jij doen?'

Do not be afraid to say,

Wees niet bang om te zeggen:

"I know I can't do everything,

'Ik weet dat ik niet alles kan doen,

but I can do something."

maar ik kan iets doen.'

Walk into more rooms saying,

Loop meer ruimtes binnen om te zeggen:

"I'm here to help."

'Kan ik ergens mee helpen?'

Become intimate with generosity.

Leer wat het betekent om ruimhartig te zijn.

Give what you can give, and do what you can do.

Geef wat je kunt geven en doe wat je kunt doen.

Give dollars, give cents, give your time,

Geef dollars, geef centen, geef je tijd,

give your love,

geef je liefde,

give your heart, give your spirit.

geef je hart, geef je ziel.

The world will say to you,

De wereld zal je zeggen:

"We need peace."

'We hebben vrede nodig.'

Find your peace within,

Vind je vrede vanbinnen,

hold it sacred,

waak erover

bring it with you everywhere you go.

en neem het mee waar je ook gaat.

Peace cannot be shared or created with others

Vrede kun je niet maken of delen met anderen

if we cannot first generate it within.

als we het niet eerst vanbinnen kunnen vinden.

The world will say to you,

De wereld zal je zeggen:

"They are the enemy."

'Zij zijn de vijand.'

Love enough to know

Voel genoeg liefde om te weten dat alleen een verschil van mening

that just because someone disagrees with you,

it does not make them your enemy.

je nog geen vijanden maakt.

You may not win an argument,

Je wint de discussie misschien niet,

you may not change a mind,

je verandert misschien iemands mening niet,

but if you choose to,

maar als je dat wilt,

you can always achieve the triumph of radical empathy --

kun je altijd de zoete overwinning van radicale empathie smaken --

an understanding of the heart.

het weten met je hart.

The world will say to you,

De wereld zal je zeggen:

"We need justice."

'Er moet gerechtigheid zijn.'

Investigate.

Onderzoek.

Find truth beyond the stories you are told.

Vind de waarheid achter de verhalen.

Find truth beyond the way things seem.

Vind de waarheid achter alle schijn.

Ask, "Why?"

Vraag: waarom?

Ask, "Is this fair?"

Vraag: is dit eerlijk?

Ask, "How did we get here?"

Vraag: hoe komt dit zo?

Do this with compassion.

Doe het met mededogen.

Do this with forgiveness.

Doe het met vergeving.

Learn to forgive others.

Leer anderen te vergeven.

Start by truly learning how to forgive yourself.

Begin met te leren jezelf oprecht te vergeven.

We are all more than our mistakes.

We zijn meer dan onze fouten.

We are all more than who we were yesterday.

We zijn meer dan wie we gisteren waren.

We are all deserving of our dignity.

We zijn allemaal onze waardigheid waard.

See yourself in others.

Zie jezelf in anderen.

Recognize that your justice is my justice,

Zie dat jouw rechtvaardigheid ook de mijne is,

and mine is yours.

en de mijne de jouwe.

There can be no liberation for one of us if the other is not free.

We zullen nooit vrij zijn als de ander dat niet ook is.

(Applause)

(Applaus)

The world will say to you,

De wereld zal je zeggen:

"I am violent."

'Ik ben gewelddadig.'

Respond by saying,

Reageer daarop met:

"I am not.

'Ik niet.

Not with my words and not with my actions."

Niet in woorden en niet in daden.'

The world will say to you,

De wereld zal je zeggen:

"We need to heal the planet."

'We moeten de planeet redden.'

Start by saying, "No, thank you. I don't need a plastic bag."

Begin met te zeggen: 'Nee, dank je, geen plastic zak.'

Recycle, reuse.

Recycle en hergebruik.

Start by picking up one piece of trash on your block.

Begin met wat afval op te rapen in je straat.

The world will say to you,

De wereld zal je zeggen:

"There are too many problems."

'Er zijn te veel problemen.'

Do not be afraid to be a part of the solutions.

Wees niet bang om een deel van de oplossing te zijn.

Start by discussing the issues.

Begin met de problemen te bespreken.

We cannot overcome what we ignore.

We kunnen niets oplossen wat we niet onder ogen zien.

The more we talk about things,

Hoe meer we over dingen praten,

the more we see that the issues are connected

des te meer we zien dat de problemen verbonden zijn,

because we are connected.

want wij zijn verbonden.

The world will say to you,

De wereld zal je zeggen:

"We need to end racism."

'Er moet een eind komen aan racisme.'

Start by healing it in your own family.

Zorg dat het eerst verdwijnt uit je gezin.

The world will say to you,

De wereld zal je zeggen:

"How do we speak to bias and bigotry?"

'Wat doen we met vooroordelen en onverdraagzaamheid?'

Start by having the first conversation at your own kitchen table.

Begin met het te bespreken aan je eigen keukentafel.

The world will say to you,

De wereld zal je zeggen:

"There is so much hate."

'Er is zoveel haat.'

Devote yourself to love.

Wijd jezelf toe aan liefde.

Love yourself so much that you can love others

Hou zoveel van jezelf

dat je onbegrensd en onbevooroordeeld van anderen kunt houden.

without barriers and without judgment.

When the world asks us big questions that require big answers,

Wanneer de wereld ons grote vragen stelt die grote antwoorden behoeven,

we have two options.

hebben we twee opties.

One: to feel so overwhelmed or unqualified, we do nothing.

Een: we voelen ons zo overdonderd en onmachtig dat we niets doen.

Two: to start with one small act and qualify ourselves.

Twee: we beginnen met iets kleins te doen en benoemen onszelf daarmee.

I am the director of national security,

Ik ben directeur van de nationale veiligheid

and so are you.

en dat ben jij ook.

Maybe no one appointed us and there were no senate confirmations,

Misschien heeft niemand ons benoemd en zijn we niet officieel bericht,

but we can secure a nation.

maar wij kunnen een natie redden.

When you help just one person to be more secure,

Je hoeft maar één persoon in bescherming te nemen

a nation is more secure.

en je neemt de hele natie in bescherming.

With just one outstretched hand that says, "Are you OK?

Eén simpele uitgestrekte hand die zegt: 'Gaat het?

I am here for you,"

Ik ben er voor je',

we can transform insecurity into security.

kan een wereld van verschil maken.

We find ourselves saying to the world,

We horen onszelf tegen de wereld zeggen:

"What should I do?" "What should we do?"

'Wat moet ik doen. Wat moeten we doen?'

The better question might be:

Misschien kunnen we beter vragen:

"How am I showing up?"

'Wat laat ik zelf zien?'

I ask the world for peace,

Ik vraag de wereld om vrede,

but do I show up with peace when I see my family and friends?

maar straal ik die vrede uit naar mijn familie en vrienden?

I ask the world to end hatred,

Ik vraag de wereld de haat te stoppen,

but do I show up with love not only for those I know,

maar sta ik klaar met liefde, niet alleen voor bekenden,

but those I don't know?

maar ook voor hen die ik niet ken?

Do I show up with love for those whose ideas conflict with my own?

Sta ik klaar met liefde voor degenen die andere ideeën hebben dan ik?

I ask the world to end suffering,

Ik vraag de wereld het lijden te stoppen,

but do I show up for those who are suffering on my street corner?

maar ben ik er voor degenen die lijden op de hoek van mijn straat?

We say to the world,

We zeggen de wereld:

"Please change; we need change."

'Alsjeblieft, er moet iets veranderen.'

But how do we show up to change our own lives?

Maar hoe veranderen we ons eigen leven?

How do we show up to change the lives of the people in our communities?

Wat doen we om de levens te veranderen van de mensen in onze gemeenschap?

James Baldwin said, "Everything now, we must assume is in our own hands;

James Baldwin zei:

"We moeten ervan uitgaan dat we alles in eigen hand hebben.

we have no right to assume otherwise."

We hebben geen reden om daaraan te twijfelen."

This has always been true.

Dat is altijd zo geweest.

No one nominated Harriet Tubman to her purpose,

Niemand vertelde Harriet Tubman hoe moedig ze moest zijn

to her mission, to her courage.

of wat haar missie was.

She did not say, "I'm not a congressman

Ze zei niet: 'Ik ben geen lid van het Congres

or the president of the United States,

of president van de VS,

so how could I possibly participate in the fight to abolish

dus wat kan ik in godsnaam bijdragen

aan de afschaffing van zoiets enorms als slavernij?'

a system as big as slavery?"

She instead spent 10 years making 19 trips,

In plaats daarvan maakte ze in 10 jaar 19 reizen

freeing 300 people,

waarbij ze 300 mensen bevrijdde,

one group of people at a time.

één groep mensen tegelijk.

Think about the children of those 300 people,

Denk eens aan de kinderen van die 300 mensen,

the grandchildren, the great-grandchildren and beyond.

de kleinkinderen, de achterkleinkinderen en verder.

Our righteous acts create immeasurable ripples

Onze rechtvaardige daden initiëren onmetelijke rimpelingen

in the endless river of justice.

in de eindeloze rivier van gerechtigheid.

Whether it's Hurricane Katrina, Harvey, Irma or Maria, people did not say,

Of het nu orkaan Katrina, Harvey, Irma of Maria is, mensen zeiden niet:

"There is so much damage. What should I do?"

'Er is zoveel schade. Wat moet ik doen?'

They got to work on what they could do.

Ze gingen doen wat ze konden.

Degenen met een boot

Those with boats got in their boats

and started loading in every woman, man and child they came across.

pikten daarmee iedere vrouw, man en kind op die ze tegenkwamen.

Near and far, people gave their dollars,

Van heinde en verre gaven mensen hun dollars,

they gave their cents,

hun centen,

they gave their hearts,

hun harten,

they gave their spirit.

hun ziel.

We spend so much time

We steken zoveel tijd

thinking we don't have the power to change the world.

in bedenken waarom we de wereld niet kunnen veranderen.

We forget that the power to change someone's life is always in our hands.

De macht om een leven te veranderen ligt echter altijd in onze handen.

Change-making does not belong to one group of people;

Verandering teweegbrengen is niet slechts voorbehouden aan één groep mensen;

it belongs to all of us.

we kunnen dat allemaal.

You don't have to wait on anyone to tell you

Je hoeft niet te wachten tot iemand je vertelt

that you are in this.

dat jij iets kunt doen.

Begin.

Begin.

Start by doing what you can with what you've got,

Begin te doen wat je kunt met wat je hebt,

where you are

waar je bent,

and in your own way.

en op je eigen manier.

We don't have to be heroes,

We hoeven geen helden te zijn,

wear a uniform,

een uniform te dragen,

call ourselves activists

ons activist te noemen

or get elected to participate.

of verkozen te worden om mee te doen.

We just have to be brave enough to care.

Als we maar de moed hebben om erom te geven.

Now, around the time Thelonious was born,

Rond de tijd dat Thelonious werd geboren,

I went to the birthday party of a man named Gene Moretti.

ging ik naar een verjaardagsfeestje van Gene Moretti.

It was his 100th birthday,

Het was zijn 100ste verjaardag,

which means he lived in the United States through the Depression, World War II,

dus hij woonde in de VS tijdens de Depressie, WOII,

the struggle for workers' rights,

de strijd van de vakbonden,

the achievement of a woman's right to vote,

het moment dat vrouwen stemrecht kregen,

the Civil Rights Movement,

de burgerrechtenbeweging,

a man on the moon, the Vietnam War

een man op de maan, de oorlog in Vietnam

and the election of the first black president.

en de verkiezing van de eerste zwarte president.

I sat with him, and I said,

Ik zat bij hem en zei:

"Gene, you have lived in America for 100 years.

"Gene, je woont al 100 jaar in Amerika.

Do you have any advice during these current times?"

Heb je advies voor vandaag de dag?"

He smiled and said to me simply, "Yes.

Hij glimlachte en zei eenvoudigweg: "Ja.

Be good to as many people as possible."

Wees goed voor zoveel mogelijk mensen."

And as he danced with my mother,

Toen hij met mijn moeder danste -

die trouwens half zou oud is als hij -

who is, by the way, half his age,

in a room full of generations of his family and hundreds of people,

in een ruimte vol generaties van zijn familie en honderden mensen,

many of whom traveled thousands of miles to be there to celebrate him,

waarvan er velen duizenden kilometers hadden gereisd om dit met hem te vieren,

I realized that he had not just given me advice,

realiseerde ik me dat hij me niet alleen advies had gegeven,

he had given me the first step

hij had me de eerste stap getoond

that every single one of us is capable of making

die ieder van ons kan maken

if we want to create a real, wholehearted impact

als we echt en oprecht invloed willen uitoefenen

on the world around us, right now.

op de huidige wereld om ons heen.

"Be good to as many people as possible."

'Wees goed voor zoveel mogelijk mensen.'

Thank you.

Dankjewel.

(Applause)

(Applaus)