It's time to reclaim religion | Sharon Brous

Translator: Joseph Geni Reviewer: Joanna Pietrulewicz

Vertaald door: Diana Kuijpers Nagekeken door: Axel Saffran

I was a new mother

Ik was een kersverse moeder

and a young rabbi

en een jonge rabbijn

in the spring of 2004

in de lente van 2004

and the world was in shambles.

en de wereld was een puinhoop.

Maybe you remember.

Je herinnert het je vast wel.

Every day, we heard devastating reports from the war in Iraq.

Elke dag kregen we vreselijk nieuws over de oorlog in Irak.

There were waves of terror rolling across the globe.

Over de hele wereld greep angst om zich heen.

It seemed like humanity was spinning out of control.

Het leek alsof de mensheid de controle kwijtgeraakt was.

Ik herinner me de avond dat ik las

I remember the night that I read

about the series of coordinated bombings

over een reeks geplande bomaanslagen

in het metronetwerk van Madrid.

in the subway system in Madrid,

and I got up and I walked over to the crib

Ik stond op en liep naar de wieg

where my six-month-old baby girl

waar mijn dochtertje van zes maanden

lay sleeping sweetly,

lief lag te slapen.

Ik hoorde het ritme van haar ademhaling

and I heard the rhythm of her breath,

and I felt this sense of urgency coursing through my body.

en ik voelde een bepaalde drang door mijn lichaam gaan.

We gingen door een periode van grote veranderingen in ideologieën,

We were living through a time of tectonic shifts in ideologies,

in politics, in religion, in populations.

in politiek, in religie, in bevolkingen.

Everything felt so precarious.

Alles voelde zo dreigend.

And I remember thinking,

Ik weet nog dat ik dacht:

"My God, what kind of world did we bring this child into?

"Mijn God, in wat voor een wereld hebben wij dit kind neergezet?"

And what was I as a mother and a religious leader

En wat was ik, als moeder en als religieus leider,

bereid om eraan te doen?

willing to do about it?

Of course, I knew it was clear

Natuurlijk was het meer dan duidelijk

that religion would be a principle battlefield

dat religie een cruciaal slagveld zou zijn

in this rapidly changing landscape,

in dit snel veranderende landschap.

Ook was al duidelijk

and it was already clear

that religion was a significant part of the problem.

dat religie een aanzienlijk deel van het probleem was.

Voor mij was de vraag:

The question for me was,

could religion also be part of the solution?

Zou religie ook een deel van de oplossing kunnen zijn?

Now, throughout history,

Door de geschiedenis heen

hebben mensen afschuwelijke misdrijven en gruweldaden gepleegd

people have committed horrible crimes and atrocities

in the name of religion.

in de naam van religie.

Aan het begin van de 21e eeuw

And as we entered the 21st century,

it was very clear that religious extremism was once again on the rise.

was het overduidelijk dat religieus extremisme opnieuw in opkomst was.

Our studies now show

Onderzoeken laten nu zien

that over the course of the past 15, 20 years,

dat in de afgelopen 15 à 20 jaar

hostilities and religion-related violence

vijandigheden en geweld rondom religie

have been on the increase all over the world.

overal ter wereld zijn toegenomen.

But we don't even need the studies to prove it,

Maar onderzoek is niet nodig om dat te bewijzen,

because I ask you, how many of us are surprised today

want, zeg nou zelf: wie van ons is nog verbaasd

when we hear the stories of a bombing or a shooting,

wanneer we horen over een bomaanslag of een schietpartij,

when we later find out that the last word that was uttered

waarbij het laatste dat werd gezegd

before the trigger is pulled or the bomb is detonated

voor de trekker werd overgehaald of de bom afging

is the name of God?

de naam van God was?

We kijken er nog amper van op

It barely raises an eyebrow today

when we learn that yet another person

wanneer we horen dat weer iemand

has decided to show his love of God

besloot zijn liefde voor God te verklaren

door kinderen van God te vermoorden.

by taking the lives of God's children.

In America, religious extremism

In Amerika ziet religieus extremisme eruit

looks like a white, antiabortion Christian extremist

als een blanke, christelijke radicaal die tegen abortus is

walking into Planned Parenthood in Colorado Springs

die 'Planned Parenthood' in Colorado Springs binnenloopt

and murdering three people.

en drie mensen vermoordt.

It also looks like a couple

Het ziet er ook uit als een koppel dat,

geïnspireerd door Islamitische Staat,

inspired by the Islamic State

walking into an office party in San Bernardino and killing 14.

naar een kantoorfeestje in San Bernardino gaat en veertien mensen vermoordt.

And even when religion-related extremism does not lead to violence,

Zelfs wanneer religieus extremisme niet tot geweld leidt,

it is still used as a political wedge issue,

wordt het nog steeds gebruikt als een politieke kloofkwestie

cynically leading people to justify the subordination of women,

die mensen aanzet tot het rechtvaardigen van de ondergeschiktheid van vrouwen,

the stigmatization of LGBT people,

het stigmatiseren van de lhbt-gemeenschap,

racisme, Islamofobie en antisemitisme.

racism, Islamophobia and anti-Semitism.

This ought to concern deeply

Dit zou verontrustend moeten zijn voor diegenen onder ons

those of us who care about the future of religion

die geven om de toekomst van religie

and the future of faith.

en de toekomst van het geloof.

We need to call this what it is:

We moeten het noemen wat het is:

een enorme mislukking van religie.

a great failure of religion.

Maar dit is niet eens de enige uitdaging voor religie vandaag de dag.

But the thing is, this isn't even the only challenge that religion faces today.

Juist nu religie een sterke kracht zou moeten zijn tegen extremisme

At the very same time

that we need religion to be a strong force against extremism,

it is suffering from a second pernicious trend,

lijdt het onder een tweede schadelijke trend

what I call religious routine-ism.

die ik religieus 'routinisme' noem.

This is when our institutions and our leaders

Dat is wanneer onze instituten en onze leiders

are stuck in a paradigm that is rote and perfunctory,

vastzitten in een gedachtepatroon van herhaling dat oppervlakkig is

devoid of life, devoid of vision

zonder leven, zonder visie

and devoid of soul.

en zonder ziel.

Let me explain what I mean like this.

Ik zal uitleggen wat ik bedoel.

One of the great blessings of being a rabbi

Een van de mooiste zegens voor een rabbijn

is standing under the chuppah, under the wedding canopy, with a couple,

is staan onder een choepa, een huwelijksoverkapping, met een koppel

en ze te helpen de liefde die ze in elkaar hebben gevonden

and helping them proclaim publicly

and make holy the love that they found for one another.

publiekelijk te verklaren en heilig te maken.

I want to ask you now, though,

Maar ik vraag jullie

to think maybe from your own experience

om te denken aan je eigen ervaring

or maybe just imagine it

of je voor te stellen

about the difference between the intensity of the experience

hoe verschillend de intensiteit is

van die ervaring onder de huwelijksoverkapping

under the wedding canopy,

and maybe the experience of the sixth or seventh anniversary.

en de ervaring van het zesde of zevende jubileum.

(Laughter)

(Gelach)

And if you're lucky enough to make it 16 or 17 years,

En als je het geluk hebt om er zestien of zeventien jaar van te maken

if you're like most people, you probably wake up in the morning

word je, zoals zoveel mensen, op een ochtend wakker en besef je

realizing that you forgot to make a reservation at your favorite restaurant

dat je vergeten bent te reserveren bij jullie favoriete restaurant,

zelfs een kaart vergeten bent

and you forgot so much as a card,

and then you just hope and pray that your partner also forgot.

en je hoopt maar dat je partner het ook is vergeten.

Well, religious ritual and rites

Religieuze rituelen en plechtigheden

were essentially designed to serve the function of the anniversary,

zijn in het leven geroepen om te dienen als een jubileum,

als een reservoir waarin we vasthouden aan de restanten

to be a container in which we would hold on to the remnants

of that sacred, revelatory encounter

van die heilige, onthullende ontmoeting

die religie ter wereld bracht.

that birthed the religion in the first place.

The problem is that after a few centuries,

Het probleem is dat na een paar eeuwen

the date remains on the calendar,

de datum nog op de kalender staat,

but the love affair is long dead.

maar de liefdesaffaire allang dood is.

That's when we find ourselves in endless, mindless repetitions

Dan komen we terecht in eindeloze, zinloze herhalingen

of words that don't mean anything to us,

van woorden die niets voor ons betekenen.

rising and being seated because someone has asked us to,

We gaan staan en zitten, omdat iemand dat van ons vraagt,

holding onto jealously guarded doctrine

houden vast aan een haast jaloers bewaakte doctrine

that's completely and wildly out of step with our contemporary reality,

die volledig uit de pas loopt met onze huidige realiteit,

engaging in perfunctory practice

en doen we mee aan oppervlakkige routine,

simply because that's the way things have always been done.

alleen omdat het zo altijd is gedaan.

Religie is tanende in de Verenigde Staten.

Religion is waning in the United States.

Across the board, churches and synagogues and mosques

Overal klagen kerken,

synagoges en moskeeën

are all complaining

over hoe moeilijk het is om relevant te blijven

about how hard it is to maintain relevance

voor een generatie jongeren die totaal geen interesse lijkt te hebben

for a generation of young people who seem completely uninterested,

in zowel de instituten die het hart van onze tradities vormen,

not only in the institutions that stand at the heart of our traditions

but even in religion itself.

als in religie zelf.

And what they need to understand

En wat zij moeten begrijpen

is that there is today a generation of people

is dat er vandaag de dag een generatie mensen bestaat

who are as disgusted by the violence of religious extremism

die net zoveel afkeer hebben van het geweld van religieus extremisme

as they are turned off

als ze afkeer hebben

by the lifelessness of religious routine-ism.

van het levenloze karakter van religieus 'routinisme'.

Of course there is a bright spot to this story.

Natuurlijk bevat dit verhaal ook een lichtpuntje.

Given the crisis of these two concurrent trends in religious life,

Gezien de crisis van deze twee parallele trends in het religieuze leven

about 12 or 13 years ago, I set out to try to determine

ging ik zo'n twaalf of dertien jaar geleden

eens kijken of er een manier was

if there was any way

that I could reclaim the heart of my own Jewish tradition,

waarmee ik het hart van mijn eigen Joodse traditie kon terugeisen

to help make it meaningful and purposeful again

om die weer betekenisvol en doelgericht te maken

in a world on fire.

in een wereld die in brand staat.

I started to wonder,

Ik vroeg me af:

what if we could harness some of the great minds of our generation

wat als we een paar slimme koppen van onze generatie zouden inschakelen

and think in a bold and robust and imaginative way again

om op een dappere, krachtige en creatieve manier na te denken

over hoe de volgende herneming van het religieuze leven eruit zou zien?

about what the next iteration of religious life would look like?

Now, we had no money, no space, no game plan,

We hadden geen geld, geen ruimte en geen strategie,

but we did have email.

maar we hadden wel e-mail.

So my friend Melissa and I sat down and we wrote an email

Dus mijn vriendin Melissa en ik schreven samen een e-mail

which we sent out to a few friends and colleagues.

die we naar een paar vrienden en collega's stuurden.

It basically said this:

Dit stond erin:

"Before you bail on religion,

"Voordat je religie opgeeft,

why don't we come together this Friday night

zullen we aankomende vrijdagavond samenkomen en kijken

and see what we might make of our own Jewish inheritance?"

wat we kunnen maken van ons eigen Joodse erfgoed?"

We hoped maybe 20 people would show up.

We hoopten dat er misschien twintig mensen zouden komen.

It turned out 135 people came.

Er kwamen er 135.

Cynische mensen, zoekende mensen,

They were cynics and seekers,

atheists and rabbis.

atheïsten en rabbijnen.

Many people said that night that it was the first time

Velen van hen zeiden dat het voor het eerst in hun leven was

that they had a meaningful religious experience in their entire lives.

dat ze een betekenisvolle, religieuze ervaring hadden meegemaakt.

En dus besloot ik tot de enige rationele actie

And so I set out to do the only rational thing

that someone would do in such a circumstance:

voor iemand in zo'n situatie.

I quit my job and tried to build this audacious dream,

Ik nam ontslag en probeerde deze gedurfde droom op te zetten,

a reinvented, rethought religious life

een heruitgevonden, heroverwogen religieus leven.

which we called "IKAR,"

We noemden het "IKAR",

which means "the essence" or "the heart of the matter."

wat "de essentie" of "het hart van iets" betekent.

Now, IKAR is not alone

IKAR staat niet alleen

in het religieuze landschap van vandaag de dag.

out there in the religious landscape today.

There are Jewish and Christian and Muslim and Catholic religious leaders,

Er zijn joodse, christelijke, islamitische en katholieke religieuze leiders,

many of them women, by the way,

onder wie trouwens veel vrouwen,

who have set out to reclaim the heart of our traditions,

die de kern van onze tradities willen terugeisen en die geloven

who firmly believe that now is the time for religion to be part of the solution.

dat nu het moment is voor religie om onderdeel van de oplossing te zijn.

We are going back into our sacred traditions

We gaan terug naar onze heilige tradities

en erkennen dat al onze tradities het rauwe materiaal bevatten

and recognizing that all of our traditions

contain the raw material to justify violence and extremism,

om geweld en extremisme te rechtvaardigen

en tevens het rauwe materiaal bevatten om compassie,

and also contain the raw material to justify compassion,

samenleven en goedwillendheid te rechtvaardigen.

coexistence and kindness --

that when others choose to read our texts as directives for hate and vengeance,

Zodat wanneer anderen onze teksten willen lezen

als richtlijnen voor haat en vergelding, wij kunnen kiezen om diezelfde teksten

we can choose to read those same texts

as directives for love and for forgiveness.

te lezen als richtlijnen voor liefde en vergiffenis.

Ik heb ontdekt dat in gemeenschappen

I have found now

in communities as varied as Jewish indie start-ups on the coasts

variërend van joodse indie startups aan de kust,

to a woman's mosque,

tot aan de moskee van een vrouw,

to black churches in New York and in North Carolina,

tot aan zwarte kerken in New York en North Carolina,

to a holy bus loaded with nuns

tot aan een heilige bus vol nonnen

that traverses this country with a message of justice and peace,

die dit land doorkruist met een boodschap van rechtvaardigheid en vrede,

dat er een gedeeld religieus ethos bestaat

that there is a shared religious ethos

that is now emerging in the form of revitalized religion in this country.

dat nu in dit land opkomt in de vorm van opgefriste religie.

And while the theologies and the practices vary very much

En hoewel het gedachtegoed en de rituelen onderling enorm verschillen

between these independent communities,

tussen deze onafhankelijke gemeenschappen

what we can see are some common, consistent threads between them.

zien we dat er onderling gemeenschappelijke lijnen lopen.

I'm going to share with you four of those commitments now.

Ik wil vier van die geloften met jullie delen.

The first is wakefulness.

De eerste is waakzaamheid.

We live in a time today

We leven in een tijd

in which we have unprecedented access

waarin we ongekende toegang hebben

to information about every global tragedy

tot informatie over elke tragedie ter wereld

die in elke uithoek van de aarde plaatsvindt.

that happens on every corner of this Earth.

Within 12 hours, 20 million people

Binnen twaalf uur zagen twintig miljoen mensen

saw that image of Aylan Kurdi's little body

het beeld van het kleine lichaam van Aylan Kurdi

washed up on the Turkish shore.

dat was aangespoeld op de Turkse kust.

We all saw this picture.

We zagen allemaal deze foto.

We saw this picture of a five-year-old child

We zagen deze foto van een vijfjarig kind dat

pulled out of the rubble of his building in Aleppo.

uit het puin van zijn gebouw in Aleppo was gehaald.

And once we see these images,

Na het zien van deze beelden

we are called to a certain kind of action.

worden we opgeroepen tot een bepaald soort actie.

My tradition tells a story of a traveler who is walking down a road

Mijn traditie heeft een verhaal over een reiziger die over een weg loopt

when he sees a beautiful house on fire,

en een prachtig huis ziet dat in brand staat.

and he says, "How can it be that something so beautiful would burn,

Hij zegt: "Hoe kan zoiets moois in brand staan

terwijl het niemand lijkt te bekommeren?"

and nobody seems to even care?"

So too we learn that our world is on fire,

Precies zo ontdekken wij dat de wereld in brand staat

and it is our job to keep our hearts and our eyes open,

en dat het onze taak is om onze harten en ogen open te houden

and to recognize that it's our responsibility

en te erkennen dat het onze verantwoordelijkheid is

om te helpen de brand te blussen.

to help put out the flames.

This is extremely difficult to do.

Dat is enorm moeilijk om te doen.

Psychologists tell us that the more we learn about what's broken in our world,

Psychologen zeggen dat hoe meer we beseffen wat er mis is met onze wereld,

the less likely we are to do anything.

hoe minder we in actie zullen komen.

It's called psychic numbing.

Dat heet geestelijke verlamming.

We just shut down at a certain point.

Op een bepaald moment sluiten we onszelf gewoon af.

Well, somewhere along the way, our religious leaders forgot

Maar ergens zijn onze religieuze leiders vergeten

that it's our job to make people uncomfortable.

dat het onze taak is om mensen ongemakkelijk te maken,

It's our job to wake people up,

het onze taak is om mensen wakker te schudden

to pull them out of their apathy

en ze uit hun onverschilligheid te halen

and into the anguish,

en ze in het leed te storten

and to insist that we do what we don't want to do

en erop aan te dringen dat we doen wat we niet willen doen

and see what we do not want to see.

en zien wat we niet willen zien.

Because we know that social change only happens --

Want we weten dat sociale verandering alleen gebeurt --

(Applause)

when we are awake enough to see that the house is on fire.

(Applaus)

wanneer we wakker genoeg zijn om te zien dat het huis in brand staat.

The second principle is hope,

De tweede gelofte is hoop

and I want to say this about hope.

en daarover zeg ik graag dit.

Hope is not naive,

Hoop is niet naïef

and hope is not an opiate.

en hoop is geen opium.

Hope may be the single greatest act of defiance

Hoop zou zelfs de grootste daad kunnen zijn van opstandigheid

against a politics of pessimism

tegen een politiek van pessimisme

and against a culture of despair.

en tegen een cultuur van wanhoop.

Because what hope does for us

Want hoop haalt ons uit de doos,

is it lifts us out of the container

die ons vasthoudt en

that holds us and constrains us from the outside,

alles van buiten afweert,

and says, "You can dream and think expansively again.

en zegt: "Je kunt weer dromen en vrijuit denken.

That they cannot control in you."

Dat kunnen zij in jou niet beheersen."

I saw hope made manifest in an African-American church

Ik zag afgelopen zomer hoop opleven

in een Afro-Amerikaanse kerk in de South Side van Chicago,

in the South Side of Chicago this summer,

waar ik heen ging met mijn meisje,

where I brought my little girl,

who is now 13

die nu dertien

en iets groter is dan ik,

and a few inches taller than me,

om mijn vriend eerwaarde Otis Moss te horen preken.

to hear my friend Rev. Otis Moss preach.

That summer, there had already been 3,000 people shot

Die zomer waren er al

3.000 mensen neergeschoten tussen januari en juli in Chicago.

between January and July in Chicago.

We gingen de kerk binnen en hoorden eerwaarde Moss preken

We went into that church and heard Rev. Moss preach,

and after he did,

en daarna stond een koor

this choir of gorgeous women, 100 women strong,

van 100 prachtige vrouwen op

stood up and began to sing.

en begon te zingen.

"I need you. You need me.

"Ik heb je nodig. Jij hebt mij nodig.

Ik hou van je. Ik heb je nodig om te overleven."

I love you. I need you to survive."

And I realized in that moment

En op dat moment besefte ik

that this is what religion is supposed to be about.

dat dit is waar religie om zou moeten draaien.

Het moet erom gaan om mensen betekenis terug te geven,

It's supposed to be about giving people back a sense of purpose,

a sense of hope,

een gevoel van hoop,

a sense that they and their dreams fundamentally matter in this world

een gevoel dat zij en hun dromen van essentieel belang zijn

in deze wereld die hun vertelt dat ze er niet toe doen.

that tells them that they don't matter at all.

The third principle is the principle of mightiness.

De derde gelofte is het principe van machtigheid.

There's a rabbinic tradition that we are to walk around

Er is een rabbijnse traditie waarbij we moeten rondlopen

with two slips of paper in our pockets.

met twee papiertjes in onze zakken.

One says, "I am but dust and ashes."

Op de ene staat: "Ik ben alleen stof en as."

Het draait niet alleen om mij.

It's not all about me.

I can't control everything, and I cannot do this on my own.

Ik heb niet alles onder controle en ik kan dit niet alleen doen.

The other slip of paper says, "For my sake the world was created."

Op het andere papiertje staat: "De wereld is voor mij geschapen."

Which is to say it's true that I can't do everything,

Het is inderdaad zo dat ik niet alles kan doen,

maar ik kan wel íets doen.

but I can surely do something.

Ik kan vergeven.

I can forgive.

I can love.

Ik kan liefhebben.

I can show up.

Ik kan komen opdagen.

Ik kan protesteren.

I can protest.

I can be a part of this conversation.

Ik kan onderdeel uitmaken van dit gesprek.

We even now have a religious ritual,

Ook nu hebben we een religieus ritueel,

a posture,

een lichaamshouding,

dat de paradox tussen machteloosheid en macht laat zien.

that holds the paradox between powerlessness and power.

In the Jewish community,

In de joodse gemeenschap is de enige tijd in het jaar

the only time of year that we prostrate fully to the ground

dat we ons volledig uitstrekken op de grond

is during the high holy days.

tijdens de Hoge Feestdagen.

Het is een teken van volledige onderdanigheid.

It's a sign of total submission.

Now in our community, when we get up off the ground,

Nu, in onze gemeenschap, wanneer we weer opstaan,

we stand with our hands raised to the heavens,

staan we met onze handen opgeheven naar de hemel

and we say, "I am strong, I am mighty, and I am worthy.

en zeggen we: "Ik ben sterk, ik ben machtig en ik ben waardig.

Ik kan niet alles doen, maar ik kan wel iets doen."

I can't do everything, but I can do something."

In a world that conspires to make us believe that we are invisible

In een wereld die samenzweert om ons te laten denken dat we

onzichtbaar en impotent zijn,

and that we are impotent,

religious communities and religious ritual

kunnen religieuze gemeenschappen en religieuze rituelen

can remind us that for whatever amount of time we have here on this Earth,

ons eraan herinneren dat hoeveel tijd we hier op aarde ook mogen hebben,

whatever gifts and blessings we were given,

welke geschenken en zegeningen,

en welke middelen we ook hebben,

whatever resources we have,

we can and we must use them

dat we deze kunnen en moeten gebruiken

om de wereld een stukje rechtvaardiger

to try to make the world a little bit more just

and a little bit more loving.

en een beetje meer liefhebbend te maken.

The fourth and final is interconnectedness.

De vierde en laatste gelofte is verbondenheid.

A few years ago, there was a man walking on the beach in Alaska,

Een paar jaar geleden was een man op een strand in Alaska aan het wandelen

when he came across a soccer ball

toen hij een voetbal vond

met Japanse letters erop.

that had some Japanese letters written on it.

He took a picture of it and posted it up on social media,

Hij nam er een foto van en zette deze op sociale media

en een Japanse tiener nam contact met hem op.

and a Japanese teenager contacted him.

He had lost everything in the tsunami that devastated his country,

Hij had alles verloren in de tsunami die zijn land verwoest had,

but he was able to retrieve that soccer ball

maar hij kreeg die voetbal terug,

after it had floated all the way across the Pacific.

nadat deze de hele Stille Oceaan overgestoken was.

How small our world has become.

Onze wereld is zo klein geworden.

Het is zo moeilijk voor ons om te beseffen

It's so hard for us to remember how interconnected we all are

hoe verbonden we allemaal zijn als mensen.

as human beings.

And yet, we know

En toch weten we dat het de systemen van onderdrukking zijn

that it is systems of oppression

that benefit the most from the lie of radical individualism.

die het meest hun voordeel doen

met de leugen van het radicale individualisme.

Let me tell you how this works.

Ik zal je vertellen hoe dat werkt.

I'm not supposed to care

Ik word niet geacht iets te geven

when black youth are harassed by police,

wanneer de politie zwarte jongeren lastigvalt,

because my white-looking Jewish kids

omdat mijn blanke, joodse kinderen waarschijnlijk nooit worden aangehouden

probably won't ever get pulled over for the crime of driving while black.

voor de misdaad van autorijden als zwart persoon.

Nou, mooi niet, want dit is ook míjn probleem.

Well, not so, because this is also my problem.

En raad eens? Transfobie, Islamofobie en racisme

And guess what? Transphobia and Islamophobia

and racism of all forms, those are also all of our problems.

in alle soorten en maten zijn ook allemaal onze problemen.

And so too is anti-Semitism all of our problems.

En zo is ook het antisemitisme ons probleem.

Because Emma Lazarus was right.

Want Emma Lazarus had gelijk.

(Applause)

(Applaus)

Emma Lazarus was right when she said until all of us are free,

Emma Lazarus had gelijk, toen ze zei dat niemand van ons vrij zal zijn

we are none of us free.

tot wij allemaal vrij zijn.

We are all in this together.

Dit gaat ons allemaal aan.

And now somewhere at the intersection of these four trends,

En ergens in het kruispunt van deze vier trends,

of wakefulness and hope and mightiness and interconnectedness,

van waakzaamheid en hoop en machtigheid en verbondenheid,

bloeit een diverse geloofsbeweging voor rechtvaardigheid op in dit land,

there is a burgeoning, multifaith justice movement in this country

that is staking a claim on a countertrend,

bakent zijn terrein af tegenover een contrabeweging

saying that religion can and must be a force for good in the world.

met de boodschap dat religie

een kracht van het goede kan en moet zijn in de wereld.

Our hearts hurt from the failed religion of extremism,

Ons hart lijdt onder de mislukte religie van het extremisme

en we verdienen meer dan de mislukte religie van het 'routinisme'.

and we deserve more than the failed religion of routine-ism.

It is time for religious leaders and religious communities

Het is tijd dat onze religieuze leiders en religieuze gemeenschappen

to take the lead in the spiritual and cultural shift

het voortouw nemen in de spirituele en culturele verschuiving

that this country and the world so desperately needs --

die dit land en deze wereld zo ontzettend hard nodig hebben.

Een verschuiving richting liefde,

a shift toward love,

toward justice, toward equality and toward dignity for all.

richting rechtvaardigheid, gelijkheid en waardigheid voor iedereen.

I believe that our children deserve no less than that.

Ik geloof dat onze kinderen niet minder dan dat verdienen.

Dankjewel.

Thank you.

(Applause)

(Applaus)