We the People, and the Republic we must reclaim | Lawrence Lessig

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Vertaald door: Marnix van der Beek Nagekeken door: Els De Keyser

Once upon a time,

Er was eens...

there was a place called Lesterland.

een land genaamd Lesterland.

Now Lesterland looks a lot like the United States.

Lesterland lijkt erg op de Verenigde Staten.

Like the United States, it has about 311 million people,

Net als de VS heeft het 311 miljoen inwoners.

and of that 311 million people,

en van die 311 miljoen,

it turns out 144,000 are called Lester.

heten er 144.000 Lester.

If Matt's in the audience,

Als Matt hier in het publiek zit,

I just borrowed that, I'll return it in a second,

ik leen hem even, je krijgt hem zo terug

this character from your series.

dit personage uit je serie.

So 144,000 are called Lester,

144.000 heten dus Lester,

which means about .05 percent is named Lester.

dit betekent dat 0,05 procent Lester heet.

Now, Lesters in Lesterland have this extraordinary power.

Nu is het zo dat Lesters in Lesterland een special gave hebben.

There are two elections every election cycle in Lesterland.

Er zijn twee verkiezingen bij elke verkiezingscyclus in Lesterland.

One is called the general election.

De ene is de algemene verkiezingen.

The other is called the Lester election.

De andere de Lesterverkiezingen.

And in the general election, it's the citizens who get to vote,

Bij de algemene verkiezingen mogen de burgers stemmen

but in the Lester election, it's the Lesters who get to vote.

maar bij de Lesterverkiezingen, zijn het de Lesters die mogen stemmen.

And here's the trick.

Er is één voorwaarde.

In order to run in the general election,

Om mee te doen aan de algemene verkiezingen,

you must do extremely well

moet je het heel goed doen bij de Lesterverkiezingen.

in the Lester election.

moet je het heel goed doen bij de Lesterverkiezingen.

You don't necessarily have to win, but you must do extremely well.

Je hoeft niet per se te winnen, maar je moet het wel heel goed presteren.

Now, what can we say about democracy in Lesterland?

Wat kunnen we zeggen over democratie in Lesterland?

What we can say, number one,

We kunnen ten eerste zeggen,

as the Supreme Court said in Citizens United,

zoals het Hooggerechtshof in de zaak 'Citizens United' zei,

that people have the ultimate influence over elected officials,

dat het volk uiteindelijk beslist over wie er verkozen wordt,

because, after all, there is a general election,

want er zijn tenslotte algemene verkiezingen,

but only after the Lesters have had their way

maar pas nadat de Lesters hun gang zijn gegaan

with the candidates who wish to run in the general election.

met de kandidaten die mee willen doen aan die verkiezingen.

And number two, obviously, this dependence upon the Lesters

En ten tweede, natuurlijk, de afhankelijkheid van deze Lesters

is going to produce a subtle, understated,

zal bijdragen aan een subtiele, lichte,

we could say camouflaged, bending

we zouden kunnen zeggen gecamoufleerde neiging

to keep the Lesters happy.

om de Lesters tevreden te houden.

Okay, so we have a democracy, no doubt,

Dus er is zeker sprake van een democratie,

but it's dependent upon the Lesters

maar deze is afhankelijk van de Lesters

and dependent upon the people.

en afhankelijk van het volk.

It has competing dependencies,

Er zijn concurrerende belangen

we could say conflicting dependencies,

of zelfs tegenstrijdige belangen

depending upon who the Lesters are.

afhankelijk van wie de Lesters zijn.

Okay. That's Lesterland.

Ok. Dus dat is Lesterland.

Now there are three things I want you to see now that I've described Lesterland.

Ik wil drie dingen laten zien nu ik Lesterland beschreven heb.

Number one, the United States is Lesterland.

Ten eerste, de VS is Lesterland.

The United States is Lesterland.

Ten eerste, de VS is Lesterland.

The United States also looks like this, also has two elections,

De VS ziet er ook zo uit, heeft ook twee verkiezingen,

one we called the general election,

de een noemen we de algemene verkiezingen

the second we should call the money election.

de tweede noemen de geldverkiezing.

In the general election, it's the citizens who get to vote,

Bij de algemene verkiezingen zijn het de burgers die stemmen

if you're over 18, in some states if you have an ID.

als ouder bent dan 18 in sommige staten als je een identiteitsbewijs hebt.

In the money election, it's the funders who get to vote,

Bij de geldverkiezing zijn het de financiers die stemmen

the funders who get to vote, and just like in Lesterland,

en net als in Lesterland

the trick is, to run in the general election,

is de voorwaarde om bij de algemene verkiezingen mee te doen,

you must do extremely well in the money election.

moet je het heel erg goed doen bij de geldverkiezingen.

You don't necessarily have to win. There is Jerry Brown.

Je hoeft niet per se te winnen. Kijk naar Jerry Brown.

But you must do extremely well.

Maar je moet het heel erg goed doen.

And here's the key: There are just as few relevant funders

En de kern is: er zijn net zo weinig wezenlijke financiers

in USA-land as there are Lesters in Lesterland.

in VS-land als er Lesters zijn in Lesterland.

Now you say, really?

Nu zul je zeggen, echt waar?

Really .05 percent?

Echt? 0,05 procent?

Well, here are the numbers from 2010:

DIt zijn de cijfers voor 2010:

.26 percent of America

0,26 procent van Amerika

gave 200 dollars or more to any federal candidate,

gaf 200 dollar of meer aan een landelijke kandidaat,

.05 percent gave the maximum amount to any federal candidate,

0,05 procent gaf het maximale bedrag aan een landelijke kandidaat

.01 percent -- the one percent of the one percent --

0,01 procent -dat is 1 procent van 1 procent-

gave 10,000 dollars or more to federal candidates,

gaf 10.000 dollar of meer aan een landelijke kandidaat.

and in this election cycle, my favorite statistic

Bij de huidige verkiezingen -- mijn favoriete statistiek --

is .000042 percent

gaven 0,000042 procent

— for those of you doing the numbers, you know that's 132 Americans —

-- voor wie meerekent, dat zijn dus 132 Amerikanen --

gave 60 percent of the Super PAC money spent

60 procent van alle financiële steun voor kandidaten

in the cycle we have just seen ending.

in de verkiezingsronde die onlangs is afgelopen.

So I'm just a lawyer, I look at this range of numbers,

Ik ben slechts een advocaat, ik kijk naar die reeks getallen

and I say it's fair for me to say

en ik denk dat ik wel mag zeggen

it's .05 percent who are our relevant funders in America.

dat het 0,05 procent is die wezenlijk financieel bijdraagt in Amerika.

In this sense, the funders are our Lesters.

In die zin, zijn de financiers onze Lesters.

Now, what can we say about this democracy in USA-land?

Wat kunnen we zeggen over democratie in VS-land?

Well, as the Supreme Court said in Citizens United,

Zoals het Hooggerechtshof zei in de zaak 'Citizens United',

we could say, of course the people have the ultimate influence

kunnen we zeggen dat het volk uiteindelijk beslist

over the elected officials. We have a general election,

over gekozen vertegenwoordigers. Er zijn algemene verkiezingen,

but only after the funders have had their way

maar pas na dat de financiers hun gang konden gaan

with the candidates who wish to run in that general election.

met de kandidaten die willen meedoen aan die algemene verkiezing.

And number two, obviously,

En ten tweede, uiteraard,

this dependence upon the funders

deze afhankelijkheid van de financiers

produces a subtle, understated, camouflaged bending

zorgt voor een subtiel, licht, gecamoufleerde neiging

to keep the funders happy.

om de financiers tevreden te houden.

Candidates for Congress and members of Congress

Kandidaten voor het Congres en leden van het Congres

spend between 30 and 70 percent of their time

besteden 30 tot 70 procent van hun tijd

raising money to get back to Congress

om geld in te zamelen om herkozen te worden

or to get their party back into power,

of hun partij weer aan de macht te krijgen.

and the question we need to ask is, what does it do to them,

De vraag die we moeten stellen is: wat doet dit met hen,

these humans, as they spend their time

deze mensen, als zij hun tijd besteden

behind the telephone, calling people they've never met,

aan de telefoon, met mensen die ze nooit hebben ontmoet

but calling the tiniest slice of the one percent?

met het kleinste stukje van 1 procent?

As anyone would, as they do this,

Zoals bij iedereen, ontwikkelen ze hierbij een zesde zintuig, een constant bewustzijn

they develop a sixth sense, a constant awareness

Zoals bij iedereen, ontwikkelen ze hierbij een zesde zintuig, een constant bewustzijn

about how what they do might affect their ability to raise money.

over hoe dit invloed heeft op de kans om geld binnen te halen.

They become, in the words of "The X-Files,"

Ze worden, om het met 'The X-files' te zeggen,

shape-shifters, as they constantly adjust their views

gedaanteverwisselaars, die constant hun standpunten aanpassen

in light of what they know will help them to raise money,

op basis van wat zij weten dat hun zal helpen om geld in te zamelen,

not on issues one to 10,

niet voor kwestie 1 tot 10

but on issues 11 to 1,000.

maar voor kwestie 11 tot 1000.

Leslie Byrne, a Democrat from Virginia,

Leslie Byrne, een Democraat uit Virginia,

describes that when she went to Congress,

beschrijft dat toen zij lid van het Congres werd

she was told by a colleague, "Always lean to the green."

haar door een collega werd verteld: "Altijd voor groen gaan."

Then to clarify, she went on,

En voor de duidelijkheid, zei ze erbij:

"He was not an environmentalist." (Laughter)

"Hij was geen milieuactivist." (Gelach)

So here too we have a democracy,

Dus, ook hier hebben we een democratie,

a democracy dependent upon the funders

afhankelijk van de financiers

and dependent upon the people,

en afhankelijk van het volk,

competing dependencies,

concurrerende afhankelijkheden

possibly conflicting dependencies

mogelijk tegenstrijdige afhankelijkheden

depending upon who the funders are.

afhankelijk van wie de financiers zijn.

Okay, the United States is Lesterland, point number one.

De VS is Lesterland, dat is punt één.

Here's point number two.

En dit is punt nummer twee.

The United States is worse than Lesterland,

De VS is erger dan Lesterland,

worse than Lesterland because you can imagine in Lesterland

erger omdat je je voor kunt stellen

if we Lesters got a letter from the government that said,

als alle Lesters een brief krijgen van de regering waarin staat:

"Hey, you get to pick who gets to run in the general election,"

"Jij mag beslissen wie er mee doet met de algemene verkiezingen."

we would think maybe of a kind of aristocracy of Lesters.

kunnen we wellicht nog denken aan een soort aristocratie van Lesters.

You know, there are Lesters from every part of social society.

Want er zijn Lesters uit alle delen van de maatschappij.

There are rich Lesters, poor Lesters, black Lesters, white Lesters,

Er zijn rijke Lesters, arme Lesters, zwarte Lesters, witte Lesters,

not many women Lesters, but put that to the side for one second.

niet veel vrouwelijke Lesters, maar laten we dat even vergeten.

We have Lesters from everywhere. We could think,

We hebben allerlei Lesters. We kunnen denken:

"What could we do to make Lesterland better?"

"Wat kunnen we doen om Lesterland beter te maken?"

It's at least possible the Lesters would act for the good of Lesterland.

Het is nog mogelijk dat de Lesters in het belang van Lesterland zullen handelen.

But in our land, in this land, in USA-land,

Maar in ons land, in dit land, in VS-land,

there are certainly some sweet Lesters out there,

zijn er zeker een paar lieve Lesters

many of them in this room here today,

velen van hen in de zaal vandaag,

but the vast majority of Lesters act for the Lesters,

maar de grote meerderheid van Lesters, handelt in het belang van de Lesters.

because the shifting coalitions that are comprising the .05 percent

Want de wisselende groep die de 0,05 uitmaakt,

are not comprising it for the public interest.

doen dat niet voor het algemeen belang.

It's for their private interest. In this sense, the USA is worse than Lesterland.

Het is voor hun private belang. In die zin is de VS slechter dan Lesterland.

And finally, point number three:

En als laatste, punt drie.

Whatever one wants to say about Lesterland,

Wat je ook wilt zeggen over Lesterland,

against the background of its history, its traditions,

tegen de achtergrond van zijn historie, zijn tradities

in our land, in USA-land, Lesterland is a corruption,

in ons land, in VS-land, is Lesterland een corruptie.

a corruption.

in ons land, in VS-land, is Lesterland een corruptie.

Now, by corruption I don't mean brown paper bag cash

Met corruptie bedoel ik niet grote zakken geld

secreted among members of Congress.

weggestopt bij leden van het Congres.

I don't mean Rod Blagojevich sense of corruption.

Ik bedoel niet Rod Blagojevich-achtige corruptie.

I don't mean any criminal act.

Ik bedoel geen criminele feiten.

The corruption I'm talking about is perfectly legal.

De corruptie waar ik het over heb, is volledig legaal.

It's a corruption relative to the framers' baseline for this republic.

Het is corruptie ten aanzien van de beginselen van de Stichters van deze republiek.

The framers gave us what they called a republic,

De Stichters gaven ons wat zij noemden een republiek,

but by a republic they meant a representative democracy,

maar met republiek bedoelden ze een representatieve democratie.

and by a representative democracy, they meant a government,

en met representatieve democratie bedoelden ze een regering,

as Madison put it in Federalist 52, that would have a branch

zoals Madison in Federalist 52 zei, die een tak zou hebben

that would be dependent upon the people alone.

volledig afhankelijk is van het volk alleen.

So here's the model of government.

Dus dit is het model voor het bestuur.

They have the people and the government

Je hebt het volk en de regering

with this exclusive dependency,

met hun exclusieve afhankelijkheid,

but the problem here is that Congress has evolved a different dependence,

maar het Congres heeft zich ontwikkeld naar een andere afhankelijkheid

no longer a dependence upon the people alone,

niet langer van het volk alleen

increasingly a dependence upon the funders.

maar steeds meer van de financiers.

Now this is a dependence too,

Dit is ook een afhankelijkheid,

but it's different and conflicting from a dependence upon the people alone

maar anders en strijdig met die van het volk alleen,

so long as the funders are not the people.

zo lang de financiers niet het volk zijn.

This is a corruption.

Dit is corruptie.

Now, there's good news and bad news about this corruption.

Er is goed en slecht nieuws over deze corruptie.

One bit of good news is that it's bipartisan,

Het goede is onder andere dat het van twee partijen komt:

equal-opportunity corruption.

gelijke-kansen-corruptie.

It blocks the left on a whole range of issues that we on the left really care about.

Het blokkeert de linkerkant op veel punten die wij op links erg belangrijk vinden.

It blocks the right too, as it makes

Het blokkeert ook de rechterkant, omdat het

principled arguments of the right increasingly impossible.

de principiële denkbeelden van rechts steeds meer onmogelijk maakt.

So the right wants smaller government.

Rechts wil een kleine overheid.

When Al Gore was Vice President, his team had an idea

Toen Al Gore vicepresident was, had zijn team een idee

for deregulating a significant portion of the telecommunications industry.

om een groot deel van de telecomindustrie te dereguleren.

The chief policy man took this idea to Capitol Hill,

De belangrijkste beleidsman ging naar Capitol Hill met dit idee

and as he reported back to me,

en hij kwam terug en vertelde me

the response was, "Hell no!

dat hun antwoord was: "Absoluut niet!

If we deregulate these guys,

Als we deze gasten dereguleren,

how are we going to raise money from them?"

hoe kunnen we dan nog geld bij ze ophalen?"

This is a system that's designed to save the status quo,

Dit systeem is erop gericht om de status quo in stand te houden

including the status quo of big and invasive government.

inclusief de status quo van een groot en omvattende overheid.

It works against the left and the right,

Het werkt tegen links en rechts,

and that, you might say, is good news.

en dat, zou je kunnen zeggen, is goed nieuws.

But here's the bad news.

Maar hier komt het slechte nieuws.

It's a pathological, democracy-destroying corruption,

Het is een pathologische, democratie-vernietigende corruptie,

because in any system

want in elke systeem

where the members are dependent upon

waar de leden afhankelijk zijn van

the tiniest fraction of us for their election,

een miniem deel van ons voor hun verkiezing,

that means the tiniest number of us,

betekent dat, dat dat minieme deel van ons

the tiniest, tiniest number of us,

dat aller-allerkleinste deel van ons,

can block reform.

hervormingen kan blokkeren.

I know that should have been, like, a rock or something.

Dat had misschien een rots moeten zijn ofzoiets.

I can only find cheese. I'm sorry. So there it is.

Ik kon alleen een blok kaas vinden. Sorry.

Block reform.

Hervorming blokkeren.

Because there is an economy here, an economy of influence,

Want er is een economie, een economie van invloed

an economy with lobbyists at the center

met de lobbyisten in het midden

which feeds on polarization.

die leeft van polarisatie.

It feeds on dysfunction.

Ze leeft van slecht functioneren.

The worse that it is for us,

Hoe slechter het voor ons is,

the better that it is for this fundraising.

hoe beter voor het binnenhalen van geld.

Henry David Thoreau: "There are a thousand hacking

Henry David Thoreau: "Er zijn duizend mensen die inhakken

at the branches of evil to one who is striking at the root."

op de takken van het kwaad voor elke mens die inhakt op de wortels."

This is the root.

Dit is de wortel.

Okay, now, every single one of you knows this.

Iedereen van jullie weet dit.

You couldn't be here if you didn't know this, yet you ignore it.

Je zou hier niet zijn als je dit niet wist, toch negeer je het.

You ignore it. This is an impossible problem.

Je negeert het. Het is een onmogelijk probleem.

You focus on the possible problems,

Je focust op de oplosbare problemen,

like eradicating polio from the world,

zoals polio uit de wereld helpen,

or taking an image of every single street across the globe,

of foto's maken van elke straat in de hele wereld,

or building the first real universal translator,

of de eerste echte universele vertaler bouwen,

or building a fusion factory in your garage.

of een kernfusiefabriek maken in je garage.

These are the manageable problems, so you ignore —

Dit zijn de oplosbare problemen, dus je negeert

(Laughter) (Applause) —

(Gelach) (Applaus)

so you ignore this corruption.

dus je negeert deze corruptie.

But we cannot ignore this corruption anymore.

Maar we kunnen deze corruptie niet langer negeren.

(Applause)

(Applaus)

We need a government that works.

We hebben een bestuur nodig dat werkt.

And not works for the left or the right,

En niet voor links of voor rechts,

but works for the left and the right,

maar voor zowel links als rechts,

the citizens of the left and right,

de burger van links en van rechts,

because there is no sensible reform possible

want er is geen echte hervorming mogelijk

until we end this corruption.

tot we een eind maken aan deze corruptie.

So I want you to take hold, to grab the issue you care the most about.

Ik wil dat je de kwestie neemt die je het meest belangrijk vindt.

Climate change is mine, but it might be financial reform

Voor mij is dat klimaatverandering, maar het kan ook financiële hervorming zijn.

or a simpler tax system or inequality.

of een simpeler belastingsysteem, of ongelijkheid.

Grab that issue, sit it down in front of you,

Neem die kwestie en ga er recht voor zitten,

look straight in its eyes, and tell it there is no Christmas this year.

kijk het recht in de ogen en zeg dat er dit jaar geen Kerst komt.

There will never be a Christmas.

Er zal nooit meer Kerst zijn.

We will never get your issue solved

We zullen je probleem nooit oplossen

until we fix this issue first.

tot we dit probleem eerst oplossen.

So it's not that mine is the most important issue. It's not.

Het is dus niet zo dat mijn kwestie het belangrijkste is. Dat is het niet.

Yours is the most important issue, but mine is the first issue,

Het jouwe is het meeste belangrijk, maar dat van mij is het eerste probleem,

the issue we have to solve before we get to fix

dat we eerst moeten oplossen voordat we kunnen werken aan wat jij belangrijk vindt.

the issues you care about.

dat we eerst moeten oplossen voordat we kunnen werken aan wat jij belangrijk vindt.

No sensible reform, and we cannot afford

Geen echte hervorming. We kunnen ons niet veroorloven

a world, a future, with no sensible reform.

een wereld te hebben, een toekomst, zonder echte hervormingen.

Okay. So how do we do it?

Hoe gaan we dat doen?

Turns out, the analytics here are easy, simple.

De logica is eigenlijk heel simpel.

If the problem is members spending an extraordinary

Als het probleem is dat leden te veel tijd besteden

amount of time fundraising from the tiniest slice of America,

om geld in te zamelen bij een miniem onderdeel van Amerika,

the solution is to have them spend less time fundraising

dan is de oplossing dat ze minder tijd besteden aan geld inzamelen,

but fundraise from a wider slice of Americans,

maar geld inzamelen bij een grotere groep Amerikanen,

to spread it out,

om het te verdelen,

to spread the funder influence so that we restore the idea

om de invloed van de financiers te verdelen, om het idee te herstellen

of dependence upon the people alone.

van afhankelijkheid van het volk alleen.

And to do this does not require a constitutional amendment,

Dit vereist geen wijziging van de grondwet,

changing the First Amendment.

geen aanpassing van het Eerste Amendement.

To do this would require a single statute,

Om dit te kunnen doen, is maar één wet nodig,

a statute establishing what we think of

een wet die de basis legt voor zogenaamde

as small dollar funded elections,

verkiezingen gefinancierd met kleine dollars, een wet voor burger-gefinancierde campagnes,

a statute of citizen-funded campaigns,

een verkiezing gefinancierd met kleine dollars, een wet voor burger-gefinancierde campagnes,

and there's any number of these proposals out there:

en er zijn al legio voorstellen voor zo'n wet:

Fair Elections Now Act,

de 'Fair Elections Now Act',

the American Anti-Corruption Act,

de 'American Anti-Corruption Act',

an idea in my book that I call the Grant and Franklin Project

een idee in mijn boek genaamd het 'Grant and Franklin Project'

to give vouchers to people to fund elections,

om mensen coupons te geven waarmee ze verkiezingen kunnen financieren

an idea of John Sarbanes called the Grassroots Democracy Act.

en idee van John Sarbanes genaamd 'Grassroots Democracy Act'.

Each of these would fix this corruption

Elk van deze ideeën zou de corruptie aanpakken

by spreading out the influence of funders to all of us.

door het verdelen van de invloed van financiers over ons allemaal.

The analytics are easy here.

De logica is simpel.

It's the politics that's hard, indeed impossibly hard,

Het is de politiek die moeilijk is, onmogelijk zelfs,

because this reform would shrink K Street,

omdat deze hervorming de lobbyindustrie zou doen krimpen.

and Capitol Hill, as Congressman Jim Cooper,

En Capitol Hill, zoals Congreslid Jim Cooper

a Democrat from Tennessee, put it,

een Democraat uit Tennessee, het zei,

has become a farm league for K Street, a farm league for K Street.

is verworden tot een opleidingscentrum voor de lobbyindustrie.

Members and staffers and bureaucrats have

Leden, staf en bureaucraten hebben

an increasingly common business model in their head,

steeds meer een bedrijfsmodel in hun hoofd

a business model focused on their life after government,

dat gericht is op hun leven na de overheid,

their life as lobbyists.

hun leven als lobbyisten.

Fifty percent of the Senate between 1998 and 2004

50 procent van de Senaat tussen 1998 en 2004

left to become lobbyists, 42 percent of the House.

vertrok en werd lobbyist, 42 procent van het Huis van Afgevaardigden.

Those numbers have only gone up,

Die aantallen gaan alleen maar omhoog.

and as United Republic calculated last April,

United Republic berekende, voor diegenen die ze konden natrekken, de gemiddelde salaristoename:

the average increase in salary for those who they tracked

United Republic berekende, voor diegenen die ze konden natrekken, de gemiddelde salaristoename:

was 1,452 percent.

1452 procent.

So it's fair to ask, how is it possible for them to change this?

Dus het is logisch om te vragen: hoe kunnen ze dit veranderen?

Now I get this skepticism.

Ik begrijp het scepticisme.

I get this cynicism. I get this sense of impossibility.

Ik begrijp het cynisme. Ik begrijp het gevoel van onmogelijkheid.

But I don't buy it.

Maar ik accepteer het niet.

This is a solvable issue.

Dit is een oplosbaar probleem.

If you think about the issues our parents tried to solve

Als je kijkt naar de problemen die onze ouders wilden oplossen

in the 20th century,

in de 20e eeuw:

issues like racism, or sexism,

kwesties zoals racisme of seksisme,

or the issue that we've been fighting in this century, homophobia,

of waar we tegen vechten in deze eeuw: homohaat,

those are hard issues.

dat zijn lastige kwesties.

You don't wake up one day no longer a racist.

Je bent niet van de ene op de andere dag geen racist meer.

It takes generations to tear that intuition, that DNA,

Het kost generaties om die intuïtie, dat DNA,

out of the soul of a people.

uit de aard van de mens te krijgen.

But this is a problem of just incentives, just incentives.

Maar het is een kwestie van de juiste stimulans.

Change the incentives, and the behavior changes,

Verander de stimulans, en het gedrag verandert.

and the states that have adopted small dollar funded systems

De staten waar kleinschalige financiering is doorgevoerd,

have seen overnight a change in the practice.

hebben meteen een omslag zien plaatsvinden.

When Connecticut adopted this system,

Toen Connecticut dit systeem introduceerde,

in the very first year, 78 percent of elected representatives

nam in het eerste jaar al, 78 procent van gekozen vertegenwoordigers

gave up large contributions and took small contributions only.

geen grote bijdragen meer aan en nam alleen kleinere bijdragen.

It's solvable,

Het is oplosbaar,

not by being a Democrat,

niet door een Democraat te zijn,

not by being a Republican.

of door Republikein te zijn.

It's solvable by being citizens, by being citizens,

Het is op te lossen door burger te zijn,

by being TEDizens.

door "TEDizen" te zijn.

Because if you want to kickstart reform,

Want als je verandering wilt aftrappen,

look, I could kickstart reform

-- ik zou het kunnen doen

at half the price of fixing energy policy,

voor de helft van de prijs die het kost om het energiebeleid op orde te krijgen.

I could give you back a republic.

Ik zou jullie een Republiek terug kunnen geven.

Okay. But even if you're not yet with me,

Zelfs als je het nu nog niet met me eens bent,

even if you believe this is impossible,

als je nog steeds denkt dat dit onmogelijk is,

what the five years since I spoke at TED has taught me

wat de vijf jaar sinds mijn TEDTalk me hebben geleerd,

as I've spoken about this issue again and again is,

terwijl ik telkens weer over deze kwestie sprak, is:

even if you think it's impossible, that is irrelevant.

zelfs als je denkt dat het onmogelijk is, is dat irrelevant.

Irrelevant.

Irrelevant.

I spoke at Dartmouth once, and a woman stood up after I spoke,

Ik sprak ooit eens aan Dartmouth, en na afloop kwam een vrouw naar me toe.

I write in my book, and she said to me,

Ik signeerde mijn boek en ze zei:

"Professor, you've convinced me this is hopeless. Hopeless.

"Professor, u heeft me ervan overtuigd dat dit hopeloos is.

There's nothing we can do."

Er is niets aan te doen."

When she said that, I scrambled.

Toen ze dat zei, schrok ik.

I tried to think, "How do I respond to that hopelessness?

Ik probeerde te bedenken "Hoe reageer ik op dat gevoel?

What is that sense of hopelessness?"

Vanwaar dat gevoel van hopeloosheid?"

And what hit me was an image of my six-year-old son.

Ik moest denken aan mijn zesjarige zoon.

And I imagined a doctor coming to me and saying,

Ik stelde me voor dat er een dokter zou komen die zegt:

"Your son has terminal brain cancer, and there's nothing you can do.

"Uw zoon heeft terminale hersenkanker en we kunnen er niets meer aan doen.

Nothing you can do."

Niets meer aan doen."

So would I do nothing?

Zou ik dan niets doen?

Would I just sit there? Accept it? Okay, nothing I can do?

Zou ik niks doen? Het accepteren? Ok, niks aan te doen?

I'm going off to build Google Glass.

Ik ga Google Glass ontwikkelen.

Of course not. I would do everything I could,

Natuurlijk niet. Ik zou alles in mijn macht doen,

and I would do everything I could because this is what love means,

en ik zou alle mogelijks doen, want dat is wat liefde is:

that the odds are irrelevant and that you do

dat de slaagkans er niet toe doet, dat je doet

whatever the hell you can, the odds be damned.

wat je ook maar kunt, ongeacht de kleine kans.

And then I saw the obvious link, because even we liberals

En toen zag ik de overduidelijke link, want zelfs wij liberalen

love this country.

houden van dit land.

(Laughter)

(Gelach)

And so when the pundits and the politicians

Dus als de experts en de politici

say that change is impossible,

zeggen dat verandering niet mogelijk is,

what this love of country says back is,

zegt onze vaderlandsliefde:

"That's just irrelevant."

"Dat doet er niet toe."

We lose something dear,

We verliezen iets dierbaars,

something everyone in this room loves and cherishes,

iets dat iedereen hier lief heeft en koestert,

if we lose this republic, and so we act

als we deze Republiek verliezen.

with everything we can to prove these pundits wrong.

Dus doen we alles wat we kunnen om te laten zien dat ze het mis hebben.

So here's my question:

Dus dit is mijn vraag:

Do you have that love?

heb jij die liefde?

Do you have that love?

heb jij die liefde?

Because if you do,

Want als dat zo is,

then what the hell are you, what are the hell are we doing?

wat doe je dan, wat doen wij dan, in godsnaam?

When Ben Franklin was carried from the constitutional convention

Toen Benjamin Franklin vertrok bij de Grondwettelijke Conventie

in September of 1787, he was stopped in the street by a woman who said,

in september 1778, vroeg een vrouw op straat hem:

"Mr. Franklin, what have you wrought?"

"Meneer Franklin, wat heeft u gecreëerd?"

Franklin said, "A republic, madam, if you can keep it."

Franklin zei: "Een republiek, mevrouw, als u ze in stand kan houden."

A republic. A representative democracy.

Een republiek. Een representatieve democratie.

A government dependent upon the people alone.

Een regering afhankelijk van het volk alleen.

We have lost that republic.

Wij hebben die republiek verloren.

All of us have to act to get it back.

Wij allen moeten zorgen dat deze terug komt.

Thank you very much.

Dankuwel.

(Applause)

(Applaus)

Thank you. Thank you. Thank you. (Applause)

Dankuwel. (Applaus)