Shekhar Kapur: We are the stories we tell ourselves

Vertaald door: Christel Foncke Nagekeken door: Els De Keyser

So, I was just asked to go and shoot this film called "Elizabeth."

Ik werd gevraagd om de film "Elizabeth" te maken.

And we're all talking about this great English icon and saying,

We zijn in gesprek over dit geweldige Engelse icoon en zeggen:

"She's a fantastic woman, she does everything.

"Ze is een fantastische vrouw. Ze doet alles.

How are we going to introduce her?"

Hoe gaan we haar voorstellen?"

So we went around the table with the studio and the producers and the writer,

We gingen rond de tafel zitten met de studio, de producenten en de schrijver,

and they came to me and said, "Shekhar, what do you think?"

en ze vroegen mij mening: "Shekhar, wat denk je?"

And I said, "I think she's dancing."

Ik zei: "Ik denk dat ze danst."

And I could see everybody looked at me,

Ik kon zien dat iedereen me aankeek.

somebody said, "Bollywood."

Iemand zei: "Bollywood."

The other said, "How much did we hire him for?"

De andere zei: "Hoeveel betalen we hem hiervoor?"

And the third said, "Let's find another director."

Een derde zei: "Laat ons een andere regisseur zoeken."

I thought I had better change.

Ik dacht dat ik maar beter kon veranderen.

So we had a lot of discussion on how to introduce Elizabeth,

We discussieerden lang over hoe Elizabeth voorgesteld moest worden.

and I said, "OK, maybe I am too Bollywood.

Ik zei: "Misschien ben ik te Bollywood.

Maybe Elizabeth, this great icon, dancing?

Elizabeth, dit grote symbool, dansend?

What are you talking about?"

Waar heb je het over?

So I rethought the whole thing,

Ik dacht er nog eens over na.

and then we all came to a consensus.

We bereikten een consensus.

And here was the introduction of this

Hier is de introductie van

great British icon called "Elizabeth."

dit grote Britse icoon "Elizabeth."

Leicester: May I join you, my lady?

Leicester: Mag ik meedoen, mevrouw?

Elizabeth: If it please you, sir.

Elizabeth: Als u dat graag wilt, mijnheer.

(Music)

(Muziek)

Shekhar Kapur: So she was dancing.

Shekhar Kapur: Dus ze danste.

So how many people who saw the film did not get

Iedereen die de film zag, begreep onmiddellijk

that here was a woman in love,

dat het hier om een verliefde vrouw ging,

that she was completely innocent

jeugdig en volledig onschuldig

and saw great joy in her life, and she was youthful?

en met grote vreugde in haar leven.

And how many of you did not get that?

Hoeveel van jullie begrepen dat niet?

That's the power of visual storytelling,

Dat is de kracht van verhalen vertellen via beelden.

that's the power of dance, that's the power of music:

Dat is de kracht van de dans. Dat is de kracht van muziek.

the power of not knowing.

De kracht van het niet weten.

When I go out to direct a film,

Als ik een film regisseer,

every day we prepare too much, we think too much.

bereiden we elke dag te veel voor, we denken te veel.

Knowledge becomes a weight upon wisdom.

Kennis zet wijsheid onder druk.

You know, simple words lost

Je weet wel, eenvoudige woorden geraken verloren

in the quicksand of experience.

in het drijfzand van de ervaring.

So I come up, and I say,

Ik begin te werken en zeg:

"What am I going to do today?" I'm not going to do what I planned to do,

"Wat ga ik vandaag doen?" Ik doe niet wat ik van plan was te doen,

and I put myself into absolute panic.

en ik breng mezelf in absolute paniek.

It's my one way of getting rid of my mind,

Het is mijn manier om het denken uit te schakelen,

getting rid of this mind that says,

het denken dat zegt:

"Hey, you know what you're doing. You know exactly what you're doing.

"Je weet wat je doet. Je weet precies wat je doet.

You're a director, you've done it for years."

Je bent regisseur, je doet het al jaren. "

So I've got to get there

Ik moet in complete paniek

and be in complete panic.

geraken.

It's a symbolic gesture. I tear up the script,

Als symbolisch gebaar scheur ik het script.

I go and I panic myself, I get scared.

Ik breng mijzelf tot paniek. Ik word bang.

I'm doing it right now; you can watch me. I'm getting nervous,

Ik doe het nu. Kijk naar mij. Ik word nerveus.

I don't know what to say, I don't know what I'm doing, I don't want to go there.

Ik weet niet wat te zeggen. Ik weet niet wat ik doe. Ik wil het niet.

And as I go there, of course, my A.D. says,

Als het zover is, zegt mijn assistent:

"You know what you're going to do, sir." I say, "Of course I do."

"Je weet wat je gaat doen, mijnheer.” Ik zeg: "Natuurlijk, weet ik dat."

And the studio executives, they would say,

De studiobonzen zullen zeggen,

"Hey, look at Shekhar. He's so prepared."

"He, kijk eens naar Shekhar. Hij is goed voorbereid."

And inside I've just been listening to Nusrat Fateh Ali Khan

Vanbinnen heb ik net geluisterd naar Nusrat Fateh Ali Khan

because he's chaotic.

omdat hij chaotisch is.

I'm allowing myself to go into chaos

Ik sta mezelf toe in de chaos te gaan

because out of chaos, I'm hoping some moments of truth will come.

omdat ik hoop dat uit chaos een aantal momenten van waarheid zullen komen.

All preparation is preparation.

Alle voorbereiding is voorbereiding.

I don't even know if it's honest.

Ik weet zelfs niet of het eerlijk is.

I don't even know if it's truthful.

Ik weet niet eens of het waarheidsgetrouw is.

The truth of it all comes on the moment, organically,

De waarheid van dit alles komt allemaal op het moment, organisch,

and if you get five great moments

en als je vijf grote momenten

of great, organic stuff

van fantastisch organisch materiaal krijgt

in your storytelling, in your film,

in je verhaal, in je film,

your film, audiences will get it.

zal je publiek het snappen.

So I'm looking for those moments, and I'm standing there

Ik ben op zoek naar die momenten en sta daar

and saying, "I don't know what to say."

en zeg: "Ik weet niet wat te zeggen."

So, ultimately, everybody's looking at you,

Dus uiteindelijk kijkt iedereen naar mij,

200 people at seven in the morning

200 mensen om zeven uur in de ochtend.

who got there at quarter to seven, and you arrived at seven,

Zij kwamen toe om kwart voor zeven, ik om zeven uur,

and everybody's saying,

en iedereen zegt:

"Hey. What's the first thing? What's going to happen?"

" Waar beginnen we mee? Wat gaat er gebeuren?"

And you put yourself into a state of panic

Ik breng mezelf in een staat van paniek

where you don't know, and so you don't know.

waar ik niets weet, en dus weet ik het ook niet.

And so, because you don't know,

Omdat ik het niet weet,

you're praying to the universe because you're praying to the universe

bid ik tot het universum.

that something -- I'm going to try and access the universe

Ik ga proberen toegang te krijgen tot het universum

the way Einstein -- say a prayer --

op de manier waarop Einstein ("zeg een gebed")

accessed his equations,

- toegang kreeg tot zijn vergelijkingen -

the same source. I'm looking for the same source

dezelfde bron - ik ben op zoek naar dezelfde bron,

because creativity comes from absolutely the same source

want creativiteit komt absoluut van dezelfde bron

that you meditate somewhere outside yourself,

als meditatie, ergens buiten jezelf,

outside the universe.

buiten het heelal.

You're looking for something that comes and hits you.

Ik ben op zoek naar iets dat komt en me raakt.

Until that hits you, you're not going to do the first shot.

Tot het me raakt, begin ik niet aan de eerste opname.

So what do you do?

Wat doe ik dan?

So Cate says, "Shekhar, what do you want me to do?"

Kate zegt: "Shekhar, wat wil je dat ik doe?"

And I say, "Cate, what do you want to do?" (Laughter)

En ik zeg: "Kate, wat wil je doen?" (Gelach)

"You're a great actor, and I like to give to my actors --

"Je bent een geweldige actrice, en ik wil geven aan mijn acteurs.

why don't you show me what you want to do?"

Waarom toon jij me niet wat je wilt doen. "

(Laughter)

(Gelach)

What am I doing? I'm trying to buy time.

Wat doe ik? Ik probeer tijd te kopen.

I'm trying to buy time.

Ik probeer tijd te kopen.

So the first thing about storytelling that I learned,

Dus het eerste wat ik leerde over verhalen vertellen,

and I follow all the time is: Panic.

en ik volg het altijd, is paniek.

Panic is the great access of creativity

Paniek is de grote toegang tot creativiteit,

because that's the only way to get rid of your mind.

want dat is de enige manier om je te ontdoen van het denken.

Get rid of your mind.

Laat je denken los.

Get out of it, get it out.

Kom eruit los. Breng het naar buiten.

And let's go to the universe because

Laten we naar het universum gaan, omdat

there's something out there that is more

er daar iets is dat

truthful than your mind,

waarachtiger is dan je denken,

that is more truthful than your universe.

dat waarachtiger is dan jouw universum.

[unclear], you said that yesterday. I'm just repeating it

[Onduidelijk], je zei het gisteren. Ik herhaal het gewoon

because that's what I follow constantly

omdat dat het is wat ik voortdurend volg

to find the shunyata somewhere, the emptiness.

om de shunyata te vinden, de leegte.

Out of the emptiness comes a moment of creativity.

Uit de leegte komt een moment van creativiteit.

So that's what I do.

Dus dat is wat ik doe.

When I was a kid -- I was about eight years old.

Toen ik een kind was - ik was ongeveer acht jaar oud.

You remember how India was. There was no pollution.

Herinner je hoe India was. Er was geen vervuiling.

In Delhi, we used to live -- we used to call it a chhat or the khota.

We woonden in Delhi - we noemden het een chata of de khota.

Khota's now become a bad word. It means their terrace --

Khota is een slecht woord geworden. Het betekent hun uitkijkpunt -

and we used to sleep out at night.

en we sliepen ’s nachts buiten.

At school I was being just taught about physics,

Op school werd ik net onderwezen over natuurkunde,

and I was told that

en ik kreeg te horen dat

if there is something that exists,

als iets bestaat,

then it is measurable.

het altijd meetbaar is.

If it is not measurable,

Als het niet meetbaar is,

it does not exist.

bestaat het niet.

And at night I would lie out, looking at the unpolluted sky,

's Nachts lag ik buiten in niet-verontreinigde lucht

as Delhi used to be at that time when I was a kid,

in het Delhi van vroeger toen ik een kind was,

and I used to stare at the universe and say,

en ik staarde naar het universum en zei:

"How far does this universe go?"

"Hoe ver reikt dit universum?"

My father was a doctor.

Mijn vader was dokter.

And I would think, "Daddy, how far does the universe go?"

Ik dacht: "Papa, hoe ver reikt het heelal?"

And he said, "Son, it goes on forever."

Hij zei: "Zoon, het is oneindig."

So I said, "Please measure forever

Dus zei ik: "Alsjeblieft, meet oneindig,

because in school they're teaching me

want op school heb ik geleerd

that if I cannot measure it, it does not exist.

dat als ik het niet kan meten, het niet bestaat.

It doesn't come into my frame of reference."

Het komt niet in voor in mijn referentiekader. "

So, how far does eternity go?

Ja, hoe ver gaat de eeuwigheid?

What does forever mean?

Wat betekent oneindig?

And I would lie there crying at night

Ik lag 's nachts te huilen

because my imagination could not touch creativity.

omdat mijn fantasie de creativiteit niet kon aanraken.

So what did I do?

Dus wat deed ik?

At that time, at the tender age of seven,

Op dat moment, op de prille leeftijd van zeven,

I created a story.

creëerde ik een verhaal.

What was my story?

Wat was mijn verhaal?

And I don't know why, but I remember the story.

Ik weet niet waarom, maar ik herinner me het verhaal.

There was a woodcutter

Er was een houthakker

who's about to take his ax and chop a piece of wood,

die op het punt stond met zijn bijl een stuk hout te hakken.

and the whole galaxy is one atom of that ax.

De hele Melkweg is één atoom van die bijl.

And when that ax hits that piece of wood,

Als die bijl het stuk hout raakt,

that's when everything will destroy

zal alles vernietigd worden

and the Big Bang will happen again.

en de big bang zal opnieuw gebeuren.

But all before that there was a woodcutter.

Maar voor dat alles was er een houthakker.

And then when I would run out of that story,

Toen ik uit dat verhaal liep,

I would imagine that woodcutter's universe

stelde ik me dat houthakkersuniversum voor

is one atom in the ax of another woodcutter.

als een atoom in de bijl van een andere houthakker.

So every time, I could tell my story again and again

Dus iedere keer kon ik mijn verhaal opnieuw en opnieuw vertellen,

and get over this problem,

om dit probleem te overwinnen,

and so I got over the problem.

en zo overwon ik het probleem.

How did I do it? Tell a story.

Hoe heb ik het gedaan? Door een verhaal te vertellen.

So what is a story?

Wat is een verhaal?

A story is our -- all of us --

Een verhaal is van ons - van iedereen.

we are the stories we tell ourselves.

Wij zijn de verhalen die we onszelf vertellen.

In this universe, and this existence,

In dit universum, en dit bestaan,

where we live with this duality

waar we leven met deze dualiteit -

of whether we exist or not

bestaan we of niet,

and who are we,

en wie zijn wij.

the stories we tell ourselves are the stories

De verhalen die we onszelf vertellen, zijn de verhalen

that define the potentialities

die de mogelijkheden

of our existence.

van ons bestaan bepalen.

We are the stories we tell ourselves.

Wij zijn de verhalen die we onszelf vertellen.

So that's as wide as we look at stories.

Dus zo breed kijken we naar verhalen.

A story is the relationship

Een verhaal is de relatie

that you develop between who you are,

die je ontwikkelt tussen wie je bent,

or who you potentially are,

of wie je kunt zijn,

and the infinite world, and that's our mythology.

en de oneindige wereld, en dat is onze mythologie.

We tell our stories,

We vertellen onze verhalen.

and a person without a story does not exist.

Een persoon zonder verhaal bestaat niet.

So Einstein told a story

Einstein vertelde een verhaal.

and followed his stories and came up with theories

Hij volgde zijn verhalen en kwam met theorieën

and came up with theories and then came up with his equations.

en kwam vervolgens met zijn vergelijkingen.

Alexander had a story that his mother used to tell him,

Alexander had een verhaal dat zijn moeder hem vertelde,

and he went out to conquer the world.

en hij ging naar buiten om de wereld te veroveren.

We all, everybody, has a story that they follow.

Wij allemaal, iedereen heeft een verhaal dat hij volgt.

We tell ourselves stories.

We vertellen onszelf verhalen.

So, I will go further, and I say,

Ik ga nog een stap verder en zeg:

"I tell a story, and therefore I exist."

ik vertel een verhaal, en dus besta ik.

I exist because there are stories,

Ik besta omdat er verhalen zijn,

and if there are no stories, we don't exist.

en als er geen verhalen zijn, bestaan we niet.

We create stories to define our existence.

Wij creëren verhalen om ons bestaan te definiëren.

If we do not create the stories,

Als we geen verhalen creëren,

we probably go mad.

worden we waarschijnlijk gek.

I don't know; I'm not sure, but that's what I've done all the time.

Ik ben niet zeker, maar dat is wat ik voortdurend heb gedaan.

Now, a film.

Nu, een film.

A film tells a story.

Een film vertelt een verhaal.

I often wonder when I make a film -- I'm thinking of making a film of the Buddha --

Ik vraag me vaak af als ik een film maak - Ik denk eraan een film over Boeddha te maken -

and I often wonder: If Buddha had all the elements

en ik vraag me vaak af: als Boeddha alle elementen had

that are given to a director --

die worden gegeven aan een regisseur,

if he had music, if he had visuals, if he had a video camera --

als hij muziek had en beelden en een videocamera,

would we get Buddhism better?

zouden we het boeddhisme kunnen verbeteren?

But that puts some kind of burden on me.

Maar dat zet een soort van druk op mij.

I have to tell a story

Ik wil een veel uitgebreider verhaal

in a much more elaborate way,

vertellen.

but I have the potential.

Hiervoor heb ik

It's called subtext.

subtekst.

When I first went to Hollywood, they said --

Toen ik voor het eerst naar Hollywood ging,

I used to talk about subtext, and my agent came to me,

sprak ik regelmatig over subtekst, tot mijn agent naar me toe kwam:

"Would you kindly not talk about subtext?"

"Wil je alsjeblieft niet over subtekst praten?"

And I said, "Why?" He said, "Because nobody is going to give you a film

Ik vroeg: "Waarom?" Hij zei: "Niemand gaat je nog een

if you talk about subtext.

film aanbieden als je over subtekst praat.

Just talk about plot

Praat alleen nog over het plot

and say how wonderful you'll shoot the film,

en hoe geweldig je de film zult maken,

what the visuals will be."

wat de beelden zullen zijn. "

So when I look at a film,

Als ik kijk naar een film,

here's what we look for:

dan is wat wij zoeken,

We look for a story on the plot level,

een verhaal op het plotniveau,

then we look for a story

dan zoeken we naar een verhaal

on the psychological level,

op het psychologische vlak,

then we look for a story on the political level,

dan zoeken we naar een verhaal op het politiek niveau,

then we look at a story

dan zoeken we een verhaal

on a mythological level.

op een mythologisch niveau.

And I look for stories on each level.

Ik zoek naar verhalen op elk niveau.

Now, it is not necessary

Het is niet nodig

that these stories agree with each other.

dat deze verhalen gelijklopend zijn.

What is wonderful is,

Het is geweldig

at many times, the stories will contradict with each other.

dat de verhalen vaak in tegenspraak zijn met elkaar.

So when I work with Rahman who's a great musician,

Als ik werk met Rahman, een geweldige muzikant,

I often tell him, "Don't follow what the script already says.

zeg ik vaak tegen hem: "Volg niet wat het script al vertelt.

Find that which is not.

Vind dat wat het niet vertelt.

Find the truth for yourself,

Vind de waarheid voor jezelf,

and when you find the truth for yourself,

en als je de waarheid vindt voor jezelf,

there will be a truth in it, but it may contradict the plot,

zal er een waarheid in zitten die het plot misschien tegenspreekt,

but don't worry about it."

maar maak je daar geen zorgen over. "

So, the sequel to "Elizabeth," "Golden Age."

Het vervolg op 'Elizabeth', 'Gouden Eeuw'.

When I made the sequel to "Elizabeth," here was a story that

Toen ik het vervolg maakte op "Elizabeth," was er een verhaal dat

the writer was telling:

de schrijver vertelde.

A woman who was threatened

Een vrouw die werd bedreigd

by Philip II

door Filips de Tweede,

and was going to war,

en die ten oorlog trok,

and was going to war, fell in love with Walter Raleigh.

werd verliefd op Walter Raleigh.

Because she fell in love with Walter Raleigh,

Omdat ze verliefd werd op Walter Raleigh,

she was giving up the reasons she was a queen,

gaf ze de reden op waarom ze koningin was.

and then Walter Raleigh

Walter Raleigh

fell in love with her lady in waiting,

werd verliefd op haar hofdame,

and she had to decide whether she was a queen going to war

en ze moest beslissen of ze een koningin was die een oorlog voerde

or she wanted...

of dat ze wilde ...

Here's the story I was telling:

Hier is het verhaal dat ik vertelde.

The gods up there,

De goden daarboven.

there were two people.

Er waren twee mensen.

There was Philip II, who was divine

Er was Filips de Tweede, die goddelijk was

because he was always praying,

omdat hij constant bad,

and there was Elizabeth, who was divine,

en er was Elizabeth, die goddelijk was,

but not quite divine because she thought she was divine,

maar niet helemaal omdat ze dacht dat ze goddelijk was,

but the blood of being mortal flowed in her.

maar in haar aderen stroomde sterfelijk bloed.

But the divine one was unjust,

Maar de goddelijke was onrechtvaardig,

so the gods said,

dus de goden zeiden:

"OK, what we need to do is

'We mogen enkel

help the just one."

de rechtvaardige helpen."

And so they helped the just one.

En dat deden ze.

And what they did was, they sent Walter Raleigh down

Ze stuurden Walter Raleigh naar beneden

to physically separate her mortal self

om haar sterfelijke zelf fysiek te scheiden

from her spirit self.

van haar spirituele zelf.

And the mortal self was the girl

Het sterfelijke zelf was het meisje

that Walter Raleigh was sent,

naar wie Walter Raleigh was gezonden,

and gradually he separated her

en geleidelijk aan scheidde hij haar

so she was free to be divine.

zodat ze vrij was om goddelijk te zijn.

And the two divine people fought,

De twee goddelijke personen vochten,

and the gods were on the side of divinity.

en de goden stonden aan de kant van de goddelijkheid.

Of course, all the British press got really upset.

Uiteraard was de Britse pers beledigd.

They said, "We won the Armada."

Ze zeiden: "We overwonnen de Armada."

But I said, "But the storm won the Armada.

Maar ik antwoordde: "De storm overwon de Armada.

The gods sent the storm."

De goden stuurden de storm. "

So what was I doing?

Wat deed ik?

I was trying to find a mythic reason

Ik probeerde een mythische reden te vinden

to make the film.

om de film te maken.

Of course, when I asked Cate Blanchett, I said, "What's the film about?"

Aan Kate Blanchett vroeg ik: "Waar gaat de film over?"

She said, "The film's about a woman

Ze antwoordde: "De film gaat over een vrouw

coming to terms with growing older."

die in het reine probeert te komen met het ouder worden. "

Psychological.

Psychologisch.

The writer said "It's about history, plot."

De schrijver zei dat het over de geschiedenis gaat, het plot.

I said "It's about mythology,

Ik zei dat het over mythologie gaat,

the gods."

de goden.

So let me show you a film --

Ik laat je

a piece from that film --

een stukje uit die film zien-

and how a camera also --

en hoe een camera ook -

so this is a scene, where in my mind,

dit is een scène, waar ze in mijn gedachten,

she was at the depths of mortality.

op het dieptepunt van haar sterfelijkheid was.

She was discovering what mortality actually means,

Ze ontdekte wat sterfelijkheid eigenlijk betekent,

and if she is at the depths of mortality,

Wat gebeurt er echt

what really happens.

als ze zich op de diepte van de sterfelijkheid bevindt.

And she's recognizing the dangers of mortality

Als ze de gevaren van de sterfelijkheid erkent

and why she should break away from mortality.

en de reden waarom ze zich moet bevrijden van de sterfelijkheid.

Remember, in the film, to me,

Vergeet niet, in de film zijn, in mijn ogen,

both her and her lady in waiting

zijzelf en haar hofdame

were parts of the same body,

delen van hetzelfde lichaam,

one the mortal self

de ene is het sterfelijke zelf

and one the spirit self.

en de andere het spirituele zelf.

So can we have that second?

Dus kunnen we dat moment zien?

(Music)

(Muziek)

Elizabeth: Bess?

Elizabeth: Bess?

Bess?

Bess?

Bess Throckmorton?

Bess Throckmorton?

Bess: Here, my lady.

Bess: Hier, mevrouw.

Elizabeth: Tell me, is it true?

Elizabeth: Vertel me, is het waar?

Are you with child?

Ben je in verwachting?

Are you with child?

Ben je in verwachting?

Bess: Yes, my lady.

Bess: Ja, mevrouw.

Elizabeth: Traitorous.

Elizabeth: Jij verrader.

You dare to keep secrets from me?

Je durft geheimen voor mij te houden?

You ask my permission before you rut,

Je moet mijn toestemming vragen voor je loops wordt,

before you breed.

voordat je je voortplant.

My bitches wear my collars.

Mijn teven dragen mijn halsbanden.

Do you hear me? Do you hear me?

Hoor je me? Hoor je me?

Walsingham: Majesty. Please, dignity. Mercy.

Walsingham: Majesteit. Alsjeblieft, waardigheid. Genade.

Elizabeth: This is no time for mercy, Walsingham.

Elizabeth: Dit is geen tijd voor genade, Walsingham.

You go to your traitor brother and leave me to my business.

Ga naar je broer, de verrader en laat mij dit regelen.

Is it his?

Is het van hem?

Tell me. Say it. Is the child his? Is it his?

Vertel me. Zeg het. Is het kind van hem? Is het van hem?

Bess: Yes.

Bess: Ja.

My lady,

Mevrouw,

it is my husband's child.

Het is het kind van mijn man.

Elizabeth: Bitch! (Cries)

Elizabeth: Bitch! (Huilt)

Raleigh: Majesty.

Raleigh: Majesteit.

This is not the queen I love and serve.

Dit is niet de koningin die ik liefheb en dien.

Elizabeth: This man has seduced a ward of the queen,

Elizabeth: Deze man heeft een pupil van de koningin verleid,

and she has married without royal consent.

en ze is getrouwd, zonder koninklijke toestemming.

These offenses are punishable by law. Arrest him.

Deze feiten zijn strafbaar bij wet. Arresteer hem.

Go.

Ga.

You no longer have the queen's protection.

Je staat niet langer onder de bescherming van de koningin.

Bess: As you wish, Majesty.

Bess: Zoals U wilt, Majesteit.

Elizabeth: Get out! Get out! Get out!

Elizabeth: Eruit! Eruit! Eruit!

Get out.

Eruit.

(Music)

(Muziek)

Shekhar Kapur: So, what am I trying to do here?

Shekhar Kapur: wat probeer ik hier te doen?

Elizabeth has realized,

Elizabeth wordt zich bewust,

and she's coming face-to-face

en ze wordt geconfronteerd

with her own sense of jealousy,

met haar eigen gevoel van jaloezie,

her own sense of mortality.

haar gevoel van sterfelijkheid.

What am I doing with the architecture?

Wat doe ik met de architectuur?

The architecture is telling a story.

De architectuur vertelt een verhaal.

The architecture is telling a story

Zij vertelt een verhaal.

about how, even though she's the most powerful woman

over hoe, ook al is ze op dat moment de machtigste vrouw

in the world at that time,

in de wereld,

there is the other, the architecture's bigger.

er nog iets anders is, de architectuur is machtiger.

The stone is bigger than her because stone is an organic.

De steen is groter dan zij, want steen is onsterfelijk.

It'll survive her.

De steen zal haar overleven.

So it's telling you, to me, stone is part of her destiny.

Dus het zegt tegen jou en mij dat steen een deel is van haar lot.

Not only that, why is the camera looking down?

Niet alleen dat, wat is de reden waarom de camera op haar neerkijkt?

The camera's looking down at her because she's in the well.

De camera kijkt op haar neer omdat ze in de put zit.

She's in the absolute well

Ze zit op het absolute dieptepunt

of her own sense of being mortal.

van haar eigen gevoel van sterfelijkheid.

That's where she has to pull herself out

Daar moet ze zichzelf uit omhoog trekken,

from the depths of mortality,

uit de diepten van haar sterfelijkheid,

come in, release her spirit.

en haar spiritualiteit vrijlaten.

And that's the moment where, in my mind,

En dat is het moment waar, voor mij

both Elizabeth and Bess are the same person.

Elizabeth en Bess dezelfde persoon zijn.

But that's the moment

Maar dat is het moment waarop

she's surgically removing herself from that.

ze zichzelf er chirurgisch van lossnijdt.

So the film is operating on

Dus de film opereert

many many levels in that scene.

op vele niveaus in die scène.

And how we tell stories

We vertellen verhalen

visually, with music, with actors,

met beelden, met muziek, met acteurs,

and at each level it's a different sense

en op elk niveau is er een andere betekenis,

and sometimes contradictory to each other.

soms met elkaar in tegenspraak.

So how do I start all this?

Dus hoe start ik dit allemaal?

What's the process of telling a story?

Wat is het proces van het vertellen van een verhaal?

About ten years ago,

Ongeveer tien jaar geleden,

I heard this little thing from a politician,

hoorde ik iets van een politicus,

not a politician that was very well respected in India.

een politicus die weinig respect kreeg in India.

And he said that these people in the cities,

Hij zei dat mensen in de steden,

in one flush, expend as much water

in één trek, zoveel water verbruiken

as you people in the rural areas

als mensen uit de landelijke gebieden

don't get for your family for two days.

op twee dagen verbruiken.

That struck a chord, and I said, "That's true."

Dat raakte mij, en ik zei: "Dat is waar."

I went to see a friend of mine,

Ik ging op bezoek bij mijn vriend.

and he made me wait

Hij liet me wachten

in his apartment in Malabar Hill

in zijn appartement in Malabar Hill

on the twentieth floor,

op de twintigste verdieping,

which is a really, really upmarket area in Mumbai.

dat is een heel, heel chique wijk in Mumbai.

And he was having a shower for 20 minutes.

Hij stond gedurende 20 minuten onder de douche.

I got bored and left, and as I drove out,

Ik verveelde mij en vertrok. Ik reed

I drove past the slums of Bombay,

langs de sloppenwijken van Bombay,

as you always do,

zoals altijd,

and I saw lines and lines in the hot midday sun

en ik zag rijen en rijen

of women and children with buckets

van vrouwen en kinderen met emmers in de hete middagzon,

waiting for a tanker

wachtend op een tankwagen

to come and give them water.

die hen water zou brengen.

And an idea started to develop.

Ik ontwikkelde een idee.

So how does that become a story?

Hoe groeit dat uit tot een verhaal?

I suddenly realized that we are heading towards disaster.

Ik besefte ineens dat we afstevenen op een ramp.

So my next film is called "Paani"

Mijn volgende film heet "Paani",

which means water.

wat water betekent.

And now, out of the mythology of that,

Vanuit de mythologie

I'm starting to create a world.

begin ik een wereld te creëren.

What kind of world do I create,

Wat voor wereld?

and where does the idea, the design of that come?

En waar komt de idee, het ontwerp vandaan?

So, in my mind, in the future,

In mijn verbeelding, in de toekomst,

they started to build flyovers.

begonnen ze luchtbruggen te bouwen.

You understand flyovers? Yeah?

Begrijpen jullie luchtbruggen? Ja?

They started to build flyovers

Ze begonnen luchtbruggen te bouwen

to get from A to B faster,

om sneller van A naar B te geraken.

but they effectively went from one area of relative wealth

Ze gingen van het ene gebied van relatieve rijkdom

to another area of relative wealth.

naar een ander gebied van relatieve rijkdom.

And then what they did was

Dan creëerden

they created a city above the flyovers.

ze een stad boven de luchtbruggen.

And the rich people moved to the upper city

De rijke mensen verhuisden naar de bovenste stad

and left the poorer people in the lower cities,

en de armere mensen bleven achter in de onderste steden.

about 10 to 12 percent of the people

Ongeveer 10 tot 12 procent van de mensen

have moved to the upper city.

verhuisden naar de bovenste stad.

Now, where does this upper city and lower city come?

Waar komen de bovenste stad en de lager gelegen stad vandaan?

There's a mythology in India about --

In India bestaat een mythologie.

where they say, and I'll say it in Hindi,

Ik zal het zeggen in het Hindi,

[Hindi]

[Hindi]

Right. What does that mean?

Juist. Wat betekent dat?

It says that the rich are always sitting on the shoulders

De rijken zitten altijd op de schouders

and survive on the shoulders of the poor.

en overleven op de schouders van de armen.

So, from that mythology, the upper city and lower city come.

Vanuit die mythologie zijn de bovenste en onderste stad ontstaan.

So the design has a story.

Het ontwerp heeft een verhaal.

And now, what happens is that the people of the upper city,

Wat er gebeurt, is dat de mensen van de bovenste stad

they suck up all the water.

al het water opzuigen.

Remember the word I said, suck up.

Onthoud het woord dat ik gebruik, opzuigen.

They suck up all the water, keep to themselves,

Ze zuigen al het water op en houden het voor zichzelf,

and they drip feed the lower city.

en de lager gelegen stad krijgt het water slechts druppelsgewijs.

And if there's any revolution, they cut off the water.

Als er revolutie is, wordt het water afgesneden.

And, because democracy still exists,

Omdat democratie nog steeds bestaat.

there's a democratic way in which you say

Het is een democratische manier om te zeggen:

"Well, if you give us what [we want], we'll give you water."

als je ons geeft wat we willen, krijg je van ons water.

So, okay my time is up.

Mijn tijd is om.

But I can go on about telling you

Ik kan blijven vertellen

how we evolve stories,

hoe we verhalen laten evolueren,

and how stories effectively are who we are

en hoe de verhalen zijn wie we zijn

and how these get translated into the particular discipline

en hoe deze worden vertaald in mijn discipline,

that I am in, which is film.

de film.

But ultimately, what is a story? It's a contradiction.

Maar uiteindelijk, wat is een verhaal? Het is een contradictie.

Everything's a contradiction.

Alles is een contradictie.

The universe is a contradiction.

Het universum is een contradictie.

And all of us are constantly looking for harmony.

Ieder van ons is voortdurend op zoek naar harmonie.

When you get up, the night and day is a contradiction.

Als je opstaat, zijn de dag en de nacht een contradictie.

But you get up at 4 a.m.

Je staat op om vier uur ‘s morgens.

That first blush of blue is where the night and day

De eerste tekenen van de dageraad zijn waar dag en nacht

are trying to find harmony with each other.

proberen elkaar te vinden in harmonie.

Harmony is the notes that Mozart didn't give you,

Harmonie, dat zijn de noten die Mozart je niet geeft,

but somehow the contradiction of his notes suggest that.

maar wat de tegenstrijdigheid van de noten suggereert.

All contradictions of his notes suggest the harmony.

Al de tegenstellingen van zijn noten suggereren harmonie.

It's the effect of looking for harmony

Het is het effect van het zoeken naar harmonie

in the contradiction that exists in a poet's mind,

in de tegenstrijdigheid die bestaat in het hoofd van een dichter,

a contradiction that exists in a storyteller's mind.

een tegenstrijdigheid die bestaat in het hoofd van een verteller.

In a storyteller's mind, it's a contradiction of moralities.

In het hoofd van een verteller bestaat een contradictie van de moraal.

In a poet's mind, it's a conflict of words,

In het hoofd van een dichter is er een conflict van woorden.

in the universe's mind, between day and night.

In de geest van het universum, tussen dag en nacht.

In the mind of a man and a woman,

In de geest van een man en een vrouw,

we're looking constantly at

kijken we voortdurend tegen

the contradiction between male and female,

de tegenstelling tussen mannelijk en vrouwelijk aan.

we're looking for harmony within each other.

We zijn op zoek naar harmonie met elkaar.

The whole idea of contradiction,

Het hele idee van tegenstelling,

but the acceptance of contradiction

maar de acceptatie van tegenstelling

is the telling of a story, not the resolution.

is het vertellen van een verhaal, niet de oplossing.

The problem with a lot of the storytelling in Hollywood

Het probleem met veel van de verhalen in Hollywood

and many films, and as [unclear] was saying in his,

en vele films, en zoals [onduidelijk] zei,

that we try to resolve the contradiction.

dat we proberen om de tegenstrijdigheid op te lossen.

Harmony is not resolution.

Harmonie betekent niet oplossing.

Harmony is the suggestion of a thing

Harmonie is de suggestie, iets

that is much larger than resolution.

dat veel groter is dan de oplossing.

Harmony is the suggestion of something

Harmonie is de suggestie van iets

that is embracing and universal

dat alomvattend, universeel,

and of eternity and of the moment.

eeuwig en van het moment is.

Resolution is something that is far more limited.

Oplossing is iets dat veel beperkter is.

It is finite; harmony is infinite.

Het is eindig. Harmonie is oneindig.

So that storytelling, like all other contradictions in the universe,

Dus dat verhaal, net als alle andere tegenstellingen in het universum,

is looking for harmony and infinity

is op zoek naar harmonie en oneindigheid

in moral resolutions, resolving one, but letting another go,

in morele oplossingen, het ene oplossen, het ander loslaten,

letting another go and creating a question that is really important.

een ander loslaten en een vraag creëren die echt belangrijk is.

Thank you very much.

Dank je wel.

(Applause)

(Applaus)