Jacqueline Woodson: What reading slowly taught me about writing | TED

Vertaald door: Marja de Reuver Nagekeken door: Peter van de Ven

A long time ago, there lived a Giant,

Lang geleden was er eens een Reus,

a Selfish Giant, whose stunning garden was the most beautiful in all the land.

een Zelfzuchtige Reus, en zijn prachtige tuin was de mooiste van het hele land.

One evening, this Giant came home

Op een avond kwam de Reus thuis

en hij vond allemaal spelende kinderen in zijn tuin.

and found all these children playing in his garden,

and he became enraged.

Hij werd woedend.

"My own garden is my own garden!"

"Mijn tuin is van mij!"

the Giant said.

zei de Reus.

And he built this high wall around it.

En hij bouwde er een hoge muur omheen.

The author Oscar Wilde wrote the story of "The Selfish Giant" in 1888.

Oscar Wilde schreef het verhaal van 'De Zelfzuchtige Reus' in 1888.

Almost a hundred years later, that Giant moved into my Brooklyn childhood

Bijna honderd jaar later verhuisde die Reus naar mijn jeugd in Brooklyn

and never left.

om nooit meer weg te gaan.

I was raised in a religious family,

Ik groeide op in een gelovig gezin

en ik las in mijn jeugd zowel de bijbel als de koran.

and I grew up reading both the Bible and the Quran.

The hours of reading, both religious and recreational,

Ik bracht meer tijd door met het lezen van religieuze en recreatieve boeken

far outnumbered the hours of television-watching.

dan met televisiekijken.

Now, on any given day, you could find my siblings and I

Altijd kon je mijn broers en zussen en mij

curled up in some part of our apartment reading,

wel ergens in ons huis vinden met een boek,

sometimes unhappily,

soms balend,

because on summer days in New York City, the fire hydrant blasted,

omdat in New York City 's zomers de brandkraan in het rond spoot,

and to our immense jealousy, we could hear our friends down there

en we jaloers naar onze vrienden luisterden daar beneden

spelend in het gutsende water,

playing in the gushing water,

their absolute joy making its way up through our open windows.

terwijl hun gejoel door onze openstaande ramen te horen was.

But I learned that the deeper I went into my books,

Maar ik merkte dat hoe dieper ik opging in mijn boeken

the more time I took with each sentence,

en hoe meer tijd ik nam voor elke zin,

the less I heard the noise of the outside world.

hoe minder ik het lawaai van de buitenwereld hoorde.

And so, unlike my siblings, who were racing through books,

En terwijl mijn familieleden door de boeken heen raceten,

I read slowly --

las ik langzaam --

very, very slowly.

heel erg langzaam.

I was that child with her finger running beneath the words,

Ik was dat kind dat met haar vinger langs de woorden gleed,

until I was untaught to do this; told big kids don't use their fingers.

totdat me dat werd afgeleerd: "Grote kinderen doen het zonder vinger."

In third grade, we were made to sit with our hands folded on our desk,

In groep vijf moesten we onze handen gevouwen op het bureau houden

unclasping them only to turn the pages, then returning them to that position.

en we mochten ze alleen gebruiken om de bladzijde om te slaan.

Our teacher wasn't being cruel.

De onderwijzer wilde niet wreed zijn.

It was the 1970s,

Het waren de jaren 70

and her goal was to get us reading not just on grade level

en ze wilde dat we niet alleen op groepsniveau konden lezen,

but far above it.

maar ver daarboven.

And we were always being pushed to read faster.

We werden altijd aangemoedigd om sneller te lezen.

But in the quiet of my apartment, outside of my teacher's gaze,

Maar in de stilte van mijn eigen huis, waar de lerares me niet kon zien,

I let my finger run beneath those words.

liet ik mijn vinger langs de woorden glijden.

And that Selfish Giant again told me his story,

En die Zelfzuchtige Reus vertelde zijn verhaal nog een keer,

how he had felt betrayed by the kids sneaking into his garden,

hoe verraden hij zich had gevoeld door de kinderen die zijn tuin inglipten,

how he had built this high wall,

hoe hij die hoge muur had gebouwd.

and it did keep the children out,

En het hield de kinderen inderdaad buiten,

but a grey winter fell over his garden

maar toen kwam de donkere winter

and just stayed and stayed.

en die bleef maar duren.

With each rereading, I learned something new

Elke keer dat ik het herlas, ontdekte ik iets nieuws,

about the hard stones of the roads that the kids were forced to play on

over de harde straatstenen waarop de kinderen nu moesten spelen

when they got expelled from the garden,

toen ze uit de tuin waren weggestuurd,

about the gentleness of a small boy that appeared one day,

over de vriendelijke kleine jongen die op een dag verscheen

and even about the Giant himself.

en zelfs over de Reus zelf.

Maybe his words weren't rageful after all.

Misschien waren zijn woorden helemaal niet zo kwaad bedoeld.

Maybe they were a plea for empathy,

Misschien vroeg hij alleen een beetje medeleven,

for understanding.

een beetje begrip.

"My own garden is my own garden."

"Mijn tuin is van mij."

Years later, I would learn of a writer named John Gardner

Jaren later ontdekte ik de schrijver John Gardner,

who referred to this as the "fictive dream,"

die dit de 'fictionele droom' noemde,

or the "dream of fiction,"

of de 'ononderbroken droom'.

and I would realize that this was where I was inside that book,

Ik realiseerde me dat ik me hier ín het boek bevond,

spending time with the characters and the world that the author had created

in het gezelschap van de personages in de wereld die de auteur had gecreëerd

and invited me into.

en waarin hij me had uitgenodigd.

As a child, I knew that stories were meant to be savored,

Als kind wist ik al dat je van verhalen langzaam moest genieten,

that stories wanted to be slow,

dat verhalen traag wílden zijn

and that some author had spent months, maybe years, writing them.

en dat er ergens een auteur maanden of misschien wel jaren over had gedaan.

And my job as the reader --

Aan mij de taak, als lezer --

especially as the reader who wanted to one day become a writer --

vooral omdat deze lezer ooit zelf schrijver wilde worden --

was to respect that narrative.

om dat verhaal te respecteren.

Long before there was cable or the internet or even the telephone,

Lang voordat kabeltelevisie bestond, of internet, of zelfs de telefoon,

there were people sharing ideas and information and memory through story.

deelden mensen ideeën, informatie en herinneringen met verhalen.

It's one of our earliest forms of connective technology.

Het is één van de oudste vormen van verbindingstechnologie.

It was the story of something better down the Nile

Het was het verhaal dat er stroomafwaarts iets was

that sent the Egyptians moving along it,

dat de Egyptenaren langs de Nijl stuurde,

the story of a better way to preserve the dead

het verhaal dat mummificeren beter kon,

that brought King Tut's remains into the 21st century.

dat de stoffelijke resten van koning Tut tot de 21e eeuw bewaarde.

And more than two million years ago,

Meer dan twee miljoen jaar geleden,

when the first humans began making tools from stone,

toen de eerste mensen instrumenten van steen begonnen te maken,

someone must have said, "What if?"

moet iemand gezegd hebben: "Wat als?"

And someone else remembered the story.

En iemand anders herinnerde zich het verhaal.

And whether they told it through words or gestures or drawings,

En of ze het nou vertelden met woorden of gebaren of tekeningen,

it was passed down; remembered:

het werd doorgegeven, onthouden:

hit a hammer and hear its story.

sla met een hamer en luister naar zijn verhaal.

The world is getting noisier.

De wereld wordt lawaaiiger.

We've gone from boomboxes

We gingen van boomboxes

to Walkmen to portable CD players

naar walkmans en draagbare cd-spelers

to iPods

naar iPods

to any song we want, whenever we want it.

naar elk nummer dat we willen wanneer we maar willen.

We've gone from the four television channels of my childhood

We gingen van de vier televisiekanalen uit mijn kindertijd

to the seeming infinity of cable and streaming.

naar de schijnbare oneindigheid van kabel en streaming.

As technology moves us faster and faster through time and space,

Terwijl technologie ons steeds sneller door tijd en ruimte laat bewegen,

it seems to feel like story is getting pushed out of the way,

lijkt het alsof het verhaal helemaal wordt weggeduwd,

I mean, literally pushed out of the narrative.

ik bedoel, letterlijk uit de vertelling wordt geduwd.

But even as our engagement with stories change,

Maar zelfs als onze relatie tot verhalen verandert

or the trappings around it morph from book to audio to Instagram to Snapchat,

en alles eromheen transformeert van boek naar audio naar Instagram naar Snapchat,

we must remember our finger beneath the words.

moeten we onze vinger onder de woorden niet vergeten.

Remember that story, regardless of the format,

Vergeet niet dat verhalen, in welke vorm dan ook,

has always taken us to places we never thought we'd go,

ons altijd hebben meegenomen naar onverwachte plekken,

introduced us to people we never thought we'd meet

en naar mensen die we nooit dachten te ontmoeten

and shown us worlds that we might have missed.

en ons werelden hebben laten zien die we anders misschien hadden gemist.

So as technology keeps moving faster and faster,

Dus terwijl de techniek steeds sneller en sneller gaat,

I am good with something slower.

ben ik tevreden met iets langzamers.

My finger beneath the words has led me to a life of writing books

Mijn vinger langs de woorden bracht me tot een leven van schrijven

for people of all ages,

voor mensen van alle leeftijden,

books meant to be read slowly,

boeken die langzaam gelezen moeten worden

to be savored.

en waar je van moet genieten.

My love for looking deeply and closely at the world,

Mijn liefde voor intensief en aandachtig naar de wereld kijken,

for putting my whole self into it, and by doing so,

voor mijn hele wezen er in leggen

en daarmee de vele mogelijkheden te zien van een verhaal,

seeing the many, many possibilities of a narrative,

turned out to be a gift,

bleek een gave te zijn,

because taking my sweet time

want door alle tijd te nemen

taught me everything I needed to know about writing.

heb ik alles geleerd wat ik moest weten over schrijven.

And writing taught me everything I needed to know about creating worlds

En schrijven heeft me alles geleerd over het creëren van werelden

where people could be seen and heard,

waar mensen konden worden gezien en gehoord,

where their experiences could be legitimized,

waar hun ervaringen konden worden gelegitimeerd

and where my story, read or heard by another person,

en waar mijn verhaal, gelezen of gehoord door een ander persoon,

inspired something in them that became a connection between us,

iets in hen inspireerde dat een connectie werd tussen ons,

a conversation.

een gesprek.

And isn't that what this is all about --

En is dat niet waar het allemaal over gaat?

finding a way, at the end of the day, to not feel alone in this world,

Om uiteindelijk een manier te vinden om je niet alleen op de wereld te voelen,

and a way to feel like we've changed it before we leave?

een manier om het gevoel te hebben dat je iets hebt bijgedragen?

Stone to hammer, man to mummy,

Van steen naar hamer, van mens naar mummie,

idea to story -- and all of it, remembered.

van idee naar verhaal -- en allemaal, bewaard.

Sometimes we read to understand the future.

Soms lezen we om de toekomst te begrijpen.

Sometimes we read to understand the past.

Soms lezen we om het verleden te begrijpen.

We read to get lost, to forget the hard times we're living in,

We lezen om te ontsnappen, de zware tijden in het leven te vergeten,

and we read to remember those who came before us,

we lezen om onze voorouders niet te vergeten,

who lived through something harder.

die zwaardere tijden hebben overleefd.

I write for those same reasons.

Ik schrijf om diezelfde redenen.

Before coming to Brooklyn, my family lived in Greenville, South Carolina,

Voordat mijn familie naar Brooklyn kwam, woonden we in Greenville, South Carolina,

in a segregated neighborhood called Nicholtown.

in een gesegregeerde buurt met de naam Nicholtown.

All of us there were the descendants of a people

We waren allemaal afstammelingen van een volk

who had not been allowed to learn to read or write.

dat niet mocht leren lezen of schrijven.

Imagine that:

Stel je voor:

the danger of understanding how letters form words,

het gevaar van begrijpen hoe letters woorden vormen,

the danger of words themselves,

het gevaar van woorden zelf,

the danger of a literate people and their stories.

het gevaar van geletterde mensen en hun verhalen.

But against this backdrop of being threatened with death

Maar tegen deze achtergrond van bedreigd worden met de dood

for holding onto a narrative,

voor het vasthouden aan een verhaallijn,

our stories didn't die,

overleefden onze verhalen,

because there is yet another story beneath that one.

want er is weer een ander verhaal daaronder.

And this is how it has always worked.

En zo ging dat altijd.

For as long as we've been communicating,

Al zo lang als we communiceren,

there's been the layering to the narrative,

zitten er lagen in verhalen,

the stories beneath the stories and the ones beneath those.

de verhalen onder de verhalen en die daar weer onder.

This is how story has and will continue to survive.

Dat is hoe verhalen hebben overleefd en dat altijd zullen blijven doen.

As I began to connect the dots that connected the way I learned to write

Toen ik het verband begon te zien tussen hoe ik leerde schrijven

and the way I learned to read

en hoe ik leerde lezen

to an almost silenced people,

en een vrijwel monddood gemaakt volk,

I realized that my story was bigger and older and deeper

besefte ik dat mijn verhaal groter was en ouder en diepzinniger

than I would ever be.

dan ik ooit zou zijn.

And because of that, it will continue.

En om die reden zal het blijven voortbestaan.

Among these almost-silenced people

In dit vrijwel monddood gemaakte volk

there were the ones who never learned to read.

waren er die nooit leerde lezen.

Their descendants, now generations out of enslavement,

Hun nakomelingen, al generaties lang van de slavernij bevrijd,

if well-off enough,

gingen indien rijk genoeg naar het hbo, de universiteit en verder.

had gone on to college, grad school, beyond.

Some, like my grandmother and my siblings, seemed to be born reading,

Sommigen, zoals mijn oma, broers en zussen, leken lezend te zijn geboren,

as though history stepped out of their way.

alsof de geschiedenis voor hen een stapje opzij deed.

Some, like my mother, hitched onto the Great Migration wagon --

Sommigen, zoals mijn moeder, sprongen op de 'Great Migration'-wagen --

which was not actually a wagon --

wat niet echt een wagen was --

and kissed the South goodbye.

en kusten het Zuiden vaarwel.

But here is the story within that story:

Maar dit is het verhaal ìn dat verhaal:

those who left and those who stayed

degenen die vertrokken en degenen die bleven

carried with them the history of a narrative,

droegen de geschiedenis van een verhaal bij zich,

knew deeply that writing it down wasn't the only way they could hold on to it,

terdege beseffend dat opschrijven niet de enige manier was om het vast te houden,

knew they could sit on their porches or their stoops at the end of a long day

en ze wisten dat ze op hun veranda of hun stoepje konden zitten na een lange dag

en een traag verhaal konden verzinnen voor hun kinderen.

and spin a slow tale for their children.

They knew they could sing their stories through the thick heat of picking cotton

Ze wisten dat ze hun verhaal konden zingen in de verstikkende hitte van de katoenpluk

and harvesting tobacco,

en de tabaksoogst;

knew they could preach their stories and sew them into quilts,

ze wisten dat ze hun verhalen konden prediken en in quilts konden naaien

turn the most painful ones into something laughable,

en de pijnlijkste in iets grappigs konden veranderen,

and through that laughter, exhale the history a country

en met het lachen de geschiedenis uitademen van een land

that tried again and again and again

dat steeds maar weer probeerde

to steal their bodies,

hun lichaam te stelen

their spirit

en hun ziel

and their story.

en hun verhaal.

So as a child, I learned to imagine an invisible finger

Dus leerde ik als kind om me de onzichtbare vinger voor te stellen

taking me from word to word,

die me meenam van woord naar woord,

from sentence to sentence,

van zin naar zin,

from ignorance to understanding.

van onwetendheid naar begrip.

So as technology continues to speed ahead,

Terwijl de techniek verder vooruitsnelt,

I continue to read slowly,

ga ik door met langzaam lezen,

knowing that I am respecting the author's work

wetende dat ik het werk van de schrijver respecteer

and the story's lasting power.

en ook de blijvende kracht van het verhaal.

And I read slowly to drown out the noise

En ik lees langzaam om het lawaai te overstemmen

and remember those who came before me,

en ik denk aan degenen die voor mij kwamen,

who were probably the first people who finally learned to control fire

die waarschijnlijk als eerste eindelijk vuur onder controle kregen

and circled their new power

en zich verzamelden rondom hun nieuwe bron

of flame and light and heat.

van vlammen en licht en warmte.

And I read slowly to remember the Selfish Giant,

Ik lees langzaam om terug te kunnen denken aan de Zelfzuchtige Reus,

how he finally tore that wall down

hoe hij uiteindelijk de muur heeft afgebroken

and let the children run free through his garden.

en de kinderen vrij door zijn tuin liet rennen.

And I read slowly to pay homage to my ancestors,

Ik lees langzaam om mijn voorouders een eer te bewijzen,

who were not allowed to read at all.

die helemaal niet mochten lezen.

They, too, must have circled fires,

Ook zij moeten rondom een vuur hebben gezeten,

speaking softly of their dreams,

terwijl ze zachtjes praatten over hun dromen,

their hopes, their futures.

hun hoop, hun toekomst.

Each time we read, write or tell a story,

Elke keer als we een verhaal lezen, schrijven of vertellen

stappen we in hun cirkel

we step inside their circle,

and it remains unbroken.

en blijft het ononderbroken.

And the power of story lives on.

De kracht van het verhaal leeft voort.

Thank you.

Dankjewel.

(Applause)

(Applaus)