Where good ideas come from | Steven Johnson

Translator: Gereltuya Erdenejargal Reviewer: Chuluumgerel Erdenejargal

Fifty-two minutes ago, I took this picture about 10 blocks from here.

Хэдхэн минутын өмнө, эндээс

10 гудамж орчмын газар би энэ зургийг авсан юм.

This is the Grand Café here in Oxford.

Энд Оксфордод байдаг "Гранд Кафе."

I took this picture

Энэ зургийг авсан учир нь

because this turns out to be the first coffeehouse to open in England,

энэ нь 1650 онд Англид нээгдсэн анхны

кофейн мухлаг болж таарсан юм.

in 1650.

That's its great claim to fame.

Сурталчилгаа болох сайхан завшаан байна.

And I wanted to show it to you,

Энийг үзүүлээд түүхт Английн

not because I want to give you the Starbucks tour

кофейг танилцуулах гэсэнгүй.

of historic England --

Харин үүний учир нь гэвэл

(Laughter)

Англи кофейн мухлаг нь

but rather because the English coffeehouse was crucial

сүүлийн 500 жилд гарсан

to the development and spread of one of the great intellectual flowerings

гайхалт оюуны цэцэглэлтийн нэг болох

бидний "Соён Гэгээрлийн Үе" гэж нэрлэдэг

of the last 500 years,

хөдөлгөөний хөгжил, тархалтад гол үүрэгтэй болохоор.

what we now call the Enlightenment.

And the coffeehouse played such a big role in the birth of the Enlightenment

Соён Гэгээрлийг төрөхөд

кофейн мухлагууд хэрхэн гол үүрэг гүйцэтгэсэн нь

in part because of what people were drinking there.

тэнд хүмүүс юу бодож байсантай холбоотой.

Кофей, цай Английн соёлд

Because, before the spread of coffee and tea through British culture,

нэвтрэхээс өмнө

what people drank -- both elite and mass folks drank --

өдөр бүр, үүрээс үдэш хүртлэх

day in and day out, from dawn until dusk,

Элит ч бай, иргэд ч бай хүмүүс

was alcohol.

уудаг л юм нь архи байсан.

Alcohol was the daytime beverage of choice.

Өдөрт ууж болох зүйл гэвэл архины төрлүүд.

You would drink a little beer with breakfast

Ялангуяа 1650 оны үеэр бол өглөөний цайн дээр шар айраг,

and have a little wine at lunch,

a little gin, particularly around 1650,

үдийн хоолон дээр дарс юм уу бараашиг, тэгээд

and top it off with a little beer and wine at the end of the day.

өдрөө бага зэрэг шар айраг, дарсаар төгсгөнө.

Ингэсэн нь эрүүл сонголт байсан юм.

That was the healthy choice, because the water wasn't safe to drink.

Учир нь ус нь уух хэмжээний цэвэр биш байв.

And so, effectively, until the rise of the coffeehouse,

Тэгэхээр кофейн мухлагууд гарч ирэхээс

you had an entire population that was effectively drunk all day.

өмнөх үеийн бүх иргэд

ерөнхийдөө байнга согтуу байдаг байв.

(Laughter)

And you can imagine what that would be like in your own life --

Энэ ямар байж болохыг төсөөлж болно л доо.

Зарим хүмүүсийн хувьд төсөөлөлтгүй

and I know this is true of some of you -- if you were drinking all day --

туршлага байж болох л юм, өдөржин согтуу.

(Laughter)

and then you switched from a depressant to a stimulant in your life.

Тэгээд согтууруулагчаас сэргээгч рүү шилжихэд

шинэлэг санаанууд төрж эхэлсэн юм.

You would have better ideas.

You would be sharper and more alert.

Хүмүүс илүү цовоо сэргэлэн байх болсон.

So it's not an accident that a great flowering of innovation happened

Их нээлтийн үе Англи кофе, цай руу шилжсэн үетэй

давхцдаг нь санамсаргүй тохиол биш.

as England switched to tea and coffee.

But the other thing that makes the coffeehouse important

Кофейн мухлагийг онцгой болгох бас нэг зүйл нь

is the architecture of the space.

дотоод зохион байгуулалт нь юм.

It was a space where people would get together,

Тэнд өөр гарал үүсэлтэй,

from different backgrounds, different fields of expertise,

өөр мэдлэг чадваруудтай олон

хүмүүс цуглаж, санаагаа хуваалцах болсон юм.

and share.

It was a space, as Matt Ridley talked about, where ideas could have sex.

Матт Ридлий хэлснээр энэ бол өөр санаа эвцэлдэлд орох газар болсон юм.

Ухаандаа тэдний нийлэх ор нь болсон юм.

This was their conjugal bed, in a sense; ideas would get together there.

Олон санаанууд тэнд л нэгдэх болсон.

And an astonishing number of innovations from this period

Энэ үед гарсан сонирхолтой нээлтүүд

have a coffeehouse somewhere in their story.

түүхэндээ кофейн мухлаг агуулсан байх нь олонтаа.

Өнгөрөгч 5 жилд кофейн мухлагуудын

I've been spending a lot of time thinking about coffeehouses

for the last five years

тухай бодож ихээхэн цагийг

because I've been kind of on this quest

өнгөрөөсөн минь шинэ санаанууд

хаанаас төрдөг болохыг олох гэсэн нэг ёсны

to investigate this question of where good ideas come from.

аянд гарсантай минь холбоотой юм.

What are the environments that lead to unusual levels of innovation,

Жирийнээс хэтийдсэн хурдтай

нээлт, бүтээн байгуулалтад

нөлөөлөх орчин нь юу юм?

unusual levels of creativity?

What's the kind of environmental -- what is the space of creativity?

Яг ямар нөхцөлд?

Яг ямар орчинд?

And what I've done is,

Тэгээд миний хийсэн нь гэвэл

I've looked at both environments like the coffeehouse,

би гайхалтай шинийг нээлгэх кофейн мухлаг

мэтийн орчнуудыг, Дэлхийг Дамнасан Вэб

I've looked at media environments like the World Wide Web,

гэх мэтийн дамжуулагчуудыг шинжлээ.

that have been extraordinarily innovative;

Анхны хотуудын түүхүүд рүү харлаа.

I've gone back to the history of the first cities;

Шүрэн арал, чийглэг ой мэтийн

I've even gone to biological environments, like coral reefs and rain forests,

гайхалтай ололтуудыг

оролцуулсан байгалийн нөхцлүүд рүү харлаа.

that involve unusual levels of biological innovation.

And what I've been looking for is shared patterns,

Хайж байсан зүйл маань гэвэл

signature behavior that shows up again and again

эдгээр орчнуудад бүгдэд нь давтагдсан

ямар нэг шинж чанар юм.

in all of these environments.

Are there recurring patterns that we can learn from,

Амьдралаа, байгууллагаа,

that we can take and apply to our own lives

эсвэл өөрсдийн орчноо илүү шинийг эрэлхийлэгч,

or our own organizations or our own environments

нээгч болгохын тулд шууд аваад

хэрэглэчихмээр зүй тогтол тэнд байна уу?

to make them more creative and innovative?

Тэгээд би хэдийг бол оллоо.

And I think I've found a few.

But what you have to do to make sense of this

Гэхдээ үүнийг ойлгохын тулд,

and to really understand these principles is,

эхлээд нээлт хэрхэн төрдөг талаарх

you have to do away with

нийтийн төсөөллийг бий болгох

the way in which our conventional metaphors and language steers us

орчин цагийн хэлэнд хэрэгдэгдэх

зүйрлэл, хэллэгүүдээс

towards certain concepts of idea creation.

та татгалзах хэрэгтэй.

We have this very rich vocabulary to describe moments of inspiration.

Бидэнд урам зоригт мөчүүдийг дүрслэх

маш баялаг үгийн сан байдаг.

Бидний хэлдгээр санаа гялсхийгээд л ирсэн,

We have the "flash" of insight,

the "stroke" of insight,

толгойд харваад л ороод ирсэн,

we have "epiphanies,"

гэнэтийн ухаарал, "Эврика!" мөч,

we have eureka moments,

we have the "light bulb" moments, right?

гэрэл анивчих шиг гэж яридаг биз дээ.

All of these concepts, as rhetorically florid as they are,

Эдгээр зүйрлүүллүүд нь

хэдий зүйрлүүлэл ч гэл ээ

share this basic assumption,

нээлт бол нэг дан юм,

which is that an idea is a single thing.

гэнэтийн мөчүүдэд ихэвчлэн гарч

It's something that happens often in a wonderful, illuminating moment.

ирэх зүйл гэх

сэтгэгдлийг төрүүлдэг.

But, in fact, what I would argue and what you really need to begin with

Харин би тийм биш гэж хэлэх байна.

Та ч гэсэн тэгэж эхлэх хэрэгтэй.

is this idea that an idea is a network on the most elemental level.

Шинэ санаа бол анхан шатны сүлжээ юм.

I mean, this is what is happening inside your brain.

Энэ таны тархин дотор өрнөнө.

An idea -- a new idea -- is a new network of neurons

Шинэ санаа бол шинэ мэдрэлийн эсүүдийн

firing in sync with each other inside your brain.

бие биетэйгээ үүсгэх шинэ холбоосууд юм.

It's a new configuration that has never formed before.

Энэ бол өмнө нь хэзээ ч байгаагүй тийм сүлжээ.

And the question is: How do you get your brain into environments

Эндээс "Тэдгээр шинэ сүлжээг үүсгэх магадлал

where these new networks are going to be more likely to form?

өндөртэй орчинд тархиа яаж аваачих вэ?" гэж асуух байна.

And it turns out that, in fact, the network patterns of the outside world

Гадаад орчин дахь сүлжээний зүй тогтол нь

хүний тархин дахь дотоод холбоосуудтай

mimic a lot of the network patterns of the internal world of a human brain.

маш олон талаар төстэй байдаг.

So the metaphor I'd like to use,

Миний хэрэглэх дуртай зүйрлэл бол...

Саяхны нэг нээлтээс

I can take from a story of a great idea that's quite recent --

зүйрлүүлэн ярья.

a lot more recent than the 1650s.

1650 оныг бодвол хамаагүй сүүлийн үе.

A wonderful guy named Timothy Prestero

Сайхан залуу Тимофи Престеро

has an organization called Design That Matters.

"Чухал Загвар" гэх нэртэй компанитай байж.

They decided to tackle this really pressing problem

Хөгжиж буй орнуудын тулгардаг

of the terrible problems we have with infant mortality rates

нярайн эндэгдлийн асуудлыг

in the developing world.

тэд шийдэхээр гардан авч.

One of the things that's very frustrating about this

Цухалдмаар нэг хэрэг гэвэл

is that we know by getting modern neonatal incubators into any context,

уг нь орчин үеийн нярайн инкубатор

аваачаад дутуу төрсөн нярайг дулаан

if we can keep premature babies warm, basically -- it's very simple --

байлгаж чадвал тэдгээр газрууд дахь

we can halve infant mortality rates in those environments.

нялхсын эндэгдлийг тал хүртлэх хувиар бууруулчихдаг юм байна.

So the technology is there.

Технологи нь байна.

These are standard in all the industrialized worlds.

Хөгжингүй орнуудад бол энэ нь байдаг л стандарт.

The problem is, if you buy a $40,000 incubator,

Хэрвээ 40 000 ам.долларын инкубатор

and you send it off to a midsized village in Africa,

аваад Африк дахь нэг захын

тосгон руу илгээлээ гэхэд

it will work great for a year or two years,

энэ нь 1 юм уу 2 жилдээ маш сайн ажиллаад,

and then something will go wrong and it will break,

нэг юм нь болохоо байгаад зогсчихвол

and it will remain broken forever,

тэгээд тэнд эвдэрхий чигээрээ үүрд үлдэнэ.

because you don't have a whole system of spare parts,

Учир юу гэхээр, сэлбэг хэрэгсэл нь

and you don't have the on-the-ground expertise

тэнд байхгүй, үнэтэй тэр багажийг засах

to fix this $40,000 piece of equipment.

мэргэжилтэн нь байхгүй болохоор.

So you end up having this problem where you spend all this money

Энэ бүх мөнгийг үрж зарж, эдгээр

орнуудад туслалцаа, дэвшилтэт багаж төхөөрөмж хүргэсэн нь

getting aid and all these advanced electronics to these countries,

ерөнхийдөө үр дүнгүй болж төгсдөг байна.

and it ends up being useless.

Харин Престеро багийнхаа хамт хийхээр

So what Prestero and his team decided to do

шийдсэн зүйл нь хөгжиж буй орны нөхцөлд

was to look around and see: What are the abundant resources

болохоор боломж баялаг юу байгааг хайсан байна.

in these developing world contexts?

And what they noticed was,

Тэдэнд тийм ч олон CD тоглуулагч байхгүй,

they don't have a lot of DVRs, they don't have a lot of microwaves,

бичил долгион халаагуур байхгүй,

but they seem to do a pretty good job of keeping their cars on the road.

гэхдээ тэд автомашинуудаа яаж ийгээд хөдөлгөхдөө их сайн байж.

There's a Toyota 4Runner on the street in all these places.

Toyota Forerunner машин

гудамж болгонд нь л байна.

They seem to have the expertise to keep cars working.

Машиныг ажиллуулахдаа бүр мэргэжлийн.

So they started to think,

Тэгээд тэд бодож,

"Could we build a neonatal incubator

"Бид нярайн инкубаторыг зөвхөн автомашины

that's built entirely out of automobile parts?"

сэлбэгүүд ашиглан хийж болох уу?" гэж.

And this is what they came up with.

Ингээд тэд энэ эдийг бүтээсэн байна.

It's called the NeoNurture device.

Үүнийгээ "Нярайг бүүвэйлэх хэрэгсэл" гэж нэрлэсэн байна.

From the outside, it looks like a normal little thing

Гаднаасаа бол барууны захын эмнэлэгт

you'd find in a modern Western hospital.

байх бяцхан төхөөрөмж шиг л харагдна.

Дотроо бол энэ бүгд машины эд ангиар хийгдсэн.

In the inside, it's all car parts.

It's got a fan, it's got headlights for warmth,

Сэнстэй, дулаацуулах гэрлийн чийдэнтэй.

Хаалгандаа дохиололтой,

it's got door chimes for alarm,

it runs off a car battery.

тэгээд машины аккумулятор-аар ажилладаг.

And so all you need is the spare parts from your Toyota

Эвдэрвэл Toyota-гийн эд ангиудаа гаргаад л

гэрлийг нь солиод л.

and the ability to fix a headlight,

Засахад амархан.

and you can repair this thing.

Now that's a great idea,

Энэ үнэхээр шинэлэг санаа. Үүнээс

but I'd like to say that, in fact,

this is a great metaphor for the way ideas happen.

шинэ санаа хаанаас төрж болохыг харж болно.

We like to think our breakthrough ideas, you know,

Бид их өндөрт гарч бодох дуртай.

40 000 долларын цоо шинэ инкубатор аваад л,

are like that $40,000, brand-new incubator,

хамгийн орчин үеийн технологиор тоноглоно гэх мэт.

state-of-the-art technology.

But more often than not, they're cobbled together

Гэтэл тэднийг эргэн тойронд байгаа

from whatever parts that happen to be around nearby.

юухнуудаа ашиглаад босгочихож байна ш дээ.

Бид шинэ санааг бусдаас суралцдаг,

We take ideas from other people,

цайны газар таараад ярисан хүмүүсээсээ сурдаг.

people we've learned from, people we run into in the coffee shop,

Нийлж суугаад ярингаа бид шинэ санааг бүтээдэг.

and we stitch them together into new forms and we create something new.

Ингэж л дэвшилт гардаг.

That's really where innovation happens.

And that means we have to change some of our models

Энэ нь шинэ санаа, уужуу бодол хаанаас гардаг талаарх

of what innovation and deep thinking really looks like, right?

загвараа өөрчилөхийг биднээс шаардаж байна.

I mean, this is one vision of it.

Энэ ердөө нэг тал нь.

Another is Newton and the apple, when Newton was at Cambridge.

Нөгөө тал нь Ньютон Кембрижэд байхад болсон алимны түүх юм.

This is a statue from Oxford.

Энэ Оксфордод байдаг хөшөө.

You know, you're sitting there, thinking a deep thought,

Бодолдоо автан суух үед

модноос алим унаад л, таталцлын онол гарсан гэж ярьдаг.

the apple falls from the tree, and you have the theory of gravity.

Нээлт хийсэн түүхийг харахаар

In fact, the spaces that have historically led to innovation tend to look like this.

нэг иймэрхүү л түүхүүд байдаг.

This is Hogarth's famous painting of a kind of political dinner at a tavern,

Энэ бол улс төрчдийн оройн хоолыг дүрсэлсэн Хогатын алдарт зураг.

Тэр үеийн кофейн мухлагууд яг иймэрхүү байдаг байж.

but this is what the coffee shops looked like back then.

This is the kind of chaotic environment where ideas were likely to come together,

Замбараагүй. Хүмүүс нийлэх,

энд тэндээс хүмүүсийн шинэ, сонирхолтой,

where people were likely to have new, interesting, unpredictable collisions,

санаанд оромгүй холимог үүсэх,

өөр янз бүрийн газрын хүмүүс уулзах газар нь байв.

people from different backgrounds.

So if we're trying to build organizations that are more innovative,

Хэрвээ илүү шинийг эрэлхийлэгч байгууллага

үүсгэе гэвэл нэг иймэрхүү орон зайг л бий болгох хэрэгтэй.

we have to build spaces that, strangely enough, look a bit more like this.

Танай албан тасалгаа ийм

This is what your office should look like, it's part of my message here.

дүр зурагтай байх хэрэгтэй.

Ийм орчин дахь нэг хүндрэл нь

And one of the problems with this is that, when you research this field,

хэрвээ та судалгаа хийхээр шийдвэл,

people are notoriously unreliable

хүмүүсээс шинэ санаагаа хаанаас олсон,

when they actually self-report on where they have their own good ideas,

ямар түүхээр үүнийг бодож

олсныг нь лавлавал

or their history of their best ideas.

хариултанд нь үнэмшихэд хэцүү.

And a few years ago, a wonderful researcher named Kevin Dunbar

Хэдэн жилийн өмнө, маш чадварлаг судлаач

Кевин Дунбар олон газраар явж,

decided to go around and basically do the Big Brother approach

хэрэгтэй санаанууд яг хэрхэн

to figuring out where good ideas come from.

төрдгийг тагнахаар шийдсэн байна.

He went to a bunch of science labs around the world

Олон эрдэм шинжилгээний лабораториудаар явж

and videotaped everyone as they were doing every little bit of their job:

хүн болгоны ажлаа хэрхэн хийж

байгаа дүрс бичлэгийг хийж авсан байна.

when they were sitting in front of the microscope,

Микроскопоороо харж байгааг нь, ус уунгаа

when they were talking to colleagues at the watercooler ...

хамрагчтайгаа ярьж байгааг нь гээд бүгдийг бичиж авч.

Бүх яриануудыг нь ч бас бичиж аваад,

And he recorded all these conversations

хамгийн түлхүүр санаанууд яг хаана

and tried to figure out where the most important ideas happened.

гарч ирж байгааг олохыг хичээсэн байна.

And when we think about the classic image of the scientist in the lab,

Эрдэмтэн гэхээр бидэнд төрдөг хамгийн

we have this image -- you know, they're poring over the microscope,

сонгодог дүр зураг гэвэл тэд микроскоп руу тонгойгоод,

and they see something in the tissue sample,

эсийн дээжээс нэг юм хараад л,

and -- "Eureka!" -- they've got the idea.

"Өө, Эврика!" гээд л нээлт хийчихдэг.

What happened, actually, when Dunbar looked at the tape,

Дункар бичлэгүүдээс хараад дүгнэсэн дүгнэлт нь гэвэл

is that, in fact, almost all of the important breakthrough ideas

хамгийн чухал нээлтүүд микроскоп дээр

did not happen alone in the lab, in front of the microscope.

ганцаараа суугаа нэгнээс гараагүй байна.

They happened at the conference table at the weekly lab meeting,

Нээлтүүд лабораторийн долоо хоногийн

илтгэх хурал дээр, хүн бүр суугаад

when everybody got together and shared their latest data and findings,

хамгийн сүүлийн үеийн ололт мэдээллүүдээ,

oftentimes when people shared the mistakes they were having,

гол нь гарсан алдаануудаа, ирсэн дохионоос

олдсон шуугиан мэтээ ярилцаж байхад гарсан байна.

the error, the noise in the signal they were discovering.

Яг тэр л орчин нөхцөлд,

And something about that environment --

and I've started calling it the "liquid network,"

миний нэрлэснээр "Шингэн Хэлхээс" орчинд

where you have lots of different ideas that are together,

маш олон өөр санаанууд нэгдсэн байх тэр л үед

different backgrounds, different interests,

өөр намтар түүхтэй, олон өөр сонирхлууд

jostling with each other, bouncing off each other --

өөр хоорондоо холилдоно, буцаж ойно.

Тийм л орчин нөхцөл

that environment is, in fact, the environment that leads to innovation.

шинэ нээлт рүү хөтөлдөг тохироо нь юм.

The other problem that people have is,

Хүмүүст байдаг нэг асуудал нь

they like to condense their stories of innovation

гаргасан нээлтийнхээ хугацааг

down to shorter time frames.

дарж ярих дуртай байдаг.

So they want to tell the story of the eureka moment.

Тиймээс ч тэд алтан мөчүүдийн түүхүүдийг ярьдаг.

They want to say, "There I was, I was standing there,

"Би тэнд байж байтал, гэнэт л бүх зүйл...

and I had it all, suddenly, clear in my head."

миний толгойд тодорхойгоор буусан" гэж ярихыг хүсдэг.

But, in fact, if you go back and look at the historical record,

Гэхдээ та түүхийн хуудаснаас сөхөж харвал

it turns out that a lot of important ideas have very long incubation periods.

том нээлтүүд маш урт удаан

торнилын үетэй байдаг нь харагддаг.

I call this the "slow hunch."

Би энийг "Удаан бүрэлдэл" гэж нэрлэдэг юм.

We've heard a lot recently about hunch and instinct

Таамгаар ойлгох, төрөлхийн байх,

нүд цавчихад ороод ирэх гэнэтийн санаануудын

and blink-like sudden moments of clarity,

тухай олон түүхүүдийг бид сонссон.

Яг үнэндээ бол, агуу санаанууд

but, in fact, a lot of great ideas linger on, sometimes for decades,

маш удаан, заримдаа бүр 10, 20 жилээр

хүмүүсийн бодлын мухарт явдаг юм.

in the back of people's minds.

They have a feeling that there's an interesting problem,

Тэд маш сонирхолтой үзэгдэл гэж мэдэрсэн ч,

яг яаж нээх аргаа олохгүй олон жилээр явдаг.

but they don't quite have the tools yet to discover them.

Өөр зүйлс дээр бүх цагаа зарцуулж байгаа ч

They spend all this time working on certain problems,

but there's another thing lingering there that they're interested in,

сонирхлынх нь төвд яг шийдэл нь олдоогүй

тэр зүйл хадаастай байх нь олонтаа.

but can't quite solve.

Дарвин бол үүний сонгодог жишээ нь юм.

Darwin is a great example of this.

Darwin himself, in his autobiography,

Өөрийн нь бичсэн намтарт бол

tells the story of coming up with the idea for natural selection

Дарвин гэнэт л нэг мөчид

байгалийн шалгарлын санаагаа

as a classic eureka moment.

олсон мэтээр бичсэн байдаг.

He's in his study, it's October of 1838,

1838 оны 10-р сард Дарвин

Мальтус-ын явуулсан популяцын тухай

and he's reading Malthus, actually, on population.

захиаг уншиж суусан байна.

And all of a sudden,

Гэнэт л санаанд нь

the basic algorithm of natural selection kind of pops into his head,

байгалийн шалгарлын бүх явц харваж орж ирээд

and he says, "Ah, at last, I had a theory with which to work."

"Одоо л нэг хэрэглэж болох онолтой боллоо" гэж хэлсэн гэдэг.

That's in his autobiography.

Өөрөө ингэж бичсэн юм.

About a decade or two ago,

20 орчим жилийн өмнө, Ховард Грубер

a wonderful scholar named Howard Gruber

гэх судлаач Дарвины өөрийнх нь

went back and looked at Darwin's notebooks from this period.

хөтөлж байсан тэмдэглэлүүдийг судалжээ.

Darwin kept these copious notebooks,

Эдгээр дэвтрүүддээ Дарвин өөртөө төрж

where he wrote down every little idea he had, every little hunch.

байсан бүх л санаа, таамгуудыг бичдэг байж.

And what Gruber found was that Darwin had the full theory of natural selection

Груберийнхээр бол Дарвин

байгалийн шалгарлын бүрэн онолоо

for months and months and months

1838 оны 10 сард Мальтусыг уншиж байсан

before he had his alleged epiphany reading Malthus in October of 1838.

алтан мөчөөсөө хамаагүй өмнө,

жил саруудын өмнө гаргачихсан байж.

There are passages where you can read it,

Энэ тухай нь уншиж болох өчнөөн хуудсуудыг

and you think you're reading from a Darwin textbook,

олсон байна. Тэднийг уншихад яг л Дарвин

from the period before he has his epiphany.

гэнэтийн өнөө мөчдөө бичиж байсан юм шиг л санагдна.

And so what you realize is that Darwin, in a sense,

Эндээс юу гэж дүгнэх вэ гэхээр Дарвинд

had the idea, he had the concept,

санаа нь төрчихсөн байсан ч,

but was unable to fully think it yet.

тэр энэ тухайгаа хараахан нухацтай бодож амжаагүй байж.

And that is, actually, how great ideas often happen --

Агуу санаанууд ийнхүү төрөх нь олонтаа.

they fade into view over long periods of time.

Удаан хугацааны явцад тэдгээр нь үзэл болон гардаг байх нь.

Now the challenge for all of us is:

Одоо бидэнд тулгараад буй асуудал гэвэл:

How do you create environments

-Ийм шинэ санаанууд ийм хагас амьдралаар

that allow these ideas to have this long half-life?

амьдрах нөхцлийг хэрхэн бүрдүүлэх вэ?

It's hard to go to your boss and say,

Та мэдээж дарга руугаа очоод,

"I have an excellent idea for our organization.

"Байгууллагын талаар надад маш сайхан санаа байна,

It will be useful in 2020."

...гэхдээ энэ 2020 онд ашигаа гаргана...

(Laughter)

"Could you just give me some time to do that?"

...Та надад энийг хийх тусгай цаг өгнө үү" гэж болохгүй.

Гэхдээ одоо Google мэтийн компаниудад

Now a couple of companies like Google have innovation time off, 20 percent time.

шинийг санаачлах амралт гэж байдаг нь

In a sense, those are hunch-cultivating mechanisms in an organization.

санаа бүрэлдэлтийг тэтгэх бодлого юм.

Бас нэг чухал зүйл бол

But that's a key thing.

And the other thing is to allow those hunches

бүрэлдэж буй санаануудыг хооронд нь

to connect with other people's hunches;

холбох юм. Энэ их чухал зүйл.

that's what often happens.

You have half of an idea, somebody else has the other half,

Чамд санааны тал нь, өөр нэгэнд нөгөө тал нь байна.

Тэгээд зөв газраа тэдгээр нь

and if you're in the right environment,

тус тусдаа байснаасаа хамаагүй том нэгэн бүхэл болох юм.

they turn into something larger than the sum of their parts.

Бид оюуны өмчийг хамгаалахын

So in a sense,

чухлыг их ярьдаг.

we often talk about the value of protecting intellectual property --

Босго тогтоож,

you know, building barricades,

судалгаа шинжилгээ явуулж,

having secretive R and D labs, patenting everything that we have

байгаа бүгдээ патентжуулж авснаар

so that those ideas will remain valuable,

гаргасан санаанууд үнэ цэнэтэй хэвээр байж,

and people will be incentivized to come up with more ideas,

хүмүүс илүү шинийг санаачлахад оролцож,

илүү шинийг эрэлхийлэгч нийгмийг үүсгэх юм.

and the culture will be more innovative.

But I think there's a case to be made

Тэгэхдээ минийхээр бол

that we should spend at least as much time, if not more,

санаануудыг холбоход тэднийг

valuing the premise of connecting ideas

хамгаалдагтайгаа адил хэмжээний

and not just protecting them.

цаг, анхаарал гаргамаар байгаа юм.

And I'll leave you with this story,

Ингээд би нэгэн түүхээр энэ яриаг өндөрлөе.

which I think captures a lot of these values.

Энэ бол дээр өгүүлснүүдтэй шууд хамааралтай,

It's just a wonderful tale of innovation, and how it happens in unlikely ways.

нээлт хэрхэн санамсаргүй замаар

үүсч болохыг өгүүлэх түүх.

It's October of 1957,

1957 оны 10 сард, Спутник

and Sputnik has just launched.

дөнгөж хөөрсөн тэр үед,

And we're in Laurel, Maryland,

Жон Хопгинсийн Их Сургуультай нэгдсэн

at the Applied Physics Lab associated with Johns Hopkins University.

Лаурал Мариланд дахь

Хэрэглээний Физикийн Лабораторит болсон юм.

Даваа гаригийн өглөө,

It's Monday morning,

and the news has just broken about this satellite

дэлхийг тойрон нисэх хиймэл дагуулын

тухай мэдээ хаа сайгүй байв.

that's now orbiting the planet.

And, of course, this is nerd heaven, right?

Физикийн хэнхгүүдийн жаргалын орон болох нь тэр.

There are all these physics geeks who are there,

Физикийн гавлууд бүгд л бодохдоо,

thinking, "Oh my gosh! This is incredible. I can't believe this has happened."

"Ээ Бурхан минь! Ийм юм болсонд итгэж ч чадахгүй нь"

Тэдний дунд

And two of them, two twentysomething researchers at the APL,

хорин хэдтэй Физикийн лабораторын

are there at the cafeteria table,

2 судлаач цайны газарт

having an informal conversation with a bunch of their colleagues.

бусад нөхөдтэйгөө ярьж суув.

And these two guys are named Guier and Weiffenbach.

Тэдгээр 2 залууг Гуайр болон Уэйфэнбак гэдэг.

They start talking, and one of them says,

Тэдний нэг нь "Хэн нэг чинь

"Hey, has anybody tried to listen for this thing?

тэр дагуулыг сонсох гэж оролдсон уу?

There's this, you know, man-made satellite up there in outer space

Задгай огторгуйд хүний хийсэн.

дагуул ямар нэг дохио илгээх л учиртай даа.

that's obviously broadcasting some kind of signal.

Оролдвол бид сонсож болох байх" гэв.

We could probably hear it, if we tune in."

So they ask around to a couple of their colleagues,

Бүгд л "Сонирхолтой л юм.

Огт тэгэж бодоогүй юм байна"

and everybody's like, "No, I hadn't thought of doing that.

гэцгээх нь тэр.

That's an interesting idea."

Аз болоход Уэйфэнбак нэг ёсны бичил долгионы

And it turns out Weiffenbach is kind of an expert in microwave reception,

мэргэжилтэн нь байж таарч.

and he's got a little antenna set up with an amplifier in his office.

Өрөөнд нь жижиг хүлээн авагч,

антеннтайгаа байсан байна.

So Guier and Weiffenbach go back to Weiffenbach's office,

Тэгээд тэр 2 Уэйфэнбак-ын өрөө рүү очоод

and they start noodling around -- "hacking," as we might call it now.

дохио самнаж эхэлсэн байна.

2 цаг орчмын дараа тэд дохио хүлээн авч эхэлжээ.

And after a couple of hours, they start picking up the signal,

Зөвлөлтийнхөн Спутникийг олоход

because the Soviets made Sputnik very easy to track;

маш амархан зохион бүтээсэн байв.

it was right at 20 MHz, so you could pick it up really easily,

Энэ нь яг 20 МГц дээр, тиймээс олоход түвэггүй байж.

because they were afraid people would think it was a hoax, basically,

Амархан бол хүмүүс анзаарахгүй гэж бодоод

олоход амраар тохируулсан байж.

so they made it really easy to find.

Тэр 2 тэндээ суугаад дохиог хэсэг зуур сонсов.

So these guys are sitting there, listening to this signal,

Хүмүүс өрөөнд нь ирж

and people start coming into the office and saying,

"Хөөх, үнэн юм уу. Би сонсъё" гэцгээж байв.

"That's pretty cool. Can I hear?"

And before long, they think, "Jeez, this is kind of historic.

Удалгүй тэд "Энэ түүхэнд тэмдэглэх хэрэг.

We may be the first people in the United States listening to this.

Бид энийг сонссон анхны Америкууд байх.

Дууг нь хураагаад авъя" гэцгээв.

We should record it."

So they bring in this big, clunky analog tape recorder

Тэд тэгээд аврага том хальсан дуу хураагуур

авч ирээд, дохиог бичиж эхлэв.

and start recording these little bleep, bleeps.

And they start writing down the date stamp, time stamps

Дохионууд дээр он сар өдөр,

for each little bleep that they record.

цагийг нь бүртгэж эхэлж.

And then they start thinking,

"Энд үл ялиг давтамжийн хэлбэлзэл байна.

"Well, gosh, we're noticing small little frequency variations here.

Магадгүй энэнээс нь

We could probably calculate the speed that the satellite is traveling

Доплер Эффект ашиглан

бодолт хийвэл

if we do a little basic math here using the Doppler effect."

үүний хурдыг

тооцоолж гаргаж болно" гэж үзэв.

And they played around with it a little bit more

Дахиад хэсэг оролдож байгаад,

өөр нарийн мэргэжлийн

and talked to a couple of their colleagues who had other specialties.

нөхөдтэйгөө ярилцав.

Тэд нь хэлэхдээ

And they said, "You know,

we could actually look at the slope of the Doppler effect

"Нээрээ, бид Доплер Эффектийн

to figure out the points at which the satellite is closest to our antenna

налуугийн утгыг

дагуулын бидэнтэй хамгийн ойр болон

and the points at which it's furthest away.

хол байх үеийн зайг олоход

That's pretty cool."

ашиглаж болох юм байна" гэв.

Eventually, they get permission -- this is all a little side project

Ингээд зөвшөөрлөө ч авав.

Энэ тэдний үндсэн ажил биш байсан л даа.

that hadn't been officially part of their job description --

they get permission to use the new UNIVAC computer

Лабораторид нь дөнгөж ирсэн

that takes up an entire room that they'd just gotten at the APL.

өрөө зай эзэлдэг UNIVAC компьютерийг хэрэглэх зөвшөөрөл авав.

And they run some more of the numbers,

Ингээд дахиад хэдэн тооцоо хийгээд,

and at the end of about three or four weeks,

3,4 долоо хоноход, хүлээн авагч сонсон,

turns out they have mapped the exact trajectory

of this satellite around the Earth,

хийх ёстой ажлаасаа гадуурх сонирхлоо

just from listening to this one little signal,

хоолны ширээн дээр ярьж суусныхаа үр дүнд

going off on this little side hunch that they'd been inspired to do

хиймэл дагуулын бүрэн

over lunch one morning.

траекторыг гаргачихсан байв.

A couple weeks later, their boss, Frank McClure,

2 долоо хоногийн дараа

pulls them into the room and says,

тэднийг дарга Франк Маккюрь нь дуудаж

"Hey, you guys, I have to ask you something

"Залуус аа, хийж буй төсөлтэй чинь

about that project you were working on.

холбоотой санал байна.

You've figured out an unknown location

Та нар газар дээрх тодорхой цэгээс

дагуулын хөөрөх байршлуудыг олж мэдсэн

of a satellite orbiting the planet from a known location on the ground.

Яг эсэргээр нь,

дагуулын байршлуудыг мэдэж байвал

Could you go the other way?

Could you figure out an unknown location on the ground

газар хүлээн авагч хаана

байгааг олж чадах уу?" гэх нь тэр.

if you knew the location of the satellite?"

And they thought about it and they said,

Тэд бодоод хэлэхдээ

"Well, I guess maybe you could. Let's run the numbers here."

"Болох л юм шиг санагдаж байна. Хараадахъя" гэв.

So they went back and thought about it

Тэд буцаж очоод бодож эхлэв.

and came back and said, "Actually, it'll be easier."

Эргэж ирээд даргадаа "Санаснаас ч амархан" гэв.

Харин дарга нь өөдөөс нь

And he said, "Oh, that's great,

because, see, I have these new nuclear submarines"

"Сайн хэрэг. Би эдгээр цөмийн

(Laughter)

шумбагч онгоцнуудыг хийж байгаа юм.

"that I'm building.

And it's really hard to figure out how to get your missile

Тэнгисийн яг хаана нь шумбагч чинь

so that it will land right on top of Moscow

байгааг мэдэхгүй болохоор

if you don't know where the submarine is in the middle of the Pacific Ocean.

Москва дээр унах ёстой пуужинг залахад хэцүү байгаа юм.

Тэгэхээр минийхээр, бид

So we're thinking we could throw up a bunch of satellites

and use it to track our submarines

олон хиймэл дагуулууд хөөргөөд

and figure out their location in the middle of the ocean.

шумбагчуудынхаа байршлуудыг олж мэдэж болох юм...

Үүн дээр ажиллах үү?" гэв.

Could you work on that problem?"

And that's how GPS was born.

Ингэж GPS анх гарсан юм.

Харин 30 жилийн дараа

Thirty years later,

Ronald Reagan, actually, opened it up and made it an open platform

Рональд Рейгань үүнийг олонд ил болгож,

that anybody could build upon,

хэн хүссэн нь ашиглаж,

and anybody could come along and build new technology

хүсвэл үүн дээр суурилсан шинэ

that would create and innovate on top of this open platform,

технологиуд бүтээж,

ер нь юу л хүссэнээ үүгээр хийх

left it open for anyone to do pretty much anything they wanted with it.

боломжийг хүн бүрт

нээж өгсөн.

And now, I guarantee you, certainly half of this room, if not more,

Энэ өрөөнд суугаа хүмүүсийн ядаж тал

хэсэг нь халаасандаа

тэдгээр хиймэл дагуулуудтай яриж

has a device sitting in their pocket right now

байдаг хэрэгсэл авч яваа гэдгийг баталж байна.

that is talking to one of these satellites in outer space.

Та нарын дотроос

And I bet you one of you, if not more,

has used said device and said satellite system

ядаж нэг хүн нь

to locate a nearby coffeehouse somewhere in the last --

өчигдөр юм уу, өнгөрсөн долоо хоногт

(Инээв)

(Laughter)

in the last day or last week, right?

оролцоох цайны газрыг олохоор

(Applause)

хиймэл дагуултай ярьсан биз дээ. (Алга ташилт)

Энэ л шинийг эрэлхийлэгч оюуны

And that, I think,

is a great case study, a great lesson

гайхалтай, гэнэтийн, тааварлашгүй

in the power -- the marvelous, unplanned, emergent, unpredictable power --

хүч чадлын сонгодог жишээ,

үлгэр дуурайл мөн.

of open innovative systems.

Юмыг зөв эхэлсэн нөхцөлд

When you build them right,

юмс бүтээгчийнхээ санаанд ч

they will be led to completely new directions

ороогүй зам руу хөтөлж болно.

the creators never even dreamed of.

Тэдгээр ердөө л хувийн сонирхлоо

I mean, here you have these guys

who basically thought they were just following this hunch,

дагаж байсан залуус,

тэдний тэр өчүүхэн эрмэлзлэл,

this little passion that had developed,

тэдний Хүйтэн Дайнд л оролцож байна гэж бодож

then they thought they were fighting the Cold War,

байсан нь өнөөдөр хэн нэгэнд

and then, it turns out, they're just helping somebody find a soy latte.

цай уучих газар олоход нь туслаж байна.

(Инээд)

(Laughter)

That is how innovation happens.

Нээлт ингэж л төрдөг юм.

Chance favors the connected mind.

Боломж холбогдсон оюунд дэм болдог.

Thank you very much.

Маш их баярлалаа.

(Applause)

(Алга ташилт)