A life-saving device that detects silent heart attacks | Akash Manoj

Translator: Hawzheen Ali Reviewer: Daban Q Jaff

When I was 13,

I lost my grandfather to a silent heart attack.

What happened to be more shocking was that at 75,

کاتێک ۱۳ ساڵان بووم،

باپیرم بە جەڵدەی دڵی خامۆش گیانی سپارد.

grandpa was really normal, healthy and energetic,

هەژێنەرە کە ئەو لە ۷٥ ساڵیدا

but he was diabetic.

زۆر ئاسایی، تەندروست و چالاک بوو

Learning all of this was so painful

that I decided to go out on a war against this deadly killer

بەڵام شەکرەی هەبوو.

تێگەیشتن لەم ڕاستیە زۆر ئازار بەخش بوو

and see what could be done.

بەجۆریک بڕیارم دا دژی ئەم بکوژە لەناوبەرە بجەنگم

It was shocking to discover the results of recent studies

that have shown an estimate of nearly eight million people

و ببینم دەتوانرێ چی بکرێت.

ئەنجامی دوایین توێژینەوەکان ناخ هەژێنەرە

who die from heart attacks every year.

کە بە نزیکەی هەشت ملیۆن کەس لە خەمڵاندنێکدا نیشانداروە

Heart attacks occur for many reasons,

but most often, they occur when arteries get clogged,

کە ساڵانە بەهۆی جەڵتەی دڵەوە گیان دەسپێرن.

چەندین هۆکار لە پشت جەڵتەی دڵەوە هەیە،

blood flow is cut off

بەڵام زۆربەی جار، جەڵتە ڕوودەدات لە ئەنجامی ئەوەی خوێنبەرەکان دەگیرێت

and oxygen-starved cells in the heart muscles start to die.

You may know the common symptoms of a heart attack:

هاتوچۆی خوێن دەوەستێت

خانەی تینوو بە ئۆکسجین لە، ماسوولکەکانی دڵ دەمرن.

chest pain, arm pain, shortness of breath, fatigue, et cetera ...

لەوانەیە نیشانە باوەکانی جەڵتەی دڵ بزانیت:

ئازاری سنگ، ئازاری بازوو، هەناسە تەنگی، ماندویەتی و تا دوای.

but there is a type of heart attack that is quite common,

just as deadly,

but harder to detect because the symptoms are silent.

بەڵام جۆرە جەڵتەیەکی دڵ هەیە کە زۆر باوە،

لە کاتێکدا کە کوشندەیە،

People having silent heart attacks just don't realize what's happening,

بەڵام دەستنیشانکردنی قورسترە چونکە نیشانەکانی شاراوەیە.

so they're not seeking medical attention,

خەڵکی توشی جەڵتەی دڵی خامۆش دەبن لە کاتێکدا نازانن چی ڕوودەدات،

which means they're less likely to receive the treatment that they need

گوێ بۆ چاودێرییە پزیشکییەکان شل ناکەن،

at the critical moment.

واتە زۆر بە کەمی چارەسەرە پێویستەکان وەردەگەرن

And even if they do get to the hospital by chance,

لە ساتە سەختەکان.

either before or after they are struck by a heart attack,

و تەنانەت ئەگەر بە ڕێکەوت بگەیەنرێنە نەخۆشخانە،

they might have to go through one or more of these time-consuming, expensive tests

یان لە پێش و یاخود لە دوای ئەوەی جەڵتەی دڵ لێیان دەدات،

and treatments,

لەوانەیە پێویستیان بە یەکێک یان زیاترلەو پشکنینە کات بەفیڕۆدەر و گران بەهایانە و

which are currently considered the gold standards

of heart-attack diagnosis.

The greater concern, however,

چارەسەر بێت،

کەوا بەم دواییانە بە ستانداردی زێرینی

is that these silent heart attacks account for nearly 45 percent

دەستنیشانکردنی جەڵتەی دڵ دادەنرێت.

of all heart attacks.

نیگەرانی گەورەتر، لەگەڵ ئەمەشدا،

ئەوەیە کە جەڵتەی دڵی خامۆش ٤٥ لە سەدی کۆی گشتی

Patients with diabetes and similar disorders suffer from nerve damage

جەڵتەکانی دڵ پێکدەهێنێت.

that prevents them from feeling the sort of pain

ئەم نەخۆشانەی کە شەکرەو نەخۆشی هاوشێوەیان هەیە توشی تێکچونی دەمارە هەستەوەرەکان بوون

that usually signals to someone

that he or she may be having a heart attack.

کە ناتوانن هەست بە ئازار بکەن

کە بەردەوام بۆ نەخۆش نیشاندەرە

Which means they suffer the damage of a heart attack

کە لەوانەیە توشی جەڵتەی دڵ ببێت.

without even knowing or feeling anything.

کە مانایی وایە توشی زیانەکانی جەڵتەی دڵ بوون

These already at-risk patients suffer from nerve damage,

بەبێ ئەوەی هەستی پێبکەن یان بیزانن.

and they do not get immediate medical care.

ئەمانە ئەو نەخۆشانەن کە پێشوەخت توشی مەترسی تێکچوونی دەمارە هەستەوەرەکان بوون،

They do not know anything before an unlikely event is about to occur.

و چارەسەری پزیشکی بەپەلەیان پێ نەگەیشتووە.

My grandfather was an at-risk patient, too.

ئەوان هیچ شتێک سەبارەت بەم ڕووداوە چاوەڕوانەکراوەی چاوەڕییان دەکات نازانن.

I probed this issue further --

بەهەمان شێوە، باپیرم ژیانی لە مەترسیدا بوو.

read as much as I could to understand the heart,

met researchers and worked across labs in India.

لێکۆڵینەوەی زیاترم لەسەر ئەم کێشەیە کرد

هەوڵمدا بە باشی لە دڵ تێبگەم،

And finally, after three long years of persistent research,

لەگەڵ توێژەران گفتوگۆم کرد و کارم لە تاقیگە جیاوازەکانی هندستان کرد.

what I have to share with the world today is a promising solution.

و لە کۆتایدا لە دوای سێ ساڵی دوور و دریژ توێژینەوەی بەردەوام،

A noninvasive device that is inexpensive,

ئەوەی دەمەوێت ئەمڕۆ جیهانی پێ ئاشنابکەم چارەسەرێکی مژدەهێنە.

portable, wearable by at-risk patients at all times.

ئامێرێکی بێ زیان هەرزانە، دەگوازرێتەوە،

و لە هەموو کاتێکدا لەبەردەکرێت بۆ ئەم نەخۆشانەی لە مەترسیدان.

It greatly reduces the need for a blood test

and works 24/7, collecting and analyzing data at preset intervals.

کاریگەری گەورەی لە کەمکردنەوەی پێداویستی بە پشکنینی خوێن هەیە

و ۲٤/۷ کاردەکات هەروەها ناوبەناو داتاکان کۆدەکاتە و شیاندەکاتەوە.

And all this data is collected for a single purpose:

detecting heart attacks as they occur.

و کۆی ئەم داتایانە بۆ یەک مەبەست کۆدەکرێتەوە:

This is a very promising solution that might help us in the future.

دیاری کردنی جەڵتەی دڵ لەم کاتەی ڕوودەدات.

You may not know how intelligent your heart really is.

ئەمە چارەسەرێکی باوەڕپێکراوە کە لەوانەیە لە داهاتوودا یارمەتیمان بدات.

It tries to communicate to your body multiple times before failing,

تۆ لەوانەیە نەزانیت کە دڵت چەند زیرەکە.

by indicating symptoms like chest pain.

هەوڵدەدات بۆ چەند جارێک پێش وەستانی پەیوەندی بە جەستە بکات،

These symptoms are triggered when the heart loses out

لە ڕێگەی نیشاندانی نیشانەی وەکو ئازاری سنگ.

on oxygen-rich blood flow.

ئەم نیشانانە دەردەکەوێت کاتێک دڵ دادەبڕێت

But remember I told you about the nerve damage.

لە تەوژمی خوێنی دەوڵەمەند بە ئۆکسجین.

It silences these symptoms before a silent heart attack,

بەڵام گەر لە بیرتان مابێت: باسی تێکچونی هەستەوەرەکانم کرد.

which makes it even deadlier.

ئەم نیشانانە کپ دەکات پێش جەڵدەی دڵی خامۆش،

And you may not even know the common symptoms.

کە دەبێتە هۆی کوشندەتر بوونی.

Meanwhile, the heart also sends out certain biomarkers --

و لەوانەیە تەنانەت نیشانە باوەکانی هەست پێ نەکەیت.

cardiac biomarkers or proteins that are SOS messages --

(لەکاتێکدا، لەوانەیە دڵ (بایۆمارکەر نیشانەی دیاریکراو بنێرێت

in the form of SOS messages --

نیشاندەرەکانی دڵ (بایۆمارکەر) یان ئەم پڕۆتینانەی کە پەیامی فریاکەوتن ڕادەگەیەنن

into your bloodstream,

indicating that the heart is at risk.

لە شێوەی پەیامی فریاکەوتندا

As it gets riskier and riskier,

بۆ ناو لولەخوێنەکانت.

the concentrations of these cardiac biomarker proteins

ئەوە نیشان دەدات کە دڵ لە مەترسیدایە.

لە کاتێکدا مەترسیدارتر و مەترسیدار تر دەبێت،

keep increasing abysmally.

My device solely relies on this data.

خەستی ئەم نیشاندەرە پڕۆتینیانەی دڵ

بەردەوام لە زیادبووندایە،

The key is that these cardiac biomarkers are found

ئامێرەکەم بەتەنها پشت بەم داتایە دەبەستێت.

in one of the earliest stages of a heart attack,

کاری سەرەکی نیشاندەرەکانی دڵ دەستنیشان دەکات

when someone is almost sure to survive

لە یەکێک لە قۆناغە سەرەتاییەکانی جەڵتەی دڵ،

if he or she gets prompt care.

کاتێک کەسێک کە زۆر دڵنیایە دەژی

And my device is solely based on that basis.

ئەگەر چارەسەری دەستبەجێی پێ بگات.

And here's how my device works.

هەروەها ئامێرەکەم پشت بەم بنەمایە دەبەستێت.

A silicon patch is worn around your wrist or placed near your chest.

ئامێرەکەم بەم شێوەیە کار دەکات.

Without having to prick your skin for a biomarker blood test,

پارچەیەکی سلیکۆنی لە مەچەکت دەبەسترێت یان لە نزیک سنگت جێگیردەکرێت.

this patch can spot, isolate and track a heart-attack specific biomarker

بەبێ ئەوەی پێستت کون بکرێت بۆ پشکنینێکی خوێن و زیندەنیشاندەرەکان،

ئەم چێوە سلیکۆنییە کە نیشانەی تایبەتمەندی جەڵتەی دڵ دیاری دەکات، جیایان دەکاتەوە و

called H-FABP,

and alerts you if and when it reaches a critical level in your bloodstream --

ڕێکیان دەخات H-FABP پێی دەوترێ.

کاتێک لە لولەکانی خوێنتدا بگاتە ئاستێکی هەستیار ئاگادارت دەکاتەوە.

a process that's much simpler, easier and cheaper than conventional methods

کردارێکە کە زۆر سادەترە، ئاسانترە و هەرزانترە لە ڕێگە کۆنەکان

of heart-attack diagnosis.

By checking on biomarker concentration data,

بۆ دەستنیشانکردنی جەڵدەی دڵ.

a system like this, with advanced research in the future,

بە پشکنینی داتایی خەستی نیشاندەرەکان،

could significantly reduce the need for an at-risk patient to go to a doctor

سیستمێکی لەم شێوەیە، لەگەڵ توێژینەوەی پێشکەوتوو لە داهاتوودا دەتوانێت،

for a biomarker blood test,

سەردانی ئەم نەخۆشانەی مەترسیان لەسەرە بۆ لای پزیشک بەڕێژەیەکی بەرچاو کەم بکاتەوە

because the device could be worn at all times,

sensing biomarker elevations in real time.

بۆ پشکنینی خوێن بۆ زانینی نیشاندەرەکان

چونکە ئامێرەکە هەموو کاتێک دەتوانرێ لەسەر لەش جێگیر بکرێت

Thus, if the device senses the biomarker levels going beyond the critical point,

بۆ خوێندنەوەی بەرزبوونەوەی ڕاستەقینەی نیشاندەرەکان.

the at-risk patient could be warned of an impending cardiac arrest

کەواتە ئەگەر ئامێرەکە ئاستی نیشاندەرەکەی لەسەروو پلەی هەستیارییەوە خوێندەوە،

and that he or she needs immediate medical attention.

نەخۆشەکە لە ڕوودانی جەڵدە یان وەستانی دڵ ئاگادار دەکرێتەوە

Although the device may not be able to provide the patient

هەروەها دەزانرێت نەخۆشەکە پێویستی بە چاودێری پزیشکی کوتوپڕ هەیە.

with the complete analysis of the cardiac injury,

هەرچەندە ئامێرەکە لەوانەیە نەتوانێت نەخۆشەکە لە بەدەستەبەرکردنی

it might be of immense help

in actually indicating that the patient is in danger,

شیکاری تەواوی برینەکانی سەر دڵ دڵنیا بکاتەوە،

so that the patient can be alarmed

بەڵام فریاگوزارێکی مەزنە

and know that immediate care is crucial.

بۆ زانینی ئەوەی ئایا نەخۆشەکە ژیانی لە مەترسیدایە یاخود نا،

Every at-risk patient will now receive more time to survive

نەخۆشەکە ئاگادار دەکرێتەوە

و دەزانین کە چارەسەری کتوپڕ پێویستە یان نا.

and reach out for medical help.

ئێستا هەریەکێک لەم نەخۆشانە کاتی زیاتر بەدەست دەهێنن بۆ مانەوەیان

Consequently, they don't have to go

for expensive and invasive medical treatments

و گەیشتنیان بە یارمەتی پزیشکی.

that would otherwise be necessary after a heart attack.

لە ئەنجامدا، پێویست ناکات پەنا

بۆ چارەسەرە پزیشکییە گرانبەهاکان و هەناوبینیەکان ببەین

When I got my device tested on at-risk patients under observation,

ئەگەرنا دوای جەڵدەی دڵ پێویست دەبێت.

results from the clinical validation tests

کاتێک ئامێرەکەم تاقیکرایەوە لەسەر ئەو نەخۆشانەی لە ژێر چاودێریدان،

certified close to a 96 percent accuracy and sensitivity.

ئەنجامی پشکنینە کارامە کلینیکییەکان

I intend to make my device available to people in two variants:

سەلماندیان کە ئەنجامی ئامێرەکەم ٩٦ لە سەدا ورد و ڕاستە.

one which gives digital analysis of the biomarker levels

بە نیازم ئامێرەکەم بە دوو شێوەی جیاواز بخەمە بەردەستی خەڵک:

and a simpler version for the people in rural areas

یەکێکیان شیکاری دیجیتاڵی ئاستی یەکە نیشاندەرەکان دەردەخات

which simply vibrates when the biomarker levels go beyond the critical point.

و جۆرێکی سادەتر بۆ خەڵکی گوندنشینەکان

When we look at our progress in cardiac health care today,

کاتێک ئاستی خەستی نیشاندەرەکان دەگاتە سەرو خاڵی مەترسیەوە بە سانای دەزرینگێتەوە.

it is more of sick care than preventative self-care and technology.

کاتێک دەڕوانینە گەشەسەندنەکانی ئەمڕۆمان لە بواری چاودێری تەندروستی دڵ،

We literally wait for the heart attack to occur

چارەسەری نەخۆش زیاترە لە خۆپاراستن و تەکەنۆلۆجیای چاودێری.

and put our vast majority of resources into post-care treatment.

بە تەواوی چاوەڕێی ڕوودانی جەڵتەی دڵ دەکەین

But by then, irreversible damage will already be done.

و بەشێکی هەرە زۆری سەرچاوە پزیشکییەکانمان بۆچارەسەری دوای نەخۆشکەوتن تەرخان کردووە.

I firmly believe it's time for us to rethink medicine.

بەڵام لەم حاڵەتە، زیانی تەندروستی شاراوە ڕوویداوە.

We must establish proactive health-care technologies.

بە تەواوی باوەڕم وایە کە کاتیەتی ئێمە دووبارە بیر لە چارەسەری پزیشکی بکەینەوە.

A change must be brought out not 10 years from now,

پێویستە تەکنۆلۆجیای تەرخان کراو بۆ چاودێری تەندرووستی بەرجەستە بکەین.

not five years from now,

but today.

And so, hopefully, one day,

ئێستا نەک ١٠ ساڵی داهاتوو، پێویستە گۆڕانێکی بنەڕەتی بێتە کایەوە،

with the help of these devices,

نەک ٥ ساڵ دواتر،

someone else won't lose his or her grandfather just like I did.

بەڵکو ئەمڕۆ.

لەبەر ئەوە، بە ئومێدەوە، ڕۆژێک،

بە یارمەتی ئەم ئامێرانە،

Thank you so much.

کەسێکی تر، وەکو من، باپیری لە دەست نادات.

(Applause)

Thank you.

(Applause)

زۆر سوپاس.

Thank you.

(چەپڵە)

سوپاس.

(چەپڵە)

سوپاس.