How to inspire every child to be a lifelong reader | Alvin Irby

Translator: Razaw Bor Reviewer: halo fariq

As an elementary school teacher,

،وەک مامۆستایەکی قوتابخانەی بنەرەتی

my mom did everything she could to ensure I had good reading skills.

دایکم هەموو شتێکی دەکرد تا .توانایەکی باشی خوێندنەوەم هەبێت

This usually consisted of weekend reading lessons at our kitchen table

کۆتایی هەفتەکان لەسەر مێزی چێشتخانە وانەی خوێندنەوەمان دەخوێند

while my friends played outside.

لەکاتێکدا ھاوڕێکانم .لەدەرەوە یاریان دەکرد

My reading ability improved,

،توانای خوێندنەوەم گەشەی دەکرد

but these forced reading lessons didn't exactly inspire a love of reading.

بەڵام ئەم وانانە هاندەرم .بۆ خۆشەویستیم خوێندنەوە نەبوون

High school changed everything.

.خوێندنگەی ئامادەیی ھەموو شتێکی گۆری

In 10th grade, my regular English class read short stories and did spelling tests.

چیرۆک خوێندنەوە و تاقیکردنەوەی ڕێنوس .لە وانەی ئینگلیزی پۆلی دەییەمم بوو

Out of sheer boredom, I asked to be switched into another class.

بێزار بووم و داوای .گواستننەوەم بۆ پۆلێکیتر کرد

The next semester, I joined advanced English.

،لە وەرزی دووەمی خوێندنمدا .گەیشتمە ئاستی ئینگلیزی پێشکەوتوو

(Laughter)

(پێکەنین)

We read two novels and wrote two book reports that semester.

لەم سیمیستەرەدا، دوو رۆمانمان خوێندەوە و .دوو ڕاپۆرتیشمان نووسی

The drastic difference and rigor between these two English classes

جیاوازی سەرنج ڕاکێشی نێوان ئەو دوو پۆلە ئینگلیزیە

angered me and spurred questions like,

.توڕەی کردم و پرسیارگەلێکی لا دروست کردم :وەک

"Where did all these white people come from?"

ئایا ئەو ھەموو سپی پێستانە لە کوێوە ھاتوون؟

(Laughter)

(پێکەنین)

My high school was over 70 percent black and Latino,

لە خوێندنگەکەمان، 70% فێرخواز ،پێست ڕەش و لاتینیەکان بوون

but this advanced English class had white students everywhere.

بەڵام پۆلەکەی من زیاتر .فێرخوازی سپی پێستی بوون

This personal encounter with institutionalized racism

ئەم ڕووبەڕوبوونەم لەگەڵ ڕەگەزپەرستی ڕێکخراو

altered my relationship with reading forever.

.پەیوەندی من لەگەل خوێندنەوە بۆ ئەبەد گۆڕی

I learned that I couldn't depend on a school, a teacher or curriculum

،فێربووم کە تەنھا پشت بە قوتابخانە مامۆستا یان پرۆگرامی خوێندن نەبەستم تا

to teach me what I needed to know.

.فێرم بکات پێویستە چی فێر ببم

And more out of like, rebellion, than being intellectual,

،حەزم لە سەرکێشیە وەک لەوەی ببم بە کەسێکی ڕۆشنبیر

I decided I would no longer allow other people to dictate

بڕیارمدا ڕێگە بە خەڵک نەدەم فەرمانم لەسەر بکەن

when and what I read.

.کەی و چی دەخوێنمەوە

And without realizing it, I had stumbled upon a key

،بێ ئەوەی هەست بە خۆم بکەم بەربەستێک بووم لەبەردەم

to helping children read.

.هاندانی خوێندنەوەی منداڵان

Identity.

.ناسنامە

Instead of fixating on skills

لە بڕى گرنکیدان بە کاڕامەیی و

and moving students from one reading level to another,

،یارمەتی بەرزبوونەوەی ئاستی فێرخوازان

or forcing struggling readers to memorize lists of unfamiliar words,

ناچارکردنی فێرخوازان بە ،لەبەر کردنی لیستێک لە وشە قورسەکان

we should be asking ourselves this question:

:پێویستە ئەو پڕسیارە لە خۆمان بکەین

How can we inspire children to identify as readers?

چۆن دەتوانین وا لە منداڵان بکەین ببن خوێنەر؟

دەیشان (یاریزانێکە)، لە بڕۆنکس ،وانەم پی وتووە بلیمەت بوو

DeSean, a brilliant first-grader I taught in the Bronx,

.یارمەتیدا چۆن شێوەکان بناسمەوە

he helped me understand how identity shapes learning.

One day during math, I walk up to DeSean, and I say,

،ڕۆژێک لە وانەی بیرکاریدا خۆم گەیاندە دەیشان، پێم گوت

"DeSean, you're a great mathematician."

".دیشان، تۆ لە بیرکاری لێهاتوویت"

He looks at me and responds,

،ئەویش سەیری کردم و وەڵامی دامەوە

"I'm not a mathematician, I'm a math genius!"

"!من تەنها لێهاتوو نیم، بەڵکو بلیمەتم"

(Laughter)

(پێکەنین)

OK DeSean, right?

باشە دەیشان، ڕاستە؟

خوێندنەوە؟

Reading?

Completely different story.

.چیرۆکێکی تەواو جیاوازە

.بەڕێز ئایرەبی، ناتوانم بخوێنمەوە"

"Mr. Irby, I can't read.

".ھەرگیز فێری خوێندنەوە نابم

I'm never going to learn to read," he would say.

.من دەیشانم فێری خوێندنەوە کرد

I taught DeSean to read,

but there are countless black boys who remain trapped in illiteracy.

بەڵام ژمارەیەکی زۆر لە ڕەش پێستەکان .گیریان بە دەست نەخوێندەواری خواردووە

According to the US Department of Education,

بەگوێرەی وەزارەتی پەروەردەی ،ویلایەتە یەکگرتوەکان

more than 85 percent of black male fourth graders

زیاتر لە 85% فێرخوازە .کوڕە ڕەش پێستەکانی دەرچووی پۆڵی چوارەم

are not proficient in reading.

.خوێنەرێکی باش نین

85 percent!

!٪‏٨٥

،بۆ ئەوەی منداڵانمان فێری خوێندنەوە بکەین

The more challenges to reading children face,

.دەبێت کلتورێکی ڕۆشنیر و بەتوانامان ھەبێت

the more culturally competent educators need to be.

مونلایتنگ بۆماوەی هەشت ساڵە ،وەک کۆمیدی وەستاوی سەر ستەیج کاردەکات

Moonlighting as a stand-up comedian for the past eight years,

I understand the importance of cultural competency,

تێگەیشتم گرنگترین لایەنی کەلتورێکی سەرکەوتوو

ئەوەیە کە توانای وەرگێڕانی

which I define as the ability to translate

what you want someone else to know or be able to do

ئەوەی هەبێت کە کەسێک چی دەزانێت و چی دەتوانێ بکات

into communication or experiences that they find relevant and engaging.

.لەبارەی پەیوەندی یان ئەزموونی منداڵی

Before going on stage, I assess an audience.

،پێش ئەوەی بێنمە سەر شانۆ .ئامادەبوان ھەڵدەسەنگێنم

Are they white, are they Latino?

ئایا سپی پێستن، یا خەڵکی لاتینین؟

پیرن، گەنجن، شارەزا و کۆنەپەرستن؟

Are they old, young, professional, conservative?

Then I curate and modify my jokes

پاشان خۆم ڕێکدەخەمەوە و نوکتەکانم دەگۆڕم

based on what I think would generate the most laughter.

.بە شێوازێک زۆرترین پێبکەنن

لە کەنیسە چەند جارێک نوکتەی بێمانام گوت

While performing in a church, I could tell bar jokes.

But that might not result in laughter.

.بەڵام کەس پێنەکەنی

(Laughter)

(پێکەنین)

As a society, we're creating reading experiences for children

لە کۆمەڵگەدا، ئەزمونی خۆێندنەوە ،بۆ منداڵان دروست دەکەین

that are the equivalent of telling bar jokes in a church.

.کە ھاوتای نوکتە گێرانەوەی ناو کەنیسە بێت

And then we wonder why so many children don't read.

پاشان دەپرسین بۆچی .زۆربەی منداڵان ناخوێنەوە

Educator and philosopher Paulo Freire

مامۆستا و فەیلەسوف پاولۆ فرێیر

believed that teaching and learning should be two-way.

باوەڕی وایە فێرکردن و .وانە گوتنەوە پێویستی بە دوو ڕێگەیە

Students shouldn't be viewed as empty buckets to be filled with facts

فێرخواز نابێ وەک سەتڵێکی بەتاڵ سەیر بکرێت و بە زانست پڕ بکرێتەوە

but as cocreators of knowledge.

.بەڵکو خوڵقێنەری زانستن

Cookie-cutter curriculums and school policies

پرۆگرامەکانی خوێندن و سیاسەتی خوێندنگەکان

that require students to sit statue-still

داوا لە قوتابیەکان دەکەن بە ڕێک و پێکی دابنیشن

or to work in complete silence --

.یان بە بێ دەنگی کار بکەن

these environments often exclude the individual learning needs,

ئەم دۆخە حەزی و ئارەزووی کەسی

.شارەزای تایبەتی فێرخوا پشتگوێ دەخات

the interest and expertise of children.

.بەتایبەتی فێرخوازە ڕەشپێستەکان

Especially black boys.

Many of the children's books promoted to black boys

زۆربەی پەرتوکەکانی منداڵان ڤێرژنی ڕەش پێستەکانیان هەیە

focus on serious topics, like slavery, civil rights and biographies.

،جەخت لەسەر بابەتیەکانی وەک: کۆیلایەتی مافەکانی شارستانی و ژیاننامە دەکەنەوە

کەمتر لە ٪‏٢ مامۆستاکانی ئەمریکا .ڕەش پێست و لە ڕەگەزی نێرن

Less than two percent of teachers in the United States are black males.

And a majority of black boys are raised by single mothers.

زۆربەی ئەو کوڕانە لە لایەن .دایک و بەبێ باوک بەخێوکراون

There are literally young black boys who have never seen a black man reading.

لە ژیانیاندا پیاوێکی .ڕەش پێستیان نەبینیوە بخوێنێتەوە

Or never had a black man encourage him to read.

یان هەرگیز لە لایەن پیاوێکی .ڕەش پێست هاننەرداون تا بخوێننەوە

What cultural factors, what social cues are present

چ هۆکارێکی کەلتوری یان کۆمەڵایەتی هەیە تا

that would lead a young black boy to conclude

هاندەری کوڕە ڕەشەکان بێت

that reading is even something he should do?

تێبگەن خوێندنەوە گرنگە؟

This is why I created Barbershop Books.

.ھەربۆیە سەرتاشخانەی پەرتوکم دروست کرد

شوێنێکی قازانج نەویستی نوسین و خویندنەوەیە

It's a literacy nonprofit

that creates child-friendly reading spaces in barber shops.

شوێنێکی خوێندنەوەی ئارام لە ،ناو سەرتاشخانەکان بەردەست دەکات

The mission is simple:

:ئەرکەکە ڕوونە

to help young black boys identify as readers.

.وا لە گەنجەکان بکەین بخوێننەوە

Lots of black boys go to the barber shop once or twice a month.

زۆربەی گەنجەکان مانگی .جارێک یان دوو جار دەچنە سەرتاشخانە

Some see their barbers more than they see their fathers.

ھەندێکیان ئەوەندەی .سەرتاش دەبینن ئەوەندە باوکیان نابینن

Barbershop Books connects reading to a male-centered space

سەرتاشخانەکە گۆڕاوە بۆ شوێنی خوێندنەوە کوڕەکان

and involves black men and boys' early reading experiences.

کۆمەڵێک گەنج و پیاوی ڕەش پێست هاتنە ناو ئەم پڕۆسەیە کە پێشتر هیچ ئەزمونێکیان نەبوو

This identity-based reading program

ئەم پرۆگرامە ڕەگەزییە

uses a curated list of children's books recommended by black boys.

لیستک کتێبی منداڵان بەکارھێنا کە .لەلایەن منداڵە ڕەش پێستەکان پێشنیاز کراون

These are the books that they actually want to read.

.ئەم پەڕتوکانە پەڕتوکی دڵخوازیان بوو

Scholastic's 2016 Kids and Family Report

ڕاپۆرتی خێزان و منداڵان لە ٢٠١٦ :بۆمان ئاشکرا دەکات

found that the number one thing children look for when choosing a book

منداڵان لە کاتی ھەڵبژاردنی پەرتوک چاو بۆ یەک شت دەگێرن

.ئەویش ئەو کتێبەیە کە دڵخۆشیان دەكات

is a book that will make them laugh.

So if we're serious about helping black boys and other children to read

ئەگەر لە یارمەتیدانی ڕەش پێست و منداڵان بۆ خوێندنەوە

when it's not required,

،بۆ خوێندنەوەی دەرەکی

we need to incorporate relevant male reading models

پێویستە کتێبی تایبەت بە کورە ڕەشپێستەکان دیاریبکەین

into early literacy

بۆ خوێندنەوەی سەرەتایی

and exchange some of the children's books that adults love so much

ھەندێک لەو پەرتوکانەی ھەرزەکار حەزی لێیە بگۆردرێن

بۆ پەرتوکی گاڵتە ئامێز پێکەنیناوی و ترسناکی وەک گرۆس گرێج

for funny, silly or even gross books, like "Gross Greg".

(Laughter)

(پێکەنین)

"You call them boogers. Greg calls them delicious little sugars."

پێی دەڵێن چڵکن" "گرێج پێیان دەڵێ وەک شەکر بە تامە

(Laughter)

(پێکەنین)

That laugh, that positive reaction

ئەم پێکەنینە، کاردانەوە ئەرێنیە

،یا کاردانەوە پۆخڵەی هەندێک لە ئێوە کردتان

or gross reaction some of you just had,

(Laughter)

(پێکەنین)

black boys deserve and desperately need more of that.

ڕەش پێستەکان شایەنی ئەوەن .و پێویستیان بەم هاندانە هەیە

Dismantling the savage inequalities that plague American education

بۆ لە ناوبردنی نایەکسانی و ناحەقی کە سیستەمی خوێندی ئەمریکی داگیرکردووە

requires us to create reading experiences

.دەبێت ئەزموونی خوێندندنەوە دابمەرێنین

that inspire all children to say three words:

تا وا لە منداڵەکان بکەین سێ شت بڵێن

I'm a reader.

.من خوێنەرم

Thank you.

.سوپاستان دەکەم

(Applause)

(چەپڵە)

(چەپڵە)