Latif Nasser: The amazing story of the man who gave us modern pain relief

Translator: YSU romano.transl.dept. Lusine Reviewer: Emma Dovlatyan

A few years ago,

Մի քանի տարի առաջ մայրիկիս մոտ

my mom developed rheumatoid arthritis.

ի հայտ եկավ ռևմատոիդ արթրիտ:

Her wrists, knees and toes swelled up, causing crippling, chronic pain.

Նրա դաստակները, ծնկները և ոտքի մատները այտուցվել էին`

պատճառելով քրոնիկ հաշմանդամեցնող ցավ:

Նա ստիպված էր հաշմանդամության հայտ ներկայացնել,

She had to file for disability.

She stopped attending our local mosque.

ինչպես նաև դադարեց հաճախել տեղի մզկիթը:

Some mornings it was too painful for her to brush her teeth.

Լինում էին առավոտներ,

երբ նրա համար շատ ցավոտ էր լինում նույնիսկ ատամներ մաքրելը:

I wanted to help.

Ես ցանկանում էի օգնել, բայց չգիտեի, թե ինչպես:

But I didn't know how.

I'm not a doctor.

Ես բժիշկ չեմ:

So, what I am is a historian of medicine.

Ես ընդհամենը բժշկության գծով պատմաբան եմ:

So I started to research the history of chronic pain.

Այսպիսով, սկսեցի հետազոտել քրոնիկ ցավի պատմությունը:

Պարզվում է,որ Լոս Անջելեսի Կալիֆորնյան համալսարանը իր արխիվներում ունի

Turns out, UCLA has an entire history of pain collection

ցավի տեսակների վերաբերյալ մի ամբողջական հավաքածու:

in their archives.

And I found a story -- a fantastic story --

Եվ ես գտա մի պատմություն, անհավանական պատմություն մի մարդու մասին,

of a man who saved -- rescued -- millions of people from pain;

ով ցավից ազատել էր միլիոնավոր մարդկանց, ինչպիսին իմ մայրն էր:

people like my mom.

Yet, I had never heard of him.

Ես նրա մասին երբեք չէի լսել:

There were no biographies of him, no Hollywood movies.

Նրա մասին ո՛չ կենսագրական տեղեկություն, ո’չ էլ հոլիվուդյան ֆիլմ կար:

His name was John J. Bonica.

Նրա անունը Ջոն Ջ. Բոնիկա էր:

But when our story begins,

Բայց մեր պատմության սկզբում

he was better known as Johnny "Bull" Walker.

նա հայտնի էր որպես Ջոնի Բուլ Ուոքըր:

It was a summer day in 1941.

1941թ. ամառային մի օր էր:

The circus had just arrived in the tiny town of Brookfield, New York.

Կրկեսը նոր էր ժամանել Նյու-Յորքի փոքր Բրուքֆիլդ քաղաք:

Spectators flocked to see the wire-walkers, the tramp clowns --

Հանդիսատեսը եկել էր տեսնելու լարախաղացների,շրջիկ ծաղրածուների

if they were lucky, the human cannonball.

և,եթե բախտ վիճակվեր, նաև «մարդ-արկերի»ն:

They also came to see the strongman, Johnny "Bull" Walker,

Նրանք նաև եկել էին տեսնելու Ամենազորին`

Ջոնի Բուլ Ուոքըրին՝ մի մկանուտ խուլիգանի, որը մեկ դոլարի դիմաց քեզ պատին կգամեր:

a brawny bully who'd pin you for a dollar.

Գիտե՞ք, հենց այդ օրը կրկեսի ձայնահզորացման համակարգից մի ձայն լսվեց:

You know, on that particular day, a voice rang out

over the circus P.A. system.

They needed a doctor urgently, in the live animal tent.

Կենդանիների վրանում շտապ բժիշկ էր հարկավոր

Something had gone wrong with the lion tamer.

Առյուծ վարժեցնողի հետ ինչ-որ բան այն չէր:

The climax of his act had gone wrong,

Նրա կրկեսային համարի ամենաթեժ պահին

ինչ-որ բան ձախողվել էր:

and his head was stuck inside the lion's mouth.

Նրա գլուխը մնացել էր առյուծի երախում:

He was running out of air;

Օդը չէր հերիքում:

the crowd watched in horror

Ամբոխը սարսափահար նայում էր,

թե ինչպես է նա պայքարում:

as he struggled and then passed out.

Իսկ հետո նա ուշագնաց եղավ:

When the lion finally did relax its jaws,

Երբ առյուծը վերջապես թուլացրեց երախը,

the lion tamer just slumped to the ground, motionless.

առյուծ վարժեցնողն անշարժ գետնին փռվեց:

When he came to a few minutes later,

Ուշքի գալուց մի քանի րոպե անց,

he saw a familiar figure hunched over him.

իր վրա կռացած տեսավ մի ծանոթ կերպարանք:

It was Bull Walker.

Դա Ջոնի Բուլ Ուոքըրն էր:

The strongman had given the lion tamer mouth-to-mouth, and saved his life.

Ամենազորը առյուծ վարժեցնողին արհեստական շնչառություն էր տվել և փրկել կյանքը:

Այդ ժամանակ Ամենազորը ոչ ոքի չէր ասել, որ ինքն իրականում բժշկական

Now, the strongman hadn't told anyone,

but he was actually a third-year medical student.

համալսարանի 3-րդ կուրսի ուսանող էր:

He toured with the circus during summers to pay tuition,

Ամառվա ընթացքում նա շրջում էր կրկեսի հետ,

որպեսզի վճարեր ուսման վարձը, բայց այդ ամենը գաղտնի էր պահում՝

but kept it a secret to protect his persona.

իր անձը պաշտպանելու նպատակով:

He was supposed to be a brute, a villain --

Թվում էր, թե նա բռի սրիկա էր և ոչ թե՝ ձանձրալի բարեգործ:

not a nerdy do-gooder.

Նրա բժիշկ կոլեգաները ևս չգիտեին այդ գաղտնիքը:

His medical colleagues didn't know his secret, either.

Ինչպես նա էր ասում՝ եթե դու մարզիկ ես, ապա բթամիտ ես:

As he put it, "If you were an athlete, you were a dumb dodo."

So he didn't tell them about the circus,

Այսպիսով, նա

չէր պատմել, թե ինչպես է երեկոյան

or about how he wrestled professionally on evenings and weekends.

ժամերին և հանգստյան օրերին պրոֆեսիոնալ

ըմբշամարտով զբաղվում:

Նա հանդես էր գալիս այնպիսի կեղծանուններով, ինչպեսիք էին Բուլ Ուոքըրը

He used a pseudonym like Bull Walker,

or later, the Masked Marvel.

կամ ավելի ուշ՝ Մասքդ Մարվըլը:

He even kept it a secret that same year,

Նույնիսկ գաղտնի էր պահում, որ նույն տարում

when he was crowned the Light Heavyweight Champion

դարձել էր ծանրամարտի թեթևքաշայինների աշխարհի չեմպիոն:

of the world.

Over the years, John J. Bonica lived these parallel lives.

Տարիներ շարունակ Ջոն Ջ. Բոնիկան

այս երկակի կյանքն էր վարում:

He was a wrestler;

Նա և՛ բժիշկ էր,

he was a doctor.

և՛ ըմբիշ,

He was a heel;

և՛ սրիկա էր,

he was a hero.

և՛ հերոս:

He inflicted pain,

Նա ցավ էր պատճառում,

and he treated it.

իսկ հետո՝ բուժում այն:

And he didn’t know it at the time, but over the next five decades,

Այդ ժամանակ նա չգիտեր,որ հաջորդ հինգ

տասնամյակների ընթացքում, հենվելով այս հակասող ինքնությունների վրա,

he'd draw on these dueling identities

to forge a whole new way to think about pain.

կստեղծեր ցավի նկատմամբ մի նոր մոտեցում:

Դա այնպես կփոխեր ժամանակակից բժշկությունը, որ տասնամյակներ անց «Թայմզ» ամսագիրը նրան

It'd change modern medicine so much so, that decades later,

Time magazine would call him pain relief's founding father.

կանվաներ «ցավի թեթևացման հիմնադիր հայր»:

But that all happened later.

Բայց դա տեղի ունեցավ ավելի ուշ:

1942թ. Բոնիկան ավարտեց բժշկական համալսարանը և ամուսնացավ Էմմայի`

In 1942, Bonica graduated medical school and married Emma,

իր սիրելիի հետ,ում հանդիպել էր իր մենամարտերից մեկի ժամանակ:

his sweetheart, whom he had met at one of his matches years before.

He still wrestled in secret -- he had to.

Նա դեռ գաղտնի էր մենամարտում. ստիպված էր:

His internship at New York's St. Vincent's Hospital paid nothing.

Նյու-Յորքի Սուրբ Վինսենթ հիվանդանոցում ունեցած պրակտիկան նրան ոչինչ չտվեց:

With his championship belt, he wrestled in big-ticket venues,

Իր չեմպիոնական գոտիով նա գոտեմարտում էր հզորագույն հակառակորդների հետ,

like Madison Square Garden,

against big-time opponents,

ինչպիսիք էին Էվերեթ «Բլոնդ Բեը» Մարշըլը կամ աշխարհի եռակի չեմպիոն Անջելո Սավորդին:

like Everett "The Blonde Bear" Marshall,

or three-time world champion, Angelo Savoldi.

Մենամարտերը իրենց հետքն էին թողել նրա վրա. պատռվել էին կոնքային հոդերը,

The matches took a toll on his body;

he tore hip joints, fractured ribs.

կոտրվել կողոսկրերը:

Մի գիշեր Սարսափելի Թուրքի ոտքի հարվածը նրա դեմքին մի սպի թողեց,

One night, The Terrible Turk's big toe scratched a scar like Capone's

որը նման էր Կապոնեի դեմքի

down the side of his face.

ներքևի հատվածի սպիին:

The next morning at work, he had to wear a surgical mask to hide it.

Հաջորդ օրն աշխատելիս սպին թաքցնելու համար

նա ստիպված էր վիրաբուժական դիմակ կրել:

Twice Bonica showed up to the O.R. with one eye so bruised,

Երկու անգամ Բոնիկան վիրահատարան

տեղափեխվեց մի աչքը այնպես կապտած,որ դրանով

he couldn't see out of it.

չէր կարողանում տեսնել:

But worst of all were his mangled cauliflower ears.

Բայց ամենավատը նրա`ծաղկակաղամբ հիշեցնող

այլանդակված ականջներն էին:

He said they felt like two baseballs on the sides of his head.

Նա ասում էր, որ դրանք կարծես գլխի երկու

կողմերում բեյսբոլի երկու գնդակներ լինեին:

Pain just kept accumulating in his life.

Ցավը շարունակում էր կուտակվել նրա կյանքում

Հետո նա հիվանդանոցում ներկա գտնվեց իր իսկ

Next, he watched his wife go into labor at his hospital.

կնոջ ծննդաբերությանը

She heaved and pushed, clearly in anguish.

ով ցավերի մեջ հևում էր և տնքում:

Մանկաբարձը պրակտիկանտին կանչեց, որպեսզի

Her obstetrician called out to the intern on duty

մի քանի կաթիլ եթեր տար նրան`

to give her a few drops of ether to ease her pain.

ցավը մեղմացնելու համար:

But the intern was a young guy, just three weeks on the job --

վերջինս մի երիտասարդ տղա էր,որը 3 շաբաթ էր

ինչ ընդունվել էր աշխատանքի:

he was jittery, and in applying the ether,

Նա լարված էր և եթերը լցնելիս

irritated Emma's throat.

գրգռեց Էմմայի կոկորդը:

She vomited and choked, and started to turn blue.

Էմման ործկաց, խեղդվեց և սկսեց կապտել:

Bonica, who was watching all this, pushed the intern out of the way,

Բոնիկան, ով տեսնում էր այս ամենը, հրեց

cleared her airway,

պրակտիկանտին,մաքրեց կնոջ շնչուղին

and saved his wife and his unborn daughter.

և փրկեց կնոջ ու դեռ չծնված դստեր կյանքը:

At that moment, he decided to devote his life to anesthesiology.

Այդ պահին նա որոշեց իր կյանքը նվիրել

անեսթեզիոլոգիային:

Later, he'd even go on to help develop the epidural, for delivering mothers.

Հետագայում նույնիսկ օգնելու էր զարգացնելու

անզգայացման մեթոդը՝ծննդաբերող

մայրերի համար:

But before he could focus on obstetrics,

Բայց մինչ կկարողանար մասնագիտանալ

մանկաբարձության մեջ,

Bonica had to report for basic training.

Բոնիկան պետք է հիմնական վերապատրաստման

համար հայտ ներկայացներ:

Right around D-Day,

Մոտավորապես Նորմանդիայի ափհանման

Bonica showed up to Madigan Army Medical Center,

օրը Բոնիկան գնաց

Տակոմայի մոտակայքում գտնվող Մեդիան

near Tacoma.

ռազմաբժշկական կենտրոն:

At 7,700 beds, it was one of the largest army hospitals in America.

Ամերիկայում ամենամեծ ռազմական

հիվանդանոցներից մեկն էր, որն ուներ

7700 մահճակալ:

Bonica was in charge of all pain control there.

Բոնիկան ցավի վերահսկման բաժանմունքի

պատասխանատու էր:

He was only 27.

Նա ընդամենը 27 տարեկան էր:

Treating so many patients, Bonica started noticing cases

Բուժելով այդքան շատ հիվանդների` Բոնիկան

սկսեց նկատել այնպիսի դեպքեր,որոնք հակասում

that contradicted everything he had learned.

էին այն ամենին, ինչ նա սովորել էր:

Pain was supposed to be a kind of alarm bell -- in a good way --

Ցավը կարծես ահազանգի մի տեսակ լիներ,

լավ իմաստով. մարմնի կողմից վնասվածքի

a body's way of signaling an injury, like a broken arm.

ազդանշան, ինչպես կոտրված ձեռքի դեպքում:

But in some cases,

Բայց որոշ դեպքերում,ինչպես օրինակ

like after a patient had a leg amputated,

հիվանդի ոտքի անդամահատումից հետո, հիվանդը

կարող էր դեռ բողոքել

that patient might still complain of pain in that nonexistent leg.

արդեն իսկ գոյություն չունեցող ոտքի ցավից:

But if the injury had been treated, why would the alarm bell keep ringing?

Բայց եթե վնասվածքը բուժվել էր, ապա ինչո՞ւ

ահազանգը շարունակվում:

There were other cases in which there was no evidence of an injury whatsoever,

Կային դեպքեր,երբ չկար որևէ ակնհայտ

and yet, still the patient hurt.

վնասվածք, սակայն հիվանդը դեռ ցավ էր զգում:

Bonica tracked down all the specialists at his hospital -- surgeons,

Բոնիկան քննարկում էր

ունենում հիվանդանոցի բոլոր մասնագետների`

neurologists, psychiatrists, others.

վիրաբույժների,

նյարդաբաններին,հոգեբույժներին և այլոց հետ

And he tried to get their opinions on his patients.

փորձելով նրանց կարծիքն իմանալ

իր հիվանդների մասին:

It took too long, so he started organizing group meetings over lunch.

Դա շատ երկար տևեց,և նա սկսեց կազմակերպել

խմբային հանդիպումներ ճաշի շուրջ

It would be like a tag team of specialists going up against the patient's pain.

Դա նման էր մասնագետների

զույգերով աշխատանքի,որոնք

պայքարում էին հիվանդի ցավի դեմ:

No one had ever focused on pain this way before.

Նախկինում ոչ ոք այդպես չէր կենտրոնացել

ցավի վրա:

After that, he hit the books.

Հետո նա սկսեց գրքեր ուսումնասիրել:

He read every medical textbook he could get his hands on,

Նա կարդում էր ձեռքի տակ գտնվող բժշկության

վերաբերյալ ամեն մի դասագիրք` ուշադիր

carefully noting every mention of the word "pain."

նշելով այն հատվածները, որտեղ առկա էր ցավ

բառի ցանկացած գործածություն:

Out of the 14,000 pages he read,

Նրա կարդացած 14.000 էջից «ցավ» բառը

the word "pain" was on 17 and a half of them.

առկա էր միայն 17 ու կես էջում:

Seventeen and a half.

17 ու կես:

For the most basic, most common, most frustrating part of being a patient.

Իսկ դա հիվանդ լինելու ամենահասարակ,

ամենապարզ և ամենատհաճ մասն է:

Bonica was shocked -- I'm quoting him,

Բոնիկան ցնցված էր,մեջբերում եմ նրա բառերը.

he said, "What the hell kind of conclusion can you come to there?

«Գրողը տանի,ի ի՞նչ եզրակացության կարելի է

The most important thing from the patient's perspective,

գալ: Նրանք չեն խոսում հիվանդի տեսանկյունից

they don't talk about."

ամենակարևոր բանի մասին»

So over the next eight years, Bonica would talk about it.

Եվ ահա հաջորդ ութ տարիների ընթացքում

Բոնիկան կխոսեր,կգրեր դրա մասին,

He'd write about it; he'd write those missing pages.

նա կլրացներ այդ պակասող էջերը:

He wrote what would later be known as the Bible of Pain.

Նա կգրեր մի բան, որը հետագայում կդառնար

ցավի Սուրբ Գիրքը:

In it he proposed new strategies,

Դրանում առաջարկեց նոր ռազմավարություններ,

բուժման նոր մեթոդներ,օգտագործելով

new treatments using nerve-block injections.

նյարդային շրջափակման

ներարկումներ:

He proposed a new institution, the Pain Clinic,

Նա առաջարկեց ստեցծել մի նոր հիմնարկ՝ ցավի

դեմ պայքարի կլինիկա՝ հիմնվելով ճաշի

based on those lunchtime meetings.

ճաշի ժամին անցկացված հանդիպումների վրա:

But the most important thing about his book

Նրա գրքի կարևորությունը այն էր, որ դա

was that it was kind of an emotional alarm bell for medicine.

մի տեսակ

հուզական ահազանգ էր բժշկության համար.

A desperate plea to doctors to take pain seriously

հանդուգն խնդրանք՝ բժիշկներին, որպեսզի

լրջորեն մոտենային

in patients' lives.

հիվանդների ցավին:

He recast the very purpose of medicine.

Նա վերաձևակերպեց բժշկության իրական նպատակը

The goal wasn't to make patients better;

Նպատակը ոչ թե հիվանդին

ավելի լավը դարձնելն էր,այլ այնպես անել

it was to make patients feel better.

որ նա ավելի լավ զգար իրեն:

He pushed his pain agenda for decades,

Տասնամյակներ շարունակ նա ներկայացրեց ցավի

վերաբերյալ իր օրակարգը

before it finally took hold in the mid-'70s.

մինչև որ այն հաստատվեց

70-ականների կեսերին:

Hundreds of pain clinics sprung up all over the world.

Աշխարհով մեկ բացվեցին ցավի դեմ պայքարի

100-ավոր կլինիկաներ:

But as they did -- a tragic twist.

Բայց այդ ընթացքում ողբերգական շրջադարձ

տեղի ունեցավ:

Bonica's years of wrestling caught up to him.

Բոնիկան ստիպված էր վճարել տարիներ

շարունակ ըմբշամարտելու համար:

He had been out of the ring for over 20 years,

Նա շուրջ 20 տարի ռինգում չէր եղել,բայց նրա

but those 1,500 professional bouts had left a mark on his body.

1500 պրոֆեսիոնալ

մենամարտերը իրենց հետքն էին թողել

նրա մարմնի վրա:

Still in his mid-50s, he suffered severe osteoarthritis.

Արդեն 50-անց տարիքում նա տառապում Էր ծանր

ոսկրահոդաբորբով:

Over the next 20 years he'd have 22 surgeries,

Հաջորդ 20 տարիների ընթացքում նա ենթարկվեց

including four spine operations,

22 վիրահատության՝ ներառյալ ողնաշարի 4

and hip replacement after hip replacement.

վիրահատությունները և ազդրերի

ազդրերի փոխպատվաստումը՝իրար ետևից:

He could barely raise his arm, turn his neck.

Նա հազիվ էր կարողանում բարձրացնել իր ձեռքը

թեքել վիզը:

He needed aluminum crutches to walk.

Քայլելու համար նրան ալյումինե հենակներ էին

անհրաժեշտ:

His friends and former students became his doctors.

Նրա ընկերներն ու

ուսանողները դարձել էին նրա բժիշկները:

One recalled that he probably had more nerve-block injections

Ասում էին, որ նա ավելի շատ նյարդային

շրջափակման ներարկումներ էր ստացել,

than anyone else on the planet.

քան աշխարհում որևէ այլ մեկը:

Already a workaholic, he worked even more --

Նա աշխատամոլ էր,

15- to 18-hour days.

աշխատում էր օրական 15-ից 18 ժամ:

Healing others became more than just his job,

Ուրիշներին բուժելը դարձել էր ավելին, քան

աշխատանք. Նրա համար դա

it was his own most effective form of relief.

թեթևանալու ամենաարդյունավետ միջոցն էր:

"If I wasn't as busy as I am," he told a reporter at the time,

Մի անգամ մի թղթակցի ասաց.«Եթե ես այսքան

"I would be a completely disabled guy."

զբաղված չլինեի,ապա ամբողջովին

հաշմանդամ կլինեի»:

On a business trip to Florida in the early 1980s,

1980-ական թվականների սկզբին՝ Ֆլորիդա

ործուղման մեկնելիս Բոնիկան իր

Bonica got a former student to drive him to the Hyde Park area in Tampa.

ուսանողներից մեկին խնդրեց իրեն մեքենայով

տանել Տամպայի Հայդ այգի:

They drove past palm trees and pulled up to an old mansion,

Նրանք անցան արմավեննիներ

կողքով և կանգ առան մի հին առանձնատան մոտ,

with giant silver howitzer cannons hidden in the garage.

որի ավտոտնակում հսկայական արծաթագույն

հաուբիցային հրանոթներ էին թաքցված:

The house belonged to the Zacchini family,

Այս առնաձնատունը

պատկանում էր Զակկինի ընտանիքին, որ

who were something like American circus royalty.

համարվում էր ամերիկյան կրկեսի պարագլուխը:

Decades earlier, Bonica had watched them,

Տասնամյակներ առաջ

Բոնիկան նայում էր, թե ինչպես էին

clad in silver jumpsuits and goggles,

նրանք ցուցադրում իրենց իսկ նախաձեռնած

doing the act they pioneered -- the Human Cannonball.

«մարդ-արկ» հնարքը՝ կրելով արծաթյա

ցատկակոստյումներ և պաշտպանիչ ակնոցներ:

But now they were like him: retired.

Բայց այժմ նրանք էլ Բոնիկայի

նման թոշակառուներ էին:

That generation is all dead now, including Bonica,

Այդ սերունդը այժմ

չկա՝ ներառյալ Բոնիկան, ուստի ոչ մի կերպ

so there's no way to know exactly what they said that day.

չենք կարող իմանալ,

թե նրանք այդ օրն ինչի մասին խոսեցին:

But still, I love imagining it.

Բայց ինձ դուր է

գալիս պատկերացնել այդ ամենը:

The strongman and the human cannonballs reunited,

Ամենազորը և մարդ-արկերը վերամիավորվել էին՝

showing off old scars, and new ones.

ցուցադրելով իրենց հին ու նոր սպիները:

Maybe Bonica gave them medical advice.

Գուցե Բոնիկան նրանց բժշկական

խորհուրդներ տվեց:

Maybe he told them what he later said in an oral history,

Գուցե նա նրանց ասաց այն, ինչը հետագայում

պատմեց իր բանավոր պատմության մեջ, այն է,

which is that his time in the circus and wrestling deeply molded his life.

որ կրկեսում և մենամարտերում անցկացրած

ժամանակը կերտել էր իր կյանքը:

Bonica saw pain close up.

Բոնիկան տեսավ, թե ինչպես է ցավը մոտենում:

He felt it. He lived it.

Նա զգաց ու ապրեց դա:

And it made it impossible for him to ignore in others.

Եվ նրա համար անհնար էր ուրիշների

ցավն անտեսելը:

Out of that empathy, he spun a whole new field,

Կարեկցանքից ելնելով՝ ստեղծեց մի նոր

played a major role in getting medicine to acknowledge pain

ամբողջական ոլորտ, որը մեծ դեր է խաղաց՝

in and of itself.

ստիպելով բժշկությանը

լրջորեն մոտենալ ցավին:

In that same oral history,

Այդ նույն բանավոր պատմության մեջ

Bonica claimed that pain

Բոնիկան պնդում էր, որ ցավը մարդկային

is the most complex human experience.

ամենաբարդ փորձությունն է:

That it involves your past life, your current life,

Այն ներառում է ձեր անցյալը, ձեր ներկան,

your interactions, your family.

ձեր հարաբերությունները, ձեր ընտանիքը:

That was definitely true for Bonica.

Այս ամենն իսկապես վերաբերում էր Բոնիկային:

But it was also true for my mom.

Բայց այս ամենը ճիշտ է նաև մայրիկիս դեպքում

It's easy for doctors to see my mom

Բժիշկների համար հեշտ է իմ մորը տեսնել

as a kind of professional patient,

որպես մի պրոֆեսիոնալ հիվանդի, մի կնոջ, որն

a woman who just spends her days in waiting rooms.

որն իր օրերն անցկացնում է սպասասրահներում:

Sometimes I get stuck seeing her that same way.

Երբեմն ես հուսահատվում եմ՝ տեսնելով

նրան այդ վիճակում:

But as I saw Bonica's pain --

Բայց երբ տեսա Բոնիկայի ցավը, ցավ, որ

a testament to his fully lived life --

իր ապրած ողջ կյանքի վկայությունն էր, ես

I started to remember all the things that my mom's pain holds.

սկսեցի հիշել այն ամենը, ինչի միջով

ստիպված էր անցնելու մայրս:

Before they got swollen and arthritic,

Մինչև այտուցվելն ու անզգայանալը, մայրս

my mom's fingers clacked away

աշխատում էր հիվանդանոցի

in the hospital H.R. department where she worked.

կադրերի բաժնում:

They folded samosas for our entire mosque.

Նրա ձեռքերը ողջ մզկիթի համար ճարպկորեն

փաթաթում էին սամոսներ:

When I was a kid, they cut my hair,

Երբ ես փոքր էի, այդ ձեռքերը կտրում էին

wiped my nose,

մազերս, մաքրում քիթս,

tied my shoes.

կապում կոշիկիս քուղերը:

Thank you.

Շնորակալություն

(Applause)

(Ծափահարություններ)