Lee Smolin: How science is like democracy

شباهتهای علم و دموکراسی از زبان لی سمولین

Translator: Ali Moeeny Reviewer: Hasan Moeeni

So, about three years ago I was in London,

حدود سه سال پیش من رفته بودم لندن

and somebody called Howard Burton came to me and said,

یک آقایی به اسم هوارد بردن آمد پیش من و گفت:

I represent a group of people,

من نماینده یک گروه هستم.

and we want to start an institute in theoretical physics.

و ما می خواهیم یک موسسه فیزیک نظری راه بیاندازیم.

We have about 120 million dollars, and we want to do it well.

ما حدود ۱۲۰ میلیون دلار پول داریم و می خواهیم این کار را به نحو احسن انجام بدهیم.

We want to be in the forefront fields,

ما می خواهیم در زمینه های پیشرو فیزیک نظری کار بکنیم.

and we want to do it differently.

و می خواهیم این کار را متفاوت از بقیه انجام بدهیم.

We want to get out of this thing

ما می خواهیم از این حالت خارج بشویم که

where the young people have all the ideas, and the old people have all the power

جوان ها همه ایده ها را دارند و پیر ها قدرت را در دست دارند،

and decide what science gets done.

و پیرها تصمیم می گیرند که علم به چه شکل پیش برود.

It took me about 25 seconds to decide that that was a good idea.

حدود ۲۵ ثانیه طول کشید تا من متوجه بشم که این فکر، فکر خوبی است!

Three years later, we have the Perimeter Institute for Theoretical Physics

سه سال بعد ما موسسه فیزیک نظری پریمیتر را در واترلوی انتاریو راه انداخته بودیم.

in Waterloo, Ontario. It’s the most exciting job I’ve ever had.

این جذاب ترین شغلی است که من تا حالا داشته ام.

And it’s the first time I’ve had a job where I’m afraid to go away

این اولین باری است که من شغلی دارم که می ترسم مرخصی برم.

because of everything that’s going to happen in this week when I’m here.

به خاطر همه چیزهایی که در این یک هفته ای که اینجا هستم رخ می دهد.

(Laughter)

(خنده)

But in any case, what I’m going to do in my little bit of time

ولی به هر ترتیب کاری که می خواهم در این زمان کوتاه بکنم این است که

is take you on a quick tour of some of the things

شما را برای یک گردش در چیزهایی که ما در موردشون کار می کنیم

that we talk about and we think about.

و فکر می کنیم ببرم.

So, we think a lot about what really makes science work?

ما خیلی به این مساله فکر می کنیم که چه چیزی واقعا باعث می شود علم رشد بکند؟

The first thing that anybody who knows science,

اولین چیزی که هر کسی که در کار علمی وارد می شود،

and has been around science,

و هر کس که در ارتباط با علم کار می کند

is that the stuff you learn in school as a scientific method

یاد می گیرد این است که چیزهایی که در مدرسه به عنوان «روش علمی» آموزش می دهند غلط است.

is wrong. There is no method.

«متد علمی» وجود ندارد.

On the other hand, somehow we manage to reason together

از طرفی ما به عنوان جامعه علمی به نحوی موفق شده ایم که

as a community, from incomplete evidence

با استناد به شواهد ناکامل،

to conclusions that we all agree about.

به نتایجی برسیم که همه با آن نتایج موافقیم.

And this is, by the way, something that a democratic society also has to do.

ضمنا این همان چیزی است که یک جامعه دموکراتیک هم باید انجام بدهد.

So how does it work?

خوب چطور این کار انجام می شود؟

Well, my belief is that it works

من معتقدم این نحوه کار علمی از آن جهت موفق است که

because scientists are a community bound together by an ethics.

دانشمندان یک جامعه هستند که به یک سری اصول اخلاقی پایبند هستند.

And here are some of the ethical principles.

تعدادی از این اصول اخلاقی را برایتان توضیح می دهم:

I’m not going to read them all to you because I’m not in teacher mode.

من برای شما اینها را نمی خوانم چون الان توی حس معلمی نیستم،

I’m in entertain, amaze mode.

و بیشتر توی حس سرگرم کردن و متعجب کردن هستم!

(Laughter)

(خنده)

But one of the principles is that everybody

ولی یکی از این اصول این است که هر کسی

who is part of the community gets to fight and argue

که جزیی از این جامعه است باید برای اثبات آنچه به آن باور دارد

as hard as they can for what they believe.

با تمام قوا وارد بحث بشود.

But we’re all disciplined by the understanding

ما همه این مساله را درک می کنیم که

that the only people who are going to decide, you know,

تنها افراد نسل بعدی جامعه ما هستند

whether I’m right or somebody else is right,

که می توانند تعیین کنند،

are the people in our community in the next generation,

آیا من درست می گویم یا کس دیگری درست می گوید،

in 30 and 50 years.

که سی چهل سال بعد می آیند.

So it’s this combination of respect

پس این مخلوطی از احترام به

for the tradition and community we’re in,

سنت جامعه ای که ما در آن هستیم است

and rebellion that the community requires to get anywhere,

و شورشی و تغییر طلبی است که جامعه برای اینکه به جایی برسد به آن نیاز دارد.

that makes science work.

این دو باعث پیشرفت علم می شوند.

And being in this process of being in a community

بودن در این فرایند بودن در جامعه ای است که

that reasons from shared evidence to conclusions,

از شواهد مشترک استفاده می کند تا نتیجه بگیرد.

I believe, teaches us about democracy.

به نظر من این به ما آموزش دموکراسی می دهد.

Not only is there a relationship between the ethics of science

نه فقط بین اخلاق علمی و

and the ethics of being a citizen in democracy,

اخلاق شهروندی در یک جامعه دموکرات رابطه هست،

but there has been, historically, a relationship

بلکه به طور تاریخی رابطه ای بین

between how people think about space and time, and what the cosmos is,

نحوه تفکر مردم در مورد فضا و زمان و کائنات و

and how people think about the society that they live in.

نحوه تفکر مردم در مورد جامعه ای که در آن زندگی می کنند بوده است.

And I want to talk about three stages in that evolution.

من می خواهم در مورد سه دوره در این روند تغییر و تحول با شما صحبت کنم.

The first science of cosmology that was anything like science

اولین علم شناخت جهان، البته اگر آن را علم بنامیم،

was Aristotelian science, and that was hierarchical.

دانش ارسطویی بود که یک دانش طبقاتی بود.

The earth is in the center, then there are these crystal spheres,

زمین در مرکز جهان بوده است و این دایره ها دور آن بوده اند.

the sun, the moon, the planets and finally the celestial sphere,

دایره ها محل قرار گرفتن خورشید و ماه و سیارات بوده اند و بعد هم این دایره کیهانی بوده است.

where the stars are. And everything in this universe has a place.

که ستاره ها در آن بوده است.

And Aristotle’s law of motion was that everything

و قانون حرکت ارسطو این بوده است که

goes to its natural place, which was of course,

هر چیزی به سمت جایگاه طبیعی اش حرکت می کند.

the rule of the society that Aristotle lived in,

همینطور قانون جامعه ای که ارسطو در آن زندگی می کرد این بوده است.

and more importantly, the medieval society that, through Christianity,

مهم تر از آن قانون، جامعه قرون وسطی ای که عقاید ارسطو را

embraced Aristotle and blessed it.

به واسطه مسیحیت پذیرفته بود و آن را تبرک کرده بود.

And the idea is that everything is defined.

ایده این است که محل هر چیز و اینکه کجا قرار دارد،

Where something is, is defined with respect to this last sphere,

نسبت به این دایره آخر مشخص می شود.

the celestial sphere, outside of which is this eternal,

که خارج از این دایره، سرزمینی ابدی و بی نقص است.

perfect realm, where lives God,

که خدا در آن زندگی می کند.

who is the ultimate judge of everything.

که قاضی نهایی همه چیز است.

So that is both Aristotelian cosmology,

پس این شکل هم کیهانشناسی ارسطویی بود

and in a certain sense, medieval society.

و هم از نگاهی نمادی از جامعه قرون وسطی ای.

Now, in the 17th century there was a revolution in thinking about

در قرن هفدهم انقلابی درنحوه تفکر

space and time and motion and so forth of Newton.

در مورد فضا و زمان و حرکت و این چیزها توسط نیوتون رخ داد.

And at the same time there was a revolution in social thought

و در همان زمان انقلابی در فکر اجتماعی

of John Locke and his collaborators.

توسط جان لاک و همکارانش رخ داده بود.

And they were very closely associated.

و این دو ارتباط خیلی نزدیکی داشتند.

In fact, Newton and Locke were friends.

در واقع نیوتون و لاک دوست بودند.

Their way of thinking about space and time and motion on the one hand,

نحوه تفکرشان در مورد فضا و زمان و حرکت در یک طرف

and a society on the other hand, were closely related.

و جامعه در طرف دیگر خیلی نزدیک و مرتبط بود.

And let me show you.

بگذارید به شما نشان بدهم.

In a Newtonian universe, there’s no center -- thank you.

در جهان نیوتونی هیچ مرکزی وجود ندارد.

There are particles and they move around

بلکه ذراتی وجود دارند که

with respect to a fixed, absolute framework of space and time.

نسبت به یک دستگاه مختصات ثابت فضا و زمان به این طرف و آن طرف حرکت می کنند.

It’s meaningful to say absolutely where something is in space,

در اینجا معنی دارد که بگوییم محل مطلق یک شی در فضا کجا است.

because that’s defined, not with respect to say, where other things are,

زیرا که این محل نسبت به دستگاه مختصات تعیین می شود و نه نسبت به سایر ذرات.

but with respect to this absolute notion of space,

بلکه نسبت به مطلق مکان،

which for Newton was God.

نیوتون معتقد بود این دستگاه مختصات، خدا است.

Now, similarly, in Locke’s society there are individuals

به همین شکل در جامعه لاک، افراد وجود دارند.

who have certain rights, properties in a formal sense,

که حقوق مشخصی دارند و اموالی دارند.

and those are defined with respect to some absolute,

و اینها در مقایسه با یک سری مفاهیم مجرد،

abstract notions of rights and justice, and so forth,

مثل حقوق و عدالت و این طور چیزها تعریف می شوند.

which are independent of what else has happened in the society.

که در واقع این مفاهیم مستقل از آنچه در جامعه می گذرد،

Of who else there is, of the history and so forth.

اینکه چه کسانی دیگری هستند و تاریخ چه بوده تعیین می شوند.

There is also an omniscient observer

همچنین یک ناظر دانای کل وجود دارد،

who knows everything, who is God,

که همه چیز را می داند که او خداست.

who is in a certain sense outside the universe,

به یک معنی این ناظر یعنی خدا، خارج از دنیا است.

because he has no role in anything that happens,

چرا که قانونی حاکم بر آنچه بر خدا می گذرد نیست.

but is in a certain sense everywhere,

اما به یک معنی خدا همه جا هست،

because space is just the way that God knows

چرا که به عقیده نیوتون، مکان نحوه درک خدا از

where everything is, according to Newton, OK?

محل اشیاء است.

So this is the foundations of what’s called, traditionally,

پس اینها مبانی آن چیزی هستند که از قدیم

liberal political theory and Newtonian physics.

به نام تئوری سیاسی و حقوقی لیبرال و فیزیک نیوتون شناخته شده اند.

Now, in the 20th century we had a revolution

در قرن بیست و یکم ما دوباره انقلابی داریم

that was initiated at the beginning of the 20th century,

که در آغاز قرن بیستم شروع شد

and which is still going on.

و هنوز هم ادامه دارد.

It was begun with the invention

شروع این ماجرا با اختراع

of relativity theory and quantum theory.

نسبیت و نظریه کوانتم بوده است.

And merging them together to make the final quantum theory

و ادغام آنها و ساختن

of space and time and gravity, is the culmination of that,

نظریه نهایی کوانتمی فضا و زمان و جاذبه

something that’s going on right now.

که همین حالا هم بحث فعالی است.

And in this universe there’s nothing fixed and absolute. Zilch, OK.

در این دنیا هیچ چیز ثابت و مطلقی وجود ندارد. هیچ.

This universe is described by being a network of relationships.

این دنیا از طریق یک شبکه از ارتباطها تعریف می شود.

Space is just one aspect, so there’s no meaning to say

فضا فقط یک جنبه از این دنیا است.

absolutely where something is.

و معنی نمی دهد که بگوییم یک چیز مطلقا در کجا قرار دارد.

There’s only where it is relative to everything else that is.

فقط می توانیم بگوییم این چیز نسبت به بقیه چیزها کجا قرار گرفته است.

And this network of relations is ever-evolving.

این شبکه چیزها مدام در حال توسعه و گسترش است.

So we call it a relational universe.

همه چیز اینجا مربوط به این شبکه است.

All properties of things are about these kinds of relationships.

همه خواص اشیاء در واقع همین ارتباطها و نسبت ها هستند.

And also, if you’re embedded in such a network of relationships,

به همین ترتیب اگر شما در این دنیای ارتباطات زندگی کنید،

your view of the world has to do with what information

دید شما نسبت به دنیا وابسته به اطلاعاتی خواهد بود

comes to you through the network of relations.

که از طریق این شبکه نسبتها (وابستگیها) به شما می رسد.

And there’s no place for an omniscient observer

و دیگر جایی برای یک دانای مطلق وجود نخواهد داشت،

or an outside intelligence knowing everything and making everything.

یا یک هوشمندی خارج از این دنیا که همه چیز را بداند یا همه چیز را بسازد.

So this is general relativity, this is quantum theory.

این نسبیت عام و نظریه کوانتم است.

This is also, if you talk to legal scholars,

اگر شما با صاحبنظران حقوق صحبت کنید

the foundations of new ideas in legal thought.

اینها مبانی تفکرات جدید در حقوق است.

They’re thinking about the same things.

این افراد هم به همین مسایل فکر می کنند.

And not only that, they make the analogy

حتی از قیاس و تشبیه به

to relativity theory and cosmology often.

نظریه نسبیت در کیهان شناسی استفاده می کنند.

So there’s an interesting discussion going on there.

و بحث های مشابهی در دو طرف در گیر است.

This last view of cosmology is called the relational view.

آخرین دیدگاهی که در کیهان شناسی وجود دارد را دیدگاه نسبتی می نامند.

So the main slogan here is that there’s nothing outside the universe,

شعار اصلی این است که چیزی خارج از دنیا نیست.

which means that there’s no place

معنی آن این است که جایی برای اینکه

to put an explanation for something outside.

توضیح چیزی را به خارج از دنیا واگذار کنیم وجود ندارد.

So in such a relational universe,

در یک چنین جهان نسبتی ای

if you come upon something that’s ordered and structured,

اگر شما به چیزی که منظم و ساختار یافته است بربخورید،

like this device here, or that device there,

مثل این دستگاهی که اینجا است یا آن یکی دستگاه،

or something beautiful, like all the living things,

یا اگر شما به یک چیز زیبا بر بخورید، مثل همه موجودات زنده،

all of you guys in the room --

یا همه شما آقایان که اینجا هستید،

"guys" in physics, by the way, is a generic term: men and women.

در فیزیک آقا یک اسم کلی برای هم زنان و هم مردان است.

(Laughter)

(خنده)

Then you want to know, you’re a person,

به عنوان یک فرد شما دوست دارید بدانید

you want to know how is it made.

که این چیز چطور ساخته شده است.

And in a relational universe the only possible explanation was, somehow it made itself.

و در یک دنیای نسبی تنها جواب این است که این چیز به شکلی خودش را ساخته است.

There must be mechanisms of self-organization

باید مکانیسم های خود مرتب سازی در درون این دنیا وجود داشته باشد

inside the universe that make things.

که بتواند چیزها را بسازد.

Because there’s no place to put a maker outside,

چرا که در این دیدگاه جایی در خارج از این دنیا برای یک سازنده،

as there was in the Aristotelian and the Newtonian universe.

به آن شکلی که در نظریات ارسطویی یا نیوتونی وجود دارد، نیست.

So in a relational universe we must have processes of self-organization.

پس در یک دنیای نسبی ما باید فرایند های خود مرتب سازی داشته باشیم.

Now, Darwin taught us that there are processes of self-organization

داروین به ما یاد داد که فرایند های خود مرتب سازی

that suffice to explain all of us and everything we see.

که بتوانند وجود ما ها و چیزهای دیگری که می بینیم را توجیه کنند وجود دارند.

So it works. But not only that,

پس چنین چیزی ممکن است. ولی فقط این نیست،

if you think about how natural selection works,

وقتی شما در مورد انتخاب طبیعی فکر کنید،

then it turns out that natural selection

متوجه می شوید که انتخاب طبیعی فقط

would only make sense in such a relational universe.

در یک دنیای نسبیتی ممکن است.

That is, natural selection works on properties,

انتخاب طبیعی فقط در مورد خصوصیاتی موثر است که

like fitness, which are about relationships

مثل تناسب (fitness) که

of some species to some other species.

نسبت و ارتباط یک گونه با یک گونه دیگر را نشان می دهند.

Darwin wouldn’t make sense in an Aristotelian universe,

نظرات داروین در یک دنیای ارسطویی معنی دار نیستند.

and wouldn’t really make sense in a Newtonian universe.

و واقعا در یک دنیای نیوتونی هم ممکن نیستند.

So a theory of biology based on natural selection

پس یک نظریه زیست شناسی بر مبنای انتخاب طبیعی

requires a relational notion of

نیاز دارد که بداند که خصوصیات نسبیتی

what are the properties of biological systems.

سیستم های زیستی کدامند.

And if you push that all the way down, really,

و اگر خوب و با دقت به این مساله نگاه کنید می بینید که

it makes the best sense in a relational universe

این فقط در یک دنیای نسبیتی

where all properties are relational.

به بهترین شکل معنی دار است.

Now, not only that, but Einstein taught us

نه فقط این، بلکه انیشتین به ما یاد داد که

that gravity is the result of the world being relational.

جاذبه ناشی از نسبیتی بودن دنیا است.

If it wasn’t for gravity, there wouldn’t be life,

اگر جاذبه نبود حیات ممکن نبود.

because gravity causes stars to form and live for a very long time,

چون جاذبه است که باعث می شود ستارگان شکل بگیرند و مدتهای طولانی دوام بیاورند.

keeping pieces of the world, like the surface of the Earth,

و قسمتهایی از دنیا مثل سطح زمین را

out of thermal equilibrium for billions of years so life can evolve.

میلیاردها سال در تعادل گرمایی نگه دارند تا حیات امکان تشکیل و تکامل پیدا کند.

In the 20th century,

در قرن بیستم

we saw the independent development of two big themes in science.

ما توسعه مستقل دو تم بزرگ در علم را شاهد بودیم.

In the biological sciences, they explored

در علوم زیستی آنها

the implications of the notion that order and complexity

نحوه تشکیل و تکامل ساختار های پیچیده زیستی

and structure arise in a self-organized way.

ازطریق خود مرتب سازی را بررسی می کردند.

That was the triumph of Neo-Darwinism and so forth.

اینها پیروزیهای نوداروینی بود.

And slowly, that idea is leaking out to the cognitive sciences,

به آهستگی این نظریات به بیرون انتشار پیدا کرده است.

the human sciences, economics, et cetera.

به علوم شناختی، به علوم انسانی، اقتصاد و علوم دیگر.

At the same time, we physicists

در همان زمان ما فیزیک دان ها

have been busy trying to make sense of

در تلاش بودیم که کشفیات

and build on and integrate the discoveries

نظریه کوانتمی و نسبیت را

of quantum theory and relativity.

با هم ادغام و قابل درک کنیم.

And what we’ve been working out is the implications, really,

و چیزی که ما به دست آوردیم، نتایج این ایده بود که

of the idea that the universe is made up of relations.

دنیا از ارتباط ها و نسبت ها ساخته شده است.

21st-century science is going to be driven

علم قرن بیست و یکم بر اساس

by the integration of these two ideas:

ادغام این دو ایده پیش خواهد رفت.

the triumph of relational ways of thinking

پیروزی نگاه نسبیتی به دنیا

about the world, on the one hand,

از یک طرف

and self-organization or Darwinian ways of thinking about the world,

و خود مرتب سازی و تفکر داروینی در مورد دنیا،

on the other hand.

در طرف دیگر.

And also, is that in the 21st century

در قرن بیست یکم تفکرات ما

our thinking about space and time and cosmology,

در مورد کیهان شناسی و جامعه شناسی

and our thinking about society are both going to continue to evolve.

همچنان رو به پیشرفت خواهند بود و

And what they’re evolving towards is the union

اینها دارند به سمت یکی شدن و اتحاد پیش می روند.

of these two big ideas, Darwinism and relationalism.

دو ایده بزرگ داروینسم و نسبیت.

Now, if you think about democracy from this perspective,

اگر شما به دموکراسی با این دید نگاه بکنید،

a new pluralistic notion of democracy would be one that recognizes

یک نگاه تکثر گرایانه به دموکراسی نگاهی است که

that there are many different interests, many different agendas,

تکثر منافع و اهداف و افراد و نظرات را

many different individuals, many different points of view.

معتبر می شمارد.

Each one is incomplete, because you’re embedded

که هیچ یک به تنهایی کامل نیست.

in a network of relationships.

چون شما در یک شبکه از ارتباطها و نسبت ها قرار گرفته اید.

Any actor in a democracy is embedded

همه بازیگران دموکراسی

in a network of relationships.

در این شبکه جای گرفته اند.

And you understand some things better than other things,

و هر کسی چیزهایی را بهتر از چیزهای دیگر درک می کند.

and because of that there’s a continual jostling

و به همین خاطر یک جابجایی مدام

and give and take, which is politics.

و بده بستان مدام وجود دارد که این در واقع سیاست (مدیریت سیاسی) است.

And politics is, in the ideal sense,

و سیاست در وضعیت ایده ال

the way in which we continually address

راهی است که ما با آن

our network of relations in order to achieve

شبکه روابط و ارتباطاتمان را اداره می کنیم.

a better life and a better society.

برای اینکه زندگی بهتری و جامعه بهتری بدست آوریم.

And I also think that science will never go away and --

من ضمنا فکر می کنم که علم هیچ وقت از بین نخواهد رفت.

I’m finishing on this line.

من با این اسلاید تمام می کنم.

(Laughter)

(خنده)

In fact, I’m finished. Science will never go away.

خوب من تمام می کنم. علم هرگز از میان نخواهد رفت.