Lee Smolin: How science is like democracy

Μετάφραση: Sotiria Sotiriou Επιμέλεια: Lazaros Boudakidis

So, about three years ago I was in London,

Περίπου πριν από τρία χρόνια ήμουν στο Λονδίνο,

and somebody called Howard Burton came to me and said,

και κάποιος με το όνομα Χάουαρντ Μπέρτον ήρθε και μου είπε:

I represent a group of people,

«Αντιπροσωπεύω μια ομάδα ανθρώπων

and we want to start an institute in theoretical physics.

και θέλουμε να ιδρύσουμε ένα ινστιτούτο θεωρητικής φυσικής.

We have about 120 million dollars, and we want to do it well.

Έχουμε περίπου 120 εκατομμύρια δολάρια και θέλουμε να το κάνουμε καλά.

We want to be in the forefront fields,

Θέλουμε να είμαστε στους πρωτοπόρους τομείς

and we want to do it differently.

και θέλουμε να είμαστε διαφορετικοί.

We want to get out of this thing

Θέλουμε να βγούμε από αυτήν την κατάσταση

where the young people have all the ideas, and the old people have all the power

όπου οι νέοι άνθρωποι έχουν όλες τις ιδέες και οι μεγαλύτεροι έχουν όλη τη δύναμη

and decide what science gets done.

και αποφασίζουν τι είδους έρευνα γίνεται».

It took me about 25 seconds to decide that that was a good idea.

Μου πήρε περίπου 25 δευτερόλεπτα να αποφασίσω πως ήταν καλή ιδέα.

Three years later, we have the Perimeter Institute for Theoretical Physics

Τρία χρόνια αργότερα αποκτήσαμε το Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής Περίμετρος

in Waterloo, Ontario. It’s the most exciting job I’ve ever had.

στo Βατερλώ, Οντάριο. Είναι η πιο συναρπαστική δουλειά που έχω κάνει ποτέ.

And it’s the first time I’ve had a job where I’m afraid to go away

Και είναι η πρώτη φορά που η δουλειά μου με κάνει να φοβάμαι να φύγω

because of everything that’s going to happen in this week when I’m here.

μήπως και χάσω ό,τι γίνει τη βδομάδα που δε θα είμαι εκεί.

(Laughter)

(Γέλια)

But in any case, what I’m going to do in my little bit of time

Αλλά τέλος πάντων, αυτό που θα κάνω στον λίγο χρόνο που έχω,

is take you on a quick tour of some of the things

είναι να σας κάνω μια γρήγορη ξενάγηση σε μερικά από τα πράγματα

that we talk about and we think about.

για τα οποία μιλάμε και σκεφτόμαστε.

So, we think a lot about what really makes science work?

Σκεφτόμαστε λοιπόν πολύ, τι πραγματικά κάνει τις επιστήμες αποτελεσματικές;

The first thing that anybody who knows science,

Το πρώτο πράγμα που γνωρίζει κάποιος που ξέρει από επιστήμες,

and has been around science,

και έχει βρεθεί σε επιστημονικό περιβάλλον,

is that the stuff you learn in school as a scientific method

είναι ότι αυτό που μαθαίνουμε στο σχολείο ως επιστημονική μέθοδο

is wrong. There is no method.

είναι λάθος. Δεν υπάρχει μέθοδος.

On the other hand, somehow we manage to reason together

Απ' την άλλη πλευρά, με κάποιον τρόπο καταφέρνουμε να συλλογιστούμε μαζί,

as a community, from incomplete evidence

ως κοινότητα, από ελλιπείς ενδείξεις,

to conclusions that we all agree about.

σε συμπεράσματα για τα οποία συμφωνούμε όλοι.

And this is, by the way, something that a democratic society also has to do.

Αυτό, παρεμπιπτόντως, είναι κάτι που πρέπει να κάνει μια δημοκρατική κοινωνία.

So how does it work?

Πώς δουλεύει λοιπόν αυτό;

Well, my belief is that it works

Πιστεύω πως δουλεύει

because scientists are a community bound together by an ethics.

επειδή οι επιστήμονες συνιστούν μία κοινότητα που τη δένει μία ηθική.

And here are some of the ethical principles.

Και ορίστε μερικές από τις ηθικές τους αρχές.

I’m not going to read them all to you because I’m not in teacher mode.

Δε θα σας τις διαβάσω όλες γιατί δεν είμαι σε διδακτική διαθέση.

I’m in entertain, amaze mode.

Είμαι σε διασκεδαστική, συναρπαστική διάθεση.

(Laughter)

(Γέλια)

But one of the principles is that everybody

Αλλά μία από τις αρχές είναι ότι ο καθένας

who is part of the community gets to fight and argue

που είναι κομμάτι της κοινότητας μπορεί να δώσει μάχη και να επιχειρηματολογήσει

as hard as they can for what they believe.

όσο θέλει γι' αυτό που πιστεύει.

But we’re all disciplined by the understanding

Αλλά όλοι έχουμε πειθαρχήσει στην ιδέα

that the only people who are going to decide, you know,

ότι οι μόνοι άνθρωποι που θα αποφασίσουν, ξέρετε,

whether I’m right or somebody else is right,

αν έχω εγώ ή κάποιος άλλος δίκιο,

are the people in our community in the next generation,

είναι οι άνθρωποι της επόμενης γενιάς στην κοινότητά μας,

in 30 and 50 years.

σε 30 και 50 χρόνια.

So it’s this combination of respect

Είναι λοιπόν αυτός ο συνδυασμός σεβασμού

for the tradition and community we’re in,

για την παράδοση και για την κοινότητα στην οποία είμαστε,

and rebellion that the community requires to get anywhere,

και για την επαναστατικότητα που απαιτείται για να πάει αυτή η κοινότητα κάπου,

that makes science work.

που κάνει την επιστήμη αποτελεσματική.

And being in this process of being in a community

Και το να συμμετέχεις σ' αυτή τη διαδικασία του να είσαι σε μια κοινότητα

that reasons from shared evidence to conclusions,

που από κοινά στοιχεία καταλήγει με επιχειρήματα σε συμπεράσματα,

I believe, teaches us about democracy.

πιστεύω, πως μας διδάσκει για τη δημοκρατία.

Not only is there a relationship between the ethics of science

Όχι μόνο υπάρχει σχέση ανάμεσα στην ηθική των επιστημών

and the ethics of being a citizen in democracy,

και στην ηθική του να είσαι πολίτης μιας δημοκρατίας,

but there has been, historically, a relationship

αλλά, ιστορικά, έχει υπάρξει σχέση

between how people think about space and time, and what the cosmos is,

ανάμεσα στο πώς σκέφτονται οι άνθρωποι για το χώρο και το χρόνο, και το πώς είναι το σύμπαν,

and how people think about the society that they live in.

και το πώς σκέφτονται οι άνθρωποι για την κοινωνία στην οποία ζουν.

And I want to talk about three stages in that evolution.

Και θα ήθελα να μιλήσω για τρία στάδια σ' αυτήν την εξέλιξη.

The first science of cosmology that was anything like science

Η πρώτη κοσμολογία που είχε κάποια σχέση με επιστήμη,

was Aristotelian science, and that was hierarchical.

ήταν η Αριστοτέλεια επιστήμη, και αυτή ήταν ιεραρχική.

The earth is in the center, then there are these crystal spheres,

Η γη είναι στο κέντρο, μετά υπάρχουν αυτές οι κρυστάλλινες σφαίρες,

the sun, the moon, the planets and finally the celestial sphere,

ο ήλιος, το φεγγάρι, οι πλανήτες και τέλος η ουράνια σφαίρα,

where the stars are. And everything in this universe has a place.

όπου υπάρχουν τ' αστέρια. Και καθετί στο σύμπαν έχει μία θέση.

And Aristotle’s law of motion was that everything

Και ο νόμος του Αριστοτέλη για την κίνηση ήταν ότι το καθετί

goes to its natural place, which was of course,

πάει στη φυσική του θέση, η οποία ήταν φυσικά,

the rule of the society that Aristotle lived in,

και η αρχή της κοινωνίας στην οποία ζούσε ο Αριστοτέλης,

and more importantly, the medieval society that, through Christianity,

και το πιο σημαντικό, της μεσαιωνικής κοινωνίας η οποία μέσω του Χριστιανισμού

embraced Aristotle and blessed it.

αγκάλιασε τον Αριστοτέλη και ευλόγησε το νόμο του.

And the idea is that everything is defined.

Και η ιδέα είναι πως καθετί ορίζεται.

Where something is, is defined with respect to this last sphere,

Η θέση κάθε πράγματος ορίζεται σε σχέση με αυτήν τη τελευταία σφαίρα,

the celestial sphere, outside of which is this eternal,

την ουράνια σφαίρα, έξω από την οποία βρίσκεται το άπειρο,

perfect realm, where lives God,

το τέλειο βασίλειο, στο οποίο ζει ο Θεός,

who is the ultimate judge of everything.

που είναι ο τελικός κριτής των πάντων.

So that is both Aristotelian cosmology,

Αυτή λοιπόν είναι και η Αριστοτελική κοσμολογία

and in a certain sense, medieval society.

και, υπό κάποια έννοια, η μεσαιωνική κοινωνία.

Now, in the 17th century there was a revolution in thinking about

Στο 17ο αιώνα όμως, υπήρξε μία επανάσταση στον τρόπο σκέψης σχετικά με

space and time and motion and so forth of Newton.

το χώρο, το χρόνο, την κίνηση και ούτω καθεξής, από τον Νεύτωνα.

And at the same time there was a revolution in social thought

Ταυτόχρονα υπήρξε μία επανάσταση στην κοινωνική σκέψη

of John Locke and his collaborators.

από τον Τζον Λοκ και τους συνεργάτες του.

And they were very closely associated.

Αυτά τα δύο είχαν στενή σχέση.

In fact, Newton and Locke were friends.

Στην πραγματικότητα, ο Νεύτωνας και ο Λοκ ήταν φίλοι.

Their way of thinking about space and time and motion on the one hand,

Ο τρόπος με τον οποίο σκέφτονταν για το χώρο, το χρόνο και την κίνηση, από τη μια πλευρά,

and a society on the other hand, were closely related.

και την κοινωνία, από την άλλη, είχαν στενή σχέση.

And let me show you.

Θα σας δείξω πως.

In a Newtonian universe, there’s no center -- thank you.

Στο σύμπαν του Νεύτωνα, δεν υπάρχει κέντρο -- ευχαριστώ.

There are particles and they move around

Υπάρχουν σωματίδια και κινούνται

with respect to a fixed, absolute framework of space and time.

σε σχέση με ένα σταθερό, απόλυτο σύστημα χώρου και χρόνου.

It’s meaningful to say absolutely where something is in space,

Έχει νόημα να μιλάμε με απολυτότητα για το που βρίσκεται κάτι στο χώρο,

because that’s defined, not with respect to say, where other things are,

γιατί αυτό το ορίζει, όχι σε σχέση με το πού βρίσκονται άλλα πράγματα,

but with respect to this absolute notion of space,

αλλά σε σχέση με την απόλυτη έννοια του χώρου,

which for Newton was God.

η οποία για το Νεύτωνα ήταν ο Θεός.

Now, similarly, in Locke’s society there are individuals

Ομοίως, στην κοινωνία του Λοκ, υπάρχουν άτομα

who have certain rights, properties in a formal sense,

που έχουν κάποια δικαιώματα, ιδιότητες με την επίσημη έννοια,

and those are defined with respect to some absolute,

και αυτά ορίζονται σε σχέση με απόλυτες,

abstract notions of rights and justice, and so forth,

αφηρημένες έννοιες των δικαιωμάτων και της δικαιοσύνης, και ούτω καθεξής,

which are independent of what else has happened in the society.

τα οποία είναι ανεξάρτητα από οτιδήποτε άλλο συμβαίνει στην κοινωνία.

Of who else there is, of the history and so forth.

Από οποιονδήποτε άλλο, από την ιστορία και ούτω καθεξής.

There is also an omniscient observer

Υπάρχει επίσης ένας παντογνώστης παρατηρητής

who knows everything, who is God,

που ξέρει τα πάντα, που είναι ο Θεός.

who is in a certain sense outside the universe,

που είναι υπό μία έννοια έξω από το σύμπαν,

because he has no role in anything that happens,

γιατί δεν έχει ρόλο σε όσα συμβαίνουν.

but is in a certain sense everywhere,

Αλλά υπό μία έννοια είναι παντού,

because space is just the way that God knows

γιατί το σύμπαν είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Θεός ξέρει

where everything is, according to Newton, OK?

που είναι το καθετί, σύμφωνα με το Νεύτωνα, εντάξει;

So this is the foundations of what’s called, traditionally,

Αυτή λοιπόν είναι η βάση αυτού που ονομάζεται, παραδοσιακά,

liberal political theory and Newtonian physics.

φιλελεύθερη πολιτική θεωρία και Νευτώνεια φυσική.

Now, in the 20th century we had a revolution

Τώρα, στον 20ο αιώνα, είχαμε μια επανάσταση

that was initiated at the beginning of the 20th century,

η οποία ξεκίνησε στις αρχές του 20ου αιώνα

and which is still going on.

και η οποία συνεχίζεται ακόμα.

It was begun with the invention

Ξεκίνησε με μια εφεύρεση,

of relativity theory and quantum theory.

της θεωρίας της σχετικότητας και της κβαντικής θεωρίας.

And merging them together to make the final quantum theory

Και συνδυάζοντας τα για να κάνει την τελική κβαντική θεωρία

of space and time and gravity, is the culmination of that,

του χώρου, του χρόνου και της βαρύτητας, είναι το αποκορύφωμα αυτού

something that’s going on right now.

που συμβαίνει τώρα.

And in this universe there’s nothing fixed and absolute. Zilch, OK.

Και σε αυτό το σύμπαν τίποτα δεν είναι σταθερό και απόλυτο. Τίποτα.

This universe is described by being a network of relationships.

Αυτό το σύμπαν περιγράφεται ως δίκτυο σχέσεων.

Space is just one aspect, so there’s no meaning to say

Ο χώρος είναι μόνο μία πτυχή, οπότε δεν έχει νόημα να πεις

absolutely where something is.

με απολυτότητα που βρίσκεται κάτι.

There’s only where it is relative to everything else that is.

Υπάρχει μόνο η σχετική του θέση σε σχέση με οτιδήποτε άλλο.

And this network of relations is ever-evolving.

Και αυτό το δίκτυο σχέσεων εξελίσσεται συνεχώς.

So we call it a relational universe.

Το ονομάζουμε λοιπόν σχετικιστικό σύμπαν.

All properties of things are about these kinds of relationships.

Όλες οι ιδιότητες των πραγμάτων προκύπτουν από αυτού του είδους τις σχέσεις.

And also, if you’re embedded in such a network of relationships,

Επίσης, εάν είσαι ενσωματωμένος σε ένα τέτοιο δίκτυο σχέσεων,

your view of the world has to do with what information

η αντίληψή σου για τον κόσμο σχετίζεται με τις πληροφορίες

comes to you through the network of relations.

που φτάνουν σε 'σένα μέσω αυτού του δικτύου.

And there’s no place for an omniscient observer

Και δεν υπάρχει θέση για έναν παντογνώστη θεατή

or an outside intelligence knowing everything and making everything.

ή για μία εξωτερική νόηση που γνωρίζει και κάνει τα πάντα.

So this is general relativity, this is quantum theory.

Αυτή είναι η γενική σχετικότητα, αυτή είναι η κβαντική θεωρία.

This is also, if you talk to legal scholars,

Αυτή είναι επίσης, εάν μιλήσετε με νομικούς,

the foundations of new ideas in legal thought.

η βάση των νέων ιδεών στη νομική σκέψη.

They’re thinking about the same things.

Σκέφτονται τα ίδια πράγματα.

And not only that, they make the analogy

Και όχι μόνο αυτό, κάνουν συχνά αναφορές

to relativity theory and cosmology often.

στη θεωρία της σχετικότητας και την κοσμολογία.

So there’s an interesting discussion going on there.

Γίνεται λοιπόν μια ενδιαφέρουσα συζήτηση εκεί.

This last view of cosmology is called the relational view.

Αυτή η πιο σύγχρονη αντίληψη στην κοσμολογία ονομάζεται σχετικιστική.

So the main slogan here is that there’s nothing outside the universe,

Το κεντρικό μήνυμα εδώ είναι πως δεν υπάρχει τίποτα έξω από το σύμπαν,

which means that there’s no place

το οποίο σημαίνει πως δεν υπάρχει κανένα σημείο

to put an explanation for something outside.

να βάλει κανείς μια εξήγηση για κάτι εξωτερικό.

So in such a relational universe,

Σε ένα τέτοιο σχετικιστικό σύμπαν,

if you come upon something that’s ordered and structured,

εάν βρεις κάτι το οποίο έχει τάξη και δομή,

like this device here, or that device there,

όπως αυτή η μηχανή εδώ ή εκείνη εκεί,

or something beautiful, like all the living things,

ή κάτι όμορφο, όπως όλα τα ζωντανά πράγματα,

all of you guys in the room --

όλοι οι τύποι στο δωμάτιο --

"guys" in physics, by the way, is a generic term: men and women.

παρεμπιπτόντως, στη φυσική το «τύποι» περιλαμβάνει άντρες και γυναίκες.

(Laughter)

(Γέλια)

Then you want to know, you’re a person,

Μέτα θέλεις να ξέρεις, είσαι άνθρωπος,

you want to know how is it made.

θέλεις να ξέρεις πώς γίνεται αυτό.

And in a relational universe the only possible explanation was, somehow it made itself.

Σε ένα συσχετιστικό σύμπαν η μόνη δυνατή εξήγηση είναι πως κάπως αυτοδημιουργήθηκε.

There must be mechanisms of self-organization

Πρέπει να υπάρχουν μηχανισμοί αυτοοργάνωσης

inside the universe that make things.

μέσα στο σύμπαν, που δημιουργούν πράγματα.

Because there’s no place to put a maker outside,

Γιατί δεν υπάρχει κάποιο εξωτερικό μέρος για να βάλεις έναν δημιουργό,

as there was in the Aristotelian and the Newtonian universe.

όπως υπήρχε στο σύμπαν του Αριστοτέλη και του Νεύτωνα.

So in a relational universe we must have processes of self-organization.

Σε ένα σχετικιστικό σύμπαν, πρέπει να έχουμε διαδικασίες αυτοοργάνωσης.

Now, Darwin taught us that there are processes of self-organization

Τώρα, ο Δαρβίνος μας έμαθε πως υπάρχουν διαδικασίες αυτοοργάνωσης

that suffice to explain all of us and everything we see.

που επαρκούν για να εξηγήσουν όλους εμάς και οτιδήποτε βλέπουμε.

So it works. But not only that,

Λειτουργεί λοιπόν. Και όχι μόνο αυτό,

if you think about how natural selection works,

εάν σκεφτεί κανείς πώς λειτουργεί η φυσική επιλογή,

then it turns out that natural selection

καταλήγει στο συμπέρασμα πως η φυσική επιλογή

would only make sense in such a relational universe.

έχει νόημα μόνο σε ένα σχετικιστικό σύμπαν.

That is, natural selection works on properties,

Αυτό σημαίνει, πως η φυσική επιλογή λειτουργεί στις ιδιότητες,

like fitness, which are about relationships

όπως η καταλληλότητα, οι οποίες έχουν να κάνουν με σχέσεις

of some species to some other species.

μεταξύ ειδών.

Darwin wouldn’t make sense in an Aristotelian universe,

Ο Δαρβίνος δεν θα είχε νόημα σε ένα Αριστοτελικό σύμπαν,

and wouldn’t really make sense in a Newtonian universe.

και δε θα είχε νόημα ούτε στο σύμπαν του Νεύτωνα.

So a theory of biology based on natural selection

Οπότε, μια θεωρία της βιολογίας που βασίζεται στη φυσική επιλογή

requires a relational notion of

απαιτεί μια σχετικιστική αντίληψη των ιδιοτήτων των βιολογικών συστημάτων.

what are the properties of biological systems.

And if you push that all the way down, really,

Και η αλήθεια είναι πως αν επεκτείνουμε τη σκέψη αυτή,

it makes the best sense in a relational universe

βγάζει απόλυτα νόημα σε ένα σχετικιστικό σύμπαν

where all properties are relational.

όπου όλες οι ιδιότητες είναι σχετικιστικές.

Now, not only that, but Einstein taught us

Πέρα από αυτό, ο Αϊνστάιν μας δίδαξε πως

that gravity is the result of the world being relational.

η βαρύτητα είναι συνέπεια του ότι ο κόσμος είναι σχετικιστικός.

If it wasn’t for gravity, there wouldn’t be life,

Αν δεν υπήρχε η βαρύτητα, δε θα υπήρχε η ζωή,

because gravity causes stars to form and live for a very long time,

γιατί η βαρύτητα κάνει τα άστρα να σχηματίζονται και να ζουν για πολύ καιρό,

keeping pieces of the world, like the surface of the Earth,

κρατώντας κομμάτια του κόσμου, όπως η επιφάνεια της Γης,

out of thermal equilibrium for billions of years so life can evolve.

εκτός θερμικής ισορροπίας για δισεκατομμύρια χρόνια ώστε να εξελιχθεί η ζωή.

In the 20th century,

Στον 20ο αιώνα,

we saw the independent development of two big themes in science.

είδαμε την ανεξάρτητη ανάπτυξη δύο μεγάλων θεμάτων στην επιστήμη.

In the biological sciences, they explored

Στις βιολογικές επιστήμες, εξερευνούν

the implications of the notion that order and complexity

τις επιπτώσεις της ιδέας ότι η τάξη και η πολυπλοκότητα

and structure arise in a self-organized way.

και η δομή προκύπτουν με έναν αυτοοργανωτικό τρόπο.

That was the triumph of Neo-Darwinism and so forth.

Αυτός ήταν ο θρίαμβος του Νεο-Δαρβινισμού και ούτω καθεξής.

And slowly, that idea is leaking out to the cognitive sciences,

Και σιγά-σιγά, αυτή η ιδέα διέρρευσε και στις γνωστικές επιστήμες,

the human sciences, economics, et cetera.

τις ανθρωπιστικές επιστήμες, τα οικονομικά κ.λ.π.

At the same time, we physicists

Ταυτοχρόνως, εμείς οι φυσικοί

have been busy trying to make sense of

είμαστε πολύ απασχολημένοι προσπαθώντας να καταλάβουμε

and build on and integrate the discoveries

και να χτίσουμε και να συνθέσουμε τις ανακαλύψεις

of quantum theory and relativity.

της κβαντοθεωρίας και της θεωρίας της σχετικότητας.

And what we’ve been working out is the implications, really,

Και αυτό που προσπαθούμε να καταλάβουμε είναι οι επιπτώσεις

of the idea that the universe is made up of relations.

της ιδέας ότι το σύμπαν δομείται από συσχετισμούς.

21st-century science is going to be driven

Η κινητήρια δύναμη των επιστημών του 21ου αιώνα θα είναι

by the integration of these two ideas:

η σύνθεση των εξής δύο ιδεών:

the triumph of relational ways of thinking

του θριάμβου του σχετικιστικού τρόπου σκέψης

about the world, on the one hand,

για τον κόσμο, από τη μια πλευρά,

and self-organization or Darwinian ways of thinking about the world,

και της αυτοοργάνωσης ή του Δαρβινικού τρόπου αντίληψης του κόσμου,

on the other hand.

για τον κόσμο, από την άλλη.

And also, is that in the 21st century

Επίσης, οι φυσικοί του 21ου αιώνα

our thinking about space and time and cosmology,

σκέφτονται για το χώρο και το χρόνο και την κοσμολογία,

and our thinking about society are both going to continue to evolve.

και σκέφτονται για την κοινωνία και τα δύο θα συνεχίσουν να εξελίσσονται.

And what they’re evolving towards is the union

Και αυτό προς το οποίο τείνουν είναι η ενοποίηση

of these two big ideas, Darwinism and relationalism.

αυτών των δύο μεγάλων ιδεών, του Δαρβινισμού και του σχετικισμού.

Now, if you think about democracy from this perspective,

Τώρα, εάν σκεφτεί κανείς για τη δημοκρατία από αυτήν την οπτική γωνία

a new pluralistic notion of democracy would be one that recognizes

μια νέα πλουραλιστική αντίληψη για τη δημοκρατία θα απαιτούσε να αναγνωρίσουμε

that there are many different interests, many different agendas,

ότι υπάρχουν πολλά διαφορετικά ενδιαφέροντα, πολλοί διαφορετικοί στόχοι,

many different individuals, many different points of view.

πολλά διαφορετικά άτομα, πολλές διαφορετικές οπτικές γωνίες.

Each one is incomplete, because you’re embedded

Κάθε ένας είναι ελλιπής, γιατί ο καθένας είναι ενσωματωμένος

in a network of relationships.

σε ένα δίκτυο σχέσεων.

Any actor in a democracy is embedded

Κάθε μέλος της δημοκρατίας είναι ενσωματωμένο

in a network of relationships.

σε ένα δίκτυο σχέσεων.

And you understand some things better than other things,

Και καταλαβαίνετε ορισμένα πράγματα καλύτερα από άλλα,

and because of that there’s a continual jostling

και λόγω αυτού υπάρχει ένα συνεχές αλληλοσπρώξιμο

and give and take, which is politics.

και πάρε-δώσε, το οποίο είναι η πολιτική.

And politics is, in the ideal sense,

Και η πολιτική είναι ιδανικά,

the way in which we continually address

ο τρόπος με τον οποίο συνεχώς απευθυνόμαστε

our network of relations in order to achieve

στο δίκτυο των σχέσεών μας ώστε να επιτύχουμε

a better life and a better society.

μια καλύτερη ζωή, και μία καλύτερη κοινωνία.

And I also think that science will never go away and --

Και επίσης πιστεύω πως η επιστήμη δε θα σβήσει ποτέ και --

I’m finishing on this line.

Τελειώνω με αυτήν τη φράση.

(Laughter)

(Γέλια)

In fact, I’m finished. Science will never go away.

Μάλλον τελείωσα. Η επιστήμη δε θα σβήσει ποτέ.