We can reprogram life. How to do it wisely | Juan Enriquez

Μετάφραση: Antonis Isaakidis Επιμέλεια: Miriela Patrikiadou

So, there's an actor called Dustin Hoffman.

Υπάρχει ένας ηθοποιός που λέγεται Ντάστιν Χόφμαν.

And years ago, he made this movie which some of you may have heard of,

Και πριν κάποια χρόνια, έκανε μια ταινία που κάποιοι θα την ξέρετε,

called "The Graduate."

λέγεται «Ο Πρωτάρης».

And there's two key scenes in that movie.

Υπάρχουν δύο σημαντικές σκηνές σε αυτή την ταινία.

The first one is the seduction scene.

Η πρώτη είναι η σκηνή αποπλάνησης.

I'm not going to talk about that tonight.

Δεν θα μιλήσω γι΄αυτή σήμερα.

(Laughter)

(Γέλια)

The second scene is where he's taken out by the old guy to the pool,

Η δεύτερη είναι αυτή όπου ένας ηλικιωμένος τον πηγαίνει έξω στην πισίνα,

and as a young college graduate, the old guy basically says one word,

και σαν νέος απόφοιτος κολεγίου, ο ηλικιωμένος βασικά του λέει μία λέξη,

just one word.

μόνο μία λέξη.

And of course, all of you know what that word is.

Και φυσικά, όλοι ξέρετε ποια είναι αυτή η λέξη.

It's "plastics."

Είναι «πλαστικό».

(Laughter)

(Γέλια)

And the only problem with that is, it was completely the wrong advice.

Το μόνο πρόβλημα με αυτό είναι ότι ήταν εντελώς λάθος συμβουλή.

(Laughter)

(Γέλια)

Let me tell you why it was so wrong.

Επιτρέψτε μου να σας πω γιατί ήταν λάθος.

The word should have been "silicon."

Η λέξη έπρεπε να ήταν «πυρίτιο».

And the reason it should have been silicon

Και ο λόγος που έπρεπε να ήταν πυρίτιο

is because the basic patents for semiconductors had already been made,

είναι επειδή οι βασικές πατέντες των ημιαγωγών είχαν ήδη ετοιμαστεί,

had already been filed,

είχαν ήδη καταχωρηθεί,

and they were already building them.

και είχαν ήδη αρχίσει να κατασκευάζονται.

So Silicon Valley was just being built in 1967,

H Σίλικον Βάλεϊ είχε μόλις αρχίσει να χτίζεται το 1967,

when this movie was released.

όταν κυκλοφόρησε αυτή η ταινία.

And the year after the movie was released,

Και την επόμενη χρονιά,

Intel was founded.

ιδρύθηκε η Intel.

So had the graduate heard the right one word,

Αν ο Πρωτάρης είχε ακούσει τη σωστή λέξη,

maybe he would have ended up onstage -- oh, I don't know --

μπορεί να είχε καταλήξει στη σκηνή -- δεν ξέρω --

maybe with these two.

ίσως με αυτούς τους δύο.

(Laughter)

(Γέλια)

So as you're thinking of that,

Καθώς θα το σκέφτεστε αυτό,

let's see what bit of advice we might want to give

ας δούμε τι είδους συμβουλή θέλουμε να δώσουμε

so that your next graduate doesn't become a Tupperware salesman.

έτσι ώστε ο επόμενος πτυχιούχος να μην καταλήξει να πουλάει τάπερ.

(Laughter)

(Γέλια)

So in 2015, what word of advice would you give people,

Έτσι, το 2015, τι συμβουλή θα δίνατε στον κόσμο,

when you took a college graduate out by the pool

αν πηγαίνατε έναν πτυχιούχο δίπλα στην πισίνα

and you said one word, just one word?

και του λέγατε μία λέξη, μόνο μία λέξη;

I think the answer would be "lifecode."

Νομίζω ότι η απάντηση θα ήταν «κώδικας ζωής».

So what is "lifecode?"

Τι είναι ο κώδικας ζωής;

Lifecode is the various ways we have of programming life.

Είναι οι τρόποι που έχουμε για να προγραμματίζουμε τη ζωή.

So instead of programming computers,

Αντί να προγραμματίζουμε υπολογιστές,

we're using things to program viruses

χρησιμοποιούμε διάφορα για να προγραμματίσουμε ιούς

or retroviruses or proteins

ή ρετροϊούς ή πρωτεϊνες

or DNA or RNA

ή DNA ή RNA

or plants or animals, or a whole series of creatures.

ή φυτά ή ζώα ή ολόκληρα είδη πλασμάτων.

And as you're thinking about this incredible ability

Καθώς σκέφτεται κανείς αυτή τη μοναδική ικανότητα που έχουμε

to make life do what you want it to do,

να κάνουμε τη ζωή να κάνει ό,τι θέλουμε,

what it's programmed to do,

ό,τι είναι προγραμματισμένη να κάνει,

what you end up doing

αυτό που καταλήγουμε να κάνουμε

is taking what we've been doing for thousands of years,

είναι να πάρουμε αυτό που κάνουμε εδώ και χιλιάδες χρόνια,

which is breeding, changing,

δηλαδή την εκτροφή, την αλλαγή,

την ανάμειξη και το ταίριασμα

mixing, matching

all kinds of life-forms,

όλων των ειδών ζωής,

and we accelerate it.

και να το επιταχύνουμε.

And this is not something new.

Και αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο.

This humble mustard weed has been modified

Αυτό το ταπεινό σινάπι έχει τροποποιηθεί

so that if you change it in one way, you get broccoli.

έτσι ώστε αν το αλλάξετε με έναν τρόπο θα γίνει μπρόκολο.

And if you change it in a second way, you get kale.

Αν το αλλάξετε με έναν δεύτερο τρόπο θα πάρετε κέιλ.

And if you change it in a third way,

Και αν το αλλάξετε με έναν τρίτο τρόπο,

you get cauliflower.

θα έχετε κουνουπίδι.

So when you go to these all-natural, organic markets,

Έτσι, όταν πηγαίνετε στις βιολογικές λαϊκές αγορές,

you're really going to a place

στην πραγματικότητα πάτε σε ένα μέρος

where people have been changing the lifecode of plants for a long time.

όπου οι άνθρωποι εδώ και πολύ καιρό αλλάζουν τον γενετικό κώδικα των φυτών.

The difference today,

Η διαφορά σήμερα,

to pick a completely politically neutral term --

για να χρησιμοποιήσω έναν πολιτικά ουδέτερο όρο-

[Intelligent design]

[Ευφυής σχεδιασμός]

(Laughter)

(Γέλια)

We're beginning to practice intelligent design.

είναι ότι αρχίσαμε να εφαρμόζουμε τον ευφυή σχεδιασμό.

That means that instead of doing this at random

Αυτό σημαίνει ότι αντί να το κάνουμε στην τύχη,

and seeing what happens over generations,

βλέποντας τι θα συμβεί με την πάροδο των γενεών,

we're inserting specific genes, we're inserting specific proteins,

εισάγουμε συγκεκριμένα γονίδια, εισάγουμε συγκεκριμένες πρωτεϊνες

and we're changing lifecode for very deliberate purposes.

και αλλάζουμε τον κώδικα ζωής για συγκεκριμένους σκοπούς.

And that allows us to accelerate how this stuff happens.

Αυτό μας επιτρέπει να επιταχύνουμε πώς γίνονται αυτά τα πράγματα.

Let me just give you one example.

Θα σας δώσω ένα παράδειγμα.

(Γέλια)

Some of you occasionally might think about sex.

Κάποιοι από εσάς μπορεί να σκέφτεστε περιστασιακά το σεξ.

And we kind of take it for granted how we've changed sex.

Και θεωρούμε δεδομένο πως αλλάξαμε το σεξ.

So we think it's perfectly normal and natural to change it.

Έτσι θεωρούμε απόλυτα φυσιολογικό να το αλλάξουμε.

What's happened with sex over time is --

Αυτό που συναίβει με το σεξ με την πάροδο του χρόνου

normally, sex equals baby, eventually.

είναι ότι συνήθως, σεξ ίσον μωρό, τελικά.

But in today's world,

Όμως σήμερα,

sex plus pill equals no baby.

σεξ συν χάπι ίσον κανένα παιδί.

(Laughter)

(Γέλια)

And again, we think that's perfectly normal and natural,

Πάλι, θεωρούμε ότι είναι απόλυτα φυσιολογικό,

but that has not been the case for most of human history.

όμως αυτό δεν ίσχυε στο μεγαλύτερο μέρος της ανθρώπινης ιστορίας.

And it's not the case for animals.

Και δεν ισχύει για τα ζώα.

What it is does is it gives us control,

Αυτό που κάνει είναι να μας δίνει έλεγχο,

so sex becomes separate from conception.

έτσι ώστε το σεξ να είναι ξεχωριστό από τη σύλληψη.

And as you're thinking of the consequences of that,

Και καθώς σκέφτεστε τις συνέπειες αυτού,

then we've been playing with stuff

παίζουμε με πράγματα

that's a little bit more advanced, like art.

που είναι λίγο πιο πολύπλοκα, όπως η τέχνη.

Not in the sense of painting and sculpture,

Όχι με την έννοια της ζωγραφικής και γλυπτικής,

but in the sense of assisted reproductive technologies.

αλλά από την άποψη των τεχνολογιών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

So what are assisted reproductive technologies?

Τι είναι οι τεχνολογίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής;

Assisted reproductive technologies are things like in vitro fertilization.

Είναι πράγματα όπως η τεχνιτή γονιμοποίηση.

And when you do in vitro fertilization, there's very good reasons to do it.

Όταν κάποιος κάνει τεχνητή γονιμοποίηση, έχει πολύ σοβαρούς λόγους.

Sometimes you just can't conceive otherwise.

Κάποιες φορές δεν μπορεί να συλλάβει αλλιώς.

But when you do that,

Όμως κάνοντας αυτό,

what you’re doing is separating sex, conception, baby.

ουσιαστικά διαχωρίζουμε το σεξ, την σύλληψη και το μωρό.

So you haven't just taken control of when you have a baby,

Δεν έχουμε πια μόνο τον έλεγχο του πότε θα κάνουμε ένα μωρό,

you've separated when the baby and where the baby is fertilized.

διαχωρίζουμε το πότε και το πού γονιμοποιείται ένα μωρό.

So you've separated the baby

Έτσι διαχωρίζουμε το μωρό από το σώμα και την πράξη.

from the body from the act.

And as you're thinking of other things we've been doing,

Αν σκεφθείτε άλλα πράγματα που κάνουμε,

think about twins.

σκεφθείτε τα δίδυμα.

So you can freeze sperm, you can freeze eggs,

Μπορούμε να παγώσουμε σπέρμα, ωάρια,

you can freeze fertilized eggs.

μπορούμε να παγώσουμε γονιμοποιημένα ωάρια.

And what does that mean?

Τι σημαίνει αυτό;

Well, that's a good thing if you're a cancer patient.

Αυτό είναι καλό αν είσαι ασθενής με καρκίνο.

You're about to go under chemotherapy or under radiation,

Πρόκειται να κάνεις χημειοθεραπεία ή ακτινοβολία,

so you save these things.

οπότε τα σώζεις αυτά.

You don't irradiate them.

Δεν τα ακτινοβολείς.

But if you can save them and you can freeze them,

Όμως αν μπορείς να τα σώσεις και μπορείς να τα παγώσεις,

and you can have a surrogate mother,

και μπορείς να έχεις μια παρένθετη μητέρα,

it means that you've decoupled sex from time.

σημαίνει ότι έχεις διαχωρίσει το σεξ από το χρόνο,

It means you can have twins born -- oh, in 50 years?

σημαίνει ότι μπορείς να κάνεις δίδυμα -- σε 50 χρόνια;

(Laughter)

(Γέλια)

In a hundred years?

Σε εκατό χρόνια;

Two hundred years?

Σε διακόσια χρόνια;

And these are three really profound changes

Και αυτές είναι τρεις σημαντικές αλλαγές

that are not, like, future stuff.

που δεν είναι μελλοντικές.

This is stuff we take for granted today.

Είναι πράγματα που θεωρούμε δεδομένα σήμερα.

So this lifecode stuff turns out to be a superpower.

Έτσι ο κώδικας ζωής φαίνεται ότι είναι μια υπερδύναμη.

It turns out to be this incredibly powerful way of changing viruses,

Αποδεικνύεται ότι είναι ένας τρόπος να αλλάξουμε τους ιούς,

of changing plants, of changing animals,

τα φυτά, τα ζώα,

perhaps even of evolving ourselves.

ίσως ακόμη και να εξελίξουμε τους εαυτούς μας.

It's something that Steve Gullans and I have been thinking about for a while.

Είναι κάτι που ο Στιβ Γκούλανς και εγώ σκεφτόμαστε από καιρό.

Let's have some risks.

Ας ρισκάρουμε λίγο.

Like every powerful technology, like electricity, like an automobile,

Όπως κάθε ισχυρή τεχνολογία,

όπως ο ηλεκτρισμός, όπως το αυτοκίνητο, όπως οι υπολογιστές,

like computers, this stuff potentially can be misused.

μπορεί να γίνει κατάχρηση αυτών των τεχνολογιών.

And that scares a lot of people.

Και αυτό φοβίζει πολύ κόσμο.

And as you apply these technologies,

Και εφαρμόζοντας αυτές τις τεχνολογίες,

you can even turn human beings into chimeras.

μπορούμε να μετατρέψουμε τους ανθρώπους σε χίμαιρες.

Remember the Greek myth where you mix animals?

Θυμάστε τον ελληνικό μύθο που ανακάτευαν τα ζώα;

Well, some of these treatments

Κάποιες από αυτές τις θεραπείες

actually end up changing your blood type.

τελικά άλλαζαν τον τύπο του αίματος.

Or they'll put male cells in a female body or vice versa,

Ή έβαζαν αρσενικά κύτταρα σε γυναικεία σώματα και το αντίστροφο,

which sounds absolutely horrible

πράγμα που ακούγεται φρικτό

until you realize, the reason you're doing that

μέχρι να συνειδητοποιήσετε ότι ο λόγος που γίνεται αυτό

is you're substituting bone marrow during cancer treatments.

είναι για να αντικατασταθεί ο μυελός των οστών

σε θεραπείες του καρκίνου.

So by taking somebody else's bone marrow,

Παίρνοντας μυελό των οστών από κάποιον άλλο,

you may be changing some fundamental aspects of yourself,

μπορεί να αλλάζεις κάποια δομικά στοιχεία του εαυτού σου,

but you're also saving your life.

αλλά σώζεις τη ζωή σου.

And as you're thinking about this stuff,

Καθώς τα σκέφτεστε αυτά,

here's something that happened 20 years ago.

να κάτι που έγινε πριν από 20 χρόνια,

This is Emma Ott.

Αυτή είναι η Έμμα Οτ.

She's a recent college admittee.

Πρόσφατα ξεκίνησε τις σπουδές της.

She's studying accounting.

Σπουδάζει λογιστική.

She played two varsity sports. She graduated as a valedictorian.

Συμμετείχε σε δύο αθλητικές ομάδες.

Αποφοίτησε ως αριστούχος.

And that's not particularly extraordinary,

Αυτό δεν είναι κάτι ιδιαίτερα ασυνήθιστο,

except that she's the first human being born to three parents.

εκτός από το ότι είναι ο πρώτος άνθρωπος που γεννήθηκε από τρεις γονείς.

Why?

Γιατί;

Because she had a deadly mitochondrial disease

Επειδή υπήρχε περίπτωση να κληρονομήσει

that she might have inherited.

μια θανατηφόρα μιτοχονδριακή ασθένεια.

So when you swap out a third person's DNA

Έτσι, ανταλλάζοντας DNA με ένα τρίτο άτομο,

and you put it in there,

και βάζοντάς το εκεί,

you save the lives of people.

σώζουμε ανθρώπινες ζωές.

But you also are doing germline engineering,

Χρησιμοποιούμε όμως και βλαστική μηχανική,

which means her kids, if she has kids, will be saved

που σημαίνει ότι τα παιδιά της, αν κάνει παιδιά, θα έχουν σωθεί

and won't go through this.

και δεν θα περάσουν την ασθένεια.

And [their] kids will be saved,

Το ίδιο και τα παιδιά τους,

and their grandchildren will be saved,

και τα εγγόνια τους,

and this passes on.

και πάει λέγοντας.

That makes people nervous.

Αυτό ανησυχεί τους ανθρώπους.

So 20 years ago, the various authorities said,

Πριν 20 χρόνια, διάφορες αρχές έλεγαν,

why don't we study this for a while?

γιατί να μην το μελετήσουμε λίγο;

There are risks to doing stuff, and there are risks to not doing stuff,

Υπάρχει ρίσκο όταν κάνεις πράγματα, το ίδιο και όταν δεν τα κάνεις.

because there were a couple dozen people saved by this technology,

Σώθηκαν μερικές δεκάδες άτομα από αυτή τη τεχνολογία,

and then we've been thinking about it for the next 20 years.

και μετά, τα επόμενα 20 χρόνια το σκεφτόμασταν.

So as we think about it,

Καθώς το σκεφτόμαστε αυτό, καθώς λέμε,

as we take the time to say, "Hey, maybe we should have longer studies,

«Ίσως πρέπει να κάνουμε περισσότερες μελέτες.

maybe we should do this, maybe we should do that,"

Ίσως πρέπει να κάνουμε αυτό ίσως πρέπει να κάνουμε εκείνο»,

there are consequences to acting, and there are consequences to not acting.

υπάρχουν συνέπειες αν ενεργήσουμε και συνέπειες αν δεν ενεργήσουμε.

Like curing deadly diseases --

Όπως όταν θεραπεύουμε θανατηφόρες ασθένειες,

which, by the way, is completely unnatural.

που, παρεμπιπτόντως, είναι κάτι τελείως αφύσικο.

It is normal and natural for humans to be felled

Είναι φυσικό οι άνθρωποι να αποδεκατίζονται

by massive epidemics of polio, of smallpox, of tuberculosis.

από μεγάλες επιδημίες όπως η ευλογία, η πολυομυελίτιδα ή η φυματίωση.

When we put vaccines into people, we are putting unnatural things

Όταν εμβολιάζουμε τους ανθρώπους,

βάζουμε αφύσικα πράγματα στο σώμα τους

into their body

because we think the benefit outweighs the risk.

επειδή πιστεύουμε ότι τα οφέλη υπερισχύουν του ρίσκου.

Because we've built unnatural plants, unnatural animals,

Επειδή φτιάξαμε αφύσικα φυτά και ζώα,

we can feed about seven billion people.

μπορούμε να ταΐσουμε εφτά δισεκατομμύρια ανθρώπους

We can do things like create new life-forms.

Μπορούμε να δημιουργήσουμε νέες μορφές ζωής.

And as you create new life-forms, again, that sounds terribly scary

Η δημιουργία νέων μορφών ζωής, ακούγεται ιδιαίτερα τρομακτική

and terribly bothersome,

και εξαιρετικά ενοχλητική,

until you realize that those life-forms live on your dining room table.

μέχρι να συνειδητοποιήσετε ότι αυτές οι μορφές ζωής ζουν στην τραπεζαρία σας.

Those flowers you've got on your dining room table --

Αυτά τα λουλούδια που έχετε στην τραπεζαρία,

there's not a lot that's natural about them,

δεν έχουν τίποτα φυσικό επάνω τους,

because people have been breeding the flowers to make this color,

επειδή τα έφτιαξαν άνθρωποι έτσι ώστε να έχουν αυτό το χρώμα,

to be this size, to last for a week.

αυτό το μέγεθος, και αντοχή εβδομάδων.

You don't usually give your loved one wildflowers

Συνήθως, δεν δίνουμε στους αγαπημένους μας αγριολούλούδα

because they don't last a whole lot of time.

επειδή δεν αντέχουν πολύ.

What all this does

Αυτό που κάνει όλο αυτό

is it flips Darwin completely on his head.

είναι ότι ανατρέπει τον Δαρβίνο.

See, for four billion years,

Για τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια,

what lived and died on this planet depended on two principles:

ό,τι έζησε και πέθανε σε αυτό τον πλανήτη βασίστηκε σε δύο αρχές:

on natural selection and random mutation.

τη φυσική επιλογή και την τυχαία μετάλλαξη.

And so what lived and died, what was structured,

Άρα, ό,τι έζησε και πέθανε, ό,τι φτιάχτηκε,

has now been flipped on its head.

έχει ανατραπεί τώρα.

And what we've done

Και αυτό που καταφέραμε

is created this completely parallel evolutionary system

είναι ότι δημιουργήσουμε αυτό το παράλληλο εξελικτικό σύστημα

where we are practicing unnatural selection and non-random mutation.

όπου δοκιμάζουμε την αφύσικη επιλογή και την μη τυχαία μετάλλαξη.

So let me explain these things.

Αφήστε με να σας εξηγήσω.

This is natural selection.

Αυτό είναι η φυσική επιλογή.

This is unnatural selection.

Αυτό είναι η αφύσικη επιλογή.

(Laughter)

(Γέλια)

So what happens with this stuff is,

Αυτό που γίνεται με αυτά τα πράγματα είναι,

we started breeding wolves thousands of years ago

πως ξεκινήσαμε να αναθρέφουμε λύκους,

πριν από χιλιάδες χρόνια, στην κεντρική Ασία,

in central Asia to turn them into dogs.

And then we started turning them into big dogs

Μετά τους μετατρέψαμε σε μεγάλους σκύλους και σε μικρούς σκύλους.

and into little dogs.

But if you take one of the chihuahuas

Όμως αν πάρετε ένα από τα τσιουάουα

you see in the Hermès bags on Fifth Avenue

που βλέπετε στις τσάντες της Hermès στην 5η Λεωφόρο

and you let it loose on the African plain,

και το αφήσετε στις πεδιάδες της Αφρικής,

you can watch natural selection happen.

θα δείτε τη φυσική επιλογή στην πράξη.

(Laughter)

(Γέλια)

Few things on Earth are less natural than a cornfield.

Λίγα πράγματα στη Γη είναι λιγότερο φυσικά από ένα χωράφι καλαμποκιού.

You will never, under any scenario, walk through a virgin forest

Σε καμία περίπτωση δεν θα περπατήσετε σε παρθένο δάσος

and see the same plant growing in orderly rows

βλέποντας το ίδιο φυτό να μεγαλώνει σε σειρές

at the same time,

ταυτόχρονα,

nothing else living there.

χωρίς να μεγαλώνει κάτι άλλο εκεί.

When you do a cornfield,

Όταν φυτεύετε ένα χωράφι καλαμποκιού,

you're selecting what lives and what dies.

επιλέγετε τι ζει και τι πεθαίνει.

And you're doing that through unnatural selection.

Και το κάνετε μέσω της αφύσικης επιλογής.

It's the same with a wheat field, it's the same with a rice field.

Το ίδιο ισχύει και σε ένα χωράφι σιταριού και σε ένα χωράφι ρυζιού.

It's the same with a city, it's the same with a suburb.

Το ίδιο ισχύει και για μια πόλη ή ένα προάστιο.

In fact, half the surface of Earth

Για την ακρίβεια, η μισή επιφάνεια της Γης

has been unnaturally engineered

είναι κατασκευασμένη αφύσικα,

so that what lives and what dies there is what we want,

ώστε αυτό που ζει ή πεθαίνει εκεί να είναι αυτό που θέλουμε.

which is the reason why you don't have grizzly bears

Γι' αυτό δεν έχουμε αρκούδες

walking through downtown Manhattan.

να κυκλοφορούν στο κέντρο του Μανχάταν.

How about this random mutation stuff?

Τι γίνεται με την τυχαία μετάλλαξη;

Well, this is random mutation.

Αυτή είναι η τυχαία μετάλλαξη.

This is Antonio Alfonseca.

Αυτός είναι ο Αντόνιο Αλφονσέκα.

He's otherwise known as the Octopus, his nickname.

Γνωστός και ως Χταπόδι.

He was the Relief Pitcher of the Year in 2000.

Ήταν ο ρίπτης της χρονιάς το 2000.

And he had a random mutation that gave him six fingers

Είχε μια τυχαία μετάλλαξη που του έδωσε έξι δάχτυλα

on each hand,

σε κάθε χέρι,

which turns out to be really useful if you're a pitcher.

που είναι πολύ χρήσιμο αν είσαι ρίπτης.

(Laughter)

(Γέλια)

How about non-random mutation?

Τι γίνεται με την μη-τυχαία μετάλλαξη;

A non-random mutation is beer.

Μη-τυχαία μετάλλαξη είναι η μπύρα,

It's wine. It's yogurt.

το κρασί, το γιαούρτι.

How many times have you walked through the forest

Πόσες φορές περπατώντας στο δάσος

and found all-natural cheese?

βρήκατε φυσικό τυρί;

Or all-natural yogurt?

Ή φυσικό γιαούρτι;

So we've been engineering this stuff.

Αυτά τα κατασκευάζουμε.

Now, the interesting thing is,

Το ενδιαφέρον είναι, ότι τα μάθαμε καλύτερα.

we get to know the stuff better.

We found one of the single most powerful gene-editing instruments,

Βρήκαμε ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία επεξεργασίας γονιδίων,

CRISPR, inside yogurt.

το CRISPR, μέσα στο γιαούρτι.

And as we start engineering cells,

Ξεκινώντας να κατασκευάζουμε κύτταρα,

we're producing eight out of the top 10 pharmaceutical products,

παράγαμε οκτώ από τα δέκα κορυφαία φαρμακευτικά προϊόντα,

including the stuff that you use to treat arthritis,

μαζί και αυτού για την αντιμετώπιση της αρθρίτιδας,

which is the number one best-selling drug, Humira.

του Humira, που είναι το πρώτο φάρμακο σε πωλήσεις.

So this lifecode stuff.

Έτσι, ο κώδικας ζωής είναι πραγματικά μια υπερδύναμη.

It really is a superpower.

It really is a way of programming stuff,

Είναι ένας τρόπος να προγραμματίζουμε πράγματα,

and there's nothing that's going to change us

και δεν υπάρχει τίποτα που μπορεί να μας αλλάξει περισσότερο

more than this lifecode.

από τον κώδικα ζωής.

So as you're thinking of lifecode,

Καθώς σκέφτεστε τον κώδικα ζωής,

let's think of five principles

ας σκεφτούμε πέντε αρχές

as to how we start guiding,

για το πώς να κατευθυνθούμε,

and I'd love you to give me more.

και θα ήθελα να μου δώσετε και άλλες.

So, principle number one:

Αρχή νούμερο ένα:

we have to take responsibility for this stuff.

Πρέπει να αναλάβουμε την ευθύνη για όλα αυτά.

The reason we have to take responsibility

Ο λόγος που πρέπει να αναλάβουμε την ευθύνη,

is because we're in charge.

είναι επειδή είμαστε υπεύθυνοι.

These aren't random mutations.

Δεν υπάρχουν τυχαίες μεταλλάξεις.

This is what we are doing, what we are choosing.

Κάνουμε αυτό που επιλέγουμε.

It's not, "Stuff happened."

Δεν υπάρχει το, «απλά συνέβη». Δεν έγινε τυχαία.

It didn't happen at random.

It didn't come down by a verdict of somebody else.

Δεν έγινε εξαιτίας της απόφασης κάποιου άλλου.

We engineer this stuff,

Αυτά τα κατασκευάζουμε.

and it's the Pottery Barn rule: you break it, you own it.

Και ισχύει ο κανόνας που λέει πως ό,τι σπάσεις σου ανήκει.

Principle number two:

Αρχή νούμερο δύο:

we have to recognize and celebrate diversity in this stuff.

Πρέπει να αναγνωρίσουμε την ποικιλία αυτών των πραγμάτων.

There have been at least 33 versions of hominids

Υπήρξαν τουλάχιστον 33 είδη ανθρωποειδών

that have walked around this Earth.

που περπάτησαν στη Γη.

Most all of them went extinct except us.

Όλα, εκτός από εμάς, εξαφανίστηκαν.

But the normal and natural state of this Earth

Όμως η φυσιολογική κατάσταση της Γης

is we have various versions of humans walking around at the same time,

είναι να υπάρχουν ταυτόχρονα διαφορετικά είδη ανθρώπων.

which is why most of us have some Neanderthal in us.

Γι' αυτό οι περισσότεροι έχουμε λίγο Νεάντερταλ μέσα μας.

Some of us have some Denisova in us.

Κάποιοι έχουμε λίγο Ντενίσοβα μέσα μας.

And some in Washington have a lot more of it.

Και κάποιοι στην Ουάσιγκτον έχουν πολύ.

(Laughter)

(Γέλια)

Principle number three:

Αρχή νούμερο 3:

we have to respect other people's choices.

Πρέπει να σεβόμαστε τις επιλογές των άλλων.

Some people will choose to never alter.

Κάποιοι θα επιλέξουν να μην αλλάξουν.

Some people will choose to alter all.

Κάποιοι θα επιλέξουν να τα αλλάξουν όλα.

Some people will choose to alter plants but not animals.

Κάποιοι θα επιλέξουν να αλλάξουν φυτά, αλλά όχι ζώα.

Some people will choose to alter themselves.

Κάποιοι θα επιλέξουν να αλλάξουν τον εαυτό τους.

Some people will choose to evolve themselves.

Κάποιοι, να βελτιώσουν τον εαυτό τους.

Diversity is not a bad thing,

Η ποικιλία δεν είναι κάτι κακό,

because even though we think of humans as very diverse,

γιατί παρ' όλο που θεωρούμε τον άνθρωπο ως πολύ ποικιλόμορφο,

we came so close to extinction

φτάσαμε τόσο κοντά στην εξαφάνιση

that all of us descend from a single African mother

ώστε όλοι να καταγόμαστε από μια Αφρικανίδα μητέρα.

and the consequence of that

Η συνέπεια αυτού είναι

is there's more genetic diversity in 55 African chimpanzees

ότι υπάρχει μεγαλύτερη ποικιλομορφία σε 55 Αφρικανικούς χιμπατζήδες,

than there are in seven billion humans.

από ότι σε 7 δισεκατομμύρια ανθρώπους.

Principle number four:

Αρχή νούμερο 4:

we should take about a quarter of the Earth

Πρέπει στο ένα τέταρτο της Γης

and only let Darwin run the show there.

να αφήσουμε τον Δαρβίνο να κάνει τη δουλεία του.

It doesn't have to be contiguous,

Δεν χρειάζεται να είναι συνεχόμενο,

doesn't have to all be tied together.

δεν χρειάζεται να είναι ενιαίο.

It should be part in the oceans, part on land.

Κάποιο να είναι στους ωκεανούς και κάποιο στο έδαφος.

But we should not run every evolutionary decision on this planet.

Όμως δεν πρέπει να παίρνουμε εμείς κάθε απόφαση για την εξέλιξη στον πλανήτη.

We want to have our evolutionary system running.

Θέλουμε να λειτουργεί το δικό μας εξελικτικό σύστημα.

We want to have Darwin's evolutionary system running.

Θέλουμε να λειτουργεί το εξελικτικό σύστημα του Δαρβίνου.

And it's just really important to have these two things running in parallel

Είναι σημαντικό να λειτουργούν παράλληλα αυτά τα δύο συστήματα,

and not overwhelm evolution.

χωρίς να εμποδίζουν την εξέλιξη.

(Applause)

(Χειροκρότημα)

Last thing I'll say.

Το τελευταίο που θα πω:

This is the single most exciting adventure human beings have been on.

Είναι η πιο συναρπαστική περιπέτεια του ανθρώπου.

This is the single greatest superpower humans have ever had.

Είναι η μοναδική υπερδύναμη που είχαμε ποτέ.

It would be a crime for you not to participate in this stuff

Θα είναι έγκλημα αν δεν συμμετέχετε σε αυτό

because you're scared of it,

επειδή το φοβάστε,

because you're hiding from it.

επειδή κρύβεστε από αυτό.

You can participate in the ethics. You can participate in the politics.

Μπορείτε να συμμετέχετε στην ηθική. Μπορείτε να συμμετέχετε στην πολιτική.

You can participate in the business.

Μπορείτε να συμμετέχετε στις επιχειρήσεις.

You can participate in just thinking about where medicine is going,

Μπορείτε απλά να σκέφτεστε πού πηγαίνουν τα φάρμακα,

where industry is going,

πού πηγαίνει η βιομηχανία, πού πηγαίνει ο κόσμος.

where we're going to take the world.

It would be a crime for all of us

Θα ήταν έγκλημα για όλους μας

not to be aware when somebody shows up at a swimming pool

να μην αντιληφθούμε πότε κάποιος εμφανίζεται σε μια πισίνα

and says one word, just one word,

και λέει μία λέξη, μόνο μία λέξη,

if you don't listen if that word is "lifecode."

κι εμείς να μην ακούσουμε αν η λέξη θα είναι «κώδικας ζωής».

Thank you very much.

Σας ευχαριστώ πολύ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)