Charles Anderson discovers dragonflies that cross oceans

Μετάφραση: Leonidas Argyros Επιμέλεια: Diona Moustri

Actually, I come from Britain,

Κατάγομαι από τη Μεγάλη Βρετανία,

but I've been living in Maldives for 26 years now.

αλλά ζω στις Μαλδίβες 26 χρόνια.

So, that's home really.

Αυτό είναι το σπίτι μου.

The Maldives, as I'm sure you're aware, are a chain of islands

Οι Μαλδίβες, όπως είμαι βέβαιος πως γνωρίζετε, είναι μία νησιωτική αλυσίδα

off the southwest coast of India here.

έξω από τις νοτιοδυτικές ακτές της Ινδίας.

Capital, Malé, where I live.

Η πρωτεύουσα είναι το Μαλέ, όπου και ζω.

Actually, sitting here today in Mysore,

Στην πραγματικότητα, εδώ στη Μυσόρη όπου βρισκόμαστε σήμερα,

we're closer to Malé than we are to Delhi, for example.

είμαστε πιο κοντά στο Μαλέ παρά στο Δελχί, για παράδειγμα.

If you're in IT, India, obviously, is the place to be at the moment.

Αν ασχολείστε με υπολογιστές, η Ινδία, προφανώς, είναι το μέρος όπου θέλετε να βρίσκεστε.

But if you're a marine biologist, Maldives is not such a bad place to be.

Αλλά αν είστε θαλάσσιος βιολόγος, οι Μαλδίβες δεν είναι άσχημες.

And it has been my home these years.

Και είναι το σπίτι μου εδώ και χρόνια.

For those of you who've been there, fantastic coral reefs,

Για όσους από εσάς έχετε πάει εκεί, φανταστικοί κοραλλιογενείς ύφαλοι,

fantastic diving, fantastic snorkeling.

φανταστικές καταδύσεις, υποθαλάσσιες εξερευνήσεις.

I spend as much of my time as possible

Περνώ όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο

investigating the marine life.

εξερευνώντας τη θαλάσσια ζωή.

I study fish,

Μελετώ ψάρια,

also the bigger things, whales and dolphins.

και μεγαλύτερα πράγματα, φάλαινες και δελφίνια.

This is a blue whale. We have blue whales

Αυτή είναι μία μπλε φάλαινα. Έχουμε μπλε φάλαινες

in the waters around here, off Maldives,

στα νερά εδώ γύρω, στα ανοιχτά των Μαλδίβων,

around the waters of India. You can see them off Kerala.

στα νερά της Ινδίας. Μπορείτε να τις δείτε στα ανοιχτά της Κεράλας.

And, in fact, we're very lucky in this region.

Στην πραγματικότητα, είμαστε τυχεροί σε αυτήν την περιοχή.

One of the best places in the world to see blue whales

Μία από τις καλύτερες τοποθεσίες στον κόσμο για να δεις μπλε φάλαινες

is here in this region.

είναι εδώ πέρα.

In Sri Lanka, if you go down to the south coast of Sri Lanka,

Στη Σρι Λάνκα, αν πάτε στη νότια ακτή της Σρι Λάνκα,

during the northeast monsoon season,

στη διάρκεια της εποχής των βορειοανατολικών μουσώνων,

you can see blue whales very, very easily.

μπορείτε να δείτε μπλε φάλαινες πολύ, πολύ εύκολα.

It's probably the best place in the world to see them.

Είναι πιθανώς η καλύτερη τοποθεσία στον κόσμο για να τις δείτε.

Now, when I talk about the northeast monsoon season,

Τώρα, όταν μιλάω για την εποχή των βορειοανατολικών μουσώνων

I'm sure many of you here know exactly what I mean,

είμαι βέβαιος πως πολλοί από εσάς ξέρετε ακριβώς τι εννοώ,

but perhaps some of you are not quite so sure.

αλλά ίσως κάποιοι να μην είναι και τόσο σίγουροι.

I need to explain a little bit about monsoons.

Πρέπει να εξηγήσω κάποια πράγματα για τους μουσώνες.

Now, monsoon, the root of the word "monsoon"

Μουσώνας, η ρίζα της λέξης,

comes from the word "season."

προέρχεται από τη λέξη "εποχή".

So, it's just a season. And there are two seasons in most of South Asia.

Είναι λοιπόν απλά μία εποχή. Και στο μεγαλύτερο μέρος της νότιας Ασίας υπάρχουν δύο εποχές.

And in the summer India heats up, gets very hot.

Το καλοκαίρι η Ινδία ζεσταίνεται πάρα πολύ.

Hot air rises, and air is drawn in off the sea to replace it.

Ο θερμός αέρας ανεβαίνει και αέρας από τη θάλασσα έλκεται για να τον αναπληρώσει.

And the way it works is, it comes from the southwest.

Αυτός ο αέρας έρχεται από τα νοτιοδυτικά.

It comes off the ocean here and is drawn up towards India.

Έρχεται από τον ωκεανό εδώ και έλκεται προς την Ινδία.

So it comes from the southwest. It's a southwest monsoon.

Έρχεται λοιπόν από τα νοτιοδυτικά. Είναι ένας νοτιοδυτικός μουσώνας.

Picks up moisture as it crosses the ocean.

Μαζεύει υγρασία καθώς διασχίζει τον ωκεανό.

That's what brings the monsoon rain.

Αυτό προκαλεί τη βροχή του μουσώνα.

And then in the winter things cool down.

Και μετά το χειμώνα τα πράγματα ηρεμούν.

High pressure builds over India.

Υψηλή πίεση συγκεντρώνεται πάνω από την Ινδία.

And the whole system goes into reverse.

Και το σύστημα αντιστρέφεται.

So, the wind is now coming from the northeast

Τώρα ο αέρας έρχεται από τα βορειοανατολικά

out of India, across the Indian Ocean,

από την Ινδία, πέρα από τον Ινδικό Ωκεανό,

this way towards Africa.

κατ' αυτόν τον τρόπο προς την Αφρική.

Keep that in mind.

Να το θυμάστε αυτό.

Now, I'm a marine biologist, but I'm actually

Τώρα, είμαι ένας θαλάσσιος βιολόγος. Αλλά στην πραγματικότητα είμαι,

a bit of an old fashioned naturalist, I suppose.

υποθέτω, ένας κάπως παραδοσιακός φυσιοδίφης.

I'm interested in all sorts of things, almost everything that moves,

Με ενδιαφέρουν ένα σωρό πράγματα, σχεδόν ό,τι κινείται,

including dragonflies. And I'm actually

συμπεριλαμβανομένων και των λιβελούλων. Και στην ουσία

going to talk, this afternoon, about dragonflies.

αυτό το απόγευμα, θα μιλήσω για τις λιβελούλες.

This is a very beautiful species, it's called the Oriental Scarlet.

Αυτό είναι ένα πολύ όμορφο είδος που λέγεται το Άλικο της Ανατολής.

And one thing you need to know about dragonflies,

Κι ένα πράγμα που πρέπει να γνωρίζετε για τις λιβελούλες,

one important thing,

ένα σημαντικό πράγμα,

is that they lay their eggs in fresh water.

είναι πως γεννούν τα αυγά τους σε γλυκό νερό.

They need fresh water to breed.

Χρειάζονται γλυκό νερό για την αναπαραγωγή τους.

They lay the eggs into fresh water.

Γεννούν τα αυγά τους σε γλυκό νερό.

Little larvae hatch out in fresh water.

Οι νύμφες εκκολάπτονται σε γλυκό νερό.

They feed on other little things. They feed on mosquito larvae.

Τρέφονται με άλλα μικρά πλάσματα. Νύμφες κουνουπιών.

So, they're very important.

Είναι λοιπόν πολύ σημαντικές.

They control mosquito larvae, among other things.

Ελέγχουν τον αριθμό των νυμφών κουνουπιών, ανάμεσα σε άλλα πράγματα.

And they grow and grow by stages. And they climb out

Και μεγαλώνουν σε στάδια. Και βγαίνουν

of the water, burst out, as the adult which we see.

από το νερό, ξεφεύγουν, όπως ο ενήλικας που βλέπουμε.

And typically, there is a lot of variation,

Και τυπικά, υπάρχει μεγάλη ποικιλία,

but if you have a dragonfly with, say, a one year life cycle,

αλλά αν έχετε μία λιβελούλη, ας πούμε, με ζωή ενός χρόνου,

which is quite typical, the larva, living in the fresh water,

που είναι αρκετά τυπικό, οι νύμφες, ζώντας σε γλυκό νερό,

lives for 10 or 11 months.

ζουν για δέκα με έντεκα μήνες.

And then the adult, which comes after, lives for one or two months.

Και το ενήλικο άτομο, που ακολουθεί αργότερα, ζει για ένα με δύο μήνες.

So it's essentially a freshwater animal.

Είναι λοιπόν ουσιαστικά ένα ζώο του γλυκού νερού.

It really does need fresh water.

Χρειάζεται πραγματικά γλυκό νερό.

Now, the particular species of dragonfly

Το συγκεκριμένο είδος λιβελούλης

I want to talk about is this one,

για το οποίο θέλω να μιλήσω είναι αυτό εδώ,

because most dragonflies, like the one we've just seen,

γιατί οι περισσότερες λιβελούλες, όπως αυτή που μόλις είδαμε,

when the adult is there for its brief one or two months of life,

όταν το ενήλικο άτομο βιώνει το σύντομο δίμηνο της ζωής του,

it doesn't go very far. It can't travel very far.

δεν απομακρύνεται πολύ. Δεν μπορεί να ταξιδεύσει πολύ μακριά.

A few kilometers, maybe, is quite typical.

Ίσως λίγα χιλιόμετρα, που είναι αρκετά τυπικό.

They are very good fliers, but they don't go too far.

Πετούν πολύ καλά, αλλά δεν πάνε μακριά.

But this guy is an exception.

Αλλά αυτός ο τύπος είναι μία εξαίρεση.

And this is called the Globe Skimmer,

Ονομάζεται Παγκόσμιο Εξαφριστήρι,

or Wandering Glider.

ή Περιπλανώμενο Ανεμόπτερο.

And, as the name might suggest, it is found pretty much around the world.

Και όπως υποδηλώνει το όνομα, συναντάται σχεδόν παντού στον κόσμο.

It lives throughout the tropics, the Americas,

Ζει στις τροπικές περιοχές, στην Αμερική,

Africa, Asia, Australia, into the Pacific.

στην Αφρική, στην Ασία, στην Αυστραλία, στον Ειρηνικό.

And it wanders far and wide. We know that much about it.

Και περιπλανιέται πολύ μακριά. Αυτό τουλάχιστον το ξέρουμε.

But it really hasn't been studied very much.

Αλλά δεν το έχουμε μελετήσει διεξοδικά.

It's a rather mediocre looking dragonfly.

Εμφανισιακά δεν είναι μία πολύ εντυπωσιακή λιβελούλη.

If you're going to study dragonflies, you want to study those really bright beautiful ones,

Αν επρόκειτο να μελετήσετε λιβελούλες, θα θέλατε να μελετήσετε τις εντυπωσιακά πολύχρωμες και όμορφες,

like that red one. Or the really rare ones, the endemic endangered ones.

όπως αυτήν την κόκκινη. Ή τις πολύ σπάνιες, που απειλούνται.

This is, it seems a bit dull you know.

Αυτή, ξέρετε, μοιάζει κάπως βαρετή.

It's sort of dull-colored. And it's fairly common.

Το χρώμα είναι βαρετό. Και είναι αρκετά κοινή.

And it occurs everywhere -- you know, why bother?

Βρίσκεται παντού -- γιατί να ασχοληθούμε;

But if you take that attitude, you're actually missing something rather special.

Αλλά με αυτήν τη νοοτροπία, χάνετε κάτι πολύ ξεχωριστό.

Because this dragonfly has a rather amazing story to tell.

Γιατί αυτή η λιβελούλη έχει να διηγηθεί μία απίστευτη ιστορία.

And I feel very privileged to have stumbled across it

Και νιώθω προνομιούχος που την ανακάλυψα τυχαία

living in the Maldives.

ζώντας στις Μαλδίβες.

When I first went to the Maldives,

Όταν πρωτοπήγα στις Μαλδίβες,

dead keen on diving, spent as much of my time

αποφασισμένος να κάνω καταδύσεις, περνούσα όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο

as I could in and under the water.

κάτω από το νερό.

Didn't notice any dragonflies; maybe they were there, maybe they weren't.

Δεν πρόσεξα καμία λιβελούλη: ίσως να ήταν εκεί, ίσως όχι.

Didn't notice them.

Δεν τις πρόσεξα.

But after some time, after some months, one day

Αλλά μετά από λίγο καιρό, μετά από κάποιους μήνες, μία μέρα

as I was going out and about,

καθώς περπατούσα άσκοπα,

suddenly I noticed hundreds of dragonflies, hundreds of dragonflies.

πρόσεξα εκατοντάδες λιβελούλες, εκατοντάδες.

Something like this, these are all this species Globe Skimmer.

Κάτι σαν αυτές, όλες αυτές είναι το είδος Παγκόσμιο Εξαφριστήρι.

I didn't know at the time, but I know now,

Δεν ήξερα τότε, αλλά ξέρω τώρα,

they're Globe Skimmers, hundreds of them.

είναι Παγκόσμια Εξαφριστήρια, εκατοντάδες.

And they were there for some time. And then they were gone.

Και βρίσκονταν εκεί γι' αρκετό καιρό. Και μετά χάθηκαν.

And I didn't think anything more of it until

Και δεν το ξανασκέφτηκα μέχρι

the following year, when it happened again,

την επόμενη χρονιά, όταν ξανασυνέβη,

and then the year after that, and then the year after that.

και τον επόμενο χρόνο και τον επόμενο.

And I was a bit slow, I didn't really take too much notice.

Ήμουν σχετικά αργός, δεν έδωσα πολύ προσοχή.

But I asked some Maldivian friends and colleagues, and yes they come every year.

Αλλά ρώτησα κάποιους φίλους και συνεργάτες από τις Μαλδίβες και ναι, έρχονται κάθε χρόνο.

And I asked people about them and yes,

Και ρώτησα ανθρώπους σχετικά και ναι,

they knew, but they didn't know anything,

ήξεραν και δεν ήξεραν τίποτα,

where they came from, or anything.

από πού προέρχονταν ή κάτι σχετικό.

And again I didn't think too much of it.

Αλλά και πάλι δεν με πολυαπασχόλησε.

But slowly it began to dawn on me that something

Αλλά σταδιακά συνειδητοποίησα, πως κάτι

rather special was happening.

πολύ σημαντικό συνέβαινε.

Because dragonflies need fresh water to breed.

Γιατί οι λιβελούλες χρειάζονται γλυκό νερό για να αναπαραχθούν.

And the Maldives, and I'm sure some of you have been there --

Και οι Μαλδίβες, που είμαι βέβαιος πως κάποιοι από εσάς έχετε πάει εκεί --

so here is home.

Εδώ λοιπόν είναι το σπίτι μου.

So, Maldives, beautiful place.

Οι Μαλδίβες λοιπόν, όμορφο μέρος.

(Laughter)

(Γέλια)

It's built entirely of coral reefs.

Αποτελούνται από κοραλλιογενείς υφάλους.

And on top of the coral reefs are sand banks.

Και από πάνω τους υπάρχει άμμος.

Average height, about that much above sea level.

Το μέσο ύψος, περίπου τόσο πάνω από το επίπεδο της θάλασσας.

So, global warming, sea level rise, it's a real serious issue.

Η παγκόσμια θέρμανση, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, ένα πραγματικά σοβαρό θέμα.

But I'm not going to talk about that.

Αλλά δεν θα μιλήσω γι' αυτό.

Another important point of these sand banks

Ακόμα ένα σημαντικό στοιχείο αναφορικά με την άμμο

is that when it rains,

είναι πως όταν βρέχει

the rainwater soaks down into the soil. So, it's gone.

το νερό απορροφάται από το έδαφος. Χάνεται.

So, it stays under the soil.

Μένει κάτω από το έδαφος.

The trees can put their roots into it.

Τα δέντρα μπορούν να το βρουν με τις ρίζες τους.

Humans can dig holes and make a well.

Οι άνθρωποι μπορούν να σκάψουν λάκκους και να κάνουν πηγάδια.

But dragonflies -- a bit tricky.

Αλλά οι λιβελούλες -- κάπως δύσκολο.

There is no surface fresh water.

Δεν υπάρχει γλυκό νερό στην επιφάνεια.

There are no ponds, streams, rivers, lakes,

Δεν υπάρχουν νερόλακκοι, ρυάκια, ποτάμια, λίμνες,

nothing like that.

τίποτα τέτοιο.

So, why is it that every year

Γιατί λοιπόν κάθε χρόνο

millions of dragonflies, millions,

εκατομμύρια λιβελούλες, εκατομμύρια,

millions of dragonflies turn up?

εκατομμύρια λιβελούλες εμφανίζονται.

I got a little bit curious. In fact I'll stop here,

Μου κίνησε την περιέργεια. Για την ακρίβεια, θα σταματήσω εδώ,

because I want to ask, and there is a lot of people who,

γιατί θέλω να ρωτήσω και υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που

from India of course, people who grew up spending your childhood here.

από την Ινδία ασφαλώς, άνθρωποι που μεγάλωσαν εδώ.

Those of you who are Indian or spent your childhood here,

Όσοι από εσάς είστε Ινδοί ή μεγαλώσατε εδώ,

let me have a show of hands, who of you --

σηκώστε τα χέρια σας, ποιοι από εσάς --

not yet, not yet!

όχι ακόμα, όχι ακόμα!

You're too keen. You're too keen. No. Hang on. Hang on.

Είστε πολύ ανυπόμονοι. Πολύ ανυπόμονοι. Όχι. Περιμένετε. Περιμένετε.

Wait for the go. I'll say go.

Περιμένετε για το σήμα. Θα πω "Πάμε".

Those of you who grew up in India,

Όσοι από εσάς μεγαλώσατε στην Ινδία,

do you remember in your childhood, dragonflies,

θυμάστε στην παιδική σας ηλικία, λιβελούλες,

swarms of dragonflies? Maybe at school,

σμήνη από λιβελούλες; Ίσως στο σχολείο,

maybe tying little bits of string onto them?

δένοντάς τες ίσως με κομματάκια από κλωστές;

Maybe pulling bits off? I'm not asking about that.

Κόβοντας ίσως κομμάτια; Δεν ρωτάω αυτό.

You've only got to say, do you remember seeing lots of dragonflies.

Θέλω μόνο να πείτε, αν θυμάστε μεγάλους αριθμούς από λιβελούλες.

Any hands? Any hands? Yes. Thank you. Thank you.

Χέρια; Χέρια; Ναι. Ευχαριστώ. Ευχαριστώ.

It's a widespread phenomenon

Είναι ένα διαδεδομένο φαινόμενο

throughout South Asia, including the Maldives.

σε όλη τη νότια Ασία, συμπεριλαμβανομένων και των Μαλδίβων.

And I got a bit curious about it.

Και μου κίνησε την περιέργεια.

In the Maldives -- now, in India there is plenty of water,

Στις Μαλδίβες, τώρα στην Ινδία υπάρχει άφθονο νερό,

so, dragonflies, yeah, of course. Why not?

οπότε φυσικά και λιβελούλες. Γιατί όχι;

But in Maldives, no fresh water. So, what on Earth is going on?

Αλλά στις Μαλδίβες, δεν υπάρχει γλυκό νερό. Τι συμβαίνει λοιπόν;

And the first thing I did was started recording

Το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν να αρχίσω να καταγράφω

when they turned up in the Maldives.

πότε εμφανίζονταν στις Μαλδίβες.

And there is the answer, 21st of October.

Και αυτή είναι η απάντηση, την 21η Οκτωβρίου.

Not every year, that's the average date.

Όχι κάθε χρόνο, είναι η μέση ημερομηνία.

So, I've been writing it down for 15 years now.

Το καταγράφω εδώ και 15 χρόνια.

You'd think they're coming from India. It's the closest place.

Θα νόμιζε κανείς πως έρχονται από την Ινδία. Είναι το κοντινότερο μέρος.

But in October, remember, we're still in southwest monsoon,

Αλλά τον Οκτώβριο, θυμάστε, βρισκόμαστε ακόμα στην περίοδο του νοτιοδυτικού μουσώνα,

Maldives is still in the southwest monsoon.

οι Μαλδίβες είναι ακόμα στην περίοδο του νοτιοδυτικού μουσώνα.

But wind is, invariably, every time, is from the west.

Ο άνεμος πνέει σταθερά, κάθε φορά, από τα δυτικά.

It's going towards India, not from India.

Πνέει προς την Ινδία, δεν έρχεται από εκεί.

So, are these things, how are these things getting here?

Πώς λοιπόν έρχονται εδώ αυτά τα πράγματα;

Are they coming from India against the wind?

Έρχονται από την Ινδία αντίθετα στη φορά του ανέμου;

Seemed a bit unlikely.

Έμοιαζε κάπως απίθανο.

So, next thing I did is I got on the phone.

Το επόμενο πράγμα που έκανα ήταν να αρχίσω τα τηλεφωνήματα.

Maldives is a long archipelago.

Οι Μαλδίβες είναι ένα στενόμακρο αρχιπέλαγος.

It stretches about 500 miles, of course it's India here.

Εκτείνεται για περίπου 800 χιλιόμετρα, εδώ φυσικά είναι η Ινδία.

I got on the phone and emailed to friends and colleagues.

Τηλεφώνησα και έστειλα email σε φίλους και συνεργάτες.

When do you see the dragonflies appear?

Πότε βλέπετε τις λιβελούλες για πρώτη φορά;

And pretty soon, a picture started emerging.

Και σύντομα, άρχισε να σχηματίζεται μία εικόνα.

In Bangalore, a colleague there sent me

Στη Μπάνγκαλορ, ένας συνεργάτης μου έστειλε

information for three years, average,

πληροφορίες για τρία χρόνια, μέση ημερομηνία,

24th of September, so late September.

24 Σεπτεμβρίου, άρα τέλη Σεπτεμβρίου.

Down in Trivandrum, a bit later.

Στην Τριβαντρούμ, πιο νότια, λίγο αργότερα.

Far north of Maldives, a bit later.

Στο βορρά των Μαλδίβων, λίγο αργότερα.

Then Malé, then further south.

Μετά στο Μαλέ, μετά πιο νότια.

And then the southernmost Maldives.

Και μετά στα πιο νότια τμήματα των Μαλδίβων.

It's pretty obvious, they're coming from India.

Είναι φανερό, έρχονται από την Ινδία.

But they are coming 400 miles across the ocean, against the wind.

Αλλά διασχίζουν 650 χιλιόμετρα ωκεανού, αντίθετα στον άνεμο.

How on Earth are they doing that?

Πώς στην ευχή το καταφέρνουν αυτό;

I didn't know.

Δεν ήξερα.

The next thing I did was I started counting dragonflies.

Μετά άρχισα να μετράω λιβελούλες.

I wanted to know about their seasonality,

Ήθελα να μάθω για την εποχικότητά τους,

what time of year, this is when they first arrive,

ποια εποχή του χρόνου, πρωτοεμφανίζονται τότε,

but how long are they around for? Does that give any clues?

αλλά πόσο καιρό παραμένουν; Προσφέρει αυτό κάποια στοιχεία;

So, I started a very rigorous scientific process.

Ξεκίνησα λοιπόν μία εντατική επιστημονική διαδικασία.

I had a rigorous scientific transect.

Έκανα μία εντατική επιστημονική διατομή.

I got on my bicycle,

Με το ποδήλατό μου

and I cycled around the island of Malé.

ταξίδεψα το νησί του Μαλέ.

It's about five kilometers around,

Η περιφέρειά του είναι περίπου 5 χιλιόμετρα,

counting the dragonflies as I go,

και μετρούσα τις λιβελούλες καθώς προχωρούσα,

trying not to bump into people as I'm looking in the trees.

προσπαθώντας να αποφύγω τους ανθρώπους ενώ κοιτούσα τα δέντρα.

And they're here for a very short time,

Και βρίσκονται εδώ για μία πολύ σύντομη περίοδο,

October, November, December. That's it.

Οκτώβριο, Νοέμβριο, Δεκέμβριο. Αυτό είναι.

And then they tail off, there's a few, but that's it.

Και μετά ελαττώνονται, υπάρχουν μερικές, αλλά αυτό είναι.

October, November, December. That is not the northeast monsoon season.

Οκτώβριος, Νοέμβριος, Δεκέμβριος. Αυτή δεν είναι η περίοδος του βορειοανατολικού μουσώνα.

That's not the southwest season.

Δεν είναι η περίοδος του νοτιοδυτικού μουσώνα.

That's the inter-monsoon,

Είναι η περίοδος ανάμεσα στους μουσώνες,

the time when the monsoon changes.

όταν οι μουσώνες αλλάζουν.

Now, what I said was, you get the southwest monsoon going one way,

Τώρα, αυτό που είπα ήταν, έχετε το νοτιοδυτικό μουσώνα να φυσά από τη μια μεριά,

and then it changes and you get the northeast monsoon going the other way.

και μετά αλλάζει και έχετε το βορειοανατολικό μουσώνα από την άλλη.

And that sort of gives the impression you've got one air mass

Και αυτό δίνει την εντύπωση πως έχετε μία αέρια μάζα

going up and down, up and down. It doesn't work like that.

που ανεβοκατεβαίνει συνέχεια. Αλλά δεν είναι έτσι.

What happens, actually, is there is two air masses.

Αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα, είναι πως υπάρχουν δύο αέριες μάζες.

And there is a front between them, and the front moves.

Και υπάρχει ένα μέτωπο ανάμεσά τους, το οποίο κινείται.

So, if you've got India here,

Έχετε λοιπόν την Ινδία εδώ,

when the front is up above India you're into the southwest monsoon.

όταν το μέτωπο είναι πάνω από την Ινδία πνέει ο νοτιοδυτικός μουσώνας.

Then the front moves into the northeast monsoon.

Μετά το μέτωπο κινείται στο βορειοανατολικό μουσώνα.

And that front in the middle is not vertical,

Και το μέτωπο στη μέση δεν είναι κάθετο,

it's at an angle.

αλλά υπό γωνία.

So, as it comes over towards Malé

Καθώς πλησιάζει στο Μαλέ

I'm standing in Malé underneath the front.

στέκομαι κάτω από το μέτωπο στο Μαλέ.

I can be in the southwest monsoon.

Μπορεί να βρίσκομαι στο νοτιοδυτικό μουσώνα.

But the wind above is from the northeast monsoon.

Αλλά ο άνεμος από πάνω μπορεί να προέρχεται από το βορειανατολικό μουσώνα.

So, the dragonflies are actually coming from India on the northeast monsoon,

Οι λιβελούλες λοιπόν έρχονται από την Ινδία στο βορειοανατολικό μουσώνα.

but at an altitude at 1,000 to 2,000 meters up in the air. Incredible.

Αλλά σε υψόμετρο 1000 με 2000 μέτρων. Απίστευτο.

These little insects, it's the same ones we see out here [in India],

Αυτά τα μικρά έντομα, είναι τα ίδια με αυτά που βλέπουμε εδώ έξω,

two inches long, five centimeters long,

με μήκος πέντε εκατοστά,

flying in their millions, 400 miles across the ocean,

πετούν ανά εκατομμύρια, 650 χιλιόμετρα πάνω από τον ωκεανό,

at 2,000 meters up. Quite incredible.

σε ύψος 2000 μέτρων. Αρκετά απίστευτο.

So, I was quite pleased with myself. I thought wow, I've tracked this one,

Ήμουνα λοιπόν πολύ ευχαριστημένος με τον εαυτό μου. Σκεφτόμουνα πως είχα βρει τη λύση.

I know how they come here. Then I scratched my head a bit,

Ξέρω πώς έρχονται εδώ. Τότε έξυσα το κεφάλι μου λιγάκι,

and that's okay,

και εντάξει,

I know how they come here, but why do they come here?

ξέρω πώς έρχονται εδώ αλλά γιατί;

What are millions of dragonflies doing, flying out over the ocean every year

Για ποιο λόγο, εκατομμύρια λιβελούλες διασχίζουν τον ωκεανό κάθε χρόνο

to their apparent doom?

προς την καταστροφή τους;

It doesn't make sense. There is nothing for them in Maldives.

Δεν έχει νόημα. Δεν υπάρχει τίποτα γι' αυτές στις Μαλδίβες.

What on Earth are they doing?

Τι στην ευχή κάνουν;

Well, to cut a long story short,

Για να μη τα πολυλογώ,

they're actually flying right across the ocean.

διασχίζουν τον ωκεανό.

They're making it all the way across to East Africa.

Ταξιδεύουν όλη την απόσταση μέχρι την ανατολική Αφρική.

I know that because I have friends who work on fisheries' research vessels

Το γνωρίζω γιατί έχω φίλους που δουλεύουν σε ερευνητικά αλιευτικά σκάφη

who have sent to me reports from boats out in the ocean.

που μου έχουν στείλει αναφορές από βάρκες στη μέση του ωκεανού.

I know because we have reports from Seychelles,

Το ξέρω γιατί έχουμε αναφορές από τις Σεϋχέλλες,

which fit in as well, down here.

που συμφωνούν, εδώ κάτω.

And I know because

Και το ξέρω γιατί

when you look at the rainfall,

όταν μελετά κανείς τη βροχόπτωση,

these particular insects, these Globe Skimmers

αυτά τα συγκεκριμένα έντομα, αυτά τα Παγκόσμια Εξαφριστήρια

breed in temporary rain water pools.

αναπαράγονται σε προσωρινούς λάκκους βρόχινου νερού.

Okay, they lay their eggs where the seasonal rains are,

Αποθέτουν τα αυγά τους εκεί που πέφτουν οι εποχικές βροχές,

the monsoon rains.

οι βροχές των μουσώνων.

The larvae have to develop very quickly.

Οι νύμφες πρέπει να αναπτυχθούν πολύ γρήγορα.

They only take six weeks. Instead of 11 months, they're six weeks.

Χρειάζονται μόλις έξι εβδομάδες. Αντί για 11 μήνες, χρειάζονται έξι εβδομάδες,

They're up, and they're off.

βγαίνουν και πετάνε.

Now, here we have, in case you can't read at the back,

Εδώ έχουμε, αν δεν μπορείτε να το διαβάσετε,

the top is rainfall for India.

στο πάνω μέρος είναι η βροχόπτωση για την Ινδία.

And we're starting in June. So this is the monsoon rain.

Και ξεκινούμε τον Ιούνιο. Αυτή είναι η βροχή του μουσώνα.

By September, October, it's drying out.

Το Σεπτέμβριο, τον Οκτώβριο, ξεραίνεται.

Nothing for these dragonflies. There is no more seasonal rain.

Τίποτα γι' αυτές τις λιβελούλες. Δεν υπάρχει πλέον εποχική βροχή.

They've got to go hunting for seasonal rain.

Πρέπει να ψάξουν για εποχική βροχή.

And they fly south. As the monsoon withdraws to the south

Και πετάνε νότια. Καθώς ο μουσώνας αποτραβιέται στο νότο

they come down through Karnataka, into Kerala.

κατεβαίνουν από την Καρνατάκα, στην Κεράλα.

And then they run out of land.

Και τότε η ξηρά τελειώνει.

But they are incredibly good fliers. This particular species,

Αλλά είναι απίστευτα ικανοί ταξιδιώτες. Αυτό το συγκεκριμένο είδος

it can fly for thousands of kilometers.

μπορεί να πετά για χιλιάδες χιλιόμετρα.

And it just keeps going. And the wind, the northeast wind

Και συνεχίζει. Και ο άνεμος, ο βορειοανατολικός άνεμος

swooshes it around and carries it off across the ocean to Africa,

το παρασέρνει και το μεταφέρει στην Αφρική πέρα από τον ωκεανό,

where it's raining.

εκεί που βρέχει.

And they are breeding in the rains of Africa.

Και αναπαράγονται στις βροχές της Αφρικής.

Now, this is southeast Africa. It makes it look like there are sort of

Αυτή είναι η νοτιοανατολική Αφρική. Μοιάζει σαν να υπάρχουν κατά κάποιο τρόπο

two breeding periods here. It's slightly more complicated than that.

δύο αναπαραγωγικές περίοδοι. Είναι ελαφρά πιο περίπλοκο από αυτό.

What's happening is they are breeding in the monsoon rains here.

Αυτό που συμβαίνει είναι πως αναπαράγονται στις βροχές των μουσώνων εδώ.

And the dragonflies you can see today

Και οι λιβελούλες που μπορείτε να δείτε σήμερα

outside here, on the campus,

εδώ έξω, στην πανεπιστημιούπολη,

are the young of this generation.

είναι τα νεαρά άτομα αυτής της γενιάς.

They hatched out in India.

Εκκολάφτηκαν στην Ινδία.

They're looking for somewhere to breed. If it rains here they'll breed.

Αναζητούν μέρος αναπαραγωγής. Αν βρέχει εδώ θα αναπαραχθούν.

But most of them are going to carry on. And next stop,

Αλλά τα περισσότερα άτομα θα συνεχίσουν. Και η επόμενη στάση

perhaps only four or five days away is going to be East Africa.

σε απόσταση ίσως τεσσάρων ή πέντε ημερών θα είναι η ανατολική Αφρική.

The wind will swoosh them out across here.

Ο άνεμος θα τα παρασύρει εκεί πέρα.

If they pass the Maldives they might go and have a look,

Αν περάσουν τις Μαλδίβες μπορεί να ρίξουν μια ματιά,

nothing there, they'll carry on.

τίποτα εδώ, θα συνεχίσουν.

Here, here, Kenya, East Africa,

Εδώ, εδώ, Κένυα, ανατολική Αφρική

they've actually just come out of a long drought.

μόλις βγήκαν από μία μακρά ξηρασία.

Just last week the rains broke. The short rains broke

Οι βροχές άρχισαν μόλις την περασμένη εβδομάδα. Ξεκίνησαν

and it's raining there now.

και βρέχει εκεί τώρα.

And the dragonflies are there. I have reports from my various contacts.

Και οι λιβελούλες είναι εδώ. Έχω αναφορές από διάφορες επαφές μου.

The dragonflies are here now. They're breeding there.

Οι λιβελούλες είναι εδώ τώρα. Αναπαράγονται εδώ.

When those guys, they'll lay their eggs now.

Αυτοί οι τύποι, θα γεννήσουν τα αυγά τους τώρα.

They'll hatch out in six weeks. By that time

Θα εκκολαφθούν σε έξι εβδομάδες. Μέχρι τότε

the seasonal rains have moved on. It's not there, it's down here.

οι εποχικές βροχές θα έχουν μετακινηθεί. Δεν είναι εκεί, είναι εκεί κάτω.

They'll fly down here. And the clever thing is

Θα πετάξουν εκεί. Και η εξυπνάδα είναι

the wind is always converging to where the rain is.

πως ο άνεμος πάντα πηγαίνει προς την κατεύθυνση της βροχής.

The rain occurs, these are summer rains.

Η βροχή πέφτει, είναι καλοκαιρινές βροχές.

This is a summer monsoon.

Είναι ο καλοκαιρινός μουσώνας.

The sun is overhead there. Summer rains in southern Africa.

Ο ήλιος είναι από πάνω. Καλοκαιρινές βροχές στη νότια Αφρική.

The sun is overhead, maximum heating,

Ο ήλιος είναι από πάνω, μέγιστη θερμοκρασία,

maximum evaporation, maximum clouds,

μέγιστη εξάτμιση, μέγιστη συννεφοκάλυψη,

maximum rainfall,

μέγιστη βροχόπτωση,

maximum opportunities for reproduction.

μέγιστες ευκαιρίες για αναπαραγωγή.

Not only that, because you have this convection,

Όχι μόνο αυτό, επειδή έχετε αυτή τη διάδοση θερμότητας,

you have this rising of the air

ο αέρας ανεβαίνει

where it's hot, air is drawn in.

όπου κάνει ζέστη, ο αέρας ελκύεται.

There's a convergence. So, wherever the rain is falling,

Είναι μία σύγκλιση. Έτσι, όπου βρέχει

the air is drawn towards it to replace the air that's rising.

ο αέρας ελκύεται προς τα εκεί για να αναπληρώσει τον αέρα που ανυψώνεται.

So, the little fellow that hatches out here,

Τα μικρά που θα εκκολαφθούν εδώ,

he gets up into the air, he is automatically carried

σηκώνονται στον αέρα και αυτόματα μεταφέρονται

to where the rain is falling.

εκεί που βρέχει.

Lay their eggs, next generation, they come up,

Εναποθέτουν τα αυγά τους, επόμενη γενιά, βγαίνουν,

automatically carried to where the rain is falling.

αυτομάτως μεταφέρονται εκεί που βρέχει.

It's now back there. They come out, it's time to come back.

Είναι πάλι εδώ πίσω. Βγαίνουν, ώρα να γυρίσουν.

So, in four generations, one, two, three,

Σε τέσσερις γενιές, μία, δύο, τρεις,

four and then back.

τέσσερις και πίσω.

A complete circuit of the Indian Ocean.

Ένας πλήρης κύκλος του Ινδικού Ωκεανού.

This is a circuit of about 16,000 kilometers.

Μία περιφέρεια 16.000 χιλιομέτρων.

16,000 kilometers, four generations, mind you,

16.000 χιλιόμετρα, τέσσερις γενιές, να θυμάστε,

for a two inch long insect. It's quite incredible.

για ένα έντομο πέντε εκατοστών. Είναι πραγματικά απίστευτο.

Those of you from North America

Εσείς από τη Βόρεια Αμερική

will be familiar with the Monarch butterfly.

γνωρίζετε την πεταλούδα Μονάρχη.

Which, up until now has had the longest known insect migration.

Που μέχρι τώρα είχε το ρεκόρ για τη μεγαλύτερη μετανάστευση εντόμου.

It's only half the length of this one.

Είναι μόλις το μισό μήκος αυτουνού εδώ.

And this crossing here, of the ocean,

Και αυτό το πέρασμα, του ωκεανού,

is the only truly regular transoceanic crossing

είναι το μοναδικό συστηματικό υπερωκεάνιο πέρασμα

of any insect.

οποιουδήποτε εντόμου.

A quite incredible feat.

Ένα πραγματικά απίστευτο κατόρθωμα.

And I only stumbled on this because I was living in Malé,

Και το συνάντησα τυχαία γιατί ζούσα στο Μαλέ,

in Maldives for long enough

στις Μαλδίβες για αρκετό διάστημα

for it to percolate into my brain

ώστε να αντιληφθεί ο εγκέφαλός μου

that something rather special was going on.

πως κάτι ιδιαίτερο συνέβαινε.

But dragonflies are not the only creatures that make the crossing.

Αλλά οι λιβελούλες δεν είναι τα μόνα πλάσματα που περνούν τον ωκεανό.

There is more to the story.

Υπάρχει και άλλο ψαχνό στην ιστορία.

I'm also interested in birds. And I'm familiar

Ενδιαφέρομαι και για τα πουλιά. Και γνωρίζω

with this fellow. This is a rather special bird.

αυτό τον τύπο. Είναι ένα αρκετά ιδιαίτερο πουλί.

It's a falcon. It's called the eastern red-footed falcon, obviously.

Είναι ένα γεράκι. Ονομάζεται μαυροκιρκίνεζο, φυσικά.

But it's also called the Amur Falcon.

Αλλά λέγεται και γεράκι του Αμούρ.

And it's called the Amur Falcon

Και ονομάζεται έτσι

because it breeds in Amurland.

γιατί αναπαράγεται στην Περιφέρεια Αμούρ.

Which is an area along the Amur River, which is up here.

Μία περιοχή κατά μήκος του ποταμού Αμούρ, εδώ πάνω.

It's the border, much of it is the border

Είναι ένα σύνορο, το μεγαλύτερο τμήμα του είναι το σύνορο

between China and Russia, up here in the far east.

ανάμεσα στην Κίνα και τη Ρωσία, εδώ στην Άπω Ανατολή.

So, Siberia, Manchuria.

Η Σιβηρία, η Μαντζουρία.

And that's where it breeds.

Και εκεί αναπαράγεται.

And if you're a falcon it's quite a nice place to be in the summer.

Και αν είσαι γεράκι είναι ένα πολύ όμορφο μέρος για να βρίσκεσαι το καλοκαίρι.

But it's a pretty miserable place to be in the winter.

Αλλά είναι αρκετά ελεεινό το χειμώνα.

It's, well, you can imagine.

Μπορείτε να φανταστείτε.

So, as any sensible bird would do,

Όπως θα έκανε λοιπόν κάθε λογικό πουλί,

he moves south. They move south. The whole population moves south.

μετακινείται νότια. Μετακινούνται νότια. Όλος ο πληθυσμός.

But then the being sensible stopped.

Αλλά εκεί σταματά και η λογική.

So, now they don't stop here, or even down here.

Δεν σταματούν εδώ ή έστω εδώ κάτω.

No, they turn across here.

Περνούν εδώ.

They have a little refueling stop in northeastern India.

Κάνουν μία σύντομη στάση για ανεφοδιασμό στη βορειοανατολική Ινδία.

They come to the latitude of about Mumbai or Goa.

Κατεβαίνουν στο γεωγραφικό πλάτος της Βομβάης ή της Γκόας.

And then they strike out across the ocean, down to Kenya.

Και μετά διασχίζουν τον ωκεανό, προς την Κένυα.

And down here, and they winter down here [in southern Africa].

Και εδώ κάτω, και ξεχειμωνιάζουν εδώ [στη νότια Αφρική].

Incredible. This is the most extraordinary migration

Απίστευτο. Είναι η πιο εκπληκτική μετανάστευση

of any bird of prey. A quite incredible migration.

οποιουδήποτε αρπακτικού πουλιού. Μία απίστευτη μετανάστευση.

And they are not the only one that makes the crossing.

Και δεν διασχίζουν τον ωκεανό μόνα τους.

They have the most incredible journey, but several make the crossing from India

Έχουν το πιο απίστευτο ταξίδι, αλλά αρκετά είδη επιτελούν το πέρασμα από την Ινδία

to Africa. Includes this one, the hobby.

στην Αφρική. Όπως αυτό, το δενδρογέρακο.

This fellow is a very nice bird, this is the Pied cuckoo.

Αυτός ο τύπος είναι ένα πολύ ωραίο πουλί, είναι ένας κούκος.

Those of you from northern India will be familiar with this.

Όσοι από εσάς είστε από τη βόρεια Ινδία θα το γνωρίζετε αυτό.

It comes with the monsoons.

Έρχεται με τους μουσώνες.

This time of year they cross back to Africa.

Αυτήν την εποχή επιστρέφουν στην Αφρική.

And this guy, the roller, a rather beautiful bird.

Και αυτός ο τύπος, η χαλκοκουρούνα, ένα μάλλον όμορφο πουλί.

It's known as the Eurasian Roller. In India it occurs in the northwest,

Είναι γνωστό ως η Ευρασιατική χαλκοκουρούνα. Στην Ινδία ζει στα βορειοδυτικά,

so it's known as the Kashmir Roller.

και είναι γνωστό ως χαλκοκουρούνα του Κασμίρ.

And these birds, what I've done is I've complied all the records,

Και αυτά τα πουλιά, έχω συγκεντρώσει αυτά τα στοιχεία,

all the available records of these birds,

όλα τα διαθέσιμα στοιχεία γι' αυτά τα πουλιά,

put them together, and found out they migrate at exactly the same time

τα έχω συγκεντρώσει και διαπίστωσα ότι μεταναστεύουν την ίδια εποχή

as the dragonflies.

με τις λιβελούλες.

They make use of exactly the same winds.

Χρησιμοποιούν ακριβώς τους ίδιους ανέμους.

They travel at exactly the same time with the same winds

Ταξιδεύουν ακριβώς την ίδια εποχή με τους ίδιους ανέμους

to make the crossing. I know they travel at the same altitude.

για να καταφέρουν να περάσουν. Ξέρω πως ταξιδεύουν στο ίδιο υψόμετρο.

It's known about the Amur Falcon. This guy, unfortunately,

Είναι γνωστό για το γεράκι του Αμούρ. Αυτός ο τύπος δυστυχώς,

one of these met an unfortunate end.

ένας από αυτούς είχε ένα άσχημο τέλος.

He was flying off the coast of Goa,

Πετούσε στα ανοιχτά της Γκόας,

21 years ago, 1988. October, 1988.

πριν από 21 χρόνια, το 1988, τον Οκτώβριο του 1988.

An Indian Navy jet was flying off Goa,

Ένα αεριωθούμενο του Ινδικού ναυτικού πετούσε έξω από τη Γκόα,

bang! In the middle of the night. Fortunately, a two engine jet

μπαμ, μες στη νύχτα, ευτυχώς είχε δύο μηχανές,

got back to base, and they pulled the remains of one of these [Eurasian Rollers] out.

επέστρεψε στη βάση και έβγαλαν τα υπολείμματα μιας από αυτές.

Flying at night over the Indian Ocean 2,424 meters.

Πετούσε τη νύχτα πάνω από τον Ινδικό Ωκεανό σε ύψος 2424 μέτρα.

Same height as the dragonflies go.

Το ίδιο ύψος με τις λιβελούλες.

So, they are using the same winds.

Χρησιμοποιούν λοιπόν τους ίδιους ανέμους.

And the other thing, the other important factor

Και το άλλο στοιχείο, ο άλλος σημαντικός παράγοντας

for all these birds, all medium sized fellows,

γι' αυτά τα πουλιά, όλα μ' ένα μέσο μέγεθος,

and this includes the next slide as well, which is a bee-eater.

και αυτό περιλαμβάνει και την επόμενη διαφάνεια, ένας μελισσοφάγος.

Bee-eaters eat bees. This one has a nice blue cheek.

Οι μελισσοφάγοι τρώνε μέλισσες. Αυτός έχει ένα όμορφο μπλε μάγουλο.

It's a Blue-cheeked Bee-eater.

Ένας πράσινος μελισσοφάγος.

And every one of these birds that makes the crossing

Και κάθε ένα από αυτά τα πουλιά που κάνουν το ταξίδι

from India to East Africa

από την Ινδία στην ανατολική Αφρική

eats insects, large insects,

τρώει έντομα, μεγάλα έντομα,

the size of dragonflies. Thank you very much.

σε μέγεθος λιβελούλης. Σας ευχαριστώ πολύ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)