Daniel Pauly: The ocean's shifting baseline

Μετάφραση: Maria Salomidi Επιμέλεια: Helena Galani

I'm going to speak

Θα μιλήσω

about a tiny, little idea.

για μια μικρή ιδέα, αυτή της ολισθαίνουσας

And this is about shifting baseline.

κατάστασης αναφοράς της «γραμμής βάσης» μας.

And because the idea can be explained in one minute,

Και επειδή η ιδέα αυτή μπορεί να αναλυθεί μέσα σε ένα λεπτό,

I will tell you three stories before

θα σας πω πρώτα τρεις ιστορίες

to fill in the time.

για να γεμίσω το χρόνο.

And the first story

Η πρώτη ιστορία αφορά

is about Charles Darwin, one of my heroes.

τον Κάρολο Δαρβίνο, έναν από τους ήρωές μου.

And he was here, as you well know, in '35.

Ήρθε λοιπόν εδώ, όπως γνωρίζετε, το 1835.

And you'd think he was chasing finches,

Και θα νόμιζε κανείς ότι κυνηγούσε σπίνους

but he wasn't.

αλλά δεν ήταν έτσι.

He was actually collecting fish.

Στην πραγματικότητα συνέλεγε ψάρια.

And he described one of them

Και ένα από αυτά το περιέγραψε τότε

as very "common."

ως πολύ «κοινό».

This was the sailfin grouper.

Ήταν ο ροφός των Γκαλάπαγκος.

A big fishery was run on it

Ένας ολόκληρος αλιευτικός κλάδος βασιζόταν

until the '80s.

πάνω του, ως τη δεκαετία του '80.

Now the fish is on the IUCN Red List.

Το ψάρι περιλαμβάνεται στην Κόκκινη Λίστα της Διεθνούς Ένωσης για την Προστασία της Φύσης.

Now this story,

Αυτή την ιστορία

we have heard it lots of times

την έχουμε ακούσει βέβαια πολλές φορές,

on Galapagos and other places,

στα Γκαλαπάγκος και αλλού.

so there is nothing particular about it.

Δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο.

But the point is, we still come to Galapagos.

Το θέμα είναι ότι εμείς εξακολουθούμε να θεωρούμε τα Γκαλαπάγκος

We still think it is pristine.

παρθένα νησιά.

The brochures still say

Τα φυλλάδια ακόμα τα διαφημίζουν

it is untouched.

ως άθικτα.

So what happens here?

Τι συμβαίνει λοιπόν;

The second story, also to illustrate another concept,

Η δεύτερη ιστορία, είναι για να επεξηγήσω λίγο και το ζήτημα

is called shifting waistline.

της ολίσθησης της «γραμμής μέσης» μας.

(Laughter)

(Γέλια)

Because I was there in '71,

Ήμουν εκεί το '71,

studying a lagoon in West Africa.

μελετώντας μια λιμνοθάλασσα της Δυτικής Αφρικής.

I was there because I grew up in Europe

Ήμουν εκεί επειδή μεγάλωσα στην Ευρώπη

and I wanted later to work in Africa.

και ήθελα να δουλέψω κάποια στιγμή στην Αφρική.

And I thought I could blend in.

Νόμιζα ότι θα μπορούσα να εναρμονιστώ εκεί.

And I got a big sunburn,

Άρπαξα ένα μεγαλειώδες ηλιακό έγκαυμα

and I was convinced that I was really not from there.

και πείστηκα ότι δεν ταίριαζα τελικά τόσο.

This was my first sunburn.

Ήταν το πρώτο μου ηλιακό έγκαυμα.

And the lagoon

Η λιμνοθάλασσα

was surrounded by palm trees,

περιστοιχιζόταν τότε από χουρμαδιές,

as you can see, and a few mangrove.

όπως βλέπετε, και μερικά μαγκρόβια.

And it had tilapia

Είχε τιλάπια

about 20 centimeters,

των 20 εκατοστών,

a species of tilapia called blackchin tilapia.

ένα είδος γνωστό και ως μαυροσάγονη τιλάπια.

And the fisheries for this tilapia

Η αλιεία αυτoύ του είδους

sustained lots of fish and they had a good time

στήριζε τότε πολλούς ψαράδες που ήταν χαρούμενοι

and they earned more than average

γιατί κέρδιζαν έναν πολύ καλό μισθό

in Ghana.

για τα δεδομένα της Γκάνας.

When I went there 27 years later,

Αλλά όταν επέστρεψα 27 χρόνια αργότερα,

the fish had shrunk to half of their size.

τα ψάρια είχαν συρρικνωθεί στο μισό του μεγέθους τους.

They were maturing at five centimeters.

Ωρίμαζαν ήδη στα 5 εκατοστά,

They had been pushed genetically.

είχαν εξωθηθεί από γενετική άποψη.

There were still fishes.

Υπήρχαν βέβαια ακόμα ψάρια.

They were still kind of happy.

Τα πράγματα ήταν ακόμα σχετικά καλά.

And the fish also were happy to be there.

Και τα ψάρια μια χαρά ήταν που βρίσκονταν εκεί.

So nothing has changed,

Σαν να μην άλλαξε τίποτα.

but everything has changed.

Όμως όλα άλλαξαν.

My third little story

Η τελευταία μου μικρή ιστορία

is that I was an accomplice

είναι για τότε που υπήρξα συνένοχος

in the introduction of trawling

στην εισαγωγή της τραταλιείας

in Southeast Asia.

στην Νοτιοανατολική Ασία.

In the '70s -- well, beginning in the '60s --

Τότε στη δεκαετία του '70 -ή μάλλον τις αρχές της δεκαετίας του '60-

Europe did lots of development projects.

η Ευρώπη καταπιάστηκε με πολλά αναπτυξιακά έργα.

Fish development

Αλιευτική ανάπτυξη

meant imposing on countries

σήμαινε τότε να επιβάλεις σε χώρες

that had already 100,000 fishers

που είχαν ήδη εκατοντάδες χιλιάδες ψαράδες,

to impose on them industrial fishing.

να τους επιβάλεις την βιομηχανική αλιεία.

And this boat, quite ugly,

Κι αυτό το σκάφος, το ασχημούτσικο,

is called the Mutiara 4.

λεγόταν Μουτιάρα 4.

And I went sailing on it,

Βγαίναμε λοιπόν μ' αυτό

and we did surveys

και κάναμε έρευνες

throughout the southern South China sea

στη θάλασσα της Νότιας Κίνας

and especially the Java Sea.

και κυρίως στη θάλασσα της Ιάβας.

And what we caught,

Αυτά που πιάναμε,

we didn't have words for it.

δεν είχαμε καν λόγια να τα περιγράψουμε.

What we caught, I know now,

Αυτό που πιάναμε, τώρα πια ξέρω,

is the bottom of the sea.

ήταν ο βυθός της θάλασσας.

And 90 percent of our catch

Και το 90% της ψαριάς μας

were sponges,

ήταν σφουγγάρια

other animals that are fixed on the bottom.

και άλλα ζώα που ζουν προσκολλημένα στο βυθό.

And actually most of the fish,

Και στην ουσία τα περισσότερα ψάρια

they are a little spot on the debris,

δεν ήταν παρά κουκκίδες στο σωρό,

the piles of debris, were coral reef fish.

ένας σωρός από «σκάρτα» και ψάρια του υφάλου.

Essentially the bottom of the sea came onto the deck

Ανεβάζαμε το βυθό της θάλασσας στην κουβέρτα μας

and then was thrown down.

και τον ξαναπετούσαμε πίσω.

And these pictures are extraordinary

Κι αυτές οι φωτογραφίες είναι συγκλονιστικές

because this transition is very rapid.

γιατί αυτή η μετάβαση είναι πραγματικά γρήγορη.

Within a year, you do a survey

Μέσα σε ένα χρόνο, κάνεις μια έρευνα

and then commercial fishing begins.

και η εμπορική αλιεία αρχίζει.

The bottom is transformed

Ο βυθός μεταμορφώνεται εντελώς.

from, in this case, a hard bottom or soft coral

Από εκεί που είχες τραγάνα ή μαλακά κοράλλια

into a muddy mess.

απομένει μια θλιβερή λάσπη.

This is a dead turtle.

Αυτή είναι μια νεκρή χελώνα.

They were not eaten, they were thrown away because they were dead.

Δεν την έφαγαν, την πέταξαν επειδή ήταν νεκρή.

And one time we caught a live one.

Μια φορά πιάσαμε μια ζωντανή,

It was not drowned yet.

δεν είχε ακόμα πνιγεί,

And then they wanted to kill it because it was good to eat.

και ήθελαν να τη σκοτώσουν για να τη φάνε.

This mountain of debris

Αυτός ο σωρός από «σκάρτα»

is actually collected by fishers

συλλέγεται στην πραγματικότητα κάθε φορά

every time they go

που οι τράτες πηγαίνουν

into an area that's never been fished.

σε μια περιοχή που δεν έχει αλιευτεί ποτέ πριν.

But it's not documented.

Αλλά αυτό δεν καταγράφεται.

We transform the world,

Αλλοιώνουμε τον κόσμο

but we don't remember it.

αλλά ούτε καν το θυμόμαστε.

We adjust our baseline

Προσαρμόζουμε απλώς τη γραμμή βάσης μας

to the new level,

στο νέο επίπεδο,

and we don't recall what was there.

και δε θυμόμαστε τι βρισκόταν εκεί.

If you generalize this,

Αν το γενικεύσουμε

something like this happens.

στην ουσία συμβαίνει το εξής,

You have on the y axis some good thing:

έχεις κάτι καλό πάνω στον άξονα ψ:

biodiversity, numbers of orca,

βιοποικιλότητα, πληθυσμός της όρκας,

the greenness of your country, the water supply.

το πράσινο της χώρας σου, τα αποθέματα νερού

And over time it changes --

και, με το χρόνο,

it changes

αυτό αλλάζει

because people do things, or naturally.

λόγω ανθρωπίνων ή φυσικών παραγόντων.

Every generation

Κάθε γενιά

will use the images

κρατάει τις εικόνες

that they got at the beginning of their conscious lives

που σχημάτισε στην αρχή της συνειδητής ζωής της

as a standard

σαν πρότυπο

and will extrapolate forward.

κι από εκεί και πέρα κάνει αναγωγές.

And the difference then,

Ό,τι αλλάξει απ' το πρότυπο κι έπειτα

they perceive as a loss.

το αντιλαμβάνεται σαν απώλεια.

But they don't perceive what happened before as a loss.

Αλλά ό,τι έχει χαθεί πριν από αυτό, δεν το αντιλαμβάνεται.

You can have a succession of changes.

Μπορείς να έχεις πολλές διαδοχικές αλλαγές.

At the end you want to sustain

Στο τέλος προσπαθείς να περισώσεις

miserable leftovers.

θλιβερά απομεινάρια.

And that, to a large extent, is what we want to do now.

Και σε μεγάλο βαθμό, αυτό προσπαθούμε να κάνουμε πλέον.

We want to sustain things that are gone

Προσπαθούμε να διατηρήσουμε πράγματα που έχουμε ήδη χάσει

or things that are not the way they were.

ή πράγματα που δεν είναι πια όπως κάποτε.

Now one should think

Και θα έλεγε κανείς ότι

this problem affected people

το πρόβλημα αφορούσε τους ανθρώπους

certainly when in predatory societies,

των πρωτόγονων θηρευτικών κοινωνιών,

they killed animals

αφάνιζαν ζώα

and they didn't know they had done so

χωρίς καν να το αντιλαμβάνονται

after a few generations.

μερικές γενιές αργότερα.

Because, obviously,

Γιατί, προφανώς,

an animal that is very abundant,

το είδος ζώου που βρίσκεται σε αφθονία,

before it gets extinct,

προτού εξαφανιστεί,

it becomes rare.

γίνεται πρώτα σπάνιο.

So you don't lose abundant animals.

Δεν χάνεις λοιπόν ποτέ τα άφθονα ζώα.

You always lose rare animals.

Χάνεις πάντα τα σπάνια ζώα.

And therefore they're not perceived

Γι' αυτό και δεν το αντιλαμβανόμαστε

as a big loss.

σαν σημαντική απώλεια.

Over time,

Και κάθε φορά

we concentrate on large animals,

επικεντρωνόμαστε στα μεγάλα ζώα,

and in a sea that means the big fish.

που στη θάλασσα σημαίνει τα μεγάλα ψάρια.

They become rarer because we fish them.

Γίνονται όλο και σπανιότερα γιατί τα ψαρεύουμε.

Over time we have a few fish left

Με τον καιρό απομένουν όλο και λιγότερα ψάρια

and we think this is the baseline.

και νομίζουμε ότι αυτή είναι η γραμμή βάσης.

And the question is,

Και το ερώτημα είναι

why do people accept this?

γιατί λοιπόν οι άνθρωποι το αποδέχονται αυτό;

Well because they don't know that it was different.

Μα επειδή δεν γνωρίζουν ότι τα πράγματα ήταν διαφορετικά.

And in fact, lots of people, scientists,

Στην πράξη πολλοί άνθρωποι, επιστήμονες,

will contest that it was really different.

αμφισβητούν ότι ήταν πραγματικά αλλιώς.

And they will contest this

Και το αμφισβητούν

because the evidence

επειδή οι αποδείξεις

presented in an earlier mode

που έχουμε για τότε

is not in the way

δεν είναι σε μορφή

they would like the evidence presented.

επιστημονικά αποδεκτή.

For example,

Για παράδειγμα,

the anecdote that some present,

οι αφηγήσεις-μαρτυρίες

as Captain so-and-so

του τάδε καπετάνιου

observed lots of fish in this area

ότι υπήρχαν πολλά ψάρια σε αυτή την περιοχή

cannot be used

δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν

or is usually not utilized by fishery scientists,

ή έστω δεν συνηθίζεται να χρησιμοποιούνται από τους ιχθυολόγους,

because it's not "scientific."

επειδή δεν είναι «επιστημονικές».

So you have a situation

Προκύπτει λοιπόν αυτή η κατάσταση,

where people don't know the past,

οι άνθρωποι να μην γνωρίζουν το παρελθόν,

even though we live in literate societies,

ακόμα και τώρα που ζούμε σε εγγράμματες κοινωνίες,

because they don't trust

επειδή δεν εμπιστεύονται

the sources of the past.

τις παλαιότερες πηγές.

And hence, the enormous role

Ιδού λοιπόν ο τεράστιος ρόλος κι η σημασία

that a marine protected area can play.

των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών.

Because with marine protected areas,

Γιατί με τις προστατευόμενες περιοχές

we actually recreate the past.

στην ουσία αναπλάθουμε το παρελθόν,

We recreate the past that people cannot conceive

τις συνθήκες του παρελθόντος που οι άνθρωποι αδυνατούν να συλλάβουν

because the baseline has shifted

επειδή έχει ολισθήσει η γραμμή βάσης τους

and is extremely low.

και έχει πέσει πολύ χαμηλά.

That is for people

Αυτό για τους ανθρώπους

who can see a marine protected area

που μπορούν να δουν μια προστατευόμενη περιοχή

and who can benefit

και να ωφεληθούν έτσι

from the insight that it provides,

από την έμπνευση που προσφέρει

which enables them to reset their baseline.

ώστε να αναθεωρήσουν τη γραμμή βάσης τους.

How about the people who can't do that

Αλλά τι γίνεται με τους ανθρώπους που δεν μπορούν να το κάνουν αυτό

because they have no access --

επειδή δεν έχουν πρόσβαση

the people in the Midwest for example?

-όπως π.χ. οι άνθρωποι της ενδοχώρας;

There I think

Εκεί νομίζω

that the arts and film

ότι η τέχνη και ο κινηματογράφος

can perhaps fill the gap,

μπορούν να παίξουν σημαντικο ρόλο.

and simulation.

Και η εξομοίωση το ίδιο.

This is a simulation of Chesapeake Bay.

Αυτή είναι μια εξομοίωση του όρμου Τσέζαπικ.

There were gray whales in Chesapeake Bay a long time ago --

Υπήρχαν γκρίζες φάλαινες στο Τσέζαπικ κάποτε

500 years ago.

-500 χρόνια πριν.

And you will have noticed that the hues and tones

Και ίσως παρατηρήσατε ότι η εικαστική προσέγγιση

are like "Avatar."

θυμίζει κάπως το «Άβαταρ».

(Laughter)

(Γέλια)

And if you think about "Avatar,"

Κι αν σκεφτείτε το «Άβαταρ»,

if you think of why people were so touched by it --

γιατί συγκίνησε τόσο πολύ τον κόσμο

never mind the Pocahontas story --

-και δεν μιλάμε για την ιστοριούλα Ποκαχόντας τώρα-

why so touched by the imagery?

γιατί λοιπόν τόση συγκίνηση από την εικόνα;

Because it evokes something

Γιατί μας υπενθυμίζει αυτό

that in a sense has been lost.

που στην ουσία έχουμε χάσει.

And so my recommendation,

Η πρότασή μου λοιπόν

it's the only one I will provide,

-και είναι η μόνη που θα κάνω-

is for Cameron to do "Avatar II" underwater.

είναι ο Κάμερον να γυρίσει το «Άβαταρ ΙΙ» υποβρυχίως.

Thank you very much.

Σας ευχαριστώ πολύ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)