Bart Knols: Cheese, dogs and a pill to kill mosquitoes and end malaria

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Μετάφραση: Niki Boehm Επιμέλεια: Mary Keramida

(Mosquito buzzing)

(Βουίζει κουνούπι)

(Swat)

(Το χτυπάει)

Gotcha.

Σε τσάκωσα.

Mosquitoes.

Κουνούπια. Δεν τ' αντέχω.

I hate them.

Εσείς;

Don't you?

That awful buzzing sound at night around your ears

Το φρικτό βουητό μέσα στη νύχτα μέσα στ' αυτιά σου

that drives you absolutely crazy?

που σε τρελαίνει εντελώς;

Η σκέψη πως θέλει να σου τρυπήσει το δέρμα

Knowing that she wants to stick a needle in your skin

and suck out your blood?

και να σου ρουφήξει το αίμα; Είναι απαίσιο, σωστά;

That's awful, right?

In fact, there's only one good thing I can think of when it gets to mosquitoes.

Εδώ που τα λέμε, μόνο ένα θετικό πράγμα μπορώ να σκεφτώ

όταν μιλάμε για τα κουνούπια.

When they fly into our bedroom at night,

Όταν μπαίνουν στην κρεβατοκάμαρά μας το βράδυ,

they prefer to bite my wife.

προτιμούν να τσιμπήσουν τη γυναίκα μου.

(Laughter)

But that's fascinating, right?

Εκπληκτικό, δεν είναι;

Why does she receive more bites than I do?

Γιατί να τσιμπούν περισσότερο εκείνη κι όχι εμένα;

And the answer is smell,

Και η απάντηση είναι η μυρωδιά, η μυρωδιά του σώματός της.

the smell of her body.

Και καθότι όλοι μυρίζουμε διαφορετικά και παράγουμε χημικά

And since we all smell different and produce chemicals on our skin

στο δέρμα μας, τα οποία είτε προσελκύουν είτε απωθούν τα κουνούπια,

that either attract or repel mosquitoes,

some of us are just more attractive than others.

κάποιοι είμαστε απλώς πιο ελκυστικοί από άλλους.

So my wife smells nicer than I do, or I just stink more than she does.

Επομένως η σύζυγός μου μυρίζει πιο ωραία από μένα

ή εγώ απλώς βρωμάω πιο πολύ απ' ό,τι εκείνη.

Either way, mosquitoes find us in the dark by sniffing us out. They smell us.

Σε κάθε περίπτωση, τα κουνούπια μας βρίσκουν στο σκοτάδι

με την οσμή. Μας μυρίζουν.

And during my PhD, I wanted to know exactly

Όταν έκανα το διδακτορικό μου ήθελα να μάθω ακριβώς

ποια χημικά στο δέρμα μας χρησιμοποιούν τα κουνούπια,

what chemicals from our skin African malaria mosquitoes use

χρησιμοποιούν τα αφρικανικά κουνούπια-φορείς της ελονοσίας για να μας εντοπίσουν μέσα στη νύχτα.

to track us down at night.

Χρησιμοποιούν μία ευρεία γκάμα από χημικές ενώσεις.

And there's a whole range of compounds that they do use.

And this was not going to be an easy task.

Δε θα ήταν εύκολο επομένως το εγχείρημα.

And therefore we set up various experiments.

Για το λόγο αυτό οργανώσαμε διάφορα πειράματα.

Γιατί τα οργανώσαμε;

Why did we set up these experiments?

Because half the world's population

Επειδή ο μισός πληθυσμός της Γης κινδυνεύει

runs the risk of contracting a killer disease like malaria

να μολυνθεί με μία θανατηφόρα ασθένεια όπως η ελονοσία

through a simple mosquito bite.

με ένα απλό τσίμπημα από κουνούπι.

Every 30 seconds, somewhere on this planet,

Ανά 30 δευτερόλεπτα, κάπου στον πλανήτη,

a child dies of malaria,

ένα παιδί πεθαίνει από ελονοσία και ο Πωλ Λέβυ σήμερα το πρωί

and Paul Levy this morning, he was talking about the metaphor

το παρομοίασε με συντριβή αεροσκάφους 727 στις ΗΠΑ.

of the 727 crashing into the United States.

Στην Αφρική έχουμε κάτι ανάλογο με επτά συντριβές αεροσκαφών 747

Well, in Africa, we have the equivalent of seven jumbo 747s

crashing every day.

σε καθημερινή βάση.

But perhaps if we can attract these mosquitoes to traps,

Όμως, αν μπορούσαμε να παγιδεύσουμε αυτά τα κουνούπια,

bait it with our smell,

να τα δελεάσουμε με τη μυρωδιά μας, ίσως να εμποδίζαμε

we may be able to stop transmission of disease.

τη μετάδοση των ασθενειών.

Η επίλυση αυτού του παζλ δεν ήταν εύκολη υπόθεση,

Now, solving this puzzle was not an easy thing,

because we produce hundreds of different chemicals on the skin,

επειδή το δέρμα μας παράγει εκατοντάδες διαφορετικά χημικά,

but we undertook some remarkable experiments

αλλά κάναμε διάφορα αξιοσημείωτα πειράματα

τα οποία μας βοήθησαν να επιλύσουμε αυτό το παζλ πολύ γρήγορα.

that managed us to resolve this puzzle very quickly indeed.

First, we observed that not all mosquito species

Πρώτον, παρατηρήσαμε πως δεν τσιμπούν όλα τα είδη κουνουπιών

bite on the same part of the body.

το ίδιο μέρος του σώματος. Περίεργο.

Strange.

So we set up an experiment

Κι έτσι οργανώσαμε ένα πείραμα.

where we put a naked volunteer in a large cage,

Βάλαμε έναν γυμνό εθελοντή σε ένα μεγάλο κλουβί

(Laughter)

και στο κλουβί αυτό απελευθερώσαμε κουνούπια

and in that cage, we released mosquitoes

to see where they were biting on the body of that person.

για να δούμε ποια σημεία του σώματος του ατόμου αυτού θα τσιμπούσαν.

And we found some remarkable differences.

Και διαπιστώσαμε κάποιες εκπληκτικές διαφορές.

On the left here you see the bites

Στα αριστερά εδώ βλέπετε τα τσιμπήματα

από το ολλανδικό κουνούπι-φορέα της ελονοσίας στο σώμα αυτού του ανθρώπου.

by the Dutch malaria mosquito on this person.

They had a very strong preference for biting on the face.

Επέδειξαν ιδιαίτερη προτίμηση στα τσιμπήματα στο πρόσωπο.

In contrast, the African malaria mosquito

Αντιθέτως, το αφρικανικό κουνούπι-φορέας της ελονοσίας

προτίμησε σε μεγάλο βαθμό τα τσιμπήματα στους αστραγάλους και στα πόδια

had a very strong preference for biting the ankles and feet of this person.

And that, of course, we should have known all along,

και αυτό δε θα έπρεπε να μας έχει προκαλέσει έκπληξη

because they're called mosqui-toes, you see?

καθότι το λέει και η λέξη κουνούπι στα Αγγλικά, mosquitoe (toe = δάχτυλο ποδιού), σωστά;

(Laughter)

That's right.

Ακριβώς. (Χειροκρότημα)

(Applause)

Οπότε αρχίσαμε να εστιάζουμε στη μυρωδιά των ποδιών,

And so we started focusing on the smell of feet ...

on the smell of human feet,

στη μυρωδιά των ανθρώπινων ποδιών,

μέχρις ότου συναντήσαμε μία εκπληκτική δήλωση στη βιβλιογραφία

until we came across a remarkable statement in the literature

that said that cheese smells after feet

βάσει της οποίας το τυρί μυρίζει όπως τα πόδια

rather than the reverse.

κι όχι το αvτίθετο. Για σκεφτείτε το.

Think of it.

And this triggered us to do a remarkable experiment.

Και αυτό μας οδήγησε στη διεξαγωγή ενός εκπληκτικού πειράματος.

We tried, with a tiny little piece of Limburger cheese,

Προσπαθήσαμε, με ένα μικρό κομμάτι τυρί Λίμπουργκ,

το οποίο μυρίζει έντονα σαν πόδια,

which smells badly after feet,

να προσελκύσουμε αφρικανικά κουνούπια-φορείς ελονοσίας.

to attract African malaria mosquitoes.

And you know what? It worked.

Και ξέρετε κάτι; Έπιασε.

Συγκεκριμένα, έπιασε τόσο πολύ που τώρα διαθέτουμε ένα συνθετικό μείγμα

In fact, it worked so well

that now we have a synthetic mixture of the aroma of Limburger cheese

με τη μυρωδιά του τυριού Λίμπουργκ, το οποίο χρησιμοποιούμε στην Τανζανία

that we're using in Tanzania

and has been shown there

και το οποίο έχει αποδειχθεί ενίοτε πως είναι

to be two to three times more attractive to mosquitoes than humans.

πολύ πιο ελκυστικό για τα κουνούπια απ' ό,τι οι άνθρωποι.

Limburg, be proud of your cheese,

Λίμπουργκ, πρέπει να είσαι περήφανη για το τυρί σου,

as it is now used in the fight against malaria.

καθότι πλέον χρησιμοποιείται στον αγώνα κατά της ελονοσίας.

(Applause)

(Χειροκρότημα)

That's the cheese, just to show you.

Να και το τυρί, για να το δείτε.

My second story is remarkable as well.

Η δεύτερη ιστορία είναι εξίσου αξιοθαύμαστη.

It's about man's best friend. It's about dogs.

Έχει να κάνει με τον καλύτερο φίλο του ανθρώπου. Τους σκύλους.

And I will show you how we can use dogs in the fight against malaria.

Και θα σας δείξω

πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τους σκύλους στον αγώνα κατά της ελονοσίας.

One of the best ways of killing mosquitoes

Ένας από τους καλύτερους τρόπους να σκοτώσεις κουνούπια

is not to wait until they fly around like adults

είναι να μην περιμένεις να αρχίσουν να πετούν ως ενήλικα

και να τσιμπούν ανθρώπους και να μεταδίδουν ασθένειες.

and bite people and transmit disease.

It's to kill them when they're still in the water as larvae.

Αλλά να τα σκοτώνεις ενώ βρίσκονται ακόμη στο νερό ως προνύμφες.

Why?

Γιατί; Επειδή είναι ακριβώς όπως η CIA.

Because they are just like the CIA.

In that pool of water, these larvae are concentrated.

Στο νερό, οι προνύμφες είναι συγκεντρωμένες.

They're all together there. They are immobile.

Είναι όλες μαζί εκεί. Και είναι ακίνητες.

They can't escape from that water.

Δεν μπορούν να ξεφύγουν από το νερό. Δεν μπορούν να πετάξουν.

They can't fly.

And they're accessible.

Και είναι προσβάσιμες. Μπορείς μάλιστα να κατευθυνθείς

You can actually walk up to that pool and you can kill them there, right?

προς το νερό και να τις εξουδετερώσεις εκεί, σωστά;

So the problem that we face with this

Επομένως, το πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζουμε ως προς αυτό είναι

is that, throughout the landscape, all these pools of water with the larvae,

πως παντού, όλες αυτές οι συγκεντρώσεις νερού

they are scattered all over the place,

με τις προνύμφες, βρίσκονται παντού

which makes it very hard for an inspector like this

και αυτό το καθιστά πολύ δύσκολο για έναν επόπτη όπως αυτός εδώ

to actually find all these breeding sites and treat them with insecticides.

να εντοπίσει όλες αυτές τις τοποθεσίες εκκόλαψης και να τις ψεκάσει με παρασιτοκτόνα.

Και πέρυσι σκεφτήκαμε πολύ, πάρα πολύ,

And last year we thought very, very hard, how can we resolve this problem?

πώς μπορούμε να επιλύσουμε αυτό το πρόβλημα. Μέχρι που συνειδητοποιήσαμε

Until we realized that just like us -- we have a unique smell --

ότι όπως εμείς έχουμε μία ιδιαίτερη μυρωδιά,

έτσι και οι προνύμφες κουνουπιών έχουν μία μοναδική μυρωδιά.

mosquito larvae also have a very unique smell.

And so we set up another crazy experiment,

Και έτσι οργανώσαμε άλλο ένα τρελό πείραμα,

because we collected the smell of these larvae,

επειδή συλλέξαμε τη μυρωδιά αυτών των προνυμφών

και εμποτίσαμε με αυτή κομμάτια ύφασμα και μετά κάναμε κάτι εκπληκτικό.

put it on pieces of cloth, and then did something very remarkable.

Here we have a bar with four holes

Εδώ βλέπετε μία μπάρα με τέσσερεις τρύπες,

and we put the smell of these larvae in the left hole.

και εμείς βάλαμε τη μυρωδιά των προνυμφών στην αριστερή τρύπα.

Oh, that was very quick.

Τι ταχύτητα!

And then you see the dog. It's called Tweed. It's a border collie.

Και μετά βλέπετε το σκύλο. Ονομάζεται Τουίντ. Είναι κόλεϊ συνόρων.

Εξετάζει τις τρύπες και τώρα το κατάλαβε ήδη.

He's examining these holes and now he's got it already.

Πήγαινει να ξαναελέγξει τις τρύπες ελέγχου,

He's going back to check the control holes again,

but he's coming back to the first one,

αλλά επιστρέφει στην πρώτη

και τώρα καταγράφει τη μυρωδιά,

and now he's locking into that smell,

which means that now, we can use dogs with these inspectors

το οποίο σημαίνει πως μπορούμε πλέον να χρησιμοποιούμε σκύλους

μαζί με τους επόπτες προκειμένου να εντοπίζουμε πιο εύκολα

to much better find the breeding sites of mosquitoes in the field,

τις τοποθεσίες εκκόλαψης των κουνουπιών,

and therefore have a much bigger impact on malaria.

και ως εκ τούτου να καταπολεμήσουμε καλύτερα την ελονοσία.

This lady is Ellen van der Zweep.

Εδώ βλέπετε την Έλεν βαν ντερ Ζβεπ. Από τους καλύτερους εκπαιδευτές σκύλων στον κόσμο

She's one of the best dog trainers in the world,

και πιστεύει πως μπορούμε να κάνουμε πολύ περισσότερα.

and she believes that we can do a lot more.

Καθότι γνωρίζουμε πως οι άνθρωποι που είναι φορείς παράσιτων ελονοσίας

Since we also know that people that carry malaria parasites

smell different compared to people that are uninfected,

μυρίζουν διαφορετικά από αυτούς που δεν έχουν μολυνθεί,

she's convinced that we can train dogs to find people that carry the parasite.

πιστεύει πως μπορούμε να εκπαιδεύσουμε τους σκύλους

να εντοπίζουν τους ανθρώπους που φέρουν το παράσιτο.

That means that in a population where malaria has gone down all the way

Αυτό συνεπάγεται πως σε έναν πληθυσμό όπου η ελονοσία

έχει μειωθεί δραματικά και υπάρχουν λίγοι άνθρωποι μολυσμένοι με παράσιτα,

and there's few people remaining with parasites,

that the dogs can find these people,

οι σκύλοι μπορούν να εντοπίσουν αυτούς τους ανθρώπους,

we can treat them with antimalarial drugs and give the final blow to malaria.

μετά να τους θεραπεύσουμε με φάρμακα κατά της ελονοσίας δίνοντας τη χαριστική βολή στην ασθένεια.

Man's best friend in the fight against malaria.

Ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου στον αγώνα κατά της ελονοσίας.

Η τρίτη ιστορία είναι ίσως και η πιο αξιοπρόσεκτη

My third story is perhaps even more remarkable ...

και μάλιστα παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην κοινή γνώμη.

and, I should say, has never been shown to the public until today.

(Audience cheers)

Yeah.

Ακριβώς.

It's a crazy story, but I believe it's perhaps the best and ultimate revenge

Είναι μια τρελή ιστορία, αλλά θεωρώ πως είναι ίσως η καλύτερη

και οριστικότερη εκδίκηση κατά των κουνουπιών που υπήρξε ποτέ.

against mosquitoes ever.

In fact, people have told me

Για την ακρίβεια, κάποιοι μου έχουν πει πως πλέον θα απολαμβάνουν

that now they will enjoy being bitten by mosquitoes.

τα τσιμπήματα των κουνουπιών.

And the question of course is,

Το ερώτημα που τίθεται είναι, βεβαίως, τι θα έκανε κάποιον

what would make someone enjoy being bitten by mosquitoes?

να απολαμβάνει τα τσιμπήματα των κουνουπιών;

And the answer I have right here ...

Και η απάντηση

βρίσκεται στην τσέπη μου,

in my pocket --

(Laughter)

if I get it.

αν την φτάσω.

It's a tablet.

Είναι μια παστίλια, μια απλή παστίλια

A simple tablet,

and when I take it with water ...

και όταν την πίνω με νερό,

it does miracles.

κάνει θαύματα.

Thank you.

Ευχαριστώ.

(Πίνει)

Now, let me show you how this works.

Να σας δείξω τώρα πώς λειτουργεί.

Here in this box, I have a cage

Μέσα σε αυτό το κουτί έχω ένα κλουβί

με μερικές εκατοντάδες πεινασμένα

with several hundred hungry female mosquitoes ...

θηλυκά κουνούπια,

(Laughter)

that I'm just about to release.

τα οποία πρόκειται να απελευθερώσω. (Γέλια)

(Laughter)

Just kidding, just kidding.

Αστειεύομαι, αστειεύομαι.

(Laughter)

What I'm going to show you is, I'm gonna stick my arm into it

Αυτό που θα σας δείξω είναι το εξής: θα βάλω μέσα το χέρι μου

and I will show you how quickly they will bite.

και θα σας δείξω πόσο γρήγορα θα τσιμπήσουν.

Ξεκινάμε.

There we go.

Μην ανησυχείτε, αυτό το κάνω συνέχεια στο εργαστήριο.

Don't worry, I do this all the time in the lab.

There we go.

Ορίστε, λοιπόν. Ωραία.

OK.

Now, on the video --

Τώρα, στο βίντεο, σε αυτό το βίντεο,

on the video here,

I'm going to show you exactly the same thing,

θα σας δείξω ακριβώς το ίδιο πράγμα,

με τη διαφορά πως αυτό που σας δείχνω στο βίντεο

except that what I'm showing you on the video

happened one hour after I took the tablet.

συνέβη μία ώρα αφού πήρα την παστίλια.

Have a look.

Ρίξτε μια ματιά. Δεν δουλεύει. Εντάξει. Συγγνώμη γι' αυτό.

That doesn't work.

OK. Sorry about that.

I'm sticking in my arm, I'm giving them a big juicy blood meal,

Βάζω μέσα το χέρι μου, τους προσφέρω ένα ζουμερό

I'm shaking them off, and we follow them through time

γεύμα αίματος, τα τινάζω και τα παρακολουθούμε στο χρόνο

και βλέπουμε τα κουνούπια αυτά πολύ γρήγορα να αρρωσταίνουν,

to see these mosquitoes get very, very sick indeed,

here shown in fast motion.

εδώ το βλέπετε σε γρήγορη κίνηση,

And three hours later, what we see at the bottom of the cage

και τρεις ώρες αργότερα βλέπουμε στον πάτο

του κλουβιού νεκρά κουνούπια,

is dead mosquitoes ...

πολύ νεκρά κουνούπια, και θα έλεγα, κυρίες και κύριοι

very dead mosquitoes.

And I'm going to say, ladies and gentlemen,

we have swapped the cards with mosquitoes.

πως έχουμε αντιστρέψει την κατάσταση με τα κουνούπια.

They don't kill us. We kill them.

Δεν μας σκοτώνουν εκείνα. Τα σκοτώνουμε εμείς.

(Applause)

(Χειροκρότημα)

Τώρα - (Γέλια) -

Now --

(Laughter)

Maastricht, be prepared.

Μάαστριχτ, ετοιμάσου.

Σκεφτείτε λοιπόν τι μπορούμε να κάνουμε με αυτό.

Now, think of what we can do with this.

We can actually use this to contain outbreaks

Μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε για να περιορίσουμε εξάρσεις

of mosquito-born diseases, of epidemics, right?

ασθενειών που μεταδίδονται από τα κουνούπια, τις επιδημίες δηλαδή, σωστά;

Και ακόμα καλύτερα, φανταστείτε τι θα συνέβαινε

And better still, imagine what would happen

αν σε μία πολύ μεγάλη περιοχή, όλοι έπαιρναν αυτά τα φάρμακα,

if, in a very large area, everyone would take these drugs, for just three weeks.

αυτό το φάρμακο, για τρεις βδομάδες.

That would give us an opportunity

Αυτό θα μας έδινε την ευκαιρία να εξαλείψουμε

to actually eliminate malaria as a disease.

την ελονοσία ως ασθένεια.

Επομένως, ένα τυρί, ένα σκυλί και ένα χάπι αρκούν για να σκοτώσεις κουνούπια.

So cheese, dogs and a pill to kill mosquitoes.

That's the kind of out-of-the-box science that I love doing ...

Αυτού του είδους η ανορθόδοξη επιστημονική προσέγγιση είναι που μ' αρέσει,

για τη βελτίωση της ανθρωπότητας,

for the betterment of mankind,

but especially for her,

αλλά κυρίως για εκείνη, ούτως ώστε να μεγαλώσει

so that she can grow up in a world without malaria.

σ' έναν κόσμο απαλλαγμένο από την ελονοσία. Σας ευχαριστώ. (Χειροκρότημα)

Thank you.

(Applause)