How to make smart decisions more easily

Translator: Anh Hồ Reviewer: 24 Anh

In a 2011 study, researchers followed a group of judges

Trong một nghiên cứu vào năm 2011,

các nhà nghiên cứu đã theo dõi một nhóm các thẩm phán

deciding whether or not to offer imprisoned individuals a chance at parole.

những người quyết định có nên tạm phóng thích các tù nhân bị giam giữ.

Logically, one might expect things like an imprisoned person’s crime,

Theo logic, người ta mong đợi các yếu tố như tội phạm của người tù,

existing sentence, and current behavior to be the primary considerations.

bản án và hành vi hiện tại là những điều chính yếu cần cân nhắc.

But while those details were duly examined,

Nhưng dù cho những chi tiết đó đã được kiểm tra kỹ lưỡng,

one variable had a remarkably large impact:

có một biến số lại mang tác động đáng kể:

the time of day.

thời điểm trong ngày.

Imprisoned people who met with the board in the morning

Tù nhân gặp hội đồng vào buổi sáng

were far more likely to receive parole

có cơ hội được ân xá cao hơn nhiều

than those whose cases were reviewed in the afternoon,

so với tù nhân được xem xét vụ án vào buổi chiều,

even if their crimes and sentences were practically identical.

thậm chí gần như là họ phạm cùng một tội và nhận cùng một bản án.

This finding might seem strange, but the researchers’ explanation was simple:

Phát hiện này có vẻ kỳ lạ,

nhưng lời giải thích của các nhà nghiên cứu rất đơn giản:

in the afternoon, the judges were likely exhausted.

vào buổi chiều, các thẩm phán có thể đã thấm mệt.

Specifically, they were experiencing decision fatigue.

Cụ thể, họ gặp hội chứng mệt mỏi vì phải ra quyết định.

This kind of cognitive exhaustion occurs after a period of extended decision making

Loại kiệt sức về nhận thức này xảy ra sau một thời gian dài đưa ra quyết định

and it can make people more impulsive and less confident while making choices.

và nó có thể khiến mọi người bốc đồng hơn và tự ti hơn khi đưa ra lựa chọn.

The dangers of decision fatigue are clear in high-stakes scenarios like this study,

Sự mệt mỏi vì quyết định được thấy rõ

trong những trường hợp rủi ro cao như nghiên cứu này,

but it can have a serious impact on our day-to-day lives as well.

nhưng nó cũng có thể tác động nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày của chúng ta.

So what kinds of choices lead us to this state,

Vậy những lựa chọn nào dẫn chúng ta đến trạng thái này,

and what can we do to fight fatigue?

và chúng ta cần làm gì để chống lại sự mệt mỏi?

Everything our bodies do— whether physical or mental— uses energy.

Mọi việc cơ thể chúng ta làm, dù là về thể chất hay tinh thần,

đều sử dụng năng lượng.

But while it’s unclear exactly what resources

Mặc dù vẫn chưa biết chính xác nguồn lực nào sẽ bị rút cạn

are depleted during mental strain,

trong lúc tinh thần căng thẳng,

studies have found many individuals seem to have a daily threshold

các nghiên cứu đã phát hiện ra

nhiều người dường như có một ngưỡng ra quyết định hàng ngày.

for making decisions.

And once that threshold is met,

Và một khi ta đạt tới ngưỡng đó,

most people make the conscious choice to “take it easy”

hầu hết mọi người đều đưa ra lựa chọn có ý thức là “cứ thong thả"

and save serious thinking about any new decisions for another day.

và để dành những suy tư quan trọng và các quyết định mới cho ngày khác.

How quickly you reach this threshold depends on several variables,

Bạn đạt ngưỡng này nhanh như thế nào còn phụ thuộc vào vài biến số,

including the frequency, complexity, and novelty of the decisions you have to make.

bao gồm tần suất, độ phức tạp và tính mới của các quyết định mà bạn phải đưa ra.

For example, choosing what to eat for breakfast isn't very taxing.

Ví dụ, việc chọn món ăn cho bữa sáng không quá khó khăn.

Not only is this decision limited by what's available,

Quyết định này không chỉ bị giới hạn bởi những món có sẵn,

it's also a choice you expect to make once a day with fairly low stakes.

mà còn là lựa chọn mà bạn phải đưa ra mỗi ngày một lần với rủi ro thấp.

And even when you’re not quite sure what to eat,

Và ngay cả khi bạn không chắc chắn nên ăn gì,

the time between this minor decision and the next one

khoảng thời gian giữa quyết định nhỏ này và quyết định tiếp theo

should give you ample room to recover whatever cognitive energy you expend.

sẽ cho bạn đủ thời gian để phục hồi năng lượng nhận thức mà bạn tiêu tốn.

But let’s imagine something much trickier.

Nhưng hãy tưởng tượng chuyện gì đó phức tạp hơn.

For example, your car suddenly breaks down

Ví dụ, chiếc xe của bạn đột nhiên bị hỏng

and you need to replace it right away.

và bạn cần phải thay thế nó ngay lập tức.

This is an unexpected, complicated decision with serious consequences.

Đây là một quyết định bất ngờ, phức tạp với hậu quả nghiêm trọng.

In this case, there are countless options to choose from,

Trong trường hợp này, có vô số tùy chọn để lựa chọn

and you won't find them all in one place.

và tất cả lựa chọn không tập họp ở một nơi.

To make the optimal choice,

Để đưa ra lựa chọn tối ưu,

you’ll need to do hours of thoughtful research

bạn sẽ phải mất hàng giờ nghiên cứu kỹ lưỡng

để cân nhắc hàng loạt ưu và nhược điểm.

to consider the various pros and cons.

And since this is a decision you don’t often make,

Và vì bạn không thường xuyên ra quyết định kiểu này,

you’ll also have to identify what considerations are most important.

bạn cũng sẽ phải xác định những cân nhắc nào là quan trọng nhất.

The time pressure can add additional stress

Áp lực thời gian có thể làm tăng thêm căng thẳng

both during the decision-making process and afterward,

cả trong quá trình ra quyết định và sau đó,

as you expend more energy wondering if you would have made

vì bạn sẽ tiêu tốn thêm năng lượng để tự ngẫm nghĩ

liệu mình có quyết định khác đi nếu có nhiều thời gian hơn không.

a different decision with more time.

After just a single decision of this magnitude,

Chỉ sau một quyết định ở tầm cỡ như thế,

most people would have already reached their decision-making threshold.

hầu hết mọi người đã đạt đến ngưỡng ra quyết định của họ.

But in professions where individuals need to make multiple high-stakes decisions

Nhưng trong các ngành nghề mà mọi người cần đưa ra nhiều quyết định có rủi ro cao

every day,

vào mỗi ngày,

decision fatigue can be much more dangerous.

sự mệt mỏi khi ra quyết định có thể nguy hiểm hơn nhiều.

Judges, like those in the 2011 study,

Các thẩm phán, giống như những người trong nghiên cứu năm 2011,

often encounter difficult decisions back-to-back,

thường gặp phải những quyết định khó khăn liên tiếp nhau,

with no time to recover.

mà không có thời gian để phục hồi.

Many researchers are especially concerned about decision fatigue in medicine.

Nhiều nhà nghiên cứu đặc biệt quan tâm đến sự mệt mỏi khi quyết định trong y học.

Doctors often work long shifts full of life-or-death decisions,

Các bác sĩ thường làm việc ca dài với đầy rẫy quyết định sinh tử

and some studies have found that medical workers

và các nghiên cứu đã chỉ ra rằng

các nhân viên y tế dễ mắc phải những sai lầm nghiêm trọng hơn

are much more likely to make critical mistakes

when working extended shifts.

khi làm việc theo ca kéo dài.

Addressing these issues requires institutional changes,

Giải quyết những vấn đề này đòi hỏi phải có những thay đổi về thể chế,

but there are much more direct ways most of us can avoid fatigue

nhưng có nhiều cách trực tiếp hơn có thể giúp ta tránh mệt mỏi

in our daily lives.

trong cuộc sống hàng ngày.

One simple strategy is to make fewer daily decisions,

Một chiến lược đơn giản là giảm số lượng quyết định hàng ngày cần đưa ra.

tackling your to-do list over multiple days,

phân bổ danh sách việc cần làm trong nhiều ngày

or even removing some rote decisions from your day altogether.

hoặc thậm chí bỏ đi vài quyết định đã quá thân quen ra khỏi lịch trình.

It’s also typically less draining to offer advice on a hard decision

Ta cũng thường tốn ít sức lực hơn để cho lời khuyên về quyết định khó khăn

than it is to make that choice yourself.

so với tự mình đưa ra lựa chọn đó.

So it can be helpful to imagine your decisions as someone else’s

Vì thế, cũng có thể hữu ích

khi tưởng tượng quyết định của bạn là của người khác

before considering how the consequences impact you specifically.

trước khi xem xét các hậu quả đó tác động cụ thể đến bạn ra sao.

Finally, it's essential to remember that not every choice is equally important,

Cuối cùng, cần phải nhớ rằng không phải mọi lựa chọn đều quan trọng như nhau,

and learning how to relax about the small stuff can help you save energy

và tập không phiền lòng vì những điều nhỏ nhặt

có thể giúp bạn tiết kiệm năng lượng cho các quyết định thực sự quan trọng.

for the decisions that truly matter.