Could we actually live on Mars? - Mari Foroutan

Translator: Hien Ha Reviewer: Gia Bảo Nguyễn Hữu

So, you're thinking of moving to Mars.

Bạn đang nghĩ đến việc đi đến sao Hỏa?

Have you picked out a spot for your new home?

Bạn phải đem gì đến nơi ở mới?

No? Well, I'm here to help.

Không ư? Vậy thì, tôi sẽ giúp đỡ bạn.

First things first,

Đầu tiên,

here are some of the things you'll need to bring to The Red Planet:

là những thứ bạn cần khi ở Hành Tinh Đỏ:

a high tolerance for cold, loneliness, and radiation;

khả năng chịu đựng với cái lạnh, sự cô đơn, và phóng xạ;

a lifetime supply of breathable air and food;

nguồn cung khí thở và thức ăn cho cả đời;

a multibillion dollar spaceship;

một phi thuyền trị giá hàng tỉ đô la;

a desire to just get away from it all;

niềm khát khao từ bỏ mọi thứ;

and water.

và nước.

You're definitely going to need water.

Bạn thực sự sẽ cần nước.

So what sort of real estate are you looking for?

Nơi ở bạn trông đợi sẽ như thế nào?

How about a mansion in the maze-like Noctis Labyrinthus?

Tòa nhà như mê cung Noctis Labyrinthus?

A hideaway in the Happy Face Crater?

Hay nơi ẩn náu trong Happy Face Crater?

A fortress on the Face Mesa?

Hay pháo đài trong Face Mesa?

An oceanview?

Hướng ra biển?

Uh, bad news on the last one.

Ồ, chuyện này không ổn.

You're about 4 billion years late.

Bạn đã chậm chừng 4 tỉ năm.

We're pretty sure that Mars used to have oceans, lakes, rivers,

Chúng ta khá chắc rằng sao Hỏa từng có biển, sông, hồ,

the whole package.

toàn bộ hệ thống.

But over time, almost all of it froze beneath the surface,

Nhưng theo thời gian, hầu như tất cả bị đóng băng bên dưới mặt đất,

or evaporated off into space.

hoặc bay hơi vào không gian.

There's probably still some trapped beneath

Ở bên dưới mặt đất, có lẽ vẫn còn một ít

the seasonally expanding and contracting carbon dioxide ice caps, though.

những chỏm băng CO2 co dãn theo mùa.

So what might Mars look like today if it had surface water?

Vậy sao Hỏa ngày nay sẽ như thế nào nếu có nước trên bề mặt?

That, of course, depends on how much we're talking about,

Dĩ nhiên, tùy thuộc vào việc chúng ta nói về nó nhiều như thế nào,

but maybe something like this.

nhưng có lẽ có điều gì đó tương tự như vậy.

The relatively flat northern hemisphere is below the average elevation,

Bán cầu bắc tương đối bằng phẳng nằm dưới mực nước biển,

so it would become one giant ocean,

vì vậy nó có thể sẽ trở thành một đại dương khổng lồ,

while the crater-ridden southern hemisphere

trong khi bán cầu nam có dạng núi lửa

would stay mostly high and dry.

chủ yếu cao và khô.

That difference between hemispheres is a bit bizarre,

Sự khác biệt giữa 2 bán cầu khá kì quặc,

and we don't know why it's like that.

và chúng ta không hiểu tại sao lại như vậy.

The southern half is probably much older,

Bán cầu nam có lẽ già hơn,

judging by features like the number of craters,

đặc trưng bởi số lượng miệng núi lửa,

and the evidence of increased volcanic activity in the north.

và bằng chứng về sự gia tăng hoạt động núi lửa ở phía bắc.

Okay, so who knows?

Vâng, ai mà biết được?

Maybe one day Mars will have oceans again,

Có thể một ngày nào đó đại dương sẽ trở lại trên sao Hỏa,

but for now, what we've got is essentially one giant dusty desert.

nhưng bây giờ, những gì chúng ta có chỉ là sa mạc bụi khổng lồ.

In fact, it's similar enough to deserts on Earth,

Thật sự, những sa mạc này cũng tương tự như trên Trái Đất,

that we've been able to learn a great deal about Mars on our home planet.

nên chúng ta có thể học về sao Hỏa ngay trên hành tinh của chúng ta.

For instance, Martian sand dunes form and behave

Ví dụ, những đụn cát trên sao Hỏa hình thành và hoạt động

similarly to our sand dunes,

tương tự như đụn cát của chúng ta,

though the Martian versions often grow twice as large

mặc dù đụn cát sao Hỏa thường lớn gấp đôi

thanks to a gravitational pull that's about a third as strong as ours.

do trọng lực ở sao Hỏa chỉ bằng 1 phần 3 của chúng ta.

And Mars has some features you won't see on Earth,

Và sao Hỏa có những đặc điểm mà Trái Đất không có,

like tars, which are crestless sand dunes up to fifteen meters tall,

chẳng hạn như hắc ín, giúp cho những đụn cát không đỉnh cao tới 15m,

whose formations we have yet to understand.

chúng ta vẫn chưa hiểu rõ sự hình thành nó.

You're probably wondering,

Bạn có thể sẽ thắc mắc,

"What do you get when you combine a planet-wide desert

Bạn sẽ có gì khi kết hợp một sa mạc bao phủ cả hành tinh

with an atmosphere that, like ours,

với một bầu khí quyển, như Trái Đất chúng ta,

is subject to wind-generating pressure differentials, dust storms?"

tạo nên gió từ sự khác biệt áp suất? Những cơn bão bụi ư?

These will be your main weather hazards on the Red Planet.

Điều này sẽ dẫn đến mối nguy về thời tiết trên hành tinh Đỏ.

They play a large part in making the planet red

Chúng đóng vai trò lớn trong việc tạo ra hành tinh Đỏ

by distributing rusted iron particles across the surface and into the air.

bằng cách phân phối các phân tử sắt trên khắp bề mặt và trong không khí.

Thanks to the low gravity and lack of moisture,

Do trọng lực thấp và độ ẩm yếu,

these dust storms can last for months and cover the planet.

nên bão bụi này có thể tồn tại lâu và bao phủ cả hành tinh.

So, you might want to build your home as high as possible.

Vì vậy, bạn có thể muốn xây nhà càng cao càng tốt.

Well, look no further.

Lựa chọn khôn ngoan đấy!

This is Olympus Mons, the largest volcano in the Solar System.

Đây là Olympus Mons, núi lửa lớn nhất trong Hệ Mặt Trời.

Even if Mars had a breathable atmosphere,

Ngay cả khi sao Hỏa có bầu khí quyển có thể thở được,

you'd find the views from the 25 kilometer summit breathtaking.

bạn sẽ thấy khó thở khi đứng ở đỉnh núi cao 25km.

Or are volcanos not your thing?

Hay núi lửa không gu của bạn?

Then how about Valles Marineris, the largest canyon in the Solar System?

Vậy Valles Marineris, hẻm núi lớn nhất trong hệ Mặt Trời, thì sao?

It's so wide that from one side,

Nó rộng đến nỗi mà nhìn từ phía bên này,

the opposite rim would be below the curve of the horizon.

thì bờ bên kia nằm dưới cả đường chân trời!

Still, you'll catch some spectacular blue sunsets in the normally red sky,

Thêm nữa, bạn sẽ được ngắm cảnh hoàng hôn màu xanh tuyệt diệu, trên nền trời màu đỏ,

which gets its color from the dust absorbing most of the blue light,

được tạo nên khi bụi hấp thu hầu hết ánh sáng xanh,

and the way sunlight is scattered by the atmosphere.

và ánh mặt trời bị tán sắc bởi bầu khí quyển.

Have you got spirit, curiosity, or are you just looking for opportunity?

Bạn đủ mạnh mẽ, hiếu kỳ hay đang tìm kiếm cơ hội?

Then stop stalling and make the move to Mars today.

Vậy thì hãy ngừng trì hoãn và đi một chuyến đến sao Hỏa ngay hôm nay.

Mars: Redder than Ever.

Sao Hỏa: Đỏ hơn Bao giờ hết.