Ugly History: Witch Hunts - Brian A. Pavlac

2,088,714 views ・ 2019-06-11

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Hoàng Trung Lê Reviewer: Emily Nguyen
00:07
In the German town of Nördlingen in 1593,
0
7761
4920
Năm 1593, tại thị trấn Nördlingen, nước Đức,
00:12
an innkeeper named Maria Höll found herself accused of witchcraft.
1
12681
5180
một chủ quán trọ tên Maria Höll bị buộc tội là phù thủy.
00:17
She was arrested for questioning, and denied the charges.
2
17861
3860
Cô bị bắt thẩm vấn nhưng phủ nhận mọi cáo buộc.
00:21
She continued to insist she wasn’t a witch through 62 rounds of torture
3
21721
5150
Qua 62 phiên tra tấn, cô vẫn khăng khăng mình không phải phù thủy.
00:26
before her accusers finally released her.
4
26871
3828
Những kẻ buộc tội cuối cùng phải thả cô ra.
00:30
Rebekka Lemp, accused a few years earlier in the same town, faced a worse fate.
5
30699
5430
Vài năm trước, cùng thị trấn, Rebekka Lemp cũng bị buộc tội nhưng số phận bi đát hơn.
00:36
She wrote to her husband from jail
6
36129
2130
Trong tù, cô viết thư cho chồng,
00:38
worrying that she would confess under torture,
7
38259
2690
lo rằng mình sẽ nhận tội do bị bức cung,
00:40
even though she was innocent.
8
40949
2050
dù rằng cô vô tội.
00:42
After giving a false confession,
9
42999
2100
Sau khi nhận tội,
00:45
she was burned at the stake in front of her family.
10
45099
4070
cô bị trói vào cọc và thiêu sống trước sự chứng kiến của gia đình.
00:49
Höll and Lemp were both victims of the witch hunts
11
49169
3287
Höll và Lemp đều là nạn nhân của các cuộc săn phù thủy
00:52
that occurred in Europe and the American colonies
12
52456
2380
xảy ra ở Châu Âu và Mĩ vào cuối thế kỉ 15 đến đầu thế kỉ 18.
00:54
from the late 15th century until the early 18th century.
13
54836
4024
00:58
These witch hunts were not a unified initiative by a single authority,
14
58860
4450
Những cuộc săn này
không do bất kỳ chính quyền nào tạo ra,
01:03
but rather a phenomenon that occurred sporadically
15
63310
2807
mà chỉ là bộc phát đơn lẻ theo khuôn mẫu.
01:06
and followed a similar pattern each time.
16
66117
2890
Từ "phù thủy" có nhiều nghĩa,
01:09
The term “witch” has taken on many meanings,
17
69007
3500
nhưng trong các cuộc săn này,
01:12
but in these hunts, a witch was someone who allegedly gained magical powers
18
72507
4710
phù thủy là người được cho là nhận được quyền thuật
01:17
by obeying Satan rather than God.
19
77217
3380
vì vâng lời Satan, chứ không phải là Chúa.
01:20
This definition of witchcraft spread through churches in Western Europe
20
80597
4110
Định nghĩa này về phù thủy truyền khắp các nhà thờ ở Tây Âu
01:24
starting at the end of the 15th century.
21
84707
2840
từ cuối thế kỉ 15
01:27
It really gained traction after the pope gave a friar and professor of theology
22
87547
5130
và bắt đầu đứng vững sau khi Giáo hoàng cho một thầy tu, cũng là một nhà thần học
01:32
named Heinrich Kraemer
23
92677
1770
tên Heinrich Kraemer
01:34
permission to conduct inquisitions in search of witches in 1485.
24
94447
5210
quyền điều tra, truy tìm phù thủy, năm 1485.
01:39
His first, in the town of Innsbruck,
25
99657
2440
Cuộc điều tra đầu, ở thị trấn Innsbruck,
01:42
didn’t gain much traction with the local authorities,
26
102097
2770
không được chính quyền địa phương bảo trợ,
01:44
who disapproved of his harsh questioning of respectable citizens
27
104867
3730
họ không đồng tình với cách tra khảo các công dân lương thiện
01:48
and shut down his trials.
28
108597
2320
và buộc ông dừng các phiên xét xử.
01:50
Undeterred, he wrote a book called the "Malleus Maleficarum," or "Hammer of Witches."
29
110917
7310
Không nản lòng, ông viết một cuốn sách tên:
"Malleus Maleficarum", hay "Búa phù thủy".
01:58
The text argued for the existence of witches
30
118227
2786
Bản văn lập luận rằng phù thủy tồn tại,
02:01
and suggested ruthless tactics for hunting and prosecuting them.
31
121013
4120
và đề ra những chiến thuật tàn ác để săn lùng và đem họ ra xét xử.
02:05
He singled out women as easier targets for the devil’s influence,
32
125133
4000
Ông chỉ ra phụ nữ là đối tượng dễ bị quỷ dữ ảnh hưởng,
02:09
though men could also be witches.
33
129133
2780
dù đàn ông cũng có thể là phù thủy.
02:11
Kraemer’s book spurred others to write their own books
34
131913
3540
Sách của Kraemer thúc đẩy những người khác viết sách
02:15
and give sermons on the dangers of witchcraft.
35
135453
3050
và thuyết giảng về sự nguy hiểm của tà thuật.
02:18
According to these texts,
36
138503
1630
Theo những cuốn sách này,
02:20
witches practiced rituals including kissing the Devil’s anus
37
140133
4340
phù thủy thực hiện các nghi lễ như hôn hậu môn quỷ
02:24
and poisoning or bewitching targets the devil singled out for harm.
38
144473
5208
và đầu độc hay bỏ bùa các mục tiêu được quỷ chọn để làm hại.
02:29
Though there was no evidence to support any of these claims,
39
149681
3120
Dù những tuyên bố này không có cơ sở,
02:32
belief in witches became widespread.
40
152801
3440
niềm tin về phù thủy vẫn lan rộng.
02:36
A witch hunt often began with a misfortune:
41
156241
2870
Cuộc săn phù thủy thường bắt đầu khi có một vận rủi:
02:39
a failed harvest, a sick cow, or a stillborn child.
42
159111
5570
mùa màng thất bát, bò bệnh, hay sảy thai.
02:44
Community members blamed witchcraft, and accused each other of being witches.
43
164681
4950
Các thành viên trong cộng đồng đổ lỗi cho tà thuật,
và buộc tội lẫn nhau.
02:49
Many of the accused were people on the fringes of society:
44
169631
3486
Bị cáo thường là những người ở rìa xã hội:
02:53
the elderly, the poor, or social outcasts,
45
173117
4200
người già, người nghèo, người bị xã hội ruồng bỏ,
02:57
but any member of the community could be targeted,
46
177317
2830
nhưng bất cứ ai trong cộng đồng cũng có thể trở thành mục tiêu,
03:00
even occasionally children.
47
180147
2170
đôi khi cả trẻ con.
03:02
While religious authorities encouraged witch hunts,
48
182317
2520
Dù giáo hội cổ suý việc săn phù thủy, nhưng thường chính quyền địa phương
03:04
local secular governments usually carried out the detainment
49
184837
3080
sẽ thực thi việc giam giữ và trừng phạt những người bị buộc tội.
03:07
and punishment of accused witches.
50
187917
2600
03:10
Those suspected of witchcraft were questioned and often tortured—
51
190517
3884
Những người bị nghi dùng tà thuật bị thẩm vấn và thường bị tra tấn,
03:14
and under torture, thousands of innocent people confessed to witchcraft
52
194401
4600
và dưới áp lực của đòn roi, hàng nghìn người vô tội đã thú nhận
03:19
and implicated others in turn.
53
199001
2611
và chỉ điểm những người khác.
03:21
Because these witch hunts occurred sporadically over centuries and continents
54
201612
4730
Do việc săn phù thủy xảy ra lẻ tẻ, kéo dài nhiều thế kỉ và xuyên châu lục,
03:26
the specifics varied considerably.
55
206342
2704
nên các tình tiết cụ thể rất khác nhau.
03:29
Punishments for convicted witches ranged from small fines to burning at the stake.
56
209046
5960
Hình phạt cho kẻ bị kết tội cũng rất khác nhau
từ những khoản tiền phạt nhỏ cho đến bị thiêu sống.
03:35
The hunt in which Höll and Lemp were accused dragged on for nine years,
57
215006
4783
Phiên xét xử Höll và Lemp kéo dài đến chín năm,
03:39
while others lasted just months.
58
219789
2259
những người khác chỉ trong vài tháng.
03:42
They could have anywhere from a few to a few hundred victims.
59
222048
4046
Có thể có vài đến vài trăm nạn nhân.
03:46
The motivations of the witch hunters probably varied as well,
60
226094
3600
Động cơ của những kẻ săn phù thủy có lẽ cũng rất đa dạng,
03:49
but it seems likely that many weren’t consciously looking for scapegoats—
61
229694
4220
dường như nhiều người không có chủ ý hãm hại
03:53
instead, they sincerely believed in witchcraft,
62
233919
3320
mà thật sự tin vào tà thuật,
03:57
and thought they were doing good by rooting it out in their communities.
63
237239
4410
và nghĩ đó là hành vi đúng đắn khi loại bỏ phù thủy ra khỏi cộng đồng.
04:01
Institutions of power enabled real harm to be done on the basis of these beliefs.
64
241649
6360
Quyền lực cho phép gây hại dựa trên những niềm tin như vậy.
04:08
But there were dissenters all along–
65
248009
2157
Nhưng luôn có những người bất đồng chính kiến:
04:10
jurists, scholars, and physicians countered books
66
250166
4370
luật gia, học giả, bác sĩ
phản bác những cuốn sách như "Búa phù thủy" của Kraemer,
04:14
like Kraemer’s "Hammer of Witches"
67
254536
2010
04:16
with texts objecting to the cruelty of the hunts,
68
256546
2830
viết bài phản đối sự tàn ác của các cuộc săn,
04:19
the use of forced confessions, and the lack of evidence of witchcraft.
69
259376
4640
việc dụng hình bức cung và thiếu chứng cứ.
04:24
From the late 17th through the mid-18th century,
70
264016
3360
Từ cuối thế kỉ 17 đến giữa thế kỉ 18,
04:27
their arguments gained force with the rise of stronger central governments
71
267376
4450
lập luận của bắt đầu có ảnh hưởng
cùng với sự lớn mạnh của chính quyền trung ương
04:31
and legal norms like due process.
72
271826
2994
và các quy phạm pháp luật như quy trình pháp lý.
04:34
Witch hunting slowly declined until it disappeared altogether.
73
274820
5060
Các cuộc săn phù thủy giảm dần rồi biến mất hoàn toàn.
04:39
Both the onset and demise of these atrocities came gradually,
74
279880
4344
Hành động tàn bạo này bắt đầu và kết thúc chậm rãi,
04:44
out of seemingly ordinary circumstances.
75
284224
3144
khác với những câu chuyện thường nhật.
04:47
The potential for similar situations,
76
287368
2640
Nhưng những tình thế tương tự vẫn có khả năng xảy ra,
04:50
in which authorities use their powers to mobilize society against a false threat,
77
290008
5790
khi chính quyền sử dụng quyền ,
kêu gọi xã hội chống lại mối đe dọa không có thật,
04:55
still exists today—
78
295798
2040
vẫn tồn tại đến ngày nay.
04:57
but so does the capacity of reasoned dissent to combat those false beliefs.
79
297838
5650
Khả năng suy luận của những người bất đồng chính kiến
để chống lại những niềm tin sai lầm cũng vậy.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7