What is Alzheimer's disease? - Ivan Seah Yu Jun

1,329,737 views ・ 2014-04-03

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Merve Ay Gözden geçirme: Sancak Gülgen
00:06
Every four seconds,
0
6614
1549
Her dört saniyede
00:08
someone is diagnosed with
1
8163
1534
bir kişiye Alzheimer
00:09
Alzheimer's disease.
2
9697
1885
tanısı koyuluyor.
00:11
It's the most common cause of dementia,
3
11582
2172
Bu, dünya çapında 40 milyondan fazla insanı
00:13
affecting over 40 million people worldwide,
4
13754
2859
etkileyen, bunamanın en yaygın nedeni
00:16
and yet finding a cure is something that still
5
16613
2520
ve henüz bir tedavi bulmak hala araştırmacıların
00:19
eludes researchers today.
6
19133
2482
kaçındığı bir şey.
00:21
Dr. Alois Alzheimer, a German psychiatrist,
7
21615
3273
Dr. Alois Alzheimer, bir Alman psikiyatrist,
00:24
first described the symptoms in 1901
8
24888
3047
bir özel hastasının uyuma zorluğu, çarpık hafıza, şiddetli
00:27
when he noticed that a particular hospital patient
9
27935
2460
duygudurum değişiklikleri ve zihin karışıklığında
00:30
had some peculiar problems,
10
30395
1917
artış dahil olmak üzere bazı tuhaf
00:32
including difficulty sleeping,
11
32312
1803
problemleri olduğunu farkettiğinde,
00:34
disturbed memory, drastic mood changes,
12
34115
3370
semptomları 1901 yılında
00:37
and increasing confusion.
13
37485
2166
ilk kez tanımladı.
00:39
When the patient passed away,
14
39651
1877
Hasta öldüğünde,
00:41
Alzheimer was able to do an autopsy
15
41528
2211
Alzheimer için bir otopsi yapma ve belki de hastanın
00:43
and test his idea that perhaps
16
43739
2040
semptomlarının beyin yapısındaki
00:45
her symptoms were caused by irregularities
17
45779
2421
düzensizliklerden kaynaklanıyor olabileceği
00:48
in the brain's structure.
18
48200
1963
fikrini test etme imkanına sahip oldu.
00:50
What he found beneath the microscope
19
50163
1951
Mikroskobun altında bulduğu şeyler,
00:52
were visible differences in brain tissue
20
52114
2473
yanlış katlanmış protein formundaki,
00:54
in the form of misfolded proteins
21
54587
2194
plaklar ve nörofibril düğümler denen,
00:56
called plaques,
22
56781
1334
beyin dokusundaki görünür
00:58
and neurofibrillary tangles.
23
58115
2433
farklılıklardı.
01:00
Those plaques and tangles work together
24
60548
2378
Bu plak ve düğümler, beynin yapısını
01:02
to break down the brain's structure.
25
62926
2419
bozmak için birlikte çalışırlar.
01:05
Plaques arise when another protein
26
65345
1792
Sinir hücrelerini çevreleyen yağlı
01:07
in the fatty membrane surrounding nerve cells
27
67137
2643
membrandaki(zardaki) başka bir protein özel bir enzimle
01:09
gets sliced up by a particular enzyme,
28
69780
2697
parçalanması, yapışkan ve bir araya gelme eğilimi olan
01:12
resulting in beta-amyloid proteins,
29
72477
2585
beta-amiloid proteinlerin
01:15
which are sticky and have a tendency
30
75062
1799
oluşumuyla sonuçlandığında
01:16
to clump together.
31
76861
1587
plaklar ortaya çıkar.
01:18
That clumping is what forms the things
32
78448
1952
Bu yığın plak olarak bildiğimiz
01:20
we know as plaques.
33
80400
2131
şeyleri oluşturan şeydir.
01:22
These clumps block signaling
34
82531
1793
Bu yığınlar, hücreler arasındaki
01:24
and, therefore, communication
35
84324
1502
sinyali, bu nedenle, iletişimi
01:25
between cells, and also seem to trigger
36
85826
2336
engelliyor, ve ayrıca işlevsiz sinir hücrelerinin
01:28
immune reactions that cause the destruction
37
88162
2536
imha edilmesine sebep olan immun(bağışıklık) reaksiyonları
01:30
of disabled nerve cells.
38
90698
2134
tetikliyor gibi görünüyor.
01:32
In Alzheimer's disease, neurofibrillary tangles
39
92832
2782
Alzheimer hastalığında, nörofibril düğümler
01:35
are built from a protein known as tau.
40
95614
3085
tau olarak bilinen bir proteinden meydana gelir.
01:38
The brain's nerve cells contain a network of tubes
41
98699
2890
Beyin sinir hücreleri, diğer şeylerin yanı sıra besin
01:41
that act like a highway for food molecules
42
101589
2024
molekülleri için bir otoban gibi davranan,
01:43
among other things.
43
103613
1563
tüplerden oluşan bir ağ içerir.
01:45
Usually, the tau protein ensures that these tubes
44
105176
2543
Genellikle, tau proteini bu tüplerin doğru olduğunu,
01:47
are straight, allowing molecules
45
107719
2256
moleküllerin özgürce geçişine izin verdiğini
01:49
to pass through freely.
46
109975
1917
garantiye alır.
01:51
But in Alzheimer's disease,
47
111892
1709
Fakat Alzheimer hastalığında,
01:53
the protein collapses into twisted strands or tangles,
48
113601
3463
protein bükülmüş ipliklere ya da düğümlere ayrılır,
01:57
making the tubes disintegrate,
49
117064
1832
tüpleri parçalara ayırarak,
01:58
obstructing nutrients from reaching the nerve cell
50
118896
2505
besinlerin sinir hücresine ulaşmasını engelleyerek
02:01
and leading to cell death.
51
121401
2628
ve hücre ölümüne sebep olarak.
02:04
The destructive pairing of plaques and tangles
52
124029
2336
Plak ve düğümlerin yıkıcı birleşmesi, hatıraları
02:06
starts in a region called the hippocampus,
53
126365
2332
biçimlendirmekten sorumlu hippocampus denilen
02:08
which is responsible for forming memories.
54
128697
2419
bir bölgede başlar.
02:11
That's why short-term memory loss
55
131116
1713
Bu yüzden genellikle Alzheimer'ın
02:12
is usually the first symptom of Alzheimer's.
56
132829
2702
ilk semptomu kısa süreli hafıza kaybıdır.
02:15
The proteins then progressively invade
57
135531
1884
Daha sonra proteinler, hastalığın çeşitli
02:17
other parts of the brain,
58
137415
1616
safhalarını sinyal veren benzersiz
02:19
creating unique changes that signal
59
139031
1834
değişimler yaratarak, kademeli olarak
02:20
various stages of the disease.
60
140865
2416
beynin diğer bölümlerini işgal eder.
02:23
At the front of the brain,
61
143281
1235
Beynin ön bölgesinde,
02:24
the proteins destroy the ability to process logical thoughts.
62
144516
3536
proteinler mantıksal düşünce işleme becerisini yok ederler.
02:28
Next, they shift to the region that controls emotions,
63
148052
3168
Daha sonra, duyguları kontrol eden bölgeye doğru yön değiştirirler,
02:31
resulting in erratic mood changes.
64
151220
2337
bu düzensiz duygu değişiklikleriyle sonuçlanır.
02:33
At the top of the brain,
65
153557
1224
Ve beynin en üstünde,
02:34
they cause paranoia and hallucinations,
66
154781
2364
paranoya ve halüsinasyonlara sebep olurlar,
02:37
and once they reach the brain's rear,
67
157145
2053
ve beynin arkasında vardıklarında,
02:39
the plaques and tangles work together
68
159198
1999
plaklar ve düğümler, zihnin en derin
02:41
to erase the mind's deepest memories.
69
161197
2418
anılarını silmek için birlikte çalışırlar.
02:43
Eventually the control centers governing
70
163615
1621
Neticede, kalp atışı ve nefes
02:45
heart rate and breathing are overpowered as well
71
165236
2794
almayı yöneten kontrol noktaları ölümle
02:48
resulting in death.
72
168030
1796
sonuçlanan bir yenilgi alır.
02:49
The immensely destructive nature of this disease
73
169826
2039
Bu hastalığın son derece yıkıcı hali
02:51
has inspired many researchers to look for a cure
74
171865
2999
birçok araştırmacıya bir tedavi arama konusunda ilham verdi ama
02:54
but currently they're focused on slowing its progression.
75
174864
3752
şu an onlar ilerlemesini yavaşlatmaya odaklanmış haldeler.
02:58
One temporary treatment
76
178616
1387
Bir geçici tedavi, Alzheimer
03:00
helps reduce the break down of acetylcholine,
77
180003
2627
hastalarında onu üreten sinir hücrelerinin ölümü
03:02
an important chemical messenger in the brain
78
182630
2653
nedeniyle azalan, beyindeki önemli bir
03:05
which is decreased in Alzheimer's patients
79
185283
2519
kimyasal kurye olan asetilkolinin
03:07
due to the death of the nerve cells that make it.
80
187802
3063
kırılmasını azaltmaya yardımcı olur.
03:10
Another possible solution is a vaccine
81
190865
2316
Bir diğer olası çözüm ise vücudun bağışıklık
03:13
that trains the body's immune system to attack
82
193181
2461
sistemini, yığınlar oluşturamadan önce beta-amiloid
03:15
beta-amyloid plaques before they can form clumps.
83
195642
3587
plaklara saldıracak şekilde eğiten bir aşı.
03:19
But we still need to find an actual cure.
84
199229
2801
Fakat bizim hala gerçek bir tedavi bulmaya ihtiyacımız var.
03:22
Alzheimer's disease was discovered
85
202030
1750
Alzheimer hastalığı bir yüzyıldan
03:23
more than a century ago,
86
203780
1669
daha önce bir zamanda keşfedildi,
03:25
and yet still it is not well understood.
87
205449
2664
ve yine de hala iyi anlaşılmamış.
03:28
Perhaps one day we'll grasp
88
208113
1667
Belki bir gün, bu hastalığın
03:29
the exact mechanisms at work behind this threat
89
209780
2916
arkasında iş başında olan doğru mekanizmaları kavrayacağız ve
03:32
and a solution will be unearthed.
90
212696
2214
bir çözüm ortaya çıkarılacak.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7