What is Alzheimer's disease? - Ivan Seah Yu Jun

Czym jest choroba Alzheimera? - Ivan Seah Yu Jun

1,323,933 views ・ 2014-04-03

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Sylwia Gliniewicz Korekta: Marta Grochowalska
00:06
Every four seconds,
0
6614
1549
Co cztery sekundy
00:08
someone is diagnosed with
1
8163
1534
diagnozuje się u kogoś
00:09
Alzheimer's disease.
2
9697
1885
chorobę Alzheimera.
00:11
It's the most common cause of dementia,
3
11582
2172
To najczęstsza przyczyna demencji,
00:13
affecting over 40 million people worldwide,
4
13754
2859
na którą cierpi na całym świecie ponad 40 milionów ludzi,
00:16
and yet finding a cure is something that still
5
16613
2520
a znalezienie lekarstwa naukowcom
00:19
eludes researchers today.
6
19133
2482
nadal się nie udaje.
00:21
Dr. Alois Alzheimer, a German psychiatrist,
7
21615
3273
Dr Alois Alzheimer, niemiecki psychiatra,
00:24
first described the symptoms in 1901
8
24888
3047
jako pierwszy opisał symptomy w 1901 roku,
00:27
when he noticed that a particular hospital patient
9
27935
2460
kiedy zauważył, że pewna pacjentka
00:30
had some peculiar problems,
10
30395
1917
miała osobliwe dolegliwości,
00:32
including difficulty sleeping,
11
32312
1803
jak problemy ze snem,
00:34
disturbed memory, drastic mood changes,
12
34115
3370
zaburzenia pamięci, gwałtowne zmiany nastroju
00:37
and increasing confusion.
13
37485
2166
i rosnącą dezorientację.
00:39
When the patient passed away,
14
39651
1877
Po śmierci pacjentki
00:41
Alzheimer was able to do an autopsy
15
41528
2211
Alzheimer przeprowadził autopsję,
00:43
and test his idea that perhaps
16
43739
2040
żeby sprawdzić swoje przypuszczenie,
00:45
her symptoms were caused by irregularities
17
45779
2421
że symptomy były wywołane przez nieprawidłowości
00:48
in the brain's structure.
18
48200
1963
w strukturze mózgu.
00:50
What he found beneath the microscope
19
50163
1951
Zauważył pod mikroskopem
wyraźne zmiany w tkance mózgu,
00:52
were visible differences in brain tissue
20
52114
2473
00:54
in the form of misfolded proteins
21
54587
2194
w formie zniekształconych protein
00:56
called plaques,
22
56781
1334
zwanych blaszkami starczymi
00:58
and neurofibrillary tangles.
23
58115
2433
i splątkami neurofibrylarnymi.
01:00
Those plaques and tangles work together
24
60548
2378
Działanie blaszek i splątków
01:02
to break down the brain's structure.
25
62926
2419
niszczy strukturę mózgu.
01:05
Plaques arise when another protein
26
65345
1792
Blaszki starcze powstają, gdy inna proteina
01:07
in the fatty membrane surrounding nerve cells
27
67137
2643
w lipidowej błonie otaczającej komórki nerwowe
01:09
gets sliced up by a particular enzyme,
28
69780
2697
zostaje pocięta przez specjalny enzym,
01:12
resulting in beta-amyloid proteins,
29
72477
2585
co prowadzi do powstania protein β-amyloidu,
01:15
which are sticky and have a tendency
30
75062
1799
które są lepkie i mają tendencję
01:16
to clump together.
31
76861
1587
do sklejania się.
01:18
That clumping is what forms the things
32
78448
1952
Te skupiska prowadzą do powstania
01:20
we know as plaques.
33
80400
2131
blaszek starczych,
01:22
These clumps block signaling
34
82531
1793
które blokują przepływ sygnałów,
01:24
and, therefore, communication
35
84324
1502
a tym samym komunikację
01:25
between cells, and also seem to trigger
36
85826
2336
miedzy komórkami, i prawdopodobnie wywołują
01:28
immune reactions that cause the destruction
37
88162
2536
reakcję immunologiczną prowadzącą do zniszczenia
01:30
of disabled nerve cells.
38
90698
2134
uszkodzonych komórek nerwowych.
01:32
In Alzheimer's disease, neurofibrillary tangles
39
92832
2782
Splątki neurofibrylarne w chorobie Alzheimera
01:35
are built from a protein known as tau.
40
95614
3085
są zbudowane z proteiny zwanej tau.
01:38
The brain's nerve cells contain a network of tubes
41
98699
2890
Komórki nerwowe mózgu zawierają sieć mikrotubul
01:41
that act like a highway for food molecules
42
101589
2024
działających jak autostrada dla cząsteczek odżywczych
01:43
among other things.
43
103613
1563
i innych substancji.
Proteina tau zapewnia drożność mikrotubul,
01:45
Usually, the tau protein ensures that these tubes
44
105176
2543
01:47
are straight, allowing molecules
45
107719
2256
umożliwiając cząsteczkom
01:49
to pass through freely.
46
109975
1917
swobodny przepływ.
01:51
But in Alzheimer's disease,
47
111892
1709
Jednak w chorobie Alzheimera
01:53
the protein collapses into twisted strands or tangles,
48
113601
3463
proteina tau zmienia się w poskręcane pasma lub sploty,
01:57
making the tubes disintegrate,
49
117064
1832
powodując rozpad mikrotubul,
01:58
obstructing nutrients from reaching the nerve cell
50
118896
2505
co utrudnia składnikom odżywczym dotarcie do komórek nerwowych
02:01
and leading to cell death.
51
121401
2628
i prowadzi do śmierci komórkowej.
Destrukcyjne połączenie blaszek i splątków
02:04
The destructive pairing of plaques and tangles
52
124029
2336
02:06
starts in a region called the hippocampus,
53
126365
2332
zaczyna się w części mózgu o nazwie hipokamp
02:08
which is responsible for forming memories.
54
128697
2419
odpowiadającego za powstawanie wspomnień.
02:11
That's why short-term memory loss
55
131116
1713
To dlatego utrata pamięci krótkotrwałej
02:12
is usually the first symptom of Alzheimer's.
56
132829
2702
jest zwykle pierwszym objawem choroby Alzheimera.
02:15
The proteins then progressively invade
57
135531
1884
Proteiny rozprzestrzeniają się stopniowo
02:17
other parts of the brain,
58
137415
1616
do innych części mózgu,
02:19
creating unique changes that signal
59
139031
1834
powodując charakterystyczne zmiany
02:20
various stages of the disease.
60
140865
2416
sygnalizujące różne stadia choroby.
02:23
At the front of the brain,
61
143281
1235
W przedniej części mózgu
02:24
the proteins destroy the ability to process logical thoughts.
62
144516
3536
niszczą zdolność logicznego myślenia.
02:28
Next, they shift to the region that controls emotions,
63
148052
3168
Następnie przenoszą się do obszaru kontrolującego emocje,
02:31
resulting in erratic mood changes.
64
151220
2337
co wywołuje chaotyczne zmiany nastroju.
02:33
At the top of the brain,
65
153557
1224
W górnej części mózgu
02:34
they cause paranoia and hallucinations,
66
154781
2364
wywołują paranoję i halucynacje,
02:37
and once they reach the brain's rear,
67
157145
2053
a kiedy dotrą do tylnej części mózgu,
02:39
the plaques and tangles work together
68
159198
1999
wtedy blaszki i splątki, działając razem,
02:41
to erase the mind's deepest memories.
69
161197
2418
wymazują najgłębsze wspomnienia z umysłu.
02:43
Eventually the control centers governing
70
163615
1621
W końcu ośrodki kontroli
02:45
heart rate and breathing are overpowered as well
71
165236
2794
odpowiadające za pracę serca i oddychanie zostają pokonane,
02:48
resulting in death.
72
168030
1796
co prowadzi do śmierci.
02:49
The immensely destructive nature of this disease
73
169826
2039
Niezwykle niszczycielski charakter choroby
02:51
has inspired many researchers to look for a cure
74
171865
2999
motywuje naukowców do poszukiwania leku,
02:54
but currently they're focused on slowing its progression.
75
174864
3752
ale obecnie koncentrują się na zahamowaniu jej rozwoju.
02:58
One temporary treatment
76
178616
1387
Jedna z doraźnych terapii
03:00
helps reduce the break down of acetylcholine,
77
180003
2627
pomaga zredukować rozpad acetylcholiny,
03:02
an important chemical messenger in the brain
78
182630
2653
ważnego neuroprzekaźnika w mózgu,
03:05
which is decreased in Alzheimer's patients
79
185283
2519
którego poziom jest obniżony u pacjentów z chorobą Alzheimera,
03:07
due to the death of the nerve cells that make it.
80
187802
3063
bo umierają produkujące go komórki nerwowe.
03:10
Another possible solution is a vaccine
81
190865
2316
Innym rozwiązaniem może być szczepionka,
03:13
that trains the body's immune system to attack
82
193181
2461
ucząca system immunologiczny atakować
03:15
beta-amyloid plaques before they can form clumps.
83
195642
3587
blaszki β-amyloidu, zanim utworzą złogi.
03:19
But we still need to find an actual cure.
84
199229
2801
Jednak nadal musimy szukać prawdziwego leku.
03:22
Alzheimer's disease was discovered
85
202030
1750
Choroba Alzheimera została opisana
03:23
more than a century ago,
86
203780
1669
ponad sto lat temu,
03:25
and yet still it is not well understood.
87
205449
2664
a wciąż jeszcze nie została dobrze poznana.
03:28
Perhaps one day we'll grasp
88
208113
1667
Może kiedyś zrozumiemy
03:29
the exact mechanisms at work behind this threat
89
209780
2916
dokładne mechanizmy działania kryjące się za tym zagrożeniem
03:32
and a solution will be unearthed.
90
212696
2214
i znajdziemy rozwiązanie.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7