The hidden life of Rosa Parks - Riché D. Richardson

539,513 views ・ 2020-04-13

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Nihal Aksakal Gözden geçirme: Miraç Şendil
00:07
In 1944, 11 years before her fateful decision on a Montgomery Bus,
0
7745
5266
Montgomery Otobüsü hakkındaki kader değiştiren karardan 11 yıl önce,
00:13
Rosa Parks was investigating a vicious crime.
1
13011
3000
1944'te Rosa Parks, kötü bir suçu araştırıyordu.
00:16
As an emissary for the National Association
2
16011
2230
Siyahi İnsanların Gelişmesi için
00:18
for the Advancement of Colored People,
3
18241
1870
Ulusal Birlik'in elçisi olarak,
00:20
she had traveled to rural Alabama to meet with Recy Taylor,
4
20111
3590
altı beyaz adamın cinsel saldırısına uğramış genç bir kadın olan
00:23
a young woman who had been sexually assaulted by six white men.
5
23701
4316
Recy Taylor ile görüşmek üzere Alabama'nın kırsalına seyahat etmişti.
00:28
It would be difficult enough to convince an Alabama court
6
28017
2730
Alabama mahkemesini bu adamlardan birinin bile
00:30
that even one of these men was guilty,
7
30747
2030
suçlu olduğuna ikna etmek yeterince zor olurdu,
00:32
but Rosa was undeterred.
8
32777
1868
ama Rosa kararlıydı.
00:34
She formed a committee to defend Recy in court,
9
34645
2720
Recy'yi mahkemede savunmak için bir komite kurdu,
00:37
flooding the media with testimony
10
37365
1641
Güneyde medya tanıklık ederken
00:39
and sparking protests throughout the South.
11
39006
2370
eylemler yaptı.
00:41
When a jury failed to indict the attackers,
12
41376
2250
Bir jüri saldırganları itham edemediğinde
00:43
Parks demanded the governor assemble a new grand jury.
13
43626
3260
Parks validen yeni bir büyük jüri kurmasını istedi.
00:46
She wrote, “I know that you will not fail to let the people of Alabama know
14
46886
4438
“Alabama halkının tüm vatandaşlarımız için eşit adalet olduğunu
00:51
that there is equal justice for all of our citizens.”
15
51324
4000
anlamalarını sağlayacağınızı biliyorum” dedi.
00:55
Throughout her life, Parks repeatedly challenged racial violence
16
55324
3989
Parks hayatı boyunca tekrar tekrar ırksal şiddete
00:59
and the prejudiced systems protecting its perpetrators.
17
59313
3060
ve faillerini koruyan önyargılı sistemlere meydan okudu.
01:02
But this work came at an enormous risk—
18
62373
3036
Ancak bu çalışma çok büyük bir riskle geldi
01:05
and a personal price.
19
65409
2280
ve kişisel bir bedeli vardı.
01:07
Born in 1913, Rosa was raised by her mother and grandparents in rural Alabama.
20
67689
5970
1913 doğumlu Rosa'yı, annesi ve onun ailesi Alabama kırsalında yetiştirildi.
01:13
But outside this loving home, the fear of racial violence cast a long shadow.
21
73659
5115
Fakat bu sevgi dolu evin dışında, ırksal şiddet korkusu uzun bir gölge düşürdü.
01:18
The Ku Klux Klan frequently drove past their home,
22
78774
3450
Ku Klux Klan'ı sık sık evlerinin önünden geçti
01:22
and Jim Crow laws segregated public spaces.
23
82224
3476
ve Jim Crow yasaları kamusal alanları ayırdı.
01:25
At 19 she settled in Montgomery and married Raymond Parks,
24
85700
4098
19 yaşında Montgomery'ye yerleşti ve ırkçı adaletsizlikte artan
01:29
a barber who shared her growing fury at racial injustice.
25
89798
3580
öfkesini paylaşan bir berber olan Raymond Parks ile evlendi.
01:33
He was involved with the local chapter of the NAACP;
26
93378
3768
SİGUB'un yerel bölümüne katıldı;
01:37
a role many avoided for fear of persecution.
27
97146
3110
bu birçok kişinin zulüm korkusundan kaçındığı bir roldü.
01:40
At first Raymond was eager to keep Rosa safe
28
100256
2590
İlk başta Raymond, Rosa'yı aktivizmin
01:42
from the potential dangers of activism.
29
102846
2520
potansiyel tehlikelerinden korumaya çaıştı.
01:45
But as she grew more incensed at the limitations imposed on African Americans,
30
105366
4451
Ancak Afrikalı Amerikalılara getirilen sınırlamalar yoğunlaştıkça
01:49
she could no longer stand by.
31
109817
2130
daha fazla seyirci kalamadı.
01:51
When she officially joined the NAACP in 1943,
32
111947
4000
1943'te SİGUB'a resmen katıldığında
01:55
Parks and Johnnie Rebecca Carr were the only women in the Montgomery chapter.
33
115947
5004
Parks ve Johnnie Rebecca Carr, Montgomery şubesindeki tek kadınlardı.
02:00
She began keeping minutes for their meetings,
34
120951
2630
Toplantıları için dakikalar tutmaya başladı
02:03
and soon found herself elected secretary of the chapter—
35
123581
3060
ve kısa süre sonra şubenin sekreteri oldu-
02:06
formally beginning her secret double life.
36
126641
2590
resmen gizli çifte hayatına başladı.
02:09
By day, Rosa worked as a seamstress to support her mother and husband.
37
129231
4879
Rosa, annesini ve kocasını desteklemek için gündüzleri bir terzi olarak çalıştı.
02:14
By night, she researched and documented numerous civil rights cases,
38
134110
4454
Geceleri, yerel politika anlaşmazlığından yüksek profilli cinayet davalarına
02:18
from local policy disputes to high-profile murder cases and hate crimes.
39
138564
4805
ve nefret suçlarına kadar çok sayıda sivil hak vakasını araştırdı ve belgeledi.
02:23
As secretary, she prepared public responses
40
143369
2850
Sekreter olarak, Montgomery şubesi adına, Afrikalı Amerikalılara karşı
02:26
on behalf of the Montgomery chapter, battling the harsh sentencing,
41
146219
4370
sıkça kullanılan sert cezalar, yanlış suçlama ve karalama kampanyalarıyla
02:30
false accusation and smear campaigns frequently used against African Americans.
42
150589
5358
mücadele ederek halkın tepkilerine hazırlandı.
02:35
In addition to her legal work, Parks was a brilliant local strategist.
43
155947
4494
Yasal çalışmalarına ek olarak, Parks parlak bir yerel stratejistti.
02:40
As advisor to the NAACP youth group council,
44
160441
3227
SİGUB gençlik grubu konseyinin danışmanı olarak,
02:43
she helped young people navigate segregated systems
45
163668
2923
gençlerin seçmen kaydı ve sadece beyaz kütüphaneleri de
02:46
including voter registration and whites-only libraries.
46
166591
3810
dahil olmak üzere ayrılmış yerlerde gezinmelerine yardımcı oldu.
02:50
Through the cover of the NAACP,
47
170401
2310
SİGUB'un korumasıyla Parks,
02:52
Parks strived to bring clandestine civil rights activities into the open.
48
172711
4229
gizli sivil haklar faaliyetlerini açığa çıkarmaya çalıştı.
02:56
She advocated for civil disobedience training
49
176940
2684
Sivil itaatsizlik eğitimini savundu
02:59
and spoke out against racial violence, particularly the murder of Emmet Till.
50
179624
5492
ve ırksal şiddete, özellikle Emmet Till'in öldürülmesine karşı konuştu.
03:05
In 1955, her refusal to move to the back of a segregated bus
51
185116
4377
1955'te ayrılmış bir otobüsün arkasına geçmeyi reddetmesi,
03:09
helped ignite the grassroots movement she had hoped for.
52
189493
3010
umduğu taban hareketini başlatmaya yardımcı oldu.
03:12
Parks was arrested and jailed for her one-woman protest,
53
192503
3480
Parks, yerel eylemciler tarafından ziyaret edildiği
03:15
where she was visited by local activists.
54
195983
2436
tek kişilik protestosu nedeniyle tutuklandı ve hapse girdi.
03:18
Together they planned a twenty-four hour bus boycott.
55
198419
3680
Birlikte yirmi dört saatlik bir otobüs eylemi planladılar.
03:22
It lasted for three hundred and eighty-one days.
56
202099
3720
Üç yüz seksen bir gün sürdü.
03:25
Park’s simple act had transformed nascent civil rights activism
57
205819
4038
Park’ın basit eylemi, yeni ortaya çıkan sivil haklar aktivizmini
03:29
into a national movement.
58
209857
1580
ulusal bir harekete dönüştürmüştü.
03:31
In 1956, the boycott ended when the Supreme Court
59
211437
3550
1956'da eylem, Yüksek Mahkemenin toplu taşımacılığın
03:34
ruled in favor of desegregating public transport.
60
214987
3930
kötüye kullanılmasına karar verdiğinde sona erdi.
03:38
But this victory for the movement had come at a great cost.
61
218917
3330
Ancak bu hareket zaferinin büyük bir bedeli vardı.
03:42
Rosa had been receiving vicious death threats throughout the campaign,
62
222247
3380
Rosa, kampanya boyunca şiddetli ölüm tehditleri alıyordu
03:45
and was unable to find work in Montgomery because of her political reputation.
63
225627
4558
ve siyasi itibarı nedeniyle Montgomery'de iş bulamadı.
03:50
In 1957, she moved to Detroit to continue working as a seamstress,
64
230185
4765
1957'de, gelişen sivil haklar kampanyalarını desteklemek için
03:54
until being hired by Congressman John Conyers
65
234950
2770
milletvekili John Conyers tarafından işe alınana kadar
03:57
to help support his burgeoning civil rights campaigns.
66
237720
2750
terzi olarak çalışmaya devam etmek için Detroit'e taşındı.
04:00
Ever vigilant in the fight against racial inequality,
67
240470
2710
Irk eşitsizliğiyle mücadelede tetikte olan Parks,
04:03
Parks remained active for the next 40 years.
68
243180
3240
sonraki 40 yıl boyunca aktif kaldı.
04:06
She wrote several books,
69
246420
1400
Birkaç kitap yazdı,
04:07
traveled across the country giving talks to support other activists,
70
247820
3490
ülke çapında seyahat ederek diğer aktivistleri desteklemek için
04:11
and established an institute for the education of young people
71
251310
3610
görüşmeler yaptı ve ölen kocasının anısına
04:14
in her late husband’s memory.
72
254920
1770
gençlerin eğitimi için bir enstitü kurdu.
04:16
Today, Rosa Parks is remembered as a radical spirit
73
256690
4000
Bugün Rosa Parks, en güçlü insanlara
ve politikalara karşı çıkan radikal bir ruh olarak hatırlanıyor.
04:20
who railed against the most powerful people and policies.
74
260690
3390
04:24
Her call to action continues to resound:
75
264080
3090
Harekete geçme çağrısı yankılanmaya devam ediyor:
04:27
“knowing what must be done does away with fear.”
76
267170
3230
“ne yapılması gerektiğini bilmek korkudan uzaklaşıyor.”
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7