What “Machiavellian” really means - Pazit Cahlon and Alex Gendler

Çeviri: Berna Partal Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

From Shakespeare’s plays to modern TV dramas,

Shakespeare’in oyunlarından modern TV dizilerine,

the unscrupulous schemer for whom the ends always justify the means

başarıya giden her yolu mübah bulan acımasız komplocu,

has become a familiar character type we love to hate.

nefret etmeyi sevdiğimiz tanıdık bir karakter türü oldu.

So familiar, in fact, that for centuries

O kadar tanıdık ki aslında yüzyıllardır

we’ve had a single word to describe such characters: Machiavellian.

bu karakterleri tanımlamak için tek bir sözümüz vardı: Makyavelyan.

But is it possible that we’ve been using that word wrong this whole time?

Fakat bu kelimeyi bu süre boyunca yanlış kullanıyor olabilir miyiz?

The early 16th century statesman Niccoló Machiavelli

16. yüzyılın başlarında devlet adamı Niccoló Machiavelli

wrote many works of history, philosophy, and drama.

birçok tarih, felsefe ve drama çalışması yazdı.

But his lasting notoriety comes from a brief political essay known as The Prince,

Ancak kalıcı ünü, dönemindeki ve gelecekteki hükümdarlara

framed as advice to current and future monarchs.

tavsiye niteliğindeki Prens olarak bilinen kısa siyasi yazıdan geliyor.

Machiavelli wasn’t the first to do this–

Machiavelli, bunu ilk yapan kişi değildi;

in fact there was an entire tradition of works known as “mirrors for princes”

aslında, antik zamanlara dayanan “prensler için aynalar” olarak bilinen

going back to antiquity.

bir eser geleneği vardı.

But unlike his predecessors,

Ama öncekilerden farklı olarak,

Machiavelli didn’t try to describe an ideal government

Machiavelli, ideal bir hükûmeti tanımlamaya çalışmadı ya da

or exhort his audience to rule justly and virtuously.

okuyucusunu adil ve erdemli bir şekilde yönetmeye teşvik etmedi.

Instead, he focused on the question of power–

Bunun yerine o, iktidar sorununa,

how to acquire it, and how to keep it.

nasıl elde edileceğine ve nasıl elde tutulacağına odaklandı.

And in the decades after it was published,

Ve yayınlandıktan sonraki yıllarda

The Prince gained a diabolical reputation.

Prens, şeytani bir ün kazandı.

During the European Wars of Religion,

Avrupa Din Savaşları sırasında,

both Catholics and Protestants blamed Machiavelli

Katolikler ve Protestanlar, Machiavell'i, muhalifleri tarafından

for inspiring acts of violence and tyranny committed by their opponents.

gerçekleştirilen şiddet ve tiranlık eylemlerine ilham vermekle suçladı.

By the end of the century,

Yüzyılın sonuna gelindiğinde,

Shakespeare was using “Machiavel” to denote an amoral opportunist,

Shakespeare ahlaksız bir fırsatçıyı belirtmek için “Machiavel” i kullanıyordu

leading directly to our popular use of “Machiavellian”

ve doğrudan bizim, “Makyavelyan” sözcüğünü

as a synonym for manipulative villainy.

manipülatif kötü niyetlinin eş anlamlısı olarak kullanmamızı sağladı.

At first glance,

İlk bakışta,

The Prince’s reputation as a manual for tyranny seems well-deserved.

Prens'in zulüm için bir el kitabı olarak ününü hak ediyor gibi görünüyor.

Throughout, Machiavelli appears entirely unconcerned with morality,

Machiavelli, gücü korumak için yararlı veya zararlı olmasını

except insofar as it’s helpful or harmful to maintaining power.

ahlaki açıdan hiç umursamıyormuş gibi görünüyor.

For instance, princes are told to consider all the atrocities necessary

Örneğin, prenslere iktidarı ele geçirmek için gerekli

to seize power,

tüm acımasızlıkları

and to commit them in a single stroke

değerlendirip gelecekteki istikrarı sağlamak için

to ensure future stability.

tek bir hamlede yapmaları söylenir.

Attacking neighboring territories and oppressing religious minorities

Komşu bölgelere saldırmak ve dini azınlıklara baskı yapmak,

are mentioned as effective ways of occupying the public.

halkı işgal etmenin etkili bir yoludur.

Regarding a prince’s personal behavior,

Bir prensin kişisel davranışlarına gelince,

Machiavelli advises keeping up the appearance of virtues

Machiavelli, dürüstlük veya cömertlik gibi

such as honesty or generosity,

erdemlerin görünümünü korumayı,

but being ready to abandon them as soon as one’s interests are threatened.

ancak çıkarlarını tehdit ettiği anda bırakmaya hazır olmayı tavsiye eder.

Most famously, he notes that for a ruler,

En ünlüsü, bir hükümdar için;

“it is much safer to be feared than loved.”

“korkulmanın, sevilmekten daha güvenli olduğunu” söyler.

The tract even ends with an appeal to Lorenzo de’ Medici,

Yol, yakın zamanda kurulan Floransa hükümdarı Lorenzo de’s Medici’nin,

the recently installed ruler of Florence,

İtalya’nın parçalanmış şehir devletlerini

urging him to unite the fragmented city-states of Italy under his rule.

kendi yönetimi altında birleştirmeye çağırdığı bir çağrıyla bile bitiyor.

Many have justified Machiavelli as motivated by unsentimental realism

Birçoğu Machiavelli'yi deneysel olmayan gerçekçilik

and a desire for peace in an Italy torn by internal and external conflict.

ve iç ve dış çatışmalarla parçalanmış bir İtalya'da barış arzusuyla motive etti.

According to this view,

Bu görüşe göre,

Machiavelli was the first to understand a difficult truth:

Machiavelli zor bir gerçeği anlayan ilk kişiydi:

the greater good of political stability

Politik istikrarın daha iyi olması,

is worth whatever unsavory tactics are needed to attain it.

tatsız taktiklere ulaşmak için ne gerekiyorsa buna değer.

The philosopher Isaiah Berlin suggested that rather than being amoral,

Filozof Isaiah Berlin, ahlaksızlıktan ziyade,

The Prince hearkens back to ancient Greek morality,

Prens, devletin ihtişamını Hristiyan bireysel kurtuluş idealinin

placing the glory of the state above the Christian ideal of individual salvation.

üzerine yerleştirerek Antik Yunan ahlakına geri dönüyor.

But what we know about Machiavelli might not fit this picture.

Ancak Machiavelli hakkında bildiklerimiz bu resme uygun olmayabilir.

The author had served in his native Florence for 14 years as a diplomat,

Yazar, doğduğu Floransa'da 14 yıl boyunca bir diplomat olarak görev yapmıştı

staunchly defending its elected republican government

ve cumhuriyetçi hükûmetini hükümdar karşıtlarına karşı

against would-be monarchs.

şiddetle savunuyordu.

When the Medici family seized power,

Medici ailesi iktidara geldiğinde,

he not only lost his position,

sadece konumunu kaybetmedi

but was even tortured and banished.

aynı zamanda işkence gördü ve kovuldu.

With this in mind,

Bu düşünceyle birlikte,

it’s possible to read the pamphlet he wrote from exile

sürgünden yazdığı broşürü

not as a defense of princely rule,

bir prenslik savunması olarak değil,

but a scathing description of how it operates.

nasıl yürüdüğünü açıklayan bir açıklama okumak mümkün.

Indeed, Enlightenment figures like Spinoza

Nitekim, Spinoza gibi filozoflar, özgür vatandaşları

saw it as warning free citizens

istekli hükümdarlar tarafından

of the various ways in which they can be subjugated by aspiring rulers.

boyun eğdirilebilecekleri çeşitli yollardan uyardığını gördü.

In fact, both readings might be true.

Aslında, her iki okuma da doğru olabilir.

Machiavelli may have written a manual for tyrannical rulers,

Machiavelli, zalim hükümdarlar için bir el kitabı yazmış olabilir,

but by sharing it, he also revealed the cards to those who would be ruled.

ancak kartlarını paylaşarak kartları yönetilecek olanlara da açıkladı.

In doing so,

Bunu yaparken,

he revolutionized political philosophy,

Hobbes ve gelecekteki düşünürlerin temellerini

laying the foundations for Hobbes and future thinkers

ön yargılı ideallerden ziyade

to study human affairs based on their concrete realities

somut gerçekliklerine dayanarak

rather than preconceived ideals.

incelemek için temel attı.

Through his brutal and shocking honesty,

Acımasız ve şok edici dürüstlüğü sayesinde Machiavelli,

Machiavelli sought to shatter popular delusions about what power really entails.

gücün gerçekte ne olduğu hakkındaki popüler yanılsamaları parçalamaya çalıştı.

And as he wrote to a friend shortly before his death,

Ve bir arkadaşına ölümünden kısa bir süre önce yazarken,

he hoped that people would “learn the way to Hell in order to flee from it."

insanların “ondan kaçmak için cehenneme giden yolu öğrenmelerini” umuyordu.