Is plant-based meat actually better for you? - Carolyn Beans

543,421 views ・ 2023-08-22

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: esra kurul Gözden geçirme: Ömer Faruk Zeren
00:06
In 2021, a survey of over 1,000 Americans found that nearly two-thirds
0
6961
5422
2021′de binden fazla yapılan bir ankette, yaklaşık üçte ikisi geçen yıl
00:12
had eaten plant-based meat alternatives in the past year.
1
12383
3796
bitki bazlı et alternatifleri tüketti.
00:16
Many cited potential health and environmental benefits
2
16429
2919
Çoğu potansiyel sağlık ve çevresel faydaları
00:19
as their motivation.
3
19348
1293
motivasyonları olarak gösterdi.
00:20
But are these alternative meats actually better for us and the planet?
4
20808
4129
Ancak bu alternatif etler aslında bizim ve gezegenimiz için daha mı iyi?
00:25
First, let’s introduce the contenders.
5
25313
2961
İlk önce yarışmacıları tanıtalım.
00:28
Meat from butchered animals, which we’ll call farmed meat,
6
28316
3462
Çiftlik etti dediğimiz kasap etleri,
00:31
is a complex structure of muscle fibers, connective tissues, and fat.
7
31778
4546
kas lifleri, bağ dokuları ve yağdan oluşan karmaşık bir yapıdır.
00:36
You may recognize meat from its role in the human diet,
8
36824
3295
Etin, türümüzün başlangıcına kadar uzanan
00:40
stretching back to our species’ very beginnings.
9
40119
3504
insan beslenmesindeki rolünün farkında olabilirsiniz.
00:44
Our next challenger, the plant-based meat alternative,
10
44540
3295
Bir sonraki yarışmacımız, bitki bazlı et alternatifi
00:47
may look and taste like meat,
11
47835
1710
görüntüsü ve tadı et gibi olabilir.
00:49
but it’s built with proteins, carbohydrates, fats,
12
49545
2753
Ancak bitkilerden elde edilen proteinler, karbonhidratlar, yağlar
00:52
and other molecules from plants.
13
52298
2419
ve diğer moleküllerden oluşur.
00:54
Transforming plant molecules into something that resembles meat
14
54967
3838
Bitki moleküllerini ete benzeyen bir şeye dönüştürmek
00:58
takes effort.
15
58805
1334
güç ister.
01:00
Meat’s fibrous texture is created by long rod-like proteins.
16
60348
5088
Etin lifli dokusu, uzun çubuk benzeri proteinler tarafından oluşturulur.
01:05
To replicate this structure,
17
65603
2044
Bu yapıyı çoğaltmak için
01:07
a plant’s ball-shaped proteins can be pushed through an extruder device
18
67647
5213
bir bitkinin top şeklindeki proteinleri, onları gevşemeye ve uzun lifler halinde
01:12
which forces them to unwind and join into long filaments.
19
72860
4755
birleşmeye zorlayan bir ekstruder cihazından itilebilir.
01:17
To mimic animal fat, companies mix in fats and oils extracted from plants.
20
77824
5630
Hayvansal yağların benzerini üretmek için,
şirketler bitkilerden elde edilen katı ve sıvı yağları karıştırırlar.
01:23
One popular brand adds a beet juice pigment
21
83996
3212
Popüler bir marka, köftenin rengini pişmiş gibi gösteren
01:27
that changes the patty’s color as it cooks.
22
87208
2586
pancar suyu pigmenti ekler.
01:30
Another adds an iron-containing molecule called heme,
23
90002
3921
Bir diğeri, hem adı verilen demir içeren bir molekül ekler,
01:34
which their team says is key to its meaty flavor.
24
94298
3170
takımları “et lezzetinin anahtarı” olduğunu söyler.
01:38
The resulting products come in many forms.
25
98219
3045
Ortaya çıkan ürünler birçok biçimde meydana gelir.
01:42
Finally, our last entrant: lab-grown meat.
26
102014
4338
Son olarak, son katılımcımız: laboratuvarda yetiştirilen et.
01:46
Also known as cell-based meat and cultured meat,
27
106686
3378
Hücre bazlı et ve kültürlü et olarak da bilinir.
01:50
these products begin as animal stem cells
28
110064
3045
Bu ürünler, araştırmacıların çoğalmaya ve kasa dönüştürmeye ikna ettiği
01:53
that researchers coax to multiply and form into muscle.
29
113109
4504
hayvan kök hücreleri olarak başlar.
01:58
It’s worth noting that lab-grown meats are largely still in development,
30
118239
4796
Laboratuvarda yetiştirilen etler hala geliştirilme aşamasındadır.
02:03
so the exact process may change when they’re produced
31
123411
3211
Bu nedenle, daha büyük ticari ölçekte üretildiklerinde
02:06
at greater commercial scale.
32
126622
1669
asıl süreç değişebilir.
02:08
So which meat or lookalike is best for your health?
33
128708
3545
Peki sağlığınız için hangi et veya benzerleri en iyisidir?
02:12
Farmed meat is a vital source of protein and nutrients for many people.
34
132420
4212
Çiftlik eti, birçok insan için hayati bir protein ve besin kaynağıdır.
02:16
But researchers have also found links between diets
35
136632
3003
Ancak araştırmacılar, kırmızı ve işlenmiş et bakımından
02:19
high in red and processed meats
36
139635
2253
zengin besinler ile tip 2 diyabet
02:21
and health concerns like type 2 diabetes and heart disease.
37
141888
4254
ve kalp hastalığı gibi sağlık sorunları arasında da bağlantılar buldular.
02:26
One 2012 study concluded that swapping red meat
38
146350
3337
2012′de yapılan bir araştırma, günde bir öğün için kırmızı eti
02:29
for other options like chicken, nuts, or legumes for one meal a day
39
149687
4838
tavuk, kuruyemiş veya baklagiller gibi diğer seçeneklerle değiştirmenin
02:34
can potentially reduce mortality risk by 7 to 19%.
40
154525
4672
ölüm riskini potansiyel olarak %7 ile 19 oranında azaltabileceği sonucuna vardı.
02:39
There is not enough data to know whether replacing red meat
41
159405
3212
Kırmızı eti, bitki bazlı köfteyle değiştirmenin
02:42
with a plant-based patty would have the same effect.
42
162617
3211
aynı etkiyi vereceğini gösteren yeterli veri yok.
02:46
Plant-based meats, while containing just as much protein, calories, and iron
43
166162
3879
Bitki bazlı etler, çiftlik etleri kadar protein, kalori
ve demir içermekle birlikte
02:50
as farmed meat,
44
170041
1168
02:51
are highly processed and, therefore, high in sodium.
45
171209
3336
yüksek oranda işlenir ve bu nedenle sodyum açısından yüksektir.
02:54
And many contain coconut oil, which has a lot of saturated fat,
46
174712
4087
Çoğu, çok fazla doymuş yağ içeren hindistancevizi yağı içeriyor
02:58
and, like red meat, may elevate heart disease risk.
47
178883
3420
ve kırmızı et gibi kalp hastalığı riskini artırabilir.
03:02
Lab-grown meat, meanwhile,
48
182386
2002
Laboratuvarda üretilen etin
03:04
has the potential to offer the same nutritional qualities and health risks
49
184388
4463
çiftlik eti olarak aynı beslenme nitelikleri ve sağlık riski
03:08
as farmed meat.
50
188851
1293
potansiyeli vardır.
03:10
But we won’t know for sure until product development is further along.
51
190186
4171
Ancak ürün geliştirme süreci ilerleyene kadar kesin olarak bilemeyeceğiz.
03:15
So which contender is better for the environment?
52
195149
2669
Öyleyse hangi yarışmacı çevre için daha iyidir?
03:17
Animal agriculture generates an estimated 14.5%
53
197860
4588
Hayvancılık, insan kaynaklı sera gazı emisyonlarının yaklaşık
03:22
of human-caused greenhouse gas emissions.
54
202448
2419
%14.5′ini oluşturduğu tahmin ediliyor.
03:25
Researchers estimate that producing plant-based meat substitutes
55
205284
4338
Araştırmacılar, bitki bazlı et üretmenin
03:29
results in, on average, around 90% less greenhouse gas emissions
56
209622
4880
ortalama %90 civarında
03:34
than an equivalent amount of beef,
57
214502
2335
eşdeğer miktarda sığır etinden,
03:36
63% less than pork, and 51% less than poultry.
58
216837
5339
domuzdan %63, kümes hayvanlarından %51 daha az sera gazı emisyonu sağlar.
03:42
Plant-based meat alternatives also tend to require far less land and water
59
222468
4880
Bitki bazlı et alternatifleri ayrıca çiftlik etinden daha az arazi
03:47
than farmed meat.
60
227348
1293
ve su gerektirir.
03:49
And their production results in much lower levels of pollutants running off farms
61
229350
4171
Üretimleri, çiftliklerden daha düşük seviyede kirliliğe sebep olur,
03:53
and entering waterways—
62
233521
1752
bunun su yollarına karışması
03:55
which threaten both the environment and public health.
63
235273
3169
hem çevreyi hem de halk sağlığını tehlikeye atıyor.
03:58
As for lab-grown meat,
64
238859
1335
Laboratuvarda üretilen ete gelince
04:00
today the industry largely takes its stem cells
65
240194
2920
bugün endüstri kök hücrelerini büyük oranda
04:03
from the muscle tissue of livestock.
66
243114
2377
çiftlik hayvanlarının kas dokusundan alıyor.
04:05
But how many animals will be required for these biopsies
67
245491
3587
Ancak üretim arttığında bu biyopsiler için
04:09
once production scales up?
68
249078
1960
kaç hayvan gerekecek?
04:11
It also isn’t clear to what degree alternative meats
69
251998
2502
Ayrıca kaçıncı derece alternatif etlerin,
04:14
will reduce the environmental impact of the farmed meats industry.
70
254500
4129
çiftlik et endüstrisinin çevresel etkilerini azaltacağı net değil.
04:18
What if, instead of replacing meat with alternatives,
71
258713
2919
Peki ya eti alternatiflerle değiştirmek yerine
04:21
people continue to consume the same amount of farmed meat
72
261632
3337
insanlar çiftlik etini, yeni seçenekleri yerken
04:24
while also eating newer options?
73
264969
2836
aynı oranda tüketmeye devam etse?
04:29
While the verdict is still out on which meat is nutritionally superior,
74
269181
4213
Hangi etin besinsel olarak daha üstün olduğuna dair karar henüz belli değilken
04:33
if you care about your personal impact on animal welfare,
75
273394
3045
hayvan refahı, halk sağlığı ve çevre üzerindeki
04:36
public health, and the environment,
76
276439
2002
kişisel etkinizi önemsiyorsanız
04:38
plant-based meat tends to come out on top.
77
278524
2836
bitki bazlı et en üste çıkma eğilimindedir.
04:41
And switching to meat alternatives doesn’t have to be an all-or-nothing decision.
78
281944
4213
Et alternatiflerine geçmek, ya hep ya hiç kararı olmak zorunda değildir.
04:46
In fact, a 2022 study estimated that forgoing red meat at just one meal a day
79
286365
6048
2022′de yapılan bir araştırma,
günde yalnızca bir öğünde kırmızı etten vazgeçmenin
04:52
can decrease your personal dietary carbon emissions by as much as 48%.
80
292413
5380
kişisel diyet karbon emisyonlarınızı
%48′e kadar azaltabileceğini tahmin etmektedir.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7