Camera or eye: Which sees better? - Michael Mauser

Göz ve kamera (Karşılaştırma) - Michael Mauser

1,576,405 views ・ 2015-04-06

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Gözde Zülal Solak Gözden geçirme: Sevkan Uzel
00:11
Watch the center of this disk.
0
11617
3632
Şu dairenin merkezine odaklanın.
Uykunuz gelmeye başlıyor.
00:15
You are getting sleepy.
1
15249
2827
Hayır, şaka yapıyorum.
00:18
No, just kidding.
2
18076
1608
00:19
I'm not going to hypnotize you.
3
19684
1834
Sizi hipnotize etmeyeceğim.
00:21
But are you starting to see colors in the rings?
4
21518
4041
Fakat, halkalarda renkler görmeye başladınız mı?
00:25
If so, your eyes are playing tricks on you.
5
25559
3347
Eğer öyleyse, gözleriniz size hile yapıyor.
00:28
The disk was only ever black and white.
6
28906
3115
Daire sadece siyah ve beyazdan oluşuyordu.
00:32
You see, your eyes don't always capture the world as a video camera would.
7
32021
4722
Görüyorsunuz ki, gözleriniz dünyayı her zaman bir kamera gibi algılamaz.
00:36
In fact, there are quite a few differences,
8
36743
2792
Aslında, aralarında gözlerinizin anatomisinden, beyninizde
00:39
owing to the anatomy of your eye
9
39535
2152
işleyen süreçten ve onun çıkıntısından,
00:41
and the processing that takes place in your brain
10
41687
2418
yani retinadan kaynaklanan birkaç farklılık var.
00:44
and its outgrowth, the retina.
11
44105
4529
00:48
Let's start with some similarities.
12
48634
2113
Benzerliklerle başlayalım.
00:50
Both have lenses to focus light and sensors to capture it,
13
50747
3951
İkisinin de ışığa odaklanmak için merceği ve onu yakalamak için de sensörleri var,
00:54
but even those things behave differently.
14
54698
2416
fakat bunlar bile farklı davranıyorlar.
00:57
The lens in a camera moves to stay focused on an object hurtling towards it,
15
57114
4824
Kameranın merceği, ona doğru yaklaşan objeye odaklı kalabilmek için hareket eder
01:01
while the one in your eye responds by changing shape.
16
61938
4942
fakat gözünüzdeki mercek hareket etmek yerine şekil değiştirir.
01:06
Most camera lenses are also achromatic,
17
66880
2992
Ayrıca çoğu kamera merceği akromatiktir,
01:09
meaning they focus both red and blue light to the same point.
18
69872
4274
yani aynı noktadan hem kırmızı hem de mavi ışığa odaklanırlar.
Gözleriniz ise farklıdır.
01:14
Your eye is different.
19
74146
1795
01:15
When red light from an object is in focus, the blue light is out of focus.
20
75941
4953
Bir nesneden gelen kırmızı ışığa odaklıyken, mavi ışığı odak dışı bırakırlar.
01:20
So why don't things look partially out of focus all the time?
21
80894
3564
Öyleyse neden nesneler hep biraz odak dışı olarak görünmez?
01:24
To answer that question,
22
84458
1632
Bu soruyu cevaplamak için öncelikle
01:26
we first need to look at how your eye and the camera capture light:
23
86090
4339
gözlerinizin ve kameranın ışığı nasıl yakaladığından bahsetmeliyiz;
01:30
photoreceptors.
24
90429
2866
yani, ışık alıcılardan.
01:33
The light-sensitive surface in a camera only has one kind of photoreceptor
25
93295
5357
Kameranın, ışığa hassas yüzeyinde, odaklandığı yüzeye eşit miktarda dağıttığı
01:38
that is evenly distributed throughout the focusing surface.
26
98652
3859
tek bir çeşit ışık alıcısı vardır.
01:42
An array of red, green and blue filters on top of these photoreceptors
27
102511
4822
Bu ışık alıcıların üstlerindeki kırmızı, yeşil ve mavi filte dizisi de
01:47
causes them to respond selectively to long, medium and short wavelength light.
28
107333
7707
onların uzun, orta, kısa ışık dalgalarına farklı karşılık vermelerini sağlar.
01:55
Your eye's retinas, on the other hand, have several types of photoreceptors,
29
115040
4463
Diğer taraftan, gözlerinizin retinası da birkaç çeşit ışık alıcısına sahiptir.
01:59
usually three for normal light conditions, and only one type for lowlight,
30
119503
4752
Bunlar; normal ışık koşulları için genelde üç çeşit ve düşük ışık için de bir
02:04
which is why we're color blind in the dark.
31
124255
2703
çeşittir ve karanlıkta renk körü olmamızın sebebi budur.
02:06
In normal light, unlike the camera, we have no need for a color filter
32
126958
4695
Normal ışıkta, kameranın aksine, renk filtresine ihtiyacımız yoktur
02:11
because our photoreceptors already respond selectively
33
131653
3822
çünkü bizim ışık alıcılarımız zaten ışığın farklı dalga boylarına
02:15
to different wavelengths of light.
34
135475
3633
farklı karşılıklar verir.
02:19
Also in contrast to a camera,
35
139108
1988
Ayrıca, kameranın aksine
02:21
your photoreceptors are unevenly distributed,
36
141096
2960
bizim ışık alıcılarımız düzensiz olarak dağıtılmıştır
02:24
with no receptors for dim light in the very center.
37
144056
3630
ve merkezinde de loş ışık için özel bir alıcısı yoktur.
02:27
This is why faint stars seem to disappear when you look directly at them.
38
147686
5367
Bu yüzden, zayıf ışıklı yıldızlara doğrudan baktığımız zaman kaybolurlar.
02:33
The center also has very few receptors that can detect blue light,
39
153053
4497
Ayrıca bu merkezin mavi ışığı fark edebilen çok az alıcısı vardır
02:37
which is why you don't notice the blurred blue image from earlier.
40
157550
4142
bu yüzden önceden gördüğünüz mavi bulanık görüntüyü hatırlayamazsınız.
02:41
However, you still perceive blue there
41
161692
2859
Yine de, mavinin orada olduğunu algılarsınız
02:44
because your brain fills it in from context.
42
164551
4020
çünkü beyniniz onu çevreden yola çıkarak tamamlar.
02:48
Also, the edges of our retinas have relatively few receptors
43
168571
3949
Ayrıca, retinalarınızın köşelerinde de herhangi bir ışık dalga boyu için
02:52
for any wavelength light.
44
172520
2212
nispeten daha küçük alıcılar vardır.
02:54
So our visual acuity and ability to see color
45
174732
2766
Yani, görsel aktivitemizi ve renkleri görebilme yeteneğimizi,
02:57
falls off rapidly from the center of our vision.
46
177498
4789
görme duyumuzun merkezi sağlar.
03:02
There is also an area in our eyes called the blind spot
47
182287
3659
Ayrıca gözlerimizde kör nokta denilen bölgeler vardır
03:05
where there are no photoreceptors of any kind.
48
185946
3272
ve bu bölgelerde hiç ışık alıcısı yoktur.
03:09
We don't notice a lack of vision there
49
189218
1902
Orada bir görme eksikliği hissetmeyiz
03:11
because once again, our brain fills in the gaps.
50
191120
3496
çünkü yine, beynimiz boşlukları doldurur.
03:14
In a very real sense, we see with our brains, not our eyes.
51
194616
5337
Sahiden, aslında gözlerimizle değil de beynimizle görürüz.
03:19
And because our brains, including the retinas,
52
199953
2314
Retinalar da dahil, beyinlerimiz görme sürecinde yer aldığı için
03:22
are so involved in the process,
53
202267
2212
03:24
we are susceptible to visual illusions.
54
204479
3952
görsel illüzyonlara da elverişliyizdir.
03:28
Here's another illusion caused by the eye itself.
55
208431
3341
İşte göz kaynaklı bir illüzyon daha.
03:31
Does the center of this image look like it's jittering around?
56
211772
3380
Bu görselin merkezi hızlıca hareket ediyor gibi gözüküyor mu?
03:35
That's because your eye actually jiggles most of the time.
57
215152
3496
Bunun sebebi, gözlerinizin sıklıkla titriyor olması.
03:38
If it didn't, your vision would eventually shut down
58
218648
3120
Eğer bu olmasaydı, görme duyunuz aniden yok olurdu.
03:41
because the nerves on the retina stop responding to a stationary image
59
221768
4467
Çünkü retinadaki sinirler, sabit bir görseldeki
daimi yoğunluğa karşılık vermeyi durdurmuş olurdu.
03:46
of constant intensity.
60
226235
3783
Ayrıca, kameranın aksine,
03:50
And unlike a camera,
61
230018
1549
03:51
you briefly stop seeing whenever you make a larger movement with your eyes.
62
231567
4595
gözlerinizle büyük hareketler yaptığınız zaman kısa bir süre göremezsiniz.
03:56
That's why you can't see your own eyes shift
63
236162
2348
Aynada bir gözünüz ile diğerine bakarken
03:58
as you look from one to the other in a mirror.
64
238510
4296
yön değiştirmelerini görememenizin sebebi de budur.
04:02
Video cameras can capture details our eyes miss,
65
242806
3662
Kameralar gözümüzden kaçan bazı detayları yakalayabilir,
04:06
magnify distant objects
66
246468
2179
uzaktaki nesneleri büyütebilir
04:08
and accurately record what they see.
67
248647
2670
ve tam olarak gördüğü şeyi kaydedebilir.
04:11
But our eyes are remarkably efficient adaptations,
68
251317
3599
Fakat gözlerimiz ve beyinlerimiz milyonlarca yıl boyunca
04:14
the result of hundreds of millions of years
69
254916
2158
birlikte evrim geçirmiş ve ortaya önemli bir uyum çıkarmışlardır.
04:17
of coevolution with our brains.
70
257074
4727
04:21
And so what if we don't always see the world exactly as it is.
71
261801
4167
Yani, dünyayı tümüyle olduğu gibi görmesek ne olur ki?
04:25
There's a certain joy to be found watching stationary leaves
72
265968
3669
Hayali rüzgar üzerinde dalgalanan
04:29
waving on an illusive breeze,
73
269637
3476
hareketsiz yaprakları izlerken de keyif alınabilir
04:33
and maybe even an evolutionary advantage.
74
273113
5036
ve hatta belki de evrimsel bir avantaj elde edilebilir.
Fakat bu başka bir dersin konusu.
04:38
But that's a lesson for another day.
75
278149
3045
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7